Predikbeurten.
Zondag 16 ffüei 1609.
Marktberichten.
Tweede Kamer.
Burgerlijke Stand.
Gemengd Nieuws.
Plaatselijk Nieuws.
dorp) feest gevierd naar aanleiding van de blijde ge
beurtenis in ons Vorstenhuis.
De schoolkinderen genoten mede feestvreugde en
een aantal leden van 't Harmoniegezelschap Excelsior
van N. Niedorp verleenden muzikale hulp bij 't feest.
Staatspensionncering.
De agenda der dit jaar op 6 Juli tc Utrecht tc hou
den alge mee ne vergadering van den Rond voor Staals-
pensionneering vermeldt o.mi. een voorstel van dc afd.
Utrecht om art. 1 te wijzigen in dezen geest: ,,De
Bond voor Staatspensionneering beoogt het tot stand
komen eener wet waarbij aan alle Nederlanders van
een door de wel le bepalen leeftijd, en wier inkomsten
beneden een door die wet tc bepalen bedrag blijven,
recht wordt toegekend op een staatspensioen zonder
premiebetaling ,de kosten te vinden uit de opbrengst
van beslaande en nog te heffen belastingen."
Met hoofdbestuur stelt in zijn preadvies iwec zaken
vooroplo. Moet alles, wat in deze gewichtige da
gen den Bond op losse schroeven kan zetten verme
den worden; 2o. Men moet en kan ervan overtuigd
zijn, dat allen in hoofdzaak hetzelfde willenhet ou-
derdomsvraagstuk zoo goed mogelijk opgelost te zien.
Daarom ontraadt het II.B. de aanneming van het
voorstel, ook omdat het de deur sluit voor hen, die
in „pensioen voor iedereen" hun ideaal zien.
diefstal in een station.
Dinsdagavond omstreeks 11 uur heeft iemand, ge
bruik .makende van een korte afwezigheid van den
ambtenaar van het plaatskaartenbureau van het sta
tion Beurs te Rotterdam, een greep gedaan door het
geopend loket van dat bureau en ongeveer f 300 aan
bankpapier en specie gestolen.
(N. R. Ct.)
Anna Paulowna.
Het recht van wiermaaian op de gronden beliooren-
de tot den polder Anna Paulowna, is gegund aan den
heer A. Peereboom te Wieringen tegen f 251.50.
naar waarnemingen verricht in den morgen van
13 MEI,
medegedeeld door het Koninklijk Nederlandsch Meteo
rologisch Instituut te De Bilt.
In het algemeen heeft de verwachting betrekking op
een tijdperk van 24 uur, loopande van dein avond van
den dag waarop deze werd uitgesproken tot den avond
van den volgenden dag.
Bij bewolking en temperatuur wordt echter hoofd
zakelijk op den volgenden dag gedoeld.
OVERZICHT.
In het gebied van de waarneming is de hoogste be
kende stand van den barometer 775.9 te Seydisfjord.
De laagste stand van den barometer is 749.8 m.M.
te Stockholm.
VERWACHTING.
Meest matige noordelijke wind. Gedeeltelijk bewolkt.
Waarschijnlijk droog weer. Zelfde temperatuur.
N.B. Formulieren ter inschrijving van veuleM in het
veulenboek zijn op aanvrage steeds gratis e f
bij Mej. J. Laurman, Paul-Krugerstraat 7, Watergraars
meer, of bij den Secretaris.
ned. onderwijzers-genootschap.
j De heer J. de Groot van Barsingerhoin zal als oei
sie afgevaardigde de Schager afdeeling va
op de algcmeene vergadering te Delft
gen.
X"eer°ïLliU op Tolk...mier, M.B
geprimeerd en stier verkocht aan
eeniging voor den hoogen prijs van
politie.
Ter secretarie dezer gemeente woïden inlichtingen
I verzocht omtrent een op de weekmarkt van 29 Ap
jl. vermist schaap, met blauwe stip op den kop.
marktoverzicht.
Het koude, schrale weer, liet heden op de markt ge
ducht zijnen invloed gelden. Gelde koeien en melk
koeien waren zeer trekkend, wat mede lager prijzen ten
gevolge had. Van vette koeien was weinig qualit-elt aan
gevoerd. De goede waar gold 35 cent. Ons marktfonds j
boekte er 10 voor rekening van den heer B. te Am-
sterdam, die gemiddeld f 275 gulden kostten.
