Gemengd JSieuws.
Weken en weken maakte de politie vergeefs jacht
op Cis en de roem zijner heldendaden steog hooger en
hooger. De boeren gaven hem te eten, verleenden hem
hulp, verborgen hem in hunne woningen en brachten
door valsche inlichtingen de politie van het rechte spoor.
Cis was niet te snappen.
Maar op zjjn zwerftochten op de heide ontmoette hy
eens een schoon herdersmeisje, dat, evena s eertijds
Desdemona, onder de bekoring van het relaas zijner
daden, die zij onopgesmukt uit des helden eigen mond
opving, hem in haar hutje op de heide onderkomen
schonk en liefde. En toen de politie herhaaldelijk
zijn sporen terugvond in de buurt van de herdershut,
werd hy eindelijt in de woning zijner geliefde in don
slaap gepakt en naar Den Bosch getransporteerd.
Nog leeft de faam van zijn heldendaden in het land
voort, nog spelen de kinderen „Cis den doove" en ont
rukt de krachtigste onder hen zich aan zijn speel
kameraden, die met houten sabels de rol van mare
chaussee vervullen.
Hoog water.
Uit Dodewaard meldt men aan de „N. R. Ct.":
De vrees van gisteren heeft zich helaas bewaarheid
de Waal is 't laatste etmaal nog zooveel gewassen, dat
al de uiterwaarden blanl staan. Het vee is weer op
stal gezet, terwijl bij velen de wintervoorraad uitgeput is.
De schade beloopt duizenden; vooral de pachters van
weiland, dat dit jaar weer zeer duur is geweest, zullen
't voelen; 't werk op de steenfabrieken ligt stil.
De laatste berichten melden zakking van het water.
Alkmaar, 9 Mei 1907.
De begrafenis op gisteren van Ds. O.rt zal misschien
de reden geweest zijn, waarom de aanvankelijk tegen
één uur aangekondigde raadsvergadering werd versteld
tot half twee, tenminste bij die begrafenis, die te ruim
half twaalf plaats vond en eerst tegen één uur was
afgeloopen, waren o.a. op den doodenakker aanwezig de
Burgemeester en de Secretaris.
Behalve verschillende dankbetuigingen voor toegekende
salarisverhoogingen waren, onder de ingekomen stukken
een tweetal brieven van Ged. Staten, waarbij dit college
bezwaar maakt goedkeuring te verleenen aan een onlangs
door den Raad vastgesteld plan van bebouwing van het
vroegere land van Holtz, gelegen tusschen den Kenne-
mersingel en Westerweg. Dit bezwaar is voornamelijk
gericht tot de niet-naleving van art. 28 der Woningwet.
Ged. Staten meenen, dat dit bouwplan deel uitmaakt
van het uitbreidingsplan der gemeente, 't welk nog
nimmer is vastgesteldB. en W., en met hen de Raad,
waren van oordeel, dat waar dit bouwterrein ligt
binnen het bebouwde deel der gemeente daaraan
afzonderlijk goedkeuring zou kunnen worden verleend.
Ged. Staten hebben nu hunne beslissing verdaagd, totdat
het plan van uitbreiding ter goedkeuring aan hun col
lege zal zijn gezonden. Partiëele goedkeuring, daarvan
willen zij niet weten, al wordt ook betoogd, dat de
indeeling van dit bouwterrein precies zoo zal zijn in
het plan van uitleg, 't welk reeds in dien staat van
voorbereiding schijnt te verkeeren, dat het welhaast
gereed zal komen.
De voornaamste zaak waarvoor de Raad bijeen was
geroepen, was wel de behandeling van het voorstel van
B. en W. tot nadere regeling van de jaarwedden van
enkele gemeente-ambtenaren en van de loonen der
gemeente-werklieden, een en ander in verband met de
in te houden kortingen voor het gemeentelijk pensioen
fonds, 't welk 1 Mei 1.1. in werking is getreden. Wij
kunnen niet anders zeggen, dan dat de Raad op onbe
krompen wy'ze in de beurs heeft getast en dat h;j thans
heeft goed gemaakt, wat aanvankelijk den schiin had,
als zou de Raad van eene verhooging der loonen niet
willen weten. De kwestie echter, waar het in April
om ging, was zuiver en alleen, of periodieke verhoogingen
zouden worden toegekend. Daar was de Raad niet voor
te vindenvandaar, dat hij de vroegere voordracht van
B.enW. te dezer zake verwierp. De thans genomen beslis-
waarbij het voorstel van B. en W. zoo goed als
zoo er al aan getwjj-
van sigarenfabrikanten, die het besluit nam, dat, indien
de werklieden der bovengenoemde firma bij hun besluit
bleven volharden, alle fabrieken Zaterdagavond zullen
worden stopgezet.
