Kunstvoorwerpen,
CONCERT
Firma Wed. J. HEDDES, Schagen.
Dames- en Kinderhoeden,
uioiisarni
Berging voor Fietsen.
mnuiitt.,
UITVERKOOP
tegen ZEEK l.\(.E PRIJZEN.
j. H. sc ii E x HL
Alle soorten Gordijnen en Matrassen enz.
„DE STEENEN PIJP".
SPORTCLUB
Nationale
Schoonrijderij
OrnoÉ uit Aiiii PiIöui.
mimmuÈ Aucustus.
JOH. P BE CR AA UW.
!1
pp vin liiied- en luktnMi
Max Havelaar
Nog groote voorraad.
SCHAIiEiY
Nieuwste Dessins onlvangen in
Tapijten, Vloerzeil en Behang.
n. Tl. SCHMALZ,
kinderpakjes,
Stoom tabaksfabriek
van den Brul.
ANNA PAULOWNA.
Groot Bal Champêtre,
ONTVANGEN
Het wereldberoemde
lietiraat, Schap. L J. ROfifilMlH.
Ar/
Voor Feesten en Bruiloften
35 CENTS.
ien Boekdeel van bijna 1 bladzijden.
Zeen solide en concurreer end.
„agezijde - Schagen.
W. H. ROGGEVEEN, a
NIEUWSTE STALEN
voor ICIeeding op maat.
ADVERTENTIÊN.
op Zondag 18 Aug a.s.
voor Paarden,
Entrée 25 cents.
J. BLAAUBOER, Voorzitter.
J. KROUWEL, Secretaris.
Gelegenheid tot het
ovV
V LAAGSTE PRIJZEN
°<t<
Beleefd aanbevelend,
Schagen. Firma Wed. J. HEDDES,
Des Zondags niet gesloten.
KANAALWEG 123, HELDER.
Goedkoopste adres.
MULTATULI
Men liaaste zich
/^REGULATEURS.
Mooie keuze BAROMETERS.
A Gouden en Zilveren Werken,
jfp Fijne diamantwerken,
Nieuwe Tapijten en Vloerzeilen -
worden kosteloos gelegd.
Alle Behangselpapieren zijn volkomen arsenicum'
vrij en kunnen gratis scheikundig worden onder
zocht.
Telephoon interc. No. 13.
9 HET adres voor Wederverkoopers.
Prima Kwaliteit
1
Si
Scherp concurreerend,
Cis. n. Th. SCriMALZ.
bij den heer J. ZWART,
hotel „Vlas- en Korenbeurs",
Anna Paulowna,
gespannen voor twee-wielige Rijtuigen,
om
bestaande uit drie FRAAIE PRIJZEN.
Bovendien een prijs voor het schoonste
geheel. Loting 1 uur. Aanvang 2 uur.
Opgeluisterd door de
Des avonds van 7 tot 9 uur
en daarna
op een daarvoor ingerichten Balvloer in
de open lucht.
Alles is schitterend verlicht en versierd*
VAN
vrage mon de PRIJSCOURANT (welke gratis en franco wordt toegezonden) van
Prachtige goedkoope sorteering
CH
bij J.ZWART in de „Vlas-en Koren beurs".
van
voor
Verkrijgbaar bij
de nieuwste modellen, de fijnste kasten, le kwa- Q O*
liteit merkeD.
Enorme keuze zilveren Lepeltjes, Roomlepeltjes, Vruchten lepels,
Taartscheppen, Vleeschvorken, Suiker- en Theeschoppen.
Groote voorraad in
a'8®rocbe8j Knopjes, Gouden Heeren- en Dames-
halskettingen, Koordjes met Goud, Armbanden enz.
9rf Broches, Knopjes, Ringen, Schuifjes, enz.
Aanbevelend,
STEEDS VOORRADIGeen prachtige kenze
der nieuwste
V-
O
O
L
O
CL
Aanbevelend,
IIOOGZI.1DE, HOEK LAAN, SCHAGEN. I
alsmede
uit de bekende Magazijnen der Firma
Tevens de
De eerste Coupeur der Firma is eiken Donderdag aanwezig voor maatnemen
en passen. Ook aan huis te ontbieden.
Prima Coupe, Afwerking en Fournituren soliede.
