Gemengd Nieuws.
Groote theater brand in Amerika.
De strijd om den tienurigen
arbeidsdag te Crimmitschau.
De lJsperiode nadert
I N G EZ ON ii E N.
Binnenlandsch Nieuws.
lmrLdat 1°P haar Warner wTs hal
zon hQ spreken, zij voelde het. dit was het
eenlg gunstig moment, maar dan o, dan
Ella! zei hg, en zyn stem ging als een
schok door haar heen. Hij sprak met moei-
'e, en zag haar niet aan, en elk zijner woor
den, elk zijner gebaren trof haar, in haar
nerveuzen toeetand. al6 een beleediging. Ik
denk. dat je wel begrypt, wat ik je vragen
wil we kennen elkaar al zoo lang
O, riep zij hartstochtelijk Spreek niet
vorderIk wil niets meer hooren Zij wist
het niet meer, dat zij zoo dringend naar zijn
vraag had verlangd, zij dacht er niet aan,
hoe zij later misschien doodelijk beronw heb
ben zon, zij wilde nn niets anders, dan haar
afgunst wreken, en wreken ook den smaad,
die haar werd aangedaan. Ja, ik begrijp je
wel ik weet 't wel. maar ik weet ook. dat
je iet 'an me houdt, dat je zelfs bondt van
'n ander! Zij lachte, toen zij ren doekt ren
blos zijn gansche gelaat zag beklenren. en
nog schamperder ging zij voort: Maar die
andere kan jij niet nemen, dat oegrijp ik ook,
want die is arm arm
Het prachtige, naar het model der
Opéra Comique te Parijs gebouwde Ircqnois
Theater te Chicago is Woensdag door brsnd
vernield tijdens de voorstelling. Een paniek
maakte zich van het publiek meesterver
scheidene personen werden doodgedrukt of
kwamen in de vlammen om.
De brand ontstond op het tooneel liet
publiek rende in dolle opgewondenheid op
de uitgangen toe. In de corridors werd wan
hopig gevochtenvrouwen raakten onder de
voeten van de opdringende massa. De bezoe
kers van de eerste gaanderij zaten als in een
val opgesloten eenigen zijn levend verbrand,
anderen zijr. gestikt door den rook. Tusschen
de stoelen werden lijken gevonden. Enkelen
sprongen in de stalles, waar ze in de vlam
- men omkwamen. De brandweer bracht lad
ders aan naar het bovenste balkon, waar zfj
de lijken opeengestapeld vond. Aan den voet
van de trap naar de gaanderij lagen lijken
van jonge vrouwen, jonge meisjes en kinde
ren bjj twaalf op een hoop.
De volgende bijzonderheden werden aan
de Engelsche bladen geseind
De brand brak gedurende de middagvoor
stelling in het „Iroqnois Theatre" uitmen
speelde een pantomime „Blauwbaard". Daar
de brand, waarschijnlijk veroorzaakt door een
defect aan de electrische geleiding, dadelijk
een geweldigen omvang aannam, hadden de
vreeselijkste tooneelen plaats. Vooral het
omlaag springen der toeschouwers der hoogere
rangen was ontzettendbeneden vonden zij
echter geen uitweg, daar alle uiteinden ver
sperd waren door de vechtende, dringende,
onder-den-voet-getreden mannen, vrouwen en
kinderen der zaalrangen.
De brandweermannen klommen met lad
ders naar de bovenste verdiepingen en slaag
den er in, een aantal personen van de gale
rijen naar buiten te brengen, van wie bet
meerendeel bewusteloos was. Bij een onder
zoek door den commandant der brandweer
vond deze op het balcon tusschen drie- en
vijfhonderd menschen, die op stapels lagen
voor het meerendeel verpletterd en schrikke
lijk verbrandde ongelukkigen lagen op
hoopen van twaalf hoog opeen gestapeld.
De bezoekers van de eerste galerijen schij
nen als in een val te zijn gevangen daar
werden stapels lijken gevondensommigen
stonden rechtop gekneld tusschen de banken
en waren afschuwelijk verbrand. De vlam
men vonden ook haar weg naar de achter
zijde van den schouwburg, tot de „foyers der
artistes" en de kleedkamers. Het meerendeel
der acteurs kon bijtijds ontsnappen, doch een
aantal balletdanseressen worden vermist De
thermometer stond beneden nul en de licht-
gekleede acteurs en actrices hadden veel
van de konde te lijden, alvorens zij een
onderdak hadden knnnen vinden.
