Onze invoer van sluitkool
in Duitschland.
Donderdag
TWEEDE BLAD.
Binnenlandsch Nieuws.
Burgerlijke Stand.
Vanwege da Afdeellng Landbouw van het
departement van landbouw, nijverheid en
handel is uitgegeven het „Eindrapport be
treffend# het onderaoek naar de teait van
■luitkool in DutUchiaad
Zooala bekend la, hadden da heeren E J,
Snellen en J. G. Hazeloop, rgkstuinbouw-
leeraren, naar aanleiding van hunne eerrte
reis een voorloop!* rapport uitgebracht. In
October JJ. maakten wij hunne tweede reia,
waaraan made door twee landbouwer*, de
heoren A. Nobel en S. Zeeman, beetuursleden
van de Naamloozs Landbouw- en Handele-
vereenigiug „L snged^k en Omstreken", werd
deelgenomen- Het resultaat hunner bevlndin-
geu hebben deze vier heeren tin in het ge
noemde eindrapport neergelegd, waarin mede,
voor zoover noodig, da belangrijkste mede-
deslingen uit het voorloopig rapport zijn
opgaaomen.
Aan het bsiacgrgko, van groote zaakkennis
getuigende eindrapport entieonea wij het
Resameerecde, gelooven rapporteurs dui
wel, dat de uitvoer van witte herfstkool door
de heffiag der invoerrechten belangrijk zal
worden geschaad, maar ze gelooven Dlet,
dat de export van roode- en savcyskool en
van vroege en ven overwinterde kool er veel
nadeel van zal ondervinden.
Teu alotte geven de rapportenre aan onze
koolbouwera han advies ten aanzien van de
vraeg, hca zij san de te verwachten nadee-
len van de toltarieven het best zullen Jpnnen
ontkomen.
Ic de eerete plaata moet de teelt ven witte
herfstkool zooveel mogelijk worden ingekrom
pen. Wel Is waar zal dsze in droge jaren,
wanneer de teelt in Duitscbland geheel of
gedeeltelijk mislukt, tsgen goede prijzen kan
nen worden afgezet, maar het bedrijf wordt
te wisselvallig en te onzeker, wanneer men
met groote hoeveelheden op zulke jaren wtl
speculeer en.
Ook zien de rapporteurs niet in, dat er
voorslrcog veel uitzicht op beztaat, om de
witte kooi op groots schaal in andere landen
te verkoopen. In Engeland is de handel In
de laatste jaren reeds vanzelf verminderd,
waaruit bljjkt, dat men cdar san dit product
weinig behoefte meer heeft. Door Frankrijk I R., licht in de duisternis kansan brangan
wordt van versche groenten, nit Nederland u-- J-J— 1
De Bultenvelder boeren weten we! wat «chot-
walrjjdan is van uitgegraven slooten, sta nu
te zeggen van een vaart. En was het na nog
maar bruikbare specie, dan nöj was het een
ander geval, maar juist het tegendeel Is waar,
het is wsl in hoofdzaak allemaal blauwzaod.
meer bekend onder den naam van „klapzand."
De betrokken boeren zijn er lang niet mtê ic
hun nopjes, al zon ik het zelf zijn, om
dadelijk achter de gravers den grond te ver
werken. Een ander geval zon het nog zijn,
wanneer de grond over den weg heen op het
land werd gebracht, dan konder. de boeren
zoo niet in 2, dan toch in 3 4 jaren dien
grond verwerken, want
perceelen bouwland aaa
kan men w e i met de
met de zandkar over,
vruchten.
Na zit mes wel sen beetje met den grond,
er liggen ook nog
den weg, en daar
mest-, doch niet
dat draagt geen
's winters te bedeel en. Dan geven ze liever
hun eigen vaste werklui een extraatje.
De heer De Moor segt, dat juist dergelijke
meoschen, die des zomers veel verdienen, voor
een nieuwjasrsbedesling niet in aanmerking
komen. De font moet juist nit ds tegenwoor
dige w|ze van bedeeling weggenomen worden.
Voorzitter zsgt, dat hst al lang zo» is ge
gaan alt nn en ook hjj moet da bedeeling van
die vaste werklni afkeuren. Last on» aan-
neman, dat door elkaar f 1 25 wordt bedteld,
dan kao zoo'n boer beter toch zelf sija werk
man fl.25 geven voor «gn Nieuwjaar. Alle
vasts wsrklni moeten van ds lijsten geschrapt
worden en dan mogen er eenlge boeren niet
wlilen geven, dat hindert niet, want als al
die werklui gezchrapt worden, is er ook
minder noodig
De heer Ds Moor zegt, dat, als zulk een
boer zich de zaken eaos goed voorstelde,
hij dan bepaald tot andere gedachten zou
komen. Want wat hjj gaeft aan zjjn vasten
groenten
afkomstig, een invoerrecht geheven v»n f 3
er van ingemaakte een van f 6 a f 8 per
100 K Geen invoarecht dus dat het Dnltsche
nog belangrijk overtreft. Amerika heft bij den
invoer van kool een recht van pijn. 7'/i cent
per stnk, terwijl de zuurkool bij invoer met
40 pet. vou de waards balast wordt.
