Jt l u i s 11 r s.
Donderdag 22 October 1903.
47ste Jaargang No. 388 J
Binneiilandsch Nieuws.
FEUILLETON.
Bureau SCHAGilJV, Laan, D 4.
UitgeverP. TRAPMAN.
Medewerker J. YV I X K E L.
Hoog water.
WORDT VERVOLGD,
SGHAG
mi Situs-
CODRAAET.
AlicritiUt- LuHinllil
Dit blad verschijnt tweemaal per week Woensdag- en
Zaterdagavond. Bij inzending tot 's morgens 9 ure, worden
AÜVERTENTIEN in het eerstuitkomend nummer geplaatst.
INGEZONDEN STUKKEN één dag vroeger.
f 3.—.
Prijs per jaar
Afzonderliilre nummers
ADVERTÏNTIEN
Franco per post f 3.60.
5 Cent.
van 1 tot 5 regels f 0.25 iedere regel meer öct.
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
Bij dit nummer behoort een bijvoegsel.
CAemcente Schagen.
BEKENDMAKINGEN.
o—o
Herhalingsonderwij s.
Burgemeester en Wethouders der gemeente
Scbagen maken bekend, dat voor degenen,
die het gewoon lager onderwijs, hetzij op
eene openbare, hetzij op eene bijzondere school,
hebben genoten, in de lokalen der openbare
lagere school, gelegen aan de Loet, wijk F.
nummer 18, gelegenheid bestaat tot het ont
vangen van herhalingsonderwijs.
Dit herhalingsonderwijs wordt gegeven voor
jongens en meisjes, lederen Haandag, Dins
dag, Woensdag en Vrijdag, gedurende de
maanden November, December, Januari en
Februari, des namiddags van zes tot acht
uren, en strekt zich uit over de volgende
vakken 1. Nederlandsche taal, 2. reke
nen, 3. kennis der natuur, 4. aardrijks
kunde, 6. geschiedenis.
Voor het genieten van dit herhalingsonder
wijs zal een schoolgeld worden geheven van
20 cent per maand en voor kinderen van
minvermogenden van 10 cent per maand.
Kinderen van onvermogenden zullen het
herhalingsonderwijs kosteloos mogen genieten.
Ontvangen twee of meer kinderen uit het
zelfde gezin gelijktijdig dit onderwijs, dan
zal dit schoolgeld 16 cent per maand voor
ieder kind bedragen.
Ouders of verzorgers, die hunne kinderen
het herhalingsonderwijs wenschen te laten
volgen, worden verzocht daarvan vóór 28
October 1903 aangifte te doen bij het hoofd
der openbare lagere school.
Schagen, den 19 October 1903.
De Burgemeester,
H. J. POT.
De Secretaris,
ROGGEVEEN, L. S.
De najaarsvergadering der
Vereeniging tot Ontwikkeling van den Land
bouw in Hollands Noorderkwartier zal ge
houden worden op Woensdag 4 November
1903, des voormiddags half elf, in het Café
Neuf te Zaandam.
De punten van beschrijving zijn 1. Mede-
deelingen van verschillenden aard. 2. Inge
komen stukken. 3. Rapport omtrent: a. de
enquête voederen rundvee, uit te brengen
door den heer Dr. J. J. Ott de Vries; b. de
proeven ter bestrijding van unjer; c. de aard
appelproefvelden, b. en c. uit te brengen door
den heer C. Nobel; d. het onderzoek naar
eene doelmatige inrichting van stallen voor
jonge paarden, uit te brengen door den heer
D. C. Rezelman e. het onderzoek naar het
gebruik van één- of meerjarige stieren,
uit te brengen door den heer J. Koopman.
4. Benoeming van een Onder-Voorzitter.
6. Benoeming van eene Commissie tot het
onderzoeken der rekening van dit en der be
grooting voor het volgende jaar. Voordracht
van het Bestuur: de heeren P. Buis Jz.,
J. A. Kaan en G. Muijs. 6. Bepaling van
de plaats, waar de Algemeene Vergadering
in Maart 1904 zal worden gehouden. Voor
dracht van het Bestuur: Wognum. 7. Voor
stellen van het Bestuura. om adhaesie te
betuigen aan het adres der Groninger Maat
schappij van Landbouw en Nijverheid aan de
Tweede Kamer der Staten-Generaal, ter zake
van het bij de Kamer aanhangige ontwerp
van wet tot wijziging van de wet van 2 Mei
Roman van
IDA BOY-ED.
