f
1
Burgerlijke Stand.
ET^feir
i
i 7
i
f
door den dood waren ontnomen, niets te zwaar was.
Zoo leefden ze onbeuyd en vergeten, doch geluk
kig in eikaars bezit, haar eenvoudig arbeidersleven,
tot opeens een onverlaat daaraan een einde maakte.
De oude vrouw was in den loop der week een paar
dagen op bezoek naar Cornjum geweest. Vrijdagavond
omstreeks 5 uur keerde ze vandaar terug. Het was
reeds donker, toen zij de deur, die toegang geeft tot
een portaal, waaruit men in de kamer komt, opende
en de gang intrad. Plotseling struikelt ze daar over
haar dochter, die rechtuit op den grond ligt.
,.Wat ligt ge daar raar, Antje," zegt de moeder,
die natuurlijk aan geen kwaad denkt.
Toen ze echter op haar herhaald geroep geen ge
hoor kreeg, vermoedde ze het ergste. Zij was wan
hopig, en vreeselijk klonken haar jammerkreten uit
de woning naar buiten. Luid genoeg om gehoord te
worden door een buurvrouw, die met de weduwe on
der hetzelfde dak woont, luid genoeg ook om de aan
dacht te trekken van D. S., die toevallig over het
erf van den buurman der weduwe kwam, om naar
huis te gaan.
Met genoemde buurvrouw begaf deze zich naar de
steeds jammerende vrouw. Toen ze het portaal bin
nenkwamen, lag daar Antje voorover uitgestrekt op
den vloer, die met bloed was bedekt. De ongeluk
kige lag met haar hoofd op een matje; over het hoofd
lag haar schort. Nog dacht men aan geen misdaad;
de eerste gedachte van D. S. en zijn helpster was,
dat het ongelukkige meisje aan een bloedspuwing
was gestorven. Toen men daarop echter er waren
meer belangstellenden gekomen aanstalten maak
te, om het bloed af te wasschen en het meisje in
de kamer te brengen, waarbij men haar moest omkee-
ren, ontstelden allen. De hals bleek het ongelukkige
meisje bijna afgesneden te zijn. De moordenaar schijnt
bij de volvoering van zijn gruwelijke daad achter het
slachtoffer te hebben gestaan, haar met de linkerhand
vast te hebben gehouden, en haar zoo, de rechter
hand, waarin het mes, om haar hals geslagen, de doo-
delijke verwonding te hebben tdegebracht. De wan
hoop der moeder valt niet te beschrijven; zij was
als krankzinnig en moest in haar eigen belang worden
verwijderd.
Nu het eenmaal vaststond, werd gevraagd: wie is
de dader?
Niet lang verkeerde men omtrent dezen in het j
onzekere; althans er rezen onmiddellijk zware vermoe
dens tegen een jongmensch, dat dien middag bij de
nu vermoorde in huis was geweest.
Antje's moeder was vroeger baker geweest bij den
bakker D. te Menaldum. Sedert was de betrekking
tusschen haar en dezen aangehouden in zooverre, dat
de bakker geregeld haar nu en dan bakkerswaren le-
verde. Vroeger werden deze in de buurt bij iemand
afgegeven, vanwaar ze dan door Antje of haar moe
der werden afgehaald.
Voor eenigen tijd echter had de knecht van ge
noemden bakker zelf per fiets bij de weduwe gebracht
wat deze besteld had.
Vrijdagmiddag te ongeveer 12 uur hadden de om
wonenden hem weer per fiets, met de mand aan het
rijwiel, zien gaan naar de woning van vrouw Andrin-
ga, waar Antje toen alleen thuis was.
Hij bleef daar geruimen tijd. De twee schenen het
goed met elkaar te kunnen vinden, althans de buren
hoorden nu en dan vroolijk gelach en gestoei, of
-- zooals onze zegsman het uitdrukte ,,ze maak
ten malligheid met elkaar".
Dat is het laatste wat van Antje gehoord is. Te j
omstreeks half drie vertrok de bakkersknecht; het 1
bloedig drama moet toen reeds afgespeeld zijn ge-
weest. Antje's stem heeft niemand sedert dien weer
gehoord.
