Marktberichten.
Burgerlijke Stand.
Plaatselijk Nieuws.
Tweede Kamer.
2o. Een drietal brochures van bet hoofdbestuur over
stal en melkhygiëne met een 5-tal conclusies, die ter
bespreking werden aanbevolen. Het meerendeei der ver
gadering meende, dat deze zaak van meer beiang was
voor de steden, dan wel voor het platteland. De behan
deling van den beschrijvingsbrief volgde hierop, maar
lokte weinig debat uit. Over het algemeen vond men,
dat er geen nieuws op voorkwam en naar aanleiding
daarvan stelde de heer C. Geerligs voor, eeuigen tijd
voor de verzending van den beschrijvingsbrief in de
afdeelingsvergaderingen punten te berde tc brengen,
waarvan de bespreking in de algemeene vergadering ge-
wenscht was en waardoor ze geschikt waren, op den
beschrijvingsbrief voor te kon.en. Dit voorstel vond on
dersteuning. De heer J. A. Kaan gaf zijn wensch te
kennen, dat H. N. K. zou trachten, den weg te vin
den- om de landbouwers van zuiver zaaizaad te voor
zien. Daartegen werd aangevoerd, dat deze zaak van te
grooten omvang was en dat H. N. K. niet als handelaar
mocht optreden Toch zei men. werkte die vereeniging
al in bedoelden geest, als zij zorgde voor Wllheimina-
tarwe. Hierbij werd echter vergeten, dat in dit bij
zonder geval het optreden van H. N. K. gewenseht was,
daar echte, let wel! echte iihelminatarwe niet in den
handel kwam. Tot afgevaardigde naar .de algemeene
vergadering werd gekozen de heer t'. Geerligs. Hierna
bracht de heer Jb. Stammes een vrij uitvoerig en mei
zorg ingekleed verslag uit van de algemeene vergade
ring op Texel gehouden. Bijzonder werd gepiezen de
leiding van den nieuwen voorzitter, wiens openings
rede op ieder een aangenamen indruk had gemaakt.er.
slotte werd nog medegedeeld, dat van het hoofdbestuur
eene lijst was ontvangen met namen van sprekers en
daarbij hunne onderwerpen. Indien men slechts een
lokaal beschikbaar stelde kon men op kosten van de
vereeniging een spreker laten komen. Van deze aan
bieding werd gebruik gemaakt en gekozen ue heer H.
C. Reimers. Daar de rondvraag niets opleverde, volg
de sluiting.
Gemeenteraad Harenkarspel.
Vergadering van den Raad der gemeente Haren
karspel, op W oensdag den 18 November 1908, s na
middags half twee.
Voorzitter de heer .lb. Svvan, Burgemeester.
Afwezig de heer Groot, wegens ziekte. Vacature
Keesom
Opening door voorzitter. Daarna lezing der notulen,
die. onveranderd worden goedgekeurd.
Mededeelingen
a. dat goedgekeurd zijn teruggekomen van Ged. Sta
ten gemeenterekening 1907 en begrooting 1909;
b. dat de onderwijzers voor hel herhalingsonderwijs
en de slemopnemers hunne benoemingen hebben aan
genomen
c. dat "door Ged. Staten beslissing is genomen op
huurwaarde van woningen van schoolhoofden en^ dat
't is vastgesteld door Ged.- Staten, zooals door den
Raad is voorgesteld;
d. dat in plaats* van den heer Keesom lot zetter is
benoemd de heer Slot;
e. dat bij nader inzien is gebleken, dal er 1 banken
meer noodig waren in de school te Dirkshom, dan ver
ondersteld was. Het hoofd der school had eerst 20
banken genoemd, doch later bleek, da! er 24 noodig
waren, zoodat nu, met inbegrip van de banken voor
de school' in hel Waarland er 30 noodig zijn.
De aanbesteding zal plaats hebben in December a.s.
De heer Burger informeert of de inschrijving alleen
Is opengesteld voor Ingezetenen. Voorz. antwoordt be
vestigend.
f. dat de verkiezing voor een gemeenteraadslid (va
cature Keesom) gesteld is op 1 Dec. a.s. Stemming
en herstemming (zoo noodig) op 8 en 15 December a.s.
g. wordt behandeld een verzoek van onderwijzer
Bosch uit Kerkebuurt, om eervol ontslag tegen 1 Jan.
