53e Jaargang. No. 4483.
Zaterdag 10 April 1909.
DERDE BLAD.
Buitenlandse!] Nieuws.
Uit en voor de pers.
Gemengd Nieuws.
Binnetikjftdsch Nieuws.
DE GEVOLGEN VAN DE BALKAN KWESTIE.
Dc kwestie is achter den rug zoogenaamd, maar
do naweeën doen zich nog steeds gelden.
Zooals bekend, wordt het Duitschland geweten, dat
eindelijk Rusland heelt toegegeven en zoodoende Oosten
rijk zijn zin hoeft gqkregen. De rijkskanselier van
Duitschland Von Bülöw heeft met zijn optreden dus
groot succes gehad en toch is men in 'Duitschland
niet zoo heel erg ingenomen met dit succes. Velen in
het üuitsehe rijk beweren dat de misnoegde stemming
bij Duitsehlands mededingers door deze overwinning
ontstaan, duur zal moeten worden betaald.
In een hoofdartikel in het Berliner Tageblatl dat
„jj aan dc N. Grt. onllecnen, sluit de gezant Rasch-
([o'u zich l>ij: deze meening aan.
Rij: vindt dat Duitschland zeker geen twijfel- had
moeten laten aan Êijn hondstrouw tegenover de Do-
nau-monarchie, maar overigens zich op den achter-
.grond had moeten houden. Daarbij: zouden, meent
juf. de Oostenrijkers meer gebaat zijn geweest en zou
Duitschland niet allen haat en wrok van den vreem
de op zich vereenigd hebben. Duitschland heeft de
ontknooping der crisis uitgelokt of althans bespoe
digd. Het trof gelukkig dat tegelijkertijd de Servische
kroonprins van tiet politieke tooneel' trad en de oor
logspartij te Belgrado daarmede haar lioofd Verloor.
De schrijver geloofl dat Rusland vroeg of laat toch
zijn openlijken en geheimen tegenstand had moeten
opgeven, omdat het Servië onmogelijk eenigen steun
van belang had kunnen verschaffen; dat het vroeger
topgaf wordt door de heele wereld aan de tusschen-
komst van Duitschland toegeschreven, liet staat trou
wens vast dat hel onderhoud in de laatste week van
Maart door den Duitschen gezant te St.-Petersburg met
minister Iswolski gevoerd, dit verrassende resultaat op
leverde. De huilenlandsche pers noemde het optre
den brutaal, sprak van oo'rlogsbcdreigingen. van een
Keizerlijken brief...
Tegenover de besliste verzekering van de Norddeut-
sche dat het optreden te St. Petersburg zoo welwil
lend en vriendschappelijk mogelijk was. dient wie an
ders meent, met tegenbewijzen aan te komen. „Tot
zoolang moet men. zegt de schrijver ..gelooven, dal
de Russische minister aan Duitsehlands vriendschap
pelijke vertoogen bereidwillig en zonder pressie ge
hoor hoeft gegeven. Is dat echter zoo. dan wordt
daarmee bewezen hoe gretig de Russische regeering
de gelegenheid aangreep, uit het slop te komen, waarin
zij: geraakt was door het streven om Servië te steu
nen,. Onze diplomatie zou dan inderdaad met de een
voudigste middelen een sterke uitwerking hebben ver
kregen."
Maar had dat niet beter aan Oostenrijk zelf kun
nen zijn overgelaten? In Rusland zelf is men over het
plotselinge toegeven van de regeering uiterst onaan
genaam getroffen en dat komt niet op Oostenrijks, maar
vooral op Duitsehlands rug neer. Ten slotte draait het
er nog op uit, zegt Raschdau, dat Duitschland een
goed deel der kosten van de Bosnische ruzie zal
moeten dragen! En hij vraagt daarom of Duitschland
niet zonder noodzaak zich een uitspanning getroost
heeft, die het in de laatste tientallen van
jaren voor zijn eigen belangen herhaaldelijk weigerde
te verleenen. „Aan den eenen kant beweert men bij
ons niet betrokken te zijn bij de Oostenrijksche poli
tiek, aan den anderen stelt men zich zonder voorbe
houd in dienst van vreemde belangen in het Oosten.
Blsmarck leerde anders."