De lijkenhuizen waren reeds geheel met lijken
gevuld, en de andere lijken werden dus in
naastbijzijnde gebouwen binnengebrachteen
groot aantal doctoren en verpleegsters waren
weldra op de plaats des onheils om den ge
wonden bijstand te bieden. Van alle zijden
werden groote hoeveelheden lakens, dekens,
verbandstoffen en pluksel aangebracht Wa
gens werden ter beschikking der autoriteiten
gesteld, om de gewonden naar de hospitalen
te vervoeren.
Een officiëele opgave van den Coroner
schat het aantal omgekomenen op 736de
Engelsche ochtendbladen geven uiteenloopende
opgaven, de Times spreekt bijvoorbeeld van
332. Vele der gevonden lijken zijn van meis
jes of jonge vrouwen beneden de 20 jaar en
van kinderen van 8 tot 10 jaar.
N adere berichten
Een meer vertrouwbare schatting geeft het
aantal dooden op als ongeveer 560het aan
tal bezoekers van den schouwburg bedroeg
1800, meerendeels vrouwen en kinderen. Bij
het uitbreken van den brand liet men het
asbeetgordijn zakken, doch dit bleef halver
wege steken en gaf zoo een doortocht aan
de vlammen, «die met geweldig geloei over
de hoofden der menschen in de stalles blie
zen, en onmiddellijk de personen op het eerste
balcon bereikten.
Over de oorzaak van den brand bestaat
tweestrijdenkelen geven de schold aan een
gebrek in de electrische leiding, doch de
directie schrijft hem toe aan de ontploffing
van een vat calcium.
De acteurs en actrices werden allen gered.
De avondbladen brachten nieuwe, afgrijse
lijke bijzonderheden over den ramp. De politie
te Chicago geeft thanB als aantal dooden op
536, waarvan er nog 66 vermist werden te
middernacht. De brand brak nit tijdens de
tweede acte van de pantomime. De directie
schrijft de oorzaak toe aan het barsten van
een vat calcium. Pogingen om het asbeet
gordijn te doen zakken faalden, het gordijn
bleef halfweg steken, en doordat de voor
deuren van den schouwburg openstonden,
werd de zaal een vunrgang.
Op het oogenblik, toen de brand uitbrak,
waren er 1300 menschen in den schouwbrug.
Ooggetuigen doen schrikkelijke verhalen van
het tooneel in de zaai, nadat de brand was
nitgebroken, en buiten den schouwburg, waar
mannen, vrouwen en kinderen vochten met
de politie, daar zij naar binnen wilden om te
zoeken naar hun bloedverwanten. Er zal
langen tijd verloopen eer een volledige lijst
van de dooden kan worden opgemaakt, daar
er groote moeilijkheden bestaan in het her
kennen en het vaststellen van de identiteit
der gevonden lijken. De kleeren zijn ver
scheurd of verbrand, de aangezichten tot on-
herkenbaar-makens gewond.
Naar gemeld wordt, waren van de veertig
nooduitgangen, die in het Iroquois-theater
bestaan, slechts vier in gebruik bij de paniek.
De schouwburg was gebouwd naar het model
der opera-comique te Parijs, en was eerst op
23 November geopend. Toen werd veronder
steld, dat alle hulpmiddelen in tijd van ge
vaar, voor het beschermen en redden van
meuschenlövena aanwezig waren. De schade
aan het gebouw bedraagt ongeveer 50.000
Pond Sterling.
Volgens de jongste opgave der politie werden
623 slachtaoffers door de ramp geëischter
worden nog ongeveer 30 menschen vermist,
en van de ongeveer 80 geredde gewonden
zullen waarschijnlijk nog velen sterven Onge
veer 100 personen werden door de brandweer
en de buren gered
Volgens de jongste opgaven liggen 564
lijken in de verschillende lijkenhuizen, en zyn
157 gekwetsten in de hospitalen opgenomen
men vermoedt, dat daarvan nog wel een derde
znllen omkomen.
De nadere berichten over het ontvettende
ongeluk te Chicago zijn nog zoo tegenstrijdig,
dat zelfs de schattingen van het aantal der
slachtoffers in honderden afwijken. Zeker is
het een ramp, die op één lijn gesteld kan
worden met de ernstigste ongelukken van
den kitsten tijd, zooals de brand in het King-
theater te Ween en in 1881. en die van de
oude Opera Comique [)887] te Parijs Te
Weenen telde men een 500 dooden en ver
misten van de dooden konden er slecht 147
herkend worden.