Er fs beweerd, dat onze witte kool in
Duitschland tot zuurkool bereid en dan door
de Dnitschera n8ar Amerika verzonden wordt.
volgende, betrekking habbeude op de gevolgen j Op dezen grond beschouwt msa de Nieuws
vaa het nieuws Duitschs toltarief op den Wereld wel eens als eea toekomstig afzet-
«fzat van onze kool. gebied, daar wij onze kool toch veel beter
Op dan voorgrond staat, dat de grond in zelf tot zuurkool verwerken en dan In
Dn'.tschlsad veel minder dan in Nederland Amerika in den handel kunnen brengen,
welke op d8n berm van den Polderweg komt te
liggen, die grond moet ook weg. maar hoe?
Zij kunnen toch niet de betrokken boeren l werkman nit da bsdséling, neemt hij af van
dwingen, om dien grond van den weg af te de werkelijk arme menechsn. Op zulk een
halen? Of zou de Polder er toe gerechtigd zjjn j manier ksn die boar wsl eer, fooi doen toe-
om den grond over Polderland heen op par- komen aan z'n werkman; bat is heel gemak-
tlculieren grond te brengen [Zon U, M. de kelijk een fooi te gaven als wc ander die
n de duisternis kannen brengen betaalt- Zslf geven, dat moet, en laat dus
plaats het er dan met een noot onder.] die bedeeling aan vaste werklni worden af-
Zoo lk reeds boven zei, het is een werk geschaft.
Voorzitter stelt zich voor, sen commissie nit
voor koolbouw geschikt is. Ia de eerste plaats
ja hij over het algemeen minder vruchtbaar,
zooösï hij een zwaardsre bemesting elscht.
Ten tweede is hg veel lichter van saman-
stelücg, soodat meestal ook me: een zware
bemesHng minderwaardig product wordt
verkregen. Ten derde ligt kij nagenoeg overal
met zijn oppervlakte veel vorder boven het
grondwater, dan in onze koolsrreken het g8val
is, zoodat alleen in vochtige zomers goede
uitkomsten kannen verkregen worden.
Tengevolge van de beide eerstgenoemde
omstaudighedan leent da grond zich aiieea
voor de teelt van die koolsoorten, welke geen
hoogs eischen stallen aan den bodem, zoodat
deze wel raat goed gevolg kan worden ge
bruikt voor ds teelt van witte, maar niet of
miader goed voor de teak van roode ea
ssvcyi-koo! Hoewel ook de witte kooi zich
in üs meeste DuiUche keelstreken mloier
goed ontwikkelt dan bij ons in Nederland,
zal toch in vochtige zomars de iu het binnen
land verbouwde voorraad voldoends zijn, om
in eigen behoefte aan herfstkool te voorzien.
Reeds thans is in voor Duitschland gunstige
jaren de Qoliandechs witte kool ta duur, om
gedurenda den herfat in eeulgeztr.s belangrijke
hoeveelheden naar Midden- en Oost-Doitsch-
lacd te worden verzonden. Dat desniettegea
staande tot nu
onze witte kool naar Duitschland wordt
uitgevoerd, ksn verklaard worden uit het feit,
dat iu het Zuidelijk ca Westelijk deel van
dit land industrie-plaatsen voorkomen, in
welker onmiddellijke omgeving de kcolbonw
niet ksn worden beoefend en die opkorteren
afstand vaa Noordholiand dan van belang
rijke Duitsohe koolstrekan gelegen zijn.
Doordat bijv. de vrachten naar de streek
van Rijnland en Weetf&len [naar Bermen
Elberfsld] vaa uit ocs land slechts £42 en
van nit Holstein f 72 per wagon van
10.000 S G. bedragen, kan laatstgenoemde
streek nog niet met ons ooncarreeren. Na
echter do toltarieven den invoer van onze
kool met f 150
komt Holstein tegenover oss
voordseiiger voorwaarden, zoodat de concur
rentia met dsz» streek, indien de oogst er
slechts matig uitvalt, voor ons oa mogelijk zal
worden.
De rapporteurs maeuan dan ook als zeker
te snogen aannemen, dat het mee deo handel
in witte kool op Duitschland in voor dat
land gunstige kooljaien gciarar.de de maanden
September, Öatober en November na het in
werking-treden der invoerrechten gedaan zal
zjja.
Ia droge zomers evenwel zal de cultuur in
DuUsohia.nd steeds gehsel oi gedeeltelijk mis
lukken en zal men voo- de bereiding van ds
benoodigda zuurkool de Hoilandschs kool
niet kannen missen. Da prijsvarhooging, die
dan van da iavosrreclitea het noodzakelijk
gevolg Is, zal voor dan aankoop gaen belet
sel zjja.
Da roada en aavoya [gele] kool kan door
de Duitsohe koolbouw ara niet worden aange
boden ia eeoe kwaliteit, die de Hollandscha
evenaart. Z?lfa in da gunstigste streken,
zooals Holstein, doet de rooda kool in
gunstigs jaren nor- belangrijk voor da Hol-
iacdaaaa onder. Voor het gebruik van dezs
koolsoorten blijven de Duitschers dus steeds
op den invoer uit andera landen aangewezen,
aang;»«ian ds toltarieven niet in staat ziju
iets te veranderen aan de omstandigheden,
waarondor de oaltaur en hst transport van
de producten plaats heeft.