1909. Met algemeene goedvinden wordt dit verleend. Er
zal worden geadverteerd in De Vacature en in de
Katholieke Onderwijzer. Stukken in te leveren voor
5 December a.s.
h. Aan den Minister van Binnenland sche Zaken zal
met algemeen goedvinden gevraagd worden om den
uitslag van de stemming te mogen vaststellen, on
middellijk na afloop van de stemming en niet den
volgenden dag 's morgens 9 uur (zooais de wet dat
wil) in gemeenten waar meer dan een stemburau
is en dat is hier het geval.
i. Naar voorzitter van terzijde vernomen heeft zal
onderwijzer Bosch (ziek geweest zijnde) a.s. Maandag
weer in dienst treden.
De heer Burger bevestigt dit; hij heeft zelve den
heer Bosch gesproken.
Rondvraag. De heer Zut spreekt over de dorpen
Lutjebroek en Hoogkarspel. waar het biljarten om ge
lag over gemaakt is; de gemeentebesturen hebben er
daar in gewerkt. Bijzonderheden weet spreker verder
niet, doch men oordeelt, dat daarnaar wel is te infor-
meeren.
De heer Burger brengt een klacht over van den
smid van Kerkebuurt, die hem vertelde dat de timmer
man Mooi, belast met het maken van een gebouwtje
als steenkolenbergplaats bij de school in Kerkebuurt,
een gedeelte der benoodigde ijzerwaren buiten de ge
meente heeft besteed en hem daarmee voorbijging. De
heer Burger vindt de klacht gegrond.
Voorzitter verklaart van dit voorgevallene niet te
hebben geweten. Ware hij er in gekend geworden, dan
zou hij op levering door ingezetenen hebben aange
drongen.
De heer Burger wil gaarne dat voorzitter voortaan
er voor zal zorgen dat zulke leveringen in de gemeente
blijven.
Hierna sluiting.
„Proeftuin", Nieuwe Niedorp.
Op 17 November j.1. werd bij den heer C. Kooiman
eene algemeene vergadering gehouden van de alhier
gevestigde vereeniging tot exploitatie van een proef
tuin.
Aanwezig waren 11 leden.
De heeren P. Koopman, P. Haringhuizen en J. Lauge-
.dijk werden aangewezen tot 't nazien van de rekening.
De bestuursverkiezing leverde 't volgende resultaat op.
De heer D. v. d. Stok, die moest aftreden, wilde
zich niet meer beschikbaar stellen en in diens plaats
werd benoemd de heer J. Langedijk, die de benoeming
aannam.
Door vertrek van den secretaris werd in diens plaats
benoemd de heer P. Haringhuizen.
Daarop bracht de secretaris 't jaarverslag uit, waar
aan we het volgende ontleenen: Vroeg voorjaar werd
het terrein van den tuin gedraineerd, en nadat het ter
rein was geëffend en zwaar was bemest, werden de
boomen gepoot, iets wat ten deele reeds had plaats
gehad in den voorafgaanden herfst. Zooals bij vele din
gen, speelde ook hier 't abnormaal droge weer een
gewichtige rol.
Gedurende den zomer bleek ras, dat de boomen op
do westhelft zich beter hielden dan die op de
oostzijde.
't Spreekt wel haast van zelf dat van een opbrengst
der boompjes nog geen sprake kon zijn.
Toch brachten reeds enkele soorten een of een paar
vruchten voort.
Behalve voor fruitcultuur zou de er tussehen vrijko
mende grond gebruikt worden voor andere culturen. In
't voorjaar werden op 't vooreinde uitgezet 2000 aardbei
planten van de var. Laxton's noble en 2000 Jucunda's.
De laatstgenoemde planten waren vrij wat minder
dan de eerste en toch, trots dit groote verschil heb
ben de Jucunda's zich veel beter gehouden.
Totaal opbrengst 8.70.
Een deel van de westhelft zou volgens programma
worden bezaaid met aardappelen.
De knollen werden gepoot van 2030 Maart en deden
't oogenschijnlijk wonder goed. Toch viel 't bij de rooi
ing, die op 19 Juni begon, niet mede. In 't geheel
kregen we 55 zak groote, 15Vè zak kleine en 13Vè zak
kriel, totaal 84 zak, tot een bedrag van G4.83.