Het schijnt, alsof men hulpeloos blijft tegen
over dergelijke groote schouwburgbranden,
want reeds na den grooten brand te Weenen,
nn meer dan twintig jaren geleden, werden
in alle landen de strengste voorzorgsmaat
regelen voorgeschreven tot beveiliging van
de bezoekers, en in weerwil daarvan komen
nog even groote rampen voor, al worden ze
minder talrijk. Bovendien was het Ircqnois
Theatre een splinternieuw gebouw, waarbij
alle moderne maatregelen genomen konden
worden, terwijl de brandweer in de groote
Amerikaansche steden voortreffelijk toegerust
heet te zjjn. Waar hier de schnld ligt, is
nog niet voldoende opgehelderd.
De brand ontstond op het tooneel in de
coulissen aan den linkerkant, terwijl de tweede
acte van de pantomine Blauwbaard vertoond
werd. Naar t schijnt ontplofte daar een bas
met calciumcarbid, die voor de verlichting
dienen moest. Terwijl de artisten aan het
zingen waren, hoorde men plotseling brand
roepen. Zij, die zich op het tooneel bevonden,
liepen naar de tegenoverstaande coulissen
of er een poging gedaan is om een paniek
te voorkomen, blijkt niet en de toeschou
wers sprongen op en begonnen naar de uit
gangen te dringen. Hoe het mogelijk was,
dat het vuur zoo snel om zich heen greep,
wordt verklaard door een bijzonderheid, in
een telegramhet brandscherm werd
neergelaten maar bleef halverwege ste
ken, zoodat er een tochtgat ontstond, waar
door de vlammen naar de zaal gezogen wer
den en spoedig de balkons aantastten. Een
ander bericht geeft weer aan de electrische
geleiding de schnld.
Hoe dat zy, de middelen om het gebouw
spoedig te verlaten, moeten geheel ontoereikend
geweest zijn, want het was niet eens bijzonder
voldat er van de ongeveer 1300 menschen
4—600, dus een derde of de helft omgeko
men zijn, wijst op onbegrijpelijke tekortko
mingen. Wellicht heeft men de aanwezig
heid van veel vrouwen en kinderen, die lich
ter door een paniek aangegrepen worden en
zich niet gemakkelijk kunnen redden, daarbij
in aanmerking te nemen.
Het ergst was het gedrang op de bovenste
galerijen. Vier meter hoog vond men de
lijken onderaan de bovenste trap. Van de
eerste 48 menschen, die naar bniten gebracht
werden, gaf slechts één vrouw nog teekenen
van leven, alle anderen waren gestikt of
verbrand. Boven vond men later eenige dooden
rechtop tusschen de stoelen en den muur. Velen
schijnen in hun wanhoop Daar beneden ge
sprongen te zijn in de parterre, waar zij in
de vlammen omkwamen. Op de galerijen
lagen de lichamen bij hoopen, maar velen
waren slechts bezwijmd en werden nog gered
door de brandgasten die ladders tegen de
balkons plaatsten.
De lijken waren zoo talrijk dat ze eerst
op straat neergelegd moesten worden, en pas
later naar lijkenhuizen en andere gebouwen
werden overgebracht, om zoo mogelijk herkend
te worden. Er moeten 300 gekwetsten zijn.
die in de apotheken en de hospitalen werden
verzorgd. Hulp is spoedig genoeg bjj de
hand geweest reeds een kwartier na het
uitbreken van den brand waren vijftien dok
toren en verscheiden verpleegsters bij de hand
om te zien, wie van de slachtoffers nog
teekenen van leven vertoonde.
Op de plaatsen te Chicago, waar slacht
offers zijn neergelegd, werden schrikkelijke
tooneelen afgespeeld. Urenlang zwierven daar
mannen, vrouwen en kinderen rond tusschen
de lijken, wanhopig zoekend naar hunne naast-
beetaanden. Nu en dan hoorde men dan een
kreet van smart, wanneer iemand een lijk
herkende
Koning Edward en koningin Alexandra
hebben lord Lansdowne opgedragen, aan
president Roosevelt hunne deelneming te
betuigen. Ook de Dnitsche gezant lezen
wij in de „Frankf. Ztg,,"— kreeg een dergelijke
opdracht.
