Telegrafisch Weerbericht.
395ste Staatsloterij.
Van het Haagsche Binnenhol
Tweede Kamer.
Predikbeurten.
's jaars. De nota van den tuinman, die het kerkhof
dit jaar terdege heeft onder handen genomen, be
draagt ruim f 33. Maar dit is ten dezen opzichte het
eerste en duurste jaar. B. en W. stellen voor eenig
opzicht over de begraafplaatsen te Hoogwoud en
Aartswoud te hebben. Nu voor Hoogwoud een nieu
we doodgraver zal worden benoemd, willen B. en W.
het salaris splitsen, nl. f 30 voor dezen nieuwen dood
graver en f 10 voor den opzichter van de begraaf
plaatsen, waarmee bijv. de ambtenaar ter secretarie
zou kunnen worden belast, die ook de administratie
voert. Voorts zouden B. en W. bij wijze van proef
voor éen jaar het onderhoud van het kerkhof aan
den nieuw te benoemen doodgraver willen opdragen,
op een jaarwedde van f 20, zoodat hij dan totaal
f 50 salaris heeft. De ideeën van B. en W. vinden de
instemming van den Raad en wordt dienovereenkom
stig besloten. Sollicitanten voor doodgraver zullen
worden opgeroepen.
Een door B. en W. opgemaakte suppletoire be
grooting, in ontvangst en uitgaaf bedragende f 600,
wordt met algemeene instemming vastgesteld.
Goedgevonden wordt verder om uit den post voor
onvoorziene uitgaven f 15 uit te keeren aan den ge
meenteveldwachter Boot voor de veetelling. Mede
wordt met aller instemming besloten, dat het ge
meentebestuur de helft zal bijdragen in het onder
houd van de leuning bij den Lage Hoeker molen.
Van het gemeentebestuur van Barsingerhorn is 'n
schrijven ingekomen over verlichting der tramhalten,
waarin wordt gewezen op het ongeluk, dat 23 October
ji. bij de halte Haringhuizen plaats vond, wat zijn
oorzaak vond in gemis aan licht. In den Raad vau
Barsingerhorn heeft dit ook een punt van bespreking
uitgemaakt en is dan ook een adres aan de H. IJ.
S. M. gericht om meerder licht. Aan den gemeente
raad van Hoogwoud wordt nu verzocht om, indien
dit adres instemming vindt en de verlichting bij de
tram te Hoogwoud onvoldoende is, eenzelfde adres
aan de H. IJ. S. M. te zenden.
Voorzitter zegt van een der zake kundige te heb
ben vernomen dat in geheel Nederland niet éen
trambaan is, die de verlichitng voor eigen rekening
neemt. Het zou dus, al wordt een adres ingezonden,
wel evenzoo gaan, als met het verzoek om privaat en
waterplaats. Voorzitter zou er wèl voor zijn, om een
schrijven te richten aan de H. IJ. S. M., om meer
licht op de trammen zelve, door de wagens ook van
achteren voldoende te verlichten. En tot het zenden
van zulk een schrijven wordt door den Raad met
eenstemmigheid besloten.
Bij de rondvraag, die nu volgt, zegt de heer Koorn,
opgaaf te hebben ontvangen van de kosten, die ver
oorzaakt zullen worden door het opnieuw laten ver
gulden van de wijzerborden van den toren te Aarts-
woud. Timmerman De Leeuw wil de borden er afne-
men wat voor 't vergulden zeer te verkiezen is j
tegen belooning met f 10. De schilder heeft opge-
geven dat zijne werkzaamheden voor 't vergulden van
de wijzerborden f15 kosten zullen meebrengen, 't
Zou dan een totale uitgaaf van f25 worden. Wordt
aan B. en W. overgelaten ter nadere afwikkeling.
Goedgevonden wordt verder de regeling, dat de
raadsleden ieder in hunne wijk zullen zorgen voor
't bevorderen van de afwatering van de wegen, welk
punt mede door den heer Koorn ter sprake wordt ge
bracht, die ten slotte nog eene opmerking heeft aan
gaande de noodzakelijkheid van doelmatige bewerking
van eenige boomen in deze gemeente.