De tuinman behield 7 zak poters voor 't volgende
jaar. De gedrukte aardappelprijzen, 't niet zuiver zijn
van het pootgoed en de vurigheid der knollen deed
de opbrengst niet groot zijn.
In Mei werden slaboonen gezaaid. Men had veel last
en schade van de koper wormen. Den 31 Mei waren
echter de boonen over 't kwaad heen en groeiden ze
prachtig. De pluk ving aan op 6 Juli en duurde tot 14
October. De laatste 19000 kwamen echter van boonen
die gezet waren op 't aardappelveld. Zij brachten
op. Dat dit bedrag niet grooter is valt te wijten aan
den geweldigen storm die de planten zwart waaide en
aan den roesi, die verteerde, wat ue wind ongemoeid
haDegeboonen van 't andere deel, 317400 in geheel-
brachten op 110. Ze vonden gretig koopers.
Het achtereind werd ueplant met augurken. e 11
naald echter vernielde herhaaldelijk de planten, zooual
tenslotte de tuinman den moed opgaf.
Eigenaardig en zeer opvallend was t d< te ves
helft van de augurken bijna geen last hac! van clt
ril naald, want daar behoefde hoegenaan.u rfiet te «or
den ingeboet.
De augurkenpluk ving aan op 23 Juli en duurde tot
23 September, gedurende welken tijd 838 pond bommen,
314 pond grof, 120 pond middel en 118 pond fijn werd
geleverd, lot een totaal ueurag van 44.4'j-j.
't Door den koperworm verwoeste veld en tevens
een deel van 't aardappelveld werden beplam met sPruil
kool, die 18 Juli werd uitgepiant. Daar dit tijdstip
wat laat was (door de droogte) en de stand et; wei
nig te dicht, daar niet op zoo n sterken groei was ge
rekend, zal de opbrengst niet meer dan matig geraamd
mogen worden.
Nadat de boonen en augurken den bak hadden - er-
laten, werden daarin gezet een negental meloenen-plan
ten van de variëteit Farisien en Koraalrif, waarin zijn
gegroeid 18 meloenen. Opbrengst 7.30.
Na dezen oogsi werden 8 ramen met wortelen gt-
zaaid. Ook werd bloemkool en sla gezaaid. Met de
markten voor afzet der produtcen eerst gesukkeld. Win
kei, Hoorn, Alkmaar en Noordscharwoude hebben we
onderzocht en daarna het goede behouden; in dit geval
u inkel, voor augurken een goede markt, voor slaboo
nen minder.
Dank werd gebracht voor den steun van 'i Nederl.
Herv. Kerkbestuur voor den bouw van de woning van
den tuinman, wiens vrouw om haar flinke hulp aan
haar man, gehuldigd wordt.
Ledental onveranderd en wel: 25.
Bij de rondvraag vestigt de heer D. Kuilman de aan
dacht op het feit, dat de belangstelling voor den proef
tuin moet worden gewekt door tuinbouwonderwijs. Daar
nu de secretaris vertrekken gaat, wensclit spreker
den heer Teer met het onderwijs te belasten en
vraagt daaromtrent het advies van den secretaris. Deze
deelt mede, dat een rijkssubsidie kan worden ver
kregen voor een tuinbouwcursus onder leiding van een
landbouwonderwijzer, met Teer als practicus, of ook
voor een snoeicursus onder Teer als leider.
De heer J. Kruit wijst er op dat 't. wenschelijk ge
acht mag worden, den tuin met ijzergaas te omringen,
ten einde te verhinderen dat hazen en schapen de
boomen zullen beschadigen. De vergadering is 't daar
mee eens en alzoo wordt besloten. Daarop sluit voorz.
met een woord van dank aan deii aftredenden secre
taris de vergadering.
In de gehouden bestuursvergadering werd de h'eer P.
Haringhuizen tot secretaris gekozen en nam de benoe
ming aan.
Anna Paulowna.
Bij de op 17 dezer gehouden aanbesteding is de
levering van de leermiddelen, schoolboeken en-sehool-
behoeften. voor de scholen in deze gemeente, benoodigd
in 1909, gegund aan de firma Trapman en Co. te Scha-
gen en de levering van leermiddelen voor het hond-
werkonderwijs aan J. van Nuland alhier.
Anna Paulowna.