00000
25.
De geheimraad Wallraven en zijn vrouw
kwamen thuis. Wigus had dadelijk zijn
nieuwe adres opgegeven en kreeg spoedig
daarop de uitnoodiging, een avond bij
het echtpaar door te brengen, vóór mevrouw
op reis ging.
Dat was een merkwaardige, onvergete
lijke avond, dien hij, als de eenige gast,
zoo vertrouwelijk met hen doorbracht.
Nu weder was Carolyne mooi, in kostbare
kleeding, met een heerlijken blos op de
wangen. Het zwarte kleed stond haar
uitstekend. Haar oogen schitterden. Had
"Wigus een visioen gehad, toen hij haar
zoo oud en vervallen gezien had?
De geheimraad was ridderlijk en beleefd
tegenover zijn vrouw, zooals altijd.
En toch had Wigus op dien morgen,
toen hij Carolyne als de ongelukkige vrouw
had zien ljjden, begrepen, dat de ridder
lijkheid van dezen man slechts een masker
was van doodende koelheid een masker,
evenals hè,re schoonheid. Hij begreep
het ook dezen avond: voor haar man kleedde
en sierde zij zich. De wensch, jong en
mooi voor hem te schijnen, maakte haar,
de zoo verstandige vrouw, blind en dwaas....
Wigus begon de tragedie te begrijpen, die
hier reeds zoo lange jaren werd afgespeeld.
Tegenover Wigus was de geheimraad
1897 [Staatsblad No. 124], tot herziening van
de belastbare opbrengst der gebouwde eigen
dommen. In te leiden door den heer R. Vis
ser Lz. b. om aan de Commissie voor de
Weerstand6kas der Schager Kaasmarkt eene
bijdrage te schenken van f 100.In te lei
den door den heer D. Brander Tz. 8. Be
spreking van de belangen, waarvan men de
behartiging voor het volgende jaar aanbe
veelt [Art. 12 der Statuten]a. tot het voort
zetten der proeven tot bestrijding van uDjer
b. tot het aanleggen van aardappelproefvel
den. a. en b. in te leiden door don heer C.
Nobel. c. tot het opleiden van veeverloskun
digen, in te lelden door den Voorzitter, d. tot
het nemen van voederproeven bij mestvee,
in te leiden door den heer Dr. K. H. M. van
der Zande. e. tot het bevorderen van het
plaatsen van veebascules in de nabijheid van
de voornaamste veemarkten in Hollands
Noorderkwartier, in te leidon door den heer
C. Kooij Hz. f. om een or.derzoek in te stel
len naar de mogelijkheid tot het gebruik van
electriciteit voor verlichting en beweegkracht
op hot platteland, in te leideD door den
heer J. J. Winkel, g. Welke middelen kun
nen worden beraamd om goed melken te
bevorderen, in te leiden door den heer
Dr. L. T. C. Scheij. 9. Bespreking van
verdere werkzaamheden.
- ANNA PAULOWNA.
Vergadering van de Sociëteit „Vrienden
kring", op Zaterdag 17 October 1903.
De Voorzitter, de heer K. L. van Gorkom,
opent de vergaderingde notnlen worden
gelezen en goedgekeurd.
Daarna is aan de orde punt 1Een voor
stel tot contributie-verhooging. De heer P.
Kaan, van wien dit voorstel is uitgegaan,
licht het nader toe. Het ondervindt echter
nogal eenige bestrijding en wordt ten slotte,
in stemming gebracht zijnde, verworpen.
Punt 2 der agenda luidt: Bespreking feest
avond. Daar het blijkt, dat een der leden
bezwaar heeft, dezen winter een feestelijke
bijeenkomst te hebben, wordt hierover ge
stemd en met groote moerderheid van stem
men uitgemaakt, dat er ook dit seizoen weer
een min of meer feestelijk samenzijn zal
plaats hebben. De voorloopigo regeling daar
van wordt aan het bestuur overgelaten.
