Grepen mi Land- Tuioiiw.
h°U2r'aar
rsrJüfTaw-si"k':"b5
Tweede Kamer.
Uit en voor de pers.
Kroon Pz. beiden te Oudkarspel en tot bestuurslid van
den Kerk- en Dergmeerpolder de heer Am. Vroegop
te Noord-Scharwoude.
Dt algemeene verkiezingen.
De Haagsche correspondent van de Tel. schrijft
De algemeene verkiezingen voor leden van de I n ee-
de Kamer zullen dit jaar bijzonder vroeg in de maand
Juni plaats hebben. Volgens art. 129 van de Kieswet
is de dag der verkiezing de eerste Dinsdag in Juni.
Dal is dit jaar 1 Juni. Vroeger kan het dus niet.
Art. 131 bepaalt, dat de dag der stemming niet vroe
ger mag zijn dan 10 Juni. Gaan we na, hoe het bij
vorige gelegenheden is geschied, dan kunnen we de
volgende datums wel als vrij zeker aannemen: lJuni:
verkiezing (candidaalslelling); 11 Juni: stemming en 23
of 21 Juni herslemming.
Gemeenteraad Alkmaar.
Niettegenstaande er op de agenda, die de Kaad
hedenmiddag te behandelen had, belangrijke punten
voorkwamen, waren een drietal leden niet Ier zitting
opgekomen, n.l. de heeren Fortuin, Luiting en de
Groot, van wie de laatste wegens ongesteldheid.
Bij de mededeeling dei' ingekomen stukken werd
den Raad de aangename mededeeling gedaan, dat de
commissie, indertijd gevormd uit de afd. Alkmaar der
Maatschappij; tot Nut van 't Algemeen, geen gebruik
behoeft te maken van de subsidie voor den in het
vorig jaar gehouden vakwedstrijd met tentoonstelling,
welke subsidie was toegezegd tot een bedrag van f400.
omdat er geen tekort pp de ontvangsten was geweest.
Het ingekomen schrijven van alle leeraren van het
gymnasium, uitgezonderd Dr. Boas, waarin zij verkla-
ren. dat de verstandhouding tusschen hen en den
Rector, zulks in verband met de ingediende motie-
Uitenbosch, nimmer iets te wenschen heeft overgela
ten, gif den Voorzitter aanleiding tot het voorstel, om
dit schrijven tegelijk met de motie te behandelen.
De heer Uitenbosch meende, dat er dadelijk over
beraadslaagd kon worden en dan tegelijk niet zijne
motie.
Na gehouden discussie staakten echter de stemmen
over dit voorstel.
Hetzelfde lot onderging het voorstel tot benoeming
van een gemeente-controleur. Verschillende leden pleit
ten voor aanhouding, omdat de tijd had ontbroken
al de stukken van de verschillende sollicitanten na te
gaan. De leden, die aldus spraken, zullen de con
clusie ligt voor de hand zich niet onvoorwaarde
lijk met de door B. en \V. ingezonden aanbeveling1
kunnen vereenigen. Immers anders was er voor uit
stel weinig reden van bestaan. Toen de staking bekend
was, ontstond er nog een woordenwisseling over de
vraag, of het nemen van een besluit nu lot eene vol
gende vergadering moest worden uitgesteld, omdat de
vergadering onvoltallig; was. Immers, in die: volgen
de vergadering zou reeds verkregen zijn wat men nu
wenschte, n.l. het vereischte uitstel, 't Ging toch niet
aan om dan andermaal te stemmen over een voor
stel. om de benoeming tot een dan volgende zitting
uit te stellen: B. en W. namen daarom wijselijk de
aanbeveling terug om haar de volgende vergadering
opnieuw op de agenda te plaatsen.
Het voorstel van de elf leden om zonder verdere
beraadslaging te besluiten lot den bouw van een rij-
brug over de Nieuwlandersingelgracht tegenover deEm-
mastraat en tot vernieuwing en verbreeding van 3e
Heiloërbrug ter dubbele breedte, (kosten hoogstens
f 20.000) werd op voorstel van den Voorzitter gesteld
in handen van B. en W. uit overweging; dat dit col
lege bezwaarlijk het besluit tot den voorgestelden brug
genbouw zal kunnen uitvoeren, zoolang zij niet in de
gelegenheid zijn geweest de ingediende plannen door
den deskundige der gemeente te doen onderzoeken en
begrooten. In eene volgende vergadering; zullen zij
over het voorstel hun advies aan den Raad uitbren
gen.