De heer Schilder doet mededeeling, dat de Pastoor
hem verteld heeft zelf een lantaarn in zijn tuin te
willen laten plaatsen, bij de poort en de Pastoor deed
aan den heer Schilder de vraag, of concessie-aanvrage
noodig is daarvoor. Voorzitter verklaart dat dit niet
behoeft en zegt: ,Wij zijn er dankbaar voor, dat die
verlichting komt." Spreker hoopt, dat dit aanleiding
zal zijn, dat men het initiatief neemt om in het Zuid-
eind meer verlichting daar te stellen.
De heer Van Diepen informeert hoe het zal gaan
met sneeuwopruiming bij eventueele sneeuwstormen.
Voorzitter verklaart, dat dit is geregeld door de
Banne en dat hijzelve door dat lichaam is gemach
tigd om orders te geven tot sneeuwopruiming.
Met dank wordt daarna de vergadering door voor
zitter gesloten.
ALKMAAR, 23 November.
Op de scheiveemarkt waren heden aangevoerd 888
runderen, ruim 300 minder dan vorig jaar. De prij
zen waren ook nu weder zeer hoog, de handel dien
tengevolge gedrukt.
W ARMENHUIZEN.
Het achtjarig zoontje van den heer K. Westra had
het ongeluk van een in gang zijnden houtwagen ie
vallen. Het knaapje werd aan het hoofd verwond en
is bijna onmiddellijk overleden. Men stelle zich de
smart van den vader, weduwnaar, voor, die in een
naburige gemeente op familiebezoek was.
een zonderling landrecht.
In sommige gemeenten van ons land o.a. te Ba
tenburg, Dieden, Huisseling, Lilhoijcn, Vep en Wijcken
bestaat nog het zonderlinge recht van omrijden"
of omleggen" van gronden.
Over de met dit recht bezwaarde gronden oefenen
twee of meer personen of corporatie's om beurten
soms met tusschenpoozen van vele jaren het eigen
domsrecht uit. Ook komt het wel voor dat b.v. twee
(die men zou kunnen noemen) geërfden om heurlen het
eene zelfde perceel beschikken. Dat wordt dan elk jaar
tussehen hen „omgelegd" en de persoon, die dit jaar
de eene helft in gebruik heeft, moet het volgend jaar
het perceel „omrijden" om de andere helft te kunnen
cultiveeren of beweiden.
Hieraan dankt dit recht vermoedelijk zijn naam, doch
de oorsprong ervan schuilt in het duister. De veron
derstelling is geuit dat, vele jaren her, bij de ver-
dceling eener nalatenschap de erfgenamen het niet eens
konden worden over de toewijzing van een perceel, toen
overeenkwamen dat zij om beurten, telkens voor zeke
ren tijd, het genot van dat perceel zouden hebben en
hun rechten zijn overgegaan op hunne nazaten. Ook
acht men het mogelijk, dat een thans met het recht
van omrijden bezwaard stuk grond oorspronkelijk heeft
toebehoord aan een gilde ot broederschap, waarvan
bij zijn tenietgaan de rechten overgingen op de laatste
leden, die dan overeenkwamen om beurten het gebruik
van het geheele terrein of van de helft ervan te zullen
hebben. De tegenwoordige „geërfden" zouden dan de
eenige, nog in leven zijnde afstammelingen van die
laatste gilde broeders zijn. Doch zekerheid is ten deze
nog niel verkregen.
In ons B. W. is met het beslaan van dit recht geen
rekening gehouden en het schijnt thans niet moge
lijk de met dit recht van „omrijden" bezwaarde gron
den daarvan te ontlasten, ook niet bij overeenstemming
tussehen belanghebbenden en ovenmin bij openbaren
verkoop. Zoo werd o.a. in 1908 onder Neerloon in
publieke veiling gebracht „de omrijdende helft" van
een perceel hooiland en nog in 1909, te Eerden, „de
omrijdende, onverdeelde helft" van de z.g. Matenkamp.
Dat dit wisselen van eigenaren aan de productiviteit
van den grond niet ten goede komt, zal wel geen betoog
behoeven, en het bestaan van dit ouderwetsch recht
moet ook onvereenigbaar worden geacht met het beginsel
van ons burgerlijk recht, dat niemand verplicht is in
een onverdeelden boedel te bljjvcn. De „Vereeniging
van beheerders van Landgoederen en Landelijke Be
zittingen" (secretariaat te Groesbeek) heeft dan ook een
goed werk verricht door zich te wenden tot den Minister
van Justitie met het verzoek de ontlasting van de met
dit zonderlinge recht bezwaarde gronden mogelijk te
maken. Hdbld.
