Uit en voor de Pers.
POSTER IJ EN.
Plaatselijk Nieuws.
Burgerlijke Stand.
Gemengd Nieuws.
Een slaap van 20 jaren.
maatschappij bracht meer dan 30.000 van en
naar Zaandam, en de „Alkmaar Packet was
eveneens telkens stampvol.
Van de gemeentelijke stoomponten werd
zeer druk gebruik gemaakt, in het geheel
door 85.430 personen. Van dezen werden over
het IJ gezet 67.890; over den Amstel 27.611
(buiten de gewone abonnementen].
De stoomtram naar Scheveningen van de
Hollandsche Spoor vervoerde op den len
Pinksterdag 29.200, op den 2en Pinksterdag
39.426 personen, totaal 68.626 personen, ter
wijl Zaterdag het vervoer reeds bijna 11000
beliep.
Er reden niet minder dan 456 trams.
Aan het Hollandsche Spoorstation werden
op Zaterdag en de beide Pinksterdagen aan de
loketten voor de verschillende treinklassen
32.440 plaatskaartjes uitgegeven.
Het aantal aangekomen reizigers wordt op
ongeveer hetzelfde cijfer geschat.
De stoomtram der Staatsspoor vervoerde op
de beide Pinksterdagen naar Scheveningen
resp. 16.000 en 19.000, totaal 34.000 personen.
De „busjes" der Haagsche Omnibusmaat
schappij vervoerden resp. op derP len en 2en
Pinksterdag 2200 en 2700 personen.
Op de Wandelpier waren den len dag
16.648, den 2en dag 24.401 bezoekers. Totaal
41.049 betalende bezoekers, abonnementen
niet meegerekend.
Oudjes.
Te SCHEVENINGEN overleed Zaterdag
avond de laatst overgeblevene der zes kinde
ren van het echtpaar A. Hoogeveen en Dina
vac der Lnbbe, n.1. mej. de wed. Vierling ge
boren Hoogeveen, in den ouderdom van 83
jaar. Voor een paar jaar overleed een zuster,
eveneens 83 jaar, en de beide anderen op 65-
en 79-jarigen leeftijd.
De beide zoons, Jacob en Piet, bereikten
resp. den leeftijd van 89 en 90 jaar.
De stamvader zelf, A. Hoogeveen, werd
88 jaar, terwijl twee ooms aan moeders zijde,
Gerrit en Jan van der Lubbe, stierven 92 en
93 jaar oud.
Een ongeluk bij den arbeid.
Een ongeval had Zondagochtend plaats bij
de firma B. J. Nijkerk en Co. te AMSTER
DAM, in oud ijzer, koperwerk enz. In een
van de bergplaatsen waren werklieden bezig
vlampijpen op te stapelen. Door een nood
lottig toeval viel de zware massa om en
geraakten twee werklieden er onder. Toen de
beide mannen van onder het ijzer waren weg
gehaald, bleek, dat een van hen, L. Emmerik
dood was.
De andere werkman, L. Engelander, was
ernstig gewond aan het achterhoofd en aan
de armen. Hij werd naar het Israëlietisch
Gasthuis overgebracht.
Maandag vernamen wij, dat de toestand
van den gewonde bevredigend was.
De overledene was jaren in dienst bij de
firma en een oppassend huisvader.
Hoog en steeds hooger steeg
Maandag den 2en Pinksterdag het kwik in
den thermometer, maar hoog en steeds hooger
steeg ook het algemeen verlangen, zoowel
te NIEUWE NIEDORP als in omliggende
of zelfs verder liggende plaatsen, om Maandag
avond de tooneelvoorstelling van Stoel en
en Spree, die „Mottige Janus" zouden geven,
bij te wonen. Zoo warm kon het niet zijn,
of 360 menschen achtten zich gelukkig,
witte boorden en katoenen „lijfi's" ten spijt,
in de kolfbaan van „de Prins Maurits," als
de steentjes aan een walmuur, een plaatsje
te krijgen, en misschien wel 50 anderen
moesten teleurgesteld weer heengaan, omdat
voor hen geen plaats beschikbaar was.
Waarlijk, de belangstelling voor „Mottige
Janus" was zeer groot.
Wat een bittere teleurstelling, toen bij het
ophalen van het scherm de mededeeling
gedaan werd, dat door plotselinge onge
steldheid van den heer Spree, die met de
titelrol belast was en niet vervangen kon
worden, „Mottige Janus" niet gespeeld zou
worden, maar in de plaats daarvan het
blijspelletje voor Dinsdagavond „Mijn naam
is Lehman."