Tot leeraar aan de gemeentelijke normaallessen, om
onderwijs te geven in de geschiedenis, werd benoemd
de lieer B. Veltman, hoofd der school te Heiloos
Nu door ide Prov. Staten voor de op te richten
Handelsschool een jaarlijkseh subsidie is toegezegd van
f 2500, in plaats ,van de gevraagde f 3000, vroegen B.
en W. de machtiging van den Raad om de oprich
ting dier school volgens hel vroeger daartoe genomen
beginselbesluit verder voor te bereiden. Deze mach
tiging werd verleend.
'In de verordening op de Burgeravondschool werd
eene kleine wijziging gebracht, door daarin voortaan
te spreken van schooljaar, zulks in verband met een
door den Minister van Rinn. Zaken te kennen gege
ven verlangen in 't belang van tijdelijke leeraren, die
later hunne tijdelijke diensten zouden willen doen ver-
gelden met pensioen, omdat bij een cursus van 7
maanden geen sprake kan zijn van een dienstverband
van een vol jaar.
Van den heer J. C. Baan zal worden overgeno
men een strookje grond aan de Nieuwpoortslaan, val
lende buiten de voor die laan vastgestelde rooiljin,
welk strookje zal worden verheeld aan den openbaren
weg Ier plaatse.
Besloten werd opnieuw aan II. M. de Koningin ont
heffing te vragen van de verplichting tot oprichting
van een burgerdagschool.
Door B. en W. was voorgesteld, met liet oog op
de le beperkte ruimte, de bestaande Meisjesschool, waar
aan naar hel oordeel van den Districts-Schoolopzie-
ner verschillende gebreken kleven bovendien, te ver
beteren volgens plannen van den Directeur der Ge
meentewerken e,n die school voorts uit. te breiden
door den bijbouw van vier nieuwe lokalen kosten
pi.'-;, f 19300.
Na gehouden discussie slaakten over dit voorstel de
stemmen, zoodat ook hierover een volgende vergade
ring opnieuw zal moeten worden gestemd.
Het plan van uitbreiding dezer gemeente werd over
eenkomstig liet voorstel van B. en" W„ vastgesteld na
dat op voorstel van den heer Pol was besloten het
teirein tusschen de Oude- en Nieuwe Iloornsche vaart
over de bestemming waarvan de Raad weldra in ver
band met een te maken haven voor balken ten be
hoeve van den stoomhoutzaagmolen „De Simson" van
de lirma C. Baan en Zoon, eene beslissing zal heb
ben te nemen uit dit plan te lichten.
Omdat alsnog voldaan was aan eelre ter zake ge
dane aanschrijving lot verbetering, werd de onbewoon-
baarvcrklaring van de perceelen Schelphock nos. 17
18 en 19 opgeheven.
Vastgesteld werd het door B. en W. opgemaakte
verslag omtrent hel verstrekken van school kleeding tol
bevordering van een geregeld schoolbezoek, met welk
doel aan de Vereeniging „Kïnderkleeding" jaarlijks een
subsidie wordt toegekend van f 300.
De Baad vereenigde zich zonder hoofdelijke stem
ming niet het bekende voorstel van B. en \V. in
zake de marktgeldheffing op de Zaterdagsche markt
ot een verhooging van welk marktgeld van dit col-
ege geen voorstel was te verwachten. De Voorzitter
betreurde het. dat de heer Fortuin, voorzitter derAlk-
maarsche Winkeliersv-ereeniging. die indertijd voor die
verhooging zoo n warm pleidooi had gehouden in '1
belang van den Alkmaarschen Winkelstand (hans niet
tegenwoordig was. Per telegram had hij van zijne ver
hindering kennis, gegeven. Evenzoo werd besloten eene
herziening van de verordening op het heffen vaneen
hoofdei ijken omslag, voorloopig te laten rusten
Aan de orde was daarna de bekende motie-Uitenbósch
houdende dat de Raad het verlangen uitspreekt met
bet oog op de onlangs door den Raad gedane benoe
ming van Dr Boas tot leeraar aan het Gymnasium,
schen Reftnr ve.I'standho»d'i'bï blijve bestendigd tus-
en Ieerarei>, met het zoo straks reeds
vermelde schrijven van de leeraren.
motte ava™ den heer'Vot3 om T" vetr.w«rpen was eene
in behandeling te nemen' werd' rtpër1tle"U^enbos°b niet
zaak waar het discussie geopend. De
vorige vergadering na eeneT^vTb adat ln de voor-
van ruim i,v,w. gehouden erehpimr»
deelen deze beschuldiging teneinde Dr. Boas in d
gelegenheid te stellen zich te rechtvaardige:tiDr.
