Tweede Kamer.
EERSTE KAMER.
Binnenlandse!) Nieuws.
het gezelschap was geweest. Ons fanfarekorps ver
leende welwillend zijn medewerking om den feestavond
op te luisteren en gaf vooraf en in de pauzen enkele
aardige nummers ten beste.
Voor de eigenlijke uitvoering begon, werd de jubi
laris uit naam van Harmonie hartelijk toegesproken
Spr. herinnerde er aan in hoogst sympathieke bewoor
dingen hoe C. Groot voor 25 jaar tegelijk met hem en
nog een paar anderen als lid was toegetreden, wat
Groot betrof, eigenlijk als „jong maatje". Hoe. waar
aanvankelijk de verwachtingen omtrent hem juist niet
zoo heel hoog gespannen waren geweest, daarin al
spoedig verandering was gekomen, en Groot naderhand
gedurende tal van jaren tot op den huidigen dag zeker
wel een der meest verdienstelijke leden was gewor
den bij Harmonie.
Daarna bood de president der kamer, de heer A.
Groot met eenige gevoelvolle goed gekozen woorden
den jubilaris een keurigen barometer aan, hopend, dat
deze zeer veel „mooi weer" voor hem mocht aanwijzen.
In de pauze tusschen het vooraf gespeelde „Levens
dwang", een tooneelstukje in een bedrijf en het blij
spel „Het Zangersfeest" bleek er van nog meer sym
pathie voor den jubilaris, daar hem door dr. Post na
mens de kunstlievende leden met een van veel waar
deering getuigende toespraak nog een keurige lamp
werd aangeboden.
Wat de uitvoering zelf betreft, beide opgevoerde
stukken liepen goed van stapel en brachten in groote
mate den gewenschten indruk bij 't publiek teweeg,
terwijl in 't Zangersfeest de jubilaris als Bolten weer
geen gering aandeel had in 't succes van den avond.
Nutsdepartement Oudkarspel.
Op Woensdag 2 December werd in de kolfbaan van
den heer Buckmann alhier een buitengewone vergade
ring gehouden door het Nutsdepartement.
Het programma bestond in eenige voordrachten door
den heer P. H. Lamberts Jr. van Amsterdam, afge
wisseld door muzieknummers van het Symphonie-or-
kest „Sempre Crescendo".
De heer Lamberts verstaat bij uitnemendheid de
kunst, om zijne hoorders te boeien en te vermaken.
De vertolking van „Iets over de vrouwen!" (laatste
humoreske door J. v. Maurikl was allerkostelijkst.
De vijf rollen van het tooneelspel „Ben Kerstnacht"
van Hamburger werden door hem op meesterlijke wijze
uitgebeeld. Geen wonder, dat hem na elk optreden
een uitbundig applaus ten deel viel en elk nummer met
de grootste aandacht werd gevolgd.
Ook het Bymphonie-orkest heeft zich als altijd zeer
goed van zijn taak gekweten.
Vooral het slotnummer „Bis früh urn fünfe" vond
algemeenen bijval.
Vermelden wij nog, dat de zaal vrij goed bezet was
en een zeer gezellig bal, dat tot laat in den nacht
voortduurde, den avond besloot, dan behoeft het geen
betoog, dat „Het Nut" ons eenige genoegelijke uren
heeft verschaft en er met voldoening op kan terug
zien.
Wieringerwaard. Vergadering van 't Nut.
Dinsdag traden in ons Dep. van 't Nut op de heer
Vrijlandt en mej. Van Kooten, beiden van Amsterdam.
Voor eerstgenoemde zijn voordracht „Beschaving"
begon, deelde hij mee, dat mej. Van Kooten en hij
dien avond vooral ten doel hadden, de schoonheid van
Vondels taal te doen uitkomen, en daarvoor gekozen
hadden een paar fragmenten uit V.'s „Lucifer".
De enkele aanwezigen, die .dit treurspel kenden,
vernamen dit nu juist niet met genoegen, omdat ze
vreesden, dat de mooie taal wel eens bij de meer
derheid moeilijk zou kunnen doordringen, doch hoop
ten meteen, dat wellicht de fijne voordracht het
welluidend zeggen misschien toch nog genot zou
kunnen verschaffen aan velen.
Deze verwachting werd evenwel al getemperd, toen
we bij „Beschaving", een verdienstelijk schetsje, ook
hoorden het ingelaschte bekende mooie vers: „Het
Triomflied der Beschaving" t an Estella Herzveld, welks
vertolking veel te eentonig, te somber was.
