Donderdag 22 Febr '06.
TWEEDE BLAD.
Plaatselijk Nieuws.
Binuen!an4scl) Nieuws.
Sciap Cirit.
In eene vergadering van de
Schager Wlnkelleravsreenlging trad Zaterdag
avond Id het lokaal van den heer J. Vader
de heer FledeldyDop op met het onderwerp:
Middenatandebeweglng en Ccöperatle.
De heer P. Raat Da. opende met eenlge
h -teljjke woorden de vergadering en gaf
daarna het woord aan den spreker.
De heer Fiedeldy Dop begon met er op te
wgzen, dat de middenstand met zgn organi
satie in Nederland verbazend achterlik was.
Het was ongeveer een halve eenw geleden,
dat Carl 1 arz zijn beroemd gezegde had
gebezigd „Arbeiders van alle landen, vereenlgt
n !u en overal had dat gezegde grcoten weer
klank gevonden. Maar juist in den middenstand
zag men niemendal gebeuren. Er was een
stoot van buiten noodig, om in ons land de
middenstanders in beweging te brengen.
Het congres te Namen in 19C4 is de aan
leidend* oorzaak geweest, dat de middenstand
in Nederland is georganiseerd geworden,
daardoor is tot stand gekomen onze alge-
meene bond.
Maar het kan gezegd worden, dat, toen de
middenstanders georganiseerd wénen, rij ook
werkelgk hard zgn gaan loopen, wat hunne
organisatie betreft, maar toen merkte men
ook dat dit nocdig was.
De wfjre van productie heeft in de eerste
plaat* tengevolge de wgze, waarop de goe
deren worden verdeeld, verkocht. De fabrikant
produceert, de handeldrijvende middenstand
verdeelt.
In den gtldentqd weid alles georganiseerd
en de wgze, waarop gemaakt en verkocht
werd, gereglementeerd, met de uitgesproken
bedoeling, dat een ieder die een zeker vak uit
oefende, daarin een bestaan zou vinden, zonder
nochtans dat deze of gene zich ter. koste
van zijn bourman meer dan een bestaan mocht
versohaffan. Maar langzamerhand moesten
die bepalingen der gilden, wilden ze aan haar
doel bleven beantwoorden, worden verscherpt
en werd de druk ten slotte zoo groot, dat
in het jaar 1798, met de Fransche Revolutie,
die gilden werden afgeschud, toen werd er
een eind gemaakt aan de cnrlemanie der
gilden.
Het gevolg daarvan was, dat, wat eerst
scherp gereglementeerd werd, nu geheel was
opgedoekt, en werden voortbrenging en
verdeeling geheel aan haar lot overgelaten,
elk deed naar eigen idéé, alles werd indivi
dueel afgedaan.
Dat werd anders in de tweede helft der
eeuw, toen machines op groots
de goederen begonnen te maken,
had direct een verbetering en uitbrel-
der verkeersmiddelen ten gevolge,
als hier een artikel beter gemaakt
dan elders, dan behoefde die fabrioatie
vorige
schaal
Dat
ding
Want
werd
niet beperkt te blijven tot de plaatselijke
behoeften, maar het werd per spoor of boot
overal heen vervoerd. Voor die fabricatie stond
de heele wereld open.
De wereldhandel werd ook in de hand
gewerkt door het veranderde bankwezen,
het geld circuleerde zeer gemakkelijk over
de gansche wereld. De banken hadden
internationale relaties, het geld werd naar
dat deel der wereld gebracht, waar het
noodig was. Uit de heele wereld vloeide
het kapitaal naar die plaats en onderneming,
waar iets met succes werd ondernomen.
Het gevolg van die machinale voortbrenging
is geweest, het op groote schaal fabrioeeren
van artikelen, van voorwerpen van dezelfde
soort. De onkosten op een artikel stegen
niet naar verhouding dat men er meer van
maakte. 100 of 1000 artikelen gaven dezelfde
onkosten,het eenige verschil was: de grond
stof Men legde er zich dus op toe, om zoo
veel mogelijk van dezelfde soort te maken,
om zoodoende beter de concurrentie het hoofd
te kunnen bieden.
Door die manier van fabrioeeren is een
deel van den lnduatrieelen middenstand
geducht gedrukt. Doordat het productie
vermogen der machines zoo groot werd,
kreeg de handenarbeid een knoei. Een
enquête in Amerika heeft uitgewezen, hoeveel
goedkooper het machinale voortbrengen was
dan handenarbeid.
Een paar voorbeelden 10 ploegen, uit de
hand gemaakt, eischen 2 arbeiders, die 11
verrichtingen doen, 1180 nur werken en als
loon 84 dollar en 46 cent verdienen; bj)
maohinalen arbeid waren 62 arbeiders noodig,
die 97 verrichtingen deden, 87 uur 28 min.
werkten en 7 dollars 90 oent loon verdienden.