Tot zoover Raschdau, schrijft de N, Crt. Aan den
lateren geschiedschrijver het antwoord, of Duitschland
de, althans tijdelijke belangrijke versterking van zijn
aanzien te duur zal betalen. Zeker is de tegenwoordige
tijd niet met dien van Bismarck te vergelijken. An
dere lessen leert hij. Ternauwernood had de ijzeren
kanselier zich op Friedrichsruh teruggetrokken, of het
wachtwoord, waarmede de Keizer hem liet gaan „Der
Kurs bleibt der alte" verflauwde.
En welk een omwenteling onderging heel de politieke
constellatie van Europa sedert Bismarck verklaarde,
dat de Oostersche quaestfe hem de botten van een
Pruisischen grenadier niet waard waren! Juist naar den
Bosporus zou de strijd om invloed, de wedijver der
mogendheden zich steeds meer verplaatsen. Tegelijk
is de vrees voor oorlog dermate toegenomen, dat de
prejnie op moed of overmoed rees. Men denke
aan de nederlaag, die Duitschland in Marokko zou ge
leden hebben zonder het vermetele optreden, het reeht-
streeksche dreigen met een oorlog, waarmede het Del-
casse tot aftreden dwong en Frankrijk verplichtte, aan
den Raad der mogendheden een quaestie voor te leggen
die het met Engeland alleen dacht uit te maken. Achtte
men zich aan de Theems en de Seine thans sterker
door de Triple Entente, en de min of meer schimach
tige Russisch-Italiaansche toenadering, dan hing er voor
Duitschland alles van af, dien waan teniet te doen,
en te. toonen dat Servië niets achter zich had dan
een machteloozen beschermer.
Het diplomatieke Tsoesjima waarin Iswolski zijn
land voerde was zoo zeggen echter de Duitsche offi-
cieuzen geen gevolg van „Duitsche brutaliteit", en
ook ging het hier niet om het „bissehen Bosniën"
waarover in het begin de strijd gevoerd werd. Dat
wilde de Triple Entente slechts tot aanleiding nemen
om haar meerderheid over het Middeleuropeesche ver
hond te bewijzen en die poging mislukte.
Het kan zijn dat Times en Temps gelijk hebben
met booze gevolgen voor ds toekomst te voorspellen
uit hetgeen eerstgenoemd blad kenmerkte als „gevaar
lijk dicht komende bij een poging de politiek van Eu
ropa te beheerschen en voor te schrijven". Het is mo
gelijk, dat samenwerking van Frankrijk en Duitschland,
te rechter tijd een oplossing had kunnen teweegbrengen,
„zonder krachtproef, pressie of vernedering", maar ze
ker is, dat men de hevig bewogen golven als door een
tooverslag heeft zien bedaren. Servië heeft de wape
nen neergelegd en Montenegro heeft een verklaring af
gegeven, die den wg tot vriendschappelijke betrek
kingen opent. Bulgarije en Turkije zijn op het punt,
het eens te worden zooals Turkije dank zij de be
krachtiging op 6 dezer van 't protocol in het Turksche
Parlement thans met Oostenrijk tot volkomen over
eenstemming is geraakt. En alle mogendheden hebben
toegestemd tot de opheffing van art. 25 van het trac-
taat van Berlijn, zoodat zelfs te Londen en te Parijs,
waar het eerste conferentieplan werd ontworpen, een
conferentie thans overbodig wordt genoemd.
Ons dunkt, dat Bulow zijn Paaschreis naar Italië
Kaar de pers hem een zeer hartelijk welkom toeroept,
'ton aanvaarden, niet alleen met voldoening ov<bi e
resultaat der laatste weken, maar zelfs met een
Serust hart voor de toekomst.
ENGELAND BANG VOOR DUITSCHLAND.
Duitschland wordt niet alleen met een scheef oog
«aangezien door Rusland en Frankrijk, 't is ook Enge-
'and dat steeds dit land en zijn streven in de gaten
houdt. Duiitsc.hiand den baas blijven ter zee is het pa
rool van eiken Engelschman. Wanneer er door Keizei
Wilhelm een schip wordt gebouwd of geld voor uit
breiding der oorlogsvloot wordt aangevraagd, heeft dit
dadelijk een koortsachtige scheepsbouwwoede in inge
land als gevolg. Dat hebben we vooral den laataten tijd
hunnen zien, hoe voor de idee vlootuitbreiding overal
®h met allerlei middelen propaganda is gevoerd. Het
was een middel der oppositie om de regeering die niet
V scnoeg aan dien roep om meer oorlogsschepen
scheen te gehoorzamen, eenige onaangename oogen-
nkken te bezorgen. Dreadnoughts moesten ër gebouwd
worden om des noodig Duitschland te kunnen verplet
teren.