Hierna traden beiden op en begon mej. Van Koo
ten met den „Zang" van de Rev van Engelen: „Wie
is het, die zoo hoogh gezeten" enz. En 't klonk in
de zaal:
„Wie is het, die zoo hoog gezeton" enz. En later
hoorden we: Heilagg, heilagg enz. enz. Dat was heele-
maal iets ongewoons voor onze ooren. Wij zijn hier
niet gewend aan 't hooren van het en gezeton
en heilagg en meer van die voor ons onnatuurlijke
klanken.
Misschien doet Royaards iets dergelijks, misschien
hoort 't, om die oude vaerzen op die manier aan te I
bieden, maar dan zijn 't voor ons „paerlen voor de
zwijnen".
Ook de Tegenzang, door den heer V., was te don
ker, niet verheerlijkend, niet indrukwekkend genoeg,
naar onze meening. En we gelooven, dat hel een groote
uitzondering zal wezen, indien iemand van '1 gehoor
naar waarheid kan getuigen, dat hij genoten heeft.
Overigens dient gezegd te worden, dat het meeste,
wat dien avond gegeven is, iets zeer degelijks en
moois van inhoud was. En bij de voordracht door mej.
Van K. van een vers van Marie Boddaert en bij Kin
dersproken hebben we genoegen gehad; vooral 't laat
ste voldeed ons. Ook hare versjes van Laurillard wa
ren ten genoegen van het publiek, 't Zelfde kan gezegd
worden van de komische bijdragen, door den heer V.
ten beste gegeven. En de stukken, die mej. Van K.
op de piano voordroeg, verwierven en terecht
heel veel applaus. Naar dit spel werd met alle aan
dacht geluisterd, hetgeen niet gezegd kan worden van
alle andere bijdragen, een enkele maal zelfs gaf wat
beweging of een onderdrukt lachen de duidelijke be
wijzen van het tegendeel van aandacht,
„Hierna beter" zullen we maar voor onze nutsavon-
den hopen.
De minister van Binnenl. Zaken is behalve een bi
zonder begaafd en welbespraakt ook een zeer leuk
en handig man. Bij de algemeene beschouwingen op
de Staatsbegrooting, wist hij soms door degelijkheid
van argumentatie, door ronde, korte antw oorden, soms
door aanstekelijke vroolijkheid. vaak door leuke han
digheid en een enkele maal door would-be verontwaar
diging de Kamer ,te winnen, aangenaam te stemmen
of in ieder geval de discussie te bekorten.
Dat zelfde viel op bij zijn beantwoording der alge
meene beschouwingen op hoofdstuk V. Binnenlandsehe
Zaken, zijn speciaal departement. Zij was kort, gaf
juist zooveel als gevraagd Werd; bizonder knap toont
zich de minister daarbij in het onthalzen van opge
worpen kwestieshij acht zich ontslagen van de be-
antwroording wijl niet ter zake dienend, of vrome wen-
sehen omvattend, of ongewenscht met 't oog op de
toekomst als misschien een andere regeering achter
de groene tafel heeft plaats genomen enz.
Toch kan hij er niet onder heen dat tal van vragen,
ook door hem. bij de artikelsgewijze behandeling moe
ten beantwoord worden.
Als de heer VAN KOL hem vraagt om S taatsle
verantie van melk omdat er zooveel kindertjes ster
ven, antwoordt hij, dat die staatsleverantie niet hel
pen zal fels daarnaast particuliere melkverkoop niet
verboden wordt; een melk-wet, gelijk de heer VAN
KOL wil, ja de minister voelt er veel voor, maar
er zijn groote moeilijkheden aan verbonden.
De studie naar de oorzaken van de kindersterfte is
een studie op zich zelt...
We noemen dat Jantjes vaii Leiden in de gewone
spreektaal.
Voor den wansch om van de apothekers Staatsamb
tenaren te makeil, voelt Z.E. niet veel; beter is het
vrijheid met behoorlijk toezicht.
Op het verlangen van den heer KETELAAR om
de Kinderherstellings- en Vacantiekolonies te subsidi
eeren, wil de minister ook niet ingaan, omdat het
particulier initiatief zich dan zou terugtrekken Ook een
dooddoener, want als het waar was zou geen sub
sidie aan drankbestrijders, aan tuberculose-bestrijding
enz. gegeven worden.