Zaterdagmiddag j.1. bekwam de echtgenoote van J. 't
B. alhier, terwijl zij bezig was met het vetkoken ernsti
ge brandwonden in het gezicht en aan de handen,
door het plotseling opspatten van dit vocht. Genees
kundige hulp moest dadelijk worden ingero. pen, waar
bij echter gelukkig bleek dat gevolgen van blijvenden
aard niet zijn te duchten.
luvoeriug van den w Hlciijken lijd
Bij Koninklijk besluit is bepaa'd, dat du wet vpn 23
Juli 1998 tot invoer van ean wettolijken tjjd dei', lsten
Mei in 1909 in werking troodt met den aanvang van
het etmaal, dat na middernacht van den 30 April 1909
Z(jn begin neemt.
Hoogwoud.
Door H.H. Ged. St. dozor provincie is b(j hun besluit
van den 11 November 19r8, goedgekeurd de rekening
dezer Gemeente dienst 1907.
De ontvangston hadden bedragen f24560.26 en de uit
gaven f 24494 175, alzoo sluitende met ee voordeelig
aldo van f 66.085. Op die zelfden datum isgoedgekeutd
do begrooting dienst 1909, dezer gemeente.
De ontvangsten en uitgaven dier begrooting bodragen
f23139.79.
liet drievoudig ontslag le Amsterdam.
Naar men verneemt, is aan H. M. de Koningin oen
rekwest gezonden inzake liet ontslag door B en W.
aan de drie gemeente-ambtenaren gegeven. Zoo men
ziet, is de zaak dus nog niet van de baan.
Oud en Jong.
Gistormorgen zou to Heusden een paartje in bot hu
welijksbootje stappen, waarvan de bruid oven 3 en da
bruidegom ruim 7 kruisjes tolt. De bruidegom reed in
'en rijtuig naar de bruid, doch... niet steeds is do liof
de bestendig van duur en bet spreekwoordoon vrou
wenhart is wispelturig, bleek ook hier weer Ons bruid
je vertikte het om mee te gaan en de bruidegom was
niet b(j machte 't hartje zijner uitverkorene te vermur
wen. De bruidegom troosteloos naar huis, in 't vooruit
zicht voortaan onbemind zijn pad te moeten bewandelen
Do ambtenaar van den burgjl(ikon stand, hot wachten
moede, naar huis. ('s.H. Ct.)
Predikbeurten.
Zondag 22 November 130$
NEDERLANDBCR HEHVOBMDE GEMEENTE tc
Schagen, voorm. 10 Uur, üs. Heiman.
Wioringer waard, voorm 9.30 uur, Ds. Onnekos.
Anna Paulowna, voorm 10 uur, Dr. Toxopeüs,
Zuid-Züpo, voorm. 9.30 uur, Ds. Met, Burgerbrug.
Avondmaal.
Noord-Zijpo, 's av. 9.30 uur, Ds. Met, Schagerbrug.
Winkel, Ds. Kniphuizen.
Sint Maarten, Ds. Tinholt.
Oude Niedorp en Veenhuizen, geen dienst.
Den Oever op Wieringen, voorin. 10 uur, Ds. Reinders.
Hippolytushoef op Wieringen, 's av. 7 uur, Ds. H
Bax, avondpreek vanwege de afd. Ned. Prot. Bond.
Kolhorn, voorm. 9.30 uur, Ds. Engelkes,
DOOPSGEZINDE GEMEENTE te:
Barsingerhorn, Ds. Kooiman, Barsh.
Noord- en Zuid-Zijpe, voorm. 10 uur, Ds. Corn. Vis
Jzn., Oudesluis.
Wieringen, Ds. Onnes, Hipp.
Nieuwe Niedorp, Ds. Haars.
LOKAAL „BETHEL", HOEP, SCHAGEN
ten behoeve van de Nederlauil&ch Hervormde Kerk:
voorm. 10 uur, J. L. van Grasstok.
Donderdag 19 Nov., 's av. 7 30 uur, Bijbellezing.
Groenteveilingen.
■e—iiiimüi iwma
Broek op Laugendfjk, 17 Novemb. 1908.
Aardappelen (ronde) f 0.— a f 0 poi- i/2 H.L.
Wortelen f 0.— a f 0.— per 100 bos.
Bloemkool 1ste soort f 0.— a f 0.— ;er 100 stuks.
2de soort f 1.— a 1 1.60 r
Ronzenbloemkool f 7.— a f 10.50
Roodo kool f 4.— a f 10.50
Gele kool f4 a f 9.-
Witte kool f 8.— a f 17.50
Deensche Witten f0.— a f 0.—
Koolrapen f 2.30 a f 0.—
Nop (kleine uien) f 0.— a f 0.— 50 K.O.