Wat betreft ds be waarkool, die iu dan
winter tot vroeg in het voorjaar geleverd
wordt, ook deze zal men alleen uit het bui
tenland kannen aanschaffen, omdat zelfs de
witte kool voor verreweg het grootste deel
voor overwintering niet geschikt is. Bovendien
ontbreekt den Duitschen koolbouwers voor-
aksog ds technischs kennis en bedrevenheid,
om op doelmatig# wgze kool te bewaren.
D« gwnsagde bedrijven, waarin de koolteelt
•ene urr ondergeschikte plaats bekleedt, zija
voorts een beletsel voor hst wijden van aie
zorg aan den koolbouw, welke de telers bij
ons gewoon zijn er aaa te bestedsn. Daarom
ia het niet te verwachten, dat technische be
kwaamheden als bovenbedoeld binnen korten
tijd «allen worden verkregen, ter wij! bovendien
het gebrek aan deugdelijke arbeidskrachten
aan «ane uitbreiding van ds meer intensieve
vormen van koolteelt in dan weg staat-
Daarom gelooven de rapporteurs, dat ds
toltarieven er evenmin to9 zullen laidtn hst
bewaren van de kool op ruimer schaal toe te
passen, als de teelt van vroege kool van be
teeken ia nit te breiden, want voor beide
ondsrdeelen van den koolbouw zijn maar sorg,
meer kennis eu meer geoefend personeel
noodig, dan waarover de Duitsche landbouwer
Voor dit doel kan beschiken.
Dal de prjjsverhcoging als uitvloeisel van
de invoerrechten esc geringer gebruik van
kool ten gevolge zou hebben, vroezen de
tapporteurs niet, aangezien de kool £n de
Duitsohe keuken een plaats Inneemt, die door
gesa andere groente kan worden vervongon.
Zq gelooven niet, dat het prijsverschil, dat
een gevolg zal zjjn van de nieuwe invoer
rechten, op het verbruik van een zeer gewilde
groente als de kool, grooteu invloed zal
hebban, vooral als men op het verschil voor
de detail prg san op de plaats van bestemming
*vt.
aangezien !u dit laatste geval de vracht naar
Dn.itsahlacd zou worden bespaard. Iotussohen
blijkt de bovenbedoelde bewering op esa
fabel te berusten, wisnt naar de rnppotcurs
van een betrouwbaar fabrikant in Nederland
vernamen, bieden de Duitschers de vuurkool
in Amerika nog goedkoopst aan dan hem
mogelijk is. Dat zou natuurlijk Biet het
geval zijn, waaneer da grondstof uit ons
land moest worden aangeschaft, want f a&r-
vocr moet, de Duitsche fabrikant hooge
transportkosten betalen, dis de Nsderlsndsche
bespaart, welke besparing dezen natuurlijk
in «ene voordeeliger conditie brengt. Wan
neer men trouwens in aanmerking neemt,
dat op vesl plaatsen van Duitschland de witte
kool dikwijls nog gosdkooper is dan bij ons,
vervalt daardoor vanzelf alle aanleiding voor
den Duitschen fabrikant, om onze witte kool
la den vorm vaa zuurkool naar Amerika
te exporteeren
Na fs het waar, dat thans reeds eenlgs
handel fa zuurkool op Amerika plaats heeft,
riet tegenstaande dezs door de invoerrechten
bemoeilijkt wordt. Van zeer groote bsteekenis
is die handel evenwel niet en de kans op een
aanzienlijke uitbreiding schijnt
voor en van algemeen belang. Zon het
nn geen voorkant verdienen, om dea grond
op den landkant te brengen en dan den schot-
welgrond 't zij geheel of dan toch gedeeltelijk
op kosten van den Polder te laten verwerken?
Het gaat beter van eea stad dan van een dorp,
hoort men wel eens zeggen. Zoo ook nn, het
algemeende Polder, kan het beter betalen
dan de paai betrokken boeren.
Lag er geen Polderweg nazet da vaart
dan was het een ander geval. Was bet weer
een gewone sloot-scbotwal, zooals een paar
jaren geleden, ik west zeker, de boeren zon
den er geen ktk over gevea. Maar dit karwei
fs voor den boer groot, te veel tijd en geld
eischend, want wanneer men grond zon moe
ten verwerken, is ook weldra de tijd daar,
dat de boeren het bouwland en Bnder voor-
j aars werk mosten klaar maken en dan gooit
men geen zand meer ever percselon heen, dat
hooiland moet worden, Dit schrijf ik ter
overdenking aan bet Polderbestuur.
OPMERKER.
te zijn. Als In Amerika zelf de teelt behoor
lijk slaagt, schijnt er n I. weinig behoefte te
toe, ook la vochtige zomers,bestaan, om bet product uit da audsre landen
te importeeren, zoodat alleen bij mislukking
van eigen cultuur ds vraag van esnfgeu
omvang kan worden.
Do rapporteurs zien dsrhalve voor d« witte
herfstkool nog g»en ander afzstgebled, dat
in ds naaste toekomst het verlies van
Duitschland gsbeel of voor een groot gedeelte
zou kunnen vergoeden en achten daarom
inkrimping der cultuur onder de gegeven om
standigheden het meest gewenscht.
