^^kr/ols5"!^iTPSSStt' aS:
Norge Salpeter.
Tweede Kamer.
WJcringun.
Naar wij vernemen is onze muziekvereeniging „De
Harmonie" uitgenoodigd, om het Koninginnefeest, dat
a.s. Dinsdag te Wieringerwaard zal worden gehouden,
te willen opluisteren.
Deze eervolle uitnoodiging is door haar aangeno
men.
STAATSPENSIONNEERING OF VERPLICHTE VER
ZEKERING?
Dezer dagen werd door den Christ. Bestuurdersbond
te Dordrecht eene vergadering gehouden ten einde te
bespreken het onderwerp „Staatspensionneering of Ver
plichte Verzekering".
Nadat het onderwerp was ingeleid en besproken, nam
de vergadering met algemeene stemmen de volgende
motie aan:
De Christel. Bestuurdersbond te Dordrecht, vergade
rend 7 Mei 1909,
gezien de propaganda, die in den laatsten tijd het
geheele land door wordt gemaakt voor Staatspension
neering (pensionneering door en geheel op kosten van
den Staat),
uitgaande van het beginsel, dat in eene goed geoi-
dende samenleving gelijk ieder ander behoort te
kunnen leven van zijn eigen inkomsten de arbei
ders in hun loon zooveel behooren te vinden, dat zij
daarvan met hun gezin hun geheele leven door kunnen
J(hy.0
overwegende dat de Staatspensionneering met dit
beginsel geen rekening houdt, maar eiken arbeider be
schouwt als een armlastige, die op zijn ouden dag
geheel of bijna geheel heeft te leven van hetgeen
anderen voor hem bij elkander brachten,
overwegende voorts, dat de zorg voor invaliden drin
gender voorziening behoeft dan die voor ouden van
dagen en de eerste door de voorstanders der Staats
pensionneering blijkbaar over het hoofd wordt gezien,
althans op den achtergrond gedrongen,
verwerpt het stelsel der Staatspensionneering,
verklaart voor te staan wettelijk verplichte invalidi-
teits- en ouderdornsverzekering,
Besluit:
op bevordering van de spoedige totstandkoming van
het laatste bij de Regeering aan te dringen, en
door ruime publicatie dezer motie alle vak- en werk-
liedenvereenigingen inzonderheid de christelijke
uit te noodigen, zich in gelijken geest uit te spreken.
Het Bestuur van den Bestuurdersbond zou gaarne
zien, dat alle vereenigingen of afdeelingen van bonden,
die aam de uitnoodiging in het slot der motie vervat,
mochten voldoen, een afschrift van hare uitspraak
met opgave van het aantal leden, dat de vereeniging
of de bondsafdeeling telt zonden aan het secretariaat
van den Christelijken Bestuurdersbond te Dordrecht
Aan de Regeering en aan de nieuw te vormen 2de
Kamer zullen dan bovengenoemde motie en die, waar
van afschriften zijn ingekomen, gezamenlijk worden aan
geboden.
Wicriitgets.
Voor rekening van 18 leden onzer onder-afd. der
V. P. N. werden op de Amsterdamsche cierenveiling
geveild 3580 eieren, waarvan de prijzen varieerden van
f 2,90 tot en met f 4,15 per 100 stuks, dus zeer goed zijn
te noemen.
Wierïngen.
Wegens 't omslaan van den wind is de ansjovis we
derom Zuiderzeewaarts gegaan en in dieper wateren
getrokken. Dit is voor onze kustvisschers wel jammer,
daar hun schuitjes te klein zijn om hiermee ver zee
waarts te gaan. De vangsten varieerden in de afge-
loopen week van de 2 tot de 30.000 stuks per vaar
tuig. De prijzen varieerden van f 10 tot f 10.80 per
1000 stuks.
MERKWAARDIGE GRAFSCHRIFTEN.
In de kerk te Landsmeer leest men op een zerk:
Een schipper hier verseijlt
Die leyt ook hier begraven
De dood, die was pvloot.
Het graf, dat was zijn haven.
De dood en ging niet recht,
Alzoo men 't wel mag gissen
Dat hij den wormen gaf,
Dat toekwam aan de visschen.