Van die ongesteldheid werd niet veel
geloofd, en nagenoeg de gansche zaal was
vol verontwaardiging. Te drommelwat
waren de lui op „die jodenboel" gebeten, de
kastelein niet het minst. Een deel van het
publiek, voor zoover het na het eerste bedrijf
van het blijspel niet heenging, bleef dan
ook den heelen avond rumoerig en van
applaus was geen sprake. De stemming van de
menschen was niet geschikt om „Mijn naam is
Lehman" een gunstig onthaal te bereiden, het
geen voor een groot deel wel de oorzaak zal zijn,
waarom de meesten er „niks an" vonden. An
deren daarentegen genoten van het vlotte, j
losse spel, de grappige mimiek en natuur- j
lijke bewegingen, en vermaakten zich met i
de vele comische, ofschoon misschien niet
voor iedereen even duidelijke uitvallen en
dialogen, tenslotte nog blij, dat ze het huilen
(bij Mottige Janus] maar tot den volgenden
avond of nog later hebben mogen uitstellen.
Maar met dat al zijn er een groote massa
menschen, die vooreerst naar Stoel en Spree
niet hard zullen loopen, en ook de heer Ha
ringhuizen zal wel lang wachten, eer hij dat
gezelschap weer engageert. Voor hem was
het wel dubbel onaangenaam, want hij is,
door de vele uitvoeringen van de dorpsver-
eenigingen maar zelden in de gelegenheid
iets dergelijks te presenteeren en nu hij
meende iets gevonden te hebben, dat den
menschen bepaald aangenaam zou zijn, moest
hij ervaren, dat zijn publiek, al was het dan
ook maar een klein deel, zoo nijdig als een
spin wegliep, of wel, al pruttelend, het eind
afwachtte.
De minder welwillende houding van het
publiek gaf het gezelschap aanleiding, Dins
dagavond maar in het geheel niet op te
treden, hetgeen nog zooveel mogelijk bekend
gemaakt werd. „Mottige Januë" kon ook
Dinsdag niet gespeeld worden en voor andere
stukken [ter vervanging waren aangekon
digd „De millioenen-erfenis" en „De Werk
staking"] verwachtte men, en terecht, heel
weinig bezoek.
Enfin, we zullen maar weer op beter hopen
- WINKEL.
Voor degenen, die er prijs op stellen, met
eigen oogen de resultaten der proefvelden
na te gaan, deelen wij mede, welke rijks
proefvelden onder leiding van den heer G.
Nobel, in deze gemeente zijn aangelegd.
Onder de rubriek proefvelden, aan
gelegd met het doel, aan te too-
nen, dat bemesting met kunst
mest zeer winstgevend kan zijn,
kunnen we vinden bij de heeren
1. A. Nobel, Weerepolder, kleigrond, gras.
Een veldje van 1 Are, bemest met 600
K.G. superphosphaat en 200 K.G. Chilisal-
peter, op dezelfde plaats, waar in 1901 en
1902 een dito veldje lag.
2. P. Wit Cz. Groetpolder, kleigrond,
vroege aardappelen.
Een veldje van 1 Are, bemest met 600
K.G. superphosphaat en 800 K.G. Chilisalpeter.
3. D. Otzen, Oosterpolder, kleigrond, Blauwe
aardappelen na witte boonen en mosterd.
Twee veldjes elk van 1 Are, ieder bemest
met 600 KG. superphosphaat en 300 KG.
Chilisalpeter.
Het eene veldje is aangelegd op aardappe
len, afkomstig van beste stoelen, en het
andere op dito van slechte afkomst.
4. K. Slotemaker, Oosterpolder, kleigrond,
vroege aardappelen na kleine groene erwten.
Een veldje van 1 Are bemest met 600 KG.
superphosphaat en 300 KG. Chilisalpeter.
5. G. Keijzer, Oosterpolder, Winkel, lichte
zavelgrond, vroege aardappelen na bloem
bollen en suikerbieten.
Een veldje van 1 Are bemest met 600 KG.
superphosphaat en 300 KG. Chilisalpeter.
Verder zijn ei controleveldjes aangelegd
met het doel te onderzoeken, aan welke stof
fen de meeste behoefte bestaat en te laten
zien dat bemesting met kunstmest weinig
of niets uitwerkt, als men verkeerde stoffen
gebruikt, terwijl op dezelfde plaats met
andere meststoffen dikwijls eene zeer groote
uitwerking wordt verkregen, bij de heeren:
1. J. Spaans, Weerepolder, kleigrond,
hooiland.
2. G. Keijzer, Oosterpolder, lichte zavel
grond, hooiland.
3. S. Pluister, Weerepolder, kleigrond,
hooiland.
Deze proefvelden bestaan uit 4 veldjes
van 26 M'.
