Cosl minirokken en illouses.
Blouses in katoen, neteldoek,
linnen, liane!, mousseline, ea-
chcmire en zijde vanat 80 Cts.
Groote keuze in zwarte en gekleur
de CostiHiiiirokken, de
modellen, vanaf f 5 tot
nieuwste
f 16. -
SCHAGEN. J. II. St il S A K.
Bij iederen Costuumrok wordt op verlangen een
bijpassende Blouse of Stof voor een Jacquet geleverd.
Zondag 12 Mei 1907.
51ste Jaargang No. 4255.
BureauICHIGEAT, liaan, D 4.
Interc. Telcphoon No. 20.
UitgeversTRAPMAN Co.
EERSTE BLAD.
Bekendmakingen.
De taak der vrijzinnigen.
Hiermede bericht ik
sorteering BLOUSES en
de Ontvangst eener
COSTUUMROKKEN.
uitgebreide
Modellen uitstekend en voor goed passen wordt ingestaan.
Tweede Kamer.
Eerste Kamer.
Buitenlandsch Nieuws.
SGHAGER
Alineci Nieaws-
COURANT.
AflnriBilis- LiilluvIliL
Dit blad ver*chijnt tweemaal per week Woensdag- en
Zaterdagavond. Bij inxending tot 'b morgens 9 ure, worden
A.DVERTENTIEN in het eerstuitkomend nummer geplaatst.
INGEZONDEN STUKKEN één dag vroeger.
Prijs per jaar f 3,Franco per post f 3.60,
Afzonderlijke nummers 5 Cent.
ADVERTENTIEN van 1 tot 5 regelé f 0.25 iedere regel meer 5 ct.
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
Dit nummer bestaat uit drie bladen
GEMEENTE SCHAGEN.
P O L I T I E.
Ter secretarie dezer gemeente worden inlichtingen
verzocht omtrent een verloren bankbiljet van f 40.— en
zu'n inlichtingen te bekomen omtrent een gevonden
bankbiljet van f 10.—
RAADSVERGADERING
op, Zaterdag 11 Mei 1907, des namiddags te 7 uur.
Onderwerp
Benoeming van een gedelegeerde om namens de ge
meente op te treden inzake het tramplan Wieringen—
Schagen.
LANDHUI W.
De Burgemeester der gemeente Schagen,
Overwegende, dat zoowel van de zijde van den handel
als van die der landbouwers herhaaldelijk is gewezen I
op de wenschelijkheid, dat, eerder dan tot dusverre kon stembus goed duidelijk kon worden gemaakt, dat er in
erkende, maar ze desniettemin noodzakelijk noemde.
In dezen gedachtengang dient Nederland eerst „geker
stend" te worden, vóór men zijn aandacht ten volle aan
andere belangen kan wijden, dient dus vastgehouden te
worden aan die partij-formatie, die voor een doorwerken
der „Christelijke beginselen" den gunstigsten grondslag
biedt, en staat zelfs het belang der „kerstening" in ver
houding tot de nooden der samenleving als het eeuwige
heil tot een zeer tijdelijk ongeluk.
v
Het heeft ons altijd vergèefsche moeite toegeschenen,
degenen die aldus denken, te willen terugbrengen van
de dwalingen huns weegs op politiek gebied. Of men
ze al voorhoudt, dat er van die „christelijke beginselen"
op staatkundig terrein in de practijk niets anders dan
ongewenschte uitwerkselen te zien zijn; of men al aan
toont, dat alleen het conservatisme profiteert bij de
tegenwoordige partij-verdeeling; of men al het logische
tracht aan te toonen van een nieuwe party-verdeeling
in behoudenden en vooruitstrevenden, het moet aan
de overzijde alles afstuiten op de lagere waardeering, die
daar aan alle menschelijke dingen ten deel valt, zoodra
er maar in de verte sprake is van de „eere Gods". Er
is naar onze meening maar één middel om de kerkelijke
coalitie uit elkaar te halen, en dat is, ze te overwinnen.
Wanneer aan de rechtsche partijen bij en door de
geschieden, gegevens worden gepubliceerd omtrent de
verbouwde uitgestrektheid inzonderheid van die land
bouwgewassen, welke hoofdzakelijk voor den verkoop
worden geteeld en waarvan de hier te lande verbouwde
hoeveelheid belangrijken invloed heeft op den prijs.
Brengt ter kennis van de landbouwende bevolking,
Nederland geen kans meer is om ook door middel van
het staatkundig leven propaganda te maken voor de
„eere Gods", dan spreekt het vanzelf, dat de zuiver
staatkundige verschillen in den boezem der rechtsche
partijen niet meer te bepleisteren zouden zijn.