In de Nieuwe Kerk te Delft
Als men schreef 1G05, so stirffden
Ouden Tennis met sijn wijff,
Zij waren met haar beiden 200 jaren,
Zij waren op eenen dagh gheboren,
Op eenen daghgetrout,
Op eenen dagh gestorven.
Zij hadden getrout gheweest 75 jaren
Zij leefden als twee arme .slaven,
Zij werden op eenen dagh begraven,
Tot Delft van de magistraat,
In de kerek.
Op een steen op het Urker kerkhof:
„En veel geholpen in de nood
En velen ook gebragt ter dood."
Terecht klinkt het laatste voor het vreedzame Urk
wel wat zonderling daar hier toch wel geen sprake
zal zijn van een „scherprechter". Neen, onder den
steen rast het lichaam van* een Urker geneesheer, die
tevens lijkbezorger was, gestorven in 1827.
Te Tholen op een wapenbord in de Koorkerk:
Weent Musen drimaal drij, treurt Muzen en Muyaden.
De eendrachtsvriend en lust is dood; hij leeft in
daden
Godvruchtich, magtich, wijs welsprekend, hoogelecrd;
Zijn treur-biijeinde blijft denkweerdig en begeerd.
Oratie Niedorp.
Op den, 13den Mei vergaderde de schoolvereeniging
tot bevordering van getrouw schoolbezoek alhier, in
het lokaal van den heer T. de Jong.
Tegenwoordig waren 12 leden.
De voorzitter, de heer M. H. Woutman, opende, de
vergadering met een welkom, waarna de notulen van
de voorgaande door den secretaris, den heer Kooij-
inan, werden gelezen, welke onveranderd werden vastge
steld.
Het le punt vermeld op het convocatie-biljet, was:
Rapport schoolverzuimen.
Dat rapport, door het hoofd der school uitgebracht,
was, als gewoonlijk, weer gunstig te noemen. Van alle
leerlingen had slechts een meisje willekeurige verzui
men (7) gemaakt. Op dat eene meisje na hebben dus
allo kinderen recht op een prijs en op hel feest. Een
eereblijk zal worden uitgereikt aan 2 jongens cn 2
meisjes, die de school hebben verlaten en gedurende
bun schooltijd geen één willekeurig verzuim hadden
gemaakt. Aan een meisje en twee jongens, die geen
willekeurige verzuimen hadden gemaakt, gedurende de
twee jaar dat zij de herhalingsschool bezochten, zal
een hoek worden uitgereikt.
2e. Was aan de orde een feestplan.
De voorzitter stelt namens het bestuur voor om
van dezen zomer een rij toertje te maken over Schoorl
en Bergen naar Kgmond aan Zee cn terug over Alk
maar. Met algemeene stemmen werd dit voorstel aan
genomen. De datum van 'l feest werd vastgesteld op
Maandag 14 Juni a.s. Do ingezetenen die over een
rijtuig hebben te beschikken zullen worden verzocht
dien dag hun, rijtuig beschikbaar te willen stellen.
De heeren Woutman en Kooijman werden heiast
met hel aankoopen der prijzen. De verdere regeling
van het feest werd aan liet bestuur overgelaten.
Niemand meer het woord verlangende werd de ver
gadering, met dankzegging, door den voorzitter geslo-
„WITTE KRUIS" TE ST. PANKRAS.
i V? ®WcVlinK St. 1'ancrus van liet Witte Kruis'
S ledenvergadc-
hfct Czoek'slsteer^ d»s
Wegens afwezigheid van den voorzitter, de heer F
Smit, werd de vergadering geopend en geleid door
den penningmeester, den lieer K. Vissein
Door den Secretaris den heer I. En^l weroen^a
notulen gelezen van de vergadcumg |>w|gekcul.c|( hel
her 1908; «elke algemeen werden W"
daarna uitgebrachte jaarverslag kon mede de algemee
ne goedkeuring wegdragen. -„Hi-is als afae-
gelach?5 o^^it^verslag1^ w^d ^onder'^llgw^^i^iwsl®^"
gebr
ming aangehoord.