Toen F. Spanjer omstreeks half vier met briketten
aan haar deur kwam, kreeg hij ook na herhaald ge
roep geen gehoor. En toen hij misschien een uur
later nog daar andermaal kwam, had hij even weinig
succes; het huis scheen leeg, de deur open; toen
hij door de ruiten naar binnen keek, bemerkte hij
niemand.
We keeren thans terug naar het oogenblik, waar
op de omstanders tot de ontdekking kwamen, dat
er een gruwelijke misdaad had plaats gevonden.
Men liet het lijk, waar en zooals het was gevon
den en zond om politie en een geneesheer. Dokter
Oudsburg van Menaldum was omstreeks halfzeven op
het tooneel van den moord aanwezig, doch kon na
tuurlijk alleen den dood constateeren. Ook de ge
meenteveldwachter Blanksma kwam en na eenig over
leg werd besloten zich eerst tot het tijdelijk hoofd
der gemeente te wenden, den heer Dijkstra, wethou
der te Menaldum. Vandaar werd toen onmiddellijk
naar den officier van justitie getelefoneerd, 't Was
toen ruim half acht.
Te 11 uur ongeveer kwamen daarop marechaus
sees in de woning der weduwe, waar het lijk nog
was. Nadat dezen alles hadden vernomen, wat hier- j
boven door ons werd medegedeeld, vertrokken ze on
geveer te éen uur naar Menaldum om den verdachte
in verhoor te nemen. Deze stond aan den bakkerstrog
te fluiten en maakte op de marechaussees, die hem
onbemerkt bespiedden, volstrekt niet den indruk, als
zou hij eenige uren te voren een misdaad hebben
bedreven, waarvan elk moet gruwen.
De politie laat zich echter uiet gemakkelijk mis
leiden. De marechaussees traden de bakkerij binnen
en toen een hunner zich bij het verhoor, dat nu volg
de, vlak naast den verdachte plaatste, bemerkte hij
aan diens ademhaling, dat de knecht tamelijk zenuw
achtig was.
Men vroeg hem, waar zijn kleeren waren, die hij
's morgens naar Beetgum aan had. En toen hij de
plaats had aangegeven, werd hem door zijn onder
vrager verzocht ze hem te wijzen. i
De kleeren bleken op de aangewezen plaats te
zijn; ze werden onderzocht endaarbij kwam een
zakmes te voorschijn bevlekt met bloed.
„Hoe komt dat bloed aan dit mes?"
De verdachte beweerde, dat hij met het mes een
rat had gedood.
De marechaussee vond die verklaring onaanneme- i
lijk en... van dat oogenblik af was de 19-jarige R. I
v. d. M., afkomstig uit Huizum, zijn vrijheid kwijt.
Als verdacht van moord werd hij toen naar de wo
ning van de weduwe gebracht, met het lijk gecon
fronteerd en bekende daar, dat hij den moord had
gepleegd. v
Zaterdag kwam de justitie uit Leeuwarden bestaan
de uit de heeren mr. J. P. Amshoff, subst.-officier
van justitie; mr. C. W. Stheeman, en P. H. Specht
Grijp, commandant der marechaussee in het district
Leeuwarden, en voorts de heeren P. H. van Eden, artt
te Leeuwarden, en H. Oudsburg, arts te Menaldum,
met de tram van half tien te Beetgumermolen, en
werd de verdachte in de openbare school, waarheen
intusschen ook het lijk was vervoerd, verhoord. Hij
bleef bij zijn bekentenis en werd omstreeks half éen
per rijtuig, onder geleide van marechaussee en politie,
zwaar geboeid overgebracht naar het huis van bewa
ring te Leeuwarden.
Dat in het rustige Beetgum de ontsteltenis alge
meen is, behoeft niet gemeld; dat de woede tegen
den moordenaar bijna geen grenzen kende, bleek bij
diens overbrenging uit het huis der ongelukkige we
duwe naar de openbare school.
Wat den misdadiger betreft, deze moet, volgens ge
loofwaardige getuigen, hoogst onverschillig zijn. Bij
de confrontatie, zoowel als bij zijn verhoor, moet hij
trouwens daarvan de ondubbelzinnige bewijzen hebben
geleverd, en toen hij in het rijtuig stapte, dat hem
naar Leeuwarden zou vervoeren... lachte hij.