Oudesluin.
Zondagavond 20 en Dinsdagavond 22 November, gaf
de rederijkerskamer „Door Inspanning Uitspanning" al
hier eene openbarr uitvoering in het lokaal van den
heer C. Kz. Slikt;
Opgevoerd werd: „Het zedelijk bewustzijn.", spet van
de Moraal in 1 bedrijven, docr Albert van Waasdijk.
Een goede vertolking van dit stuk was voor de lixien
voorwaar geen gemakkelijke taak en toch hebben zij
zich heel goed van hun taak gekweten. De rollen zaten j
cr goed in, wat voor een goede vertolking van een
stuk als dit, zeker wel een eerste vereisclile is. Ook
het tooneeldecoralief was keurig in orde en de grimce-
ring goed, behalve mevr. W outerse, welke als moeder
van een reeds 14-jarig meisje ons wet wat al tc jong
toescheen.
Ten slotte nog een comische scène als nastukje, welke
de lachspieren geducht in beweging bracht. Hel ge
heel vormde een aancenamen avond. Beide avonden was
de opkomst vrij goed.
de papendrechtsche strafzaak.
Wij vernemen, dat de brochure, die het psychiaters
rapport in de Papendrechtsohe strafzaak en een daarop
betrekking hebbend voorwoord van prof. Jelgersma, zou
bevatten, thans zeker niet verschijnen zal vóór het
arrest van het Anihemsche Hof is gewezen.
Eerst was bij den uitgever, de firma F. van Rossen,
bericht ingekomen, dat althans het vóórwoord voorloo-
pig niet in de brochure zou wrorden opgenomen.
Gisteren kreeg de firma de mededeeling, dat de ver
schijning der getieele brochure zeker zou worden ver
traagd tot na de uitspraak, 't Staat zelfs niet vast,
dat de brochure, ook nó do uitspraak, wel verschijnen
zal. Het eerste, opschorting der verschijning tot né
de uitspraak, is iets.
Het gehéél opgeven van het voornemen, is alles.
Want m het belang van een aantal niet ongunstig
bekend staande landgenooten, opgetreden als getuigen
décharge, is het noodzakelijk dat het voornemen, om
die brocnure voor het grootc publiek beschikbaar tc
stellen, wordt opgegeven.
Ofschoon dus dezen voorloopigen terugtocht van prof.
Jelgersma toejuichende, achten we ons verplicht er na
drukkelijk op te wijzon, dat de in het rapport bespro-
kenen. ook door de publicatie na de uitspraak, van
het Arnhemsohe Hof, ernstig in hun maatschappelijke
positie zullen worden geschaad.
Heeren deskundigen hebben nu eenige dagen tijd
om uit te maken of zóóiets wel ooit tot hun opdracht
heeft gehoord. Tel.
Het Hdbld. publiceert („onder de streep") een der
bl)adzijden van het dagboek van een der heeren Pa-
pendrechtschepsychiaters. Op de voiige bladzijden van
het dagboek is vermoedelijk sprake van een gesprek, dat
de geneesheer met iemand had over de maan; blijkbaar
liep het gesprek over den vorm van dit hemellichaam.
De bezoeker hield tegenover den medicus vol, dat de
maan rond was. En daarop staat deze aanteekening van
den psychiater.
Nu ging me in eens 'n licht op, ik nam m'n be
zoeker eens nauwkeuriger waar en aangezien ik ook
voor m n pleizier wel een en ander doe aan psychologie
en psychiatrie, vroeg ik hem vliegensvlug: Hoeveel is
2 2 -[- 4 -j- 5 -J- 8? Hij wist niet onmiddellijk
'n antwoord; dit wekte mijn argwaan. Ik zette m'n
onderzoek voort en gaf hem dadelijk 8973 X 7796 uit
te rekenen. Dat kon hij niet binnen de drie seconden;
toen was ik zeker met 'n imbeciel te doen te hebben.