In de plaats daarvan meenen zij den kool-
bonwer* te moeten aanbevelen zich zooveel
tos ta leggen op de cultuur van vroege en
vaa bewaarkool, omdat naar hun oordeel de
vroeg» en de overwinterde produotsc, ook in
per wagon zuilen balasten, da witte soorten, wslaig door het invoerrecht
tegenover oas ouder veel zul'eu worden getrcff-n.
Da noodzakelijkheid vaa een wijziging in
ds cultuur van roode- en eavcyakool zien zij
echter niet in, omdat volgens hunne over
tuiging Duitschland deze evengoed ca de
invoering van het tarief uit ons land «al
moeten aanschsff-n als vóór dien tijd.
Dat hst intusschen altijd gewenscht blijft
naar vergrooting vaa het afzetgebied te blij
ven streven, ten einde zoo weinig mogelijk
van ééa rijk afhankelijk te zijn, z»i zeker wel
nauweiijkz behoeven te worden gezegd.
Ten slotte mesnen ds rapporteers met
nadruk te moeten aanbevelen aart de keuze
van soorten, het wlnnea van deugdelijke
rassen, het sorteeren van den oogst en eeoe
Vergadering van den Raad
der gemeeota ZIJPE, gehouden op Dinsdag
9 Januari 1906, des morgens te 10 ure.
Afwezig de heeren Kater en Maan met
kennisgeving.
Voorzitter, da heer G. C. Hulst, opent de
vergadering met een zeer hartelijk woord,
den heeran alles goeds weasohond in het nieu
we jaar ea zijn blijdschap er over betuigend,
dat de heer Schuljt, die een operatie aan de
oogen heeft mosten ondergaan, is hersteld.
Spr. hoopt van harte, dat allen dit nieuwe
niet gunstig jaar wefir Eau6a mogen esmenwerken tot
heil en voorspoed der gemeente.
Hierna lezing en goedkeuring der notulen.
Ingekomen een adres van da afdesiing
Noordhoiland van dea Bond van Gemeente
ambtenaren, met verzoek ad haesie te betuigen! dagen
den Raad te benoemen, die n»g#at welke per
sonen werkelijk arm zga, die zuilen dan alleen
mogen worden bedeeld en daar wordt geld
voor opgehaald.
De hoer G. de Wit wijst op de moeilijkheid
voor neringdoenden, om mat lijsten te loopen
en te bedeelen. Want als sommigen door hen
werden overgeslagen, zeggen die: dan komen
we niet meer bg je io d«n winkel, en daar
zg 'a zomers wel geld hebben, willen nering
doende die klanten niet missen. Om deze reden
bemoeien zij zich niet met de bedeeling.
Voorzitter zegt, dat deze zaak zal worden
aangehouden om later te worden afgehandeld.
Hierna sluiting.
Te CALLANTSOOG sijs nit zee
2 zwemboeien aangespoeld, beide gemerkt
Belle
IJ. M. 118.
Benoemd bijKon. Besluit tot
Voorzitter in het bestuur vac est watsrechsp
„de Joaacris Kerk hoven polder," de heer J.
Breebaart Ka. te WINKEL.
Het volgend» geheimzinnige
gevsl heeft zich in DEN HAAG afgespeeld
Bij een achtenswaardige familie werd
eoclge dagen geleden de dienstbode door een
paar jongetjes gewaarschuwd, dat hsro moe
der slak wss en gavraegd, of zij ten spoedig
ste thuis wilds komen. Mavrouw vond goed
dat zij ging en nelj*s gskleed ging het
meieje naar haar cnderlgk huis. Onderweg
komt zij nog haar zuster tegen, aan wie
zij vertelt, dat haar moeder zoo ziok is eu
zij daarom naar huis gaat.
Deze zuster is 'a avonds ook naar de moeder
gaan zien en vond dezs ia goeden welstand
van zlsk-zjjn geen sprake. De mosder, onge
rust geworden door het verhaal van haar
dochter, liet door haar zoons infoimesrea in
ds betrekking van haar andere dochter, of
deze al teruggekeerd wasmsar dit bleek
niet het geval. Het geval is reeds een paar
geleden, maar nog is er niets omtrent
aan een adres van den Gemeenteraad van j het 18 jarige meisj» vernomen.
Steenwgk aan de Tweede Kamer, om een j _^eD sohrflft uit BAARDWIJK
rijkspensioea voor gemeente-ambtenaren en aan H#t Huisgezin
hunce weduwen en weezen. Ook nog -en Door oaa ia {„deitad bi) de verkiezing van
adres van dezsltds vereenlglcg, om e«p bijdrage e8n i!d Teor defl g8msenteraSd meermalen
voor de te houden tentoonstelling op
administratief gebied. Met algemeene stem
men wordt op hst eerste adres gunstig beschikt
en op het tweede eveneens, doordat de Raad jijden
op voorstel van B. an W. besluit f 10 te
geven.
Verder is er niets op het convocatie-biljet
en volgt dus de rondvraag.