Uiterst b i 11 ij k e, maar vaste prijzen.
Aanbevelend,
Jij springt weer uit den band. Blijf op jouw eigen
weg en houd maat. Regelmatig, middelmatig.
Wie ben je ook'? Wat li eb jij gedaan'? Waar is jouw
daad ivan bevrijding?
Dat de kuischheid van je ziel sterker was dan je
kunst waarop jij je zoo laat voorstaan is dat
zoo iets grootsch? Als ge nu zelf eens moest bekennen:
uwe kunst was zwakker dan uwe vreest? Je moet je
zelf piet zoo in de hoogte steken! Leer eerst maar
eens Inederig zijn. Stel je zelf dat nu maar voor al-
lereerste to.8.k 1
En ia Is men dan nog zoo piepjong is als Ewald
misschien breekt het later wei des te sterker en fier
der door.
Hm maar wanneer men nog zoo jong is, hebben
dan die achttien jaren niet hun grootste eerzuchtig
streven?
Stil ouwe brompot eerlijk blijven!
Pieter dwong zich zeiven tot zachtmoedigheid. Mis
schien, als men den jongen eens hielp met zachte
hand.
Dominee Willers was juist zoo ver afgedaald, pat
hij Ewald zijn schilderen als geoorloofde bezigheid in
zijn Jedige uren genadiglijk toestond toen Pieter,
zoo zacht als hem maar mogelijk was, er aan toe
voegde: „Dat zou toch ook eigenlijk een gemeene
moord zijn, wanneer de jongen zoo maar zijn schil
derkunst prijs gaf."
En toen zong hij den lof der schilderkunst.
„Ik geloof, wanneer mij die gave was geschonken,
dat ik ze toch in nood en ellende getrouw zou zijn
gebleven."
„Hoe zoo?" vroeg mevrouw Brigitte, die Pieter gaarne
bij zulke beschouwingen vergezelde. „Is ze dan wezen
lijk anders dan de andere kunsten?"
,Zij heeft in haar temperament iets bijzonders. Al
is "koeler idan de anderen. Zij is objectiever. Zij is
kuischer. Zij verlangt van ons niet ons innigste zic-
leleven en verovert toch hare levenskracht.'
„Is |de plastiek nog niet koeler?" vroeg mevrouw
Brigitte.
„O neen. Al is ze ook van steen. Zij is inniger, omda!
zij' de dingen omvat met beide handen. Een beeldhouw
werki p er aan verwant. En heeft een rug om tc
streelen. De schilderkunst heeft de vlakken zonder
ronding, is niet tastbaar. Het breedc, vlakke veld.
Brigitte knikte hem toe. Zij alleen begreep iets, van
wat Pieter wilde zeggen. De dominee was met zijne
gedachten niet bij de zaak, welk ehem niet aanging.
Ewald echter, die zijne hersens spaarzaam bewaarde
voor zijn schoolstudie, vergenoegde zich er mede, aan
dachtig toe te luisteren.
figuur. De ongewone geurende versiering omzoomde Wat beteekenl al zijne luid klinkende wereldwijs-
hunne schedels, die anders slechts Indiaansche krijgs- heid, wat zijne oordeelvellende verhevenheid, die liet
versierselen gekend hadden; en zij waren zoo onder bezit vernietigt, het zoeken looft en het vinden hoont
den indruk van het ongewone, dat de lust, om die wat is liet eigenlijk anders dan ontbering van den'
meisjesachtige prullen elkaar van het hoofd le ruk- ouderdom, die zich met trots en gewichtigheid om-
ken en er elkaar mede om de ooren te slaan, nu kleedt? De Meiheid der armoede van den «eest!
het filet verder bracht dan tot een tinteling in de IJdelheid! Ja, ijdelheid! Niets anders!
vingers. En is de ijdelheid van een ouden ezel niet veel
Zij stonden daar nu als twee gehoorzame, gewillige lakenswaardiger, dan die van een jongen bloed'?
broekjes, met onrustige blikken. Hoe vermeet hij zich dan zoo te keer te gaan tegen
Eerst toen Pieter hen om hen uit hunne pijn- den jongen Ewald en dien zoo te critiseeren?