Ook bg deze gelegenheid moet zich, evenals
bij den brand in den Pat ijschen weldadigheids-
bazar, zooals men zich zal herinneren, het
treurig feit hebben voorgedaan, dat tal van
mannen, vrouwen en kinderen tegen den grond
slingerden om zich een doortocht te banen.
Aan de „Frankt. Ztg". wordt nog gemeld,
dat men op het tooneel dooi schrik onmachtig
was, om van de bluschapparaten gebruik te
maken. Er waren veertig uitgangen, maar het
publiek drong, in de razende paniek, welke
allen beving, naar de vier deuren, welke men
het best kende.
Temidden van den schrik en het tumult
waren, op straat, schavuiten bezig de lijken te
plunderen, ringen te rukken van de handen
der stervenden. Twaalf dier bandieten heeft
men weten te grijpen.
Vlak bij het verwoeste gebouw ligt het
Oarricktheater, waar gedurende den brand
ook gespeeld werd. Daar de directie vreesde,
dat ook daar een paniek zou uitbreken,
werd in pauze niemand uit het gebouw
gelaten, maar verscheen een der komieken
op 't tooneel en hield het pnbliek bezig, ter-
wijl op enkele huizen afatands van deze
plaats honderden menschen op de verschrik
kelijkste wijze het leven verloren. De toe
schouwers bleven onkundig van wat er
voorviel, tot het einde der voorstelling toe
Zeven man van het personeel van het
Iroquois-theater, waarbij de tooneeldirecteur
en een timmerman, zijn in hechtenis genomen,
beschuldigd den dood te hebben veroorzaakt
van verscheidene personen tijdens de verwar
ring.
Het nieuwe jaar werd kalm gevierd, zonder
klokgelui, zooals de burgemeester in een
proclamatie bad verzocht, waarin hjj ook
voorstelde, om Zaterdag ten teeken van rouw
de zaken te sluiten.
Op 22 Aug. legden ongeveer 7600 arbeiders
en arbeidsters te Crimmitschau, in Saksen,
werkzaam in de textiel-ny verheid (Crimmit
schau levert voornamelijk garen), den ar
beid neer, toen de patroons weigerden aan
hunne eischen te voldoen. Deze eischen be
troffen in de eerste plaats de invoering vaD
den tienurigen arbeidsdagin de tweede
plaats het toestaan van een loonsverhooging
van 10
De staking brak niet maar zoo in eens
uit. Er waren langdurige onderhandelingen
voorafgegaan en herhaaldelijk hadden de
arbeiders iets van bun eischen laten vallen,
om tot een vreedzame oplossing te kunnen
komen. De fabrikanten echter wilden vaR
geen toegeven weten. Zij weigerden de
beslechting van het geschil door het Gewer're-
gericht. zooals de werklieden hadden
voorgesteld, en zij weigerden eveneens, het
door bemiddeling van het gemeentebestuur
gedane voorstel, waarby de arbeiders zich
tevreden verklaarden met eer verkorting
van een arbeidstijd met drie kwartier en
een loonsvcruooging van 6 pCt. De eenige
inwilliging, waartoe de patroons zich be
reid verklaarden, was de verlenging van
deD middagschafttijd van een uur tot vijf
kwartier.
Daarop legden in 80 fabrieken de arbei
ders gezamenlijk het werk neer. Reeds
aanstonds bleek dat de tegenstand der
patroons minder gelegen was in den
aard der eischen. Vele werkgevers zijn in
hun hart volstrekt niet tegenstanders vaD
den tienurigen arbeidsdag. Maar het gold
hier een strijd om de macht. De werk
gevers wilden zich niet door de arbeiders
organisaties laten dwingen. De georgani
seerde patroons wilden door een krachtige
houding toonen, dat zij tegen de georgani
seerde arbeiders waren opgewassen. Van
daar de weigering van elke concessie van
eenige beteekenis.
Juist echter het feit, dat het hier ging om
de macht en den invloed der organisatie,
was reden dat weldra de geheele arbeiders
klasse in Duitschland deelnam aan dea
strijd, welke in de kleine Saksische fabrieks
plaats werd gevoerd.
Duizenden en duizenden guldens werden in
alle oorden van Duitschland byeengebrae rt
om de stakers te steunen. Tal van arbeiders
organisaties leverden haar peaningske am
de weerstandskas der Crimmitachauers, en
zoo kon geregeld elke week een zekere
ondersteuning aan de talryke stakers wor
den uitgedeeld.