heeft daarop een onderhoud gevraagd met len Rec
tor. hetwelk in tegenwoordigheid van den conrector
plaaits had en waarvan het resultaat_was, da^eene
gadering van leeraren zou worden belegd, waani
Boas zich tegen de tegen hem ingebrachte beschuldi
ging zou kunnen rechtvaardigen. Hoewel aanvankelijk
voornemens, die vergadering bij te wonen, werd D -
Boas ongesteld. Na hervatting zijner lessen werd hem
de gelegenheid opnieuw geboden, maar ditmaal deed
Dr. Boas weten, dat hij de vergadering met zou kun
nen bijwonen. Hij deed dit op advies van zijn ïaads
man Mr. Dorbeck, raadslid en tevens lid van het col
lege van curatoren. Daarop Heeft men hem nog eens
de gelegenheid geboden in een nader te beleggen
gadering, onder mededeeling, dat luj zich door een
meer raadslieden zou kunnen doen bijstaan. Maar ook
nu werd dit aanbod afgeslagen, omdat de zaak inmid
dels bij den Raad aanhangig was gemaakt en hij op
eene door deze vergadering te nemen beslissing niet
wilde vooruitloopen. De aan Dr. Boas gegeven wenk
om bij het curatorium tegen Dr. Vorder Hake eene
klacht in te dienen, opdat door dit college, overeenkom
stig de bestaande verordening, een onderzoek zou kun
nen worden ingesteld, werd niet opgevolgd en zoo
wachtte dus deze onverkwikkelijke kwestie op s Raads
uitspraak. Niet minder dan ruim twee uur lang heeft
de Raad zich aan deze zaak gewijd, waarbij heit meer
malen heftig en warm toeging. Vooral bij de Katho
lieke raadsleden had kwaad bloed gezet het praatje,
dat in de Stad rond ging, als zouden zij de benoeming
I van Dr. Boas bevorderd hebben om het stedelijke gym-
nasium in discrediet te brengen in verband met het
toekomstig voornemen om hier een katholiek gymna
sium te stichten. De heer Van den Bosch protesteerde
hier ten zeerste tegen, onder mededeeling, dat hij als
raadslid steeds het gemeentebelang had behartigd en
zou blijven behartigen, hetgeen liij ook meent te heb
ben gedaan toen hij zijn stem aan Dr. Boas gaf, en
dat van de oprichting van een katholiek gymnasium
nooit of te nimmer de minste sprake was geweest. (De
heer Dorbeck: „Bah, ik walg er van".) Waar zouden
de kosten voor zoodanige inrichting vandaan moeten
komen? De heer Dorbeck bediende zich zoo nu en dan
van vrij krasse uitdrukkingen. Hem kwam het voor
dat deze zaak was geworden een eerezaak van den
Raad, die door eene commissie uit den Raad moest
worden onderzocht. Waar een man als Dl'. Vordei
Hake zich als leeraar aan het gymnasium niet had
ontzien om de gewraakte krasse beschuldiging te uiten
tegen een medeleeraar, die met meerderheid van stem
men na zeer ampele bespreking, dus met 's Raads ver
trouwen begiftigd, was benoemd, daar kwam het hem
voor, dat zoo'n leeraar niet waard was aan een gym
nasium te staan en zou hij willen uitroepen: „Weg
met zoo'n leeraar!" Meerdere leden steunden het denk
beeld van een onderzoek door eene raadscommissie.
Andere leden daarentegen meenden, dat deze zaak in
den Raad alsnog niet diende te, worden uitgemaakt,
maar dat eerst bet curatorium een onderzoek "behoorde
in te stellen, waar deze zaak thuis behoort.
Na nog heel wat discussie werd eindelijk besloten
nadat de heer Uitenbosch zijne motie had ingetrokken,
om B. en W. uit te noodigen het college van cura
toren te verzoeken een onderzoek te willen instellen
naar de door Dr. Vorder Hake bij het raadslid Uiten
bosch geuite beschuldiging, als zou Dr. Boas zijne be
trekking door list en bedrog verkregen hebben. Ver
schillende raadsleden verklaarden reeds nu, dat Dr.
Boas zich te hunnen aanzien niet aan list, noch aan
bedrog had schuldig gemaakt.
Na afdoening van nog een paar punten van onder
geschikt belang werd de vergadering, die al begon te
verloopen, even na zes uur gesloten.
Wieringeiï.
Naar wij vernemen heeft de zaak betreffende de
lijkkoets, thans een vasten vorm gekregen en zal dil
worden een onderlinge vereeniging, de kosten van aan
koop zullen bedragen f 1000.