Oostenrijk schijnt ook door die ziekte aangetast,
ook daar zullen drie van die reuzenbarken worden
gebouwd.
Daartoe zullen d >11 in de volgende jaren belangrijke
bedragen worden aangevraagd op de niarine-bcgröo-
ling. en zoo zal de begrrtoting, die voor dit jaar oen
totaal van nog slechts (i.'i millioen kronen aanwees,
voor 1910 circa 110 millioen kronen, dus ongeveer
het dubbele, eischen. en voor 1911 eveneens belang
rijk worden verhoogd.
Zou dit soms voor de regcering van Engeland een
reden zijn. oni meer „Dreadnoughts" op stapel te zei
len? 'I Lijkt haast ecu paskwil, want de Oostenrijk
sche reuzensdiepen zullen de Aliddellandsche Zee wel
nooit uitkomen, maar „John Buil" is nu eenmaal bij
zonder gevoelig voor alles wal zijn heerschappij Ier
zee zou kunnen bedreigen. I
Teekenend voor de stemming aan de overzijde van
hel Kanaal is, dat het geroep om „meer schepen"
zjeh niet beperkt tol vaartuigen die de zee bevaren.
üok een luchtvloot moet Engeland zich verschaffen,
zóó machtig, dat die van een andere natie er nooit
tegen op zal kunnen. Immers, al bezit Engeland een
overwegend sterke zeemacht. zoodra een vreemd
leger uit de lucht in het land kan neerdalen, of van
boven af de zeevloot vernield kan worden, heeft Enge
land even goed de bevoorrechte positie verspeeld, die1
een eilandenrijk geniet. Daarom dringen vele patri-
otten er op aan. dat hetzelfde beginsel' dal voor dc
zeemacht gehuldigd wordt (dat de ErigeUehe vloot
sterker moet zijn dan de twee sterkste vloten van an
dere landen Ie zanten) ook op de luchtvloot zal wor
den toegepast.
Wie zich op dil standpunt plaatst heeft zeker ge
lijk, als hij zijn landgenooten aanspoort om zoo spoe
dig mogelijk een groot aantal luchtkruisers te hou
wen. Want op 't oogenblik is Duitschland reeds in
'l bezit van drie goed bruikbare luchtschepen, terwijl'
Engeland er slechts één heeft, dat zijn kunsten nog
zelden heeft vertoond, Daarenboven schijnt men in
Duitschland voornemens te zijn, binnen korten tijd
nog twaalf luchtschepen 1e bouwen. Engeland zal dus
grooten spoed moeten maken, wil het de „twee-mo-
gendheden-standaard" óók op de lucht-macht toege
past zien'
Eergisteren werd te Londen op Mansion-House, on
der leiding van den Lord Mayor, een voorname ver
gadering gehouden ter bevordering van liet „Lueht-
verbond" van het Britsche Rijk. dat ten doel heeft
aan dc Kngelschcn in de lucht dezelfde heerschappij
te verzekeren als zij reeds Ie w&ter bezitten.
Dc Engelsche bladen behandelen nu in lange arti
kelen de quaestie vaiï „Engetends achterlijkheid in
de lucht". Verscheiden unionistische kranten vallener
de regeering om hard. Die was weer krenterig ge
weest. had er niet genoeg voor over geliad. Neen. dan
deden dc Fransche en de Duitsche regcering andere'
Doch zulke bladen vergeten, dat Zeppelin in Duitsch
land en verscheiden Fransche luchtvaardere geheel bui
len de regeering 0111 hun doel hebben bereikt, en dat
eerst officieele aanmoediging volgde na behaald suc
ces
Ook het Britsche gouvernement zal 1111 wel wat
doen. maar het geldbezwaar weegt niet gering. Mén
zegt dal de kanselier der schatkist. Lloyd George. de
staatsbegrooting niet op 22 dezer bij het Parlement
zal kunnen indienen, zooals hij beloofd had. maar op
zijn vroegst een week later. Zelfs zou in den boe
zem van hel Kabinet over de begrooling weer on-
eenigheid gerezen zijn. Allicht dan over de quaestie
der nieuwe belastingbronnen, want ook Engeland slaat
voor een enorm tekort. En dan willen de Unionisten
nog. dat weer zooveel cxtra-millioenen aan nieuwe
luchtkruisers zullen besteed worden'
Enfin, men gaat nu toch ook van particuliere zijde
iets doen. Het Lucht-verbond van het Britsche Rijk
is tenminste voornemens een inschrijving te openen
0111 20.000 of 30.000 pond bijeen te krijgen, teneinde
er een Zeppelin voor te bouwen en die aan het land
ten geschenke te 'geven.