Ik stelde hem voor 't overtuigend bewijs nog de vraag
of 'n olifant 'n slang dan wel 'n kikker wasToen
hij iin lachen uitbarstte, wist ik genoeg. Ik schreef
in der haast 'n briefje aan een mijner collega's in
de zielkunde, waarin ik de zaak verklaarde en gaf
mijn patiënt dit epistel mee met de "mededeeling, dat
hij nadere inlichtingen omtrent ons gesprek over rond
heid van de maan bij mijn collega zou ontvangen. Ik
berekende hem voor dit consult de luttele som van
10 gulden. Nadat hij dit bedrag voldaan had, verliet
hij me, blijkbaar teleurgesteld; een verschijnsel dat zich
bij imbecielen meer voordoet, wanneer ze betalen moe
ten. Denzelfden dag had ik een onderhoud met mijn
collega, die mij onder een vloed lofuitingen, dankbaar
de beide handen drukte „Kerel", zei hij, „wat heb
je jne daar 'n genoegen mee gedaan, wat 'n pracht
van 'n exemplaar! Ik zocht sinds lang naar zulk 'n
voorbeeld. Ik wist. dat het in theorie er wezen moest,
maar dan; is 't 'n toer er een in werkelijkheid te vinden t
Deze man is meer dan een imbeciel, het is een gevat
van zeer bijzondere psychose, welke men in theorie
tot nog toe slechts kende onder den naam van hallu-
cinaire maan-ie".
Daarop hebben mijn collega en ik te zamen van
dit geval een deskundig rapport opgesteld...
oude niedorp.
Woensdagmiddag vergaderde het Veefonds alhier
in het lokaal van den heer a. Mijts te Verlaat.
De voorzitter, de heer A. Wonder Pz., opende met
gepaste woorden de niet best bezochte vergadering,
waarna de secretaris-boekhouder, de heer M. Kooij-
man, de notulen van de voorgaande vergadering las,
welke na lezing onveranderd werden vastgesteld.
Aan de orde werd gesteld: rekening en verant
woording van den Boekhouder over het afgeloopen
jaar. Die rekening, door de heeren C. Helder en D.
Kaag nagezien, werd in de beste orde bevonden en
derhalve goedgekeurd, met een voordeelig saldo groot
f 7.66. De ontvangsten bedroegen f 2492.16%, en de
uitgaven f 2484.50%. In het afgeloopen jaar waren
er van 124 veehouders verzekerd: In het le kwartaal
708 runderen voor f 114290.in het 2e kwartaal
704 runderen voor f 111640.in het 3e kwartaal
576 runderen voor f 88530.en in het 4e 592 run
deren voor f 92105.In genoemd tijdvak werden
er 17 runderen afgekeurd, waarvoor een omslag werd
geneven van 1.45%, dit is per rund bereken! ge
middeld f 2.25. Het vorige jaar bedroeg die omslag
f 2.46 per rund. De Boekhouder ontving een woord
van dank voor zijn accuraat beheer en de heeren
Kaag en Helder voor de moeite die zij zich hadden
gegeven voor het nazien der niet kleine rekening
met de vele bijlagen.
De heer Ab. Over, die als commissaris volg<ms
rooster moest aftreden, werd met op 1 na algemeene
stemmen herbenoemd.
De heer D. Kaag werd even als in het vorige jaar
weer voor éen jaar benoemd als hulpcommissaris
aan de Langereis. Omtrent de werkzaamheden van
den heer Kaag werd besloten, dat de koeien in de
maanden November en Mei worden opgenomen door
de heeren commissarissen, doch, dat buiten dien tijd
de veehouders aan de Langereis en Veenhuizen zich
uitsluitend voor de bij gekochte koeien moeten ver
voegen bij D. Kaag, wat tot heden niet altijd ge
schiedde.
Bij de gewone rondvraag werden inlichtingen ge
vraagd, wanneer een veehouder 1 of meer koelen
verkocht en hetzelfde getal weer terugkocht of daar
dan geen kennis van gegeven moest worden aan de
commissarissen. De voorzitter gaf een toestemmend
antwoord. Het aantal mag dan onveranderd blijven,
doch het zijn andere koeien, die eerst door de com
missarisseen of hulpcommissaris gezien moeten wor
den voor en aleer zij verzekerd zijn. Wordt er bij
verandering van vee geen kennis gegeven, zoo hebben
zij ook geen recht op vergoeding bij sterfgeval van
zulk een dier.