Bij 100 brooden van 1 pond had bjj handen
arbeid 1 arbeider 11 verrichtingen te doen,
28 uur te werken en verdiende 6 dollar
80 oent loonmet de machine hadden 12
werklieden 16 verrichtingen te doen, 8 uur
66 minuten te werken en verdienden 1 dollar
66 cent loon.
Maar niet in elke industrie werd de handen
arbeid door de machine verdrongen. In ver
schillende afdeellngen bleef het handwerk
gehandhaafd, bjjv. bjj kunst, kunstsmeedwerk,
en In het algemeen in de afdeeling reparatie.
Sohoenen, bjj massa's maohinaal gemaakt,
worden toch steeds met de hand gerepareerd.
Die machinale fabricatie heeft dus een
gedeelte van den industrieelen middenstand
uit hun brood verdrongen, maar ook weer
voor een gedeelte daarvan het veld geopend
om hun brood te verdienen als handel
drijvende middenstand.
Doordat die fabricatie met de machine
meer ingang vond, werden er een massa
artikelen veel goedkooper dan vroeger en
vielen dus onder het bereik van een grooter
aantal merisohen, wier middelen hen nn in
staat stelden die artikelen te koopen. Hoe
goedkooper een artikel, hoe meer afnemers.
D bi bij komt natuurlijk, dat, hoe meer men-
schen iets gebruiken, hoe meer me schen er
ook moeten zjjn om die artikelen te veideelen,
te verkoopen, en die dus zóó hun brood
kunnen verdienen.
Het algemeene verschijnsel, dat zich voor
deed, was, dat de artikelen boe langer hoe
meer direct voor het gebruik gereed werden
gemaaktdat men die kant en klaar kon
koopen- Wat een verschil tusschen een huis
houding in de 17e eeuw en tegenwoordig,
nu men soo ongeveer zjjn gansche menu in
blik geconserveerd kan koopen
Een 60 jaar lang was het winkelier-spelen,
zoo gaat spr. voort, een mooi, winstgevend
baartje De winkelier zag en ontdekte door da-
geljjk ohen omgang met zjjn klanten wat deze
beliefden, en hjj was het, die den fabrikant
aangaf wat er geproduceerd moest worden.
De winkelier was als 't ware de voelhoren
tusschen publiek en fabrikant, hjj was de
tnszchenpersoon die zjjn diensten aan de
maatschappij bewees, 't geen een beet loonend
baantje was.
Maar die veranderde wgze van productie,
dat brengen in massa van artikelen van één
soort op de markt, kant en klaar voor het
gebruik, was voor den kleinen winkelier een
gevaar, het bracht nieuwe bedrijfsvormen
voor de verdeeling, voor den verkoop.
De winkelier vervulde tot dusverre de
functie van verdeeler, maar wat men bjj de
fabricatie had zien gebenren, gebeurde nn
ook bjj de verdeeling: men trachtte ook dét
op groote schaal in te richten, en met veel
succes.
Men bracht zooveel verschillend megeljjke
artikelen ln één groot magazjjn samen en
toen ontstonden de magazjjnen, bassrs of
Wsrenhaizen, waarvan de Bon Marché en
Printemps te Parjjs als eerste genoemd
knnnen worden.
Welke reusachtige zaken dat zjjn, werd
duldeljjk gemaakt door het meedeeien van
eenlge cijfers, op de exploitatie, onkosten,
dienstpersoneel ens., betrekking hebbend.
Dit was das de centralisatie vsn het win
kelbedrijf. En was het eerste verschijnsel,
dat de winkels rondom die rensenzsken ver
dwenen, nn is het jnlst andersom. Overal
rondom die zaken verrijzen winkel*. Wat
is daar de reden van Die groote zaken
kunnen alleen handelen in coulante artikelen.
Maar in speciale artikelen kunnen deipeciale
winkels veel beter geeorteerd zjjn. Een klant,
die dns goed verzorgd bediend wil worden,
gaat niet naar een reutenmagszjjn, maar naar
een specialen winkel, waar men zich op den
verkoop van één of een paar artikels terdege
toelegt. En zoo kan het gebenren, dat rondom
die renzenzaken de speciale winkels met
goed snccM de concurrentie het hoofd kun-
nen bieden.
Maar in een nog anderen vorm ls voor den
winkelier ren concnrrent opgestaan, bedoeld
wordt de Coöperatieve Verbrnlksvereeniglng.
Het idéé is in werkelijkheid gebracht het
eerst In 1824 door Robert Oweu, maar in
1844 kwam eerst het bljjvend succes. Een
groote dergelijke vereeniging ls „Vooruit" te
Gent, die 6000 leden telt en Soc. Dem. is.
Zjj zet jaarljjks voor 2 millioen francs om.
Te Breslan is er een, die 70000 leden telt.