Dë rekening van den penningmeester werd door de
.rnmissie in orde bevonden, hoe-
wel de slotsom over 1908 niet aangenaam was, daar
daarvoor benoemde commissie ui orde d
wel de slotsom over 1908 met aangena:
de ontvangsten hadden bedragen 1 288,ol /3, waartegen
eene uitgaaf wend geconstateerd groot f doJ./o, alzoo
eCIDit'^nadeelig'sa Idowas wel2in hoofdzaak ontslaan
door het aanschaffen van twee draaibare liglentjes met
daaraan verbonden werkzaamheden.
Door de vergadering werd vastgesteld de begrooting
voor 1909 in ontvangst en uilgaai groot f -Ja.
Tien nieuwe leden hadden zich opgegeven, welke
allen werden aangenomen.
Als bestuursleden waren aan dc beur! van a beding
de heeren I'1. Smit cn K. Visser, welke bekten als
voorzitter en penningmeester herkiesbaar waren.
Bij opneming der stemmen bleek, dat beide weer
herkozen waren, aan den heer Smit zal van deze hei -
kiezing kennis worden gegeven, terwijl dc hoer Visser
zijne herbenoeming aannam.
Daar hij de rondvraag niemand iets had in hel
midden te brengen, werd de vergadering gesloten.
Wieringerwaard.
Door do Feestcommissie is Donderdagavond een na
dere regeling der feestelijkheden vastgesteld.
's Morgens van 9 tot kwart over 9 zal de klok
worden geluid.
Van kwart over 9 tot half 10 zal 't orgel bespeeld
worden door den organist, den hoer F. Felkers.
Te half 10 zal de feestrede door den heer J. Zijp
Hz. worden gehouden. Hierna zal de zangvereeniging
Apoll'o zingen de Feest-canlate, gecomponeerd door
den hr. J. Paardekoper, en zullen de dames G.
Stadt en A. Zijp een paar soli zingen, afgewisseld
door orgelspel' en koorzang-
Tot do uitvoering in de kerk hebben alle ingeze
tenen hoven 16 jaar vrijen toegang en voor zoover
er plaats is, ook andere belangsteltenden.
Er wordt verondersteld, dat dit ongeveer te 11 uur
zal geëindigd zijn, waarop de ontvangst der kinderen
bij de school zal plaats hebben, die dan in optocht
mei muziek van hel Wjeringer-corps, onder directie
van den heer P. Bruul, naar liet versierde Polderhuis-
erf zullen marcheeren.
Hier zal het Hoofd der school en wellicht ook
de Eere-Voorzitter, do Burgemeester, de kinderen toe
spreken. Nadat deze eenige liederen zullen hebben ge
zongen en behoorlijk onthaald zijn, zal een ommegang
door een gedeelte 'van de Buurt worden gemaakt, na
tuurlijk met muziek voorop, waarna hij terugkeer op
het erf aan allen, als aandenken het pas uitgekomen
werkje van J. Stamperius „Toch Oranje Boven" zal
worden geschonken. Verondersteld wordt, dat dit school
feest ongeveer te 1 uur zal afgeloopen zijn.
Na de pauze, ongeveer half 3. zullen de vereenigin
gen Olympia en Apollo een paar nummers ten besle
geven op een podium op het feestterrein als afwisseling
van het muziekcorps en den gezamelijken zang van
alle feestgenooten.
Daar 't feest grootcndeeis gehouden wordt in de
kom der gemeente, zal 't de feestcommissie aangenaam
wezen, wanneer de bewoners van die kom door 't
aanbrengen van versieringen of illuminatie meehelpen
het feestelijk aanzien te verhoogen.
Naar we vernemen, is er eenige sprake van, dat
's avonds na 6 uur een optocht le paard zal worden
gehouden, waartoe zoo mogelijk de commissie
zeker gaarne de muziek zal beschikbaar stellen.
Wat er .verder 's avonds gebeuren zal is nog ge
heim.
Dat er hartelijk op mooi en mild weer ge
hoopt wordt voor dien dag cn. avond, behoeft wel
niet vermeld te worden.
LANGEDIJKER KOOLHANDEL.
De handel in de Langedijker winterproducten loopt
nu geheel ten einde voor dit seizoen, zoo dat er aan
den Langedijk en omstreken tot aan het begin van het
nieuwe seizoen, de eerste helft van Juni geen han
del in groenten wordt gedreven.