Omtrent de reden, die hem tot den moord dreef,
kunnen wij ons niet met beslistheid uitlaten. Alge
meen echter is men ln het dorp van gevoelen, dat hij
het meisje oneerlijke voorstellen heeft gedaan, dat
deze met beslistheid werden afgewezen en dat toen
door hem het feit werd gepleegd.
DE VOLKSTELLING.
Wij wenschen haar toe eens het eeuwfeest te mogen
2-jarig kind den nacht van 31 December op 1 Januari
was geweest, schreef: „Op bed of op de pot."
(Historisch.)
SPEELHOLEN.
Het Hbl. vertelt een en ander van de speelgelegen-
heden in de hoofdstad, die daar niet minder welig
tieren dan in de Residentie en het blad weet dat er
nu en dan ook woeste tooneelen voorvallen. Maar in
een der speelhuizen, dat op den Singel, heerscht steeds
voorbeeldige orde. De houder van dat huis weet
schrijft het Hbl. er de orde onder te houden.
Wat wonder!
Eenige jaren geleden stond deze meneer nog als
veemarbeider zolderschuiten te lossen, om 's avonds
voor de schouwburgen als opkooper van kaartjes zijn
verdiensten aan te vullen. Daar trok zijn zeer stoere
figuur de kerel is een zwaargebouwde reus en
ijzersterk de aandacht van een Belg, die hier ter
stede een speelhuis wilde openen.
Zoo'n mannetjesputter vond hij een prachtexem
plaar van een uitsmijter voor z'n op te richten af
faire. De heeren werden het eens. Het speelhol werd
destijds in de Paardenstraat gevestigd, en de veem-
arbeider-kaartjeskoopman tot portier aangesteld. Hij
vond spoedig, dat hij evengoed als zijn baas zoo'n I
zaakje leiden kon, liet den Belg in den steek, en sinds
dien is meneer houder van het speelhuis aan den Sin-
gel.
Het vetleeren kostuum, waarin vroeger de baaltjes
meel gedragen werden, is nu door een keurig colbert
vervangen; het horloge ligt niet meer aan 'n touwtje
vast, maar aan een dikken gouden ketting, zooals
het een croupier betaamt.
Zooals gezegd, uit angst voor zijn sterke knokkels,
heerscht er in zijn zaakje gewoonlijk rust. Meneer
zelf staat dadelijk klaar om lastige klanten de deur
uit te gooien
WIERINGEN.
Voor rekening van 9 leden onzer onderafdeeling
werden jl. Vrijdag op de Amsterdamsche Eierenveiling
der V. P. N. gemarkt 642 eieren, waarvoor de ver
kregen prijzen zeer goed waren en variëerden van
f 4.65 tot en met f 6.50 per 100 stuks.
Wieringen.
De heer J. Wiegman te Den Oever alhier heeft zijn
benoeming als molenaar in den Oeverschen polder aan
genomen.
- Vlieringen.
Zaterdag vierde mej. Geertje Scheltus, wed. van S.
Wagemaker. alhier haar 97en geboortedag. Zij is de
oudste inwoonster van ons eiland en verheugt zich in
een uitstekende gezondheid en in 't bezit van al hare
zintuigen.
DIENSTWEIGERAAR.
De dienstweigeraar Kamper, uit de gevangenis ont
slagen, is Zaterdag bij zijn compagnie infanterie te
Haarlem teruggekeerd.
Breezand, 10 Januari 1910.
Zaterdagavond vergaderde in het café van den heer
R. v. Z«ndwyk de Volkskiesvereeniging te Breezand.
De voorzitter, de heer G. Moeijes, opende met een woord
van welkom de vergadering. Hij hoopt, dat 1910 voor
alle leden een gunstig jaar moge zijn en dat ook de
vereeniging moge bloeien, zoodat wij aan het eind van
het jaar kunnen zeggen: we zijn toch vooruitgegaan.
Verder slaat spreker nog een blik op het afgeloopen
jaar. Al behaalde de vereeniging met haren candidaat
ook niet de overwinning, de uitslag was toch niet ont
moedigend. Laat dit een prikkel zijn, ons nog meer in
te spannen.
De secretaris, de heer C. Wey, leest hierna de notulen
van de vorige vergadering, welke zonder op- of aan
merkingen worden goedgekeurd.