De aanvoer van schapen was vrij belangrijk. Voor
de beste overkoudens werd f 26.50 betaald. Lammeren
waren stug. De eerste kwaliteit ging tegen, 11 a
12 gld. goed weg, maar de 2de en 3de soort, waar
uit de hoofdaanvoer bestond, moest tegen een luttel
winstje worden omgezet.
Vette varkens waren, vlug. Voor goede kwaliteit werd
tot. 6 cent betaald. i
NEDERLANDSCH HERVORMDE GEMEENTE te
Kolhorn, geen dienst.
Wieringerwaard, v.m. 9.30 uur, Ds. van Loon.
Noord-Zype, voorm. 9.80 uur, Ds. Groeneveld, Scha-
gerbrug.
Zuid-Zype, voorm. 9.30 uur, Ds. Met, St, Maartensbr.
Callantsoog, nam. 1.30 uur, Ds. Met. [Doop.
Oude Niedorp, Ds. Kanis.
Anna Paulowna, voorm. 10 uur, Dr. Toxopeüs.
St. Maarten, Ds. Tinholt.
Winkel, geen dienst.
DOOPSGEZINDE GEMEENTE te:
Barsingerborn, Ds Kooiman, v.m. 10 uur
Wieringen, geen dienst.
Noord- en Zuid-Zype, v m. 10 uur, Ds. Vis, Oudesluis.
LOKAAL „BETHEL", HOEP, SCIIAGEN
ten behoeve van de Nederlandsch Hervormde Kerk:
v.m. 10 uur, de heer Wieten.
Hemelvaartsdag, 's morgens 10 uur, Ds. J. Wieton,
Herv. Predikant te Amsterdam.
men besluit in alle stations bekend en de postwa
gens
Te
liet Hippodrome. werc
ICI1 JJLOIUIL lil hiiv
geus verlaten door een groot deel der beambte».
Te negen uur, toen de groote meeting begon in
dromc werden er reeds telegrammen van
paarden-stamboek.
De Zomervergadering van de Afdeeling Noord-Hol
land der Vereeniging „Het Nederlandsch Paarden-Stam-
boek", zal plaats hebben op Donderdag 3 Juni 1909,
bij den beer J. Vader te Schagen.
De agenda bevat de navolgende onderwerpen:
1. Notulen.
2. Ingekomen stukken.
3. Mededeelingen.
4. Rekening en Verantwoording 1908 (ontvangsten
f-2145.65%, uitgaaf f 1084.15, batig saldo f 1061.50%.
De rekening begon met een saldo van f 845.24%).
5. Rekening Provinciaal subsidie, ontvangsten: Kas
saldo 1907 f 3875, subsidie 1908 f 5000, tezamen f8875.
Uitgaven f 4575, zoodat nu het kassaldo bedraagt f 4300,
waarvan in den loop van dit jaar aan premiën betaald
moet worden f 2570. Het batig saldo dezer rekening
bedraagt dus f 1730.
6. Verkiezing van vier leden van het Bestuur, wegens
periodieke aftreding op 1 Januari 1910 van de heeren
I'. Olij, H. F. Bultman Hz. en G. C. Hulst, en we
gens bedanken tegen 1 Juli e.k. van den heer J. Bree-
baart Kz.
De heer Hulst wenscht voor eene herbenoeming niet
in aanmerking te komen.
7. Verkiezing van twee Commissarissen voor het
Hoofdbestuur en wel een in plaats van den heer J. j
Breebaart Kz., die met 1 Juli a.s. wenscht af te tre-
den, en een naar aanleiding van art. 17 der statuten, j
hetwelk de afdeeling het recht geeft een vierden Com
missaris te benoemen.
8. Verkiezing van drie Afgevaardigden naar de Al-
gemeene Vergadering der Vereeniging te Rotterdam.
9. Op te geven voorstellen ter opname onder de
punten van beschrijving voor de Algemeene Vergade
ring.
