Geïllustreerd
Zondagsblad.
Berijmde Brieven van Jaap,
De Uitgevers.
Zondag 23 September 1906.
50ste Jaargang No. 4189
Interc. Telephoon No. 20.
Uitgevers TRAPMAN Co.
Nu de lange avonden in aantocht zijn en ge
legenheid bieden voor lezen, vestigen wij de
aandacht van onze abonné's, die nog niet het
Zondagsblad bij hunne Courant ontvangen, op
deze Premie, en wekken wij allen op, zich te
abonneeren op deze mooie Illustratie met hare
actuëele en interessante foto's en lectuur. Mocht
U het Zondagsblad geregeld eiken Zaterdag bij
Uwe Schager Courant wenschen te ontvangen,
wil dit dan opgeven aan den Postbode of recht
streeks aan ons.
Het abonnement bedraagt slechts 0.37]|o
per kwartaal, 0.45 franco per post.
EERSTE BLAD.
Buitenlandsch Nieuws.
Politiek overzicht der week.
INGEZONDEN.
Binnenlandsch Nieuws.
SCHA
Alieieti NiEiws-
Uitmuit- k Laiiboiillsi.
Dit blad verschijnt tweemaal per week Woensdag- en
Zaterdagavond. Bij iniending tot 's morgens 9 ure, worden
ADV ERTENTIEN in het eerstuitkomend nummer geplaatst
INGEZONDEN STUKKEN één dag vroeger.
Rureaa ICH16KW, Laan, 4.
Prijs per jaar f 3,Franco per post f 8 60.
Afzonderlijke nummers 5 Cent.
ADVERTENTIEN van 1 tot 5 regels f 0.25 iedere regel meer 6 ct.
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
-f
Ondergeteekende
te
wenscht zich vanaf heden te abonneeren op het GeïU. Zondagsblad.
Woonplaats: Naam:
Dit nummer bestaat uit vier bladen.
Op de Noorsche betooging te Kiel waar
Duitacka Russische, Zweedscbe en Deensche
oorlogsschepen saluutschoten wisselden, en
waar de bevolking dier plaata aan de be
manning een gemeenschappelijk diné aan
bood, is thans esne contra-batoogicg van
Franache, Italiaanschs Spaansche en En-
gelsohe eskaders gevolgd. De aanwezigheid
van president Fallières te Marseitle bood
eene uitgezochte gelegenheid om aan de
wereld te toonen, door welk een hechten
band de Anglo-Romaansche landen verbon
den ajjn, In zijne toespraak tot de oifisieren
beeft de president herhaaldelijk en nadruk
kelijk gesproken van de oprechte vriend
schap, die Frankrijk in 't bijzonder voor
Italië ea Eegeland gevoelt. Spanje kwam
daar wel wat koud af. Het is thans even
wel op den goeden weg, om die vriend
schap deelachtig te worden. Een oogenblik
heeft het er voor gestaan, dat er tusschen
Frankrijk en Spanje een tarievenstrjjd zou
losbreken,
De vertegenwoordigers van bsidelandsn
konden maar tot geene oplossing der han
gende moeilijkheden komen. Op het laatste
oogenblik bleek evenwel, dat met wat goeden
wil a&n beide kanten, de kwestie lang niet
zoo ernstig was als zjj er nitsag. En zoo
kwam man toen al spoedig na veel praten
tot goede daden. Als dat beetje goeden
wil van beide kanten wat meer in hetbe-
B'n getoond werd, dan kon heel wat ge
harrewar voorkomen worden.
Daar heb je b.v. nu weer de spanning,
die tusschen Turkije en Bulgarije bestaat.
Ia 't niet. alsof de oorlog slechts een kwestie
van enkele dagen is Bulgarije schuift sijne
'rospsa langzamerhand naar de grei s m op,
w&t Turkije aanleiding tot een rondschrijven
£*geven, waarin het den mogendheden
Q®dsdeelt, dat het door Bulgarije genood-
zal ig«, sjjn leger te mobiliseeren.