lijke positie te bevrijden de verzekering gaf, dat Zóó trok oom Piet zich zeiven bij de ooren en he
in de middeleeuwen de sterkste mannen bij de Mei- strafte zijn farizeesche neigingen. Dikwijls gebeurde het
feesten (dergelijke kransen droegen, kwam in hunne dat ma zulk een krachtige boetpredikatie, de wede
houding de oude fierheid en kordaatheid terug. in zijn gemoed terugkeerde. Maar heden' reikte het
Ellens teederheid behield evenwel haar macht over succes niet verder dan tot een soort berusting,
hen. Zij zochten bij al wat zij deden, naar pllen's De dominee en zijn vrouw wisten dat Pieter dikwijls in
goedkeuring. diep gepeins verzonk en zij stoorden hem dan piet.
Toen de avondtafel gedekt werd, verzochten de beide Maar Ellen, die oom Piet nog nooit zoo woordkarig
wildzangen nadrukkelijk dat zij hunne tafeldame zou had gezien, sloeg hem meermalen aandachtig gade.
zijn zoodat zij tusschen de twee beertjes in kwam Toen nu de tafel opgeheven werd, kwam zij naar
te 'zitten. hem toe, en wilde hem met hare opgewektheid zijne
En het avondeten onder den appelboom, mei een zorgen verdrijven en hare kinderlijke vroolijkheid her-
meibowl voor de kinderen en een voor de ouderen, faf hem zijn weerstandsvermogen. Hij pakte haar bij
verliep gezellig en prettig. me schouders en schudde haar heen en weder.
Maar oom Piet kon heden met het jonge goedje „Het doet mij genoegen, dat ge zoo vroolijk zijt!
niet zoo flink zich vermaken als vroeger. Het zijn toch een paar aardige kerels, die Joem en
Waarom zat hij hier? Wat moest hij hier eigenlijk Jimt"
doen? Wat waren voor hem deze vroolijke menschen? „Ja! En iiu geloof ik ook, dat ik ze kan onder-
F.n .hpt rmrlp opvoa! van vprlnfpnhpirl nvorvipl Jip.ni sr,heiden. Wanneer zii maar zeer stil zitten."
En Jiet oude gevoel van verlatenheid overviel hem
weer, wat hij alleen door zijne eenzaamheid kon over
meesteren.
Ellen is hier, zijn pleegkind, waarvoor hij te zorgen
heeft.
Plichten ja maar plichten verschaffen hem
nooit genot, plichten passen niet in zijn leven. Die
zijn voor de menschen die „zeker" gaan, die met de
wereld en de ordonnantiën in vrede, in evenwicht le
ven voor menschen met een vast gemoed, zooals de
lieden uit de pastorie en dergelijke gelukkige zielen.
Maar hij is een dolende.
En Ellen, zou zij met hem gaan, ver weg in de on
begrensde ruimte, in den vaderlandloozen vreemde?
„Zoekt en gij zult vinden," zeiden de bedachtza-
men, de gezalfden, en zij slaan zich op de borst van
hun zelfgenoegzaamheid en op den buik van hunne vol
daanheid.
Wie zoekt, die heeft wie vindt, die verliest. Dat
is zijn door smart en onbevredigd verlangen ver
scherpt (devies.
En Ellen behoort die uit den aard der omstan-
Nu kwamen de
XXVII.
kinderen
nu n.vamt.. «umcigude jongens werden
door Ellen aan de hand meegenomen. En zij volgden
als lammetjes hunne hoofden getooid met kransen
van Veldbloemen.
Oom Piet schudde het hoofd. „Joem en .Jim pis
suizende lente-geesten! O Ellen, wonderdadigste de-
{666111"
Ellen straalde van genot, de.jteidejongens^ gevoel
scheiden. Wanneer zij maar zeer stil zitten
„Maar dat doen zij nooit!"
„Op de weide, dat was zoo leuk, moest ik Jiun
met 'alle geweld zeggen, wicn ik van hen het liefste
mocht. Hoe kan men dat als men niet weet, wie deze
'en wie die is?"
„En wien mag je nu wel het liefste?"
„Ja, Weet u, zoo goed, tot liever hebben, kan (ik
ze nog niet uit elkaar houden."
„Wanneer dat dan maar geen catastrophe geeft"."
