Norge Salpeter.
Bureau SSH/MJO-J,. Laan O 4.
Uitgevers s Co»
Binnenlandsch Nieuws.
Dinsdag Mei liJOft,
AlttiEEi Nieuws-
53ste Jaargang. No. 4507.
Atoteitit- LuüniHil
Dit blad verschijnt viermaal per weekDinsdag-, Woensdag-,
Donderdag- en Zaterdagavond. Bü inzending tot 's morgens 9
ure, worden AÜVERTENTIEN in het eerstuitkomend nummer geplaatst.
INGEZONDEN STUKKEN één dag vroeger.
luiere. Telephoon No. 20.
Prijs per jaar f 3.Franco per post f 3.60.
Afzonderlijke nummers 5 Cent.
ADVERTENTIËN van 1 tot 5 regels f 0.25: iedere rogel meer 5 Cent.
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
Dit nummer bestaat uit een blad
Geachte Redactie,
In antwoord op het artikel over Norge Salpeter
van den heer C. Nobel moet ik beginnen met den
heer Nobel mede te deelen, dat ik werkelijk zonder
jijne voortreffelijke voorlichting wist, dat de waarde
ran stikstofmest in hoofdzaak bepaald wordt door het
gehalte aan stikstof. Met een beetje gezond verstand
kan men tot die conclusie komen, ook zonder land-
bouwleeraar te zijn
De heer Nobel bedient zich van een onwaarheid,
cm toch maar vooral te kunnen aantoonen, dat stik
stof van Norge Salpeter maar weinig goedkooper is,
da» van Chili. De heer Nobel schrijft immers, dat
ik niet op crediet verkoop, doch uitsluitend contant
en niet franco lever. Hoe een rijkslandbouwleeraar
ioo iets als onomstootelijke waarheid durft neer
schrijven alleen afgaande op veronderstellingen en
zoogenaamde mededeelingen van derden, zonder ze
aan de waarheid te toetsen, is mij een raadsel. Die
bewering van niet op crediet en niet franco leveren
is een opzettelijke onwaarheid, daar ik alle Norge
Salpeter, die ik tot nu toe aan verbruikers heb ge
leverd, verkocht heb met conditie franco levering,
betaling op 2 maanden, zooals dat algemeen in den
kunstmesthandel usance is. Het is dus eene onmoge
lijkheid, dat een verbruiker van Norge Salpeter den
heer Nobel kan hebben medegedeeld, dat ik niet
franco en uitsluitend a contant lever. Wanneer nu de
heer Nobel in deze er belang in had gesteld de
v aarheid te weten, dan was het toch wel het een
voudigst geweest het mij zelf even te vragen. Klaar
blijkelijk vond de heer Nobel het echter beter dit
maar te veronderstellen, daar het voor zijne bereke
ning beter uitkwam.
Om nu aan zijne bewering toch schijn van waar
heid te geven en te bewijzen, dat zijn aangenomen
prijs van Chili f 13.toch niet zoo ver mis was,
komt de heer Nobel aandragen met de verschillen
de prijzen der Chili, die wij dit voorjaar hebben ge
had en dat nu, mijnheer Nobel, is onzin. We heb
ben het gehad over de waardeverhouding der twee
artikelen, zooals die was op den 13 Mei '09, toen U 1
als voorlichter van den landbouw abusief voorrekende
dat Norge stikstof per K.G. 2 cents duurder was,
dan Chili stikstof, terwijl in werkelijkheid Norge stik-
stof 5 cents goedkooper was, zoodat U zich 7 cents
vergiste. Ofschoon eene dergelijke vergissing van een
landbouwleeraar, die er door het Rijk voor betaald
wordt, niet verwacht mag worden, vind ik het op zich
zelf niet zoo verschrikkelijk, daar ik de stelling hul
dig, dat de beste schutter wel eens mis schiet. Doch
dan is het een eerste plicht, wanneer iemand eene
dergelijke vergissing heeft gemaakt, dat zoo spoedig
mogelijk goed te maken. Erger wordt het dan echter,
wanneer hij zich begint te bedienen van onwaarheden
en er lagere Chili-prij zen bijhaalt Uit een afgeloopen
tijdperk, die geheel buiten de kwestie behooren te
blijven., om toch maar gelijk te hebben. Dat is niet
nobel, mijnheer Nobel, en doet Uw naam geen eer
aan.