a.0t" is de kwestie tusschen beide landen
v*n dien aard, of met wat goeden
w.i tromgeroffel en wapengekletter
'voorkomen worden
beid *'ot van b«t lied zal toch wel zijn, dat
'rekt weer 8t*' 'n hunne schelp terug-
v een oorlog is geld noodig,
geld zelfs, en dat missen beiden Met
vorm,- -e° w'' Z0Q wker de kieswet her-
hebbea8 '"faPd^^rvj-iL 00r89<*8 p'azts
^£ing
Doch
beiden
waar de Keizer en
voor eose afdoende
regeling te vinden zgc kunnen Ac. strijdende
partijen nog maar tot geen overeenkomst
komen. De Duitschers weten, dat z» niet
alleen hunne meerderheid in het parlement
zullen verliezen, maar dat ook hun in
vloed in de delegaties bjj eene invoering
van bet algemeen stemrecht verloren zal
zijn. Om nog te redden, wat nog gered
ksn worden, hebben ze nu een voorstel
tot evenredige vertegenwoordiging inge
diend. Als de Polen in West Galiicië, de
Csechen in Boheme en Moravië, d«
Roethenen in Ocat-Gallicië, de Zuidslavea
in Dalmatië en de West-Romsnen in Dal-
matië en Tyrol zich daar nu maar mee
vereanigen konden, dan was de zaak
weldra beklonken,
Daar zal onder al die volken eerst wel
terdege gewikt en gewogen worden, welk
stelsel de meeste voordeelen oplevert. Het
beetje goede wil zal echter gevonden
moeten worden, daar de groote maat
schappelijke vraagstukken zich noch door
de belangen van eene partjj, noch door den
naijver van een volksstam, van de baan
laten drjjven.
Goede-} wil zal ook aanwezig moeten
zjjn, ais straks tusschen Oostenrijk en
Hongarge de besprekingen over drn Aus-
gleich, de tienjaarljjksche overeen komat, be
ginnen. Vooral over da bgdragsn in de
gemeenschappelijke koeten zal dan menig
woord gesproken worden En niet minder
zullen de economische verhoudingen tusschen
beide rjjken en de opbrengsten der douane
rechten etof tot langgerekte debatten geven.
Da oppoeitiepera in Hongarije heeft reeds
hars eiscben geformuleerd; dis vanOostenrgk
slaat sen dreigenden toon tegen Hongarge
aan, en onder den indruk van zooveel
welwillendheid moeten de delegaties ds
grootste belangen regelen.
Nietwaar, wanneer daar niet wat goede
wil aanwe?ig is, dan is het onheil niet te
overzien. Wee echter daar, waar alles van
ééa kant moet komen. Dan is 't veelal
de strjjd van den zwakks tegen den ster
kere van het verstokte absolutisme tegen
da leeringen van den nieuwen tjjd van
de keikelgks hiërarchie tegen den modernen
staat. Dan is da afstand zoo groot, dan
most de goede wil zoo beslist van eene zjjda
koman,dat eene oplossing bjjna niet te vindan
is. Hetzeltds gaval zien wjj terug in den
tarievenstrjjd tusschen Ssrvië en Oostenrijk.
Schoorvoetend komt Servië stapje voor stapje
nader tot Oostenrijk, tot driemalen tos heeft
het gepoogd de afgebroken onderhandelin
gen over het handelstractaat te hervatten
Doch Oostenrijk eischt voor den Servischen
invoer eene algeheele politieke onderwer
ping Het eischt, dat Servië zijne zelfstan
digheid aan zijne welvaart ten offar zal bren
gen En datcfljr :A' Sarvië brengen, want
honger is een scherp zwaard. De politiek
van de maag willigt zelfs de meest verne
derende eischen in.
Als wjj in Rusland het verstokte absolutis
me stand zien nennn togen de leeringen van
den nieuwen tjjd, dan gevoelen wjj, dat aan
dien kant alle goede wil oatbreekt. Daar
om juist vragen duizenden en nog eezs
duizenden, in Oost en West, in Zuid en
Noord, zich dageljjks afhoe moet dat
aihopsn? Zal de beweging dan toch in
bloed gesmoord worden of zal een revolutie,
oneindig heviger en geweldiger dan die
van 1789 in F.aukrjjk, het trotsche gebouw
waarin de alleenheerschappij, gesteund door
een zelfzuchtige ambtenaarsregeerirg, sinds
iaren woont, onder hare mokerslagen
ineen dosn storten
En dan ten slotteKunt gjj ook
maar eenigen goeden wel vinden in
de hooding, die de kerkeljjke hiërarchie
in Frankrgk en Spanje tegen den modernen
staat heeft aangenomen Van kardinaal tot
kapelaan wordt ronduit gezegd wjj erken
nen uwe wetten niet, omdat zjj in strjjd
zjjn met onze Kerk 1 Onze Kerk is van alle
eeuwen, zjj staat boven ds wetgeving van
isderen staat, en wjj, hare dienaren, sullen
ons verzetten wanneer hare belazgen in
strjjd komen met uwe staatsrechterlijke
begrippen.
die als boerenknecht In Hollands Noorder
kwartier Is gaan dienen, aan zjjn
broer Klaas, die in de Zaan
streek gebleven U.