Toen dan ook Woensdagmiddag de staking uitbrak,
richtte het bestuur van de patroonsorganisatie van siga
renfabrikanten des avonds onmiddellijk een schrijven aan
de hoofd- en ondorbesturen der arbeidersfederaties, mel
dende dat den stakenden werklieden nogtota.s. Vrijdag
middag 12 uur gelegenheid gegeven werd op de oude
voorwaarden het werk te hervatten. Zoo niet, dan zal
de voorgenomen uitsluiting onherroepelijk ten uitvoer
worden gebracht. Deze zal dan ongeveer 2500 arbeiders
omvatten.
Intusschen maakt zich de burgerij ongerust, want de
arbeiders in deze streken kunnen in tijden van beroe
ring een ruw volkje zjjn. Reeds Zondagnacht werden bij
den meesterknecht van de sigarenfabriek der firma
Burgers alle ruiten ingeslagen. Evenwel zijn nu reeds,
naar men wil afdoende maatregelen genomen om der bur
gerij volledige bescherming te verleenen indien de uit
sluiting zou moeten toegepast worden.
„Dank je wel."
Dat zoowel de eerlijkheid als de dankbaarheid de
wereld nog niet uit zijn, werd dezerdagen opnieuw beoe
zen. Op aanwijzing van een machinist vond een conduc
teur, op een der perrons tusschen Leiden—Arnhem,
eene portefeuille inhoudende f 10 K) aan bankpapier. Het
gelukte den eigenaar op te sporen, aan wien het ver
miste werd ter hand gesteld.
„Dank-je-welzei o is boertje, en hij stak de porte
feuille, na zich overtuigd te hebben dat de inhoud
ongeschonden was, in zijn zak en ging he n.
Maar zijn dankbaarheid liet hem geen rust; hy voelde
behoefte deze te uilen in den vorm van een stoffelijk
bly'k. Op een volgend station verliet hy den trein,zocht
den conducteur op, en biedt hem met glui der lachje.....--
een dubbeltje. (N. A. Crt.)
per dag. meer dan vaste arbeiders. Ze verloopen échter
vakor een dag en zyn ook in tijden van overgang vaker
zonder werk, zoodat ze per jaar niet veel meer verdienen
dan vaste arbeiders.
Te Nieuw-Scheemda verdient volgens een opgaaf van
landbouwerszode een vaste arbeider ongeveer f 325, een
losse pl.m. f 350, terwijl de vrouwen van vaste arbeiders
per jaar verdienen f 67.50, die van losse f 57.50 ongeveer.
De eerste werken mede in huis en tuin van den land-
ge-
verste
bouwer, de laatsten niet.
Te Nieuw-Beerta, waar sommige arbeiders alleen uit
solidariteit staken, zyn de verdiensten van een vasten
arbeider per jaar ongeveer f 390, gespecificeerd aldus
Van 1 Not. tot 15 Juli 220 werkdagen a 75 ct. f 165;
voor dagen met extra verdiensten in dezen tyd f 10;
7J H.A. zichten a f 7 f 52}; 16 dagen inhalen f 32;
dan nog 60 dagen af 1 f 50; walhooi f 40: schaap-
weide f 35; stroo, kaf, gebruik paarden en wagens plus
H.L. erwten f 10, totaal f 394.
Het jaarloon der losse arbeiders is er iets hooger en
wordt berekend op ruim f 400.
liet oude, leelyke
leven en daalt
steenen voorgevel nam slechts vijf weken in beslag
Op 4 Augustus 1906 werd de eerste stalen pijler
zet en op 21 Januari 1907 installeerde zich de
huurder op de negende verdieping.
Het nieuwe gebouw ligl aan de Veseyslrrpi i„
over het Sl.-Paul's-kerkhof.
Van -bouwen gesproken.
Nederlanders waren al geruinieu tijd
dat de Amerikanen hespottehijk hoog hou
Amerikanen zelf meenen, dal het nu
wordt, dit naar aanleiding van den ieers'
een toren aan het gebouw der Metropolitan °i'W
•zekeringsmaatschappij, in den trant van een p
Wij -
meening,
Maar de
bqppottelijk
van
vensver
de
liedje.
sing,
geheel werd aangenomen, heeft
feld mocht zyn zeker allen twjjfel weggenomen
Besloten werd de jaarwedden van den havenmeester
en van den muziek- en kapelmeester elk met f25, die
van den conciërge van het Gymnasium met f30 te ver-
hoogen. De stalknecht by den reinigingsdienst zag zyn
loon met f 1.50, verschillende andere werklieden by dien
dienst met de hoogste en de laagste loonen met f 1 en
f0.50 per week verhoogen. Voor de andere werklieden
by dezen dienst, die thans allen f10 genieten, was door
B. en W. voorgesteld eveneens eene verhooging van
weekloon van f0.50. De heer Uitenbosch stelde hierop
eene amendement voor, om niet f 0.50, maar f 1 per week
meer te geven. Over dit amendement staakten de
stemmen, zoodat daarover (de Raad was onvoltallig) in
eene volgende vergadering moet worden herstemd.