Dat nu de heer Nobel een prijsverschil van o
cents per K.G. minder belangrijk vindt dan ik, nu ja,
ik zou zeggen, dat is een kwestie van opvatting. Ik
voor mij vind een prijsverschil Van zoo circa 6
nog al belangrijk.
En wat nu de kwestie der proefvelden aangaat
verzeker ik den heer Nobel, dat het louter toeval
is geweest, dat No. 7 mij in de hand is geloopen,
doch ik neem direct aan, dat dat misschien ook wel
wat gunstig door U was voorgesteld of dat U daarin
misschien ook een bok hebt geschoten, maar dan
valt het mij toch bepaald op, dat U met al Uw ver
dachtmakingen en onwaarheden 't artikel Norge Salpe
ter tegenover Chili toch niet slechter hebt kunnen
voorstellen dan 99 tot 100. Wanneer nu deze cijfers
juist zijn en U zult me wel niet kwalijk nemen, dat
ik daar nog aan twijfel, als ze van U zijn, dan durf
ik met het oog op de onbekendheid met het ar
tikel en de daardoor misschien nog minder juiste be
handeling gerust beweren, dat deze cijfers voor het
artikel Norge Salpeter reeds schitterend zijn.
En nu de kwestie van het stikstofgehalte, de duis-
"tere zaak volgens den heer. Nobel. Die zaak is vol
strekt niet duister, doch daarentegen zeer verklaar
baar Zooals ik in mijn vorig schrijven heb gezegd
heeft Norge Salpeter de eigenschap vocht uit de
lucht op to nemen. Wanneer er nu iemand is, die
er belang bij heeft een lage analyse te hebben o
uit onkunde het monster, dat hij ten onderzoek ^op
zendt, verpakt in een gewoon zakje of iets dei ge
lijks, in plaats van in een goed gesloten bus of
flesch, dan is er veel kans, op, dat dat monster
zooveel vocht heeft opgenomen, dat daardoor het
stikstofgehalte een fractie is gedaald, daar door de
opgenomen vochtdeelen de Salpeter wel zwaarder is
geworden, doch er geen stikstof is bijgekomen. De
beer Nobel gelieve mij ook ten goede te houden, dat
ik om zijne cyfers over 1906 en 1907 niet veel geef.
Dat de heer Nobel die oude cijfers er bijhaalt is het
beste bewijs, dat hij van het artikel Norge Salpeter,
teoals het thans in den handel gebracht wordt, bit
ter weinig afweet Norge Salpeter toch is een nieuw
Product, dat betrekkelijk kort geleden door de weten
schap ia uitgevonden en is men er geregeld op uit
ll°g verbeteringen aan te brengen, zoodat het aitikel
PP het moment reeds gehèel iets anders is, dan
bet vöor 2 jaar was.
Daar <ie heer Nobel mijn cijfer van 13,7 in
twijfel trekt heb ik toestemming verzocht en beko-
®?n f naam van mijn zegsman te noemen. Wel-
anAi. i eer Nobel, die analyse werd mij getoond
dh> we?\heer c- kp°U te Moerbeek (N. Niedorp),
nen en bozwaar zal hebben ze U ook te too-
dat hii over *9 teVens machtigde mede te deelen,
stekend tevreden result^n van Norge Salpeter uit-
deeldVdafWliif een dozei' dagen door iemand medege-
vr°LneenagelTgenheid h°b gehad mijn zegsman te
ik ffpn gebruik te mogen maken, wil
bereid indien d 'J.?6,01?11' Ik ben echter gaarne
den eU heer Nobel er belang ln stelt, hem
hfsoi naain geven. Bovendien etel ik mijn ge-
voorraad ter dispositie van den heer Nobel
om daarvan onpartijdig monsters te laten nemen en
te laten onderzoeken, dan kan hij zelf ook tot de
conclusie komen, dat zijne bewering, dat Norge Sal
peter in den regel onder 13 analyseert onjuist
is. Het zal waarschijnlijk de lezers interesseeren die
analyses dan eens op deze.plaats te zien afgedrukt.
