VERSLAG
Landbouwproefvelden
52e Jaargang. No. 4401.
Zondag 4 Oct. 1908.
VIERDE BLAD.
in Noord-Holland,
vanwege het Rijk gesubsitfiëerde
gedurende I907i
j B2 stalmest, 3834 14.1
1
uitsluitend Bemest met kunstmest In 1907 was de bemesting
per H.A. 600 KG. thomas, 200 KG. patent kali en 300 KG.
chili, kostende f 87 per H.A
Perceel 3. groot 12.2 Are. is steeds op gelijke wijze bemest
als 2, doch in 1902 en 1903 is telkens bovendien 200 KG.
patent kali gestrooid.
Het geheele proefveld is in October 1906 goed getweevoord
bij gunstig weer.
Thomas en patent kali zijn daarna uitgestrooid en ingeëgd,
waarna de tarwe, variëteit Wilhelmina, machinaal werd gezadid
op 25 c.M rijenwijdte, ter hoeveelheid van 120 KG. per H.A.
Het jonge gewas leed beduidend van den wintervorst, doch
heeft zich later nog vrij goed hersteld. In het voorjaar is de
chili gestrooid.
De tarwe is begin September gezicht en begin October ge-
dorscht. Het graan was van uitstekende kwaliteit, mooie, volle,
blanke korrels met een H L. gewicht van 76 K.G., zonder dat
er tweede soort was uitgeschoond. De prijs der tarwe was f 8,50
per 100 K G. en die van het stroo f 20 per 1000 K G.
j
De opbrengsten waren per H.A. berekend als volgt:
- OVER DE
Tarwe Tarwe Stroo
in K.G. in H.L. in K.G.
3440 43 3540
2 en 3, kunstmest 3600 45 3680
Perceel 1, onbemest
Opbrengst Bemestings-
in guldens. kosten.
f 436
456
f 87
8 Maart en de chili op 12 April en 4 Mei telkens de helft.
De bieten zijn gepoot op 29 Maart op een rijenafstand van
60 c.M en een afstand in de rijen van 50 c.M. Vanaf half
Juli had het gewas veel te lijden van de boonenbladluis.
Het gewas is gesneden op 18 en 19 September en gedorscht
op 7 October en op 9 November voor de tweede maal. Het
goede zaad werd verkocht voor 22 cent per K.G. en de 2e
kwaliteit voor 14 cent per K.G. Het stroo bracht 60 cent per
100 K.G op
Per HA berekend was de opbrengst als volgt in KG.:
Bietenzaad Bietenzaad Stroo Opbrengst Bemestings-
le kwaliteit. 3e kwaliteit in K.G. in guldens. kosten.
Perceel 1, onbemest 1798 140 3017 f 433
2, kunstmest 2092 165 3871 - 507 f 102
Tengevolge van den ongunstigen zomer en de schade door
de bladluizen aangericht viel de zaadopbrengst ongeveer 1000
K.G. per H.A. tegen. Zonder deze omstandigheid zou het ver
schil in opbrengst misschien grooter zijn geweest.
Over 4 jaren was het resultaat van dit proefveld (zie verslag
1906 blz. 11) als volgt:
Vanaf 1898 tot en met 1907 is de uitkomst van dit proefveld
(zie verslag 1906, blz. 9) als volgt:
Proefvelden aangelegd met het doel aan te
toonen, dat bemesting met uitsluitend kunstmest
den grond niet uitput, als slechts alle stoffen,
waaraan de grond behoefte heeft in voldoende
hoeveelheid worden aangevoerd.
Bij alle tot deze rubriek behoorende proefvelden is perceel 1
van der. aanvang der proef af steeds bemest op de gebruikelijke
manier, zonder kunstmest, terwijl de overige perceelen nooit iets
anders dan kunstmest ontvingen.
Proefjaar
Perceel 1.
Perceel 2.
Perceel 3.
Gewone
mest
Opbrengst
Kunstmest
zonder
kali
Opbrengst
Kunstmest
met kali
Opbrengst
1899-1906
1907
Totaal
Zuivere opbreng
der bemestingskost
f 275
f2324
- 436
f 418
- 87
f2719.5
- 456
f 447
- 87
f2793.5
- 456
f 275
at na aftrek
in
f2760
f 2485
f 505
f3175.5
f2670.5
- 534
f3249.5
f2715.5
Proefjaar
Perceel 1.