Het Bestuur maakt bekend, dat de Keuringen van
Merriën en van een-jarige Hengsten zullen worden ge
houden, telkens des morgens 9 ure precies: j
te SCHAGEN op Dinsdag 15 Juni e.k.
te Beverwijk op Woensdag 16 Juni e.k.
te. Hoofddorp op Donderdag 17 en Vrijdag 18 Juni.
Beschikbaar zijn:
voor een-jarige Merriën 20 aanhoudings-bijdragen van
f 50; voor tweejarige Merriën 15 aanhoudings-bijdra
gen van f 75; voor drie-jarige Merriën 9 aanhoudings-
bijdragen van f 100; voor vier-jarige Merriën 9 aan
houdings-bijdragen van 1' 100; voor vijf- en zes-jarige
Merriën 14 aanhoudings-bijdragen van f 75; voor -zeven
jarige en oudere Merriën met merrieveulens 10 aan
houdings-bijdragen van 1 49.
De eigenaar van het veulen, waaraan eene aanhou-
dings-bijdrage wordt toegewezen, verplicht zich, voor
zich en voor zijn rechtverkrijgende, die ook in deze
provincie moet wonen, het veulen als eenjarige, op een
der Zomerkeuringen te brengen, welke in 1910 in deze
provincie zullen worden gehouden.
Voor eenjarige Hengsten -drie aanhoudings-premiën
van f 100.
De bekroonde hengsten moeten in 1910 als tweejari
gen aan de Keuringen deelnemen.
De bijdragen toegekend aan tweejarige merriën, wor
den in 1910 uitbetaald, na overlegging der sprongbe-
w ijzen.
Te Schagen en te Beverwijk zal voor de premie-keu
ringen gelegenheid worden gegeven tot inschrijving van
merriën in het Stamboek; te Hoofddorp op 17 Juni; dei
lSden bestaat daarvoor geen gelegenheid.
Aangifte tot mededinging is verplichtend en moet
minstens 14 dagen voor de Keuringsdagen schriftelijk
geschieden bij den Secretaris W. Teengs te Alkmaar,
op kosteloos bij hem te verkrijgen formulieren. Latere
aangiften kunnen niet worden aangenomen.
Belanghebbenden worden herinnerd aan het bepaalde
bij art. 9 van het Reglement:
„De eigenaar van eene merrie, in het genot van
eene aanhoudings-bijdrage gesteld, mag deze gedurende
een jaar niet buiten de Provincie vorkoopen en is
verplicht haar te doen dekken door een door de Rijks-
Commissie in het najaar van 1908 of in 1909 goedge-
keurden, Stamboekhengst.
Hij moet daarvan het bewijs toonen en de merrie
voorbrengen op de Keuring, in Juni van het volgende
jaar te houden."
De premiën of bijdragen in 1909 toegekend aan 3-
jarige en oudere merriën, worden in 1910 niet uitbe
taald, dan na overlegging van eene door een Rijksvee-
a|)Reiuaakte en- geteekende verklaring, waaruit,
btykt dat de merrie niet lijdende is aan cornage. Voor
Svr «s®» «sy?
Suï; wr;s\ss ïïïïïïïk
Schagen, 13 Moi 1909.
7 Paarden
15 Stieren
200 Gelde Koeien
35 Vette Koeien
90 Kalf kooien
70 Pinken
125 Nuchtere Kalveren
930 Lammeren
980 O verhouders
Bokken en Geiten
6 Varkens (magere)
40 Varkens(vette)p. K.G.
100 Biggen
Konijnen
Kippen
700 Kilgr. Boter
200 Kaas
4000 Kipeieren per 100
200 Eendeieren
f 80.— a 200.-
80 - a 200.-
120.— a 220.-
„160.- a 275.—
140.- a 245.-
40.— a 100.—
?•- a 20—
6- a 11—
15.— a 26—
13*— a 15—
-.48 a -.52
8— a 13—
-— a -—
L05 a Llö
—.40 a —.50
3.a 3.50
a 3 80
Nedcrlandsche Varkensverzekering Maat-ichappy.
In de week van 9 Mei tot 15 Mei 1909 was de j
stand der marktpryzen van de Varkens ais volgt:
7- tot 9-weeksche biggen f 9— a f 13—
Varkens van 25 tot; 50 Kilogram f 0.44 per K.G.