De minister verdedigt de Woningwet, wint daardoor
de voorstanders dier wet, maar ook de tegenstanders
door den heer v. d. Biesen. De huiseigenaren lijden
voering verbonden zijn die aanleiding gaven tot de
Oppositie, zooals die in de Eerste Kamer is gevoerd
door den heer v. d. Biesen. De huiseigenaren lijden
ontegenzeggelijk schade en de minister zal dus over
wegen op welke wijze daarin te voorzien. Hij vindt
het 't beste eerst dan tot de onbewoonbaarheid van
woningen te besluiten als de bewoners er uitgaan.
Als we echter weten dat zulke bewoners zulke krotten
niet willen, ook niet kunnen verlaten, begrijpen we
meteen wat zulk een verklaring van den minister be-
teekent.
De sociaal-democraten hebben een paar zeer makke
bourgeois-amendementen op hoofdstuk V voorgesteld.
Eene er van is de subsidie tot bestrijding der tuber
culose te brengen van 73000 op 100000 gulden. De
heer SCHAPER verdedigt het amendt; het bedrag is
gevraagd door het bestuur der Ned. Centr. Ver. tot
Bestrijding der Tuberculose die deze som noodig
heeft We moeten wel bezuinigen maar niet hier; dan
liever bij Marine. Er blijkt nogal sympathie voor dit
voorstel te bestaan; de heer BLOOKER steunt het
maar oordeelt dat de minister niet aan zijn verplich
tingen voldoet met alleen maar geld aan de Vereem-
gingen te geven; de zaak behoort wettelijk geregeld
evenals bijv. in Noorwegen en Denemarken. In deze
landen is voorgeschreven de verplichte aangifte van
tuberculose, isolatie, ontsmetting van woningen en lijf
goed. Tuberculose onderwijzers mogen geen les geven
op school, overal inspectie van allerlei inrichtingen
enz Het percentage der tuberculose-lijders verminderde
daardoor van 35 p.cL tot 19 p.ct in 30 jaar. Voor
bestrijding, zegt de her Blooker, van mond en klauw
zeer wordt enorm veel meer gedaan dan voor tubercu
lose menschen.
I)e heer AALBERSE ook voelt voor het voorstel
maar wil onderscheiden tusschen subsidie aan tuber
culoselijders en bestrijding der tuberculose in Sana
toria enz Hij wenscht het eerste op den voorgrond|
te stellen en de gezonden te beschermen door hygië
nische opvoeding van ons volk. te beginnen met de
kinderen op de scholen.
De heer LOHMAN wil wel tot de bestrijding dezer
algemeene volksziekte meewerken maar dan volgens
een vast plan en voorgelicht door deskundigen. Het
voctr te stellen als of \vij voor de volksgezondheid niets
doen is een valsche voorstelling. Wat geschiedt daar
voor niet op onze universiteiten i
Ook hier jyeer meende de minister dat steun
aan particulieren doel moest blijven, om niet de par
ticulieren af te stooten. Overigens wil hij wel met
het schoolbestuur bespreken, wat in de vraag naar
schoolartsen kan gedaan worden. Dat staat .vastslechts
in enkele centra' kunnen schoolartsen aangesteld wor
den; overigens kunnen de onderwijzers les geven in
de beginselen van de gezondheidsleer.
Of de minister 100000 gulden zal noodig hebben
weet hij niet; ook is het moeilijk uit te maken aan
wie het geld gegeven moet worden aan de Sanatoria
of plaatselijke vereenigingen. De minister neemt ech
ter, toen de heer SCHAPER verklaard had slechts een
crediet aan den minister te willen geven, om tiet in
verband met de omstandigheden te gebruiken, het
amendt over.
Verleden jaar werd een langdurige discussie ge
voerd over de plaatsing van een herbarium, na
dat over dat zelfde onderwerp ook reeds in 1903 en
1905 Bet noodige gezegd was. Eindelijk was dan ver
leden jaar besloten terrein te koopen in Oegstgeest
waar het geplaatst zou worden, omdat Leiden minder
geschikt werd bevonden. Inmiddels is minister RINK
verdwenen en ziel deze geen kans de inrichting in
Oegslgeest te bouwen; er zijn te veel 'bezwaren.
Dat gaf heden aanleiding tot het opzetten van een
nieuwen.... boom, met den uitslag, na een paar uur
pratens, dat het herbarium te Leiden blijft en dat
er geen experimenteertuin bij komt.
Ten slotte is dat nog een èxtra-voordeeltje voor de
schatkist.