Perceel 2o.
Perceel 2b.
Gewone
meet
Opbrengst
Kunstmest
zonder
kali
Opbrengst
Kunstmest
met kali
Opbrengst
1904-1906
1907
Totaal
Zuivere opbreng
der bemestingskost
f 308
f1827
- 433
f 331
- 102
f2393
- 507
f 308
fst na aftrel
en
f2260
f1952
f 433
f2900
f2467
5. J. KESSEL, Opperdoes.
Lichte zavelgrond. Blauwe aardappelen. Vorig jaar roode
bieten.
Het proefveld is aangelegd in 1902 en bestaat uit 2 gedeel
ten. Perceel 1, groot 3,6 Are, bleef in 1902 onbemest en werd
in 1903, 1904 en 1905 telken jare bemest met ongeveer 35.000
K.G. varkensmest per H.A. In 1906 bleef het onbemest en in
1907 werd dit perceel wederom bemest met per H.A. 35.000
K.G. varkensmest, kostende f 125 per H.A.
Perceel 2, groot 6,75 Are, werd ieder jaar uitsluitend bemest
met kunstmest. In 1907 per H.A. 600 K.G. super, 200 K.G.
zwavelzuren ammoniak en 200 K.G. chili, kostende f 83 per
Hectare.
De helft van dit perceel ontving bovendien per H.A. 300 K.G.
patent kali, evenzoo in 1906, terwijl in 1905 zelfs per H.A. 600
K.G. pate'ntkali werd bijgevoegd.
De varkensmest is 21 Februari aangewend, het super is over-
gestrooid op 12 Februari, de patentkali en de zwavelzure
ammoniak op 18 Februari, de chili op 30 Maart. Het proefveld
is gespit 28 Februari—2 Maart en bepoot op 12 en 13 Maart.
De stand der aardappelen was van het opkomen af best. Per
ceel 1 was steeds iets voor in loofontwikkeling. De aardappelen
zijn tweemaal besproeid met Bordeausche pap, die 2 °.o koper
vitriool en 11/2 0/0 kalk bevatte; dit geschiedde op 29 Juni en
op 15 Juli. Het gedeelte van perceel 2, dat met kali bemest
werd, bleef langer groen.
De aardappelen zijn gerooid op 12 en 13 September. De
kwaliteit was uitstekend. De groote werden verkocht k f 2 per
H.L. 70 K.G.), de poters k 90 cent per H.L. en het kriel
a 60 cents per H.L.
Per H.L gerekend was de opbrengst als volgt:
Aardappelen.
Op dit proefveld was wederom bemesting met kunstmest op
den duur voordeeliger dan de gewone behandeling Per H A.
was dit over 9 jaren te zamen zonder kali f 185 en met kali
f 230 meer dan van perceel 1.
7. J. SILVER, Wijdenes.
Kalkrijke kleigrond. Bruine mosterd met gras.
Vorig jaar spinaziezaad.
I
Dit proefveld werd aangelegd in den herfst van 1898. Het
bestaat uit 3 gedeelten.
Perceel 1, groot 5 Are, is vanaf 1898 tot 1900 niet bemest.
In 190c is het bemest met slootaarde, in 1901 en 1902 bleef
hei onbemest, in 1903 ontving het stalmest, in 1904 onbemest,
in 1905 slootaarde, in 1906 onbemest en in 1907 bemest met
slootaarde, kostende f 130 per H.A.
Perceel 2, groot 11,15 Are, ontving in 1898 eene groenbemes-
ting met wikken en is in volgende jaren uitsluitend bemest
met kunstmest. In 1907 bestond de bemesting uit 500 K.G.
super en 400 K.G. chili per H.A., kostende f 75.
Perceel 3, groot 11,15 Are, wer£l steeds bemest als 2, doch
ontving in 1902, 1903 en 1907 telkens bovendien 300 K.G.
patentkali per H.A.
Het proefveld werd in den herfst van 1906 flink geploegd.
Oji 4 Februari werden de super en patentkali gestrooid en in
geëgd. De chili is gegeven in 2 porties, op 3 en op 24 April.
De mosterd werd gezaaid op 3 April ter hoeveelheid van
2,5 K.G. per H.A. Later werden de jonge planten uitgedund
op 12 a 20 centimeter onderlingen afstand.