De heer De Moor vraagt even het woord
naar aanleiding van de gehouden nieuw
jaars-collecte, die dit jaar aan ie Oudesiuis
in 't geheel niet is geweest, doordat er geen
collectanten waren, die zich beschikbaar
stelden. Het schijnt nn. dat het de bedoeling
zal worden, die collectie in 't geheel niet
meer te houden, wat volgens mg toch zeer
zou ta bejammeren zga, want de werkelijk
armen en ouden, d!e van snik een collecte
genietan, zouden daarover vallen. Beter zou
het, dunkt mij, zjjn de gebreken die deze
collecte aankleven, weg te nemen, dan zullen
er ook wel meer ptrsonen rijn te vinden,
die genegen zijn mat ds lijsten te loopen.
Zes jaar geleden heb ik al gewezen op ds
gebreken, maar toen was men het hier niet
goede verpakking de grootse mogelijke zorg ra8t my 65Bg. Maar ds tjjd heeft nu toch
te wijden, opdat het Nedarlandschs product gaj^d, d»t ik daarin juist heb gezien. De
op de batteulaadsche markt door zga supe- gehuld van ds heele stagnatie is wel dezs,
ïicura kwaliteit de eerste plaats blgve in
nemen.
Aan het slot van het rapport wordt esn
staat gegeven van de in ieder der eerste elf
rca»udeavanl905 uiiNcderiand naar het buiten
land varzondec sluitkool. De totaalcijfer# voor
dia elf maanden zija, in honderdtallen vsn
kilogram man uitgedruktnaar Pruisen 314 915,
naar Balgië 29 218, naar Groot-Britannlë
32.415, naar Hamburg 97, nasr de Vereeu.igde
Staten van Noord Amerika 30, naar Noor
wegen 1, naar Guyana (Nader!) 358, naar
Cut»q -o 6 nae.r Java 1.
Mijnheer ds Redacteur,
Verzoeke U een klein plaatsje in Uw blad-
TER OVERDENKING.
Zatardag kreeg ik het ..Vliegend Bleedje
vcor Halder en Omstreken'4 in handen. Daar
kwam esn advertentie in voor van dan volgenden
inhoud: „Hst in drfo perceelen nltdiepea van
„vaatten an slooten teKoegras,bestakken en *ar-
„dere inlichtingen te bekomen daar en daar."Nu
ófja die werken iser voor en van algemeen
bilang, maar wenscheïijk was hst gewseet,
als man daar e«ns een paar jaar eerder mee
was bagounen, want er Is behoef te aan water.
Nu zoo osgevesr 2 a 3 waken geleden
kregen de boertc, welker land galegcn is aan
da duinvaart wegkant, esc schrgven van dan
heer H. G. T. Mann, Polderopzichtsr te
Koegrts, of zij ]de boeren] genegen waren
om den uitgegraven grond, welke op den berm
van den weg zon komen te liggen, dadeljjk
daarvandaan over hunne aangrenzende per-
ceelsn land te willen verwerken. Of dsn
opzichter daar r>l op gssntwoord is door de
boeren, weet ik niet. Msar was het niet
wenacheljjker geweest, dat men daar eens
over had vergaderd met de betrokken boeren,
dat had misschien tot practischer resultaten
geleid en men had dan meer eendrachtig
kunnen samenwerken, want ds boer tocsh
ie direct bg dat werk betrokken. Want voor
waar, het is geen kleinigheid om zoo'n vazrt-
schotwal te verwerken en dan nog wel
dadeljjk na het uitgraven weg. Ik voor mg
seg, dat het ondoenlgk ls. Kon er nog een
behoorigke tijd mee gewacht worden, dat alle
waterdaelen er waren nitgszakt, dat zon nog
heel wat verlichtende arbeid zga, maar niet
temin, dan was het cög geen kleinigheid.
dat men vindt dat het geld niet goed wordt
besteed Het ligt toch in ds reden, dat som
mige collectanten gesn lust mser hebben
met de Igsten te loopen, als zij weten dat
het geld niet daar terecht kotn', waar het
eigenlijk het best besteed zou sgn. Het geld
komt in huisgezinnen, waar het beet gemist
kan worden.
Die meoschen, die dat ontvangen zonder
het noodig ta hebben, en ook de collectanten
die hst gaveo, moesten bedanken, dat zg het
ontnemen aan wè kalgk arme msnschsn. Weid
dat niet gedaan, er sondan wel collectanten
ta vinden iga. Degenen die nn weigeren met
de lij sten ta loopen, hebben rscht met te
beweren, dat sr arme hunrboeien zijn, arme
neringdoenden, dia het vesl krapper hebben
daa menig werkman, di* tö:h nog van ds
nieuwjaarszit geziet. Ean vast werkman
behoort nist bedeeld te worden. Wat drommel,
als er dan koeren zgn die hnn vaste werk
lieden zoo gaarne met Nieuwjier csn sx'.raatje
willen geven, omdat ag dien men zoo hoog
achten, welnu, laat han dan zalf een greap
doen in eigen portcmoncaia en den werkman
zelf asn fooi met Nieuwjaar geven! Hst
zal voor een werkman, die dan gadnrende
een jaar zjjn beet heeft gedaan,
veel aangenamer sgn van zgn baas ean fooi
te ontvangen als ato bewijs van goed gedrag,
dan dat hg zijn band op mcat honden voor een
gift van de bedeeling. Laat ons das den
jaieten weg nemen, dis in de bedeeling be
staat, en dan geloof ik bepaald, dat B. en
W. geen moeite meer zullen hebben cm
collectanten te krggec.