Niemand meer het woord verlangen' werd de
vergadering door den voorzitter met ee-. .oord van
dank gesloten.
déraillement.
Even voorbij Uitgeest is een trein, in de xhting
Alkmaar, gistermiddag ontspoord, waardoor eenige
wagens dwars over de rails kwamen te slaan. De
treinen hadden aanzienlijke vertraging.
de moord te spaarn'dam.
De justitie zoekt in verband met deze misdaad
naar een verdwenen aangetrouwd fa.aili",id van de
vermoorden en heeft gistermiddag naai aanleiding
daarvan twee nabestaanden van dien vermiste ve-
hoord. 6
Aan de Haarl. Ct. kwr - 'er oore, dat de vrouw
van een schipper, in den ai md van den moord te
Spaarudam met zijn schuit bij de sluis liggend ten
paar mannen tegenkwam, toen ze even oen bood
schap deed.
Den een uoorde ze zeggen: „Kom voo, iit, ik ben
morgen naar Keulen en jij naar Brussel"
Aan de justitie is hierva" mededeeling gedaan en
naao- den schh-vr ..xU t zocht.
EEN DOODGEWAANDE.
Ongeveer twee Jaar geleden werd onder Gramsber-
gen een lijk gevonden, dat door den broeder van
i den overledene herkend werd.
Dezer dagen vervoegde de doodgewaande zich bij
de politie te Almelo om onderdak.
EEN ZANGVEREENIGING GEBOREN UIT EEN
WERKSTAKING.
Zoolang de staking aan de Koninklijke Stoom-
schoenenfabriek van den heer A. van Schijndel te
Waalwijk geduurd heeft, reeds bijna 13 weken, heb
ben de stakers eiken morgen eene vergadering ge
had. In den laatsten tijd is op voorstel van den al-
gemeenen voorzitter van den Nederlandschen Leder-
bewerkersbond, den heer C. Roestenburg van Kaats
heuvel, elke vergadering geopend en gesloten met
een kwartier zingen.
De stakers wilden zich echter hiertoe nauwer ver-
ecnigen, zoodat thans onder hen eene liedertafel is
opgericht. Een bestuur is reeds gekozen.
twee jaar zonder verschooning!
Twee jaar geleden 't was tegen Sint Nicolaas
had een inwoner van Winschoten een kreupel
muschje gevangen. Het dier werd in een kooitje
verzorgd en kreeg een lapje om het gekwetste pootje,
dat langzamerhand begon te beteren.
In 't voorjaar van 1909 verdween de musch plot
seling, en sedert zag geen der huigenooten het vo
geltje weder.
Tot jl. Zondagmorgen, toen de musch bij hen kwam
binnenvliegen, druk sjilpend en heen en weer fladde
rend, nog met een, nu vuil, lapje om den rechterpoot.
Verre van schuw pikte het van de toegeworpen krui
mels brood. De musch had zijn vroegere huisgenoo-
ten, die verhuisd waren, teruggevonden. Dagelijks
wordt het vogeltje daar nu weer gezien.
anna paulowna.
Mejuffrouw G. J. van Wijk alhier is geslaagd voor
het examen in Vrije- en Orde-oefeningen.
de dure tijd.
Als een merkwaardig beweijs van de nijpende prijs
stijging van levensmiddelen zij vermeld, dat volgens
aankondiging in de „Witte Sociëteit", de prijzen van
alle menu's daar met ingang van 1 December ver
hoogd zullen worden met 10 tot 15 cent. En de
prijzen van een aantal gerechten eveneens.
Hdbld.
gezinsverpleging.
Zuster van Houwelingen te Nieuwe Niedorp is
benoemd bij de afdeeling van den Ned. Protestanten
bond te Nijmegen. Met haar verlaat de derde zuster,
in zes jaar tijds, de kring N. Niedorp.
veeinvoer in duitschland.
Berlijn, 23 November. De staatssecretaris Debruck
antwoordde vandaag in den Rijksdag op twee inter
pellaties, een socialistische vóór en een conservatieve
tegen den invoer van buitenlandsch vleesch. Hij
kwam daarbij ook over Holland en België te spreken.