Dit droeg er natuurlyk toe bjj, de stakers
bijeen te houden men was niet geheel
ontbl'iot van hulp en behoefde niet uit gebrek
aan middelen den strijd op te geven Maar
ook nog een andere omstandigheid maakte
de eensgezindheid onder de stakers sterker.
Dat was de houding der politie, die op
allerlei wijzen den arbeiders den strijd
moeilijk maakte. Dat men tenslotte begreep,
op deze wjjze, nu de arbeiders zeiven door
groote kalmte en bezonnenheid nauwelijks
eenige aanleiding tot politiemaatregelen
gaven, niet veel verder te komen, toonde
wel het bericht, waarin na de vermelding
van een waarschijnlijke bemiddelingspoging
der Saksische regeering, werd meegedeeld,
dat blijkbaar op last van hooger hand de
politie zachter begon op te treden.
Toch is tot dusver het reeds in het begin
der staking uitgevaardigde vergaderings
verbod men vergadert nu zoo noodig
over de grens in het Altenburgsche
gehandhaafd gebleven.
Intusschen," de vastberaden houding der
arbeiders, waardoor weinig uitzicht bestaat
op een spoedig einde der staking, de slecht
geslaagde pogingen om andere werkkrach
ten te vinden, de groote verliezen die reeds
geleden zijn en de nog grootere, welke bjj
een mogelijke verplaatsing der industrie
[Verviers in België is bijv. een groote con
current van Crimmitschau] dreigen, hebben
den patroons aanleiding gegeven eeD beroep
te doen op het solidariteitsgevoel der andere
textielfabrikanten in Duitschland. Op 15 De
cember is te Kottbuss een vergadering van
deze industriëelen gehouden, waar afgevaar
digden uit 25 Duitsche fabrieksplaatsen
tegenwoordig waren. Op deze vergadering
werd het besluit genomen, de werkgevers
van Crimmitschau te steunen. De afgevaar
digden verklaarden namens hun vereenigin-
gen, den patroons van Crimmitschau tjjdene
den duur van de staking een bedrag van
2°/0 van het gezamenlijk uitbetaalde week
loon ter beschikking te stellen. Tevens werd
besloten, naar een nauwer aaneensluitig van
alle textielfabrikanten in Duitschland te
streven en pogingen te doen tot het stichten
van een algemeenen bond van werkgevers
in deze nijverheid. In hoeverre deze plan
nen der te Kottbuss vergaderde patroons
in verband staan met de elders geopperde
denkbeelden omtrent een algemeene uit
sluiting van alle in de textielindustrie werk
zame arbeiders, is niet te zeggen. Maar
dat een nauwere organisatie der fabrikanten
tot een dergelijke uitsluiting zou kunnen
leiden, is niet onwaarschijnlijk
En deze mogelijkheid, dat de tien-uren-
stryd te Crimmitschau tot een geweldig
conflict in de geheele Duitsche industrie
aanleiding zou kunnen geven een conflict
waarbij het aantal betrokkenen niet als
thans bjj duizenden, maar bjj tienduizenden
zou moeten worden geteld, trekt de oogen
van geheel Duitschland naar de Saksische
fabrieksplaats en geeft ook den buitenlan
ders aanleiding, met belangstelling den loop
der gebeurtenissen daar te volgen
Een waanzinnige.
Het hotel „Zum Frankenbrau" te Dresden
is in den nacht van den eersten op den
tweeden Kerstdag het tooneel geweest van
een afschuwelijke gebeurtenis. Twee oude
dames, de gravinnen Görtzen uit Berlijn,
betrokken er tegen den avond een kamer,
dia gelegen was vlak naast die van een
zekeren Gahde, een 22-jarig juridisch
student, die den Kerstavond bjj zjjn groot
moeder had doorgebracht. Tegen 4 uur in
den morgen werd de hötelhouder plotseling
door een vreeselyk leven gewekt; onmid
dellijk snelde hjj naar den kant vanwaar
het geluid kwam en drong binnen in de
kamer van den student. Daar vond hjj
alles in wanorde en de deur van de slaap
kamer der oude dames ingetrapt. Uit de
slaapkamer klonken luide hulpkreten en
toen de hotelhouder er in geslaagd was,
eenig licht te maken, zag hjj tot zjjn ont
zetting den jongen student in nachtgewaad,
de knie op een der oude gravinnen, een
mes in de hand, waarroede hij zijn slacht
offer reeds eenige wonden had toegebracht.