De heer SCHAPER sloeg een kleinen flater; hij
stelde voor 14.500 gld. te schrappen op art 109; overal
in Groningen is het tonnenstelsel zegt de heer Scha
per en waarom' kunnen die heeren daarvan ook geen
gebruik maken, de weinige uren dat ze er zijn; 1L500
gld. uit te trekken voor „biologische reiniging" was.
niet noodig:
Ik zal u zeggen waarvoor het geld gevraagd wordt
zegt de minister: 5000 gld. voor verbetering van het
terrein, 4000 voor nivelleering en 5500 voor een ge
sloten bassin ter aankweeking van goedaardige bac
teriën
O, ooo.... zegt de heer Schaper... dan trek ik mijn
voorstel in.
De heeren DOLK en TERLAAN wenschen meer ge
legenheid tot kostelooze openstelling der gymnasia,
waarin de minister niet veel lust heeft, omdat er
reeds zooveel sollicitanten zijn en er dan nog meer
zouden komen
Titans komen we aan de districts-verlangens. De
heeren wenschen allen dat de gemeentelijke Hoogere
Burgerscholen in hun gemeente door het rijk zullen
worden overgenomen. De heer VAN STYRUM bepleit
het voor Haarlem, de heer VAN ASCH VAN WiIJCK
verhooging van 'Subsidie voor Amersfoort als de
minister het niet doet, zouden er in Juni "„ongelulC
ken" kunnen gebeuren, doelende op de verkiezingen;
de heer JANSEN voor Maastricht, de heer BOGAARDT
voor Breda, hierbij gesteund door den heer Passtoors;
de heer DUIJNSTEE voor Zaltbommel; de heer DE
GEER voor Schiedam
Wat moet de minister nu van alle deze dingen zeg
gen?! Hij, de heer Heemskerk, wist het niet en dat
zegt wat. Ik zal mij niet verzetten tegen verhooging van
het schoolgeld voor forensen, zegt de minister... een
goed verstaander heeft maar een half woord noodig...
intusschen zal ik een regeling overwegen.... Ja, wat
moet een minister, die ze allen te vrind heeft te hou
den, anders zeggen
De heer PATIJN, die een Hoogere Burgerschool
voor Goeree en Overflakkee wil, protesteert er tegen,
dat de minister zich overal afmaakt....
En U hebt niet eens mijn rede van heden middag
gehoord' gebruik makend van de wetenschap dat de
heer Patijn er toen niet was, maar ook heel wel we
tend, dat de heer Patijn er niets wijzer uit geworden
zou zijn.
Gepleit wordt door de heeren HUBRECHT en BOS
voor het technisch onderwijs; de laatste vooral ten
behoeve van opzichters. Zij worden krachtig gesteund
met het gevolg dat de minister verplicht was, om ook
van zijn hart er voor, blijk te geven, voor den dag
te komen met een som f 17.500 als subsidie aan den
Bond van aannemers voor zijne middelbare school
voor de bouwvakken.
Dat viel in den smaak: en ging er door als koek.
Van deze royale bui maakten de h.h. SCHAPER en
TER LAAN met soc.-democratische vrijmoedigheid ge-
bi*uik om hun districten te bevoordeelen; de eerste
vroeg voor de ambachtsschool te Appingedami 700 gld.
verhooging van subsidie: de 2e voor die te Apeldoorn
maar dat was geen districts belang als dritte
im Bunde, vroeg de heer SCHOKKING hetzelfde voor
Harlingen en de minister verhoogde zonder ver
dere pour-parlers den post met 3000 gld.
Dat is wel gemakkelijk zoo meende ae heer DRUG-
KER; ik laat na voor mijn huishoudschool te Gronin
gen vorhooging te vragen, omdat zooiets zoo maar
even niet kan worden ingewilligd en de minister staat
het toch toe, zonder bespreking aan andereu Ik heb
spijt van mijn bescheidenheid Kom maar eens op mijn
departement met me praten zegt de minister.
De voorzitter raadt aan bij de afdeeling Lager On
derwijs. zich te beperken in de discussies. Het helpt
nietEen lange rede van den heer BOS, die zich
beangst heeft gemaakt over het Unie-rapport met zijn:
de btzondere school regel, de openbare uitzonde
ring; hoe denkt de minister daarover Absolute neu
traliteit op school wil hij en niet bidden dus, zooals
minister Rink kon goedvinden: van den heer Rood-
huijzen die van den minister de absolute verklaring
wil. (bit hij niet van zins is den schoolstrijd te herope
nen en uitroept tegen rechts: ge zult met uwe handen
van de openbare school afblijven!