50 75 f 0.45
75 100 f 0.49
100 125 f 0.50
125 150 f 0.51
n n 150 175 f 0.52
Zeugen v f 0.46
Nederl. Varkensverz. Maatschappij.
Zitting van 12 Mei.'
Er schijnt nog al wat werk aan den winkel. De
voorzitter stelde daarom voor ook de volgende week
nog te vergaderen om gelegenheid te hebben schoon
schip te maken, vooral ten, opzichte van de ontwerpen
die nog door deze Kamer zijn voorbereid. Dat viel
niet in den smaak der heeren Van Vlijmen en Schaper.
De laatste was van oordeel dat degenen die in een
twijfelachtig district staan, gaarne naar huis willen.
De Kamer trok zich daarvan niet al te veel aan
en besloot overeenkomstig het voorstel van den voor
zitter de loopen.de zaken af te doen en dus tot Woens
dag a.s. bijeen te blijven.
De zaak-Posno, gister door ons besproken,, was ver
der het voornaamste gerecht voor heden. De minister
verdedigde de legerautoriteiten die majoor Posno pas
seerden, doch de heer VAN IDSINGA steunde zeer
krachtig den heer Van Deventer, die het laakbare op
treden dezer autoriteiten ten sterkste afkeurde. Hij
verklaarde: „dat heit niet mogelijk schijnt te twijfelen
aan de kwade trouw der legerautoriteiten in Indië;
dat generaal Gevers zich heeft laten gebruiken als
Werktuig in hun handen; dat het knoeien met een, ge
heim rapport „een schandalig feit" is.
De heeren maakten zich, hoewel er toch ook wel
iets op majoor Posno te zeggen valt, zeer warm over
de onrechtvaardige wijze waarop hij behandeld is.
De uitslag der interessante discussies over deze
kwestie was ten slotte, dat zonder hoofdelijke stem
ming goedgekeurd werd: wegneming der geldelijke na-
deelen, door adressant (Majoor Posno) geleden.
Gemeente ZI.Il'11.
Ingeschreven van 7—12 Mei 1909.
I Ondertrouwd: Mechiel Schoen, j.m., metselaar, 28
jr., le Zijpe, ©11 Dicuwcrtje lloek. .jd.. .dienstbode, 26
jr.. .te Zupe, eerder te 's-Gravcnhgge.
Getrouwd: Willem Ri,jsv jin., arbeider.. 23 jr.. en
Geertje Wildeboer, jd., zonder beroep, 21 jaar, bei-
j den te Zijpe. Gerrit M-eereboer, jm., verver, 22 jr..
en Elisabeth Jacoba de Moei, jd., zonder beroep, lij
1 jr., beiden te Zijpe.
OverledenLevenloos aangegeven kind van het vrou
welijk geslacht van Haijo Stompedisscl en Maartje Lan
ge reis. Antje Koopman, 71 jr,, echtgenoote van Pie-
ter Kerkhof.
de poststaking in frankrijk.
Sedert Dinsdagavond 7 uur is dus de. staking ecu
feit. Op dat oogenblik werd ut. de delegatie, die de
zittingen van do Kamer had bijgewoond gehoord door
het federale comité der beambten; zij deed verslag
van helgecn in de Kamer was gesproken cn naar
aanleiding daarvan werd besloten onmiddellijk de sta
king uit te roepen. Een halt uur later was'het geno-
gelukwensching ontvingen uit St. Nazaira, Macon en
nvon.
tienduizend beambten waren op die vergaoeimg
aanwezig. De secretaris-generaal van den Bond van
lijnarbeiders Pauron nam het eerst liet woord. ,,L\\
federaal comité" zoo zeide hij „heeft het besluit ge
nomen dat het verplicht was te nemen, t il z-ijn naam
verzoek ik u ook lieden evenals gisteren te toonen,
dat gij mannen zijl.
Wie voor de staking zijn steken de handen op.
Tienduizend handen schoten plotseling omhoog, i'.n
toen barstte een lang aangehouden, oorverdoovend ge
juich los.
Er vloog een glimlach over het gelaat van Pauron.
Wanneer de neer Clemenoeau 111 deze zaal1 was",
vervolgde hij, „dan zou hij liet georganiseerd proleta
riaat kunnen zien, naar hetwelk hij reeds zoo lang
zoekt."