XVI.
Wij zaten rustig bij elkaar,
De baas, de vrouw en ik,
Toen op het pad een voetstap klonk
Enop de deur tik, tik
Op 't krachtig: „binnen* van den baas
Trad in ons kamerkijn
De Burgemeester van ons dorp
Wat zou zjjn boodschap zijn?,..
Hij kreeg een stoel en zette zich
O, dood op zgn gemak,
Wij waren stilgelukkig, dat
Hij spoedig 't zwjjgen brak.
Eerst koetjes, kalfjes, p'.us hot weer
En dergelijke praat
Toen kwam 't gesprek van lieverlee
Op den Gemeenteraad.
De Burgemeester redeneert
„Zoo'n dorps-Raad wordt bespot
„Wijl alles zoo eenvoudig gaat;
„De stedeling vindt zot
„Dat wij maar zonder adviseurs
„Regeeren zonder last
„En geen commissie in ons plan
„Van dorpsbesturen past.
„Maar, als wij nu naar Behagen gaan,
„Dat is geen dorp, nietwaar
„Daar heeit de Raad wèl adviseurs
„En steeds Commissies klaar;
„Welnu, dat zaakje moet men zien
„Er kwam een gasfabriek,
„De Raad benoemd'een adviseur
„En gascommissie chique.
„Eerst liep de wagen als gesmeerd,
„Commissie, adviseur
„Eu F. en W. was koek en ei,
„Geen twisten, geen gezeur,
„De gasfabriek werd aanbesteed
„Eu kostte heel wat geld,
„Maar in een plaats als Behagen wordt
„Dat niet zoo nauw geteld.—
„Het bouwen ging niet vlug, naar 't
[scheen,
,'t Gaat goed,* zei d' adviseur,
„En de fabriek is zeker klaar
„November, uit den treur'
„De gascommissie dacht dit ook,
„En B. en W. meieen,
„Maar Schager burgers zeiden al
„Het gaat niet goedo, neen
„Het moet in 't end wel met geweld
„Ea, knoeiwerk wordt het vast
„Men waarschuwt;maar de adviseur
„Zegt: dat is ongepast,
„Da gascommissie werd toen boos
„En boos werd B. en W.,
„Niet op den adviseur, och, kom 1
„Met hem bleef 't pays en vriê.
„Op hen, die zeiden't gaat verkeerd,
„Let op, Gemeenteraad
„Was gascommissie, adviseur
„En B. en W. heel kwaad.
„En, toen Van Rossom, die nog had
„De onde gaslabriek,
„Het aanbod deed aan B. en W.
„Ten bate van 't publiek
„Maakt kalm het werk af en gebruik
„Zoolang mijn matrieel,
„Voor een door U te stellen prijs,
,'k Ben b'ank papier geheel,
„Toen was men op Van Rossem ook
„Van den weeromstuit boos
Maar, o, gij weetwie toornen gaat
„Heeft ongelijk altoos.
„Met kunst- en vliegwerk werd de boel
„Toch in elkaar gezet,
„En op het hoe, werd uit den aard
„Zoo nauw niet meer gelet.
„Men was al blij, dat Schagen's Roos
„Niet kwam in duisternis,
„Al blijkt nu ook, dat de fabriek
„Geen bron van blijdschap is.
„Op 11 September kwam de Raad
„Bijéén, en ochtoert bleek
„De vriendschap is als de fabriek,
„Zij houdt niet duurzaam steek
„De adviseur zegt't gaat heel goed,
„Een enkel onderdeel
„Moet nog in orde, dat is waar,
„Maar dat beduidt niet veel.
„De gascommissie Meurs het eerst,
„Zegt: nu, ik weet het niet,
„De ketel is geklopt, gelapt,
„Te haastig is 't geschied
'k Heb geen vertrouwen in het werk -
„Zegt Roggeveen met klem,
„'t Is alles Burgemeisters schuld,
„'t Zoenoffer kruisigt hem
„De Raad werd stil van deze taal.
„Toen tam W. Vader 't woord,
„(De gascommiasie-president)
„Hij zegt„Ik heb gehoord
„Van Andriessen, den Directeur,
„Dat 't niet in orde is,
„Hij weet niet, of het schade geeft,
„Afaar, 'f is niet goed, 'f is mis!
„Zoo zie je, dat geen adviseur
„En geen commissie baat,
„En dat het, bij ons op het dorp
„Nog zoo beroerd niet gaat.