Alsnu is aan de orde punt 3Ballotage
van de heeren S. de Jong en P. J. de Bruyne.
Beide heeren worden tot lid aangenomen
met algemeene stemmen.
Nadat bij de rondvraag nog de heei D.
Krijnen als lid wordt voorgehangen, sluit de
Voorz. de vergadering.
- ANNA PAULOWNA. Zondag 18
October gaven eenige leden van „Vrienden
kring" (niet de sociëteit) in het lokaal „Het
Centrum" van den heer M. Klok een tooneel-
uitvoering. Het lokaal was eivol. Op het
programma stond, dat ten tooneele zouden
gebracht worden
„Een gedwongen Huwelijk", oorspronkelijk
tooneelspel in drie bedrijven, door H. P. Bou-
dier, en „Op het Politiebureau", klucht in
één bedrijf, naar het Hoogduitsch, door
W. C. Reddingius.
Het publiek toonde zóóveel belangstelling
voor Vriendenkring's eerste schreden op het
pad der dramatische kunst, dat het niet
alleen levendig deelnam aan den dialoog,
maar zelfs af en toe, bij wijze van inter
mezzo, „en action" geraakte.
Het nastukje bleef dan ook achterwege.
- HEER HUGOWAARD.
Het heerschen van Mazelen heeft onder de
schoolbevolking reeds weken storend op ge
regeld onderwijs gewerkt, maar bemoedigend
is 't, dat de ziekte tot nu toe geen offers eischte.
Is dit hiervan de lichtzijde, met Typhus
is dat helaas zoo niet.
In drie betrekkelijk groote gezinnen heerscht
deze ziekte zeer ernstig en een jongetje van
12 jaar is er reeds aan gestorven.
Methodisch melken.
Naar aanleiding van de lessen in het mel
ken, door den Deen Hegeland aan de Proef-
zuivelboerderij te HOORN gehouden, deelt
men ons nog het volgende mede
De heer Hegelund melkt naar een door
hem-zelf uitgedachte methode, die volgens
zijn stellige bewering, zoowel de hoeveelheid
als het gehalte van de melk van iedere koe
moet doen stijgen. Zij 't niet direct, dan zal
toch na verloop van tijd de werkzaamheid
dor melkklieren belangrijk toenemen. Een
bewijs hiervoor zou zijn, dat koeien, naar
zijn methode gemolken, moeilijker droog
worden.
De heer Hegelund beveelt bij de methode
aan, de koe liever om de 16, dan om de 12
maanden te laten kalven, en haar 6 in plaats
van 10 weken te laten droog staan. Verder
verzekert de heer H., dat zijn methode in
Denemarken bijna algemeeD is overgenomen.
Behalve dat de heer Hegelund zijn melken
voorbereidt door met een drogen, groven hand
doek den uier schoon te wrijven, verschilt in
hoofdzaak de methode niet van de manier
onzer beste melkers. Alléén de heer H.
melkt met droge handen en is zeer gekant
tegen het bevochtigen daarvan met melk, en
wel le voor de zindelijkheid, 2e omdat zeere
spenen er gedeeltelijk door te voorkomen
zijn en 3e om het melken tusschen duim en
vinger liefst onmogelijk te maken.
Het verschil tusschen de methode en onze
wijze van melken ligt verder in het namel-
ken. Dit schijnt er op berekend, om de melk
klieren in den uier volkomen te ledigen.
Prov. St. van Noor d-H o 11 a n d.
De voorzitter van de Provinciale Staten in
Noord Holland heeft den leden meegedeeld,
I dat hij voorstelt
op 10 November, te 1 uur, te
doen behandelen de voorstellen, met de rap
porten, tot het verleenen van steun aan de
„Noorder Stoomtraravereeniging", en tot het
geven van een renteloos voorschot aan de
„Hollandsche Electrische Spoorweg-Mij ten
behoeve van den aanleg van spoor (tram-)
wegen in Haarlemmermeer e. o.en
op 17 November, te lO'/j uur, die behande
ling (voor zoover deze niet mocht zijn
beëindigd) voort te zetten, en alsdan verder
te doen behandelen de overige rapporten en
de ingediende stukkon.