Die stad heeft 860000 Inwoner* en nis men
nn het gezin van elk lid eena telt op 4 per
sonen, dan maakt dat, dat in een stad van
860000 inwoners, 280000 menschen vsn een
dergelijke vereeniging hun waren betrekken.
Dat kan dns een ware ramp voor de ne
ringdoenden dier plaste genoemd worden.
Laat ons nn eens nagaan de voor- en
nadeelen van een dergeljjke Ccöperatleve
Verbrnlksvereeniging.
Het la een winkel, waarvan de aandeel
houder* tevens de klanten zjjn en de gemaakte
winst wordt verdeeld naar gelang er in één
jaar door een klant la verbruikt.
Het voordeel dat zulk een vereeniging
biedt, is, dat er niet kan wordan geknoeid
zooals door de middenstandera dat de waren
er onder coDtiöle ataan, wat men koopt ia
talver en onvervalzcht. Zoo wordt beweerd-
Spr. gelooft wel, dat er door middenstandera
ia geknoeid, maar dat dit regel zoo zjjn, ls
een lengen.
Er wordt den middenstand verweten, dat
teveel op credlet wordt verkocht, en dat de
werkman, die schalden heeft bjj den een of
anderen winkelier, door zjjn boekje wordt
vastgehouden en te daar koopt. Ook dat zal
wel eens gebenrd zjjn, maar regel ia ook dit
beslist niet.
Spr. gelooft, dat de winkeliers de concur
rentie tegen de Verbrnlksvereenlglngen best
kannen volhoaden. Want nietwaar, een
krachtige hefboom tot zaken deen ls altjjd
nog geweest het eigenbelang en daarom
is Spr. er van overtnigd, dat een flink
winkelier zich meer zal inspannen om zjjn
klanten goed te bedienen, dan een directeur
van een Verbrnikavereenlging, die dan tooh
maar ambtenaar is.
Een goed winkelier weet, dat zjjn eigen
belang hem verbiedt te knoeien en bjj zal
zich ook wel 2 maal bedenken om het te
doen, wetende dat als het bekend wordt, zjjn
zaak, zjjn bestaan er mede is gemoeid. Hier
zsl dns het eigenbelang meer knijpen, dan
welke overweging ook bj) den directeur eener
Verbrulksvereeniging.
Wanneer een fabrikant knoeit, en dat zal
meer gebeuren dan dat een winkelier het doet,
dan zal de winkelier dit eerder merken, ge
dreven door eigenbelang, om daar scherper
op te letten dan de directeur.
En Dietwaar, waar een hooge aalarieering
van snik een directeur ln lijnrechten etrjjd ie
met het coöperatieve beginsel, zal het niet
veel voorkomen, dat aan het hoofd van znlk
een vereeniging een le klaaae vakman staat.
En het verstaan van het vak, een vakman
le klasse zjjn, dat is een groot voorrecht
voor een elk. En een dergtijjk winkelier zal
bedaard de ooncurrentie het hoofd kannen
bieden. Men moet werkelijk al weer niet
naar een coöp. vereeniging gaan, als men
de hoogate eischen aan bediening als anders
zins stelt.
Eén ding heeft zulk een Coöp. Verbrnlks
vereeniglng voor, n.1. het koopen van groote
quanta van 1 artikel tegeljjk, vandaar dat het
goedkooper wordt ingekocht. Bovendien ia
zulk een bedrjjf een goed gecontroleerd be
drijf, dat contant verkoopt.
Spr. ia van oordeel dat er niets tegen is
die goede eigenschappen van die Coöperatieve
Verbrulksvereeniglngen over te nemen.
Slaat als winkeliers de handen ineen, stelt
een controleur san over uw verbrutksartikelen
en verschaft uw klanten de grootst mogelgke
sekerhe d voor de suiverheid uwer waren.
Stioht een vakvereeniging en komt met
elkaar ove een op korten termjjn te ver
koopen, en koopt die artikelen, waar geen
vakkennis bjj te pas kom gezamenlijk, dus
met groote qusnta in, en de voordeelen die
de Verbrulksvereeniging heeft, tjjn ook de uwe.
Maar er ls daartege één groot betwaar
en dat bezwaar is de winkelier zelf.
Met groote angstvalligheid wordt datgene
van de zaak geheim gehouden, wat al jaren
lang den concurrent evengoed bekend is.
Inplaata van hem de hand te reiken, begluurt
men van achter zjjn dichte bovengordjjnen
zjjn bewegingen en zgn doen. De middenstand
zit over het algemeen vastgeroest ln zjjn
individualisme.
Alleen bjj wanbetalers kan men elkaar
reedt zulke groote diensten doen. Legt iwarte
lijsten aan, waarop die wanbetalers vermeld
staan en maakt, dat die lui niet leven ten
koste van u en een ander.