St. Maarten.
Bij den Burgemeester alhier, is naar aanleiding van
de gplukwenschen door het Gemeentebestuur tot H. M.
de Koningin gericht, het volgende telegram ingekomen.
„Hare Majesteit de Koningin laat allen voor ge-
„Iukwenschen danken.
Adjudant DU MONGEAU."
St. Maarten.
Met ingang van 1 Mei werden de uren van open
stelling van het Hulppostkantoor gewijzigd als volgt:
Werkdagen: voor den postdienst van 8—10, 12—1,
4—6 uur. Voor den telegraafdienst van 9—11, 12—1.
2—3, 6—7 uur. Zon- cn feestdagen, voor den postdienst
van 89 uur voorm., voor den telegraafdienst van
89 uur voorm.
Winkel.
le JULIANADAG.
Nog woelt het en nog joelt het jubelend cn jui
chend langs de straten en als ik zoo terugzie naar
hetgeen voorbij' is en dan denk aan den lijd die
ons nog scheidt van den 2den feestdag, krijg ik zoo
het idéé dat het voor enkelen één groote feestdag zal
zijn van 2 maal 24 uur.
Kunnen zij zich zoolang op gepaste wijze verma
ken, we.lnu dan. 't Ls feest, laten wij dal in oogen-
schouw houden.
Om verheugd te zijn is alle reden, het weer heeft
zich uitmuntend gehouden, 't was wel koud. tnaar
toch droog en zonnig, de stemming was goed, èn de
helangstelling eveneens
't Was één uur, de kinderen van de verschillende
scholen beginnen uit alle oorden saam te loopen en
vereenigen zich op het schoolplein, onder leiding van
de hoofden en onderwijzers en onderwijzeressen der
scholen.
Zooveel mogelijk getooid mot vlaggetjes en oranje,
worden ze opgesteld. Voor de schoolkinderen dc com
missieleden, daarvoor de bestuursleden der feestcommis
sie en dan Winkels Harmonie, 't geheel' omstuwd door
belangstellenden.
Met muziek wordt naar de kerk gemarcheerd en
als alles daarbinnen gezeten is, wordt door den heer
Ds. Nieuwburg ihet een feestrede het officioelc feest
geopend. De feestredenaar spreekt de aanwezigen toe
inverband met de gebeurtenis die thans feestelijk her
dacht wordt, op een wijze, die zeker hel grootste aan
tal opgekomenen met voldoening deed huiswaarts kce-
rcn.
Daarna zongen de kinderen eenige toepasselijke lie
deren en werden vervolgens weer in optocht terug
gebracht, tot aan dc kolfbaan van den hoor A. Wit.
waar zij feestelijk werden onthaald. Hot onthaal was
een verrassing waarmede zij natuurlijk zeer waren in
genomen.
Toen de kerk uitging stond reeds gereed de ruiter-
oplocht, beslaande uit pl.m. 30 ruiters te paard, allen
getooid met-oranje of nationale kleuren. De optocht
was zoodanig opgesteld, dat do (ruiters der 3 voorste paar
den, allen omhangen waren met roode sjerpen, dc
ruiters der 2e rij paarden mei witte, en die der derde
rijt met blauwe sjerpen.
Voorop een der commandanten, te paard, dan 2 he
rauten cn vervolgens paarden, muziek, paarden, feest;-1
commissie, en daarachter heeft zich aangesloten Au
rora do rederijkerskamer en lot slot weer paarden
Wcw«Tmi°n I is door Winkel. Lutjewink'l cn dc
idag m°av
De eerebogen worden, ruim voorzien van vetglaas-
ies ontstoken, maar niet alleen de bogen, neen bij
enkele particulieren is ook illuminatie aangebracht,
meest binnenshuis, omdat er voor buiten nog al wind
is. 9 uur avondzang.
Als do illuminatie is onLstoken. en weer bij anderen
de werkzaamheden zijn afgeloopen, komen er weei
menschen op dc been, wordt net weer levendig cn
feestelijker, men hoort hier en daar zingen, het ge
tal bezoekers is groot genoeg om dansmuziek te doen
hooren, en weer is het volop feest.