Schandelijk.
Men schrijft aan „De Standaard"
Te HOUTIGEHAGE in de Friesche ge
meente Smallingerland leeft eene talrijke zeer
arme arbeidersbevolking, waarvan velen ten
deele onder den grond, in ellendige krot
ten wonen. Een daarvan is 3'/i meter lang
en breed en V/3 meter hoog, en daarin wonen 6
personen in een andere van dezelfde afme
tingen houden 8 personen verblijf, van wie
twee jongens 's nachts op den aarden vloer
slapen, terwijl een sukkelend meisje vlak bij
de deur in de tocht ligt. Deze krotten be-
hooren in eigendom aan de gemeente Smal
lingerland. Laat de woningwet het bestaan
van dergelijke voor de gezondheid zoo schade
lijke verblijfplaatsen toe Menige koestal is
veel gezonder.
In het lokaal van den heer
A. Kist te ZUID-SCHARWOUDE hield op
uitnoodiging van de afd. „Langedijk" der
S. D. A. P. Zaterdagavond 1.1. de heer J. Bree-
baart Jz. van Winkel eene rede over: Land
arbeiderstoestanden en de Ongevallenwet.
WIERINGERWAARD, 19 Oct. 1903.
Heden werd in het lokaal van den heer
Vlaar eene gecombineerde vergadering ge
houden van de nog overgebleven leden van
't fanfarecorps en van 't strijkorkest.
Met algemeene stemmen werd besloten, om
deze twee vereenigingen, die tot dusverre
naast elkander gewerkt hadden, tot één dege
lijk gezelschap te vereenigen. Deze muziek-
vereeniging, die den naam van „Excelsior"
I heeft aangenomen, stelt zich ten doel de ver-
plichtingen van 't fanfarecorps over te nemen
en tot een goed einde te brengen. Daartoe
is echter noodig de steun van de ingezetenen.
Mochten velen zich opgewekt gevoelen, als
J kunstlievend lid toe te tredenzij zullen
j welkom zijn. Als directeur treedt weer op
de heer F. Felkers, die de repetities gratis
zal leiden. Zijn voorbeeld moge èn bij de
leden, èn bij 't publiek dat gevolg hebben,
dat „Excelcior" spoedig tot bloei kome. Om
te toonen, dat het der vereeniging ernst is,
I en dat zij de ambitie van't publiek op prijs zal
weten te stellen, zal zoo spoedig mogelijk een
concert worden gegeven, uitsluitend voor de
kunstlievende leden en genoodigden. Nieuwe
leden worden voorloopig bij 't gezelschap
1 niet aangenomen, tenzij zij goed op de hoogte
zijn van de muziek. Ten slotte zij nog ver
meld, dat Maandagavond a. s. half zeven
wederom een aandeel zal worden uitgeloot.
Een goed middel om je te
i pakken te krijgen.
De Commissaris de Koningin in Friesland
maakte bezwaar het nationaliteitsbewijs toe
I te zenden aan M. B. te Essen [Duitschland,]
vroeger slager te Knijpe. Deze was n.1 door
het gerechtshof te Leeuwarden veroordeeld
tot 6 maanden gevangenisstraf en zette toen
j koers naar Duitschland, om zich aan die straf
i te onttrekken. Zonder dat bewijs kon hij het
I in Essen niet meer houden, Zaterdagnacht is
hij te Knijpe teruggekeerd en Maandagmorgen
i heeft hij zich ten parkette van den oificier
van justitie te Heerenveen aangemeld om zijn
straf te ondergaan.
Onze Kaashandel.
In no. 7 van de „Mededeelingen en berich
ten van den consulent van Friesland voor
landbouwzaken in Engeland," betoogt de
consulent, Dr J. J. L. van Rhiju, dat de
kaashandel veel moeilijkheid ondervindt van
de omstandigheid, dat voor iedere kwaliteit
kaas dezelfde modellen van Goudsche en
Edammer kazen worden gekozen.