Een niet onbelangrijke rede van den heer v. d.
MOLEN over de opleiding der onderwijzers....
De discussies nemen een kolossale vlucht, nu reeds
en we hebben nog geen Terlaan, nog geen Ketelaar
gehad Maai- 't is belaugrijk wat de heeren vertellen.
alles gloed nieuw, up fo date.
Wij zullen er Woensdag op terug moeten komen
Zitting van 3 December.
De Senaat was opgeroepen allereerst om de wijziging
der mtlitiewet af te doen, welke kort geleden door
de 2e Kamer met groote meerderheid is aangenomen,
zelfs met behulp der sociaal-democraten. Zooals men
weet geeft deze wijziging een bezuiniging van eenige
tonnen, invoering van het 2 ploegenstelsel en verlen
ging van den eersten oefeningstijd met 2 maanden.
Daarentegen verkorting van bet blijvend gedeelte. Sum
ma summarum vermindering van persoonlijke en finan-
cieele lasten en dus wel aanlokkelijk.
Toch verklaarden zich eLkele specialiteiten in de
Tweede Kamer zeer tegen deze wetswijziging, omdat
de defensiebelangen door het ontwerp schade zouden
lijden. Dit nu betoogde ook zeer in den breede de
ex-minister van Oorlog STAAL in de Eerste Kamer.
Dc minister had moeten komen met een volledige wij
ziging der Militiewet, met deze partieele wijziging
gingen we achteruit in alle opzichten. Minister SA-
BRON had zich verzet als generaal, tegen de ver
mindering van het blijvend gedeelte door hem, den
heer Staal, voorgesteld. Wat nu werd voorgesteld gaf
veel minder en werkte in hooge mate desorganiseerend
vooral ook ten gevolge van het opkomen der manne
tjes in 2 ploegen. Het oefenen in den winter zou
slecht gaan, wat door den minister en den heer V.
VOORST TOT VOORST bestreden werd, en tenge
volge van deze proef zou alles door elkaar geworpen
worden, waarvan de gevolgen zich jaren cn jaren
zouden doen gevoelen.
De minister verdedigde zijn stelsel op de bekende
gronden en de wijziging werd dan ook met 44 tegen
2 stemmen die van de heeren De Jong en Staal
aangenomen, nadat de heer RENGERS namens vele
vrienden verklaard had, dat deze wijziging werd geac
cepteerd, maar dat uit hun stem niet moest worden
opgemaakt, dat zij zoo bizonder ermee waren inge-
nomen.
I Heden, Vrijdag 4 December, kwamen weder de acta-
i terstandsontwerpen aan de orde. Men weet dat zij een
J trio vormen, waarvan het 2e ontwerp met zijn alleen
rechtsprekenden rechter, geen genade kon vinden in
de oogen der le Kamerleden, zoomin als de bepalin
gen van het 3e ontwerp dat dt- rechters, die pensioen-
faehig waren, gelegenheid gaf met vol trac.tement als
pensioen den dienst te verlaten, mits zij dat pensioen
direct aanvroegen,
j De minister had in zijn ontwerpen wijziging willen
brengen, op voorstel der Kamer met een novelle willen
komen. Doch al spoedig zag de minister en werd hij
er van verschillende zijden op gewezen, dat dit niet
ging, Immers de Eerste Kamer kan aannemen of ver
werpen, niet amendeeren; maar als de minister met
een novelle kwam zou dit niet anders beteekenen,
dan dat de Kamer langs een achterdeurtje het „recht
van amendement" had binnengehaald.
Z. E. kwam dus maar weer terug met zijn ontwer
pen, van te voren wetend dat zij zullen verworpen
worden. Hij verklaarde niet anders te kunnen doen,
omdat de 2e Kamer ze had goedgekeurdverwerpt
de Senaat deze ontwerpen dan komt daarvan de ver
antwoordelijkheid op haar te rusten.
De heer 'T HOOFT en REEKERS rieden den minis
ter aan bij verwerping van het 2e ontwerp een nieuw
ontwerp alle stadiums te doen doorloopen en het bin
nen te halen met de 2 andere ontwerpen. De Kamer
verwierp met 39 tegen 8 stemmen ontwerp nr. 2,
waarna de beraadslaging over ontwerp 1 en 3 wordt
aangehouden.
De Kamer is gescheiden tot 28 Dec.
Wieringerwaard.
Tot kaasmaker in de fabriek „De Volharding" is be
noemd de heer W. de Leeuw te Middelie.