De Berlijnsche correspondent van de Daily Mail vindt
het intussehen nuttig, hij zijn landgenooten, de vrees
voor de Duitsche luchtvloot er in te houden. Hij
vertelt, dat het Duitsche legerbestuur drie soorten bom
men onderzoekt om uit luchtschepen te werpen. De
eerste moet gebouwen, oorlogsschepen, dokken, enz.
vernielen; de tweede is een vurige bom om gebouwen
en luchtgevaarten in brand te schieten; een derde is
een stinkbom om de bevolking van forten en steden
te bedwelmen. Ook handgranaten zullen niet versmaad
worden. De proeven, genomen met geweren en kanon
nen om de kwetsbaarheid van luchtkruisers te bepa
len. hebben aangetoond, dat ze zeer moeilijk te raken
zijn.
De luchtschepen zijn er en geen, groote Mogendheid
kan daar het oog voor sluiten. De Fransche Minister
van Oorlog heeft zelfs een prijsvraag uitgeschreven voor
een bestuurbaren luchtballon, die als luchtkruiser zal
kunnen dienen. De eerste prijs bedraagt 5000 fres.
Een officier van de luchtschippersafdeeling verklaar
de aan een medewerker van het Journal, dat Fran
krijk ten opzichte van militaire luchtschepen „beden
kelijk" ten achter staat bij Duitschland en Italië.
Duitschland heeft 6 bestuurbare luchtschepen, Frankrijk
slechts 2.
Conclusie; Frankrijk moet er alles op zetten, 0111
een even sterke luchtvloot te hebben als Duitschland
en Italië.
Inderdaad, als de Franschen zoo uit den hoek komen,
mogen ook de Engelschen zich wel wat harder reppen.
Naast den strijd om de heerschappij ter zee zullen
we nu die krijgen over de lucht. Daar is een zeer veel
belovende toekomst voor de Engelsche belastingschul
digen. Sijmen betaal"
CASTRO.
Aan Castro, eens de machtige dictator van Venezuela
die groote en kleine mogendheden dorst te trotseeren, I
wordt nergens meer rust gegund. Op Martinique, waar
liij eerst korten tijd vertoeft en scherp bewaakt wordt,
is hem aangezegd, dat hij ten spoedigste het Fransche
grondgebied moet verlaten, op Trinidad willen de En
gelschen hem niet hebben en, uit de laatste telegram
men blijkt, dat ook de Vereenigde Staten hem den
toegang tot hun grondgebied, voor zoover dit op niet
te grooten afstand van de Venezolaansche wateren ligt.
zullen ontzeggen. De regeering der Vereenigde Staten
had, volgens een mededeeling uit Washington aan de
New-York Herald, aanvankelijk met zekere voldoening
gezien, dat Castro zijn tenten te Fort-de-France wilde
opslaan, wijl het hem van daar uit onmogelijk zou zijn
een expeditie te organiseeren, zonder dat zulks bekend
raakte, terwijl zij groote bezwaren had tegen zijn ver
blijf op Trinidad, omdat hij van daar de Orinoco had
kunnen opvaren en, zoo een revolutie verwekken. Nu
echter de Britsche en Fransche regeeringen den oud
president nergens op hun gebied een schuilplaats wen-
schen te versohaffen, heeft ook de regeering der Ver
eenigde Staten maatregelen genomen om hem den toe
gang tot haar gebied te beletten.
Zijn, vrouw is intussehen doorgereisd naar LaGuayra.
Met dc gezondheid van Gastro moet het niet schit
terend gesteld zijn.
Nadat hij van een morgenrit teruggekeerd was, werd
Castro plotseling ziek; hij kreeg zware pijnen in het
onderlijf en aan de wonde, die hij de operatie te
Berlijn was gemaakt.
Dc wonde is over een lengte van een groot aan
tal centimeters opengegaan en zijin toestand is bepaald
'tocd hem werd medegedeeld, dat de Fransche re
geering hem hel verder verblijf verbood, verklaarde
hij ziiïks nicl Ie kunnen gelooven.