Ware dit niet geschied, de regeling zou haar beslag ge
kregen hebben. De verhoogingen by de andere takken
van dienst varieerden van fl tot f0.50 per week, uitge
zonderd by de gasfabriek. Daar liep het er wat beter
in en bedroegen zy van f3.60 tot f0.18 per week, totaal
een meerdere uitgaaf per jaar ten laste van dit bedrijf
brengende van f 1681.94. Goedgevonden werd nog, dat
by de watergasfabricatie wordt aangesteld een opzichter
op eene jaarwedde van f600 f800.
Wederom werden een vijftal woningen, thans aan het
Ritsevoort, onbewoonbaar verklaard. De heer Meien
brink kon zich met de onbewoonbaarverklaring van één
dier perceelen niet vereenigen en stemde alleen tegen.
De heer G. W. de Munk werd herbenoemd tot waag-
meester voor den tyd van zes jaren, terwyl in de plaats
van den heer J. Hoek, wien eervol ontslag is verleend,
werd benoemd tot Ambtenaar van den Burgerlijken Stand
de heer H. H. Hofmeester, adjunct-commies ter ge
meente-secretarie.
Vastgesteld werd eene suppletoire gemeente-begrooting
voor den dienst 1907, in ontvang en uitgaaf sluitende
op f102.500. B. én W. krijgen daarvoor de machtiging
om boven het bedrag van flOO.OCO, voorkomende op de
primitieve begrooting, alsnog f 100.000 tydelyk op te
nemen ter voorziening in eventueele behoefte aan
kasgeld, eene behoefte die zich in verband met de in
uitvoering zijnde belangrijke openbare werken (slacht
huis) en voldoening van koopsommen van door de
gemeente gekochte onroerende goederen, dit jaar reeds
bijzonder lieeft doen gevoelen.
Tenslotte werd goedgevonden den staat van in hot
pensioenfonds deelgerechtigde ambtenaren aan te vullen
met den directeur en verdere ambtenaren en werklieden,
welke aan het gemeentelijk slachthuis zyn en zullen
worden verbonden.
Vooraf waren nog behandeld en vastgesteld eenige
door Regenten van het Burgerweeshuis voorgedragen
en door B. en W. overgenomen wijzigingen in het
reglement dier stichting. Een dier wijzigingen houdt in
dat voortaan ook kinderen beneden den leeftijd van 15
jaren ter verpleging zullen kunnen worden opgenomen,
wanneer één hunner ouders ;s overleden, zoogenaamde
halfweezen, onder de voorwaarden door Regenten voor
ieder geval vast te stellen. De voorwaarden zullen
eventueel kunnen behelzen het vergoeden van een deel
der verplegingskosten door den langstlevende der ouders,
Na de sluiting begaf de Raad zich in comité-generaal.
Uit de sigarenindustrir.
Sedert geruimen tyd heerschte in de sigarenindustrie
te Eindhoven en omgeving een gespannen verhouding
tusschen patroons en werklieden. Deze laatsten tracht
ten voortdurend een toestand in het leven te roepen, die
onhoudbaar was, waartoe als voorbeeld dient, dat nog
onlangs op een groote fabriek het werkvolk weigerde
een zeker model sigaren te vervaardigen, omdat zy
hiertoe geen lust gevoelden, en by het oude werk wil
den blyven. Het motief, dat zy daardoor ook minder loon
zouden verdienen, werd van te voren door den patroon
ontzenuwd, door het volle loon te garandeeren, dat zij
steeds verdienden. Niets mocht baten. Zy weigerden
doodeenvoudig aan de gegeven opdracht te voldoen.
Intusschen verergerde de toestand en brak eenige
dagen geleden een strijd omtrent loon en arbeid uit op
de sigarenfabrieken der firma's J. v. d. Heyde en Aalfs
De Jong. Het eerstbedoelde geschil werd geregeld,
doch de quaestie met de firma Aalfs De Jong bleef
hangende, waarop de sigarenmakers by bondsbesluit
overeenkwamen, Woensdagmid. te 5 uur den arbeid nedèr
te leggen, wanneer aan hunne eischen niet voldaan werd.