Het adres, waar ik heb laten onderzoeken en waar
van de heer Nobel vermoedt, dat de lezers er be
paald belang in zullen stellen het te weten is Wyn-
hoff en Van Gulpen, chemisch laboratorium te Am
sterdam. De heer Nobel schijnt niet te weten, dat
er ook nog andere inrichtingen zijn, behalve de Rijks
landbouwproefstations, die zich met dergelijke onder
zoekingen belasten
En nu nog een woordje tot onzen rijkslandbouw
leeraar persoonlijk.
Als resultaat van al Uw geschrijf erkent U dus
nu gulweg, dat Norge Salpeter een waardevolle mest
stof is, die, volgens U, 1 zegge een pCt. min
dere resultaten geeft, dan Chili. Waar diezelfde Nor
ge Salpeter echter circa 6 goedkooper is,
gaat het mijne bevatting te boven, hoe U als rijks
landbouwleeraar den moed hebt een dergelijk nieuw
artikel te trachten in discrediet te brengen en zal
het waarschijnlijk zijn nut hebben eens bij den heer
Directeur-Generaal van den Landbouw te informeeren.
of U wel het rechte begrip hebt van de positie, die
U tegenover landbouw en handel verplicht is in te
nemen, ik veronderstel toch dat Uwe werkzaamheden
andere zijn, dan het verdachtmaken van een artikel,
dat in werkelijkheid alle vertrouwen en alle aandacht
van den landbouw verdient.
U, geachte Redactie, dankend voor de verleende
plaatsruimte,
Hoogachtend.
P. MEURS Pz. i
II I Ml.
Anua Paulowna.
Zondag 23 Mei trad de heer Toxopeus, predikant
alhier, het laatst voor zijne gemeente op. De kerk
was goed bezet. Tot onderwerp had hij gekozen, het
afscheid van Paulus van de gemeente te Efeze, dat
hij nam op zijn tocht naar Jeruzalem .In eene keu-
ïige rede werd dit hartroerend afscheid weergegeven.
In de narede bracht hij zijn afscheid van de gemeente
hiermede in verband, om ten slotte de familie Speets
hoogst aangedaan te bedanken voor hare altijd be
toonde welwillendheid en het kerkbestuur voor zijn
steun en aangenamen omgang. Na het uitspreken van
den zegen zong de gemeente haar leeraar staande
Psalm 121 vers 4 toe.
STAALMAN TE ANNA PAULOWNA.
Zaterdag trad in Veerburg te Anna Paulowna de
heer A. P. Staalman op. De zaal was flink bezet,
ln 't kort kan aangestipt worden, dat die rede in
hoofdzaak inhield eene bloemlezing uit een dosis
hatelijkheden, hetzij dan gegrond of niet, van Hel-
nersche vrijzinnigen aan zijn adres en een over den
hekel halen van den heer Zadok van den Bergh:
alles te zamen was het in geen enkel opzicht eene
politieke lezing, want over beginselen ging het niet,
al werd dan ook zoo nu en dan gegrasduind op het
gebied van staatspensionneering. Het publiek toon
de dan ook weinig belangstelling, die echter aan
groeide tijdens de debatten en soms buitensporig werd
want zoo nu en dan werd een zwak applaus voor
Staalman door een gérekt gefluit overstemd. Dit laat
ste had achterwege moeten blijven, hoewel het ons
begrijpelijk voorkomt door het. rauwe schelden van
den heer Staalman op de vrijzinnigen. Men moet al
een zeer kalm temperament hebben, om bij zoo iets
rustig te blijven. De heer Bierstekér van Den Helder
kreeg voor een kwartier het eerst het woord en
deze toonde in kracht van zeggen, in gebaren en
mimiek wel tegèn den grootmoordenaar van Zadok
van den Bergh (zoo werd hij dóór debater genoemd)
opgewassen te zijn. Wat ging het er heet toe! Al
willen we Zadok van den Bergh niet meer, zei deba
ter, nooit een Staalman! Al wat van u geschreven
is, is volle waarheid en als ge durft, klaag me dan
bij den rechter aan. Daartoe hebt ge geen moed,
want ge weet, dat alles waarheid is. Ge hebt een