Leert inzien, waaraan een coöperatieve ver
brnlksvereeniging haar sncces heeft te danken
en weest niet eigenzinnig, brengt In toepassing
wat er door wordt geleerd. Het is hierleert
en past toeDat ia het standpunt, waarop de
middenstand zich plaatsen moet en waarop
men vooruit zal komen.
Maar vóór men elders leert, leert eerst
eigen zaken kennen, leert boekhouden. Weet
hoe uw zaak ia Ingericht, wat winsten ze
geeft. Het moet niet zjjn al* ln een stad
waar 106 bakker* woonden, van wie er maar
6 boek hielden Men moet hebben een juist
insioht ln eigen «aken, dan heeft men het
ook in die van zijn concurrenten, dén eerst
kan het organiseerend talent van een zaken
man tot zjjn recht komen
Laten wjj middenstanders, soo besluit Spr.,
bljjk geven van een gezonde opvatting van
zaken doen, van een gezonde opvatting wst
den middenstend beoogt, laat ons den band. die
ona allen onderling verbindt, nauwer toehalen,
opdat wjj beter de bestaande concurrentie
het hoofd kannen bieden. Laat ona op dien
goeden weg voortgaan (Daverend applans
Van de gelegenheid tot debat werd door
niemand gebruik gemaakt, waarna de heer
Fledeldy-Dop de Zondagsrust en vervroegde
winkelsluiting behandelde, die hg zeer aan
prees.
Bij de sluiting brscht de heer Raat den
spreker een welverdiend woord van dank en
hnlde voor zjjn bepaald leerrijke en hoogst
intereasante voordracht.
Vergadering van den Raad
der gemeente HOOGWOUD, gehonden op
Maandag den 19 Februari 1906 vooim. lO'/i
nur.
Vcorz. de heer J. Breebsart DzBurge
meester.
Allen tegenwoordig.
Na opening, volgt lezing en goedkeuring
ven de notulen. Naar aanleiding daarvan
vraagt do heer Vjjn het een en ander omtrent
de geleiding vooi het regenwater bjj de school
in de Weere, doch de Voorz sou gaarne
willeD, dat spreker eventjee geduld had Strak»
zal de zaak door hem worden uiteengezet.
De heer Vjjn zal dan tot zoolang tjjn nieuws
gierigheid bedwingen.
Eerst kondigt Voorz. nn aan, dat het onder
hond der kechele in deze gemeente en dat
zjjn er nogal zoo eenigezoo doelmatig
en gelijkmatig mogelijk verdeeld ls geworden
onder verschillende emeden.
Vervolgens brengt Voorz. ter sprake de min
of meer onsmtkeljjkc mestvaaltkwestie vsn
K. Dekker contra D de Jong Dekker was
zoo vriendelijk gawr-st, den afstand san te
geven tusschen zjjue woning en De Jong's
mestvaalt en had verklaard, dat dit sledhts 4
Meter bedroeg.
'c Dagel. bestuur had bjj opname echter
bemerkt, dat die afstand nog ééns soo groot was.
In zooverre was Dekker's voorstelling van
't geval dns niet zeer correct. Trouwens, de
Raad fs het wel met Voora. een», dat er niet
zooveel aan dien toestand is te veranderen
Er zon nog rekening mtê gehonden knnnen
worden, wat door de desbetreffende bepalingen
in de Bouw- en Woningverordenlng, na vast
stelling, wordt voorgeschreven.
Ook zal men nog eens nagaan, welke
rechten er bestaan op de 80 Centlaren grond,
die bjj dit geval al meer zjjn genoemd, terwjjl
nog de mogelijkheid wordt besproken, om
door verplaatsing van het door moeder
Pietertje met zoo vaardige hand van prikkel
draad ontdane hek, dat als scheiding dient,
Dekker een pad te eeven geljjkmatlg van
dezelfde breedte 1 M. werd gezegd zoo
dat hg met zjjn kruiwagen dan zsl kannen
pssteeren, wat nu niet beat gaat Overigens
is cr moeilgk in te grgpen, volgens het alge
meene oordeel van den Raad. Wel
wordt het Dag. Bestnnr met klachten ala 't
ware overstelpt, maar heuse U, 't wil Voorz.
voorkomen, dat het niet aangaat, maar op al
dis klachten in te gaan.
En ook de Baad haeft niet veel lust, die
Ariadne-draden, verward ala ze zgn, verder
uit te pluizen.
Thans wordt er dan ook over deze qoaeatie
niet meer gesproken, en wordt overgegaan
tot de meiedseling dat er nog geen bericht
Is omtrent de woning-verordening, die
ook al heel wat werk aan den winkel braoht
den 26sten Januari is er al een achrgven om
inlichtingen aan Ged- Staten gericht, maar
nog geen achgn van antwoord. Enfinaf
wachten maar, adviseereo de heeren Vjjn
en Hartog. Voorz. wgat er echter op, dat
met 1 Maart a s. de termgn is verstreken.
Zoo heel veel tgd is er dus niet te verliezen.