Nadat dit bekend werd, vergaderde de patroonsbond
Langs de stt aat.
HET WONDER.
In de Jacob van Campenstraat is 'n kroegje. Er zjjn
daar veel kroegjes, maar voor dit ééne kroegje ge
schiede het. Vóór het horretje in 'traam, het groene
horretje, staat een groep menschen, op wier aangezicht
de felste verbazing met ruwe ly'nen is gehouwen. De
voorsten tillen hun lyven tegen de vensterbank op en
staren met verwonderingsblikken in het inwendige der
localiteit. Alsnu naderen meerdere menschen, waaron
der er zyn, die pypen in den mond hebben, en ook van
dezulken, die er geen in den mond hebben; deze laat
sten nu zyn vrouwen. De jakken hangen slobberend
over de werklyven en van uit de zijstraten komen ze
toestroomen, al maar meer, steeds aan, steeds vlugger.
De kinderen, de jongetjes en de meisjes, persen hun
lyfjes als wiggen tusschen de kijkende menigte, die
gróéit, groeit groeit. Het kroegje zelf wordt on
zichtbaar, de menschen, verbazings-strak, staan stilleen
muurvast er voor, duwen hun kyk-begeerige lichamen
naar voren, om te zien, met eigen oogen te zien het
wonderlijke, het vreemde gebeuren daar binnenin.
En steeds naderen de menschen, steeds wast de bran
ding Amsterdammers. De Jacob van Campenstraat
staat over een lengte van een huizenblok zwart.
I Nu kunnen er geen karren meer door. Een zware
j bierbrouwerswagen woelt zich vast in c^e dikke men-
schenwrongen de koetsier wordt paars, wyl hy te hard
schreeuwt; de rossen staan als eilandjes boven demen-
schenzee uit.
Er komt politie de menigte groeit steeds aan
ver-weg klinkt angstgeschrei van onder-den-voet-geloo
penen. Twee brancards doemen van de zyde der Fer
dinand Bolstraat op. En altijd, altijd maar dikt de me
nigte aan; een korps bereden agenten rukt aan
de brandweer komt met wagens ter plaatse Hei-
neken's ladderwagen piekt in de ijle verte boven den
hoofden-oceaan uit, gely'k zulks een vuurtoren wel pleegt
te doen boven het woeste golfgeklots.
En nu trappelen de paarden aan, talrijke paarden met
huzaren een eskadron.
Maar de menigte groeit. Ze laat zich niet oplossen,
wyl er iets ontzettends, iets wonderbaarlijks, iets onge
dachts is te zien
Ze spert de halzen, en bolt de oogen tot stuiters
Want in 't kroegje staat 'n aanspreker voor de toon
bank en drinkt een oude klare.
En die aanspreker draagt een snor.
Staking der Landarbeiders.
Omtrent de staking der veldarbeiders in oostelijk
Groningen schrijft men
De staking heeft een zeer kalm verloop. De houding
der stakers is voorbeeldig. De politie, overal versterkt,
heeft niets te doen.
Op de velden schiet thans, by het mooie Meiweer, het
onkruid welig op
'n Mensch gaat als een student door 't lever
onvolleerd in 't graf, heeft 'es iemand gezegd.
Dat is een waarheid als, alsals een waarschu
wingsbord boven op ,,'t Kopje".
Gisteren stonden ze met z'n vieren Amsterdammertjes
op den hoogen duinweg, 't panorama te bewonderen.
Zooveel licht en lucht hadden ze nog nooit by elkaar
gezien.
Kees ontdekte het eerst het bordje en las: alsdat 't
gevaarlijk, levensgevaarlijk was op je fiets naar beneden
te „karren".
Nou als je zoo iets gelezen hebt dan doe je 't lekker
tóch. Want de menschen die deze streek door en door
kennen en uit ervaring over het gevaar weten mee te
sfprekon, dat zijn allemaal geweldige stommerds.
Ergo, opgestapt en in wedvlucht naar beneden.
Een raakte, ondanks z'n buitensporig groot inzicht en
beleid, z'n stuur kwyt en werd tegen een paal geslin
gerd. 't Voorwiel stuk en de man vol met schrammen.
De stumper mag nog van geluk spreken.
Misschien was het goed op het waarschuwbordje nog
een spreuk te zetten.
'n Aloude spreuk.
Ze luidt: Wien de goden verderven willen benemen
ze eerst het verstand. („Haarl. Ct.")
Heer Ilugowaard.