Onmiddellijk wierp de hotelhouder zich
op Gahde. die hem echter te sterk af was.
en hem bijna tot aan het geopende venster
gesleurd had, met het doel hem van uit
de tweede verdieping op de steeneD
te werpen, toen de vrouw van den hotel
houder met een bediende te hulp kwam.
De hotelhouder DeiaLold was intusschen
zwaar verwondde student, door een plot-
selingen aanvai van waanzin overvallen,
had hem in den korten strijd den rechter-
pink geheel afgebeten Eerst nadat de
politie te hulp gekomen was, kon men den
waanzinnige, die telkens zijn tegenstanders
opnieuw aanviel en wien het schuim op de
lippen stond, meester worden.
Sedert eenige dagen wijst
de thermometer onder nul. Het vriestDe
barometer staat stevig, 's avonds zien wij
den hemel klaar en hard-blauwde maan.
die wassende is, blikkert als een pasgepoetst
stuk metaai in den tulpen nacht Het
vriestWe constateeren, dat er vorst i s
precies op tijd, maar ook niets te vroeg,
heeft de winter ingezet.
Dus spreken wjj van vorst en ijs en
winter.
En met dubbele belangstelling vernemen
wjj daarom, dat in de geleerde wereld
ernstig gesproken wordt over de dreigende
jjsperiode, die onze aarde weer te wachten
staat.
Voorbarige bezorgdheid ligt niet in on
zen aard maar er zou reden kunnen zijn
Een Zweedsch geleerde van naam, dr.
Gunnar Andersson te Stockholm, heeft
kort geleden een belangrijke studie op dit
gebied uitgegeven wij vestigen er de aan
dacht van koudkleumen op, want dat be
looft kou.
Het betoog is interessant genoeg, om
bij onzen serieuzen winteraanvang, eenigs-
zins uitvoerig te worden gevolgd. Wat dr.
Andersson wil bewijzen, is, dat na het eer
ste ijstjjdperk, waarin onze aarde verkeer
de, de temperaturen beurtelings wisselen,
en dat na een vrij gematigde periode de
menschheid andermaal een periode van lage
temperaturen tegemoet gaat.
De tijdruimte van den ijstijd tot onzen tjjd
schat de geleerde „met eenige waarschijn
lijkheid" op rond 50.000 jaar. „eerder meer
dan minder". De verschillende stadia van
het wisselend klimaat in dezen langen tjjd
grondt hij op zeer interessante waarnemin
gen, nl. door de homst der verschil
lende plantsoorten in Zweden te bena
deren. Een studie der hoogst noordelijke
Flora toont, dat zelfs in de onderste
aardlagen overblijfselen van waterplanten
voorkomen tegelijk met poolplanten tegen
woordig kent men echter deze waterplanten
in de hoog-arctische streken niet meer,
terwyl zy bijvoorbeeld in West-Groenland
niet noordelijker dan tot den 70sten graad
voorkomen de schrijver leidt daaruit af,
dat men voor den tijd der eerste ver
schijning dezer arctische Flora een gemid
delde temperatuur voor Juli op ten minste
6 graden Celsius heeft te bepalen en dat
de middeltemperatuur zich minstens vier
maanden van het jaar hooger dan 0 graden
heeft gehandhaafd.
Op dezen grondslag redeneert Dr. An
dersson voort.
Lange tijden, wellicht twee derde der
geheele voor-ijsperiode, was de pijnboom
alleenheerscher in de Zweedsche oerwouden
hij was er laag vóór de denneboom, die
van het Oosten kwam eii lang voor de
eik, die van het Zuiden over Denemarken
naar Zweden verhuisde. In Oost-Europa
valt de noordgrens van den pijnboom te
zamen met een Juli-temperatuur van 12
graden. De gemiddelde temperatuur voor
Juli moet dus ongeveer 12 graden hebben
bedragen. Tegen het einde van deD „pijn-
tijd" mag de temperatuur van Juli tot on
geveer 16 gradeD zijn gestegen en de duur
der bloeiperiode tot 8 maanden. Toen het
warmer werd, kwam de eik de komst van
dezen boom in deze gewesten schat de
geleerde op 15.000 jaar geleden. Deze
warme periode is wel degelijk geconsta
teerd, niet slechts botanisch, maar ook
zoölogischin den warmstën tjjd van de
eikperiode was de gemiddelde temperatuur
in de maanden Mei tot September 2.4
graden Celsius hooger dan nu. Dus was de
temperatuur sedert de arctische Flora van
6 graden tot 15.8 graden gestegen. Daarna
zonk weer de temperatuur regelmatig.