Ecfin, men beslnit, eene afwachtende honding
aan te nemen. Daarna is het oogenbllk
gekomen, dat door Voorz. aan 'a heeren
Vgn'a nieuwsgierigheid naar den toestand bg
de Weere-school zal worden voldaan
B. en W. zjjn bg die school geweest in
verband met 't besluit, ln een vorige ver
gadering genomen, om het regenwater van
het schoolhuis, —niet dat van de school
met eene bovengrondsche geleiding af te
voeren naar den daarvoor bestemden regenbak
en de ondergrondsche regenwatergeleiding
te dempen- Toen Tragen», de koperslager,
daar aan het werk was, zijn B. en W. er
nog eens gaan zien en toen werd er tevens
beraadslaagd, hoe den beaten weg te vinden
tot afvoer van 't regenwater van de school.
De heer Van Wgk het Hoofd d. School
verklaarde, dat bg droge zomers bepaald
watergebrek wae te vreezen, wann&sr alleen 't
water van 't schoolhuis werd opgevangen. Zijns
Inslens was het zeer wenacheiijk ook het
water van 't achooldak naar dan regenbak
te leiden.
B. en W. voelden ook veel voor dat idéé
en overwogen, dat, ala wellicht later die
geleiding van de school naar den regenbak
weer afzonderlgk moeet worden gemaakt, dit
meer zon koeten, dan nn 't geval is, nn
de werklieden er toch reeds aan zgn.
Bovendien, zooals de heer Hartog terecht
opmerkte, de oppervlakte van het sohool-
hnladak la nn niet zoo groot, dos waterge
brek zon anders te voorzien zgn geweest,
want alles wordt daar in regenwater gedaan,
er ia daar veel water noodig. Ziedaar de
redenen, die het Dagel. Bestnnr er toe hadden
gebracht om, Voora. erkende zulk*
feitelijk tegen het een* genomen raadzbeslnit
ln te handelen.
Zooals te verwachten was door de vraag
van den heer Vgn, onmiddeligk na het lesen
der notnlen gedaan, toonde deze veel belang
ln de zaak te stellen. Maar het kon de
goedkeuring van den heer Vgn niet weg
dragen, dat er door B. en W. gehandeld was
ln strijd met het eens genomen raadsbesluit.
En daar komt nog bg, dat naar spreker*
meening de kosten nn beduidend znllen zgn
gestegen door deze afwgktng en als het
toch alleen met het water van het school
hui* had toegekund, dan aouden deze hoo
ge re kosten, buiten beslissing van den Raad
gemaakt, toch uitgewonnen kannen zgn.De
overige heeren hebben echter geene aanmer
kingen op hetgeen gebeurd ia en vinden het
aanbrengen van geleiding bovengrondsch
zoowel voor school- als voor schoolholsdak-
water zelfs heel goed. In den loop der be-
«prekingen wil dan ook de heer Vgn het
nat indien het gedane dan bepaald noo
dig was niet er aan ontzeggen, maar
vrgwat kotten meebrengen z a 1 het toch
Dit wil Voorz. op zgne beurt toegeven
Ten slotte zegt de heer Vgn„Weina,
voor deze maal znllen we het gebeurde dan
maar door de vingers zien, maarn 1 e t
meer zoo buitensporig, hoor I"
Voorz. bestrijdt echter de qualtficatie „bui
tensporig" en meent dat wat B. en W. deden
niet aldus moet worden genoemd.
De heer Vgn verdedigt echter zgne stel
ling en handhaaft de door hem gekozen
qar flest ie.
baart.» worden nog eenlge ondeideelen van
deze schoolgeschiedenis behandeld, waarna
ter kennis van den Raad wordt gebracht, dat
aan den WelEerw. heer J. D. d'Ardence
Ankringa, voorheen predikant te Aartawond,
1 maand afschrijving ls verleend vsn zgnen
aanslag in den Hoofd-
geving aangenomen.
Nn komen diverse
ter tafel
Ie. Kennisgeving,
Omslag. Voor kennis-
Ingekomen missives
dat de Commissie
tot wering van Schoolverzuim tot Voorz
heeft benoemd den heer H. van Ree en
tot Secretaris den heer M. de Jong.
2e. Het jaarverlag dier oommissie, die,
zooals daarnlt bleek, heelemaal niet had
behoeven te vergaderen, dan tot de verkie
zing van Voorz. en 8ecretarls.
8e Schrgven van den Nederl. Bond van
gemeente-ambtenaren, waarin dank werd be
tuigd voor den verleenden fiuanclêelen steun
ten behoeve der te honden tentoonstelling.
4e. Schrgven van Ged Staten, betreffende
de indeeliog in kies- en stemdistricten volgens
dat schrgven komt in het Provinciaal Blad
voor eene beschikking van den Min. van
Binn. Zaken, d.d. 8 Januari 1906 waarbg 8
•temdistrlcten voor Staten Generaal en Prov.