Eén daarvan is bemest met alle drie
voedingsstoffen in groote hoeveelheid, n.1.
met 600 K.G. chilisalpeter, 800 K.G. super
phosphaat en 600 K.G. patentkalieen tweede
is evenzoo bemest, doch zonder stikstofmest
(chilisalpeter); een derde evenals het eerste,
doch zonder kalimest (patent kali)een
vierde evenals het eerste, doch zonder phos-
phorzuurmest [superphosphaat.]
Als de grond, met zoutzuui overgoten, niet
of weinig opbruist, moet de helft van elk
der vier veldjes worden bemest met 2000
K.G. kalk.
Bij den heer D. Otzen te Lutjewinkel is
bovendien nog een aardappelproefveld aan
gelegd, met het doel, het nut aan te toonen
van het kiezen van poters van beste planten.
Bij den oogst in 1902 zijn 800 poters gekozen
van beste stoelen en 800 poters uit den
geheelen voorraad.
Schouwburgbrand te ROT
TERDAM.
Te halfacht Dinsdagmorgen is brand uit
gebroken in den Grooten Schouwburg, ont
staan boven achter in het gebouw, waar zich
de bergplaats van tooneelbehoeften, verfwaren
enz. bevindt.
De brand breidde zich vlug uit; toch ge
loofde men dadelijk, den eigenlijken schouw
burg te kunnen sparen.
De le-brandmeester van de stoomspuit, de
heer Bougenon, is door een glazen lantaarn
gevallen op een ondergelegen verdieping en
met een ernstige hoofdwond naar het Zieken
huis gebracht.
De brand in den schouwburg liet zich bij
het uitbreken ernstiger aanzien, dan hij in
werkelijkheid ten slotte is gebleken.
Het vuur ontstond in een requisiten-berg-
plaats achter het tooneel, op dezelfde hoogte
als de galerij gelegen. Het eigenlijke gebouw
is daarvan gescheiden door een brandmuur
met hermetisch gesloten ijzeren deuren, doch
de vlammen sloegen over door een raam in
dien muur, waardoor de kap van het tooneel
licht ontvangt. Daar kon de stoomspuit even
wel gemakkelijk bijkomen, zoodat die kap
spoedig buiten gevaar was, natuurlijk ten
koste van veel waterschade aan het tooneel.
Onder het brandende magazijn bevonden zich
nog andere requisiten-kamers, die eveneens
veel van het water te lijden hebben gehad.
Het magazijn brandde geheel uit..
Van eenigszins ernstigen aard is de schade,
daar er een volledige Japansche decoratie was
opgesteld, die dienen moet voor de op de helft
dezer maand te houden groote fancy-fair ten
behoeve van de Wijkverpleging. Deze deco
ratie, de clou van genoemd feest, is geheel
verloren. De eigenlijke schouwburg heeft geen
oogenblik gevaar geloopen, daar hij, als be
kend, door een ijzeren scherm van het tooneel
is gescheiden. De decorateur, de heer Poutsma,
tot wiens gebied de schade meerendeels be
hoort, was verzekerd.
Da brandweer kon volstaan met het ge
bruik van één stoomspuit en 7 handspuiten.
De wond, die de eerste-brandmeester van de
spuit opliep, doordien hij door een lantaarn
boven den corridor zakte en op de steenen
terecht kwam, is niet van ernstigen aard.
Maandagmiddag zagen eenige
kinderen uit den toren van de Herv. Kerk te
BROEK OP LANGENDIJK rookwolken ko
men. De koster werd gewaarschuwd en nu
bleek, dat er werkelijk in den toren een be
gin van brand wasgelukkig van weinig
omvang nog. Met emmers water kon het
kwaad nog worden gestuit.
Effectendiefstal.
Dinsdagochtend is op een der bankinstellingen
te AMSTERDAM diefstal gepleegd. De looper
van eene andere bankvereeniging was in de
vestibule van de bedoelde instelling en had
ontvangen 63 certificaten voor aandeelen
Nat. Railroad Cy. of Mexico a 1000 dol
lars, en 6 certificaten Rock Island Company.
De looper legde even zijn tasch nêer om nog
eenig geld in zijne portemonnaie te bergen,
nam zijn tasch naar hij dacht op, maar ont
dekte dadelijk dat het voorwerp was verwis
seld.
In de tasch die hij in de plaats van
de zijne vond, zaten slechts eenige hier ter
stede verschijnende couranten. Onmiddellijk
maakten de looperen een van de jongere
bedienden bekend wat geschied wasmen
zocht buiten het gebouw, of er ook iemand
zich haastig verwijderde, maar er was geen
spoor te vinden.
Op den achtergelaten zak stonden de letters
M., zoodat nog een oogenblik werd gedacht
E
aan eene vergissing, maar toen in den loop
van den dag daarvan niets bleek, was dief
stal zeker. Het bedrag van het gestolene is in
Hollandsch geld ongeveer f 40.000.
De politie stelde onmiddellijk een onderzoek
in maar zonder resultaat.