Van de 218 sollicitanten voor machinist aan het
stoomgemaal zyn op de voordracht, geplaatst
A. Akkerman te Schoten, J. Duinker te Buiksloterham,
J. Soldaat te Enschedé, G. Kamp te Amsterdam, F. Jor-
dan te IJsselmonde en S. Brugman te Grootebroek.
Benoemd no. 1 de heer A. Akkerman te Schoten.
Vulranische uitbarsting.
Van de Bretonsche kust komen berichten van een
onderzeesche vulcanische uitbarsting. De bemanning
van een visschersvaartuig uit Lorient, dat Woensdag
in de haven terugkeerde, maakte melding van een ver
schijnsel, dat men slechts aan zulk een onderzeesche
uitbarsting meent te mogen toeschrijven.
Het vaartuig was op een afstand van 44 mylen ten
Zuidwesten van Groix en 60 mylen ten Westen van
Belle-Isle aan het visschen, toen de manschappen op
een afstand van omstreeks vyf mylen een dichten,
zwiarten rook opmerkten. Denkende, dat een schip in
liaansche campanile.
Nu toegegeven moet worden, uul hel brutssl
hoogte in gaat.
Die toren zal op een grondvlak van 7o bij 85 Eng.
voet tol een hoogte van 658 voel boven de straat en
van 690 voet boven de grondvesten worden opgetrokken
dat is 146 voet hooger dan de toppen der torens van
den Keulschén Dom!
Het bestaande gebouw is tien verdiepingen hoog; de
toren zal daar met zes-en-dertig verdiepingen boven
uitsteken. Deze zes-en-veertig verdiepingen, boven de
straat, vormen met het bestaande gebouw een bruikbare
vloeroppervlakte van... tien hectaren! Eén zoo'n ge
bouw wordt in onze verbeelding een slad
met straten, pleintjes en verticale tramlijnen-
het is verbijsterend.
Het A. blad „Scientific American" vraagt zich af waar
die „wedren de hoogte in" zal eindigen, want de moderne
teeniek zal er niet tegen opzien om nog eens zoo hoog
te gaan als er maar iemand dwaas genoeg is om dit m
J -rond draagt geduidi,
maar iemand
verlangen. De rotsachtige onderg. ^„uiaig
de zwaarste lasten en de staal-industrie staat voorniets-
De redactie ziet voor hel oogenblik geen anderen
hinderpaal dan de hefwerktuigen. Voor een toren van
1000 voet zou men een complex van drie afzonderlijke
liften moeten hebben en dit brengt allerlei technische
bezwaren mede, die vooreerst een grens zullen voor
schrijven aan de woede om de hoogte in te gaan.
Wij meenen, dat wellicht ook van de menschen
die nog op of bij de aarde wonen, klachten zouden komen
over het opvangen van het daglicht. Want al stellen
de architecten in uitzicht, dat de witte toren een soort
van „Alpen-gloeien" zal doen genieten, daar de koepel
nog verlicht zal - worden als de zon reeds achter de
Oranjebergen is schuil gegaan, tegenover dit ééne oogen
blik van genot staat de groote schaduw, die deze to
ren in letterlijken zin over de stad zal werpen; scha
duwen, die langzamerhand aan de straat het aanzien
zullen geven van de diepe ravijnen van het hoog
gebergte, waar alleen des zomers de zonnestralen eenige
uren vermogen door te dringen.
Vakmenschcn zullen de waarde der cijfers kunnen
begrijpen, welke met den bouw van dezen reuzentoren in
verband staan. Het stalen geraamte zal 8000 ton wegen;
staal en steenen te zamen 38,000 ton en het gebouw in
gebruik 43.000 ton.
Prijzen van volbloed-paarden.
Een renpaard is eigenlijk precies zooveel waard als
een „gek" er voor geven wil. Het is er mee als met
rariteiten, de prijzen worden bepaald door de phantasie
en de beurs van den liefhebber. „Flying Fox" staat
nog immer bovenaan met 39,375 pond of 984,375 Ir.
betaald door den heer Edmond Blanc bij den openbaren
verkoop van den renstal van wijlen den hertog van
Westminster. Toen had het paard den Derby, den „Saint
Léger" en de 2000 guinjes gewonnen en in twee jaar
tijd 50.000 pond sterling verdiend voor zijn eigenaar.
brand stond, naderde men de plek om hulp tejtrengen,jn 1906 verliet „Diamond Jubilee", die toen tien jaar oud
Jj- - - 1 was^ destallen van Koning Edward in Sandringham
Q1 nnn 1 1D^.i. o,1 .11 ne nn/i
maar zag niets dan rook en vlammen, die uit de golven
I opstegen. Zorg voor eigen veiligheid dwong hen, terug
te gaan. 's Nachts vertoonde het schouwspel zich nog
veel schooner en zag men groote vlammen opstijgen-
Ongelukken heeft het verschijnsel voor zoover bekend
niet veroorzaakt.