Uien f 4.— a f 4.50
Bieten f o.— a f 0.- per 1000 stuks.
Rammenas 0.— a f 0.—
Een wagon witto kool 10.000 K.Q. f
Winkel
16 November 1908.
Appelen f 2. - a f 2.60 per mand.
Peren
Wortelen
Bieten
Kool
Rapen
Aardappelen
Kaas
Nieuw Leven
14 November.
Roode kool
Roode kool 2o srt.
Kleinere
Gele kool
Golo kool 2e srt.
Kleinere
Witte kool
üion
16 November.
Roode kool
Rood6 kool 2o srt.
Kleinere
Gele kool
Gele kool 2e srt.
Kleinere
tJ:en
17 November.
Roode kool
Roode kool 2e srt.
Kleinere
Gele kool
Gele kool 2e srt.
Kleinere
Uien
Noord-Seharwoud«
Reu zenbl oem koo I
Middelbare
Roode kool
Witte kooi
Gele kool
Uien
17 November 1908.
Reuzonbloemkool
Middelbare
Roode kool
Witte kool
Gele kool
Uien
18 November.
Reuzonbloemkool
Middelbare
Roode kool
Witto kool
Gelo kool
Uien
f 1.20 a f 2.10
f 0.40 a f 0.60 per zak
f 7.— a f 0.— por 100 stuks,
f 1.40 a f 8.— i) n
f 1.30 a f 1,90 krop.
f 0.— a f 0.— 35 K.G.
f 0.— a f 0. per stuk.
Htntion Noord Sctaarwonde.
f 7 75 a f &50 per 100 stuks,
f 6,— a f 7.60
f 1,30 a f 4.75
f7. af 8.—
f 5,50 a f 6.75
f 1,10 a f 4.50
f il f 0. ff ff
f 4.— a f 4.25 ff ff ff
f 8.25 a f 9.75 per 100 stuks,
f 7,a f 8,— ff n
f 2,a f 6, ff ff
f 7,50 a f 8. -
f 5,50 a f 6,50
f 2,25 a f 5, ff ff
f 4._ a f 4 30 per baal.
f9- af 9.50 per 100 stuks
f 7.25 a f 8.75
f 1.90 a f 6 -
f 7. a f 8.--
f 6, a f 6,50
f 3.- a f 6.-
f 4,— a f 4.80 por 50 K.G.
(Dorp). 16November 1908.
f 5.- li f 6.— por 100 stuks,
f 1.— a f 0.—
f 6.— af 950
f 10.- a f 15.-
f 6, - a f 7,50
n
n
n
f 4,60 a f 4,60 per baal.
f 8 af 11.75 per 100 stuks,
f a f 1.60
f 5.— a f 9.50
f10.a f 15.—
f6.- af 875
f 4.50 a f 4 55 per baal.
f 6.— af 10.50 per 100 stuks
f 1.- a f 1.50
f 5,— a f 9,— per 100 stuks
f 8,- a f 14,-
t 5, a f 8,
f 4,50 a f 0.— per baal.
Alkmaar, 16 Nov. 1908.
16 Koeien en ossen f 180. a 250.—, 58 vette kalveren
f40.— a 112. -, per Ned. P. f 0.80 a 0.90, 28 nuch-j
tere idem f 8,— a 25.—, - magere schapen f - a
988 vette id. f 20.— a 28.—, 296 vette varkens
f 0.40 a 0.47 p F 23 magere idem f 16 a f 19.—.
{'urinerend. 17 Nov
Aangevoerd 652 runderen, waarondei 596 vette, 58ai
70 cent per kilo. en 56 melke- en gelde- f 120 a
'240 per stuk, 1. pr(js st. 6 stieren 99 vette kalveron 75
a 95 ct. per kilo, handel stug, 189 nuchtere id. f 10.—
a 28.— por stuk, handel mfg., 3 paarden, 3201 scha
pen f 20.- af27.—prjjsh stug, 400 overhoudersf 12.—
a 20. prjjsh. stug, 407 vette varkens 43 a 47 cent
per kilo, handel matig, 17 magere dito f 16. a 22.—
per stuk handel stug, 245 biggen f 4.— a f 8— per
stuk, h st, 797 ganzen f 2.75 a 3,50,188 zwanen f 4.— a 5.—
350 mand appelen f 1.50 a 2.50, 150 md. peren f 1.50 a2.—
Kaas. Kleine f22,middelb. f 28 50, - Com-
tnissief a 0.—, aangov. 114 stapels. Handel vlug.