De oud-liberalen in 't gedrang.
Het vrijzinnig-democratische cfcgblad „Land en
Volk" heeft de oud-liberalen gedreigd, in verband met
de mogelijkheid, dat zij in districten, waar een vrij
zinnig-democraat in herstemming zou komen mc(.een
candidaat der rechterzijde, een eigen candidaat zou
den stellen.
F11 het blad schreef toen
Zij zijn natuurlijk volmaakt vrij, om deze lactiek
tc volgen. Maar ziji is te verstaan door de onzen als
een verklaring van oorlog op leven en dood. Moet
het. dan zal de strijd worden aanvaard, ten prol'ij-
Ie van rechterzijde en sociaal-democraten.
Als deze vijanden dan maar gelieven te begrijpen,
dat noch bij eerste, noch bij' herstemming, een vrij
zinnig-democratische stem voor dc hunne zal zijn.
Zij moeten maar eens narekenen, met hun hoe-
velen zij dan in liet najaar zullen terugkceren.
Waarop dc „Nieuwe Courant", het orgaan der oud-
liberalen. vroeg: „Uit welke verschijnselen (rekt het
orgaan dezen horoscoop ten aanzien van de tactiek
der vrije liberalen?"
De „Nieuwe Courant" noemde enkele districten, 0111
do beweringen van „Land en Volk" te logenstraffen,
doch schreed er meteen hij. dat de vrijzinnig-demo
craten geen'' consideratie v;
len verwachten
«an de vrije liberalen moe-
Fti wat dc herstemmingen betreft, schreef dc „Nieu
we Courant"
'"„Land en Volk" zinspeelt op «te houding, welke de
vrije liberalen zullen aannemen als het in tweede in
stantie gaat tusschen een man van rechts en een 'so
ciaal-democraat.
1 huis blijven of rechts stemmen zal dan. veronderstelt
het blad, ilict alternatief zijn.
Hierin kan liet wel juist zien. Men zal de posi-
tie na de eerste stemming natuurlijk uit algemeen-
politiek oogpunt hebben te bezien, maar dat zij al
heel kritiek zon moeten zijn, om vrije liberalen tot
't stemmen op een sociaal-democraat te bewegen, staat
vast. En de keus tusschen onthouding en rechts stem
men zot in dergelijke herstemming^-gevallen wel be
paald worden door den persoon van den rechl-schm
candidaat.
„Het Vaderland", het orgaan der Unie-liberalen,
komt zich thans ook in liet geding mengen en dringt
harerzijds tegen de oud-liberalen op.
Het blad zet uitvoerig uiteen, dat de oudriibcralen
in twee hoofd-fractiën uiteengaan, „wier denk beelden
genoegzaam verschillen om een consequent en doel-1
bewuste politieke houding te beletten". Het zijn de
oud-liberalen, wier sympathieën ©enigszins naderen tol 't
de nationalen en Christelijk-historischen e:n dan een
fractie, die niet zoo conservatief is, en zich kenmerkt
door afkeer van het eleriealisme.
En dan zegt het blad:
Voeg hierbij, dat dit deel der partij zelfs den
schijn niet zou willen loopen van te breken met het
meer conservatieve deel. zooeven genoemd, welke breuk
haar van de hulp van zekere intellectueel© krachten
en van sommige economisch zeer sterke bondgenoo-
ten zou kunnen berooven, en het kan niemand ver
wonderen ,dat de politieke stelling der oud-liberalen
groote onduidelijkheid vertoont, dat men niet weet
wat men bij: de a.s. verkiezingen aan hen heeft en dat
hun houding in het eene district afwijkt van die in
het andere. Persoonlijke motieven schijnen somtijds
den doorslag te geven.
Ten slotte dringt het btad weder aan op kleur be
kennen door de oud-liberalen.
Er werd zoo hard mogelijk gestampt, enkelen hiel
pen zelfs met den mond mee, „boem... boem'"
Volgens oude gewoonten stellen de kinderen er
een eer in aan het ondereinde van lmn palmtak
door het zware stampen, een groote vezelpluim te
krijgen. Wie de grootste heeft, heeft het hardst ge
stampt, vandaar de eer.
Na afloop der plechtigheid, als men het zoo noe
men kan, toen de palmen gewijd waren, trokken allen
naar huis, om ze dadelijk aan de baleons of raam
kozijnen te bevestigen.