Zoowel op het gewoon behandelde, als op de kunstmestper-
ceelen ontwikkelde de mosterd zich flink, doch tegen het rijpen
had ze beduidend te lijden van de vreterij der mosterdtorren.
Zij werd gesneden en opgehokt op 8, 9 en 10 Augustus en op
17 en 18 September gedorscht. Het zaad werd verkocht voor
f 0,25 per K.G. en het stroo voor f o,Ó25 per 100 K.G.
De opbrengst was berekend per H.A. als volgt:
In 4 jaren bedroeg op dit proefveld de zuivere winst behaald
met uitsluitend kunstmest per H A. f 515 meer dan met ge
wonen mest.
Het proefveld stond onder toezicht van den heer H. van Ree.
hoofd van den landbouwwintercursus te Aardswoud.
9. G. ROOS, Oosterleek.
Kleigrond. Voederbieten. Vorig jaar karwij.
Dit proefveld werd aangelegd in 1905. Behalve voor boven
gemeld doel zal het ook dienen om na te gaan of diepe be
werking op dezen grond voordeelig is.
Op een akker, groot ongeveer 34 Are, die in den herfst van
1904 voor is bewerkt met den ondergrondsploeg, zijn aan
gelegd 2 stel proefvelden, elk bestaande uit 2 perceelen; het
eene stel ligt op het gewoelde land, het andere op het niet
gewoelde.
Perceel 1, groot 4,5 Are, bleef in 1905 onbemest, werd in
1906 bemest met per H.A. 110 karren stalmest en in 1907
met per H.A. 100 karren stalmest ter waarde van f 220 per
Hectare.
Perceel 2, groot 4,5 Are, ontving beide jaren kunstmest. In
1907 per H.A.600 K.G. super, 400 K.G. patentkali, 400 K.G.
chili en 100 K.G. zwavelzuren ammoniak, te zamen kostende
f 112 per H.A.
De opbrengst berekend per H.A. was als volgt.
Bieten Gehalte
in K.G. aan droge
stof.
Al kunstmest, gewoeld 4334 14.8
Bl stalmest, 3667 15
j A2 kunstmest, niet gewoeld 4500 13.8
Gehalte Opbrengst
aan in guldens.
•uiker.
9
9.2
8.4
8.8
f 303
- 256
- 315
- 268
Bemes-
tings-
kosten.
f 220
- 112
- 220
- 112
Mosterdzaad
in K.G.
1680
Perc. 1 varkensmest
2 kunstmest
Groote Poters Kriel
H.L. H.L. H.L.
286 47 56
326 38 40
Opbrengst Bemestings
in guldens kosten
f 648 f 125
710
83
Van 1902 af tot en met 1907, was de totale uitkomst van
dit proefveld (zie verslag 1906, blz. 8) als volgt:
Perceel 1, onbemest
2, kunstmest z. kali 1650
3, m. 1480
Stroo Opbrengst Bemestings
in K.G. in guldens. kosten.
5400 f 454 f 130
5100 - 445 75
4750 - 400 - 95
De uitwerking der kalibemesting is eer nadeelig dan voor
deelig geweest.
Vanaf 1899 tot en met 1907 was de totaal uitkomst van j
dit proefveld (zie verslag 1906, blz. 10) als volgt: j
De perceelen op het gewoelde gedeelte werden op 16 en 17
October gerooid. Door vertrek der arbeiders konden de per
ceelen op het ongewoelde gedeelte eerst op 5 en 6 Novémbèr
geoogst worden. Wijl het toen goed herfstweer was, is het ge
wicht der bieten nog wat toegenomen, doch het gehalte is iets
achteruitgegaan. De waarde der bieten is gerekend f 7 per
1000 K.G.
Over 3 proefjaren gerekend was het resultaat van dit proef
veld (zie verslag 1906 blz. 13) als volgt:
Proefjaar
Perceel 1.
Perceel 2.
Gewone mest
Opbrengst
Kunstmest
Opbrengst
1902-1905
1906
1907
Totaal
Zuivere opbrengst na ai
tingskosten
f 405
- 125
f 3116
- 648
f 482
- 83
f 3870
- 710
f 530
trek der bemea
f 3764
f 3234
f 565
f 4580
f 4015
Perceel 1.
Perceel 2.
Perceel 3.