Maar er is nog een nummer van hel programma
dat ze toch nog weer uil de danslokalcn roept, de
avondzang.
Op het schoolplein is een tribune opgeslagen, voor
do muzikanten, daaromheen dringen belangstellenden
zich op merkbaar groeit hun getal aan.
Daar doet de muziek zich hooren, het „Wilhelmus
Wien Neerlaiulsc.li bloed" enz., alles zingt mede;
Omstreeks kwart voor tien was een en ander af
geloopen, en zingende en juichende trok oud en jong
naar de verschillende gelegenheden waar dansmuziek
gegeven werd.
Daar binnen heerschl en zal nog geruimcn lijd een
iolige stemming heerschen, en zoo is dan de eerste
dag besloten, en wordl het beste gehoopt voor den
Zaterdag.
Hoogwoud.
Vrijdag jl. slaagde te Haarlem voor de akte van
onderwijzeres Mej. C. C. G. van der Veen, alhier wo
nende.
Hoogwoud.
Voor de milicienverlofgangers der lichtingen 1903,
1905, 1907 en, 1908 dezer gemeente zal op Donderdag
den 24 Juni a.s. de gewone jaarlijksche inspectie te
Winkel plaats hebben.
Oudkarspcl.
Bij het den 29 April te Utrecht gehouden examen,
uitgeschreven door de Nederl. Stenografen-Vereeiiiging
„Stolze-Wery", behaalde de heer A. Eecen Cz. alhier
diploma B met bevoegdheid tot het geven van ouder
wijs in stenographie.
OudkiirKpcl.
Hemelvaartsdag zal vanwege de ssellvereeniging For-
tuna een wedstrijd worden gehouden op het Waardje.
RAAD VAN BEROEP.
Tot lid in den Raad van beroep te Alkmaar voor de
uitspraken op de bezwaarschriften, betreffende de ver
mogensbelasting en de belasting op bedrijfs- en andere
inkomsten voor de aanslagen in de kringen Alkmaar,
Schagen, Helder en Texel, is benoemd de heer J. de
Lange C.Jz. te Alkmaar en tot plaatsvervangend lid
de heer Jhr. Mr. D. van Foreest te Alkmaar.
PLAATSVERV. DISTRICTSVEEARTSEN.
Tot plaatsvervangende districtsveeartsen in het dis
trict Haarlem zijn benoemd de heeren:
Dr. W. Stuurman te Alkmaar, C. Roodzaiit te Alk
maar, G. Hanneman te Zaandam, J. W. Roelofs te
Tessel, J. H. Zijp te Halfweg.
itrock op JLangeudük.
Tot tijdelijk onderwijzeres alhier is benoemd Mej.
M. A. Luiting te Harderwijk. De vacature is ontstaan
door het verlof, dat het gemeentebestuur heeft ver
leend aan Mej. SwaanswijK wegens ziekte.
De heer J. Snijders, tijdelijk onderwijzer alhier, komt
voor als no. 2 op de voordracht ter benoeming van
een onderwijzer te Koedijk.
ZANGERSFEEST TE ALKMAAR.
Door een paar hoofdbestuursleden van den Bond
voor Gemengde Zangvereenigingen in Noord-Hollanden
door besturen van de gemengde zangvèreenigingen te
Bergen, Schermerhorn en Zuidscharwoude, worden ern
stige pogingen aangewend om dit jaar het groote zan
gersfeest te Alkmaar te houden. Met het gemeente
bestuur en dat voor het Vreemdelingenverkeer te
Alkmaar zijn reeds onderhandelingen aangeknoopt, om
het daarheen te leiden.
VISSCH ERIJ.
De afdeeling Geestmer-Ambacht van de Ned. Heide-
Maatschappij heeft besloten permissies om te visschen,
in het door de afdeeling gepachte visohwater uit te
reiken aan personen boven den 18-jarigen leeftijd tegen
betaling van f 5, aan jongeren tegen betaling van f 2.50.
DE TITELS VAN PRINSES JULIANA.