Het bijgeloof der kinderen brengt dan mede, dat
ze die zoo hoog mogelijk van den grond dragen,
want heeft de vezelbos dien geraakt, dan is de wij
ding er van weg, en brengt de palmtak ongeluk over
het huis.
Door het blijde zonlicht, de palmen hoog in de
armen, voorzichtig om niet te vallen, gingen ze al
len vroolijk babbelend door de straten, elkaar ver
halend boe hard ze wel gestampt hadden, en elkaar
den vezelbos toonende, dien zij er aan gekregen
hadden,.
Hier buiten was het alles weer mooier en plech
tiger, de wuivende gele palmtakken waren als gou
den aren in bet blij-stralende zonlicht.
Thuis worden dan gauw de palmen aan, de balcon-
stijlen bevestigd, waar ze blijven tot het volgend jaar,
en het huis voor ongelukken, en, ziekten beschermen.
Alleen enkele halmen worden er uitgesneden, em
tot een kruis gevlochten, dat aan de binnenzijde boven
de deur wordt bevestigd.
Dat deze „Domingo de Ramos" (Palm-Zondag) iets
plechtigs heeft, kan ik helaas niet zeggen, tenmin
ste hier te Barcelona niet. Deze oude gewoonte,
de palmen naar de kerk te dragen, is misschien veel
van, karakter veranderd, de kinderen maken er nu
een pretje van. Op den vreemdeling, aan, deze
soort plechtigheid niet gewoon, maakt het dep in
druk van een groote herrie, iets on-esthetisch, iets
onbehoorlijks in de anders zoo plechtig-stille, zwij
gende kathedraal.
Voor de zoo geheel anders katholieke Room-
schen van het Noorden, moet het bijwonen van zulk
oen plechtigheid verbazing wekken.
Dit is zeker, op Palm-Zondag ga ik nooit meer
een kathedraal van Spanje binnen om er een mooie
stemming te vinden.
Op een ijsschots.
De Lokal-Anzeiger verneemt uit Riga, dat eenreus-
aohtige ijsschots, waarop zich een 1500 visschers be
vonden, zich daar in de buurt van de kust heeft los-
gcscheuixi en weggedreven is. Een bark kon 37 man
opnemen; van de overigen wist men niet wat er van
geworden is.
F'
Palmzondag.
De correspondent van de Nieuwe Rotterdamsch©
courant te Barcelona schrijft aan dit blad eenige bij
zonderheden over de viering van Palm-Zondag in die
stad.
Palm-Zondag is voor de Spanjaarden een grool
feest. Is het te Madrid en de noordelijke provinciën
eenigszins uit de mode geraakt, in Catalonië viert
men het nog in grooten luister.
Reeds Vrijdag en Zaterdag te voren is op de Ram-
bla de Cataluna palmenmarkt. Minstens driehonderd
meter ver zijn tentjes opgeslagen, waai" men palin-
lakken op speciale manier toebereid verkoopt.
Alles wat geloovig is, en geld heeft, koopt zich
een palmtak. De armen: korte voor een peseta, de
rijkeren voor vijf of tien pesetas, de langeren, soms
wel van zes tot acht meter.
Deze palmtakken worden in de provincie Alicante.
vooral te Elche, gekweekt. I11 het voorjaar, als de
jonge takken uit den kroon opschieten, worden die
omwonden met slroo of doek. zoodat het zonlicht ze
niet bereiken kan. Daardoor blijven ze wit-geel van
kleur '|em 'schieten hoog er uit. In het najaar pnijdt
en droogt men ze. 0111 tegen Palm-Zondag verkocht
te worden.
Handige vlechtsters binden de halmen om den
stengel in kunstige vormen op, soms als een Chi-
neesche toren, dan weer in den vorm van korven met
mooie versierselen. Dit gebeurl echter alleen met de
korteren. dc langeren worden in natuurstaat op de
markt gebracht.
Zaterdagavond, wanneer die markt gesloten wordt,
ziet men bijna iedereen met een palm in de armen
naai" huis wandelenv want het is het beste uur. om
ze goedkoop te krijgen.
Vandaag al heet* vroeg, werden die palmtakken in
de kerken gewijd. In vele 'landen heb ik dien .palm
zondag zien vieren.... zoo als te Barcelona echter
nooit'
De zuidelijke volken 'hebben de gewoonte die ge
wijde takken aan het balcon te hechten, waar ze het
geheele jaar blijven, en het huis voor ongelukken
en ziekten moeten behoeden.