Proefjaar
Gewone
mest
Opbrengst
Kunstmest
zonder
kali
Opbrengst
Kunstmest
met kali
Opbreng st
1899-1906
1907
Totaal
Zuivere opbreng
der bemestingskostc
f 440
- 130
f 3286
- 454
f 385
- 75
f3581
- 445
f 427
- 95
f3648
- 400
f 570
st na aftrek
m
f 3740
f 3170
f 460
f4026
f3566
f 522
f4048
f3526
Proef
jaar
Kunstmest,
gewoeld.
Stalmest,
gewoeld.
Kunstmest,
ongewoeld.
Stalmest,
ongewoeld.
Kosten
Op-
brengst
Kosten
Op
brengst
Kosten
Op
brengst
Kosten
Op-
brengst
1905 en
1906
1907
Totaal
Zuivere opb
aftrek der b
f 164
-112
f886
-303
f275
-220
f756
-256
f164
-112
f865
-315
f275
-220
f662
-268
f276
rengst na
em-kosten
f1189
f913
f495
f1012
f517
f276
f1180
f904
f495
f930
f435
Het resultaat over alle proefjaren is hier zeer gunstig.
In 6 jaren gaf de kunstmest eene zuivere winst van f 781
per H.A. boven den stalmest.
Dit proefveld stond onder toezicht van den heer D. Koolhaas
te Twisk.
6. WED. M. STOOP, Wogmeer.
Kalkrijke zavelgrond. Wintertarwe. Vorig jaar bruine
boonen.
Dit proefveld is aangelegd in den zomer van 1898. Het bestaat
uit drie gedeelten:
Perceel 1, groot 5,2 Are, is geheel volgens keuze der proef-
neemster in de jaren 1898—1904 onbemest gelaten, behalve de
eene helft, die in 1900 bemest werd met 80 voer stalmest per
H.A In 1904 werd bemest met 52 voer stalmest per H.A.;
in 1905, 1906 en 1907 bleef perceel 1 onbemest.
Perceel 2, groot 12,2 Are, is in den herfst van 1898 bemest
met een welig gewas wikken. In alle volgende jaren is hier
I) In 1906 zijn geen betrouwbare oogstcijfers verkregen, door
gedeeltelijke mislukking van het gewas.
Het meerdere voordeel door uitsluitende bemesting met kunst
mest verkregen was in 9 proefjaren te zamen per H.A. f 396 j
zonder kali en f 356 met kali.
8. R. KEPPEL, Aardswoud.
Kleigrond. Bosa-bieten voor zaadteelt. Vorig jaar
rosa-voerbieten.
1 Dit proefveld is aangelegd in 1904. Het bestond uit 2 per
ceelen, doch in 1905 is de helft van 2 bovendien bemest met
kalimest. daarna zijn beide helften weer gelijk bemest.
i; Perceel I, groot 11,4 Are, is in 1904 bemest met stalmest,
bleef in 1905 onbemest, ontving in 1906 per H.A. 70 wagens
koemest en was in 1907 onbemest.
Perceel 2, groot 10,9 Are, is voortdurend bemest met kunst
mest. In 1907 was deze bemesting per H.A. 600 K.G super,
400 K.G. patent kali, 200 K.G. zwavelzure ammoniak en 200
K.G. chili, kostende per H.A. f 102.
Het land werd 16 December 1906 geploegd. Super en patent
kali zijn gestrooid op 23 Januari, de zwavelzure ammoniak op
1
I) Van 1904 zijn geen betrouwbare opbrengstcijfers bekend,
daarom zijn die van dat jaar weggelaten. Voor 52 voer stal
mest is gerekend f 110 bemestingskosten per H.A.
Zoowel op het gewoelde als op het niet gewoelde gedeelte
van het proefveld heeft de kunstmest de beste resultaten opge
leverd Het verschil over 3 proefjaren bedroeg op het gewoel
de deel per H.A. f 396 en op het ongewoelde f 469.
De invloed der diepe grondbewerking is over 3 jaren heel
gering.
Dit proefveld stond onder toezicht van den heer J. H. Steg-
gerda te Oosterleek, hoofd van den landbouwwintercursus te
Wijdenes.
De Rijkslandbouwleeraar voor Noord-Holland,
C. NOBEL.
(Wordt vervolgd.)
tii
-ti