Aan de orde komt thans de herziening van het regie
ment. Daar dit niets bepaalt omtrent het aftreden van
de bestuursleden, stelt de voorzitter voor, een artikel
daarin op te nemen, dat voorschrijft, dat het bestuur
ieder jaar aftreedt. Nadat er nog bij gevoegd is, dat de
aft.redenden terstond herkiesbaar zijn, wordt het artikel
met algemeene stemmen aangenomen.
Daar geen der leden andere wijzigingen voorstelt. J
wordt het reglement verder onveranderd gelaten.
Uit een ingesteld onderzoek is gebleken, dat het ge
bruik van het zoogenaamde kanongeweer op de Zuiderzee
niet verboden kan worden.
Daarna wordt overgegaan tot het stellen van een
candidaat voor den Gemeentelaad. Met algemeene stem
men wordt als zoodanig gekozen de heer H. v. Haaften.
't Bestuur zal hem van deze benoeming kennis geven
en hem vragen of hij de candidatuur aanneemt.
B(j de ^rondvraag komt ter sprake het houden van
een propaganda-avond met een spreker van elders. Een
besluit wordt echter niet genomen.
Daar er verder niets meer te berde wordt gebracht, sluit
de voorzitter onder dankzegging voor de aanwezigheid en
de gezellige samenwerking, de vergadering. Hij wekt
de leden daarbij nogmaals op alle krachten in te span
nen, om hun candidaat te doen zegevieren en tevens
om nieuwe leden te werven.
Undeslnis.
Als bewijs dat wij al een buitengewoon zachten
winter hebben, diene, dat bij den heer De Carpentier
alhier tijdens de jaarwisseling een paar duiven zaten te
hroeden en heden een paar jongen hebben, terwijl hun
hok buiten op den Noordoostkant van het huis geplaatst
is.
Winkel.
't Kan misschien dienstig zijn de ingezetenen nog
eens ter kennis te brengen, dat dezer dagen in werking
is getreden een niet onbelangrijke wijziging der alge
meene politieverordening, en wel op den verkoop van
melk, waarvoor belangstellenden naar de gewone publi
catieplaats worden verwezen. We willen er enkel uit
aanstippen, dat het uitventen van melk niet meer mag
geschieden zooals tot nu, nj. door de gesloten kan of
emmer op den wagen te laten staan en uit een open
emmer te venten, maar voortaan alleen in gesloten
emmers, kannen enz. mag worden uitgevent.
Zeer zeker is deze maatregel getroffen in het belang
der gezondheid, en wanneer ieder voor zich van zijn
leverancier naleving vordert, helpen we niet alleen mede
aan de uitvoering van een nuttigen maatregel, maarbe.
vorderen ook de gezondheid van onszelven en anderen
V eenhuizen, bfl Oude Niedorp. -
Gisteravond was er vanwege de afdeeling Veenhuizen
van den Bond voor Staatspensionneering een vergadering
bij den heer P. Groot. Aanwezig waren 12 leden en 1
gast.
De heer G. Smit opent de vergadering. Hij zegt dat
door den uitslag der verkiezingen de omstandigheden
voor het bereiken van het doel van den Bond niet gun
stig zijn. Perio roept ons echter toe: „Volhouden" en
dat zullen we doen, totdat eindelijk de regeering aan den
wensch van het volk gehoor moet geven. Medegedeeld
werd dat 't aantal leden 18 bedraagt, 't Batig saldo was
f6.27. Besloten werd voor rekening der afdeeling voor
elk lid een jaarboekje aan te schaffen. De voorzitter
leest hierna op boeiende wijze voor „Keesje, het diaken
huismannetje" van Hildebrand, welk stukje zoojuist weer
geeft, wat "er in harten van arme oude menschen om
gaat. Besloten werd, het volgend najaar een propaganda-
avond tot werving van nieuwe leden te houden. De
Rederijkerskamer „De Zwaan" zal verzocht worden dan
een toepasselijk tooneelspel of drama op te voeren.
De aanwezige gast gaf zich als lid op.
Geen roetige oude dag.
De Raad der gemeente Rauwerderhem besloot den
74-jarigen, trouwen veldwachter Weersma de Sybrande-
buren te pensionneeren met f 6 per week. De andere
veldwachters zouden ook voor toezicht in 't dorp S.
zorgen waarvoor hun salaris verhoogd werd. Autori
teiten hebben echter dat besluit niet goedgekeurd. De
74 jarige diender, die op rust rekende, moet nu weder
dienst doen.