In verband met deze cijfers, die gelukkig
betrekking hebben op reusachtig vaneen
liggende tijdperken, heeft men den tem-
peratuursachteruitgang met 2.4 graden als
vry aanzienlijk te beschouwenongetwijfeld
is het een groote schrede naar den ouden
jjstjjd terug.
Men heeft het betoog van Dr. Gunnar
Andersson dus slechts op dezelide wjjze
voort te zetten, om tot de slotsom te
komen, dat wij een nieuwe koude periode
tegemoet gaan.
Wij meenden, dat het plicht is, onzen
lezers tijdig te waarschuwen 1 Hbld.
Te Metz heeft een ernstige
brund gewoed. Een op de derde verdieping
wonende familie verkeerde in groot gevaar.
In vertwijfeling wierp de vader zjjn beide
kinderen uit het venster, de moeder sprong
hen na. De kinderen werden gelukkig door
het publiek opgevangen en kregen geen
letsel. De moeder echter kreeg ernstige
verwondingen.
Geachte Heer Redacteur
Als de heer Met de waarheid wil, moet
by ook de geheele waarheid willen. De
halve waarheid is, dat inderdaad hij, noch
zyn personeel, het rijtuig van den onge
lukkigen B. heeft aangeraakt. Maar
de volle waarheid is, dat de heer Met
in Hoogst eigen persoon op verzoek van
B. de wielen heeft bekeken en daarop de
nn ;lge v®rzekering heeft gegeven, dat
opnieuw afloopen van de wielen ten èenen
male onmogelijk was. Dat maakt de zaak
voor hem niet beter.
Met beleefden dank voor plaatsing van
dit antwoord,
Hoogachtend.
Uw Berichtgever.
De Nieuwjaarscoliecte te
ZIJPE heeft opgebracht f 499.95. Dit
bedrag werd over 803 gezinnen verdeeld.
De Leer P. Bossen, vroeger
te SCHAGERBRUG, is geslaagd voor het
examen van Posterijen en Telegrafie. 1ste
gedeelte.
WINKEL.
Het Bestuur van 't Nut is in zyn
pogingen, om „Jacob Kwast" hier te krij
gen, geslaagd. Maandag 4 dezer treedt
dit zanggezelschap op voor de leden en
geïntroduceerden van het Departement.
LUTJE WINKEL, 1 Januari 1904.
Vandaag werd er nogal gebruik van 't jjs
gemaakt door de schaatsenrijders. De banen
zyn nog niet mooi te noemeD. Sommige
plekken zyn door het opgewaaide stof' erg
stroef.
Door deD harden wind en het grondijs
is de baan niet overal even vlak en effen.
In de Ringsloot, maar vooral in de
Kromme Gouw komen hier en daar wakken
voor. Goed uitkijken en vóór donker tbu:s
komen, zy dus iederec schaatsenrijder aan
bevolen.
Het aandeel van de ge-
meente NIEUWE NIEDORP in de lichting
der Nat. Militie 1904 bedraagt 5 man,
waarvan 2 voor korte oefening worden
ingeljjtd.
De Amsterdamsche brand-
weer werd Woensdagmiddag opgeroepen voor
een binnenbrand in de 2e Oosterparkstraat.
Op de 2e verdieping achter van perceel 21
te AMSTERDAM woont de familie Sonbeek.
Het hoofd van het gezin was aan het werk
aan de Haantjes Bierbrouwerij, zijne vrouw
was een boodschap doen en twee van de
kinderen waren alleen achtergebleven. De
buren bemerkten rook in het portaal, een
onderzoek werd ingesteld en toen bleek, dat
in de woning van den heer Sonbeek een
vrij ernstige brand woedde en dat de a'daar
aanwezige kinderen in levensgevaar ver
keerden.
Een glazenwasscher, die in de buurt aan
het werk was, B. van Dijk, dnrfde nog de
woning binnengaan, om een van de kinderen
te redden, wat hem gelakte.