Ik wil er nog wel aan toevoegen, dat als
het beter gevonden wordt niet met een nieuw-
jaarslgat meer t« loopen, ik dan zal voorstellen,
dat jaarlgks nit de gemeentekas een bedrag
aal worden genomen, om daarvan de werke-
Ijjk armen te bsdeelsn. Het sehgnt u mis
schien wel eigenaardig, want daardoor zal ds
H. O. mosten worden verhoogd, maar eg die
dat tallen moeten betalen,weten dat dit meer
dere gegeven wordt aan de armen. Ik wenech
daarvan nn direct geen voorstel te maken,
maar zal er bg de gemeentebegrooting op
terugkomen.
Da heer Nienwland gaat ten deele met den
heer De Moor mode. maar er Ie toch een
moeilijkheid aan. Die 's winters arm zgn ouder
de wsrklni, die verdienen in deD zomer lang
gewezen op het verschrikkelijke drankmis
bruik, dat bg deze gelegenheid heeft plaats
Doch dat men hier ook op andere
sfeh te buiten gaat, bljjkt uit het
volgende
Zekere v. D. zat in een café en dronk daar
binnen sen niet al te langen tgd 9 borrels
nit. Vandaar ging het verdierigkt wezen
nog naar eenige andere café's, waar hg nog
meer verpestend vocht verzwolg. Op het
laatst was hg zoover weg, dat hij zijn glaasje
niet meer aan zga mond wist te brengen.
Een andere drinkebroer echter wist er raad
op en lies de janevar met een lepeltje in v. D.'e
mond loopen.
J. C. van Marken, f
Men meldt nit DELFT
Jaoobns Corneiis vaa Merken, de groote
industrieel, fs overleden. Een zenuwlgdan
sloopte het eertgds zoo sterk# lichaam.
Hg is geboren op 30 Jai! 1845 te Dordrecht
als «oen van den predikant J. C, van Marken.
Gedeputeerde Staten van
Noord Holland hebben met 1 Januari jt. de
jaarwedde van den ontvanger der gemeente
ANNA PAULOWNA van f830 op f380
gebracht.
Vaisch geld.
Ds politie te ENSCHEDE arresteerde Zaisr-
I dagavond den 13-jarigsn Arthar Heidemaun bg
liet uitgeven van valsehe guldens. Bg esn
daarna ingesteld onderzoek in de woning zges
vaders, Friedtich Hsidemann, werden gips-
vormen voor de vervaardiging van valsche
guldens en rgksdaalders in baslag genomen
en tevens eeuig vaisch geld. Heideman Jr.,
dis bg een schoenmak ,-r werkzaam was, had
van dessn gaandeweg ruim 100 paar schoenen
ontvreemd, dis ook in dc woning werden
gevonden. Belde verdachten werden naar
Almelo overgebracht.
Weder komt de tgdlng vin
een droeve zeeramp tot ons, sen gevolg ven
den storm van Zsterdag, zchrgft hst Held.
Dagblad.
Asn het E'.arlscdsohe strand, zoo berichtte
ons esn telegram van daar, la onderstboven
aaoge*poeld het wrak van de Halderache
vischechatt H.D. 25, ter wgl de most en het aeil
van het vaartuig op de VÜehors werden ge
vonden.
Uit dsr.e weinige regels kent men hst lot
van de H D. 25. Zaterdag, toen het vaartuig
hier niet nit aee terugkeerde, vond man daar
nog gesn reden tot bezorgdheid in. Gehoopt
word, dat het in eene andere haven was
binnen gel oopan. Maar giateren werd er niets
van vernomen, sn nu vanmorgen de treurige
waarheid verongelukt.
Ongetwgfeld is de «chnit Zaterdag, van ds
visecherg naar hier terugkeerende, door den
storm overvallen en omgeslagen.
Van de drie opvarenden ig niets bekend;
stellig hebben deze menschen hun graf in
de golven gevonden, 2 weduwen en 9 kinderen
achterlatende.
De schipper van het vaartuig, R. Zwaan,
wh ongehuwdda knecht K de Vries wss
gehuwd en vader van 4 kinderen en de knecht
J. de Vries gehuwd en vader van 5 kinderen.
De geheels bemanning was te Helder woon
achtig, zoodat hier door ds ramp verschillende
fsmiliën ia rouw gedompeld zgn.
Poging tot vergiftiging-
Ia verband met de aanhouding vaa juffrouw
D. te ARNHEM, verdacht van poging tot
vergiftiging van haren echtgenoot, meldt men
nog het volgende:
De echtgenoot van jnffronw D. is reeds
niet het minste loon, en nu hebben de boeren jarenlang ziek en daardoor genoodzaakt thuis
er geen zin In om degenen, die zo 's zomers te bigvsn. Het gevolg van dit vele thnis-
niet kannen krggen bgaa voor hun werk, zitten was, dat D. z:oh veel met de zaak
ean winkel van dn mos-goederen, bemoeide.