Influenza
In Friesland, vooral in het noordoostelijk gedeelte,
heerscht de influenza. Te Wierum woedt ze huis aan
huis en zijn reeds 6 personen bezweken.
Nekkramp.
Te Rarsdorp (N.H.) is b(j den veehouder S. een twee
jarig kind aangetast door nekkramp
Jeugdige diefjes.
Door den Rijksveldwachter te Broek op Langendyk is
proceB-verbaal opgemeakt tegen 3 jongens vsn 10, Hen
12 jaar uit Zuid-Scharwoude, die zich schuldig hebben
gemaakt aan diefstal van sigaren en andere zaken.
Nieuwe school.
Door het gemeentebestuur van Noord Scharwoude
worden onderhandelingen aangeknoopt om een huis te
koopen. Dit zal, bij gesloten overeenkomst, worden af
gebroken om op het vrijkomende terrein een nieuwe
school te bouwen. De kosten worden op een zestien
duizend gulden geschat. Door het Rjjk wordteen gedeelte
van de bouwkosten vergoed.
Verzending en marktaanvocr.
Van de groentenlaadplaats fe Broek op Langendyk
werden de vorige week verzonden 78 wagonladingen.
In die week werd aan de afslagmarkt aldaar nog
aangevoerd 4600 stuks bloemkool, 176000 stuks roode
kool, 38200 stuks gele kool, 9300 stuks witte kool, 741
balen uien, 205 balen roode kool en 25 balen wortelen.
St. Pancras.
In het lokaal van den heer D. Stammes te St Pan
eras, heeft de ziekenvereeniging „Onderlinge Hulp" hare
jaarlyksohe ledenvergadering gehouden.
Bij de rekening en verantwoording van den penning
meester bleek een ontvangst in 1909 groot f 480.19,
waartegen eene uitgave van f524.57, sluitende alzoo
met een nadeelig saldo van f44 38.
Voor verkiezing van leden van het bestuur waren
aan de beurt van aftreden de heeren Jn. Boojj en Jb.
van Baar, welke laatste niet meer in aanmerking
wenschte te komen. Herkozen werd de heer Jn. Boojj
en verkozen de heer S. Konijn.
In den Winter.
Te Bellingwolde (Gr) staan in een tuin de aardbeziën-
planten in vollen bloei.
GEMEENTERAAD NIEUWE NIEDORP.
Vergadering van den Raad der gemeente Nieuwe
Niedorp op Maandag 10 Januari 1910, 's middags 3
uur.
Voorz. de heer W. C. Visser, loco-Burgemeester.
De Voorzitter opent de vergadering met de hoop
uit te spreken, dat de samenwerking weer moge zijn
als in het vorige jaar. Spr .zegt. dit. met opzet: als
't vorig jaar. Want in 't vorige jaar moge er ver
schil van meening zijn geweest te klagen viel er
niet.
Spr .opent dan deze vergadering met den wensch
dat dit een jaar moge zijn ten bate van de gemeente
Nieuwe Niedorp.
Aan de orde is Armvoogden-benoeming, maar dit
punt wordt uitgesteld.
Eerst worden nu de notulen gelezen, die met een
paar kleine opmerkingen, worden goedgekeurd.
Ingekomen: a. brief van den afgetreden Burgemees
ter Van der Stok, waarin deze mededeelt, dat hij
nederlegt zijne betrekking als eersten Ambtenaar van
den Burgerlijken Stand en dat hij bedankt als lid van
den gemeenteraad.
Zonder discussie voor kennisgeving aangenomen. i
Benoeming lid stembureau wordt uitgesteld tot vol
talligheid van den Raad.
Benoeming Ambtenaar Burgerlijken Stand is op
't moment niet aan de orde, omdat de Burgemeester
gewoonlijk eerste Ambtenaar van den Burgerlijken
Stand is.
b. Van de smeden alhier een verzoekschrift om j
werkzaamheden, tot hun vak behoorende, aan hen, en
niet aan timmerlieden of anderen, buiten 't smids
vak op te dragen. Voorzitter vindt de verdeeling, als
tot nu toe is geschied, al moeilijk. Eene onderver
deeling, van 't werk lijkt hem nog moeilijker. In al-
gemeenen zin echter zonder te veel te splitsen
-is er veel voor te zeggen. j
De heer Kuilman denkt aan iets als bijv. aanbe-
steding Armhuis. Dan zouden de smids gaarne zich
met 't ijzerwerk en de schilders zich gaarne zelf met
het verfwerk zien belast.