De Engelsche rechtbank heeft bij een proces
te Coventry uitgemaakt, dat kaas met on
geveer 16 pet. vet zonder nadere aanduiding
als Goudsche of Edammer kaas mag worden
vei kocht.
De rechtbank te Wokingham veroordeelde
kaas met slechts 1.6 pet. vetgehalte.
Het dunkt Dr. Van Rhijn noodig, te maken
dat de Engelsche handelaar aan den vorm
kan zien of hy kaas heeft van minstens 16
pet. vetgehalte of minder.
Edammer uit volle melk wordt niet zeer
veel gemaakt tegenwoordig, maar de kaas uit
gedeeltelijk ontroomde melk is in Engeland
een zeer gewild artikel.
De kaas echter, gemaakt uit gecentrifu-
geerde melk, dreigt onzen kaashandel te ver
nietigen.
Dr. Van Rhijn meent, dat ook deze magere
kaas recht van bestaan heeft, mits zij her
kenbaar zij en niet den vorm hebbe van de
Edammer of Goudsche kaas. Hij stelt voor
als grens aan te nemen 16 pet.
Daar de zaak echter te urgent is om op
een regeeringsbesluit te wachten, komt Dr.
Van Rhijn tot de conclusie
lo. Het is dringend noodig, dat maatregelen
een en al hartelijkheid, bijna vaderlijk.
Hy deed Wigus het voorstel, hem een
groote som gelds te leenen, die hem op
eenmaal zou brengen in een toestand van
zorgeloosheid, en over welker terugbetaling
men over eenige jaren Wel een woordje kon
spreken. Het was een geschenk, dat de
geheimraad hem aanbood, en het woord
leenen werd er maar bijgezegd om het aan
nemen gemakkelijker te maken. Wigus
begreep dat wel. Hij volgde met aandacht
de vertellingen van dezen man, die zoo
mooi en onderhoudend sprak, over de groote
erfenis, die hem ten deel gevallen was. In
zijn jeugd had hij nooit kunnen verwachten,
dat dat geld hem nog eens in den schoot
zou vallen.
Tante Nicoline was verloofd geweest en
had beweerd, toen haar verliefde eensklaps
stierf, dat ze, ondanks dat, toch niet als
oude-jongejuffer hoopte te sterven. Er
was steeds beweerd, dat deze verloofde
haar door haar vader was opgedrongen
en nooit de man barer keuze was geweest,
en dat ze op een geschikt oogenblik wachtte
om haar werkelijke*! geliefde te trouwen.
Ook de tweede verloving gaf geen huwelijk
tot resultaat. Lang had Nicoline geweifeld,
maar toch was ze ten slotte ongetrouwd
gebleven. Genoeg: hij, de geheimraad, was
in het bezit van het geld gekomen, terwijl
hij reeds zooveel bezat. En nu hield hij
het ook voor zijn plicht, van dat vele een
klein deel af te nemen en hoogbegaafden
daarmee te helpen om vooruit te komen.
Wigus gaf hem gelijk, hij zou evenzoo
denken en handelen. Wanneer er aan de
tafel nog een arme drommel zat, zou hij hel
pen, en hem toeroepen neem aan. Het is de
plicht van de rjjken, om te geven. Maar
worden beraamd tot bescherming van den
kaashandel.
2o. De maatregelen moeten door belang
hebbenden zelf worden genomen.
3o. Als afdoenden maatregel wensch ik te
bepalen
a. dat alleen kaas boven een zeker vetge
halte [15 pCt.] mag gemaakt worden in de
bestaande Goudsche- en Edammer modellen
b. dat kaas met een lager vetgehalte moet
gemaakt worden in het model der bekende
kanter kaas en onder dien naam in den han
del moet worden gebracht.
Ook acht schrijver het hoog noodig, dat
een grenscijfer voor het watergehalte in kaas
worde vastgesteld, daar de waterpercentage
dikwijls evenveel bijdraagt om de kwaliteit
van kaas te bepalen, als de vetpercentage.