Door den heer C. Brugman alhier, zal getracht wor
den leden te werven. Wij wenschen den heer Brug
man bij zijn werk veel succes toe en hopen dat ve
len als lid mogen toetreden, om deze sympathieke on
derneming te ondersteunen.
Geschenk aan de Koningin.
Men meldt uit 's-Gravenhage
Dinsdagmiddag werd het geschenk van de leerlingen
der 's-Gravenhaagsche Vakschool voor meisjes aan
H. M. de Koningin aangeboden, bestaande uit 6 luier-
mandjes, met een eenvoudig en degelijk uitzet, bestemd
om aan onvermogende ouders te worden uitgereikt,
die op denzelfden dag als H. M. door de geboorte van
een zoon of dochter zullen worden verblijd.
De fabrieksbrand.
In zake den brand in de magazijnen van de firma
N. I. Menko te Enschede en het vermoeden van brand
stichting, is het onderzoek nog steeds in gang (zie
vorig no.). Er werden reeds gehoord 26 arbeiders, werk
lieden der achter het verbrande perceel gelegen ge
meentelijke electrische centrale, buren, brandweerman
nen en andere; in 't geheel een kleine 40 personen.
Men kwam niets verder. Wel is gebleken dat de gas-
mete niet was afgesloten, daar een magazijnmeester
hij gaslicht heeft gewerkt, doch dit bewijst niets voor
of tegen het vermoeden van kwaadwilligheid. In de
plaatselijke bladen heeft de firma de volgende adver
tentie geplaatst:
„f 1000 belooning. De firma N. I. Menko looft f 1000
uit voor hem of hen, die aanwijzingen geven, die vol
doende zullen blijken om de oorzaak van de laatste
branden te leeren kennen."
De branden hier bedoeld zijn: lo. die waarover het
onderzoek loopt; 2o. die van eene maand vroeger, waar
door hare fabriek in de Brinkstraat werd verwoest,
welke eveneens in de nok van 't gebouw ontstond,
zonder dat men ook maar eenige oorzaak kan gissen.
Electrisch licht ten plattelande.
De geheele gemeente Voorst, waaronder behooren j
de dorpen Twelio, Terwolde, Nijbroek, Teuge en Wilp,
zal nog dit jaar electrische verlichting bekomen. Con-
cessionarissen zijn de firmanten Dirltsen en De Vries
te Nijmegen.
Engelsch stoomschip bij Terschelling gestrand.
Men seint van Terschelling aan de Leeuw. Courant:
Vannacht om 1 uur is het groote Engelsehe stoom
schip Wilster van Hartlepool, met een lading hout
van Pensacola naar Harlingen, in het Stortemelk ge
strand met een loods aan boord.
De reddingbooten Neptunus, Hercules en Terschel
ling. benevens visschersvaartuigen van hier, vertrok
ken ter assistentie.
Spektakel genoeg.
Men meldt uit Rotterdam:
In een cafe aan de Korte Hoogstraat werd Woens
dagavond een bezoeker door een hond gebeten, die
deswege schadevergoeding eischte van den caféhouder.
Daarover ontstond oneenigheid, waarop van weerszijden
op straat revolverschoten gewisseld werden. De aan
valler werd door een agent der bereden politie op
straat achterhaald en gegrepen. Niemand werd geraakt.
Eenen ander verwekte groote opschudding.
LX. De huisvesting, het opfokken en de voedinq
der hoenders.
In een vorig artikel heb ik aangetoond, dat men op
eene boerderij mag rekenen op een daalder zuivere
winst per kip en per jaar. Het is hiervoor echter noo-
Üi? bet bedrijf praktisch in te richten. In de eerste
plaats dienen we hier de aandacht te vestigen op de
de Men 'vindt w re" r6g<" zijn d**« =*er onvo.doen-
laar «n dteui a kippenhok meestal boven een stal,
utt deii stal in0t"!!!V 'T waar de slecbte lucht
^^scl^fgi^êurdatVr!3 b£ Üf °dekkn0g voYmïten en anSere^Sra"
door list en bedroe V Jne benoemine I 20lfs ,n de hanèhnV'0"®1- °p waBe"s en ladders ju
rek' is nogal'teTeïK, 8aan 8,ape'b dan op zoo'n
Oen tijd van een Jaar ^=1 raet 11 stemmen voor
oude talen aan hetTnëSLiuT*™* tot le<^ar in de
n' 6vIlige dagen daarna bii Ten n°°r ür' v»rder
de beschuldiging geuit dat nr b heer Uitenbosch
door list en beTro| zou hebben veTkre* 17 T'—
Hake, deed - zooals de vooDr: Vorder
Hake, deed -ToaT' de vooJiu r6g6n' Dr"
beui persoonlijk had verzocht in "dën nZ "mede t
hok, wat 's winters vooral onmisbaar is, «n 80. ee
vrijen uitloop op het erf, op het land of in een n
gaas omrasterde ruimte. doelmatig
Op een boerderij kan het Wppenverb^f doelmaug
aan het einde van een stal gebouwd w t ar.