I11 Italië. Zuid-Frankrijk. Spanje en Portugal ge
bruikt men daarvoor palmtakken, in Noord-Frank
rijk laurier- en myrten-lakken. in Griekenland bloem
kransen.
Zoo trokken dan ook hedenmorgen in processie de
palmdragers naar de verschillende kerken.
Om half negen stelden de stoeten zich op. De ver
schillende gilden met hun aanhangers ieder naar
hun eigen kerkgebouw.
Even voor negenen stond ik voor de kathedraal
van Barcelona. Daarvoor hadden zich een paar hon
derd kinderen reeds verzameld, wachtend op liet ko
men der processie en het openen der deuren.
Volgens heel oude gewoonten waren de kerkdeuren
nog gesloten. Enkele minuten voor de klok negen
slaan zou, begonnen de kinderen te roepen: -„Doe
open.... doe open, wij willen binnengaan, alle zon
daren wachten op vergeving'"
Dit. in aandenken aan Jezus, die den zondaren
den weg lot vergeving opende.
Met den achterkant der palmtakken klopten ze op
de deuren. Precies om negen uur gingen de breede
deuren wijd open en stroomde het volk, meest kin
deren, naar binnen.
Voor iemand, die een plechtigheid denkt tc gaan
bijwonen, .is het een teleurstelling.' Zelden heb ik
in een kerkgebouw zulk een herrie bijgewoond. Een
katholiek Hollander, gewend aan het plechtig-stille
in zijn kerken, zou zich voorzeker geërgerd hebben.
Er werd eenvoudig om het een zachte benaming
te geven, leen „lolletje" van gemaakt.
Onder liet geroep van „Juli" (Catal'aansch. voor
Jubilare) stampten dc kinderen met hun palmtakken
op den vloer, soms gelijk, dan weer door elkaar,
lachend en knabbelend op de meegebrachte taartjes
en lekkernijen (ook een traditie). Een Jielsch lawaai.
Een jongetje voor mij, dat bij gebrek aan een
palmtak, die van een laurierboom had meegebracht,
deed uitermate zijn best, en stampte met zijn tak,
en rechtervoet, dat het een aard had, tot groot on
gemak van de omstanders en mij, wien telkens de
bladeren om de ooren zweepten. Een beleefd ver
zoek mijnerzijds, een vermaning van anderen, deden
hem alleen verontwaardigd omzien. De kinderen
schenen er blijkbaar schik in te hebben, hielden het
voor een recht dat ze in de kerk, waar zij gewoon-
lijk muisstil moesten zijn, nu eens een heidense!)
leven maken konden.
„T uinbouw-Onderlinge".
Eenige dagen geleden werd door den heer H. J. Lo-
vink, directeur-generaal van den landbouw, in zijn
kwaliteit van voorzitter van den Nederlandschen Tuin
bouwraad, de commissie van toezicht en de directie
der op initiatief van den Tuinbouwraad gestichte
Tuinbouw-Onderlinge, vereeniging uit den Ned. Tuin
bouwraad tot het onderling dragen van het bedrijfs
risico, geïnstalleerd.
De commissie bestaat uit de heeren: D. J. van der
Have, te Kapelle bij Goes, G. Kruyff, te Sassenheim,
Henry Looymans, te Oudenbosch, B. Ruys, te Dedeais-
vaart, G. baron de Senarclens de Grancy, te Vught,
C. van Spronsen, te Loosduinen, S. Zeeman, te Zu'.ö-
Scharwoude, en zij koos tot haar voórzirier den lieer
G. Kruyff te Sassenheim en tot haar ondervoorzitter
den heer Henry Looymans, te Oudenbosch.
Tot voorzitter van de directie werd door de com
missie benoemd mr. H. P. L. C. de Kruyff Jr.
Medegedeeld werd dat de heer F. E. Posthuma,
thans nog secretaris van, den F.N.Z. op 1 Mei a.s. zijn
functie van directeur der Tuinbouw-Onderlinge zal aan
vaarden-
De directie deed verslag van haar werkzaamheden
betreffende de administratieve voorbereiding van de
door de Tuinbouw-Onderlinge gestichte Bedrijfs-ongeval-
len-regeling. Deze werkzaamheden zullen in den loop
dezer maand ten einde worden gebracht.