Zoo zijn de vrijzinnigen dan by de Staten-verkiezingen
dat bovenbedoelde gegevens reeds gedurende deze maand wederom gedwongen (laat ons het maar ronduit met een
langs de huizen zullen worden verzameld en richt tot
allen wien het aangaat het dringend verzoek, zoo ge
trouw mogelyk de gevraagde opgaven te verstrekken.
Schagen, den 10 Mei 1907.
De Burgemeester,
H. J. POT.
o
OPRUIMING MESTVAALTEN.
Burgemeester en Wethouders der gemeente Schagen,
Gezien de artikelen 100 en 101 der algemeene politie
verordening voor die gemeente.
Brengen ter algemeene kennis, dat in het belang der
openbare gezondheid alle verzamelingen van afval, vuil
nis, mest of dergelijke stoffen, zich bevindende op de
erven of andere plaatsen in de kom der gemeente, moe
ten zyn opgeruimd vóór 15 Juni a.s.
Op behoorlijk afgedekte mestvaalten, zich bevindende
op erven by boerderijen, is deze bepaling niet van toe-
paasing.
Nalatigheid met betrekking tot het vorenstaande is
strafbaar met een geldboete- van ten hoogste f 25.— of
hechtenis van ten hoogste 6 dagen.
Schagen, den 10 Mei 1907.
Burgemeester en Wethouders,
De Burgemeester,
H. J. POT.
gangbaren" term erkennen), om anti clericaal te zyn. Zy
zyn gedwongen om de thesis (de stelling) van de rechter
zijde te bekampen, en zullen het zich getroosten als
hun dan van die zijde wordt toegevoegd, dat zy de
schuld zyn van de antithesis (de tegenstelling), wetende
op den voorgrond brengen, zonder dat wy verder komen,
is het de plicht der vrijzinnigen op staatkundig terrein
anticlericaal te zyn, waarmede nooit kan gezegd zyn,
dat zij zouden willeb aanranden de vrijheid van gods
dienst, maar wat enkel een verweer is tegen het op
dringen van „Christelijke beginselen" in de staatkunde.
Zoo is het dus begrijpelijk, dat de gezamenlijke vrij
zinnigen allen even sterk verlangen naar de mogelijk
heid van eene omzetting van de Eerste Kamer. Niet
dat alle vrijzinnigen het der kerkelijke meerderheid in
de Eerste Kamer zoo kwaly'k nemen, dat zy mèt den
Heer Van Houten minister Staal naar huis gestuurd
heeft, want inderdaad, er zullen er onder de oudliberalen
nog genoeg te vinden zijn, die in hun hart dat nog zoo
kwaad niet vonden vanwege de veiligheid tegenover
den „binnenlandschen vijand".
Maar alle vrijzinnige partijen verlangen om uit de im
passe te geraken, wat niet anders mogelyk is dan door
zoo noodig de Eerste Kamer te kunnen ontbinden, met
de zekerheid daar een vrijzinnige meerderheid te ver
krijgen.
Dat is het naaste doel en zoo alleen is een vruchtbare
werkzaamheid van het tegenwoordige ministerie moge
lyk. Maar voor wie verder ziet, moeten deze Staten
verkiezingen toch slechts een voorspel zyn. Wy zijn
daarmede, hoe wenschelijk het zou zyn, van de antithese-
politiek nog niet af en al kan zy daarby een stevigen
duw krijgen, noodzakelijk blijft het, dat de kiezers, by
welke gelegenheid dan ook, een stevige linksche meer
derheid naar de Tweede Kamer zenden, ten einde als
dan den bodem in te slaan aan alle verwachtingen in
dit opzicht van kerkelijke zijde en zoodoende een betere
partyverdeeling voor te bereiden.
Principiëele strijd tegen de kerkelijke coalitie blyft dus,
naast propaganda voor algemeen kiesrecht, legerhervor-
ming, sociale wetgeving, ook voor de vrijzinnig-demo
craten voorshands het wachtwoord, omdat er, zoolang
die coalitie niet overwonnen is, geen vooruitstrevende
politiek mogelyk is. V. D.
De Secretaris,
ROGGEVEEN.
II
C II T E N.
Schagen maken
E R IJ K
van MATEN en G E W I
Burgemeester en Wethouders van
bekend, dat in het jaar 1907 voor de inwoners dezer
gemeente geene verplichting tot herijk bestaat, en eerst
in het volgend jaar 1908, op nader bekend te maken
tyd en plaats, binnen deze gemeente zitting voor den
herijk zal worden gehouden.