Het sehgnt dat jnffronw D. dit minder aan
genaam vond en op middelen zon haar man
in znik eea toestand te brengen, dst bg zich
niet meer met den winkel bemoeien kon.
Daartoe legde tg esnlge centen In de kan,
waaruit zij hem koffie schonk en diende hem
dit gif.ige aftreksel toe
De dienstmeid, die dit ontdekte, gsf hier
van kennis aan de justitie- Dee« stelde esn
onderzoek in en nam de koffiekan in beslag,
waarin nog ernlge centen aanwezig waren.
De geruchten, als sou de man overleden
zgn, zgn ongegrond.
Een slachtoffer van den
drank.
Uit NOORDHORN schrijft men aan „Het
Volk
De weduwe J. maakte al sedert jaren een
schromelgk misbruik van sterken drank, waar
van de sporen maar ai te dctdelgk in 't gezin
zichtbaar waren. Voor een paer dagen is ze
iu brand geraakt, en is ze san dc bekomen
wor-den gestorven.
Uitslag der verknring van het
grasgewas, benevens het vischwatw en het jschtrecht,
van den Polder WAARD en GRORT, op Zileidsg
6 Januari 1906:
1 Dijk vanaf de Nieuweslnis tot het hek bij paal
16 Ihena aan J. Moak voor 182 gld, vroeger voor
150 gld. 2 Ilem vanaf het hek bg paal 16 tot hek
palen 28 en 29 3. Dikatael 120 gld., vroeger 181
gld. 8 Ilem tns-chen palen S8 en 29 en 39 en 40
P. de G-aai 85 gld., v oeger 85. 4 Idem tnsaehen
hekpalen 39 en 40en id. 51 en 52 K. Portagijs 76 gld.,
v oeger 75. öl'em uech»n he'spslen 51 en 52 tot de
Sehutslnis A. Kwames 125 gldvroeger 85. 6 Idem
ia den Groetpolder ven naai 59 tot paal 63 K. Klomp
50 gld., vroeger 53. 7 Hem in den Groetpolder van
paal 68 tot paal 71 K. Portegij» 151 gld., vroeger
87 g'd. 8 Idem in den Groetpolder van paal 71 tot
pa»l 80 T. Bn'ger 126 gld., vroeger 100. 9 Ilem
in den Groetpolder van paal 80 tot paal 89 L Reinierse
134 gld., vroeger 80 gld. 10 Ilem in den Groet
polder van pral 89 tot het hek tnsschen palen 103
en 104 R. de Benra 100 gld., vroeger 86 gld.
11 Kade benoorden het Kolhornerdiep van het Spni-
alnisje van dea Waaidpolderboezem tot de Waard-
poldeibrug over het Kolhornerdiep J Jonk 90 gld.,
vroeger 78. 12 Kade van de Wsardpolderbrng tot
de Schageralnia J. M. Blaanboer 40 gldvroeger 40 gld.
18 Kade beaniden het Kolhornerdiep van het hek
Stoomgrrmal tot den Groetmiddenwsg K. Klomp
30 gld., vroeger 39 gld. 14 Kade laags Kolhorner
diep ven den G oe'middenweg tot bet hrk op de kade
bij Jb Kiatemakcr voor kavel 31 J. Jonk 7 gld.,
vroeger 7 gld. 15 Afgegraven kade van het hek bg
de Nieuwsiluia tot S Hartman zonder rietgewas
8. Hartman 50 gi lvroeger 50 gld 16 Groenland
in hnnr by Jb Harder. 17 Tuingrond in hnur bij
denzelide. 18 Groeneweg van het Nooideinde van do
HooHaloot Waardpolder iot de hrng bg kavel 17
P. Kiatemaker 26 gld., vroeger 18 gld. 19 Groeneweg
van b-ng kavel 17 tot b'ug kavel 20 J Seegera
25 gldvroeger 25 gld. 20 I lem van hrng kavel
20 tot brng kavel 11 P. Slikker 14 gld,, vroeger
18 gld. 21 Idem van brng kavel 11 tot bing kavel 18
opgehouden. 22 Bermen beharde weg vanaf Wierin-
gerwaerd tot Noordeinde Hoofdaloot Waard, S Hartman
80 gld., vroeger 30 gld 23 Iiem Noordeinds
Hoofdaloot Waard iot brng bii kavel 29 S. H"tmaa
20 gld., vroeger 20 gld. 24 Ilem brug kavel 20 lot
kavel 27 P Ay 66 gld., vro-ger 18. 26 Idem kavel
26 tot Kolhornerbrng A. Pool 68 gld v-oeger 60 gld.
26 Idem Zuidzijde Kolhornerdiep tot Zeeland kavel 54
Jb. de Leeuw 36 gld vroeger 36 gld. 27 Idem brng
Zeeland tot de Boereoslnis K. Leien 30 gld.. v: oeger
27 gld. 28 Idem brng Zeeland tot het Winkelerwegja
A. Wnrknm 41 gld., vroeger 51 gld. 29 Idem
het Winkelerwegje G. Kaai 25 gld., vroeger 14 gld.