De bedienden, die de stukken hadden ont
vangen, kunnen niets opgeven omtrent signa
lementen, daar het tijdens hunne aanwezig
heid verbazend druk was.
Merkwaardig is nog, dat de diefstal is ge
pleegd, niettegenstaande door de bankin
stelling twee bedienden waren uitgezonden
om den post effecten te ontvangen, zooals
door dit huis als extra voorzichtigheidsmaat
regel geschiedt, telkens wanneer het posten
betreft boven een bedrag van f 30.000.
De eigenlijke looper, een man van omstreeks
50 jaar, is reeds gernimen tijd bij de firma
in dienst. Het jonge mensch, dat hem verge
zelde, is bediende op een der afdeelingen.
Het Bestuur van den p o 1-
der WOUDMEER heeft de leverantie van
15.000 straatsteenen, benoodigd voor het
leggen van een gedeelte paardenpad in den
Woudmeersweg, gegund aan de firma W. F.
Stoel en Zoon te Alkmaar, voor f 19.76 per
duizend.
De heer J. Spanjaard te
HAARLEMMERMEER is benoemd tot post
bode te Oudcarspel.
In de herberg van C. Pee
toom aan de Rreil werd Maandag de nieuwe
Kaasfabriek aan den Meeldijk te Barsingerhorn
aanbesteed. Aantal inschrijvers 8begrooting
f3450. M. Groen, Schagerbrug f 3990P. Voor
man, Schagen f 3687 J. Levendig, Dirkshorn
f 3750P. Nieman, Keinsmerbrug f4150; J.Kos-
sen en N. Dubbelman, Barsingerhorn f 3760
H.Moerbeek,Kreil f3880; S. Overtoom,Schagen
f 3800 A. Droog, Kolhorn f 3900.
Na een kleine wijziging is het werk gegund
aan de heeren J. Kossen en N. Dubbelman.
Voor de vacante betrekking
van organist aan de Doopsgezinde Kerk te
BARSINGERHORN hebben zich 6 sollici
tanten aangegeven.
Men schrijft aan de N. R. C.
Ondanks de hooge prijzen, die tegenwoor
dig voor het rundvee betaald worden, komen
Belgische kooplieden op onze markten steeds
belangrijke inkoopen doen. De reden hiervan
is, dat op de Vlaamsche markten weinig
slachtvee aangeboden wordt en dan nog
j tegen prijzen, veel hooger dan waarvoor het
Hollandsche vee te verkrijgen is. In de
maand April werden uit ons land naar België
gezonden 6262 stuks rundvee tegen 6700 in
April 1902 en 5611 in April 1901. Onze uit
voer is dus sterk toenemend. Dit blijkt nog
beter, als men den gezamenlijken invoer der
vier eerste maanden van dit jaar vergelijkt
met de beide vorige 4 eerste maanden van
1903 bedroeg de invoer 21.302 stuks 4 eerste
maanden van 1902 bedroeg de invoer 18.566
stuks en de 4 eerste maanden van 1901
18.257 stuks. Deze vermeerdering betreft
voornamelijk het slachtvee en wel het meest
de vette ossen. In de vier eerste maanden
van dit jaar werden namelijk ruim 1200 ossen
uit ons land meer naar België gezonden dan
in hetzelfde tijdvak van 1902.
Van de 6262 runderen, in April ingevoerd,
waren 4900 stieren, ossen, koeien en vaarzen
en 412 hokkelingen en kalveren. De andere
waren melkkoeien en werden na eene quaran
taine van 10 dagen in de gezondheidsstallen
aan de grenzen in België toegelaten. Besmet
telijke veeziekten kwamen in April niet voor
bij runderen, uit ons land aangevoerd. Wel
werden weder een honderdtal melkkoeien
als verdacht van tuberculose met gaatjes in
het oor naar ons land ternggezonden.
Uit België werden in April slechts 9 run
deren verzonden.
Daar de invoer van levende varkens uit
ons land in België verboden is en ook ons
land den invoer van Belgische varkens
verbiedt, werden langs de grenskantoren uit
ons land geen levende varkens vervoerd. Wel
gingen in April 289 geslachte varkens en
circa 40.000 kilogram gezouten spek, hammen
en worsten uit ons land naar onze zuidelijke
naburen. Eveneens verzonden wij 16.720 kilo
gram wild en gevogelte en een groot aantal
konijnen.
Evenals het rundvleesch in België, doet
ook het schapevleesch in België een buiten
gewoon hoogen prijs, hetwelk vooral voort
spruit uit den geringen aanvoer van schapen
uit Duitschland. De invoer van Duitsche
schapen is sterk afnemend. In de vier eerste
maanden van 1903 werden er 7242 Duitsche
schapen minder inBelgië ingevoerd,dan in het
zelfde tijdvak van 1902. Het gevolg hiervan
is, dat Nederland in het tekort zooveel
mogelijk moet vooozien en het aantal schapen
uit ons land naar België gevoerd, steeds
toeneemt. Jammer dat ook het aantal scha
pen in ons land niet zeer groot is.