Belanghebbenden worden er voorts in het byzonder
op gewezen, dat de maten en gewichten, op gevaar van
straf, voorzien moeten blijven van de vereischte stem-
pelmerken, en datdushetlaatst-geplaatstegoedkeurings-
merk gedurende twee jaren ongeschonden moet worden
bewaard.
Schagen, den 7 Mei 1907.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Secretaris, De Burgemeester,
ROGGEVEEN. H. J. POT.
De verkiezingen voor de Provinciale Staten zyn in
aantocht en het begint aan weerszijden alweer merkbaar
te gisten en te spannen. Vrijzinnigen van allerlei ga-
ding zyn gedwongen te hoop te loopen en van de ver
kiezing van leden van in hoofdzaak administratieve col
leges te maken een stryd tegen de kerkelijke coalitie.
Met andere woorden: het is nog steeds de „christelijke"
politiek die ons heele staatkundige leven bederft en rechts
zoowel als links al te ongelijksoortige elementen op een 1
hoop dry'ft.
Pogingen om een party-verdeeling te krijgen in be
houdende en vooruitstrevende partyen zullen, het is
onze vaste overtuiging, alleen d&n kans van slagen
hebben, wanneer vooraf de kerkelijke partijen der Eerste,
zoowel als der Tweede Kamer behoorlijk in de minderheid
zijn gebracht.
Eerst dan zal er weer met de hoeren te praten zyn.
Zoolang echter de kans nog zoo schoon staat om weer
de meerderheid in de Tweede Kamer te verkrijgen, mag
bet cement der coalitie zoo nu en dan een nieuw
scheurtje vertoonen, op instorton staat de zaak nog
geenszins.
En, hoe verderfelijk voor ons politiek leven, begrijpe
lijk is zulks zeker. Wie toch voor alles noodig vindt
,het pleit te voeren voor de eere Gods en heel het volk
,op te roepen om overal op alle terrein des levens, de
„souvereiniteit Gods te erkennen", hy mag het bejam
meren dat zulks nadeelige gevolgen heeft, die gevolgen
somen toch in zyn waardeschatting slechts in de tweede
plaats: zy bevinden zich op een lager plan en men kijkt,
sr over heen bij het heerlijke uitzicht op een heel volk, j
lat bereid is op alle terrein des levens de souvereini-1
«it Gods te erkennen.
Het ligt in den aard van ieder oprecht geloovige om
vast te houden aan de mogelijkheid^ om heel het volk j
e brengen tot zijn eigen Heer of Kerk. In dezen zin i
maar ook, omdat hy overtuigd is dat het toch boter aan
de galg gesmeerd zou zyn. Over 5 of 10 jaar zal het
Ryk weer moeten helpen, het oude zoodje in stand te
houden en de betaling der annuïteit is volstrekt niet
verzekerd. Immers, de Haagsche Electrische Tram gaat
de My. groote concurrentie aandoen met een lyn Haag-
Voorburg, het beste gedeelte van het traject Haag-
Leiden.
Het blijkt uit de verdediging des ministers van Water
staat en dien van Financiën, dat de beide subsidies één
plan vormen, niet voor scheiding vatbaar. De Maat
schappij wil de lyn Gouda—Schoonhoven afmaken, maar
om dat te kunnen doen, moet zij geholpen worden met
Haag—Leiden. Anders is zy financieel tot het eerste
niet in staat. Beiden treden zy in berekeningen, waaruit
bly'ken moet dat, al brengt het baanvak Haag—Voor
burg niets op, toch de My. aan hare verplichtingen kan
voldoen.
De heer Treub is volstrekt niet veranderd van meening,
integendeel. Het blijkt, dat de financiën der My. op een
nog slapperen bodem rusten, dan de door haar gelegde
lynen, en meer dan ooit is h(j er van overtuigd dat het
niet wenschelijk is aan zulk een My. den verderen bouw
op te dragen.
Maar dan gaat de My. failliet, oordeelen de ministers.
Laat haar, zegt Treub; na dien kan zy te krachtiger
worden. In ieder geval behoeft de Staat haar niet te
redden.
De heer Lely komt de ministers, die met hun ontwerp
inderdaad niet sterk staan, te hulp door te betoogen
dat geen My. zoo maar voetstoots bereid zal bevonden
worden den bouw over te nemen; dat de annuïteit vol
doende gewaarborgd is en het ryk zich nog meer waar
borgen kan, door in de naastingsvoorwaarden op te
nemen de bepaling, dat de naastingsom wordt vermin
derd met het nog terug te betalen voorschot.