Wieringerwaard.
Naar we vernamen fladderde een avond van deze
week nog een vleermuis rond. Zou 't dier bij 't on
gewoon zachte weer voor dezen tijd wellicht nog
voedsel opgedaan hebben?
Burgerbrug.
Donderdagavond trad in het Nuts-Dep. Burgerbrug de
heer Sabn van Amsterdam op met zijn onderwerp „Een
reisje naar zon, maan en sterren De voordracht werd
afgewisseld met eenige zangstukjes, door enkele belang
stellenden uitgevoerd. Een vrij groot publiek volgde den
spreker met aandacht.
Alkmaar.
In de gister gehouden openbare verkooping van
vaste goederen is de gemeente Alkmaar eigenares ge
worden van de zes perc. land in den polder Over-
die- en Achtermeer, nagelaten door wijlen den heer
J. Blom, en gelegen nabij de terreinen der gemeente-
reiniging, voor de som van f 26650 benevens de kos
ten van overdracht. De perceelen zijn tezamen groot
13.33.20 H.A. Eveneens werd de gemeente eigenares
van gronden op het eilandje aan het afgesneden Kanaal
vak, behoorende aan den heer G. de Groot en cons., 1
voor de som van f 11000, benevens de kosten.
Alkmaar.
Tot derden klerk ten kantore van den gemeente
ontvanger op eene jaarwedde van f 300 is, voorshands
voor den proeftijd van één jaar, benoemd de heer
C. R. ten kate te Obdam.
St. Maarten.
i Aan het Hulppostkantoor alhier werden gedurende
de maand November behandeld 56 inlagen spaarbank
tot een bedrag van f 1286.63. Terugbetaald werd in 11
aanvragen 608.65.
Nederland en Venezuela.
Uit Willemstad wordt dd. 4 Dec. geseind:
Het Nederlandsche slagschip „Jacob van Heems-
kerek" en de kruisers „Friesland" en „Gelderland"
maakten gisteren een betooging tegen Venezuela, en
stoomden langs de kust van Puerto Cabello naar La
Guayra.
De „Heemskerek' is hier hedenochtend teruggeko
men, terwijl de kruisers naar Maracaibo zullen vertrek
ken tót het houden van een gelijke betooging.
De betooging wordt beschouwd als een bewijs, dat
de toebereidselen tot een effectieve blokkade zijn be
ëindigd.
Het oorlogsschip „De Ruyter" is inmiddels naar de
West vertrokken, terwijl de „Utrecht" nog zal volgen.
Ongeveer half Januari bevindt zich daar dan een es
kader van 5 oorlogsschepen, bestaande uit 2 pantser
en 3 pantserdekschepen, bemand met ruim 1600 kop
pen en bewapend met 4 kanonnen van 24 c.M., 16
van 15 c.M. en 18 van 12 c.M. en geschut van klein
kaliber.
Ongeval.
Te Tuikwerd, onder Farmsum (gem. Delftzijl) stort-
te Woensdagnamiddag in de steenfabriek van den heer
1'. Dethmers het gewelf van een oven in. Van de drie
mannen, die daarin werkten, bleef R. Streur op de i
plaats dood, terwijl de beide anderen zwaar gekwetst
werden.
Zijper IJsclub.
Door een vijftal afgevaardigden van bij den Bond
aangesloten ijsclubs in de Zijpe is besloten om te
tiachten, voor gezamenlijke rekening een ijsschaaf aan
te koopen. Als nu die besturen hunne afgevaardigden
daartoe machtigen, dan kunnen Burgerbrug. Sint Maar
tensbrug, Schagerbrug, Oudesluis, Het Zand en Stolpen
in 't bezit komen van een werktuig dat voor een spoe
dig berijdbaar maken der banen onmisbaar is.
IJsbond Holl. Noorder-Kwartier.
Tot den Ijsbond zijn thans toegetreden de afd.
Spaarnwoude, Spaarndam, Heemstede en Bennebroek.
Ook de ijsclub „Ouder- en Nieuwer.Arastel" heeft
besloten tot toetreding bij den bond en dat zal wel
een begin zijn van de organisatie der ijsclubs in
Amstelland.
De Bond heeft nu de grenzen van Zuid-Holland
bereikt.
Kolhorn.
Donderdagavond ja. trad voor het departement al-
hier op de heer E. Kluyvcr van Winkel. Onnoodig te
zeggen dat deze \oor Kolhorn zoo bekende spreker
ook nu weder met de meeste aandacht werd gevolgd.