1186 K.G. boter f 1.50 a 1.55, kipeieren f7 a 8.—
eendoieren f 0
Hoorn, 14 Nov 1908.
Tarwo f 8.50 a 9 50
Gerst 6.75 a 6—
Haver 4 a 4 25
Groene orwton 13.— a 14.—
Grauwe erwten 14 50 a 16
Vale erwten 13.— a 15.—
Br. Boonen 10.75 a 11.25
Witte boonen 12.— a 13.—
Paardo Boonen 6 75 a 7.—
Mosterdzaad 21.— a
Kar wjj zaad a
VEE, BOTER enz..
13 stuks Paarden f 90.— a 210.— p.st.
Koeien a ,-
15 Soliapon 16.— a 24.—
Kalveren a
120 Biggen 5.— a 9.—
Kipoieren 6.75 a 7.—p. 100
1575 kop Botor 0.75 a 0.80 p.kop.
Gemeente SCh'AGEN.
Ing schreven van 1518 Nov. 190S.
Geboren: Dieuwertje, d. v. Jacob Kerkineer en van
Maartje Boontjes. -
Gemeente ANNA PAULOWNA.
Iugeschrèveu van 1418 Nov. 1908.
Geboren, Ondertrouwd en Getrouwd: Geeue.
Overleden: Jacob Aris, oud 27 jaren, ongehuwd.
Land Fonds Eregmars.
I ilslag der verhuring -van landerijen, belioorende
aan het fonds Bregman. gehouden alhier, op 16 No
vember j.1.
1. Weiland hij de Menisbrug, groot 1.21.70 H A.
Idem aan den Locterdij:: grooi 0.78.70 H A. In huur
bij den heer G. Boontjes voor f 270. Huurder dezelf
de voor f 270.
2. Weiland nabij Schagerbrug, groot 1.46.90 H.A. In
huur bij den heer G. van Schaik voor f 100. Huurder
dezelfde voor f 100.
3. Weiland in polder E te Zijpe, groot 0.92.7011
In huur bij wijlen den lieer K. Koster voor f 60. Huur
ster mej. wed. K. Koster voor f 60.
4. V. eiland te Wieringerwaard, groot 2.20.50 H.A
In huur bij den heer P. Kooij Jbz. voor f 220. Huur
der de heer G. Grin voor f 200.
5. eiland aan den Groenveldenveg te Suil Maar
ten, groot 6.02.70 H.A. In huur bij den heer D. Brom
mer voor f 600. Huurder de heer J. Brommer voor
f 600.
De IJsbaan.
j De ijsbaan is thans onder water gezet. De vrees
door sommigen geuil, dat hel water niet zou blijven
staan, is lot heden ongegrond gebleken.
Kostelooze inenting.
Niet zooals in de GemeentebekendmaUing staat ver
meld, zal op Vrijdag 20 November de kostelooze inen
ting plaats hebben, maar op a.s. Dinsdag te 3 uur.
oDCestaan. We weten het uit de Boerenoorlog, dat j
PoVTom van CREUSOl uit Frankrijk was, Duitsc£
land schaft zich voor zijn leger en andere |anden
eveneens vuurmonden aan van de firmaEHRHARDT
en hel blijkt dat kanonnen van SLHNEIDER bij pro
ven zich superieur lietoonden boven Krupp.
Onder die omstandigheden wil de heer Thomson
niet langer een blind vertrouwen stellen in de lirma
Krupp, in ieder geval geen gelden loestaan voor leve.
ring door die firma tenzij onder de strengste waaN
1)("ut"de mededeelingen van den minislei blijkt, dat
na proefnemingen, in 1901 reeds, het Krupp s kanon
beier bevonden was dan dat van l lirhardt, Schnei-
dei of Cocquerill en thans hel Indische Legerbestuur
na rijp beraad besloten heefl het geschut van Krupp
te nemen. Z. E. wijst er verder op dat die firma
aangenomen heeil de batterijen le leveren vol
doende aan de voorwaarden die gesteld zijn.