De vraag is ons gedaan welke de volledige titels
van Pripses Juliana zijn. Van bevoegde zijde deelt men
ons als antwoord daarop het volgende mede:
De titels van H. K. H. Prinses Juliana zijn geen
andere dan die, welke in H. D. geboorteakte zijn ver
meld: Prinses van Oranje-Nassau, Hertogin van Meck-
lenburg; het enz. enz. la niets dan een traditioneele
Vorm.
Ook H. M. de Koningin heeft nooit andere titels
gevoerd en die ook niet kunnen voeren: reeds Ko
ning Willem I en zelfs Prins Willem V hebben alle
titels van hunne verloren goederen prijs gegeven.
POGING TOT MOORD EN ZELFMOORD.
Hedenmorgen werd te Sluis (Z.) een echtpaar baden
de in bloed te bed gevonden. Man en vrouw hadden
schotwonden aan hoofd en hals. Naast hen vond men
een revolver, waarop 5 patronen afgeschoten, waren.
De toestand der vrouw is bedenkelijk, die van den
man minder ernstig. Er bestaan sterke vermoedens te
gen den .man, daar men meent dat deze wegens het
minder zedelijk gedrag van zijn vrouw reeds eenigen
tijd met haar in, onmin leefde.
wijzen de verschillende proeven, die er i» l>mnen- en
buitenland mode genomen zijn, waaibij nu eens Nor-
ge-salpctcr dan weer GhilisaLpeter iets betere resulta.
ën gat. Hieronder laat ik oen Raar cijfers volgen,
welke door den heer Nobel' zelf zijn g^vtl ^"voor
komen in zijn verslag over deproeivelden ,n (te
Schager-Cöurant van 7 April 1909.
Blauwe aardapjieleiimet Ghihsalpeter f 738 op
brengst per H.A.. met Norge-Salpeter f 732 oj>l>rWl{fit
Voederbieten: met Gliilisalpeter f 538 opia engst jx-,.
II A met Norge-Salpeter r 576 opbrengst per Il.A.
Ik'meen, dat bet beslist in bet belang van den 1^
bouw is, dal er een artikel in den handel wordt
bracht, dat met Gliilisalpeter kan concurrecren. al \Vas
het slechts alleen om de soms zeer hoogc prijzen der
Chili to temperen. Bovendien geloof ik, dat de ver
onderstelling niet gewaagd is, dat bij een algemeene
bekendheid met de Norge-Salpeier en oen daardoor
grooter verbruik, waardoor de fabrieken met volte ca
paciteit en daardoor natuurlijk goedkooper kunnen fa-
briceercn de prijs nog wel wat verlaagd zal worden.
Ik geef daarom eiken gebruiker in overweging eens
een proef met Norge-Salpeter le nemen, opdat bij zelf
een oordeel kan vellen.
Met dank voor de plaatsruimte,
Hoogachtend,
1\ MEURS Pt.
naar waarnemingen verricht in den morgen vaa
15 MEI,
medegedeeld door het Koninklijk Nederlandscli Meteo
rologisch Instituut te De Bilt.
In het algemeen heeft de verwachting betrekking op
een tijdperk van 24 uur, loopende van den avond van
den dag waarop deze werd uitgesproken tot den avond
\an den volgenden dag.
Bij bewolking en temperatuur wordt echter hoofd
zakelijk op den volgenden dag gedoeld.
OVERZICHT.
In het gebied van de waarneming is de hoogste be
kende stand van den barometer 770.2 te Seydlsfjord.
De laagste stand van den barometer is 755.7 m,M.
te Skuddesnaes.
VERWACHTING.
Zwakke tot matige Westelijke tot Noordelijke wind.
Veranderlijke bewolking. Eenigszins buiig. Iets war-
Schagen, 14 Mei 1909.
Geachte Redactie,
Beleefd verzoek ik U opname voor onderstaande.
In hel ingezonden stuk van den heer G. Nobel,
Rijkslandbouwleeraar, alhier, over bovenstaand artikel,
voorkomende in Uw blad van Donderdag j.11., komen
een paar onjuistheden voor, waarop ik bij deze gaar
ne de aandacht wensch te vestigen.