Terecht oordeelde de heer Treub, dat met zoo'n voor
waarde de obligatiehouders het loodje er by zouden
leggen en stellig daarom niet bereid bevonden zouden
worden ze goed te keuren en verder, dat z. i. die bepa
ling juridisch moeilyk zou zyn te omschrijven.
Hy stelde daarom een motie voor, die ten doel heeft,
de regeering gelegenheid te geven de zaak nader onder
oogen te zien.
Deze motie werd met 33 tegen 25 stemmen aange
nomen.
Hoe nadeelig de minister-crisis op den goeden gang
van zaken gewerkt heeft, is Woensdag duidelyk gebleken.
Er liggen tal van wetsontwerpen klaar, die in deafdee-
lingen moeten onderzocht worden en een nog grooter
aantal gereed voor openbare behandeling, die reeds zeer
lang op afdoening wachten.
Er is een ware emberras de choix. De voorzitter wil
de volgende orde
1. Herziening 4e boek B. en W. een onvangryk
werk
2. Invoering van den wettelyken tyd;
3. Onderzoek naar het Vaderschap.
Verder wacht, wat by de begrooting is uitgesteld, als
daar zyn de Staatsexplotatie dermynen, de zee-visschery,
de arbeidersverzekering, personeel Ryksverzekeringbank,
Kamers van Arbeid.
Daarvan kan alleen worden behandeld de Staatsexpl.
van my'nen op verzoek van minister Veegens, die parti
culiere concessies wil verleenen en dit niet doen wil
zonder de Kamer er in te kennen.
Dan zyn er vele kleine ontwerpen en dient ook eiü-
delyk de motie-Bos over Staatsexpl. der spoorwegen in
behandeling te komen.
Nu krijgen we weer de speciale wenschen der
Kamerleden
Schaper wil eerst de by de begrooting uitgesteld#
onderwerpen en de gratie-verleening der fabrikanten
Pot en Ter Borg afhandelen; anders wordt dit „ad
kalendas Graecas" Schaper wordt latinist! uit
gesteld.
Duymaer v. Ttvist wil eerst denk eens aan Vollen-
hove, Blokzijl, Zwartsluis het visschery-ontwerp hebben
en vraagt er tot 2 maal om, zoodat tenslotte de voor
zitter hem verwees naar het reglement van orde. Talma
en Regout wenschen hun hart op te halen aan een on
derzoek naar het Vaderschap. Zy krijgen hun zin.
Dinsdagmorgen en Woensdagmorgen worden onder
zocht een nadere overeenkomst met de Rynspooren een
ontwerp betreflénde het opsporen van delfstoffen, in de
afdeelingen onderzocht.
Dan om 1 uur Dinsdag openbare zitting.
dat men rechts vaak lang niet vies is van wat men
pleegt te noemen straatjongensrepliek. Want wie de
thesis stelt, stelt daarmede vanzelf de antithesis, en de
antithese van wat men zelf gesteld heeft, voor rekening
te laten van zyn tegenstander, en op hem van het
I stellen van die antithese de schuld te willen schuiven,
behoort al mede tot de onnoozelste verlegenheidsargu
menten van de rechterzijde.
I Zoo zal dus wederom, hoe droevig het ook is, de
komende Statenverkiezing in hoofdzaak beheerscht
worden door de antithese en is de reden van het samen-
j gaan van qud-liberalen, Unie-liberalen en vrijzinnig-demo
craten, uitsluitend te zoeken in de noodzakelijkheid der
bestrijding van de kerkelijke coalitie. De drie vrijzinnige
partijen hebben by alle verschil gemeen de vrijzinnige
gedachte, dat aan de openbaring of aan de kerk op
I staatkundig terrein geen hooger gezag toekomt, dan aan
j het toezicht van menschen in het algemeen kan worden
toegekend. Zy zyn gezamenly'k afkeerig van een propa
ganda op. staatkundig terrein voor de „eere Gods" en
achten de vermenging van staatkunde met godsdienst
in stryd met de ware belangen des lands.
Er is dus geen sprake van een fusie van de drie vrij
zinnige partyen, maar het is een verbond ter bekamping
van een gemeenschappelyken vijand. Het gevaar is in
laatste instantie het kweeken van drijvers door het
alleen zaligmakend geloof. Tegenover dien vijand zijn
neent dat wanneer ook in het staatkundig leven de i wy vrijzinnigen gedwongen ons te weren en openlijk
eere Gods" steeds op don voorgrond treedt, hierin een I te jgetuigen, dat wy_ ons een eigen levensbeschouwing
racht iedere geloovige proselieten te maken. En men
flet geringe bevordering is gelegen van godsdienstigheid
n het algemeen.