keur aan de Zuidzijde. Zelfs kan het boven het va
lcenshok aangebracht worden, mits liet ma^
is, dat iemand er rechtop in staan kan, c1
In heel veel gevallen kan het doelmatigst een apa'1
gebouwtje voor kippenhok gemaakt worden van e
steen, of hout bedekt met asphalt. Voor bewaring van
het hout en tot vernietiging van parasieten is het g -
bruik van carbolineum bij houten gebouwtjes sterk aan
te bevelen. Het hok dient tochtvrij te wezen, doch
men moet het behoorlijk kunnen luchten. Open slaande
ramen of luchtkokers zijn zeer goed voor de ventilatie.
Een kippenhok moet 's winters niet te warm zijn, doch
te koud is ook verkeerd, waarom het nuttig kan wezen
de hokken 's winters met stroo- of rietmatten te be
schutten. Men rekent, dat voor elke 10 a 12 kippen
het grondvlak van het hok 1 vierkante meter dient
te wezen.
Het is noodzakelijk de hokken geregeld schoon, te
maken en iedere diie maanden te witten met kalk,
waaraan 5 pet. ereoline is toegevoegd en ze nu en
dan eens uit te zwavelen door wat zwavel in het
goed gesloten hok te verbranden op een test met
gloeiende kolen. Dit doet men 's morgens; 's middags
wordt flink gelucht, waarna de hoenders 's avonds hun
gereinigde woning weer mogen betrekken. Bij houten
hokken is een veelvuldig gebruik van kalk en carbo
lineum sterk aan te bevelen, echter mag carbolineum
niet gebruikt worden in de legkasten, wijl de eieren er
naar gaan smaken; hier is kalk het doelmatigste ont
smettingsmiddel in vereeniging met wat insectenpoeder,
dat nu en dan in het nest wordt gestrooid.
Het hok krijgt, liefst aan de Zuidzijde, een uitloop-
opening, die tegen het indringen van ongedierte, door
een ijzeren of met zink beslagen bouten schuif van
20 bij 30 c.M. 's nachts wordt gesloten.
Heeft men het hok in de hoogte geplaatst, dan voor
ziet men het van een oploopplank, die op 15 c.M.
afstand dwarslatten heeft; dit is beter dan een z.g.
kippenladdertje.
Een betonvloer is zeer gewenscht; turf strooisel is
de beste bedekking hiervoor, want het weert alle ver
keerde lucht uit het hok.
In het nachthok dient een voldoend aantal zitstokken
aangebracht te zijn. Deze behooren 6 a 8 c.M. breed
te zijn met afgeronde kanten. Een stok van 2 M.
lengte biedt nachtverblijf aan 10 hoenders.
De stokken moeten zoo aangebracht zijn, dat men
ze gemakkelijk uit het hok kan nemen om ze schoon
te maken en te behandelen met carbolineum; ook be
hooren ze alle op dezelfde hoogte te zijn en wel 40
a 60 c.M. boven den vloer. De onderlinge afstand is
30 a 40 c.M. Kuikens onder de 4 maanden slapen nog
niet op de stokken, maar verblijven liever in een on-
diepen bak of mand met stroo, ergens in een hoek
van het hok geplaatst, doch niet onder de stokken
der oudere kippen.
In een zindelijk en doelmatig nachthok behooren ook
de legkasten aangebracht te zijn; deze zijn samenge
steld uit 4 of 5 hokjes van 40 c.M. lang en 35 c.M.
diep en hoog. Men stelt ze 1 M. boven den grond
op, desnoods 2 rijen boven elkaar met een breede lat
er voor, waar de kippen gemakkelijk op- en afvliegen
kunnen. Als men 1 nest op 5 kippen neemt, is dit
voldoende. Wanneer men de ruimte onder de hokken
met gaas afmaakt, heeft men een doelmatige gevan
genis voor broedsche kippen. In de leghokjes gebruikt
men holle porseleinen nesteieren. Bij houten gebouw
tjes is een klap achter de legkasten zeer gewenscht
voor het gemakkelijk uithalen der eieren. Op deze wijze
kunnen de kippen niet overal hare nesten maken,
waardoor het juist rommelig en vuil op de boerderij
wordt en men ook nooit voor de verschheid der eieren
kan instaan.