Zoo vat de heer Kuilman den zin van 't verzoek
schrift op.
Goedgevonden wordt, om in algemeenen zin aan
't verzoek zooveel dat kan, tegemoet te komen.
De jongste kasverificatie gaf conform boeken en
kas een kasgeld aan van f 4433.18%.
Van Ged. Staten is goedgekeurd teruggekomen de
gemeentebegrooting 1910. 1
Betreffende 't pensioenfonds gemeenteambtenaren
wordt bepaald, dat dit punt voorloopig van de agen
da zal worden afgevoerd, tot de nieuwe Burgemeester
er is. Dan zal 't opnieuw worden besproken en reke
ning worden gedaan.
De aftredende armvoogden, de heeren J. de Vries
Hz. en K. Blokker Wz., worden beiden bij eerste stem
ming herbenoemd.
De heer Koopman wordt als weesmeester der Her
vormde Weezen-administratie herbenoemd. Hij neemt
't aan.
Mej. M. van HerwerdenSchoorl wordt vervolgens
bij stemming benoemd tot directrice der naaischool
inplaats van de echtgenoote van den hr. Kuilman, die
haar ontslag als zoodanig had aangevrr.agd.
Rapport landschouw uitgesteld tot volgende ver
gadering.
De vergadering gaat een poosje in comité-generaal
over ter behandeling aanslagen Hoofdelijken Omslag
enz. Na heropening wordt als dag van candidaatstel-
ling gemeenteraadslid Woensdag 19 Januari bepaald,
voor stemming 2 6 Januari en voor eventueele her
stemming 2 Februari 1910.
Stembureau: de heeren W. C. Visser, ambtshalve
voorz. (D. Kuilman, plaatsvervanger). Koopman en
Wit, leden (Wilken, plaatsvervanger voor de leden).
Goedgevonden wordt, dat, volgens gedane toezeg
ging, aan het gemeentebestuur van Hoogwoud wordt
gezonden een werkje over 't gymnastiekonderwijs in
de openbare lagere scholen, door de heeren Prins en
Drenth alhier samengesteld en reeds in druk.
Voorzitter is, des veldwachters aanwijzingen vol
gende, het landpad in 't Kleine Laantje gaan inspec-
teeren en de klachten werden bewaarheid gevonden.
Spreker vraagt en verkrijgt approbatie om met de
reeds aangevangen verbeteringen door te gaan.
Volgt lezing van het rechtskundig advies van Mr.
Cappeijne van de Coppello, ingewonnen door den
heer Kuilman, in zake de kwestie met Hoogwoud over
de salaris-regeling voor onderwijskrachten aan de ge
meenschappelijke school aan de Langereis.
Onder meer blijkt hieruit, dat volgens Mr. Cappeij-
ne's meening Nieuwe Niedorp niet kan worden ge
dwongen om de helft bij te dragen, waar Hoogwoud
de salarisregeling zóo maakt, dat hoogere uitgaven
daarvoor worden geëischt, dan de wet zelve eischt.
Wil dus Hoogwoud de belangen zijner gemeente
ook tot de school uitstrekken, dan moet dat gemeen
tebestuur alleen de hoogere uitgaven dan de wet
eischt, gaan dragen.
Voorzitter vindt dat dit advies grooten steun geeft
in 't geschil over die salarisregeling. Het streven
van N. Niedorp acht spreker een streven, niet naar
twist met een naburige gemeente, maar naar gemeen
schappelijk overleg en minnelijke schikking.
De heer Kuilman vindt: er moet nu worden ge
tracht 't geschil met Hoogwoud op te lossen en af
gewacht worden tot de Raad hier voltallig is.
Zonder positief besluit nog te hebben, dient de
zaak toch in goede bedding te worden geleid.
Wat de niet-ontvankelijk verklaring betreft van 't
door N. Niedorp ingestelde beroep, dat beduidt niets.