Voor dat het wordt aangenomen, wordt het nog door
een commissie in indië onderzocht of het wel voldoet
aan de gestelde conditie. Bij een firma als Krupp acht
de minister dezer waarborgen alleszins voldoende
Krupp is „slechts 10 mille duurder dan de andere
firma's. Met 47 tegen 15 stemmen wordt het amendt
Thonxsou verworpe n. Voor stemden alle soc-
democralen, vrijz.-democraten en verder v. d. Bergh
van Rotterdam, Blooker, Jannink, Borgesius, Thomson
en Reijne. -»
Nijmegen zal eindelijk haar nieuwe kazerne krijgen
voor de Koloniale reserve. De heer Ter Laan trachtte
het nog te coupeeren door Harderwijk, als hebbende
een kazerne, aan te wijzen als standplaats voor de kolo
niale reserve. Hel bleek eehler uit de mededeelingen
van tien minister dai de kazerne le Harderwijk te
klein Is om de vier compagnieën te kunnen bevatten,
en het artikel werd dus mei 54 legen 5 stemmen goed.-
gekeurd.
De Indische begrooting werd Maandagavond laai
aangenomen inel op 5 na algemeene stemmen. De
5 aanwezige sociaal-democraten stemden tegen.
Gister, Dinsdag, werden verscheidene kleinere ont
werpen behandeld. De voornaamste zijn een ontweip
tot het verleenen van vrijdom van suikeraccijns
indien de suiker niet gebezigd wordt voor menschelijk
verbruik.
Van de gelegenheid maakte de heer REIJNE ge-
hi-uik om een pleidooi te leveren voor de wenschelijk-
heid om ook vrijdom te verleenen van suikeraccijns
voor de jamfabricage, zooals in andere landen, ünze
jamfabrikanten kunnen niel legen de buitenlandei-s con-
curreeren; wel wordt restitutie van accijns verleend
voor jam die naai- het buitenland verzonden wordt,
maar de voorschotten aan accijns nemen te veel exploi-
laliegelden in beslag. De heer Reijne vraagt dus in
het belang onzer jamindustrie vrijdom van suikerac
cijns.
Natuurlijk kon de minister van financiën
dit niet geven bij dit ontwerp, omdat dit ontwerp regelt
den vrijdom van suiker, niet bestemd voor inwen
dig gebruiktoch belooft hij verbetering te zullen aan
brengen zoodra de suikeraccijns verlaagd wordl, hoe
wel onze jamfabricage een pré heeft boven de
builenlandsche die 25 gulden inkomende rechten moet
betalen, terwijl de onze met 17 18 gulden vrij komt.
Het ontwerp wordt goedgekeurd.
Het 2de belangrijke ontwerp is de wijziging in de
mijnwet, voorgesteld door den heer VAN KOL
Het ontwerp heeft slechts twee artikelen van den
volgenden inhoud:
Art. 1. Concessies lol ontginning van mijnen, worden
door Ons niel verleend, dan na goedkeuring van de
Staten-Generaal. -
Art. 2. Deze wet treedt in werking op een nader
door Ons le bepalen dag.
Hel wetsontwerp is ontstaan tengevolge van de aan
neming der motie-v. Kol, die zich uitsprak voor
voor Staatsexploitalie der mijnen in Limburg en Bra
bant
Minister VEEGENS heeft gezegd, dal hij zicli aan
die motie niet houden kon en particuliere exploitatie
naast Staatsexploitalie noodzakelijk was. Ook minister
TALMA is dezelfde meenuig toegedaan. d)e beerVAN'
KOL dit wetende, heeft dus nu een wetsontwerp in
gediend, dat van uitsluitende Staatsexploitatie mei
meer spreekt, wel weiend dat dil geen kans van sla
gen heefl. zeker niet bij de Eerste Kamer; slechts be
doelt goedkeuring, don ïfie Staten-Generaal, van con
cessies door Hare Majesteit verleend.
De heeren JANSSEN en V. CITTERS, die zeggen
veel voor Staatsexploitatie te „gevoelen", maar de
particuliere niet te willen onderdrukken, zijn tegen het
ontwerp omdat het uitsluitend op Staatsexploitatie ge
richt is, wat toch niemand uit de artikelen lezen kan
en ook door den voorsteller, blijkens zijn eigen ver
klaringen, wel gewild, maar hier niet bedoeld is.