Nu wou ik gaarne, dat uw knecht
„Maar even henen ging,
„Ik wil U naamlijk spreken, vóór
„De Raadsvergadering.*
Ik ging getroost den koegatg op,
'k Begreep wel, dat de schout
Mijn baas wat prepsreeren wou,
Hij had bem niet vertrouwd,
Omdat bij laatst zoo leelijk ketk.
De gasfabriek zat mij,
Nog in den krop en 'k neuriede
De dioeve profecjj
I
„SoldeereD, Mijnheeren
„De ketel is kapot,
„En, is er dan geen ander mas,
„Die de ketel weer soldeeren kan:
rSoldeeren, Mijnheeren
„De ketel is kapot
JAAP.
Alkmaar, 19 Sspt. 1906.
Myaheer de Redacteur/
Met het oojj op het Ys-tlag der teeleecitelliDf te
Schege-hng, tinguede den meetepreider, ingevoerd door
de Neemlcoze Vecnootetheohei Lvndboawkiatoor
Noord Hollend" veieoek ik oede-geteekeede vriendelijk,
mjj een klnin plnetijn in nir venlgeleien bied el tn
•teen. Bij voorbeet myn denk.
Nnar de ninsnedn te cordeelea ven n« vereleggnvar,
meen ik te mogen opmerken, dat hjj ook xoo oordeelde
els verickilleade beoordeelaars uit kei publiek, «et
da kwalimit ven da meet aanbelangt. Deer ik. onder-
ge'.eekeede. eldetr els vertegenwoordiger fungeerde, echt
ik bet mijn plicht, kt de beoordeelesra Se den
verslaggever te moeten opmerkte, dat niet dia meet
scoaln zij willen beweren, een kolfje nanr onze bind
wet. Juist het tegenovergestelde ia weer, want
ik ken met een woord ven waarheid zeggen
dzt ik het zelf betreurde dat da meet
liet zwaarder ei fiiik met etroo vermengd vu.
Maar een ieder sal willen toegevea, dat mee niet
elke haren kan binnengaan, zcoalt men dat zelf ver
kiest. Maar zjjn er, die zieb willei overtuigen van
de reanltaten der machine, zij zallen de directie zeer
verplichten, eenz zpoedig eez kjjkje te nemen bjj den
heer J. Fraai zin de Bnrgerb ng, dia thanz eigenaar
van de machine ie. Hiermede nogmaals dank voor da
verlesnde plaatsruimte, teeken ik mij.
D. 8CH0CTEN,
Meesterknecht van de N. V.
„Landbonwkanteor Noord Holland.'
—Bezoek een de Lengedjjker
kooletreek.
Donderdag 20 Sept. werd door den Direc-
tenr-Generaal van den Landbouw, bscevena
de heeren Smid, eerste Commies aan het
barean, en Haasloop. Rjjkstulnbouwleeraar te
Alkmaar, een beaoek gebracht aan de kool
streek van drn Langend jjk en omatreken.
'l Morgens half zeven was ket gezelschap
reeds te St. Fancres gearriveerd, waer de
heer A. Nobel, voorzitter van de Naemlooze
Landbouw- en Handeltvereenlging „Lznged|k
en Omstreken", mede plaste nam in het
rS'nlg.
Ven hier werd neer Broek op Lacgecdjjk
gereden, waer de veiling werd bezichtigd,
deze trok al dadeljjk de volle aandacht en
met het grootste genoegen werd deze uitste
kend Ingerichte groentezvelllng door de
heeren In oogentchouw genomen.
Met een motorbootje werd verder een rela
door hzt koolland ondernomendeze rela
geschiedde ocder leiding ven het dsgeljjksch
bestuur der Nsemlooie, de heeren A. Nobel,
C. de Gens en S. Zeeman, benevens twee leden
van het beetnnr ven „Groenten-Cnltnnr" te
Broek op Langendjjk, de heeren 8. Wagenaar
en A. Glaa.
Geheel het hooileed werd doorgevaren tot
Zuldacharwonde, alwaar een proefveld tegen
■lekte ln de kool werd bezocht; vandatr weer
het GeeetmerambBcht In tot Stam te Noord-
Scharwonde, waar omitreeki twaslf nar da
inwendige mensch werd vereterkt.
Van hier Ring de tocht weer langt da
groote Inmeakfabriek van den heer Verbnrg,
den Noordscharwonder polder In.
Overal werden verschillende gewassen la
oogentchouw genomen, er werd vele malen
gezien, dat helaas deza kostbare kooletreek op
vele plaatsen ten zeerite bedreigd wordt door
(lekten in de kool, en wal li het dit Jaar in
hooge mate het geval met de diaaibarten, die
voorr smal jjk in de bannen St. Ptncrzt, Broek
op Langendijk, Zuldacharwoade, Koedjjk en
een gedeelte van Warmenhnleen dit Jaar groote
verwoestingen aanricht, waardoor de kool
teelt ten zeerite wordt bedreigd.