stuk geteekend, waarbij ge u bij de reehtsehe partij
aansluit. Dit moest ge doen, want zonder zwart op
I wit vertrouwde men u ddar niet. Ileet ge het liegen
of erkent ge het? Is het waar of niet? (Geen ant-
I woord Die zwijgt constateert. Ge zijt een man, sterk
in halve waarheden en neemt alleen datgene, wat in
uw kraam te pas komt. Zoo ging dit onverkwikke
lijke debat nog een tijdje voort en natuurlijk diende
Ue heer Staalman van antwoord. In pathos, nu eens
met woedenden blik, dan met een verdachten glim-
i lach, gebruik makende van korte pauzen tusschen zijn
zeggen ter voorbereiding van krachtigen aanval, geen
enkel voordeel van gebaar en beweging veronachtza
mende, stond hij daar den debater te geeselen en
te priemen en natuurlijk bleven weer Zadok en de
I vrijzinnigen niet buiten schot. Een vlijmend grapje
smeet hij er zoo nu en dan tusschen,. als de galbron
j wellens moede was en zijn spottend vernuft hem
alsdan te hulp kwam. Biersteker, op het trapje voor
het tooneel, onrustig en rood van ergernis, soms
vuistballend hem interrumpeerende, wordt door hamer
I slag aan zwijgen herinnerd en eindelijk begrijpende,
dat gevischt wordt naar interruptie (leve de tak-
tiek!) gaat wijselijk weg. Nog een ferme losbarsting,
op inslaan berekend en... Staalman, blijkbaar ver
moeid, zwijgt. (Applaus en gefluit.)
Een nieuwe debater met hoogroode kleur treedt op
het podium en doet zijn naam eer aan, want hij
1 had aan 15 minuten te veel en doordat deze kamp-
vechter tegen zijne verontwaardiging geen voldoend
zelfbedwang had, was hij te onduidelijk, om gevolgd
te worden. Men verstond hem niet en hij verdween...
als een vallende ster op klaarlichten dag.
Terstond daarna treedt de heer Verstegen (sociaal-
democraat) voor het publiek op en eindelijk kregen
we een... debat:, hij bracht het in goede richting,
'al begon hij met de erkenning dat het debatteeren
lastig was geworden. Op Texel waren Staalman en
hij nogal vriendjes, geweest. (O wee, wat kwam dat
later anders uit!Debater zou het zakelijke zeg-
gen. De Heldersche heeren hadden geen bakerpraatjes
verkocht, maar Staalman had het gedaan. (Haast
kregen we opnieuw: Jan, die sloeg Lijsje, en Lijsje,
die sloeg Jan. Goddank neen, het ging een beteren
kant uit.) Eerst een gemopper (en met reden) over
het eigenaardige van de wijze, waarop Staalman zijn
optreden laat aankondigen en dan haalt debater
d n Christen-democraat over den hekel. Waren strijd
wenscht Verstegen, en daarbij moet de persoon op den
achtergrond blijven en direct daarop: tot Staalman:
Gij hebt bewuste onwaarheden gezegd en dat zal ik
bewijzen. (Waar blijft dan de persoon?) Hij bewees
het ook. Staalman poseerde als Christen-democraat
en behoorde feitelijk tot de Reehtsehe partij. Hij ken-
de dus het program dier partij of beter, de program- j
ma's der onderdeelen dier partij en eene bewering i
in strijd met de bewustheid daarvan was... een be-
wuste onwaarheid.
Daarna wat propaganda voor de socialistische partij
Deze was steeds haar eigen weg gegaan en haar
verleden was roemrijk. Zij was steeds in het belang
van de arbeiders opgetreden en dezen konden haar
vertrouwen schenken. Kuyper had de macht gehad,
om te voorzien in de nooden van ouden van dagen,
maar hij had daarvan geen gebruik gemaakt, hij was
gaan reizen en had pleizier gemaakt. Debater eindigde
zijn warm betoog met aan te raden: noch rechtsch,
noch links, maarThomassen gekozen. (Daverend
applaus.)
De heer Staalman weer achter den catheder.