's Winters behoort er naast elk nachthok een scliar-
relhok of overdekten uitloop te zijn, die naar het Zui
den open is. De bodem is bedekt met een laag kaf
of haksel van 10 a 20 c.M. dikte. Hierin strooit men
's morgens graan en harkt alles dooreen. In een dei-
hoeken brengt men zand aan achter een paar planken.
Voor elke 3 hoenders is 1 M.2 scharrelhok ruimte
voldoende. Een vrijen uitloop of een groote omrasterde
ruimte is verder nog noodig. 200 Minorca's b.v. be
hooren een uitloop te hebben van een halven bunder
grasveld met hier en daar wat heesters zooals vlier
en wilgen- Waar veel kippen gehouden worden, verdient
het daarom de voorkeur ze zooveel mogelijk in kolo
nies te verdeelen over verschillende stukken land.
Eenvoudige verplaatsbare hokken zijn daarom sterk
aan ie bevelen. In liet buitenland roemt men hier
voor zoogenaamde hoenderwagens.
De kolonie-hokken komen hoe langer hoe meer in
gebruik. Sinds 1903 is er iets geheel nieuws gekomen
op het gebied, der huisvesting van de hoenders. M ij
bedoelen de Tolman-hokken, die aan de Zuidzijde al
leen door ijzergaas tegen roofdieren zijn afgesloten en
slechLs bij Isneeuw of ander ruw weer tijdelijk door
een gordijn iels meer worden beschut, wat vooral
voor Minorca's en Leghorns gewenscht is 0111 het be
vriezen der kammen te voorkomen.
Tolman woont in Massachusetts in Noord-Amerika waai
de winters ruw en koud zijn. Nadat een deskundige
in opdracht Ider regeering een onderzoek had inge
steld naar de oorzaak der aldaar veelvuldig voorko
mende tuberculose onder de hoenders en deze toeschreef
aan de_ ie warme hokken, bouwde Tolman een diep
tochtvrij hok naar het Zuiden open, liij en vele an
deren hebben er uitstekende resultaten mede verkre
gen, vooral de winterleg was zeer gunstig.
Een lol man-hok voor 80 hennen en 5 hanen be
hoort 4 Meter breed en 5 Meter diep te zijn. De la-
guie, open Zuidzijde is 1 - M, hoog1, de achterzijde
2 Meter en de grootste hoogte 3 Meter. Achterin zijn
de zithokken en legnesten. Terzijde heeft men een
raam en een deur. in Engeland koestert men goede
verwachtingen van de Tolman-hokken. Ook in Bel
gië roemt men ze en Nederlanders, die ze in «ebruik
genomen hebben, zijn er insgelijks tevreden over De
ze moderne h'okken doen dienst als nachthok en
scharrelruimte tegelijk. Het gaas reikt niet tot den bo
dem, maar blijft er pl.111, 30 c.M. af, dit laagste ge
deelte bestaat uit een paar planken, wat bij harden
wind doelmatig is.
De naast-elkaar gebouwde hokken, in vele hoender
parken in gebruik, soms met een gang achter of lus-
sclnyi de afzonderlijke verblijven, ga ik hier stilzwij
gend voorbij. Op de boerderij moet do pluimveeteelt
eenvoudig blijven.
Laat ons aannemen, dat men op* een boerderij 200
kippen wil houden en deze geregeld 11a den derden
leg opruimt. E'r moeien daarvoor jaarlijks ongeveer
75 jonge hennen worden opgefokt, waarvoor men 150
kuikens moet laten uitbroeden, wijl de helft haan
tjes zijn.
Zoolang er in Nederland nog geen gecontroleerde
centrale broedcrijen zijn, moet men zelf laten broe
den, omdal aankoop van kippen dikwijls ziekten bin
nensleept.
De heer Mansholt te Wjestpolder heeft voor de broe-
derij en den opfok der kuikens een afzonderlijk hou
ten gebouwtje op het erf gesticht. Het is 12 Al. lang
en 31/2 M. breed. Het bevat een nachliiok van 3y2
m. 31/2 M., een schraaphok van 3>/2 -fn. 7 Meier en
een hok voor de jongste kuikens, die nog bij de kloe
ken zijn van 3i/a m. 2 Meter mot een overdekte ren
er voor, terwijl vóór het schuurtje een ruimte van
circa 10 Meter in liet vierkant is afgerasterd voor de
oudere kuikens.
De fokker zet eenige hennen gelijktijdig te broe
den in alkaars nabijheid. Ze verdragen elkaar dan
heel goed in hok en ren en zoodoende kunnen kloek-
hokjes en losse rennen gemist worden.