In April werden naar België gezonden 5618
schapen en 7716 lammeren. In de vier eerste
maanden van dit jaar bedroeg de invoer
29.700 schapen en 28.494 lammeren. Van
de schapen kwamen er 10.422 uit Duitsch
land, de andere uit ons land. Men ver
wacht, dat door den invoer van Argentijnsche
schapen, die thans weer toegelaten is, de toe
stand wat zal verbeteren en de prijzen van
het wolvee zal doen dalen. Tot heden zijn
echter nog geen Argentijnsche schapen aange
komen. Wel eenige bevroren schapen uit Aus
tralië.
De Sociaal-Democratische Arbeiderspartij
heeft met de Pinksteren haar congres gehou
den.
Zooals was te begrijpen, was daar de
jongste werkstaking het punt van debat, en,
wat evenzeer is te begrijpen, er vielen harde
woorden men was het lang niet eens.
Intusscben, zegt Het Centrum, is
mr. Troelstra den dans weer weten te ont
springen.
Een aardig stukje werd daarbij afgespeeld,
dat zijn talent als politiek partij-regisseur in
het helderste licht stelt.
Een zijner meest geduchte tegenstanders,
de dichter Gorter, van Bussum, had hem ook
nu weer op vinnige wijze bestookt en hem
o. m. een „diplomaat" genoemd.
Dat was te veel
Solidair moest de partij uit den strijd te
voorschijn komen, eD daarom noodigde hij
[Troelstra] Gorter uit, op het podium te ver
schijnen en hem de hand te reiken, opdat de
bourgeoisie zou weten, dat zij de tanden stuk
zal bijten op de rots der solidariteit.
Tegen zulk een invitatie was de gevoelige
Gorter niet bestand. Onder daverende bravo's
voldeed hij aan de uitnoodiging, waarop de
vergadering opstond en den socialistenmarsch
aanhief.
En de tegen Troelstra gerichte resolutie
werd daarop ingetrokken, iets waarom het
den slimmen aanvoerder wel voornamelijk zal
zijn te doen geweest.
Met de meeste stemmen werd hjj vervolgens
tot lid van het partijbestuur herkozen, zoodat
het zelfs schijnt, dat zijn positie is versterkt,
en Oudegeest als zondebok allen last zal
moeten dragen.
Dat echter de „intellectueelen" hiermede
den strijd tegen bem zullen opgeven, is niet
te verwachten en kan ook Troelstra zelf al
lerminst gelooven.
Ondanks alle comedie-vertooningen heeft
ook dit congres der S. D. A. P, maar al te
zeer aan 't licht gebracht, dat de elementen
van verdeeldheid talrijk zijn in deze partij.
In het belang van de controle op het
afgeven van aangeteekende stukken en het
uitbetalen van postwissel gelden aan de post-
I kantoren, wordt aan hen, die in het bezit
f1 zijn van een naam-, handels- of firmastempel
j beleefdelijk verzocht, om dien stempel op de
voorzijde van de kennisgeving, wegens aan
geteekende stukken en op de achterzijde der
j postwissels bij de handteekeDing af te drukken.
Schagen, Juni 1903.
De Directeur van het Postkantoor,
OUDENHOVEN.
Sohaöen, 8 Juni 1903.
Maandag z o u e e n g e z e 1 s c h a p
van negen personen uit onze gemeente een
tochtje per rjjtuig maken. Aan de Langerels
schrikte het paard voor een zandhoop, met
het gevolg, dat het rijtuig weldra omsloeg
waarbij 7 personen te water geraakten. Ge
lukkig wisten allen spoedig op het droge
te komen, zoodat het ongeval geen ernstige
gevolgen had. In de plaats evenwel van het
gezellige rijtoertje te vervolgen, ging het met
een nat pak zoo spoedig mogelijk naar huis.
De heer Jb. Groot, bankwer
ker, reserve-machinist aan de Tram alhier, is
door dezelfde directie aangesteld als machi
nist aan de Tram LeidenDen Haag.
In zijne plaats is tot bankwerker alhier
aangesteld de heer C. J. Schilder van Den
Helder.
In het Heerenbosch alhier
werden Dinsdag door den heer W. Rogge
veen de eerste nieuwe aardappelen gerooid.
Harmoniekapel.
In de jaarvergadering, Dinsdag gehouden,
werd de heer W. Vader als voorzitter her
kozen en eveneens als commissaris de heer
J. Rotgans. Wegens het bedanken van den
heer Gielens als bestuurslid en lid wegens
vergevorderden leeftijd, werd als nieuw be
stuurslid gekozen de heer J. de Vries.