Daarna deelde hij mede, dat de verdere behande
ling der motie over de zaak der postbeambten was
uitgesteld tot Donderdag en toen riep hij uit: „Dan
is liet te laat. Wij hebben den strijd aangebonden
en zullen dien voortzetten. Het land is mot ons. En
wij zullen dien strijd niet opgeven, alvorens ons vol
komen voldoening zal zijn geworden".
Zooals wij hierboven reeds mededeelden verlieten
een groot aantal ambulante postbeambten, onmiddel
lijk nadat het bericht van de uitroeping der staking
was ontvangen, de wagens. Aan het station St. La-
zarc werden zelfs de kennisgevingen voor aangete
kende brieven verscheurd.
Onmiddellijk reeds 11a afloop van de vorige post
staking hadden de Kamers van Koophandel maatre
gelen genomen oin te zorgen, dat bij een herhaling
dc handel zoo weinig mogelijk ongerief zou onder
vinden.
De Kamers van Koophandel belasten zich met de
verzending en bezorging van drie soorten brieven: lo.
die van den eenen koopman aan den anderen; 2o. van
een koopman aan een afnemer; 3o. van een afnemer
aan een koopman.
Deze brieven worden gezonden naar de Kamer van
Koophandel der plaats van bestemming cn door be
middeling van deze 'aan de adressanten bezorgd.
Tevens zijn er reeds maatregelen genomen voor het
geval dat ook aan de spoorwegen een staking mocht
uitbreken. Dan zal in den dienst worden voorzien
door automobielen en van overheidswege zal op het
vervoer toezicht worden gehouden.
In de vergadering, gehouden in het Hippodrome,
werd de volgende motie aangenomen
De agenten, onder-agenten en werklieden bij de pos
terijen, telcgraphie en telephonie, ten getale van 10.000
vereenigd in dezelfde gevoelens van verontwaardiging
over het gebrek aan goede trouw van de regeering,
die de haar op eerewoord gegeven belofte schond
door de strijdende kameraden te treffen, wijl zij op
vrijmoedige wijze uiting gaven aan hunne denkbeel
den. verbinden ziclj om den arbeid neder te leggen
en een strijd te voeren tot het uiterste, tol hun alge-
heel© voldoening zal zijn verleend; eischen openlijk
het recht op tot het vormen van een vakbond, een
recht, dat zij zullen trachten te verwerven tot eiken
prijs."
Onder toejuichingen voor de Postvereeniging ging
de vergadering uiteen met dten kreet: „Leve de Sta
king!".
Parijs, 11 Mei. Toen hedenavond de conducteurs
der brievenmalen zouden vertrekken, bleven op alle
lijnen een groot aantal beambten in gebreke.
Bordeaux, 11 Mei. Dc beambten van posterijen enz.
te Bordeaux, ten getale van 800 vergaderd, hebben
de staking geproclameerd.
De arbeiders van de lichtfabrieken hebben een mo
tie aangenomen, waarin zij zich solidair verklaren met
de beambten van posterijen, telegraphie en telephonie.
PARIJS, 12 Mei. Volgens- mededeelingen van den
president van den ministerraad waren de diensten van
posterijen, telegraaf en telephoon hedenmorgen op nor
male wijze verzekerd, zonder dat tot de besloten bui
tengewone maatregelen behoefde te worden overgegaan.
Slechts een tiende gedeelte, van het personeel neemt
aan de staking deel.
De ministers en onderstaatssecretarissen vergader
den onder voorzitterschap van president Fallieres.
De minister van openbare werken deed daar mede-
üeeling van den stand der stakiing bij de posterijen te
Parijs en in de provincie.
De ministerraad besloot op zijn voorstel onmiddellijk
ontslag te verleenen aan 221 ambtenaren en beambten.
De dienst gaat tot dusverre geregeld, zoodat de
regeering hare toevlucht nog niet heeft behoeven te
nemen tot de maatregelen, die zij heeft beraamd voor
het geval, dat het personeel in gebreke blijft.