Toen de avondschemering viel, toen 't geheimzinnig
maanlicht en de zoele geur der appelbloesems (aan
het geheel iets toovcrachtigs gaven, toen sprak het van
zelf, dat in het gemoed aer menschen liederen opste
gen.
Mevrouw Brigitte zong met hare zwevende stem een
paar volksliedjes, eerst alleen, toen begeleid door Ewald,
en ook dominee Willers neuriede mee; deze beiden
zoo zacht mogelijk om de solostem niet te overstem
men.
Zoo onstond er een meerstemmig gezang, en |die
toen het
geredeneer
£en zïch nu tQch wef weinig verlegen met hun Wat blijft hem over? Waaruit bestaat zijne have?
erwaardige kunst-uiting is?"
„Zeker, dat kan ik en dat doe ik ook.'
„Och, laat hem met rust, Christiaan," vermaande
Brigitte. „Hij is nu eenmaal een ketter!'"
Maar dominee Willers, die de geheclc «esthetische,
cleiesij achter zich wist, wilde niet toegeven. „En dat
zegt iemand, die zelf gecomponeerd heeft!"
„Zwijg daarover,' zeide Pieter en een groote rimpel
kwam er in zijn voorhoofd. „Dat heeft hiermede niets
te maken. Al had ik vroeger zelfs liederen ge
componeerd wat echter, gelijk ge kondet weten,
nooit gebeurd is dan nog deed da! hier <niels ter
zake. Omdat er alleen sprake is van het lied en niet
van mijn verleden.."
„Nu wordt hij hatelijk!" bracht Brigitte in het mid
den. „Ik ken overigens zijne beschouwingen zeer wel.
Natuuilijk zijn ze, als alles hij onzen lieven Pieter
Brand uiterst radicaal. Maar zoolang de kunst het
even bezit met al zijne overgangen en niet iets sterfe
lijks is
„Dat is zij wel, mevrouw Brigitte, zoodra ze maar
iets |van hare reinheid verliest!" verklaarde Pieter die
nu warm begon te worden.
„Wil je dan zeggen, dat het lied iets onreins is?"
„Ja."
„Hoe durft men zoo iets beweren!" riep Karei Chris
tiaan uit, en hij dronk vair schrik een glas bowl.
„Onrein omdat woord en klank samengaan vroec
Brigitte.
I „Twee kunsten tezamen gebracht zijn nu eenmaal
geen zuivere kunst. En kunst die niet rein is, is dan
I ook geen zuivere kunst meer."
De dominee leunde gewichtig achterover in zijn stoel
„Gij brengt het dus zoover, te beweren, dat al onze
groote liedereneomponisten, derhalve geen kunst aan
de wereld gebracht hebben!"
Kaïel Chiistiaan. In hunne licdercn-compositiën
wel. (tij moet mij niet van achteren aanvallen. Houd
u maai goed vast aan de autoriteiten van alle eeuwen
en wolkeren. Die pleiten voor u. Wat mij evenwel
niet zal beletten, mijn eigen weg te gaan!"
.»Ja..~ maar wil' 11 mij nat dan niet nader verklaren?
of drijft ge den spot met ons?"
„Hoe zou ik dat bestaan? Maar <lc zaak wordt lang."
„Dal hindert niets." Dominee Willers hield vast. „Ik
weet, dat ge niets zoo maar onverschillig wee zegt,
wanneer gij iets ernstigs meent!"
Oom Piet boog bij dit compliment. Van de kinde
ren luisterde alleen Ellen, en zij gaf zich de uiterste
moeite, alles te begrijpen. Ewald's gedachten dwaalden
van het overgangsexamen naar Ellen en omgekeerd.
Joem en Jim lonkten met meewarige blikken (naar
den ledigen bowl.
„Ik redeneer aldus," begon oom Piet, het woord
moet ,op zich zelf blijven! Wij hebben oen gedicht
goed. Het is goed in. met eii door hel woord. Het
woord is zijne kracht, zijn levende ziel. Wie mag deze
ziel haar reinheid ontnemen, door er iets over tepen-
seelen wat er vreemd aan 'is! Ik vraag daarop antwoord."
„Ja
muziek iets bijzonders of niet?"
„Bijzonders
„Iets pnders ja of neen?"
(Wordt vervolgd.)