De heer Wilken vindt, dat 't ingewonnen rechts
kundig advies doet uitkomen, dat 't standpunt door
N. Niedorp ingenomen, juist is.
De heer Koopman oordeelt, dat het door N. Nje-
dorp niet kan worden toegestaan, dat Hoogwoud op
onze financiën ingrijpt.
Anderen zijn dat met hem eens. Men vindt het in
tusschen jammer, dat 't zoover gekomen is.
Besloten wordt nog niets te doen en af te wachten
tot de Raad weer voltallig is.
Voorzitter heeft teekeningen mee: aanbouw voor
school I (in schets), voor eenige privaten en een
urinoir. Voorz. merkt op, dat de leermiddelen en de
bibliotheek in die school aanleiding hebben gegeven
tot eene afkeurende bespreking in de jongste Witte
Kruis-vergadering. Als de toestand is, zooals hij daar
is geschilderd, ligt het zeer zeker op onzen weg om
in te grijpen en verbetering te scheppen. Inspectie van
bibliotheek en leermiddelen lijkt spreker dan ook noo-
dig en hij vraagt 's Raads goedkeuring voor B. en
W. om in te grijpen, waar noodig en te verbeteren
wat verkeerd wordt bevonden te zijn.
De heer Wit zegt: als 't strekt tot verbetering,
dan ben ik er voor.
De heer Wilken verklaart het toe te juichen, dat B.
en W. bereid zijn den toestand onder de oogen te zien
't Is goed dat zij dien ernstig bestudeeren. In beide
scholen, (dus ook Moerbeek). En zoo gauw mogelijk
Voorz. wijs ter op, dat hij nu alleen machtiging
vraagt voor school I. Hij heeft geen bezwaar tegen
inspectie ter schole Moerbeek maar vandaar heb
ben hem nog geen klachten bereikt.
Algemeen wordt goedgevonden, de gevraagde mach
tiging voor school I t.e verleenen. Er wordt thans van
de bibliotheek minder gebruik gemaakt dan anders
door den heerschenden toestand.
De heer Wilken zegt: Ik weet dat 't Hoofd der
Moerbeeker school graag wil, dat B. en W. in die
school eens een kijkje nemen.
Reeds lang is er geen schooltoezicht uitgeoefend
door Burg. en Wethouders, die schoolcommissie zijn.
Voorz. zegt: Al jaren geleden heb ik voorgesteld,
om naast het wettelijke schooltoezicht te hebben een
ander schooltoezicht, ter aanvulling van 't eerste.
't Is aangenomen en niet lang daarna ingetrokken.
B. en W. hebben thans geen van drieën schoolgaande
kinderen. Zij zijn minder op de hoogte van den schooi-
toestand dan degenen die wel schoolgaande kinderen
hebben. Ik geef in overweging, om behalve het wette
lijk schooltoezicht van B. en W. eene aanvulling daar
van te vormen en daarin ook lieden zitting te laten
nemen, die kinderen op school hebben.
We kunnen 't nu verder bespreken, doch ook op
eene volgende vergadering.
De heer Wilken zou voltalligheid van den Raad
willen afwachten. Dan kan voorzitter 't andermaal
gaan bespreken.
De secretaris, de heer J. Kuilman, licht toe, dat
B. en W. van rechtswege schoolcommissie zijn, als
er geen andere schoolcommissie is. Is die er wel,
buiten B. en W. om, dan zijn Burg. en Weth. geen
schoolcommissie meer.
De heer Koopman vindt, dat het wel aan B. en
W. kan blijven.
De heer Wilken wilde dat liever niet en zou in de
commissie drie categorieën willen zien vertegenwoor
digd: le. een lid van 't college van Burgemeester en
Wethouders; 2e. een man van ontwikkeling (stel:
een onzer beide predikanten); 3e. iemand met een
huishouden en schoolgaande kinderen.
Voorz. brengt nog ter sprake: schoolschoonmaak
en toezicht. Ook in dat opzicht blijft er veel te wen
schen over, werd er op de Witte Kruis-vergadering
gezegd.
De heer Wit merkt op, dat het wenschelijk zou zijn,
om de schoolkinderen die op brood ter school gaan,
een glas warme melk hij hun brood te verstrekken.
Thans moeten ze 't zoo droog of hoogstens met een
glas water er bij, opeten.