Vooral „Het Dozijn" en „Wijding" werden op schoone
wijze vertolkt.
Van de gelegenheid tot introductie was een zeer
bescheiden gebruik gemaakt.
Van Antlrevolutionnalr lot C hrisle» Democraat.
De kiesvereeniging „Nederland en Oranje" te Helder
heeft aan het Centraal Comité van Anti-rev. Kiesver-
eenigingen in Nederland kennis gegeven, dat zij heeft
besloten de anti rev, partij te verlaten en zich aan te
sluiten bij de Christen-Dem. Partij.
De overwegingen die haar tot uittreding hebben ge-
leid, zijn, kortelijk saamgevat, de volgende
le. De Anti-rev. Partij, van huis uit de Partij der
kleine luyden, onder de voortreffelijke leiding van dr.
Kuyper, sturende in Christelijk demokratische richting
heeit, haar eigen schoon beginsel hoe langer zoo meer
prijsgevende, zich verloren in den strijd voor een coali-
tie-politiek, die te kort doet aan baar zelfstandig wezen
en grootsch karakter, getuige de machtelooze houding
zoowel harer leidende organen als die harer Kamerclub'
ten opzichte van en bij onderscheidene principieeló
vraagstukken en debatten, een gedragslijn waarmede
de Kiesvereeniging zich niet langer kan en mag ver
eenigen, wijl zij, belijdende het anti-rev. beginsel, zeer
beslist wenscht te sturen in Christelnk-democratische
richting.
2e. Met name ten aanzien eener finale oplossing van
het kiesrechtvraagstuk, door haar steeds krachtig voor
gestaan als eerste voorwaarde om te komen tot eene
rechtvaardige sociale wetgeving, blijft de anti-rev. partij,
ter wille eener onnatuurlijke coalitie werkeloos,
handhavende alzoo van de eene periode in de andere,
het, door dr. Kuyper aldus gequalificeerd, „wetgevend
schandaal".
8e. De anti rev. partij heeft gedoogd, en is in weer
wil van herhaald protest blijven gedoogen, dat in het
kiesdistrict Helder, naast de anti rev. schrijvende kies
vereeniging. werd opgericht een tweede anti rev. kies
vereeniging, die, blijkens haar optreden wijl hare
samenstellers niet instemden met de houding van het
voor het district gecandideerd en gekozen anti-rev. ka
merlid A. P. Staalman ten doel had, door het stel
len van tegencandidaten bij kamer-, staten- en raads
verkiezingen, de organisatie van de bedoelde en bü het
comité aangesloten kiesvereeniging te ondermijnen, een
daad die in elke politieke organisatie als onbestaanbaar
moet worden afgekeurd, en te meer had behooren te
worden veroordeeld, nu blijkens de uitkomsten der on
derscheidene verkiezingen, geenerlei sympathie van be-
teekenis werd verkregen.
Nieuwe tarieven 8.8. en II. IJ. 8. M.
Ten einde tegemoet te komen aan de herhaaldelijk
gehoorde klachten betreffende de zeer uiteenloopende
en ingewikkelde tarieven der verschillende Nederlandsche
spoorwegmaatschappijen, is thans naar wij vernemen
door de Maatschappij tot exploitatie der Staatsspoor
wegen en de Hollandsche IJzeren Spoorwegmaatschappij
aan de regeering een ontwerp ter goedkeuring gezonden,
waardoor eene uniforme regeling zal worden bereikt
ten opzichte van het vervoer van reiz:gers.
Het voornemen is omalle speciale en goedkoope re ia-
gelegenheden deze uitzonderingstarieven werden ge
boren uit de concurrentie - af te schaffen, dat zijn
dus: tienrittenboekjes en goedkoope uitstapbiljetton
(vacantiekaarten>allen hier niet onder) en geen reductie
meer te geven op de gewone plaatsbiljetten, terwijl ook
retourbiljetten zullen ophouden te bestaan. Alleen zul
len worden verkrijgbaar gesteld enkele reisbiljetten,
kilometerboekjes en abonnementskaarten (voor alle lijnen
en bepaalde trajecten) en buurtverkeerkaartje3.