B urgemeester en Wethouders
onzer gemeente hebben besloten voorloopig
als proef de boerenkaas bij warm weder onder
de boomen op de Laagzijde te plaatsen.
KAASMARKT.
Op de kaasmarkt waren heden aangevoerd
40 stapels kleine kaas hoogste prijs f24.
5 stapels Commissie f24.— en 1 stapel
middelbare f24.—. Aan gewicht 16788 KG.
Gemeente SCHAGEN.
Ingeschreven van 30 Mei 2 Juni 1903.
GeborenMaria Geertruida, d.v. Pieter
Bregman en Louina Jacomina Christina de
Groot.
Ondertrouwd en GetrouwdGeene.
OverledenNeeltje Schoorl, 62 jaren,
echtgenoote van Arie Kant.
Gemeente ZIJPE.
Ingeschreven van 22 29 Mei 1903.
GeborenPieter Cornelis, z.v. Cornelis
Schrijver en Johanna Veter. Jan, z.v. Cornelis
van der Oord en Pietertje Delver.
OndertrouwdGeene.
Getrouwd Jan Zijdewind, jm. arbeider 31
jr. te Zijpe en Aaltje Mulder, jd. zonder be
roep 29 jr. te Zijpe, onlangs te Velsen. Pieter
Kraakman, weduwnaar van Anna Heddes,
landman 50 jr., te Akersloot en Maria Petro-
nella Clasina Nelis, jd. zonder beroep 30 jr.
te Zijpe.
OverledenSijbregt, 6 jaar, d.v. Tamis
Rampen en Neeltje Harp. Levenloos aange
geven kind van het mannelijk geslacht van
Johannes Bay en Catharina Wilhelmina
Beertsen.
Gemeente BROEK OP LANGENDIJK.
Ingeschreven van 1 31 Mei 1903.
Geboren Aafje d.v. M. Hart en Ne. Hoog
land. Gerrit z.v. M. Smit en Ne. Waijboer.
Janna d.v. J. Kouwen en Me. Verhage.
Gehuwd: Pieter Hopman 27 j. en Jantje
Molenaar 23 j.
Pieter Frans van Heilo 34 j. en Maartje
Slot 21 j.
OverledenCornelis Glas 14 j. Jan Pik
4 m.
Griezelige dood.
Te La Louvière was Vrijdagavond in eene
smederij zekere Anciaux aan het werk, een
man van 65 jaar. Plotseling viel hij, vermoe
delijk door de hitte overweldigd, over zijn
aanbeeld en op hetzelfde oogenblik kwam
de voorhamer van zijn kameraad neer, vlak
op zijn hoofd. De hersens spatten rond, en
de ongelukkige gaf den geest toen hij in het
hospitaal werd binnengedragen.
In Kansas, Missouri, Nebraska
en Iowa hebben de hevige regens overstroo
mingen teweeggebracht. Zaterdag werd in de
berichten uit New-York reeds gesproken van
veertien dooden, terwijl 20.000 menschen zon
der dak waren, en kolossaal veel schade was
aangericht.
Volgens nadere berichten uit Topeka in Kan
sas zou de ramp daar verreweg het ergste ge
weest zijn ten minste 200 menschen worden
vermist. De Kansas is drie duim in het uur
gewassen. Tot overmaat van ellende raakte
later het noordelijke stadsgedeelte, dat door
de overstrooming was afgescheiden van het
overige deel, in brand. Dientengevolge kon men
geen hulp bieden, en de stroom was zoo he
vig, dat een groot aantal, 8000 naar men zegt,
in het brandende stadsgedeelte opgesloten ble
ven. Wat er van hen geworden is, meldden de
telegrammen nog niet.
Te Paterson in Ne w-J e r s e y
woont een zekere John Firman, van wien
door medisch onderzoek is vastgesteld, dat. hij
twee harten bezit.
Deze anatomische bijzonderheid is het eerst
bij hem ontdekt toen hij in 1898 dienst nam
bij het leger der Unie om den Spaansch-Ame-
rikaanschen oorlog mede te maken. Later is
met Röntgen-stralen elke twijfel opgeheven
aangaande zijn „dubbelhartigheid". Beide har
ten werken regelmatig en kloppen gelijktijdig.
Een nieuwe Coöperatie.
Te Boston trachten eenige invloedrijke da
mes de dienstboden-kwetsie door coöperatie
op te lossen. Te dien einde hebben zij een
soort maatschappij opgerichtdeze heeft een
groot hnis aangekocht, waarin aan dienstboden
op zeer billijke voorwaarden kost en inwo
ning wordt versterkt, terwijl haar tevens
practisch onderricht in eiken huishoude-
lijken arbeid wordt gegeven.