Schipbreuk.
j Op de kust van Uruguay heefc een stoomschip Poitou
schipbreuk geleden. De boot voer landverhuizers.
Het schip strandde tengevolge van een plotseling op
gekomen storm ten zuiden van kaap, Santa Maria. 50
passagiers zyn aan wal gebracht, en ongeveer 200 pas-
sagiers waren, aan boord.
j volgens de laatste berichten waren er 7 dooden en 6
1 vermisten.
Twee ratten.
Het gilde der grappenmakers, die onder den hittereten
ernst het decorum niet kunnen bewaren en er een lief
j ding voor over hebben wanneer zy anderen uit den
plooi kunnen brengen door geweld of door list, is in
Engeland óók al niet uitgestorven. Zoo kunnen de
Londensche vrouwen, die meenen dat uitbreiding van
haar rechten als staatsburgeressen boven moet staan op
het programma van werkzaamheden van het Britsche
eens samenkomen op een vryen Zater-
o -r- parlement, niet odjio aomuuavujuu - - m - - --
Op een te Beerta in de open lucht gehouden vergade- dagmid(jai 0f een Zondagmorgen in Hydepark, of een
■m-awl rfnnr Hor. vnni-7.1 t.tnr Swneman or
ring der stakers werd door den voorzitter Swygman
meegedeeld, dat er steun was ontvangen van verschil
lende vereenigingen uit deze provincie en daarbuiten, en
dat het niet noodig zou zyn, een renteloos voorschot voor
het verleenen van steun uit de kas der werkliedenver-
eeniging te nemen.
De arbeider Klooster, een der voormannen in de sta
king, deelde mee, dat arbeiders by het organisatiebestuur
waren gevraagd voor het Hoogeland (Gr.) en elders.
Niemand behoefde dus voor het oude loon het werk te
hervatten, daar in elk geval elders meer kon worden
verdiend.
Ook vrouwen woonden deze samenkomst by. Eenigen
harer spoorden haar medestaaksters aan vol te houden.
By de stakers heeft zich ook gevoegd de eenige schoor
steenveger te Finsterwold. Vele huismoeders, die inden
jaarlykschen schoontijd ook de schoorsteenen zoo gaarne
geveegd zien, kunnen dit nu niet gedaan krygen.
Te Nieuw-Scheemda en 't Waar moet de staking zich
weder hebben uitgebreid.
Om eenig idéé te krygen van de betaalde loonen, de
volgende opgaaf uit het „Hbld."
Een arbeider te Beerta deelde -mede, dat per jaar een
boerenknecht (volledig voor zyn taak berekend, evenals
de volgende) verdient f 150—160, een boerenmeid f90—110;
een vaste arbeider met inbegrip van emolumenten f305;
losse arbeiders, die in het voorjaar minder en des zomers
meer verdienen f 280.
De dagloonen den vaste arbeiders zyn als volgt: Maart
tot Juli (8 uur) 75 ct.; half Juli tot September (14 uur)
f 1.25; September tot November (ploegen, 12 uur) f 1.25
en half November tot Maart (7 uur) 60 ct. Vrouwen
verdienen met verschillende werkzaamheden ongeveer
f 70 per jaar.
Van landbouwerszijde wordt als jaarloon voor den
knecht f 160, de meid f 100, den vasten arbeider opge
geven f 320, wat weinig verschilt van bovengenoemd
bedrag. Het jaarloon van den lossen arbeider bedraagt
volgens dezen echter f 370, aldus gespecificeerd
7 weken in de venenf 80
wieden
in Friesland
8
- 44
allerlei werk- 24
oogst (Aug. en Sept.)- 90
allerlei werk (Sept. en Oct.)- 40
in November- 20
December - 16
Januari en Februari-24
Februari en Maart- 26
By deze berekening is op tijdverlies wegens het zoeken
naar werk gerekend en ook op enkele dagen werkloos
heid in Januari en Februari.
Vele losse arbeiders gaan niet naar de venen en ver
dienen Man f 40 50 minder.
Te Finsterwolde verdient een vaste arbeider ongeveer
f 294 plus de emolumenten, die van landbouwerszyde
worden aldus gespecificeerd: grasgewas f 25; aren lezen
en boonen en erwten zoeken f 7.50; 2 pak gerstestroo
f 1.50, gebruik van paarden en wagens voor het halen
van turf en veldvruchten en kwelderhooi, ploegen f 20
schaapweide voor 1 tot 4 schapen van Sept. tot Nov.
f 5 per schaap.