Staten worde" voorgeschreven De indeeling
In stemdistricten voor verkiezingen voor den
Gemeenteraad is door Ged. Staten voor kennis
geving aangenomen.
Een en ander door den Raad voor kennis
geving aangenomen zgnde, wordt nog beslo
ten, de aaowgzing van stemlokalen op eene
volgende vergadering te doen plaats hebben.
Aan de orde wordt gesteld de benoeming
van een gemeente-ontvanger, welke betrekking
een jaarwedde geeft van f880, doch de ver
plichting irslnit tot het stellen van een borg
tocht, ten bedrage van minsten* '/io van de
jaarigksche inkomsten der gemeente, die
f20000 f21000 bedragen.
Op voorstel van den heer Koorn wordt de
borgtocht op f2100 bepaald. Verder wordt
besloten, dat dis borgstelling óf op Grootboek
jaren later nog kannen ervaren, toen Frits
Bouwmeester er prat op ging, in de twee
ond-Hollandsche stnkken van Lacgendgk
Krelis Louwen en Sancho Pansa, geheel naar
Rosenveldt'a traditie te spelen en hg inder
daad ieti uitmuntends gaf.
Schoolonderwgs heeft hem zgn leven lang
ontbroken, ook de tucht der school was hem
onbekend gebleven, zgn knnst miste beschaving
en hg was de type van den onderwetschen
toooeelbohème. Maar dat hg nit een toonéél-
„school" van kleur en temperament kwatn,
toonde hg toch meeetentgds. Door den genialen
wiekslag van zgn broer ia hg overvleugeld
en heeft hg aich overvleugeld gevoelddat
i prachtige, dat buitengewone, waartegenover
men gaarne alie bezwaren en grieven vergeet,
neen, dat had hg niet- Maar van genialen
bloede was hghet bewnstsgn hiervan moge
hem dikwgla tot nadeel zgn geweest, hg deed
er even vaak dingen door, welke ver boven
alle métier-gedoe, den tooneelspeler-van-rsa
met een schok van verheugenis deden be
wonderen.
HEER-HUGOWAARD. Bg voort
during blgft ln deze gemeente dypbterltfs
I heerschen. Thans ook een kind van het
hoofd van school No. 2, den heer Sleffers, door
deze ziekte aangetast, waardoor de school
tgdelgk is gesloten.
HEER HUGOWAARD. Zondag 18
dezer gaf de Gymnaattekvereeniglng T- A. V.
E. N. U bg den heer Pgper voor een groot
publiek een zeer goed geslaagde uitvoering,
afgewisseld door e -n jolige voordracht en een
grappig tooneelstukje.
HARENKARSPEL Wasrlaod.)
Bg de fnschrgving voor ongeveer 26000 Kg.
Superphoaphaat en 100 H.L. Landbouwkaik
door de groentenvereeniging „Waarland en
Omstreken" waren drie biljetten Ingeleverd.
De levering werd gegnnd nan den laapaten
ii'iohrgver, de firma J. F. Morrs, respectieve-
ïgk f2 82' en f0 46 per 100 Kg.
Bg het examen voorNnttige
Handwerken te Utrecht ilaagde dezer degen
o.a Mej. G. Plaatsman te HARENKARSPEL.
Bg de aanbesteding van den
óf onder hypothecair verband wordt geateÜ !e.r^W en aanbouw der school te WAAR-
Davrna hooren we,dat de volgende 11 personen LAND welke j.1- Maandag plaats had, nadat
- - Donderdag te voren aan wgzlcg in loco was
gehonden, werden 10 biljeten Ingeleverd.
Iuschrgvers waren de heeren
1. P. Voorman te Schagen voor f 2160
---- - 2100-
2100
2040-
2086.—
1985.—
1966.—
1964.-
1926.-
1710.26
hebben gedongen naar de goedgespekte
brandkastF. Groot, D. Plnlster, A. Rooker, I
G. Stroomer, Gerbrsnd Moeges, N. J. Vlaming, j
Jan Hinke, P. Glas Ja. Jr., R van der Veen,
J. E Rol, J. Schagen.
Door B. en W- wss eene aanbeveling opge
maakt, waarop de heeren A. Rooker |No 1]
en R van der Veen [No. 2.] voorkwamen
Nadat de ingeleverde atnkken behoorijjk zgn
nagezien, gaat men tot stemming over, waar
bg de heeren R. van der Veen 4 A. Rooker 2,
en G. Stroomer 1 atem bekomen. Benoemd la
alzoo de heer Van der Veen (onderwgzer aan
de school in de Kerkelaan.)
De instructie voer den cienwbenoemden
gemeente-ontvanger, die eerat als onderwgzer
ontslag aal dienen aan te vragen, zei op eene
volgende vergadering worden behandeld.