De heer LELY kan zich met het ontwerp V. KOL
v ei eeuigen, mits alleen bedoeld is de goedkeuring der
State-Generaal, wat betreft de aanwijzing der te ex-
ploiteeren velden; niet de voorwaarden der concessie.
Een zeer krachtigen steun kreeg de heer V. Kol van
den heer DOORN, die krachtige maatregelen wilde
tegen het verleenen van concessies met onvoldoende
voorwaarden. Het zijn juist de voorwaarden die aan
de goedkeuring der Staten-Generaal moeten onderwor
pen worden, bijv. om te voorkomen dat de concessies
in handen van buitenlanders komen.
De heer LOHMAN bestreed het ontwerp omdat het
eigenlijk een blanco artikel bevat. De eerste Kamer
wordt gewoon uitgeschakeld indien de 2e Kamer een
concessie weigert. Waarvoor al die drukte? vraagt hij;
de voordeelen der exploitatie zijn toch zoo groot niet.
bovendien de Kamer is te weinig technisch en dit ont
werp voert in een groot gevaar: omkooping der Kamer-
eden. .Men moet toch maar durven!
De heer V. DOORN hield prachtig voet bij stuk, wees
op het enorme belang dat ons volk heeft bij het
verleenen van dergelijke concessies en wees af de
verdachtmaking van den heer LOHMAN, wat betreft
de omkooperij. Moeten wij ons met zulke argumen
ten laten bang maken? vradgt de heer v. Doorn; gel
den zuike motieven bij het maken van wetten? Gel
den ze ook bij andere wetten?
Intusschen het bleek dat er in dit eenvoudige wetje
van ailikelen nog zooveel voetangels en klemmen
agen uat de Kamer beslist het, met een amende
ment van den heer ROODHUYZEN, met een subamen
dement .van den heer RUIJS DE BEERENBROUCK,
aldus luidende:
„Concessies tot mijnontgiuning worden door Ons
niet verleend dan voor terreinen bij de wet aange
wezen en onder bij de wet te stellen voorwaarden",
opnieuw in de afdeelingen te onderzoeken.
it geschiedde op voorstel van den heer Lohman.
W e behielden ons voor Icrug Ij kont ju op de rede
des lieeren THOMSON, die zijn ontevredenheid ]lat|
te kennen gegeven over de voorstellen op de India he
begroeting tot vernieuwing van ges.-hut.
Voor 2 millioen nieuwe batterijen van de firma
Krupp zou worden aange, hafi, en op deze beg.oo-
ling kontl voor -170 mille als eerste post Maandag
middag stelde de heer Thomson bij amendement 1
de 470 mille le schrappen op grond, da de Kamer
de gegevens tol beoordeeling van de aïvr.iag, mist.
De minister eischl blind vertrouwen en dat no» wel
voor een uilgaaf van 2 millioen.
liet blijkt uil de mededeelingen van den heer Thomson,
die trouwens iater door den minister vrij vel als juist'
worden erkend, dat er tegenwoordig iieel wat concur
renten van de firma Krupp, zelfs ui Duilschland zijn
o
Een valsche munter.
He Goudsche recherche heeft de hand gelegd op
zekeren D. van Leeuwen, wonende ran de Vierde kade
te Gouda, van wien zij vermoedde dat hij de ver
vaardiger van de vele in den laatsten tijd bij de
politie gedeponeerde valsche guldeus zou zijn. Door
het vinden van eenige gereedschappen in zijne woning
«eid zij in dat vermoeden versterkt; de man viel
dan ook bij liet verhoor door de mand en bekende,
zijn schoonmoeder en een zijner zusters, die de geld
stukken op slimme wijze in omloop wisten te bren
gen, werden eveneens gearresteerd.
De guldens waren op slordige wijze bewerkt en waren
°P .et eeisle gezicht als ondeugdelijk te herkennen;
zoowel de rand als het randschrift ontbraken, terwijl
ook de kleur belangrijk van die der echte geldstuk
ken afweek.
i Alkmaar.
Op de heden gehouden Scheimarkt waren aangevoerd
loMi runderen, legen 956 ten vorlgen jare. De prijzen
waien ook nu hoog, de handel was vrij goed.
I URM EREND, 16 Nov. Op de najaarsrund ereumarkt
(scheimarkt) werden aangevoerd 762 stuks. Geldekoeien
180, pinken 80150, graskalveren 3065.
Prijzen lager, handel stug.