Het andere kind echter kon hij niet meer
bereiken, omdat de vlammen reeds te veel
kracht hadden gekregen. Gelukkig was de
brandweer voor het perceel en terwijl eenige
Vechtstralen op het vuar werden gericht,
gingen eenige brandweerlieden naar boven
en vond men het kind, een 8-jarig meisje,
bewusteloos. De hoofdbrandmeester Boele en
de brandmeester Hagen hadden het geluk
het meisje nog juist bijtijds onder behande
ling te nemen om de levensgeesten op te
wekken.
Men schrijft uit FRIESLAND1
Nn onze veestapel langer dan een jaar van
het mond- en klauwzeer vrij is gebleven,
wordt van uit Amerika weer het oog gericht
op onze koeien.
De algomeene verlevendiging van de vee
houderij in Friesland is hiervan zeker de naaste
oorzaak. Ook echter het feit, dat de volgende
geslachten van onze vroeger daar ingevoerde
koeien meer en meer zijn ontaard, draagt er
toe bij.
Nieuwe aanvoer van Friesch- en ook van
Hollandsch bloed wordt daarom in Amerika
gewenscht. Er zijn dan ook reeds een paar
Amerikaansche belanghebbenden naar Neder
land overgekomen tot het koopen van melk
koeien, en men verwacht er nog meer voor
hetzelfde doei.
Hondentrouw.
In den Kerstnacht overleed in de Oosten
burgerdwarsstraat te AMSTERDAM een
arme weduwe, die aldaar alleen woonde en
reeds eenigen tijd ziekelijk was geweest. Toch
was het moedertje niet geheel eenzaam ge
storven.
Zy had een hond, die haar niet verlaten
had; de buren vonden het trouwe dier op
het lijk van zijn meesteres zitten, waarvan
het niet dan met moeite te verwijderen was.
Zij hebben het bij de politie gebracht.
Landelijke naïeveteit.
Het volgende vermakelijke tooneeltje speelde
zich op een der jongste feestdagen af bij de
Per™ukrmrt-antomaten aan het Centraalstation
te UTRECHT:
Boerenvrouw komt aan 't loket. „Menier,
daor heb ik een halve stunver in die otemaat
gegooid, en non komp er niks nut."
Ambtenaar: „Jawel, vrouwtje, maar je
moet er ook twee halve stuiverstukken in
gooien
Boerenvrouw een oogenblik later„Menier,
nou heb ik nog 's een halve stnuver er in
gegooid en nou komp er nog niks
Ambtenaar denkt dat er iets defect is en
komt langs een heelen omweg bij de automaat.
„Wel vrouwtje, laat eens kijken, hoe je dat
nou gedaan hebt
„Menier, ik heb in deuze otemaat een halve
stunver gedaan en in die daor ook een
Ambtenaar laat zich onwillekeurig brom
mend een kernachtige uitdrukking ontvallen,
die jurst met vleiend is voor de verstandelijke
vermogens van de boerin en heeft vervolgens
er gdÏÏFtu 0m haar dQid?hjk te maken hoe
er „dan wè! wat nntkomp".
hJ",nJaaULe 261 ue vrouw »Nou begriep ik
het en ze kreeg haar perronkaartje.
Dezer dagen heeft te ZUTFEN
het^ volgendetreurige geval plaats gehad:
da UJ ,i *°tgel1 (tweeden Keret-
t\hL i amille L- aaa den CoehoornsiDgel
tehuis lIKrr >aJf twaalf ait de krk
Midi Te«n a ?nd de 22-jarige dienstbode
Midi leeuwsen (uit Etten bij Terborod zich
tot aller verwondering niet in de woning
Terwijl er boven naar haar gezocht werd in
oneneemaafer T§enootön de huisdeur
teloos oi) Hen n VCIf'lar het meisje bewus-
kleine wrnH ^ro liggen, bloedende nit een
kleine wonde aan een der slapen.
stelteEls^e r t natuurlijk een groote ont
weid binnen gXaSt ^WMteloMo lichaam
heer T ij il^T n vervolgens ging de
te halen D^ i'le °P ult een dokter
zoek overbrenging naarhrtzX'h'^6
Dit geschiedde C w Ziekenhnis noodig.
tiidsverlnnrr heden evenwel, na een
is het meP- Van Ter, dan 6 maal 24 uren
ondanks alle daartoe door de
XtTnr WgKn aau?ewende middelen nog
Knt h«r brTT teru6gekeerd, en men
oeginthaar toestand nu zeer zorgelilk in te
gy- tod. sijs d. doktor..
overgaan, langs kunatmatigen weg voedsel in