Ten eerste beweèrt de heer Nobel, dat het stikstof-
gehalte van Norge-Salpeter in den regel minder be
draagt dan 13 p.Ct. .Dat is onjuist. De verschillende
partijen, die ik hu heb aangevoerd', bevatten allen
MEER, dan de gegarandeerde 13 p.Ct. en werdmij
zelfs gisteren door een gebruiker nog eene analyse ge
loond, welke 13.7 p.Cl. aanwees.
Ten tweede neemt de heer Nobel alls prijs van
Gliilisalpeter f 13.— aan. Dat is ook foutief. Voor
laatstgenoemd artikel' wordt hier op het oogenblik f 14
betaald, zoodat de waardeverhouding per K.G. stik
stof een geheel andere is, dan dc heer Nobel' heeft be
cijferd. Bij de tegenwoordige prijsverhouding (Norge
met 13 p.Ct. garantie f 11.50 en Chili met 15 p.Ct.
garantie f 14.—} kosl de Norgestikstof 881/2 cents en
cie Chili-stikstof 931/2^ cents per K.G. Norge-stikstof is
dus per K.Gl. 5 cent GOEDKOOPER.
Dat het vochtaantrckkcnd vermogen van Norge-Sal
peter grooter is, dan van ChilLsalpetcr is volkómen
juist. Doch bij' oordeelkundige behandeling gééft deze
eigenschap lang niel die moeilijkheden, welke de heer
Nobel er zich van voorstelt. Een der grootste land-
gebruikers uit dezen omtrek is dan ook van oordeel,
dal. deze grooiere hygroscopischo eigenschap slechls hij
zaak is. Hoofdzaak blijft, dat het artikel góed is; dc
praktijk zal zich wel aan die kleine bezwaren aan
passen. Elk gebruiker weet. dat men voor zijn plei-
fier geen kunstmeststoffen behoeft te strooien, welke
dan ook.
De hygroséopisehe eigenschap belCekent zelfs vaak
een voordeel boven Gliilisalpeter, aangezien Noi*ge-Sal-
peter in de open lucht liggend volkomen oplost door
aantrekking van waterdamp uit den grond, zoowel als
uit de lil dit. Ghilisalpcter liczit deze eigenschap in
veel mindere nuite. Bij aanhoudende droogte bezit dus
Norge-Salpeter een zeer te waardeeren voordeel, daar
liet <^an de gevvonè snelle uitwerking hceff.' Dat vér
der met Norge-Salpeter* den bodem licht onnoembare
kalk toegevoerd v/ordt, kan ook een voordeel' genoemd
worden
Dat Norg^-Salpeter een waardevolle meststof is be
Zitting van Donderdag en Vrijdag.
Bij de behandeling van het wetsontwerp tot het
j verstrekken van een renteloos voorschot aan de West-
landsehe Stoomtram kwam de oppositie van de zijd©
des heeren TER LAAN, mét welke oppositie de mi
nister van Waterstaat echter, geholpen door den heer
j Van Doorn, vrij gemakkelijk spel had.
De heer Ter Laa'11 had er bezwaar tegen, dat het
Rijk nu weer 350 mille had bij te passen en dus nog
toieer thans gaf voor een deel der lijn dan vroeger
voor het geheel. AI deze aanleg en exploitatie behoor
de van Staatswege te geschieden. Bij dit laatste wees
de.minister er op dat de kwestie van Staatsaanleg
in handen is eener Staatscommissie en dat ieder roor-
btander van Staatsexploitatie stellig zou moeten erken-
1 nen dat daarvoor in de allerlaatste plaats tramlijnea
in aanmerking moeten komen.
Wat het renteloos voorschot betreft, heeft de ministei
izich op het standpunt geplaatst dat de Westlanders
,nu al 9 jaar „in, blijde verwachting" verkeeren en zij
■'dus recht erop hebben geholpen te worden.
De Maatschappij hééft fouten begaan, maar er zijn
excuses. Zoo de invoering van het nieuwe Reglement
op de Spoorwegen, dat den kostenden prijs voor den
banleg meer dan verdubbelde; hoogere prijzen van ma
teriaal en grond. Het rijk is alles te zamen genomen
nog zeer goedkoop uit, geeft 15 procent, de Maatschap
pij zelf 70 procent.