In Noordelijke richting voer het gezelschap
door de bannen Oudkarspel en Harenkarepal
tot Kslvetdjjk, om vandaar maar in Zuide
lijke richting te gaan naur Warmenhnizen,
alwaar het gezelschip werd opgewacht door
den heer Swan, lid van het hoofdbeetnur dei
Naemlooze-
Hier werd weer eenlge tjjd gepauzeerd,
waarna men wear per motor voortstevende
n&ar da benne Koedjjk, alwaar de heeren
Keeman, lid van het Hoofdbestuur, en Blokker
lid van het bes'uur der efdeellng Koedjjk, het
gezelschap opwachtten.
Ocder geleide van deze heeren werd naar
een knnslmest-proefveld gevaren, hetwelk
aller aandacht bisouder trok. Hier bleek ten
volle dat een oordeelkundige kunst bemesting
uitmuntende resultaten geeft.
Onder dere bedr jjven door wbs het rttda ruim
vijf uur geworden en werd in ds gemeente
Koedjjk de vsate wal weer opgezocht, alwaar
het rjjtnlg klaar stond om de hooge be-
sorkert op te nemen.
Hier werd het gezelschap ontbonden, waarna
de Lacgedjjker heeren met den motor
bnlewaarts keerden, terwjjl de heer A. Nobel
met de drie heeren plaata nam in het
rijtuig, om ze te vergezellen tot het Hotel de
Toelast in Alkmaar.Met het grootete genoegen
I* deze reis door het kooldistrict volbracht. Hel
gezelschap smaakte het genoegen den dank
hiervoor vod den heer Lovlnk, Dlr.-Genr. van
den Landbonw, te ontvangen, die ten zeerete
voldaan was over dezen tochthet wee hem
een groot genoegen geweest deze reis ts
maken, hetgeen getuigt van Z groote
belangstelling voor deze akkerbonwende streek.
Het tiende departement.
Er heerscht opgewekt leven bjj het nieuwe
10de departement, het ministerie van land
bonw, cjjverheld en handel Daarvan getuigt
ook de begrooting voor 1907.
Ten behoeve van handel en cjjverheld
worden verschillende nieuwe poaten
uitgetrokken Een rjjktbnreau tot het kotte
lore doen onderzoeken van handelswaren en
gebruiksartikelen tal worden opgericht. Aan
een credletlnstellicg van den middenstand zal
een subsidie worden toegekend Ook de door
de Maatechappjj van Njjverheid te Amsterdam
te houden tentoonstelling van ambaohtawerk-
tnigen aal worden gesubsidieerd.
Land-, tnln- en bosohbonw dealen, ocder
ds krachtige medewerking van den bekwamen
en voortvarenden directeur-generaal, in toe
nemende mate in ds zorgen van het nienwe
departement. Da veefokkerjj aal kraehtlg be
vorderd worden door ket beschikbaar stellen
van een belangrjjke subsidie tot uitloving van
preratea voor vrouweljjk fokmateriaal.Tot be-
strjjdlcg der vseciekten. vooral van de tuber
culose bjj het ruudvee, wordt een belacgrjjk
hcogere som uitgetrokken. De ontginning van
woeste gemeentegronden aal ln ds hand wor
den gewerkt door het toekennen van rente
looss voorschotten en het verschaffen van
technische hnlp aan da gemeente. De rjjka-
landbouwproef stations zullen worden gereor
ganiseerd om te beter san hun doel te doen
beantwoorden.
Ook de scheepvaart wordt bjj de begrooting
niet vergeten. Een gedeelte der Rjjnva&rt-
aangelegenheden sal van het departement
van buitenlandsche zaken worden overgenomen.
Dat het departement zgn torgen ook aan
de arbeidtbelscgm wjjdt, te bekend. Eu dat
het hoofd van het departement vooral op dat
gebied krachtig werkzaam wil tjjo, weet men
uit de Troonrede. De pa* ingediende ziekte
verzekeringswet legt daarvan mede getuige
nis af.
Zoo bewjjst het nienwe departement door
zijn veelsjjdlg initiatief sjjn recht ven zelf.
•tandig bestaan. [N. R. Crt.]
In de plaats van w jj 1 e c dan
heer Jb. M.-rres zgn bjj de Ned. Herv Kerk
te Barstngerhorn benoemd: tot Kerkvoogd de
heer A. Stine en tot Kerkiljjk ontvanger da
keer F. Bronder.