Den 26iten Februari a.a. zal een verkiezing
worden gehonden voor een lid van den Raad,
ter voorziening in de vacatnra- C. Pgper. De
stemmingsdag is nog niet bepaald. Burge
meester Ia ambtshalve Voors. van het stem
bureau en tot waarnemend Voorz. wordt bg
eerste stemming de heer K. van Diepen benoemd.
Tot leden de heeren J. Hartog en K. Vel Jr. en
tot plaatsvervanger» de heeren W. Vgn en
P- Koog. Door allen aangenomen
Een tgdeigke geldleening ter voorziening
in kasgeld zal worden aangegaan ten bedrage
van f 1000 tegen ten hoogste 6 Een daartoe
strekkend beslnit zal naar Ged. Staten worden
gezonden ter goedkeuring.
Nog even komt ter sprake het in Januari
jl. genomen beslnit, om bg te dragen in de
kosten, die het onder wgserspersoneel heeft te
storten voor het pensioenfonds.
In dat besluit wat wel gesproken van 2
vergoeding van het salaris, doch van d6 buis-
huur der onderwgzers werd er niet in gerept
Ook in het desbetreffende wetsartikel niet.
Daatom wordt het
wgzigd, dat bg de berekening van de te
vei goeden perceDten èa salaris èa huishuur
in aanmerking worden genomen.
Na zgn we genaderd tot de rondvraag.
De heer Vgn heeft nog een kleine bgdrage
daarvoor. De heer J. Stam in de Weere heeft
verzocht om vergoeding van zgne halve wo-
ninghuor.
Hg woont nog in de oude school en ook
vroeger ls hetgeen hg nn vraagt, al aan hem
verstrekt geworden. Ook nu vindt men geen
reden tot weigering.
De heer Koog wendt daarna al zgn wel
sprekendheid aan, om er de overige heeren
van te oveitnigen, dat er aan stank ln de
school aan de Langere!» dan maar heelemaal
geen gebrek is. Integendeel I
Die stank ontstaat zeker nit een oorzaak,
die alt in dien pottenboel, onder, déér
diop in den gtond I T e diep zitten ze, of
liRgwi ze> naar de meening van spreker, die
graag dien boel onderzocht won zien, want
't is inderdaad akelig, zoo'n leelgke stank ala
zich soms in die school verspreidt, en wel
licht kon 't helpen, als de plee buiten werd
geplaatst, achter op het slootje.
Voorz. antwoordt, dat de school aan de
Langer eis toch gauw zal worden nageaien
door B. en W. Blgkt 't noodig, dan zal
daarna dat college met een voorstel ter
verbetering voor den dag komen.
De heer Koog raadde sterk aan, om dén
A. Znldscharwoud te Nd.-Scharw.
3. C de Graaf te Moerbeek
4 J. Jonker te St Maartensbrug
6 J. Levendig te Dirkahorn
6. P. Rsap te
7. L. Visser te
8. P de Vries te Kalvnrdgk
9. C. Dekker te Eenlgenbnrg
10. A. Sleutel te Dirkshorn
De begrooting bedroeg f1690.—
Het werk ls aan den laagsten inschrgver
gegund.
De reia om de wereld van
twee landganooten.
Het Hblad. heeft een briefje ingezien van
de beide wereldreizigers, Staller en Dekker,
verzonden op 16 Fabr. Jl. nit Bergen, waarin
zg over hnn nog niet jnlst groote, doch
niettemin reeds ver van roosklenrige ervarin
gen iets meedeelen. Wjj zgn, zeggen zg, onge
veer van Zaterdagavond 10 Febr- tot Maan
dagochtend in Antwerpen geweest, van
Maandagavond tot Donderdagochtend in
Brussel. Daar hebben wg slechte zaken
gemaakt, want en nn volgt een merkwaar
dige oorzaak, die zeker door hen onthonden zal
worden ten bate van de vooropgezette stadie
van landen, zeden en gewoonten er was
nl. een meisje vermoord en met briefkaarten
van haar portret voorzien werden de menachen
bestormd. Het gevolg waa, dat wg de kosten
voor ons logies niet hebben knnnen verdienen.
Heden [Doederdag]avond hebben wg Bergen
bereikt en wg hopen Zondag of Maandag te
Parjja aan te komen De klimmende weg ln
aanmerking genomen, kannen wg hoogstens
60 K.M. per dag afleggen, ook al, omdat wjj
beslnit nu zoodanig ge- avonds onze kaarten moeten verkoopen.
Wg zgn echter vol goeden moed en hopen
belden onze rei* te volbrengen.
De belde avontnrlers znllen ongetwgfeld
nog wel meer van zich doen hooren en dan,
r1* het kan, wat blgmoediger feiten, al is
het reeds een voornaam ding, dat de moed
er in blgft. Want met den moed in de schoenen
is het zwaar trappen, vooral tegen klimmende
wegen op
Straatmuzikanten.