In andere streken b.v. in België bezigt men de kloek
hokjes ajfemeen.
Het is doelmatig de kuikens te voeren onder een
raampje van gaas, rustende op vier steenen. De jonge
hoenders blijven in dit hok met uitloop tot Januari-
Februari, wa.nneer ze bij de oudere kippen komen en
het „fokstation" weer in gereedheid wordt gebracht
yooi het nieuwe seizoen. De haantjes worden zeer
jong verkocht, uitgezondm-d eenige der beste die fn
ffif"n- "KL koo,.,
broedcierpn der ge wenschte rassen andere
C Odkdëze'1 wijze ingericht is liet kippenhouden
voudig en toch ordelijk, terwijl de u.tkomsten
80OvefJ'de voeding der kippen melden we hier
UNCI. "-Mdzaak is, dat de dieren zelf
llOo
'W
he» volöcnde Hoofdzaak is, «ai uc u.ww. u /l)(
wel mogelijk zoeken en ruimschoots gras of ander
Sn oef kunnen eten, s winters b.v.. boerem
ie kool en suikerbieten, s Zomers is gias het 1^
Hel slecht leggen der kippen 111 den winter wo^
dikwijls veroorzaakt door gebrek aan goed diinkwa|c,
ut door verkeerde voeding.
Hel gevaar voor overvoedering, waardoor dehoi|
lh»l öevaar voui uvcnv/vuv....e, -j
ders te vet worden, is zelfs veel grooter dan (lat voor 1
onvoldoende voeding. Heel dikwijls K-
gaan dal men hel den kippen te gemakkelijk maakt.
Velen willen daarom 's morgens me direct weekvo»
«even maar laten de dieren liever het graan uit 1U1
kaf in het scharrelhok zoeken, waar het Ie voren
doorgeharkt. Men rekent een goede handvol voor ïedeij
drie kippen. Het weekvoer krijgen ze tegen den mid.
das Wel is het noodig, dat de kippen s morgens 4.
defijk lauwwarm drinkwater kunnen vinden, legen ik,A
avond krijgen ze korrelvoer als s morgens.
De hoeveelheid weekvoer is 1 lot D/s 'Mer voo:
elke 15 hennen. Het moet in een kwartiertje schoon
verorberd zijn; als dit niet zoo is, geve men m ht t
vervolg minder.
Losïoopende kippen krijgen in den zomer s m0, 1
gens niets. Zij moeten eerst zelf veel zoeken. ast-
zittende hoenders, en de losïoopende 's winters, het-
ben behoefte aan vcrsche gemalen beenderen, gedroogd 1
bloed, vleesehmecl of ander dierlijk voedsel, als Ion. j
gen, paardevleesch enz. Dit wordt het best onder hei
weekvoer gemengd. I11 den ruitijd is er veel phosphor I
zure kalk noodig. Men kan den dieren hiervan een j
paar grammen per dag en per stuk geven.
Men verzuime vooral niet 0111 de kippen fijn gi>. j
maakte eierschalen, sehelpgruis, kalkpuin en kleine
steentjes te geven. I)e laatste dienen in den maag voor j
het fijn wrijven van de geweekte korrels.
Maïs is in den zomer niet goed en deugt zelfs I
's winters niet voor kippen, die warm gehuisvest zijn
voor losïoopende kippen is maïs 's winters uitstekend.
Grove maïs voedert men gebroken of als meel in lwi I
weekvoer. Dil bestaat dan b.v. uit 25 p.CX. vleesdi- j
meel, 25 p.Ct. tarwezemelen en 50 p.Lt. niaïsmeel
Tarwe is het best bij uitsluitende graanvoedering.
Zelfs kuikens van 2 weken oud mogen tegen deii
avond al wat tarwe oppikken.
Gerst en gerstemeel, haver en havermeel zijn ook
goed. Rogge deugt niet voor hoenders. Boekweit, rijst,
kanariezaad en wat hennepzaad zijn uitstekend voor
kuikens,
Sommigen mengen tarwe, haver, boekweit en mats
in gelijke verhouding, anderen geven om den ande
ren dag tarwe en maïs.
De uitgekomen kuikens mogen de eerste 36 18 uren
geen voer hebben; liet best is ze stil onder de kloek
le laten. Als eerste voer kan men geven fijn gemaakt,
hard gekookt ei met beschuitkruimels, grutjes en ge
broken rijst; 1 ei op 12 kuikens per dag Ls genoeg.
Een weinig melk op een schoteltje voor drinken is
zeer goed. Spoedig kan men ze weekvoer geven be
slaande uit tarwe- en gerstemeel. vleeschmeel en af
geroomde melk. Fijn gemaakte hoenderbeschuit is ook
zeer aan te bevelen. Als de kuikens 3 maanden oud
zijn. worden ze gevoederd als de oude kippen.