Het verbod, zeide hij, om levend vee daar van daan
in te voeren, vindt zijn oorzaak in het mond- en
klauwzeer, dat in die landen zeer verbreid is. Er
zijn vele aanvragen, in het bijzonder uit de steden
van het West-Duitsche industriegebied bij den rijks
kanselier ingekomen, om opheffing van het verbod
van veeinvoer, of tenminste voor zoover het Hol
land betreft. De rijkskanselier heeft echter na over
leg met den Pruisischen minister van landbouw en
het keizerlijke gezondheidsbureau bezwaar gemaakt,
om aan deze verzoeken gehoor te geven. Holland
was in 1907 en 1908 buitengewoon sterk besmet, en
nog steeds komen hier en daar gevallen voor. Men
1 moet dus aannemen, dat de ziektestof nog in het
land is en dat de ziekte juist op niet besmette plaat
sen weer kan uitbreken. De invoer van Hollandsch
vee schijnt te minder gerechtvaardigd, omdat versch
i vleesch daar van daan zonder eenige beperking kan
ingevoerd worden en ook dagelijks in groote hoeveel
heden ingevoerd wordt. In het jaar 1909 alleen werd
uit Holland voor 11 millioen mark vleesch ingevoerd.
Ten opzichte van het Deensche vee, noemde hij de
tuberculineproef onbevredigend. Er wordt op het
oogenblik ijverig aan gewerkt om die door iets be
ters te vervangen.
De rede van den minister komt hierop neer, dat
de regeering geen verandering wJl brengen in den
bestaanden toestand, uitgezonderd dan ten opzichte
van Frankrijk, waaruit de invoer in Zuid-Duitsch-
land reeds is toegestaan. Ook van een verlaging der
inkomende rechten op veevoeder wil de regeering
niets weten en evenmin van verlaging der vracht
tarieven op de spoorwegen. N. Rt. Crt
24 NOVEMBER.
VERWACHTING:
Zwakke tot matige, Oostelijke tot Zuidelijke wind.
Nevelig tot betrokken, Waarschijnlijk drroog in het
Noordoosten, kans op regen in het Zuidwesten. Zelfde
temperatuur.
1ste KLASSE, 3de TREKKING.
HOOGE PRIJZEN.
f 20000: 1434.
f 5000: 20088.
f 1500: 8644.
f 1000: 5001, 17427.
f 400: 20783.
f 200: 6141..
f 100: 2543, 8026, 14114, 15350, 17092.
Prijzen van f 20.
19 2994 6297 8923 11286 13504 15777 18168
118 3034 310 968 290 611 820 180
128 43 389 976 295 628 825 183
164 124 390 979 297 665 888 184
197 207 465 987 315 718 941 186
252 296 514 9005 358 752 966 189
280 482 570 42 381 782 986 270
287 611 585 61 431 820 16056 279
316 620 643 110 447 825 60 289
338 650 701 129 626 861 81 454
359 705 718 178 759 921 100 543
414 717 732 259 781 918 128 449
416 803 740 270 797 14004 168 560
444 806 752 279 801 18 321 580
519 816 892 341 855 65 346 652
694 8i8 912 382 867 97 440 669
73 827 7000 387 908 115 492 757
73. 885 19 413 944 135 559 789
787 891 41 445 977 153 640 833
920 960 66 468 984 195 668 837
992 970 133 518 12011 205 669 900
1008 973 225 527 33 223 722 984
77 4042 238 528 54 252 729 19013
200 47 241 543 79 295 731 94
235 53 249 584 109 318 752 156
273 220 336 591 187 341 755 167
278 415 368 646 228 403 785 186
284 489 392 682 245 481 791 197
336 495 410 817 280 506 797 255
346 544 507 915 298 543 933 346
422 696 522 933 344 559 956 456
517 738 546 970 518 566 963 461
549 74" 58? 10015 523 567 17007 473
553 594 23 553 616 15 2 505
628 '.68 686 52 566 751 73 679
632 834 716 69 676 803 117 683
690 871 772 77 618 824 163 716
729 5012 783 134 652 83 207 765
814 91 800 220 677 835 216 800
883 170 803 379 723 838 217 926
886 200 893 391 731 854 268 944
971 300 936 400 755 857 272 20076
2050 322 967 421 805 965 276 138
78 340 8018 446 820 15047 284 237
137 342 38 475 831 68 294 266
161 405 75 618 838 78 315 274
281
460
134
548
887
130
476
328
473
211
597
948
159
499
342
519
232
754
967
169
526
401
521
259
913
980
199
592
416
649
335
941
13003
205
621
443
650
341
11028
12
213
710
498
658
407
45
203
263
751
590
838
484
85
220
305
815
696
880
593
97
264
336
846
680
940
605
116
269
352
852
682
6058
621
135
290
462
859
721
127
662
146
332
553
879
741
179
777
219
333
653
941
745
213
837
251
436
705
18113
812
270
912
283
464
713
155
30
36
44
47
48
54
65
68
72
74
83
8{
91
9(
9f
Den Haag, 23 Nov.