Naar de directie der H. IJ. S. M. verzekerde, zal do
nieuwe financioele regeling voor het publieke geen
noemt nswaardigo verhooging van de reiskosten met
zich voeren. De prijs van twee enkele ritkairtjes zal
ongeveer gelijk staan met dien, welke thans voor een
retourbiljet betaald wordt (op den afstand Amsterdam -
Den Haag zal ongeveer 10 centen meer betaald wordent,
terwijl voor groote afstanden door den Staatsspoor de
prijsberekening van du Hollandsche spoor is overgeno
men, wat echter volgens <3e directie, evenmin tot be
langrijke prijsverschillen zal leiden. De afschaffing der
retourbiljetten vindt haar grond in den wensch der
spoorwegmaatschappijen, om de aan de uitreiking van
retourbiljetten met langen geldigheidsduur verbonden
misbruiken tegen te gaan.
De directie hoopt de nieuwe tarieven reeds met Juli
aanstaande, of andera zeker met October 1909, te kun
nen invoeren. n. ct.
Sinterklaasviering op Texel.
Ofschoon de oude wijze van Sinterklaasviering op
Texel duidelijke sporen van verval draagt, is deze toch
nog niet in onbruik geraakt.
Op den 5den December trekken verkleede knapen langs
de dorpsstraten, gewapend met toethorens of andere
geraasmakende voorwerpen. Reeds dagen te voren zün
de bakkers ijveriger dan ooit in de weer met het bak-
ken van reusachtige hoeveelheden taai-taai, suikertaai
(spekulaas), banketletters, kneidbroodjes, krentebroodjes,
pepermoppen, een kleiner soort dito dito, prinsesjes ge
naamd, en zoo al meer.
Zoodra het duister invalt verschijnen op straat een
of meer straatvegers, voorzien van stalbezems en rinke
lende kettingen. Zij jagen de jonge gemaskerden en
de overige kinderen naar huis, Daarna ziet men ver
schillende gecostumeerden verschijnen, waar vaak keu
rige gemaskerden of aardige groepjes zijn op te merken.
Voelal zjjn ook de oudere gemaskerden voorzien van
koehorens, door sommige b(j verbastering .toet" ge
noemd.
Daarop maken zij niet alleen veel geraas, doch bezigen
het voorwerp ook als spreekbuis, om zich door de stem
niet te verraden.
Sommige gemaskerden bezorgen hier en daar pakjes.
Uok zpn er, die pepermoppen in den zak meevoeren en
deze hier en daar uitsl rooien voor kinderen.
Te ongeveer tien uur 's avonds loopt de maskerade
opi straat af en trekken de paartjes naar de café's, waar
tot laat in den nacht dansmuziek wordt gemaakt.
Vooraf hebben de meesten hun maskeradepak ver
wisseld voor de gewone kleeding, doch sommigen dansen
verkleed en voorzien van een masker tusschen de lus
tige paartjes rond.
Door de jeugd wordt vooral de morgen van den 6en
December bly begroet
Dan is het „zoekertjesdag".
Een week na den Sinterklaasavond wordt weer mas
kerade gehouden. Dan is 'f, naar de eilanders zeggen:
„Ouwe Sunderklats*.
t Is dan op den avond van den 12den December
gewoonlijk nog veel drukker op straat dan een week
te voren.
Van de pakjes, die men aantrekt, wordt dan echter
veel minder werk gemaakt, 't Heet dan: „hoe maller
hoe mooier".
Op dien avond wordt echter geen verlof gegeven
aan de caféhouders voor dansmuziek. Klokke elf Is 't
dan uit met de pret.
Een makke spreeuw-
C. v. d. S. te Dieren schrijft in „De Levende
Natuur"
In het begin van Mei IJ. werd aan den voet van een
muur van de woning van mej. M. C. gevonden een
vermoedelijk uit het nest gevallen jonge spreeuw, meer
dood dan levend. Door zorgvuldige verpleging bleef hij
in t leven, kwam spoedig tot ontwikkeling, zoodat hfl
in ue maand Juni de vrijheid kreeg. Dankbaarheid of
misschien ook herinnering aan het voer (Sluis' lijster
voeder en stukjes kaas) deden hem al besluiten in de
woning ln de kooi terug te keeren, met de vrijheid die
te mogen verlaten, waarvan hij ook ruimschoots gebruik
maakte. Na zich dan weer langer of korter in de vrijs
natuur verlustigd te hebben, eens zelfs gedurende 7
dagen en nachten, kwam hjj terug.
Onlangs op het tjjdstip samenvallende met dat van
bet vertrek der spreeuwen, vertoonde hij zich weer aan
do woning, werd goed gevoed en daarna in vrijheid ge
laten, echter zonder het gevolg als vroeger. Hij wilde
de woning niet verlaten, ging gewillig in de kool «D