Een flinke houding nemen de post- .en telegraafbe-
ambten in, Duitschland aan. Zij veroordeelen het optre
den hunner Fransche collega's onomwonden! De voor
zitter hunner vereeniging verklaarde aan een redacteur
van het Berl. Tageblatt, dat de Fransche beambten zich
door hun haat aan den vice-minister Simyan hebben
laten verleiden, een persoonlijk geschil in den strijd te
mengen en daardoor de laatste sympathieën, niet slecht:
van het Fransche publiek, maar ook in het buitenland
hebben verbeurd. De heer Zollitsch zeide: „Wij zien
niet tegen strijd op, waar het geldt onze belangen te
verdedigen, maar wij, Duitsehe postambtenaren zullen
nooit tot een staking onze toevlucht nemen als agita
tiemiddel en zelfs niet als ultima ratio."
Hdbld.
op vleugels.
De correspondent van de N. R. Crt. te Rome schrijft:
Al is het zoo ver nog niet als Wells in zijn „Lucht
oorlog" verhaalt, toch wordt er ook hier in Italië
heel wat aan vliegen gedaan in den laatsten tijd. On
langs op een zonnigen dag in mijn tuin wandelend, hoor
de ik opeens een hinderlijk gezoem en geratel als van
duizend scharensliepen, komend uit een richting, die
zich niet bepalen liet. Een oogenblik later werd de
zaak duidelijk: een glimmende luchtbol met een groo»
ten schroef als een stel molenwieken aan het schuitje-,
koerste zeer beslist tegen den wind In, over me heen,
in een rechte lijn door den wolkenloozen hemel zijn
weg nemend, 't Was het bestuurbare luchtschip van
bet Italiaansche leger, dat naar men zegt erg goedkoop
is en toch zeer goed voldoen moet.
Na het schip lichter-dan-de-lucht, het vliegtuig zwaar-
der-dan-delucht: Wright's aeroplaan. Daarover iets na
der. Het Genootschap van Vliegers, hier te Rome, ja
zoover is heit al zelfs in de eeuwige stad, had met
Wright oen contract gemaakt: voor 50.000 lire. (25.000
gld.) zou Wright een aeroplaan afstaan, twee loden
van het Vlieggenootschap tot vliegtuigbestuurders af
richten, en een aanbal andere leden een toertje door de
lucht laten maken. De vox populi beweert, dat van die
50.000 lire het genootschap der Vliegers eigenlijk maar
drieduizend heeft uitgetrokken en de rest Is bijgepast
door het ministerie van oorlog, dat zich onderhands
een aeroplaan wou aanschaffen, In elk geval waren de
twee vliegers, die het besturen, van Wright geleerd
hebben, heel toevallig twe© officieren. Enfin, wie be
taald heeft, kon Wright wel niets schelen en ons even
min: wat er op aan komt is maar hoe het met
de vliegerij gegaan is.
Reuter zal u wel gemeld hebben, dat kort na
W'rights 'vertrek een der bestuurders, luitenant Calde-
rara, van een hoogte van 15 meter Is neergekwakt,
waarbij hij zelf werd gekneusd, en het vliegtuig als
een knoedel verwarde vellen en ijzerdraden en krom
gebogen fraimwerk op den grond gekomen is. Hier
over dus kan ik kort zijn. Alleen een woord over de
vermoedelijke oorzaak: een oogenblik van duizeligheid
of flauwte, van den bestuurder, die voorover gevallen
ta tegen den hefboom, welke de nederwaartsstreven<le
stelling der stuurvlakken beheerscht. Hierdoor is het
vliegtuig, terwijl de motor doorwerkte, met flinke snel-
beid in een scherp schuinschen val naair den grond
SUl£.Tta «ooafnlg du. een >ut»> IM# I.
cident, waar geen argumenten voor toe-
komst der vliegkunst uit te distil eerm ya k i, 0ok
een op vilten pantoffels wandelend voorzichtig voet-
ganger kan, uit slechte spijsvertering, duizelig worden
en vallend zich leelijk bezeeren.
Toch lijkt mij een nadere bespreking \an hot vlieg,
vraagstuk en wat daarmee samenhangt niet misplaatst,
hier vooral, omdat ik over Wright en zyn aeroplaan
«enige niet onaardige bijzonderheden gehoord heb van
een wapenbroeder van den uit de lucht gevallen luito-
mant.
Allereerst de financieels zijde. Mijn zegsman was
niet uitgepraat over de eenvoudigheid van het toestel.