Men schrijft uit ALMELO
Het water is sinds gisteren één centimeter
gevallenZondagmorgen te 8 uur was de
waterstand in de Almeloosche Aa 1.78 M.
boven A. P. Tengevolge van den hoogen
waterstand zijn twee scholen te Ambt-Almeloo
voor een groot gedeelte ontvolkt. Het Dag.
Bestuur van Ambt-Almeloo heeft aan de
onderwijzers toegestaan voor rekening der
gemeente een fiets te huren, teneinde daarop
door de overstroomde straten naar de scholen
te rijden. Arbeiders en arbeidsters, die te
Ambt-Almeloo wonen en te Stad-Almeloo
werken, kunnen zich tegen betaling van 2
centen door de ondergeloopen wegen laten
rijden.
In Zuid-Holland zijn weder tal van polders
ondergeloopen.
Men schrijft uit HENGELO
Treurig is de toestand, veroorzaakt door de
regens der laatste weken in het Oostelijk
deel van Twente. Uitgestrektheden lands,
zoowel bouw- als weiland, zijn herschapen in
plassen, waar het water zoo diep staat, dat
het loof der te veld staande aardappelen ge
heel onzichtbaar iszelfs de hooger gelegen
wegen vormen geen waterkeering meer, maar
zyn in den plas verzonken, waaruit hier en
daar de boerenwoningen, door wallen om
ringd, opsteken. En dan dreigt nog een door
braak van den dijk aan de Gele beek, die
dag en nacht wordt bewaaktmocht hy be
zwijken, dan wordt de buurtschap Lattrop
geheel overstroomd. Voorwaar, hier kan en
moet nog veel in den waterafvoer worden
verbeterd.
Men schrijft uit OOTMARSUM aan de
„Zw. Crt."
Op 't oogenblik heerscht hier een ware
watersnoodrondom Ootmarsum is alles
water wat men ziet. De meeste wegen in
en naar de buurtschappen staan er geheel
onder, en dit niet over een klein gedeelte,
maar over afstanden van honderden meters.
De weg naar de buurtschap Lattrop staat
voor het grootste gedeelte onder. Vele boeren
hebben rondom hun boerderijen wallen opge
worpen om het water te beletten in de hui
zen te komen.
De Dinkel en de Gele Beek staan geheel
buiten hun oevers, terwijl dag en nacht ge
waakt wordt op één plaats aan de Gele Beek,
waar men vreest, dat de dijk doorbreken zal
mocht dit gebeuren, dan raakt Lattrop voor
het grootste gedeelte onder water. Het loof
van de te veld staande aardappelen, knol
rapen en mangel wortelen kan de oppervlakte
van het water niet meer bereiken.
In Tilligte is het al even treurig gesteld:
wegen en bouwlanden staan blank. Het vee
moet allemaal gestald worden, daar de weiden
in meren herschapen zijn. Het water stroomt
daar over den provincialen weg naar Dene-
nu het hemzelf betrof, kon zyn verstand,
dat ja zeide, zijn gevoel dat neen riep, niet
overtuigen.
Er zyn dingen, die men in de theorie
zeer mooi en waar vindt, maar komt het er op
aan, die in de practijk op zichzelf toe te
passen, dan verzet alles in een mensch zich
daartegen.
Misschien wanneer Siddy nog zijn
kleine verloofde geweest was dan was
dit aanbod een verzoeking voor hem ge
weest. Om harentwille en om de geluk
zaligheid van haar te bezitten, zou hij mis
schien hebben toegestemd.
Nu was het zelfs geen verzoeking voor
hem. Met een gloeiend voorhoofd, onbe
vangen, alsof het hem niets aangiDg,
weigerde hij. Carolyne was niet zoo kalm
onder dit voorvalHaar borende gedachten
gingen de redenen na, die Wallraven voor
dit grootmoedige aanbod wel kon hebban.
Hem bereid tot zulk een grootmoedige
daad te zien, die daarvan nooit cenig
blyk had gegeven dat was haar nieuw
en raadselachtig
Den volgenden dag reisde Carolyne af.