Men achrj;ft uit FRIESLAND:
Dezer dagen was ik getnlge van een niet
onaardig tooneeitje. M;j passeerden op den weg
twee straatmuzikanten, beiden op de fiats. Met
hnn muziekinstrumenten op den rng, de een
een hoorn en de ander een flolt, kwamen ze
daar kalm aangereden (de dagbladen hebben
het Immers voor eenigen tgd reed» bericht, dat
ook deze heeren tegenwoordig in plaats van
hnn pedea apostolornm, de fiets als vervoer
middel gebruiken). Een oogenbllk later, bg de
dorpsschool gekomen, stappen ze daar bedaard
af, zetten hnn fietsen te rosten tegen het
schoolhek en het dunrt niet lang, of het conoert
begint. Het klonk toch al niet luid, omdat ze
maar met hun tweeën waren, maar bovendien
speelden ze nog ln een zacht tempo, opdat de
tonen der muziek vooral niet zonden door
klinken tot ln het nabggelegen dorp, waar een
veldwachter woontwant, weet ge, eg waren
op verboden terrein, straatmuziek ls ln deze
gemeente bg polltie-reglement verboden. Voor
W«tbr.^nWH bn?„8!Q' d£ ,W'^d de '«Wgheld hadden ~u~dan ook "op den hoek
West 1» of Noord D»n toch is de stank in de der dorpsstraat een der grootste schooljongens,
daartoe voor een paar centen afgehuurd, op
den nttkjjk gezet. Eerst ging alles goedonze
„i ei r-twe« muzikanten [hier ook wel „vroolüka
missta zal de scholen wel eens komen in*pee- bedelaar." genoemd] hadden bg beurten spe-
lende en centen ophalende reeds een groot deel
der straat „afgewerkt", altgd door hnn wacht
school het ergst De heer Hartog [lid der
Gezondheidscommissie te Hoorn,] meent, dat
het niet zoo lang meer zal duren, of dieoom-
teeren.
De heer Koorn wg»t er op, dat de lieve
zchooliengd den val zoo heeft op het
aanplakbord te Aartawond. 't Is Inder
daad erg, met zooveel volharding als het
jonge Aartawond steeds de aangeplakte bil
jetten vernielt en afscheurt.
„Hó", zegt de heer Pgper, „dat waa aan
de Gonw vroeger net 't zelfde."
De heer Vol vindt het een grooten last.
Voorz. vindt de borden bovendien nog wat
klein, doch wil per eerste gelegenheid de
zaak als schooljongon» tenminste de daders
sgn met meester Van Ree bepraten dat
zal meer baten, dan Knin er op afstaren,
vermoedt men. Ook heeft diezelfde jeugd
meer op zgn geweten en vernielt ze glas
ruiten enzzooals de heer Koorn er nog aan
toevoegde
Hierna sluiting.
op
Frits Bouwmeester-
De heer Brondgeest meldt alt Soerebsja,
dat Frits Bouwmeester daar is overleden.
De telegrammen over den uitslag der operatie
hadden desen afloop doen dachten.
Bouwmeester is zestig jaar geworden en
heeft een halve eeuw zich op de planken
bewogen, want reeds toen hg
waa, speelde bg kinderrolletji
den Rotterdamschen Schouwburg. Roaenveldt,
de regisseur, bracht er hem en leerde hem.
Wat dit onder wg» geweest ia, haeft men
aan het einde der straat zorgvuldig in het
oog hondende. Doch, toen het den jongen
begon te vervelen, bedacht hg, rekenende op
den angstigen blik *gner werkgevers, een
list om er af te komen, welke fiat terstond
volkomen gelakte. Hg begon, hoewel er geen
sterveling op den weg was te bekennen, u t
alle macht te roependaar is hgdaar is
hg! De muzikanten maken rechtaomkee: t
midden in een roerend stak breken ze plot
seling af, een twee drie op de fieta en mefc
atevigen trap gaat het voorwaarts, weer raar
een ander dorp, om daar hnn bedrgf
dezelfde wgze voort te aetten.
Waarom, zal men vragen, big ven die men
schen dan toch niet in gemeenten, waar hun
werk geoorloofd ia Zg zonden u antwoorden
omdat die gemeenten al lang „afgewerkt"
zgn. Ook op dit gebied toch is de ooncurren
tie teer groot en overtreft het aanbod verre
de vraag, vooral in den wintertgd Mannen
met harmonica, viool, draaiorgel, hoorn of
fluit, het is schering en Inslag. Het la andera
wel vroolgk volkje, deze menschen Allerlei
typen heeft men er onder; meniclnn, de
gansche provincie door bekend, bi< oud en
'®D °°d J0D6 reeds vele jaren lang, maar da bg hun
bg Petera ln bgoaam.
Daar hebt ge b.v. Bertu» hip, wie kent
hem nietHg draagt qjjn naam met eere,
want als hg op zgn viool zgn cchoonate