Besloten werd ten slotte dat de Tuinbouw-Onder
linge zich in het begin van de maand Mei tot de, be
sturen der hij den Tuinbouwraad aangesloten tuinbouw-
vereenigingen zal wenden, in de eerste plaats ter vor
ming van de UPlaatselijke Ongeval-Commissies en in
de tweede plaats om de deelneming tot stand te
brengen van de verschillende leden dezer vereenigin-
gen aan voornoemde bedrijfs-ongevallen-verzekering.
Anna Paulowna.
Woensdag 7 April hield het departement Anna Pau
lowna een vergadering met dames in Veerborg.
De zaal was goed bezet. Na een openingswoord van
den voorzitter, den heer K. F. Ehrmann, waarin hij
de -aanwezigen, welkom heette, las de secretaris de no
tulen, welke onder dankzegging werden goedgekeurd.
Toen verkreeg de heer K. L. van Gorkom het woord
en las eene schels voor van Hurrelbrinck. ge til el d Her
mina's eed. Deze novelle, in hoofdzaak van ernstigen
aard, gaf toch zoo nu en dan door den inhoud aan
leiding, dat een lach de stilte van den ernst onder
brak, en zij wferd ten einde toe met groote aandacht
gevolgd. Een dankbaar applaus beloonde aan het slot
spreker voor zijne moeite. Na een zangnummer van
den heer van Twuiver, waarover de vergadering hare
tevredenheid betuigde, werd opgevoerd: De Schoolrijd-
ster, blijspel in een bedrijf van Emil Potal, naar het
Duitsch door A. L. J. Landre. Toen het gordijn op
ging, verbaasde het keurige tooneel de aanwezigen. Nu,
het moest dan ook de salon van een edelman voor
stellen. De inhoud werd goed weergegeven en voorat
ook, wijl de hoofdrol in goede handen was, had het.
blijspel veel succes. Aan het slot werden de opvoereu-
den teruggeroepen. Een zangnummer van den heer van
Twuiver bracht afwisseling en groote hilraiteit ver
wekte de voordracht ,Julius Caesar". Eindelijk was
men genaderd tot 110. 7 van het programma, nl. „de
diversen". In den regel neemt de uitvoering van dat
nummer niet veel tijd in beslag; thans was het an
ders. Door de welwillendheid van twee geintrodueeer-
den deden zang en voordracht dit nummer tot zijn recht
komen. De muziek van den heer D. Zon zorgde voor
een aangename aanvulling tusschen de bedrijven. Het
was laat geworden, toen de hamer viel. Dit laatste ge
schiedde echter niet, dan nadat de voorzitter allen dank
had gebracht, te beginnen met de geintroduceerden,
voor hunne welwillendheid en moeite, om den avond
met zooveel succes te doen slagen. De heer Van Gor
kom maakte zich tot tolk van allen, om den lieer Ehr-
uuyin en echtgenootc dank te zesgen voor hunne opof
fering en goede zorg, waardoor zulk een prachtig too
neel was verkregen geworden. Luid applaus bewees in
stemming met deze woorden. Nog een „tijdje" bleef
men, 11a de sluiting gezellig bijeen.
Anna Paulowna.
Tot school no. 1 te Anna Paulowna zijn 42 leerlin
gen toegelaten en wel 23meisjes en, 19 jongens. Wijl
de school hebben verlaten 12 meisjes en 15 jongens,
totaal 27 leerlingen, zoo is de schoolbevolking met 15
leerlingen toegenomen.
Dankbetuiging van de Koningin.
liet Provinciaal Comité in Noord-Holland ontving
liet volgende telegram van de Koningin:
Ten zeerste getroffen door liet geschenk. Mij aan
geboden door het Provinciaal Comité van Noord-Hol
land nanftns de vrouwen uit deze provincie, verzoek
Ik u allen geefsters Mijn warmen dank over te bren-
- voor dil bewijs van liefde en aanhankelijkheid,
dal door Mij op zoo lioogen prijs wordt gesteld. De
scho'one vormen, zoowel als do smaakvolle versiering
van het pap-garnituur, voortbrengsel van Haartomsche
kunstnijverheid, bewonder ik bijzonder. Met groote in
genomenheid heb lk kennis genomen van net voor
nemen van liet comité, om een deel van het huldeblijk
te bestemmen voor de verpleging van behoeftige kin
deren aan zee.
(w.g.) WiILHELMINA.
Dc overgeschoten geiden bedragen f 7000,