Zij had Wigus verzocht niet aan den trein
te komen. Daar hij voelde, dat zij hiervoor
een reden moest hebben, deed hy wat zij
hem verzocht.
Maar aan haar andere verzoek om den
geheimraad zeer veel te bezoeken, voldeed
hy niet. Hij wist heel goed, dat dit maar
een uitvlucht was geweest, om datgene te
verbergen, wat ze hem eigenlyk had wil
len zeggen.
De geheimraad liet hem nu en dan eens
in den middag by zich komen, om het een
en ander te bespreken aangaande de reis
naar Florence. Wigus meende, dat als de
geheimraad hem niet vroeg 's avonds te
komen, hij zelf dit dan ook maar achterwege
moest laten.
Hy zat ook diep in het werk, en de
late avonduren, wanneer in het drukke,
zwoele huis, dat hij met een paar honderd
meDschen bewoonde, alles tot rust kwam,
waren hem het liefst.Een reeks van geschied
kundige aanteekeningen en opstellen, die
hij in de laatste j aren had gemaakt, werkte
hij nu uit. Hij wist, dat het publiek gaarne
iets leest in populairen vorm en met dien
smaak hield hy rekening. Hy schreef om
geld, dus had hij daarmede rekening te
houden, maar hy droeg toch tevens zorg,
dat de inhoud van zijn arbeid zoo waarde
vol mogelyk bleet.
Natuurlijk kreeg hij als jong schrijver
niet spoedig antwoord omtrent het lot van
zijn pennevruchten. Hij begreep, dat hy op
rtis zou moeten gaan zonder te weten, of
ze in het een of ander tijdschrift zouden
worden geplaatst, ja of neen.
Intusschen kwam zyne familie in Berlyn
aan.
In de eerste dagen zag hij bijna niets
van de vrouwen. Zy hielpen de Machina
by de inrichting hnnner woning, die zij in
de buurt hadden betrokken. Daar waren
moeder en Lena heel blyde om. Zy zelf
kwamen met zeer weinig meubels en kleeren.
Al het andere was verkocht geworden. Dat
had tenminste nog een beetje geld om
handen gegeven. Het huisje had ook nog
geen kooper gevonden, het was verhuurd.
Dat vonden de vrouwen best, want de huur
vingen zij, en als het verkocht was geworden,
had Schradin het geld gekregenzoo
had Wigus het tenminste gewild.
Dat ze zoo dicht by Sophie en haarman
woonde, vervulde de oude vrouw met
steeds nieuw geluk.
Dit echtpaar was de steun van haar
moeitevol leven. De Machins waren in haar
oog welgestelde menschen. Zij lag als 't ware
steeds op de knieën voor Frits, met grooton
eerbied tot hem opziende.
Dat was zoo duidelyk, dat Wigus zyn
bitterheid daarover het zwijgen had opge
legd. Hij gunde immers de oude vrouw
elke, ook deze vreugde des levens.
Na acht dagen was alles in orde. De
Machins vingen hun regelmatig en ordelijk
j leven aan. Frits gaf wekelyks een kleinig
heid als ondersteuning voor het onderhoud
van moeder, die dadelijk een bord op de
benedendeur had laten aanbrengen, waarop
zij zich als mutsen- en kantenstrykster
aanbeval. De bewoonster der tweede ver
dieping, met wie zy en Lena dadelijk vriend
schap hadden gesloten, stond dat toe.
Toen Wigus voor het eerst dit bord in
het oog kreeg, schrikte hij. De zwakheid
greep hem weer aan, om zich voor de
zynen en hun armoede te schamen.
Hij beet zich op de lippen en hief het
1 hoofd op.
Arbeid adelt. Arbeid is menschverheffend.
j En hij ging naar boven en vroeg in een
bartelijken kus zyn moeder om vergevirg,
dat hij zich zooeven voor haar nederigen
arbeid had geschaamd.
Lena kreeg, dank zij de beste getuigenis
over haar tienjarige betrekking, een plaats
in een groot mantelmagazijn, dat haar
i vroegeren chef zijn ganschen voorraad steeds
had geleverd.