De heer VAN DOORN wees er op dat het Westland
door de tram uit zijn isolatie is verlost en handel en
bedrijf daardoor enorm zijn vooruitgegaan. Summa sum
marum overtreffen de indirecte voordeelen verre de di
recte uitgaven. Het wetsontwerp werd dan ook zonder
stemming goedgekeurd.
Verscheidene kleine wetsontwerpen gaan onder den
Ihamer des voorzitters die, aangemoedigd door dit
succes, voorstelde de agenda aan te vullen o. a. met
Ihet wetsontwerp tot subsldieering van het bijzonder
middelbaar onderwijs. Daartegen verzette zich de heer
VAN KOL, wijl het ontwerp aanleiding zou geven
tot principiëele uitgebreide discussies. Neen, zei men
rechts, het principe is beslist bij het geven van subsi
die voor de H. B. S. voor Meisjes te Batavia; men
stemde en met 38 rechtsche tegen 30 linksche stemmen
werd besloten het ontwerp toch nog te behandelen.
Een zeer warm en interessant debat had plaats tu6-
sehen den heer BORGESIUS en den minister vam. Land
bouw TALMA bij de behandeling eener wijziging van
de Ongevallenwet.
De bedoeling der wijziging is de premie bij het Ja
den en lossen afhankelijk te stellen van de plaats waar
'het geschiedt. Dat wordt genoemd: territoriale indee-
'ling. De minister wil dat zelfde beginsel toepassen op
andere bedrijven.
De heer Borgesius raadde den minister groote om
zichtigheid aan, wat deze beloofde. Daarna kwam het
Interessante.
De heer BORGESIUS vroeg waar nu toch blééf de
algemeene herziening der Ongevallenwet. De minister
heeft zelf verklaard, dat hij met de verzekeringswetten
niet kan opschieten, zonder die algemeene herziening.
[Doch op de vraag, waar blijft ze, antwoordt de minis
ter ontwijkend.
Uit het antwoord bleek dat er een commissie van
voorbereiding bestaan heeft voor de bedoelde algemee
ne herziening; dat in die commissie zitting had ook
een mede-directeur van don heer Borgesius, die aan
de Eerste Nederlandsche verbohden is/en dat volgens
den minister die mede-directeur de diensten zijner
Maatschapij aanbood, mits de minister bij de verhoog
de premiën, die kortelings zijn vastgesteld, de Maat
schappij ter wille was.
De heer Borgesius ontkende dit, verklaarde dat de
hiinisber de medewerking dier Maatschappij hoeft ge
vraagd, dat zij zich niet aanbood en dat de minister
izonder reden de commissie naar huis zond.
Do heer SCHAPER gaf deze discussie, die zeer vin-
inig was én ons een kijkje achter de schermen geeft,
hanleiding tót de opmerking, dat als de kok met de
keukenmeid kijft, men niet weet waar de boter bIÖft-
Het muisje zal wel een staartje hebben.
De hoofdschotel van héden was het, vöörstel-DohmM1
'o.m te komen tot een verbeterde en vereenvoudigde
Voorbereiding van wetten.
De heer Lohman' tracht dit doel te bereiken dott
een andere samenstelling der be^rootingscommissie en
instelling der commissie van voorbereiding.
De heer SCHAPER vreesde dat de behandeling daar
'door te veel aan openhaarheid zou verliezen, hetwelk
j door den heer Lohman ontkend werd. Het doel ls kof'
I te berechting en deugdelijker voorbereiding door do8'
u: UCIC1.11UU5 cn ucugueiijKer voorDerei<iiTiK UWM
kundigen. Er zal een rapporteur zijn, terwijl <lp
heéle commissie de verantwoording draagt. Tiet. f
zwaar, ook door dén heer Schaper gemankt en d°°,
den heer Van Nispen in een amendement belichaam^ j
dat de Kamerleden zich met de grif fiers taak niet h
lasten kunnen, vond nog al steun. Liever wilde men
den ouden toestand blijven. r'
Dat amendement-Van Nispén kréég 29 stértimen voo
en 29 stemmen tegen, zoodat daarover nader moot wo I
den beslist.
De eindstemming over het voorstel wordt Maanci
gehouden. Dinsdagavond wordt ook vergaderd.