De vrouwen verdienen er per dag met wieden 40 ct.,
binden f 1.75, aardappelen rooien 60 ct. tot f 1, erwten
plukken 80 ct. tot f 1.20, inhalen 60 tot 75 ct.
De losse arbeiders, die het grootste aantal vormen,
hebben vaak aangenomen werk en verdienen dan 25 ct.
aantal op pretjes en een beetje lawaai belusten doen
zich gelden als ware het een openbare vermakelijkheid.
En nauwelijks zyn de voorstandsters van geljjke rechten
aan mannen en vrouwen, wat de samenstelling van het
Lagerhuis betreft, zoo gelukkig geweest een handelbaar
candidaat voor een opengokomen Lagerhuiszetel te vin
den in den honorable Bertrand Russell, of het lieve
leventje neemt weer een aanvang. Maandag,
werd in Worple Hall te Wimbleton een vergadering
van suffragettes gehouden ter eere en ter bevordering
van de candidatuur des heeren Russell, en mrs. Allison
Garland, een der meest gewaardeerde voorvechtsters der
vrouwenbeweging, was aan 't woord. Er heerschte een
onverdeelde aandacht en een plechtige stilte, die alras
de overbekende bleek te zijn, welke aan eiken storm
vooraf pleegt te gaan. Een ander slecht mensch (mis
schien wel een voorstander van de candidatuur des hee
ren Chaplin, den conservatieven candidaat) maakte ge
bruik van de algemeene aandacht om een helsch plan
ten uitvoer te brengen, waarschijnlijk om de onversaagd
heid der suffragettes eens op de proef te stellen. Voor
zichtig maakte hy een zak open en liet twee ratten los,
die, zy het dressuur, zy het een wreed toeval, onmiddellijk
in de richting van het spreekgestoelte kuierden, waar
natuurlijk de ijverigste en meest overtuigde voorvecht
sters gezeten waren.
Wat er nu volgde, is met geen pen of ander schrijfgerei
op papier te brengen. Men kan een voortreffelijke suf
fragette zyn, bereid om de persoonlijke vrijheid en meer
nog voor de goede zaak ten offer te brengen men kan
zelfs een uitnemend aanstaand lid van het kiezerscorps
wezen, ja, zelfs voorbeschikt zijn om in de verre toekomst
zelve te zetelen in Westminster, te midden der wetge
vende uitverkorenen des volks, en toch een echt vrou-
welyken angst bezitten voor de gruwelijke monsters
muizen en ratten. Zoo geschiedde het dan, dal de ratten
rondwandelden in vry snel tempo, omdat ze zich niet thuis
gevoelden in zoo'n plechtige vergadering naar aanleiding
van zoo'n ernstige zaak, en dat de dames rondsprongen
en gilden, tot de eene na do andere inzag, dat het ver-
hevenste standpunt in deze ook het veiligste zou zyn
reden om zich zeiven te verheffen tot standbeeld, met
een stoel als voetstuk. En nu bleek een enkel oogenblik
toch weer het nut van de mannelijke helft der mensch-
beid. Er begon door de aanwezige vertegenwoordigers
van de sterke, onversaagde sekse, een jacht op de dieren,die
zich tegenover al die gillendoen springende dames toch reeds
niet op hun gemak gevoelden. En, zegt het spreekwoord te
recht,dat veel honden de zekere ondergang zyn van een haas;
hier was het de veelheid der jagers op een voor hen
zoo bij uitstek gunstig terrein, die een spoedig einde
maakte aan der ratten leven, na een wilden hurdlerace
te midden van een onverdeelde belangstelling.
Mrs. Allison Garland kon daarna voortgaan, van het
punt uit waar zij gebleven was, doch de aandacht zal
aan intensiteit wel iets verloren nebben.
Uit Amerika.
In Amerika, zegt het Hbld. bouwt men een „wolken
krabber" met een snelheid alsof het een „luchtkasteel"
ware.
Het record werd geslagen door de „New-York Eve-
ning Post," die eenige perceelen liet afbreken, een reil-
zenkantoor liet bouwen en daarin het geheele bedrijf
overbracht binnen tien maanden.
Het stalen geraamte van dit 15 verdiepingen hooge
gebouw was in zes weken en een dag in elkaar gezet en ne
voor
31,500 pond sterling en „Rock Sand" deed 25,000pond.
„Ormondé" heeft 30,000 pond gekost, „Sceptre" 25.000
pond, „Cyllene" 31.000 pond. Door de koninklijke stoe
terij is voor „Bona Vista" 200.000 gulden betaald, voor
„Gouvernant", een zoon van „Flying Fox," 250.000 gul
den en de Duitsche regeering betaalde voor „Ard Pa-
triek" 21.000 pond sterling.