Een geschikt mengsel voor weekvoer (z.g.n. och-
tendvoer) is nog hel volgende: 60 p.Ct. gerstemeel.20
p.Ct. vleeschmeel, 10 p.Ct. glutenmeel en 10 .p.Ct.
erwtenmeel.
De volgende maal nog een en ander over gemeste
kuikens en hoenders, en dan zeggen we onze gevederde
vrienden vooreerst vaarwel
D. E. LANDMAN.
Zitting van 17 Maart 1909.
Nadat de voorzitter eenige strijkages gemaakt had
tegen den heer Jhr. Mr. F. Beelaerts van Blokland,
commies-griffier der 2e Kamer, die uit deze betrek
king ontslag heeft gevraagd omdat hij benoemd is tot
gezant te Peking, ging de Kamer verder met de KIN
DERWETTEN.
Een hernieuwde stemming over art. 413 kon thans
plaats hebben. Het werd goedgekeurd met 60 tegen 4
stemmen.
Een tweetal zaken kwamen nog aan de orde, die
besproken dienen te worden.
Het salaris der secretarissen van de voogdijraden
Zoowel de heer V. VUUREN ais de heer LIMBURG
dringen aan op verbetering der positie dezer secreta
rissen. De minister wil wel overwegen in hoeverre ver
betering in de salarieering is te brengen voor die 6e
cretarissen die overkropt zijn met werk. Z.E. meent
dat door ontneming der emolumenten voor procureurs
arbeid der secretarissen, geen onbillijkheid wordt be
gaan.
Een amendement door den heer V. VUUREN voor
gesteld, komt daarna in bespreking. De bedoeling Is
gelegenheid te geven tot beslaglegging op gelden ver
kregen krachtens eenig wettelijke verzekering tegen
ziekte of ongevallen of krachtens eenige verzekering
of deelneming 111 eenig fonds waarin de deelneming
is bedongen.
Het wordt gesteund door den heer Limburg nadnt
deze eenige redactiewijzigingen heeft aangebracht en
door den minister overgenomen.
De heer LIMBURG heeft zich bij dit stukje wetgeven
den arbeid weder bizonder verdienstelijk gemaakt.
De wijziging der Kinderwetten is hiermede afgedaan
De eindstemming wordt later gehouden.
Sedert 1907 ligt een conclusie der commissie omtrent
emigratie der Javanen naar Nieuw Guinea op afdoe
ning te wachten.
Die afdoening vond heden plaats.
De conclusie strekt aan de regeering te verzoeken
openbaarmaking der resultaten en mededeeling der re-
geeringsplannen.
De heer V. KOL waarschuwt er tegen dat Nieuw-
Guinea niet in handen komt eener groote Maatschappij
die er naar solliciteert.
De minister verzekert dat dit niet geschieden zal
en dat bereids omtrent de emigratie verslag is uitge
bracht in het „Koloniaal Verslag".
Vandaag voortzetting.
De Vrijzinnig-Democraten en de Staatspension"ee'
ring.
„Land en Volk komt er legen op, dat, nu in bet
njz.-deni. verkiczingsprograni geen keuze is gedaa"
tusschen verplichte ouderdomsverzekering en slaalspt'11'
sioen, men aan het orgaan van den V.-l). Bond den
eisch schijnt te willen stellen, om ook het staatspen
sioen niet meer te bestrijden.
Deze opvatting berust op misverstand. Wij wille"
hel nogmaals herhalen: de redactie van een blad
het onze is onmogelijk le voeren, zoo zij niet v°'
komen vrij is om haar eigen inzichten weer Ie f?
ven. Staat de wijze, waarop zij dit doet, den B0,'|
niet aan, dan kan de algemeene vergadering critisc'i
reu en zoo noodig besluiten, dat ons blad niet la'1
ger orgaan van den Bond zal zijn.
Noch uitdrukkelijk, noch stilzwijgend is in de laa,1
sle bondsvergadering aan de redactie van liet orgau"
vei zocht, zich te onlhoudcn van criliek op de wijzfj
waarop sommigen, hetzij don al of niet lid van b?fl
Bond, de actie voor staatspensionnecring meencii jl
moeten voeren. Ware dit geschied, dan zou ongetuijj
feld toen reeds vanwege do redactie zijn verzekerij
dat zij haar volkomen vrijheid bleef voorbehouddj
Wij kunnen ons ook niet voorstellen, dat ornstift
mannen, die voorstander zijn van stanlsjionsionneeriijl