Gegeven dus de eerlyke overtuiging, dat alle men-
ichelyke geluk en ellende in het niet verzinken by de
,eere Gods", dan heeft men hier de verklaring van de zoolang de „Christenen" hun geloof en hun dogma's in
inders onbegrijpelijke uiting van den heer Van Idsinga, den boezom der kerk houden. Aangezien echter sinds
li# do nadeelige gevolgen van de christelijke politiek lang de „Christeiykon" hunne levensbeschouwing overal
willen opbouwen zonder gebonden te zyn aan uitspraken
van kerk of Heilige Schrift.
Dit openlijk te getuigen kan alleen dan voor over
bodig of tegen den goeden smaak gehouden worden,
de
De Kamer bleef, na een zeer interessante rede des
heeren Treub, steken in het ontwerp van tramaanleg en
exploitatie der lynen Gouda—Schoonhoven en Haag—
V oorburg—Leiden.
De aanleg der eerstgenoemde lyn is in handen gege
ven der My. tot Exploitatie van Tramlijnen voor een
som van f750.000.
Die aanleg heeft de Maatschappij echter op den rand
des verderfs gebracht; het is n.1. gebleken dat zy het
by lange na niet voor die som doen kan ten gevolge
van den slappen ondergrond tusschen Gouda en Schoon
hoven. Zy heeft het bijltje er dus by neer moeten
leggen en zal denkelijk failliet moeten gaan indien de
Staat haar niet helpt. Dit Kabinet nu vond by zyn op
treden de onderhandelingen tusschen Staat en Maat
schappij zeer ver gevorderd en heeft gedaan wat de
vorige regeering van plan was te doen, n.1. voorgesteld
om te goven, voor de voltooiing van Gouda—Schoon
hoven, een renteloos voorschot van f177.500 en voor de
exploitatie van de lyn Haag—Voorburg- Leiden, een
voorschot van f435.000 ad 4 rente.
Het is gebleken dat de aanleg der lyn Gouda—Schoon
hoven zal kosten f 1.850.000, dus eventjes 6 ton meer
dan waarop de My. had gerekend. Voorwaar een ge
weldige kaakslag.
Feitelijk heeft de Staat alleen by deze lyn belang en
de heer Treub wil dus, omdat we eenmaal a gezegd
hebben, ook b zeggen en het rentelooze voorschot in
vredes naam maar toestaan. Maar zeer ernstig be
zwaar heeft hy tegen het toestaan der leening van
f435.000 a 4 Hy heeft er heel geen plan op een
noodlijdende Maatschappij met staatsgeld te redden,
eerstens omdat het een bedenkelijk precedent zou stellen,
Vrijdag 10 Mei.
De Kamer was heden byeen in openbare vergadering.
De geloofsbrieven van ons nieuwe Eerste Kamerlid,
ex-minister Staal, werden onderzocht en goedgeke*rd.
Door den griffier binnengeleid, nam de ex-Excellentie
zitting, gelukgewenscht door den voorzitter, den heer
Schimmeipenninck, die om z'n eigenaardig politiek in
zicht door zyn partygenooten werd gedisqualificeerd.
Wat zou er wel in den heer Staal zyn omgegaan, toen
hy zitting nam te midden van zyn vrienden (sic)?
De heer Van Houten kreeg verlof te interpelleeren be
treffende den loop der ministerieele crisis. Dat belooft
weer wat
Tot Woensdag 22 Mei gaat de Kamer in de afdee
lingen ter onderzoek van de ingekomen wetsontwerpen.
Zoo dikwijls hoort men rondom ons: nu ja, als
die groote mogendheden het willen, dan is onze on
afhankelijkheid len doode opgeschreven. Zij slokken ons
doodgewoon op.
Over dit onderwerp is ook in onze Tweede Ka
mer een woordje gevallen en nu brengt het Berliner
Tageblatt, naar aanleiding daarvan van „gezaghebben
de Nederlandsche zijde," een verklaring die hierop neer
komt
Een volk als de Nederlanders, dat op zulk een lange
en roemrijke geschiedenis terug kan zien, behoeft zich
niet onder de voogdij van andere volken Ie stellen,
die bovendien bij werkelijk ernstige conflicten geheel
en al waardeloos zou zijn. Nederland is heden ten dage
meester van een koloniaal wereldrijk, behoort tot de
oudste koloniseerende staten der nieuwere geschiede
nis en neemt op het oogenblik nog de tweede plaats onder
de koloniale mogendheden in. De Nederlandsche bezit
tingen in Oost-Indië hebben een bevolking van over