't Was zooals wij allen gedacht hebben dat 't we
den zou, heden, in het vooruitzicht van dr. Kuypei
Begrootings-rede, moot nummero twee. File voor h
deurtje van de publieke tribune, allengs-tocneme
de. aanzwellènde „run" van de gereserveerde. Waar
schuilt deze wonderbare suggestie'? „Ick en wete h
niet"... Kan slechts gissen dat de oorzakener vï
van onderscheiden soort zijn. Afgoderij, zucht naar w
in opspraak werd gebracht, naar prikkels. Nicuwsgieri
heid om te zien en te hooren den man, die dn
jongste tijden zoozeer „over de tong" ging... Hoe
moge wezen, in de gegeven omstandigheden vit
ik t voor dert „premier van 1901" allerminst vleien
Vaststaat, intusschen. dat de arme menschjes, <J
gewacht, gc-duwd, gebedeld hebben om een plaatsje <n
„hem' te zien, vandaag van eene ijskoude kermis tliuj
zijn gekomen. Want 't is geweest een ijselijk-vervelenf
dag van gepraat over dingen, die „de trubine" alle
minst zullen hebben geïnteresseerd, 't Wachten was i
bleef op Kuyper... Edoch, hij kwam niet.
Den ganschen lieven ochtend was èn bleef J
absent.
Wij hebben uren-lang „geboomd" over het ont
werp waarbij de Staat eene soort van rente-garant
zal verleenen ten bate van de verstrekking, aan Ziib
Beveland, van goed, deugdelijk drinkwater. Ministi
Heemskerk maakte duidelijk, dat. in het allerergs
geval. deze zaak den Staat anderhalve ton gouds kt
kosten. Maar, dit „gevaar" is vrijwel denkbeekli
De heer Van Nierop, de voorzichtige en bekwame
nancier. heeft de berekeningen gemaakt. De technj
zijn volmaakt tevreden. Waarom zou men dan ni«
waar 't zulk een gewichtig volksbelang geldt, ovi
formeele bezwaren, zoo die er zijn. heenslappen?...
Neen, zei de slanke en blonde jonkman Va
Lynden van Sandenburg, in wien men geen Idsinga zo
wanen en -die tóch iemand van deze halsstarrige soa
der onvermurwbare „Prinsipiënreiter is. -Neen, ze;
graaf Van landen, ge komt met de autonomi
der gemeenten - in botsing.
In de parlementaire arena was baron De Wijckei
sloot de Weerdestein, de zwartgelokte kampioen d«
Katholieke landbouwers, zijn tegenstander. Het „stat
van Tolcdo" werd naar ridderlijken trant gekruist. Aldu
I zeer-ganoege 1 ijk keuvelend, had men het klokje va
i half twaalf bereikt...
Op de tribunes hunkerde, hijgde men naar Kuyper..
Edoch, die was er niet.
De sprekers volgden elkaar op. Voor- cn legenstande
van het garantie-ontwerp \oor de Zuid-Bevelandscb
waterleiding.
Van Vuuren had ernstige bezwaren, denkend aai
het „precedent in finantieclcn zin hoe vurig en inni
hij ook het vorig jaar hpcfl bepleit het belang jvai
goed drinkwater ten-platte-lande... Bos bepleitte h«
kleinachtige van mogelijke vormbezwaren tegenover d
goede en groote zaak, hier aan de orde.