Een motor, volstrekt geen bijzonder model, en niets
bijzonder licht: een ding van een acht, negenhonderd
lire (f 400—f 450) en de rest, wat zeildoek en bamboe
met touwtjes aan elkaar geflanst: een ding waarvoor
geen twaalfhonderd lire (f 600) aan materiaal aan zit;
een toestel dus, dat wat den prijs aangaat, binnen het
bereik van zeer velen zou kunnen liggen en uiterst
gepiaikkelijk te herstellen zou zijn behoudens natuur,
lijk alge'neele vernieling tengevolge van een al te
ruwen val uit den hooge!
En verder wat de bestuurbaarheid aangaat, daar had
mijn zegsman allereerst niets dan bewondering voor
Wright. „Een man, als geboren voor de luchtschip-
perij, iemand met een overfijn gestemd evenwichtszin-
tuig, die zijn stand in de ruimte oneindig veel scher
per weet en voelt en kan afmeten dan wij. Een toclit
naast hem op het vliegtoestel is een uiterst leerzaam
genot. Elke ruimteverplaatsiiig van het evenwichtsmid-
ctenpunt, elke ruimteverandering van het evenwlchts-
vlak van het vliegtuig, wijziging zoo gering, dat een
gewoon mensch ze nauwelijks merkt, wordt door Wrigh
nieit alleen dadelijk gevoeld, maar juist geschat en door
een minimale verstelling der hefboomen gecorrigeerd.
Hij is een, man met veel meer zintuigen dan een ge
woon mensch: elke trilling, die door zijn vleugels gaat,
elk zuohtje, dat uit het instrument komt, hij raadt
ze, hij ruikt ze haast voor ze nog daar zijn... hij is
een stuurman in de wolken bij Gods Genade
Maar de vraag, wat er van de lnchtschipperij met
vliegtuigen zwaarder dan lucht zou komen, zag mijn
zegsman donker in. „Hebt ge wel opgemerkt," vroeg
hij mij, „dat al die vliegers, Delagrouze en anderen,
en nu ook Wright weer, steeds maar zoo korten tijd
in de lucht blijven, terwijl zij toch brandstof en ge
legenheid te over hebben, ja er eigenlijk niets tegea
schijnt, dat ze niet dan een paar uren in stede van
enkele minuten tusschen liun wieken zouden blijven?
De reden hiervan is doodeenvoudig, en ik zal ze u
zeggen. Ge kunt u niet voorstellen, welk een energie
en tegenwoordigheid van geest en voortdurende, nooit
een oogenblik stakende spanning van zintuigen er noo-
dig is om zoo'n drommelschen aeroplaan meester te
blijven. Een oogenblik van doezeligheid, een oogenblik
van onoplettendheid, en gij loont de kans te gaan
tollen als een mal geworden vlieger-zonder-staart es
tegen den grond te keilen. Die spanning en inspanning
is meer dan. aardsohe menschenzenuwstellen lang vol
houden kunnen. Wat dus het lang-in-de-lucht-blijven
aangaat, daar is een afdoend beletsel tegen: de uitput
ting van den luchtschipper. En dit zal, lijkt mij, altijd
een beletsel zijn, waardoor deze technisch keurige over
winning van de mechanische moeilijkheden, deze ele
gante oplossing van het vliegvraagstuk wat het toestel
aangaat, mijns inziens nooit tot een duurzame verovering
van het luchtruim zal voeren, tenzij de meuschheid er
een apart stel zenuwen voor bekome om het te balieer-
scben."
Tot zoover de genieluitenant. Wat mij betreft, ik
geloof, dat men niet zoo pessimistisch behoeft te zijn.
Toen de eerste fietsen verschenen, wie zou toen ge
droomd hebben, dat het zoo licht verstoorbaar even
wicht van tw.ee achter elkaar geplaatste -wielen van
een paar centimeter doorsnee, eenmaal de halve menscti
heid tot een dagelijksch vervoermiddel zou dienen?
En toch, niet meer dan de ervaring van een genera
tie is al voldoende geweest om ons zenuwstelsel daar
voor geschikt te maken: heden ten dage fietst jong en
oud, dik en duri; ik zou haast zeggen cbuiten z'n her
senen om, dat is te zeggen zonder bewust te zijn,
hoe hij het evenwicht houdt, en toch keurig in even
wicht blijvend op de hobbeligste, drukste verkeerswegei
tusschen allerlei gewoel van voetgangers en rijtuigen in.