Eerst belachelijk makende het socialisme, een partij
wier ideeën utopieën waren, die leefde van protesteerei
maar nooit wat tot stand had gebracht. Niets hadden
de socialisten uitgevoerd en nimmer regeeringsver-
antwoording gedragen. Het was Verstegen niet gelukt
te bewijzen, dat Staalman ooit anders had gedaan,
dan zijn plicht behartigd. Hij verwijt spreker zijn
conservatisme en de socialisten hadden Karnebeek
in de Kamer helpen brengen. Kon 1 stem niets uit
richten? Spreker wees erop, dat door zijne stem in
de kieswet deze regeling was opgenomen, dat aan
gehuwde onderofficieren het kiesrecht was gegeven.
Op deze betrekkelijk kalme uiteenzetting volgde we
der een uitbrander aan het adres der vrijzinnigen en:
fini! (Zwak applaus.)
Na een slotwoord van den voorzitter ontvluchtten
allen de warme atmosfeer in de zaal en... het drama:
„Zadok en de vrijzinnigen", waarvan de inhoud alge
meen walging wekte, was afgespeeld.
't Zand.
Op een verzoek van ingezetenen alhier om de vlot
brug over het Noordhollandsch Kanaal te vervangen
door eene draaibrug, is door den Minister van Water
staat afwijzend beschikt
Haringbuizen.
Zaterdagavond ontstond door onbekende oorzaak
brand in een hoop dekriet van de bijna geheel ge
sloopte boerenplaats, vroeger eigenaar Konijn, te
Haringhuizen. Door spoedig optreden van de brand
weer bleef een boet en 't sloophout geheel behou
den
Noordscliarwowde.
De heer K. Opperdoes (lib.) is met 174 stemmen
gekozen tot lid van den raad. De heer KI. Schuit
(.Kath.), die echter te kennen had gegeven, niet in
aanmerking te willen komen, verkreeg er 32.
Broeit op Bangendijlt.
De Raad dezer gemeente heeft afwijzend beschikt
op het verzoek der afdeeling Heerhugowaard en
Omstreken van den Bond van Ned. Onderw. om een
3dei vaste' leerkracht aan te stellen aan de open
bare school, 'vooral op grond hiervan, dat met 1
Januari de R.-K. school te Noordscharwoude zal wor
den geopend, tengevolge waarvan hoogstwaarschijn
lijk een aantal leerlingen die school zullen verlaten.
ONDERWIJZERS CONTRA FOREEST.
Naar aanleiding van het gesprokene door den heer
Van Foreest op de bekende vergadering te Heerhugo
waard (zie de beide laatste nummers) als zouden
vele (verslag Schager Courant) of een massa
(verslag Alkmaarsche Courant) onderwijzers zich
schuldig hebben gemaakt aan schending van neu
traliteit, en het niet bevredigende antwoord, dat de
besturen der afd. Heerhugowaard en Omstreken en
Alkmaar van den B. v. N. O. op hun schrijven heb
ben ontvangen, zal aan genoemd Kamerlid door bei
de afdeelingen een Open Brief worden gericht en
zullen openbare vergaderingen te Heerhugowaard en
Alkmaar worden gehouden om het standpunt van
den Bond in zake openbaar onderwijs uiteen te zet
ten.
STAATSPENSIONNEERING.
Manifest aan de Kiezers!
De Bond voor Staatspensionneering richt zich
met het volgend manifest tot de Kiezers:
Wederom staat gij voor e,en ernstige taak.
Gij zult hebben te kiezen nieuwe leden voor de
Tweede Kamer der Staten-Generaal.
Daardoor zult gij hebben uit te maken, in welke
richting gij in de eerstkomende vier jaren het land
geregeerd wilt zien, en welke wetten gij in 's lands
belang tot stand wenscht te zien komen.
Wij willen geen invloed uitoefenen op uwe poli
tieke zienswijze, wij wenschen die te eerbiedigen.
Eén zaak is er echter, die allen aangaat, een
dringend noodige zaak, waarover in elke politieke
partij de'meeningen verschillen namelijk op welke
wijze, langs wettelijken weg voorzien zal kunnen
worden in den nood der arme ouden onder ons.