Het eind was eene groole, algeheele. ongedachte vei
broedering. Het ontwerp werd zónder hoofdelijke stem
ming aangenomen!... De oppositie was plots schijn ei
schaduw geworden...
Schaterlach loeide, daverde op uit de zagl...
O 't was een heel-bijzondcre dag.
De wijziging Drankwet is ook goedgekeurd, nadat he
amendement-Kooien om te bepalen dat niet ms
schen die openbare betrekkingen bekleeden uit te shj
ten, maar „openbare ambtenaren eerbiedig Ier aarq
was besteld. Schwamm d r über....
De heer Van Nispen (Fuieden', bleek veel te gevoj
len voor eene Staats-commissie, dewelke o.a. de bj
langen der arme. oude vergunninghouders van 18
zal hebben te onderzoeken. Minister Heemskerk liet
onvoldragen vrucht van 's heeren Van Nispen's fantaisl
met groote snelheid bijzetten in het ruime graf, waj
zoovele |dergelijke Parlemenls-produclen werden opa
borgen... Waar is zeker, dal we aan Staatscommissij
zeker gebrek gevoelen. Jammer, dat in deze lanf^
voelde behoefte niet is voorzien...
Het was nu kwart voor vieren geworden..
Hij. Kuyper, stond daar. Doovenians-hoornlje aal
'l oor. Klaar voor zijne rede over de Staatsbegroouif
te vervolgen. L
De voorzitter buigt zich over zijn lessenaar nee'!
en vraagt, zoo goedmoodig-kalm. alsof 't ee® a. j
dan hém gold, of „de geachte afgevaardigde j
soms voorkeur aan gif om morgen. Donderdag.
rede voort te zetten...
De heer Van Dedem moest de presidiale wo
verduidelijken voor den leider der an li-re vol utionn-urej
..Ik meende, dat 't gewoonte was om in zoon r
va' ri»mand den dag-erop het eerst aan de beurt te do
zijn 1"
Maar, de heer Kuyper zou berusten.
„LT waart van-ochtend niet present!" roept pi*®11
Van Bylandt den geachten spreker toe, tSffi
iets fonkelt in de toch zoo goedige, helderblauwe oog|
van 1'arlcmcnts-praeses. eT
In zijne wolbekende naïeveteit had de heer <tr. 1
per vergeten, dat de Kamer reeds vroeger besloten
vandaag met zekere kleinere ontwerpen ie PI!#"1 I
Enfin, hoe 't zij, morgen half elf is „mJ
woord.
De file, de „run" kan hervat... \NTC>nA
ZONDAG 27 NOVEMBER.
NKDERLANDSCH HERVORMDE GEMEE>Tit
Schagen, v.m. 10 uur, Ds. Huizinga va»
burg. he o-J
Harenkarspel, Dirkshorn, v.m., Ds. SinoiDSu j
sté.
Winkel, v.m. 9.30 uur, Ds. B. Nleuwburg-
Noord-Zijpe. Geen dienst.
Sint Maarten en Valkoog. Geen dienst.
Zuid-Zijpe, St. Maartensbrug, v.m. 9.3° u
Met. Afscheid.
Wleringerwaard. Geen dienst.
Callantsoog, v.m. 10 uur, Ds. Tiuholt.
Wieringen, Hippolytuahoef, v.m. 10 uUL
Wleringen, Den Oever, v.m. 10 uur, D
Reinders.
Nieuwe Niedorp, v.m. Ds. Schermerhorn.
Anna Paulowua, v.m. 10 uur, Ds. lloi)S
DOOPSGEZINDE GEMEENTE te:
Noord- en Zuid-Zijpe, Oudesluis,, v.m. 10 uUlj
L. G. Holtz.
Barsingerhorn, Ds. Kooiman.
Nieuwe Niedorp, Ds. Haar». (...n|
Wleringen, Stroo, v.m. 10 uur, Ds. J. M. 1
LO 1L „BETHEL", HOEP SOHAG J
ten belio- ve der Nederlandscli Hervormde
v.m. 10 uur, de heer P. de Borat. Woitjn>
Breezand, v.m. 9.30 uur, de heer II. „óth|
Wleringen, Hippolytushoef, lokaal Re J
10 uur, de heer J. Dijkstra, 's av. 7 uur, i