30 Idem van het Winkelerwegje tot dsi k Aartawond
P. van E'en 70 gld., vroeger 28. 31 Taing-ond in
d'n Groetpolder tusechen hetl'nd van J B eebaart Cs.»
K.Liefoebber 25 gld.. vroeger 30.32 VISCHWATER.
inden Waardp. van de Nienwealnis lot paal 16 T. Braai
25 gld., vroeger 5. 33 Idem van d«m by paal 16
tot dwaradam stoomgemaal P. de Graaf 7 gld.,
vroeger 7 gld. 34 Idem in den bopzem van den
Waardp van palen 42 tot 48 J. Timmerman 40 gld.,
vroeger 56 gld. 85 Idem van paal 48 tot Spuisluisje
Waardboezem dezelfde 61 gld.. vroeger 100 gld. 36
Idem Hoofdaloot Waardp. benoorden Molenaloot tot
Noordeinde opgehouden. 37 Idem Hoofdaloot Waard
bezuiden Molenaloot tot begraaf plaats, opgehonden.
38 Idem Rommelhaven C. Portegija 40 gld., vroeger
60 gld 89 Idem in het Kolhornerdiep van paal 0 tot
paal 1 P. Portegys 20 gldvroeger 20 gld 40 Idem
in het Kolhorserdiep van paai 1 tot paal 2
C. Portegijs 18 gld., vroeger 16 gld. 41 Idem in
het Kolhornerdiep van paal 2 tot paal 3 dezelfde
10 gld, vroeger 10 gld. 42 Idem in het Kolhorner»
diep van paal 8 tot de Waardpelderbrng dezelfde
5 gld, vroeger 5 gld. 43 Idem Spekzwin. 44 Idem
Hoo'daloot Groet van Winkelerwegie tot dyk Aanswoud.
45 Jaehtrecht zonder honden K. Slik 27 gil., vroeger
20 gld.
Gemeente OUDE NIEOOKP.
Ingeschreven van 1—31 December 1905
GeboreB: Theodorus Cornrlis, z v. Dirk L'ek e.T.
Agatha Bakker. Jnrijan, z.v. Jan Hendriks e.v.
Antjo v. d. Plaat.
Ondertrouwd: Geene.
Getronwd Lonwrens Koster en Gerritje Paanw.
OverledenJaeob Enigenburg, echtgenoot van
Tryntje Keesel, ond 58 jaren. Jacob Zat, echtgenoot
van Neeltje Sleeper, oud 82 jaren.
Gemeente OUDE NIEDORP.
Loop der bevolking over het jaar 1905.
Vermeerderde in het jaar 1905 door 51. V. T,
Geboorte: 14 15 29
Vestiging ia de gemeente 49 55 104
Geheele vermeerdering 63 70 133
Verminderde ia het jaar 1905 door
Overlijden 9 9 18
Vertrek uit de gemeente 64 59 113
Gaheele vermindering 63 63 181
Berolkiog op 31 Deo. 1905 667 572 1189
Vermeerderde in 1905 mat 2 2
en bedroeg op 31 Dec. 1905 567 574 1141
K' werden gedurende het jaar 8 huwelijken gesloten,
en één kind, van het vronwelijk geslacht, als leven
loos aangegeven.
Gemeente BAR81NGERHORN.
Ingsachravea van 181 Dec. 1906.
Geboren; Aris, z.v. Jtn Sleutel e r. Alida
R'.aanbver. Gerardnj Petras, i.v. Pieter Vadere.*
Eliaabetk Dantekom.
Ondertrouwd: Comelis G-oen en Grietje Boontjes
Pieter Kater sn Neeltje Bood.
Getrouwd; Geene.
Overleden; Neelljs Kwaet, ond 83 jaren, wednwe
van Klaas Sentis. Trijntje Stem, ond 62 jaren,
echtgenoote van Dirk Kiet. Wijbreg Groven, ond 54
jerea, echtgenoote van Jan Bikker, 5Isinsje de Boor,
ond 23 jaren, ongehuwd.
Gemeente CALLANTSOOG.
Ingeschreven van 131 D:c 1905.
Geboren: Anijs, d.v. Gerrit teu Boekei en
Pieterfje Meoij. Simon, i.v. Comelis Hoek et Teetje
Groet. Dirk Pieter, s.v. Pieter Kuiper en Eüsabeth
Snip.
Oodertronwd en Getronwd; Pieter ten B ekel, j.m,
arbeider, ond 22 jaren en Elisebeth Mooij j.d.
zender beroep ond 20 jarea, beiden te Callantsoog,
Overleden: Geene.
In 1905 zgn te Callantsoog gebo-en 17 kinderen,
waarven 8 m. en 9 vr. Het aantal overledenen
bedroeg 10 en wol 3 m. en 7 vr. G alotea
werden 9 Huwelykea, waarvan 7 tuaschen j.m. eu
j.d. en 3 tnaachen j.m. en Wed.
Gemeente ZIJPE.
Ingeechreven van 85 Jan 1906.
Geborea, Ondertrouwd en Getrouwd; Geene.
Overleden; Aagje Akkerman, 66 jr., echtgenoot»
vau Dirk Sngders, eerder gehuwd geweest met Klaas
Dissel. Theodorus Kroon, 57 jr., echtgenoot vau
Tryntje de Wit.