De voorzitter vindt dit een gevaarlijk punt, waar
aan veel vastzit, hoewel hij 't wel in gedachten wil
houden.
De heer Wit maakt er trouwens geen voorstel van.
De teekening voor 4 privaten en een urinoir vol
doende bestudeerd zijnde, worden B. en W. gemach
tigd, den toestand bij school I verder in orde te laten
maken en worden andere teekeningen in oogenschouw
genomen, verband houdende met den bouw van een
nieuw Armhuis.
De heer D. Kuilman heeft teekening van het Arm
huis te Tessel aan den Raad verschaft en gemeen
teraad, armvoogdij en weesmeesters zullen op een
bepaalden dag naar Tessel gaan, om 't Armhuis al
daar te bezichtigen.
Het plan van den heer Boezema, die van voorlich
ting dient ten aanzien der gasfabriek, wordt met al
gemeen goedvinden aangehouden tot later, omdat
voorzitter door ongesteldheid tot nog toe nog niet
met den Burgemeester van Winkel over de gaszaak
heeft kunnen spreken.
Naar aanleiding van 't verzoek uit Moerbeek, wordt
goedgevonden om 5 lantaarns te bestellen, zoodat er
met de bestaande drie dan 8 in Moerbeek zullen zijn.
't Materiaal geeft de gemeente gratis. Deel wordt,
zooals bekend, in de kosten bijgedragen door den
Raad.
Voorz. wil zaken, die aan B. en W. zijn, voortaan
niet gaarne meer in den Raad zien gebracht. Want
't klinkt als een protest tegen B. en W„ als, wat
aan hen gericht is, in den Raad komt. En zoo behoeft
't niet. En 't Is ook niet de bedoeling der klagers
om een protest tegen B. en W. te uiten.
Rondvraag: nihil.
Sluiting der openbare vergadering, waarna de Raad
in comité-generaal gaat.
Ingezonden.
Mijnheer de Redacteur.
Door het overlijden van den heer G. H. Geerligs
is er eene vacature in den Raad ontstaan en bin
nen korten tijd zullen de kiezers van Anna Paulowna
opgeroepen worden, om hierin te voorzien.
Natuurlijk treedt hierbij op den voorgrond de vraag
„wien zal een zetel in dat college worden toever
trouwd?"
Het verkiezingscomité meent, dat het met het oog
op eene gelijkmatige verdeeling dier zetels over den
geheelen polder, wenschelijk is, dat de candidaat dit
maal worde gesteld uit het Westdeel van den polder
en gelooft in den heer JB. SCHRIEKEN een man
gevonden te hebben, die daarvoor zeer in aanmer
king mag komen. Reeds meer dan 25 jaren is hij in
woner der gemeente, zoodat hem de belangen ervan
wel als bekend mogen verondersteld worden. Daarbij
woont hij in een deel der gemeente, waar nog geen
lid van den raad gevestigd is, en al moge dit geen
hoofdmotief zijn, toch zal men moeten toestemmen,
dat er veel voor te zeggen valt, dat de raadsleden
ln verschillende deelen van de gemeente wonen.
Wie met den heer Jb. Schrieken in nadere betrek
king "heeft gestaan, zal gaarne erkennen, dat hij is
van vooruitstrevende richting en dat hij in de dage-
lijksche omgeving heeft getoond, in staat te zijn, zijn
meening te durven en te kunnen zeggen.
Op grond van het voorgaande meent het „verkie-
ziugs-comité" op den heer Jb. Schrieken met ernst
do aandacht te moeten vestigen en heeft besloten,
h6m als haren candidaat te proclameeren.
U dankend voor de opname:
HET VERKIEZINGS-COMITé.
Gemeente Oude Niedorp.
Loop der bevolking 19)9.
Geb< ren 1909
Ingekomen 19C9
Vermeerdering
Overlyden 1909
Vertrokken 1919
Vermindering 1909
Bevolking op 31 December 1908
Vermeerdering 1909
Vermindering 1909
Bevolking 31 December 1909
Aantal huwelijken in 1909 9.
M.
14
70
V.
10
51
T.
24
121
84
61
145
12
55
11
60
23
115
67
71
138
563
84
561
61
1129
149
652
67
622
71
1274
138
584
651
1136
r ha r. F. N.