Maar ook der paarden roem is vergankelijk\oo
„Dunlóp" werd in 1896 5250 pond betaald en in 1901
werd het dier van de hand gedaan voor 25 pond.
Champagne in Amerika.
In het land van den dollar wordt natuurlijk nog
al eens een fleschje champagne verschalkt en het is
op het oogenblik te New-York mode en gebruik daar
voor geen Fransche merken, geen „Moet et Chandon,"
geen „Veuve Clicquot," geen „Duc de Montebello", geen
„Mumm," geen „Sillery" te kiezen, maar inlandsch pro
duct. Zóó snel heeft de wijnbouw in Amerika zich terrein
veroverd, dat deze tak van nijverheid en landbouw
samen nu reeds kan beschouwd worden als een voor
name bron van inkomsten. Uit Frankrijk en van den Rijn
heeft men de beste soorten druivenstokken ingevoerd
en de beste in Europa gebruikelijke methodes van wijn
bereiding in toepassing gebracht. Zoo hebben de Cali-
fornische wijnen en de producten uit andere Staten
allengs hun scherpte verloren. Op het oogenblik is een
derde deel van den in Amerika gebruikt wordenden
champagne eigen gewas. In de laatste tien jaren is het
gebruik verviervoudigd, terwijl de invoer van cham
pagne in gelijke mate afnam. De deskundigen, die door
de regeering geraadpleegd zijn, verklaren dat het in-
landscne product zich best kan meten met het ingevoerde
uit andere landen, terwijl de quatiteit steeds beter wordt.
Van de Amerikaansche champagne wordt twee derde
gedeelte gewonnen in den staat New-York, het ove
rige in Noord-Ohio, Missouri én Californië.
Ziektekiemen en tabaksrook.
Ten einde den nog niet altijd goed vastgestelden in
vloed van tabaksrook op ziektekiemen na te gaan, heeft
een Engelsch onderzoeker, dr. Arnold te Manchester, een
reeks proeven genomen. Hij vond dat de diphtheric-
bacil zeer merkbaar door den rook van tabak in zijn
groei werd belemmerd. Slechts in enkele gevallen was er
nog een geringe groei waar te nemen. Bij typhusbacillen
was de invloed ook merkbaar, maar veel minder. Som
mige etterbacteriën groeiden evenmin, maar andere kie
men leden door den rook in het geheel niet. De rook
van hooi was verder nog iets schadelijker dan die
van tabak.
Fii((<>iiaardii(e wraakoefening.
Te Madison County (Ohio) had een man zijn vrouw
voortdurend zoo mishandeld, dat zc ten slotte aan de
gevolgen overleed. Om de kosten van een begrafenis
te sparen, bracht de vriendelijke echtgenoot zelf de
kist naar het kerkhof. Bij zijn terugkomst werd hij dooi'
16 dorpsschoonen overvallen, die hem zoo op zweepsla'
gen tracteerden, dat het bloed stroomde. Nadat ze hem
terdege afgeranseld hadden, namen de dames een verf
kwast ter hand en eerst toen hij van top tot teen met
roode verf overgoten was, mocht hij, als waarschu
wend .voorbeeld voor andere echtgenooten, zijn weg
vervolgen.
Een opzienbarende verklaring.
Een geneesheer te New-York, zekere dr. Knopt, heeft
dezen Woensdag op het daar ter stede gehouden na
tionale tcring-eongres een opzienbarende mededeel)ng
gedaan. Dezen dokter, die een van de erkende specialitei
ten is op het gebied van de tuberculose-bestrijding,
vertelde niet meer of minder, dan dat het zijn ge
woonte was, patiënten, die op het punt waren aan
tering te sterven, met morfine uit hun lijden te hel;
pen. „Dat doe ik altijd" zeide Knopt; „en als g'.l
een stervende onder behandeling hebt, die tering heef',
geeft hem dan een groote dosis morfine, dan komt het
einde snel en zonder pijn."
De vergadering was over deze openhartigheid <l('r'
mate onthutst, dat men in groote verwarring uiteen
ging. Knopt, die in 1857 in Duitschland geboren werd,
studeerde te Parijs en te New York. Hij is mede
directeur van de kliniek vodr borstziekten van het de
partement voor hygiëne te New York.
Dc branden te Breinen.
Nog steeds zoekt men naar de daders van de brand
stichting te Bremen, wier misdadig bedrijf voor mm1'
oenenschade heeft aangericht. De politie heeft 10W
mark uitgeloofd voor de ontdekking.
Nu heeft de Bremer Katoonbeurs daaraan een s°®
van 4000 mark toegevoegd.