Huisvrouwen kunnen nu deze dienstboden
van de maatschappij huren per uur, tegen
een matig loon. De meisjes keeren, zoodra
haar arbeid afgeloopen is, naar haar „huis,,
terug en zijn verder volkomen onafhankelijk.
Kringstorm in Georgia.
Atlantic, 1 Juni. Een kringstorm woedde
hedenmiddag boven Gainsville in den Staat
Georgia. Eenige huizen werden totaal vernield,
andere werden door den wind opgenomen om
een eind verder neer te komen. Geheele
daken zeilden als boombladeren door de
lucht.
Vele menschen werden meegesleept door
de kracht van den storm, over de huizen en
boomen gevoerd, afstanden ver.
Men schat het aantal dooden op 200.
Tachtig werklieden, die aan den arbeid waren
in een katoenmolen, welke door den wind
vernield werd, verloren het leven.
Merkwaardige ziekte.
In ons vorig nummer deelden we het een
en ander mede over merkwaardige ziekten in
Oost-Pruisen. Maar merkwaardiger nog is de
ziekte, die aan den Congo en ook elders in
Afrika heerschteen slaapziekte, die bijna
zonder uitzondering doodelijk eindigt en die,
blijkens eenige gevallen, vermoedelijk ook
door besmetting kan worden overgebracht,
Na een periode van eenige weken tot eenige
maanden, waarin de ljjder die door de ziekte
is aangetast, rondloopt met een opgezet ge
laat, hangende oogleden, hoofdpijn, slechte
eetlust en een weinig koorts, overvalt heia
een vreeselijke loomheidelke bezigheid doet
hij met tegenzin en hij krijgt plotseling aan
vallen van slaap. De zieke slaapt nu bij elke
gelegenheid in elke houding, bjj elke bezig
heid, op elk uur. Hij valt te midden van het
spel in slaap, loopt als een dronken man
spreekt met weerzin en wanneer hij eten in den
mond brengt, vergeet hij dit door te slikken,
omdat hij in slaap gevallen is, voor hij het
gekauwd heeft. Langzamerhand neemt de
slaperigheid toeer komen spiertrillingen ifl
de tong en trekkingen in de ledematen hier
en daar komen plekken koud vuur; het
speeksel vloeit door de opgezwollen lippen,
het lichaam vermagert, en eindelijk sterft dè
lijder aan uitputting en de dood treedt zon
der schokken tijdens den slaap in, of onder
stuipachtige trekkingen.
De duur der slaapziekte is verschillend4
a 6 maanden is snelverloopende, 2 a 3 jaren
in sleepende gevallen. Genezing is zeldzaam.
Uit Engeland is eene commissie van ge
neeskundigen naar Oeganda gezonden, eu een
van de leden, dr. Aldo Castellani, heeft in het
British Medical Journal van 14 Maart verslag
uitgebracht. Hij meende als de oorzaak der
ziekte eene bacterie gevonden te hebben, be-
hoorendé tot familie der steptoceccen en die
hij hypnococcus noemt. Hij kon dien coccus
zoowel uit het cerebrospinaal vocht, als uit
het bloed kweeken. Ook uit Portugal was
eene commisie van geneeskundigen tot bestu
deering der ziekte naar Afrika [Loande] gezon
den. Deze commissie heeft nu in de „Lan-
eet" het bekende Engelsche geneeskundige
tijdschrift haar voorloopig rapport gepu
bliceerd, en blijkt tot dezelfde resultaten ge
komen te zijn als dr. Castellani.
In ons vorig nummer hebben we iets
meegedeeld omtrent een Fransche juffrouw
die 20 jaar heeft geslapen en die in den
morgen van 28 Mei jl. is overleden.
Dit is de afloop van een ziektegeval dat
in de mate zooals het zich hier voordeed,
uiterst zelden voorkomt, vooral niet, omringd
door alle middelen van wetenschappelijke
controle, welke hier aanwezig zijn geweest.
Het geval der slaapster van Thenelles
genoot ook reeds sinds jaren eene algemeene
bekendheid in de medische wereld en daar
buiten, zoodat de geschiedenis telken jare
werd verteld wanneer de zomervacantie de
Parijzenaars weder door het land verspreidde.