Dat er een wettelijke voorziening tegen de ouder-
domsellende moet komen, ddarover zijn alle partijen
het gelukkig eens
Niet echter over de vraag, welk stelsel het meest
verkieselijk is.
In hoofdzaak hebt gij uit te maken, wat gij het
doelmatigst acht, nl.:
1. Staatspensioen voor ouden van dagen, zoowel
vrouwen als mannen, zondpr premiebetaling (in de
lijn der Engelsche en Deensche wetten), óf:
2. Dwangverzekering voor loontrekkenden met pre
miebetaling door patroons, loontrekkenden en den
Staat (in de lijn der Duitsche wet).
Staatspensionneering zonder premiebetaling voor
oude mannen en vrouwen, die het noodig hebben,
bestaat sinds 1891 in Denemarken, sinds 1896 in
verschillende Staten van Australië (thans in geheel
Australië) en sinds 1909 in Engeland.
Voor eene soortgelijke regeling yindt men in alle
politieke partijen vele aanhangers, en de Bond voor
Staatspensionneering, tellende pl. m. 300Ö0 leden
waarbij nog een 70-tal bonden en vereenigingen met
pl .m. 25000 leden zijn aangesloten hoewel zijn
beginsel „Staatspensioen voor iedereen" als het eind
doel blijvende handhaven, wenscht mede te werken
aan een verbeterde regeling in dien geest, waarbij
dan de kosten door middel van belasting naar draag
kracht moeten gevonden worden.
Wij wekken u op daaraan mede te werken met
al de kracht die in U is, en U te verweeren tegen
een stelsel van dwangverzekering in den geest der
Duitsche wet. Waarom? Omdat wanneer er een
dwangverzekering voor loontrekkenden komt ieder
een, die een of meer menschen in loondienst heeft
(ook de huismoeder voor haar dienstmeisje, 't schoen
makertje voor zijn werkjongen, de boer voor zijn
knechts en meiden, de fabrikant voor zijn arbeiders)
voor al die menschen premie zal moeten betalen.
Al de loontrekkenden, of ze met hun loon kunnen
rondkomen of niet, zullen toch moeten betalen, ook
al weten ze als 't ware vooruit, daar menig vak
toch 't gevaar meebrengt van niet oud worden, dat zij
nooit den pensioengerechtigden leeftijd zullen be
reiken.
Of de werkgever of werkgeefster ook al moeite
heeft om het hoofd boven water te houden, als het
bedrijf of het huishouden die nieuwe premiebelas
ting niet dragen kan, toch zullen ze dan moeten be
talen; en zij zelf, als zij oud en soms ook '•arm
geworden zijn, hehben geen aanspraak op pensioen,
worden uitgesloten, daar zij nooit loontrekkend zijn
geweest.
Daar zijn in de tegenwoordige Tweede Kamer sym
pathieke woorden gesproken, die ons hoop geven, dat
ook in ons land eerlang wat gedaan zal worden in
do richting die wij voorstaan
Welnu, kiezers! zorgt er voor dat thans, meer dan
ooit, mannen gekozen worden, van wie men zeker
weet, dat zij met kracht zullen aansturen op Staats
pensioen zonder premiebetaling, in dén geest der En
gelsche en Deensche wetten
Denkt daaraan, als gij kiesvergaderingen bijwoont,
waar een Kamercandidaat spreekt.
Vergewist U van zijne zienswijze
Denkt er vooral aan, als gij U alleen in het stem
hokje bevindt, waar gij uw stembiljet invult, dat ook
van uwe stem het wel en wee van duizenden afhangt.
VAN EEN LIJSTER EN ZIJN NEST.
Aan het Handelsblad werd geschreven:
Dat een lijster een vlugge bouwmeester is, hebben
wij dezer dagen kunnen waarnemen. In een grooten
tuin wordt een plant in een kuip een vaste plaats ge
geven. Dit gebeurde op Woensdagmiddag 19 Mei.
Donderdag de plant beschouwende zagen wij tot
onze groote verbazing dat een lijster daarin een nest
had gebouwd, dat het aanzien gaf van klaar te
zijnj!
Toch was dit niet het geval, immers mijnheer lijs
ter kwam met een snavel vol modder aandragen, om
van binnen de boomwortels en raffiabandjes bijeen
te brengen.