Daarom denk ik zoo, dat het met het verkrijgen van
vliegen evenwicht ook wel gauw genoeg gaan zal, al6
er maar eenmaal gelegenheid is ervaring op te doen,
opdat eindelijk het Horatiaansche „Coelum ipsum petl-
mus stultitia": „zelfs den hemel vragen wij in onze
dojheid voor ons," tot een voldongen feit worden:
niets immer3 is den sterfelijke eer, onmogelijkheid?
hevige brand.
Zelfontbranding van petroleum heeft een hevigen
brand veroorzaakt in het zuiderdok te Swansea. Ver
moedelijk onder den invloed van den heeten zonne
schijn geraakten een paar blikken met petroleum op-
de Glasgow-werf in brand. Dc vlammen verspreidden
zich mét razende snelheid en vonden rijkelijk voed
sel in groote stapels timmerhout. Voordat de brand
weer er bij was, had het vuur reeds een tweede werf
aangetast en weldra begonnen ook pakhuizen met hooi.
stroo en levensmiddelen te branden. De eerste werf
brandde geheel uit; van de goederen op de tweede
opgeslagen kon nog nog een deel gered worden, het
hooipakhuis werd ook een prooi der vlammen, cn
van het douanekantoor brandde liet achterste gedeelte
uil. Dc schade wordt nnv op 30.000 geraamd.
alles zeppelin.
Graaf Zeppelin, de bekende luchtschipper, leert ook
al de minder aangename zijde van vermaardheid ken
nen. Hij gaat nu zelf de hulp van het gerecht inroe
pen legen het al te veelvuldig gebruiken van zijn
naam. Honderden fabrikanten en winkeliers noemen
hun waren naar Zeppelin, en er werden geen bezwa
ren gemaakt tegen het wettelijk inschrijven van die
fabrieks- en handelsmerken. Zoolang het bleef bij
Zeppelin-schoensmeer, Zeppcl i n-broeks trek kers, Zeppe
lin-medicijnen, enz., maakt© ook de graaf geen lie-
zwaar.
Maar zelfs luchtschipuitvinders gingen zijn naam ge;
bruiken, en een ondernemend speculant liet allerlei
artikelen inschrijven met den naam „Zeppelin" cn ver
kocht dan de certificaten daarvoor hetgeen in
Duitsehlawl bij de wet geoorloofd is voor prij
zen tusschen f 300 en f bOO. Dat ging den graaf te
ver, en hij gaf de zaak in handen van een advocaat.
Nu zal het gerecht moeien beslissen, pf dé. giaaf
het uitsluitend rooht heeft 0111 over liet woord ,,ACP'
pelin" te beschikken. Zoo niet, dan zal hij zich mis
schien genoopt zien, ter zelfverdediging, een anderen
naam aan te nemen p
geheimzinnige moord.
Te Miinchcn wordt druk gesproken over een ge-
heimzinnigen imoord door vergiftiging.
Verleden weck Woensdag huurde een man van on
geveer 35 jaar een kamer in de Theresienslraat at-1
daar. Den volgenden dag werd hij onwel', hij ging
melk drinken cn liet een dokter halen, die bem'wai-
mc omslagen voorschreef. Vrijdags was de vreemden g
weer gezond. Hij zei te zijn Paul Löster uit Amenk
Dien dag is hij hem eerst een dienstman geweest,
om een brief te halen, en 's avonds kwam er cea
jonge robuste hian die op barschen toon den Am
rikaan vroeg te spreken. Toen hij m <liens ham
was gelaten, sloot hij de deur. Een uur latei gjijf
hij haastig lieen. Op de gang liet hi.| een bundeltje
papieren vallen, en toen hij dit opnam, rolde I
hem een tweede pakje papieren uit den zak. De
merverhuurster heeft hem dit ter hand gesteld, sya:1
na de man in allerijl het huis verliet cn op een trai
sprong.
Toen de kamerverhuurster evep later in de kaïno
van den Amerikaan kwam ,lag deze met hevig"
kramp te bed. Een dokter stelde vergiftiging vasi,