Marguérite Boyenvalle is 29 Mei 1861
geboren. Zij was de dochter van boeren
arbeiders in het kleine plaatsje Thenelles,
een dorpje in het departement de 1'Aisne,
niet ver van St. Quentin gelegen. Toen zij
21 jaar was, werd zij, ofschoon ongehuwd,
moeder van een kind, dat zeer kort na de
geboorte stierf. Booze tongen in het dorpje
beweerden dat zij niet onschuldig was aan
dien vroegen dood; het volledig bewijs is
later geleverd dat dit laster was, maar
Marguerite maakte zich, niet geheel ten
onrechte, bezorgd voor de gevolgen; die het
praatje voor haar kon hebben. Toen zij nu
op 21 Mei 1883, twee gendarmes in de
richting van hare woning zag naderen, meende
zij dat dezen, die inderdaad gekomen waren
om, naar aanleiding van het gerucht, een
onderzoek in te stellen, reeds de opdracht
hadden, haar gevangen te nemen, en kreeg
zij zulk een geweldigen schrik, dat zij stijf
neerviel. Hare moeder meende eerst mét
eene bewusteloosheid te doen te hebben en
trachtte haar bij te brengen, doch dit gelukte
niet. Zij was in een slaap geraakt, die onaf-
broken 20 jaren zou voortduren.
In de eerste tijden was die slaap min of
meer geagiteerd, in de eerste jaren merkte
men zelfs op, dat zij om de twee maanden
crisissen van benauwdheid had, waarbij zij
heftige bewegingen met de ledematen maakte,
en hare handen met geweld naar gezicht en
borst bracht. Langzamerhand hield ook dit
op, haar lichaam werd geheel stijf en bewe
gingloos, de kaken waren vast op elkaar ge
klemd, en de oogen verdraaid. Zij was geheel
ongevoelig, althans alle krachtige pogingen
door knijpen of electriciteit' eenige reactie
op te wekken,bleven geheel zonder uitwerking.
Zij geleek een wassen beeld, ook wat betreft
de kleur, die haar huid langzaam aannam.
Het animale leven ging echter ongestoord
voort, zij ademde zwakjes en behield eene
zekere warmte, van onderen werd zij door
inspuitingen met peptone gevoed, later toen
een harer tanden uitgevallen was, was het
mogelijk door die opening een buisje te bren
gen, en ook van boven te voeden, maar men
slaagde er niet in, haar mond te openen.
Spijsvertering, werking der nieren en men
struatie hadden regelmatig plaats, maar geen
der zintuigen werkte waarneembaar.
Hare moeder wijdde zich langzamerhand
I geheel aan de verzorging der slaapster, die
I eene groote bekendheid verwierf, waarvan
1 geheel Thenelles voordeel trok. De meest be
kende geneesheeren gingen dit geval bestu-
deeren, en ook leeken, die in den omtrek
kwamen, verzuimden niet de slaapster to gaan
zien, zooals zij daar zindeljjk onderhouden,
reeds sinds jaren in de bedstee lag. Ofschoun
het lichaam buitengewoon mager was ge
worden, waren de trekken der jonge vrouw
niet onaangenaam en haar rijke blonde haar-
I dos, gepaard aan de absolute rust, die zij ver
toonde, namen het nare van het schouwspel
j weg. Men ging niet heen zonder de moeder
eene gift te hebben achtergelaten, waarom
deze evenwel nooit bepaald vroeg. Toch was
geleidelijk de zieke dochter haar voornaamste
bestaansmiddel geworden.
Dr. Charlier, die van den aanvang haar be-
i handelde, bezocht haar geregeld en vond eenige
maanden geleden, teekenen van verandering.
Marguerite scheen pijn te hebben. Iets latei-
kreeg zij een zweer, die geopereerd werd. Bij
die operatie gaf zij eenig teeken van te voelen,
doch slechts zeer kort. Zij was tuberculeus
geworden, en het is waarschijnlijk dat deze
ziekte, waaraan zij is overleden, ook de oor
zaak geweest is van haar ontwaken kot t voor
den dood.
Zaterdag 28 Mei vertoonde zich een crisis,
waarbij voor het eerst na zoovele jaren de
ledematen zich weder bewogen. De doctor
die haar nu aanhoudend gadesloeg, üam
geleidelijke afneming der verstijving waar, en
ook terugkeer van het bewustzijn. Zij zucht
te, bracht de hand aan de zieke borst, enz.
Dinsdag 26 Mei des morgens ontwaakte zij
geheel. Zij was uiterst zwak en haar geheugen
I wel een weinig in de war. Zij vroeg ter
stond naar haar grootvader, die reeds lang
dood is, en ook naar den dag in de week
waarin men zich bevond, maar zij herinnerde
zich niet meer nauwkeurig welke dag markt
dag was. Toen de doctor haar arm aanraakte
zeide zij Jij knijpt mij, maar men heeft haar
niet veel durven vragen, zoo uiterst zwak
bleek zij te zijn, en nog geen 48 uur na haar
ontwaken is zij kalm gestorven, juist den dag
voor haar 42sten verjaardag.
Het lichaam was geheel tot een geraamte
afgeteerd, maar de spieren bleken na haar
ontwaken, ondanks de ongelooflijk lange
stjjfheld, nog te kunnen werken. Op het ver
zoek der geneesheeren, door autopsie haay