Interessant was het te zien hoe het dier met zijn
lichaam de modder uitstreek en aan het nest die
mooie, zuivere ronding gaf, die wij altijd bewonde
ren
Zaterdagmorgen te 7 uur zat het vrouwtje rustig
op het nest, hoogstwaarschijnlijk bezig haar eerste
ei te leggen.
BOSCHBRANDEN.
Zaerdagmiddag ongeveer 1 uur brak op den Wil-
dert, ongeveer een uur van Etten (N.-B.), een
boschbrand uit, welke zoo in hevigheid toenam, dat
alle pogingen om te blusschen faalden. 50 Bunders
masthout en heide, toebehoorende aan den heer F.
Dirken te Oudenbosch, werden verwoest. De schade
bedraagt ruim f. 10.000, waarvan niets is verzekerd.
Een boerderij, welke in het midden der bosschen op
een open plaats stond, is bewaard gebleven. De oor
zaak van den brand wordt gezocht in het afbranden
van heide.
Omtrent den grooten bosch- en heidebrand nabij
Rucphen wordt nader gemeld, dat het vuur zich uit
gebreid heeft tot aan „de Moeren" (gemeente Zun-
dert). Den geheelen nacht is men bezig geweest om
het vuur .te stuiten, waarin men des morgens is ge
slaagd. Ongeveer 150 hectaren dennenbosschen en
200 hectaren heide zijn geheel afgebrand. Mede ver
brandde .nog een arbeiderswoning. Het verbrande be
hoort aan verschillende eigenaren, die gedeeltelijk
door verzekering zijn gedekt
EEN MERKWAARDIGE DATUM
1 September 1909 bestaat de betrekking van Gou
verneur-Generaal over Indië 300 jaar.
Op 1 September 1609 nl. werd Pieter Both door
de Staten-Generaal benoemd tot Gouverneur-Generaal,
ten einde eenheid van het bestuur in Indië te verkrij
gen in stede van de verdeeldheid, die het gevolg was
«n de zelfstandigheid, aan de' verschillende vloot-,
voogden tevoren toegekend
BIJ 'T ZWEMMEN VERDRONEKN.
Zaterdagmiddag is te Deventer een 9-jarige jongen
met baden in den lJssel verdronken. Zijn lijk is spoe
dig daarna gevonden
I-Ioevelen volgen nog?
GOED HOLLANDSCH
Uit een brief, waarin gevraagd werd om adressen,
wordt het volgende mooie Ilollandsch getrokken:
„Om u de overdracht der inlichtingen, welke U ons
wel zult willen geven, te vergemakkelijken, voegen
wij hierbij een vrijgemaakte briefkaart, voor uw ant
woord, ofschoon deze kaart met eenen Belgischen
postzegel vrij gemaakt is, mag zij aan de post in
Holland gezet worden. Dat is een verdrag welk door
onze beide landen heeft geaccepteerd geweest."
OVERNEMING DOOR HET RIJK VAN TUBERCU
LEUZE RUNDEREN.
De minister van landbouw heeft aan de burgemees
ters bericht, dat vele veehouders de gewoonte hebben
runderen ter overneming aan het rijk aan te bieden,
die geen verschijnselen van tuberculose vertoonen. Ter
voorkoming van noodelooze reizen is dóór den mi
nister bepaald, dat met ingang van 1 Juni a.s. geen
aanbiedingen van runderen voor overneming meer in
aanmerking komen, dan die, welke gepaard gaan met
de overlegging van een formulier A-bis, dat door een
geëxamineerd veearts behoorlijk ingevuld en ondertee
kend is, ten bewijze, dat bij het dier, dat ter over
neming wordt aangeboden, inderdaad zoodanige ver
schijnselen van tuberculose geconstateerd zijn, dat de
aanbieding gerechtvaardigd is. Voorts zullen voortaan
slechts fokkerijen voor de overneming van vee in aan
merking komen, als hoedanig alleen zulke bedrijven
gelden, die hoofdzakelijk door eigen aanfokking hun
koppel kompleet houden. Niet voor overneming in
aanmerking komt liet vee van veehouders, wier bedrijf
bestaal uit: