Telegrafisch Weerbericht
fe
GRATIS.
t, r, Noord-Zijpe, 's av. 6.30 uur, te Schagerbrug, Ds.
De Wetsontwerpen betreffende
de ZiekteVerzekering.
Te
pinster (aan de lijn Luik-Yerv.ens-E ipen l zijn een groot
aantal telegraafpalen en -draden bezweken, Dientenge
volge is het telegrafisch en telephonisch verkeer tus-
sdhen België en Duitschland verbroken. Het brieven
vervoer wordt over Nederland geleid. Ook naar het
Zuiden zijn verschillende verbindingen verbroken.
Het treinenvvrkeer was gisteren totaal in de war. De
personentreinen kwamen gemiddeld met een uur ver
traging aan. de gxd rmtreincn met drie uur.
Ook uit Zwitserland komen berichten van zwaren
sneeuwval.
Te Andtrmntt lig! de sneeuw 75 c.M. hoog, te Arosa
en Davos 50 tot 60 c.M.
In de dalen hangt een ondoordringbaren nevel.
De wintersport viert hoogtij op de bergen.
Gisternacht zijn de telegrafische en telefonische ver-
bindingen met Duitschland afgebroken; alle draden zijn
afgeknapt.
hkt ongeluk met den schotland-snel
trein.
De particuliere „Telegraaf'-correspondent schrijft over
dit ongeluk, waarover wij reeds het een en ander heb
ben meegedeeld hierover aan zijn blad:
Evenals onlangs het spoorwegongeluk alhier in het
verbindingsstation van Willesden, is ook deze ramp
iet d n Vrijdagnacht van Londen naar Schotland gaan-
den sncltr. in aan de nalatigheid van een seinwachter te
wijten.
De ramp g beurde op een eenzame en bergachtige
beid'epiek van hot Engelsche graafschap Westmore-
l.tnd. grenzende aan Yorkshire. Ter plaatse is een ver-
bindingsspoor, Hawes Junction geheeten, het hoogste
punt der Engelsch-e spoorbanen.
De seinwachter Sutton, die ten prooi is aan hevige
smart, rangeerde» aldaar in den vroegen morgen eenige
losse locomotieven, die hadden geholpen, Ireinen den
sterken heuvel op te trekken. Hij liet twee naar Garlislë
terugkoerende locomotieven op het hoofdspoor wach
ten, op het sein van vertrek, dat hij vergat ze te
geven.
Toen de machinisten dier beide machines eensklaps
den door twee zware locomotieven getrokken express,
om den bocht op hetzelfde spoor met groote vaart
zagen aankomen. De machinist van de achterste der
beide losse machines gaf door hevige stooten van de
stoomfluit zijn oollega der voorste machine te ken
nen, om met volle stoom vooruit te rijden. Doch te
laat.
Het spoor was bij Hawes Junction veilig gesigna
leerd voor de express, die met een snelheid van 90
a 100 K.M. per uur om de bocht kwam en op de ach
terste der beide losse machines stiet. Doo rde geweldige
botsing werden zij allebei op elkander, uit de rais en
een eind vooruit aan den heuvelvoet omvergeworpen.
De schok wierp ook do beide express-locomotieven aan
den kant omver. Zij sleepten de beide voorste corridor
rijtuigen mede. terwijl de vijf volgende wagens derail
leerden. Alleen de twee achterste bleven goed en wel
op de rails.
Een honderd of drie pleizierreizigers waren in den
Irein. Het meerendeel hunner kwam er met een schok
en schrik af. Van degenen die 5n de vijf ontspoorde Wa
gens zaten, deden enkelen Lichte wonden, door glas
scherven van de gebroken vensters op.
Het ongelukkig?! waren dc reizigers der beide voor
ste wagens er aan toe. De gashouder van een dier wa
ns ontplofte en stak ze allebei in brand. Het woei
levig. zoodat de vlammen snel om zich heen grepen.
Tot overmaat van ramp was de plek eenzaam en de
ochtend donker. De passagiers der voorste wagens Ja
gen onder het brandende puin daarvan. Een hartver
scheurend gekerm steeg daaruit op.Dat verstomde ech
ter weldra. De reddeloozen werden levend verbrand!
Ja, nog erger: Zij werden compleet door het he
vige vuur verteerd. Derhalve kent men tot op heden
't juiste aantal slachtoffers niet. Uit den verbranden
puinhoop werden sk-chts enkele verkoolde overblijfse
len der slachtoffers gevonden, zooals een paar schou
ders. een schedel, een ruggegraat enzoovoort. Tevens
vond men enkele andere zaken, waardoor negën slacht
offers, allen mannen, door familieleden herkend kon
den worden.
Een inwoner van Glasgow werd door een broeder
uit Londen door een horlogeketting en zegel herkend.
De broeder van een Schotsehen pijper, die aldaar het
door „Reynolds' Newspaper" aan de Sandwichmen ge
ven Kerstfeest had opgeluisterd, wetd door verbran
ie brieven, etc. herkend. Een sdiotsche predikant her
kende zijn zestienjarigen zoon door een gevonden siga
rettenkoker en bosje sleutels. Het gevonden ijzer van
kolfspelslokken leidde tot de herkenning van een ander.
De overige vijf der negen werden herkend door gevonden
sleutels, lijfsieraden, knoopen en aangekomen bagage.
Van de lichaa msdeelen dier slachtoffers werd ech
ter niets gevonden, waaraan zij herkend konden worden,
zoodat die verkoo'de overblijfselen maar op goed ge
luk ter begraving aan de betrokken familieleden over
geleverd konden worden.
Dat verhoogt de ontzettende droefheid dezer ramp.
Zij heeft echter een nog smartelijker kant. Want
in de puinhoopen werd niets gevonden van nog en
kele vermiste passagiers. Een jong echtpaar, dat het
Kerstfeest met Schotsehe familieleden zou gaan vie
ren, was met hun eenig kindje van vijf maanden in
een der verbrande rijtuigen. Zelf kwamen die ouders
er af met hevige brandwonden en kneuzingen. Doch
hun lieveling zagen zij voor hunne oogen in de vlam
men omkomen. En niets daarvan werd teruggevon
den, dat begraven kon worden.
Dat maakt hun verlies nog erger. En zoo compleet
verteerde het vuur ook de overblijfselen van enkele
andere passagiers, wier familieleden van hun vertrek
met den noodlottigen trein kennis gaven.
In Engelsche bladen wordt nu weer gewezen op
bet gevaar van treinverlichting met gas, dat onder
de wagens wordt meegevoerd in cylinders, die bij een
botsing licht kunnen springen. Verschillende Engel
sche maatschappijen verlichten hunne treinen door
eloctriciteit, dat minder gevaar oplevert. Doch een
ongeluk als dit, door de nalatigheid van - een sein
wachter ontstaan, zou ook in dat geval noodlottig
zijn geweest.
De Board of Trade droeg den inspecteur majoor
Pringle op, een onderzoek naar de oorzaak van deze
ramp in te stelten. De pers helderde haar echter
reeds op, door het publiceeren der verklaring van
den seinwachter, die in ruim twintig jaren dienst
nog nimmer een ongeluk had en ontzettend door deze
slordigheid lijdt.
een moordzaak.
De correspondent der N. R. Cl. uit Wcenen schrijft
Verleden jaar hadden wij om dezen tijd de zaak-
Hofrichter, ditmaal de zaak-Bartonek. Want vlak vóór
Kerstmis is hier een gruwelijke moord gebeurd. In
een wasehiirand Ln een. arbeiderswoning is Iret lijk van
een arme naaister gevonden, waarvan de beenen en
armen waren afgesneden om Jret lijf er beter in te
kunnen stoppen. Kranten lagen er boven op, daarna
een paar doeken en daaronder het lichaam. De jrolitie
was er natuurlijk dadelijk bij, ging in do buurt rond
vragen en ontdekte een arbeidster MLzzi, die zei, dat
in een blousenwinkel, waar zc werkt, een zekere Enra-
nuel Weass naar zijn dochter Louise had laten vragen,
o»..dat ze niet thuis was gekomen. Een speurder tufte
toen dadelijk naar de woning van Weiss, die niet ver
weg woonde van het huis waar de mand gevonden
was. Men bracht den man erheen en zonder dat men
hem de gruwelijke overblijfselen toonde, herkende hii
aan het lijfgoed en aan het merk, dat hem vertoond
werd, daar liet zaken waren van zijn dochter Louise,
's Avonds was de mand ontdekt en nog vóór mid
dernacht wist de politie dat de vermoorde Louise
Weiss heette, dat ze vermoedelijk gewurgd en loen
verminkt was. Ze had een bochel en daardoor had
men een aanwijzing te meer bij het vaststellen der
identiteit. Maar wie had het gruwelstuk bedreven?
Daar werd den heelen nacht naar gezocht en een po-
utiehond werd in dienst genomen. De vraag aan de
ouders, met wie hun do cl i ter verkeerd had, gaf eenig
resultaat. .„Met een vrouw wier man in blouses werkte
was het anlwoord, en hun zoon, die aan hot spoor
werktc wist wie dat was. Daarheen werd dus getuft allen, die zij tegenkwamen en sabelden ieder neder,
en de speurders moesten beginnen met dien man, die die hun in den weg trad. Alle winkels in de stad
no" van niets wist, te zeggen op wat noodlottige ma- waren inmiddels gesloten. Daar de Kozakken in de
nier zijn zusier om het leven was gekomen. De broer meening verkeerden, dat de kooplui de schuld waren
zei dat dc gezochte man Bartonen hccte en in de aan de inhechtenisneming van hunnen kolonel, be-
Klósterncubuigergasse in ide buurt van de plaats van stormden zij de Kamer van Koophandel en staken
het misdrijf woonde. Bij navraag bleek, dat die inan deze in brand. Daarna gingen zij er op uit om hunnen
van zijn vrouw gescheiden was, omdat zij mei een kolonel te zoeken, het eerst in de politiekazerne. Daar
ander leefde. Haar woning bleek op dezelfde gang uit was hij echter niet en uit boosheid daarover schoten
te komen ais waar de mand gevonden was en wel zij op ieder, die in hunne nabijheid kwam.
toevallig had de politie zich in haar kamer geïnstal- Voor eenigen tijd verspreidden zij zich door de stad
leerd, als zijnde Wet diditstbij, om het proces-verbaal om te plunderen. Later verzamelden zij zich weder
op Ie maken, waarbij vrouw Bartonek tegenwoordig bij de woning van den regeeringspresident, namen
was zonder eenige teekenen van onrust. Oo.v haar had den yamen stormenderhand in, sloegen daar alles
men ondervraagd en zij had gezegd van niets Ie we- kort en klein, wondden een aantal tolken en den
ten, evenmin als de man met wien ze leefde, een Chineeschen politiekapitein en namen alles mede
zekere Frans Czcrny. Maar bij die gelegenheid bleek, wat hun voor de hand kwam, geld, sieraden, wa-
dat zij twee manden had uitgeleend om te verliui- pens enz. Intussehen hadden zij hunnen kolonel ge-
zcn. De ©ene mand was nog in de kamer, maar vonden.
waar was de andere? Ondervraagd, gaf zij onvoldoen- De Chineesehe regeeringspresident had echter in
de antwoorden zoo dat men dadelijk op de gedachte middels den gouverneur van Blagowjesjtsjensk met
kwam of de tweede mand wel niet die zijn kon, waar- het gebeurde in kennis gesteld en deze zond nu een
la het i jk gevonden was. Het hoofd van de vermoorde kapitein van politie, met het bevel, dat de Kozakken
was in een geïllustreerde krant gewikkeld, waarvan het af moesten trekken. De kolonel was echter nog zoo
eerste blad ontbrak, en nu werd het ontbrekende stuk dronken, dat hij weigerde te gehoorzamen en de even
van die krant in de kamer van vrouw Bartonek ont- eens beschonken soldaten wilden geen andere beve-
dekt. len opvolgen dan die van hunnen kolonel. Toch ge-
Er werd geld in gevonden wat later bleek te zijn lukte het den consul ten slotte de bende tot heen-
de opbreng-.! van eenige kleine sieraden der ver- gaan te bewegen. Toen kon men eerst nagaan, hoe
moorue. Ln w:at het vermoeden haast tot zekerheid schandelijk de woestelingen hadden huisgehouden,
bracht was dat, toen men de beide stukken naast Honderd personen waren gewond; of ook dooden
elkaar legde, do scheuren precies op elkaar pasten, waren gevallen, was bij de afzending van het bericht
Bij het zoeken in den haard kwamen verkoolde bot- nog niet uit te maken.
jes te voorschijn, vermoedelijk overblijfsels van de De Chineesehe regeering heeft nu een formeel
vingers der vermoorde, terwijl de moeder van dé protest bij de Russische regeering ingediend en aan-
verdachle bekende dat de mand, waarin het lijk gedrongen op strenge bestraffing van de schuldigen,
gevonden was. door haar aan haar dochter was uit- EEN BENAUWD OOGENBL1K.
geleend. Op den bodem van de mand werd een stuk Te New-Orlcans volbracht da Fransche aviateur Hoche
van het vloerkarpet gevonden dat daarin gelegd was Garros ©en hoogle-vluciht. Op ccn hoogte \an 2000
om het 'doorsijpelen san het bloed te beletten. Dit- M. bevroor zijn carburator. Tevens was zijn bril zoo
zelfde soort karpet werd in de kamer van vrouw met rijp bedekt, dat hij niets meer zien kon.
Bartonek ontdekt. En toen het bleek, dat daaraan Zoo scheen de daling een doodval te warden, doch
een stuk ontbrak, paste wederom het gevonden stuk gelukkig ontdooide in de nabijheid van den aardbodem
er op. De paar sieraden, waaronder een horloge dat de carburator. De motor begon weder te werken, en
de vermoorde gedragen had, ontbraken aan het lijk, de landing geschiedde in volmaakte orde.
maar werden gedeeltelijk in een pandjeshuis terug-ALWEER E E N.
gevonden. Ten slotte werden nog in de kamer de Naar uit Turijn
verdachte sporen van bloed gevonden en een scherp vlieger Piccolo bij dé vliegwedstrijden aldaar om het
Naar uit Turijn geseind wordt, is dc Italiaansche
Hl c-ptr Piccolo bij vlicgv
mes, waarmee de amputatie waarschijnlijk heeft plaals leven gekomen. Maandag vloog hij en raakte zijn mo
gehad. tor in brand; hij1 kon nog dalen, verving zijn motor
Op al die aanwijzingen zijn vrouw Bartonek ©n door een and-ere en steeg te haastig met zijn Bleriot op.
haar vriend Czerny in hechtenis genomen en het Hij kwam te vallen en stierf kort daarna,
moet gelegd worden dat die twee al heel weinig huis ingestort.
moeite gedaan hebben om de sporen van de mis- TENERIFFE. 27 Dec. Tijdens een storm op het
daad te vernietigen. Beiden ontkennen nog, maar eiland Gomera (Kanarische eilanden)'is een huis inge-
dit zal wel niet lang meer duren. De aanwijzingen stort; onder de puinhoopen werden 22 personen, meeren-
zijn te verpletterend. Aangenomen wordt dat de deels kinderen, bedolven,
vrouw den moord gepleegd en dat de man het lijk
heeft verminkt.
kapitale bedragen.
Het Amerikaansehe statistisch bureau heeft cij-
tr kinrooi'.
Een buitengewoon brutaal staaltje van treinroof wordt
uit New-York gemeld.
Een reiziger ju den Missouri-Pacifictrein beroofde]
fers ^gepuiTlicêêrd omtrenTTenTmvanrder "schulden daar nl£' <*n rladen revolver in de hand dicht bij
van de groote gemeenten in de Vereenigde Staten. ac]rlcr^"volgcns al zijn medereazigers in
De meegedeelde bedragen betreffen 158 steden, die ^n Puninanwvigcn. Een officier, den eenige die tegen-
eik meer dan 30.000 inwoners hebben. New York. *?nd bood' bracht ,h'J wonden tof; Voo™f,had
Detroit en Oost St. Louis zijn niet inbegrepen. De hl! .het ala^«naal onbruikbaar gemaakt zoodat de
gezamenlijke schuldenlast van de 158 steden bedroeg magers zich met met het tremperaonee m verbin-
ln 1908 1,213 080 000 konden stellen. Nadat hij allen uitgeplunderd had,
Die schulden worden gedekt door de bezittingen xei Kct hij kalm den trein
dezer steden, welke in totaal geschat worden op aJn 1111 eenige politiebeambten met bloedaon-
$2,738199000 den uitgezonden om hem op te sporen.
Tegenover deze hooge bedragen kunnen worden ge- GEEN BORREL AANRIEDEN,
steld de eveneens uiterst aanzienlijke inkomsten, Te Taooma. de hoofdstad van den Amerik. staat
welke sommige Amerikaansehe steden trekken uit Washington, is op voorstel van don burgemeester door
de belastingen, concessies en vergunningen in ver-i den gemeenteraad een mieuwe verordening uitgevaardigd,!
band met monopolies (gas-, waterleiding-, electrici- waarbij het verboden wordt, iemand sterken drank aan
teit, trams e. d.). Chieago heeft uit die bronnen !c bieden. De burgemeester wil de Amerikaansehe ge-
een inkomen van 4,506,516, Baltimore 1,195,743 woonte, vrienden en bekenden een borrel aan te bie-
Boston 1,350,683, St. Louis 1,258,509, San Franl den. uitroeien, omdat hij meent dat deze gewoonte
cisco 614.644, Cleveland 531,651 en Cincinnati van te tracteeren juist oorzaak is, dat zoovelen tot
525,558 alles over 1908. misbruik van sterken drank komen.
ANTI ALCOHoi isi li nvnviiwiiy Dt1 g.btel e politie san Fa co ma is nu mobiel gemaak-
n J ONDERWIJS. 0jn de nicuwe veror<iening te doen gehoorzamen, en
Di. Au bert, leeraar aan het Lycée Charlemagne te er zjjn fatorAag at heed wat koffiehuisbezoekers in
arijs, heeft dezer dagen in het Journal Officiel rap- arrest genomen. omdat zij het toch niet konden la-
port uitgebracht over de uitkomsten van het anti- j
alcoholisch onderwijs op de scholen. Hij klaagt over
den onvoldoenden steun van de overheid aan dat
onderwijs, waaraan ook een vaste leiding, vooral ten
plattelande, dient gegeven te worden. Ook moot dat
onderwijs niet beperkt zijn tot de lagere school, maat
voortgezet worden bij het herhalingsonderwijs, in de
clubs van oud-leerlingen en vooral in de kazerne.
Sommige zeer ijverige onderwijzers weten zeer
ten. hun vrienden nog een rondje aan te bieden.
Wie zicu heden op bet Geïllustreerd
Zondagsblad abonneert, ontvangt alle num-
vernuftige middelen te baat te nemen om hun on* mers van de maand December
derwijs ook buiten de school effect te doen hebben.
Een hunner, onderwijzer te Elliant (Pinistère), heeft
een aanplakbiljet laten drukken, waarop de statistiek
aan 't woord is om den menschen met een sprekend
cijfer het kwaad voor oogen te stellen. De inwoners
konden, al flaneerende, lezen:
In de gemeente Elliant
(3993 inwoners)
wordt jaarlijks opgedronken
veertien duizend liters alcohol van 90%
(alleen gedistilleerde alcohol)
waarvoor betaald wordt ongeveer
32,000 francs accijns
en die uit de zakken van de verbruikers haalt
meer dan 70,000 francs.
De ontvanger, De maire,
X. X.
VROUWENARBEID.
Prijs slechts f 0 45 franco per post.
DE UITGEVER8.
Predikbeurten.
VRIJDAG 30 DECEMBER.
DOOPSGEZINDE GEMEENTE te:
Noord- en Zuid-Zijpe, Oudesluis, 's av. 7 uur, Ds.
L. G. Holtz. (Collecte Gezinsverpleging.)
ZATERDAG 31 DECEMBER.
NEDERLANDSCH HERVORMDE GEMEENTE te:
Schagen. Geen dienst.
Anna Paulowna, 's av. 7 uur, Ds. Hopster.
Barsingerhorn, 's av. 7 uur, D§. Van Loon.
!:ltS^.^5.V^,,tero:pen„i!n. Groeneveld. (Golfte voor de Gezinsverpleging.)
Harenkarspel, Dirkshorn, 's av. Ds. Sinninghe Dam-
toont een buitengewoon snelle toeneming van den
vrouwenarbeid aan. De getallen zijn: 1882 4,259,103,
1895 5,264,393, 1907 8,243,498.
In vijf-en-twintig jaar dus bijna een verdubbeling.
Op het oogenblik zijn 26.4 pCt. van alle vrouwen in
een hoofdberoep werkzaam. Van de 8 millioen zijn
bijna 4 millioen gehuwd. De Korrespondenz des Deut-
schen Lehrervereins schrijft o. m. over deze cijfers:
„Men mag zeggen, dat de moderne economische ont- „i„R on n«
maakt. Een moeder, die zich dag in dag uit van uur' Holtz. (Collecte Gezinsverpleging.)
Huisduinen, 's av. 6 uur, Ds. Van Griethuijsen.
Nieuwe Niedorp, 's av. 6.30 uur, Ds. Schermerhorn.
Wieringien, Hippolytushoef, 's av. 7 uur, Ds. Bax.
Winkel, 's av. 6.30 uur, Ds. Nieuwburg.
Wieringien, Den Oever, '8 av. 7 uur, Ds. Reinders.
DOOPSGEZINDE GEMEENTE te:
vroeg tot laat in een fabriek moet afjakkeren, kan
Nieuwe Niedorp, 's av. 6.30 uur, Ds. Haars. (Col-
onmogelijk een goede opvoedster zijn. Onder den Gezinsverpleging.)
druk van den socialen nood gaan zedelijke goederen Wieringen, Hippol} tushoef, s av. 7 uur, Ds. J.
verloren, die niet te vervangen zijn..." L*eendertz.
LOKAAL „BETHEL", HOEP SCHAGEN,
ten behoeve der Nederlandsch Hervormde Kerk:
's av. 6.30 uur, do heer P. de Borst.
Breezand, 's av. 7 uur, de heer H. Wolitman.
Wieringen, Hippolytushoef, lokaal Rehobóth, 's av.
OPTREDEN VAN RUSSISCHE MILITAIREN.
Op 19 Dec. werd uit Blagowjesjtsjensk aan de
Amoer bericht, dat een Russisch kolonel te Sacha-
linoela door de Chineesehe politie was gearresteerd
en later door eenige sotniën Kozakken bevrijd. h nükstra
De Russische gezant te Peking had dit aan de
Chineesehe regeering medegedeeld, maar merkwaar
digerwijze geen voldoening geëischt voor de beleedi-
ging den officier aangedaan. Uit het rapport omtrent
het gebeurde, door den onderkoning van Mandsjoe-
rije en den gouverneur van Heilungkiang aan den
Chineeschen minister van buitenlandsche zaken ge-
ZONDAG I JANUARI.
NEDERLANDSCH HERVORMDE GEMEENTE te:
Schagen. Geen dienst.
Anna Paulowna. Geen dienst.
Callantsoog. Geen dienst.
Noord-Zijpe, v.m. 9.30 uur te Oudesluis, Ds. Groe-
zonden, blijkt nu echter waarom de gezant zich zoo neveld. (Bevestiging van KerkeraadsLdeü.)
buitengewoon mak had betoond
De overste was met een luitenant uit Blagowjesj-
tsjenst naar de Chineesehe grensstad Sachalinoela ge
komen en beiden hadden, zooals het rapport zegt,
volgens Russische gewoonte, al te rijkelijk aan Bac-
chus geofferd. Zfi traden een winkel binnen en
daar begon de kolonel te dansen, terwijl hij met zijn
sabel allen, die in den winkel aanwezig waren, be
dreigde. Toen de bedienden hem tot kalmte ver
maanden, sloeg hij er met den sabel op los, terwijl
do luitenant zich amuseerde met het lossen van
revolverschoten. Drie politie-agenten, die aan het
woeste tooneel een einde wilden maken, werden ge
noodzaakt af te trekken. Zij kwamen echter met ver
sterking terug en slaagden er toen in den kolonel
te arresteeren en aan den Russiscben consul uit te
leveren. De luitenant was gevlucht, maar keerde '8
anderen daags terug met 200 Kozakken. Deze dron
gen ais een wilde horde de stad binnen, schoten op 10 uur, de heer Dijkstra.
Huisduinen, v.m. 10 uur, Ds. Van Grlethu^, en.
Barsingerhorn. Geen dienst.
Haringhuizen. Geen dienst.
Wieringerwaard, v.m. 9.30 uur, Ds. Van Loon.
Harenkarspel. Geen dienst.
Winkel. Geen dienst.
Wieringen, Den Oever. Geen dienst.
DOOPSGEZINDE GEMEENTE te:
Nieuwe Niedorp, Ds. Haars.
Barsingerhorn. Ge«n dienst.
Noord- en Zuid-Zijpe, Oudesluis 10 uur, Ds. L. G.
Holtz.
Wieringen. Geen dienst.
LOKAAL „BETHEL", HOEP SCHAGEN,
ten behoeve der Naderlandsch Hervormdu Kerk:
v.m. 10 uur, de heer P. de Borst.
Breezand, v.m. 9.30 uur, de heer H. Wo,.man.
Wieringen, Hippolytushoef, lokaal Rehobóth, v.m.
Roept de wet in ruime mate de medewerking van
de belanghebbenden in bij de toepassing der ziekte
verzekering, aan het z.g. particulier initiatief wordt
niets meer overgelaten. De arbeider is niet verplicht
om zich te verzekeren met vrijheid om dat te doen
bij fondsen of instellingen naar zijn keuze, maar hij
wordt verklaard verzekerd te zijn en wordt ingeschre
ven bij de ziekenkas van den Raad van Arbeid bin
nen wiens gebied hij gewoonlijk werkt. Heeft bij
zijn werk in het gebied van meer dan éen R. v. A.
(b.v. bij arbeiders in dienst van vervoermiddelen)
dan behoort hij onder den Raad van Arbeid binnen
wiens gebied de onderneming is gevestigd waarbij hij
in dienst is.
De werkgever i6 in 't algemeen tot de aangifte
verplicht, ofschoon in sommige gevallen de arbeiders
zelf voor hun inschrijving moeten zorgen. Het be
stuur van den Raad van Arbeid doet de inschrijving,
ook al is de aangifte verzuimd en geeft van elke
inschrijving kennis aan den betrokken werkgever met
opgaaf van de verschuldigde premie en de wijze,
waarop deze is berekend. De premie wordt nl„ al is
daarvan de helft door den werkgever en de helft door
den arbeider verschuldigd, geheel door den werk
gever betaald. Deze mag het aandeel van den arbei
der van diens loon afhouden.
Als een verzekerde geregeld in dienst is van meer
dan éen patroon, kan éen van deze werkgevers ver
plicht worden ook voor de anderen de premie te be
talen, met recht van verhaal op de anderen. D.w.z.
hij moet maar zien hoe hij van de anderen hun
aandeel terugkrijgt. De Kamers zullen niet meegaan
met het cynisme van den Minister, dat het toch maar
enkele centen in de week zal betreffen en dus deze
uiting van ambtenaarswillekeur wel schrappen.
De Raad van Arbeid stelt de premiën vast, behou
dens goedkeuring van den Verzekeringsraad. Zij
worden ten minste eenmaal in de vijf jaren herzien.
De goedgekeurde premiën worden vóór hare in wer
king treding openbaar bekend gemaakt. Voor de vast
stelling der premiën mogen de verzekerden in groe
pen worden ingedeeld, in verband met het risico dat
elke groep voor de ziekenkas oplevert. Die indee
ling mag echter niet naar den leeftijd der verzekerden
geschieden, want dan zouden met het klimmen der
jaren, als de kans op ziekte grooter wordt, de pre
miën hooger worden, wat niet billijk is. De jongeren
zullen dus ten bate van de ouderen iets te veel
moeten bijdragen, maar profiteeren daax later zelf
ook van.
De premie kan worden verhoogd voor verzekerden
die arbeid verrichten in een onderneming, waarvan
kan worden aangetoond, dat zij tengevolge van hare
inrichting of de wijze waarop zij gedreven wordt, bij
zondere gevaren voor de gezondheid oplevert. D_jt
meerdere is geheel door den werkgever verschuldigd,
hetgeen dus een prikkel is om voor beteren gezond
heidstoestand in het bedrijf te zorgen.
Het wordt billijk geacht de premie en ook het
bedrag van het ziekengeld verband te doen houden
met het loon. Ter vermijding van de moeilijkheid om
het juiste bedrag van dat loon te bepalen worden
verschillende loonklassen vastgesteld, en wel als volgt
Klasse I. Dagloon van minder dan f 0.70. Gemid
delde f 0.50.
II. Van f 0.70 tot en met f 0.99. Gem. f 0.80.
III. Van f 1.tot en met f 1.39. Gem. fl.20.
IV. Van f 1.40 tot en met f 1.89. Gem. f 1.60.
V. Van f 1.90 tot en met f2.49. Gem. f2.20.
VI. Van f 2.50 of meer. Gem. f 3.
De Raad van Arbeid is verder bevoegd in de loon
klassen onderverdeelingen te maken.
Elke verzekerde wordt nu in een loonklasse inge
deeld en van het gemiddelde dier loonklasse wordt
een zeker percentage geheven als premie.
Indien de vastgestelde premiën (het percentage dus
van het gemiddelde der loonklasse) onvoldoende zijn
ter bestrijding van de uitkeeringen, de kosten van
beheer en de verplichte stortingen in het reserve
fonds kan de Verzekeringsraad een evenredige ver
hooging der premiën of een evenredige verlaging der
uitkeeringen, of beide, vaststellen. Dat besluit treedt
niet in werking dan nadat het openbaar bekend ge
maakt is en heeft geen invloed op loopende uitkee
ringen.
Van meer belang nog dan zijn aandeel in de pre
mie is voor den arbeider de vraag in hoeverre deze ont-
werp-regeling hem inderdaad verzekert tegen de gel
delijke gevolgen van ziekte, m. a. w. op welke ver
goeding hij aanspraak heeft, als ziekte hem treft.
Hierbij zij opgemerkt, dat hij alleen ziekengeld ont
vangt, d.w.z. een uitkeering, die in de plaats treedt
van het loon dat hij, ware hij niet ziek, zou genieten.
Op vrije geneeskundige behandeling of vergoeding in
de kosten daarvan heeft hij dus geen aanspraak.
Dit klemt te meer, omdat alleen dan ziekengeld wordt
uitgekeerd, wanneer voldoende in de behoefte aan
geneeskundige hulp (verstrekking van genees- en
verbandmiddelen inbegrepen) is voorzien. De arbei
der moet dus öf die geneeskundige hulp zelf beta
len, óf zich daarvoor bij een erkend ziekenfonds ver
zekeren. De Minister verdedigt dit in het ontwerp
ingenomen standpunt op wee gronden, nl. Ie dat er
geen rechtsgrond aanwezig schijnt om iemand te ver
plichten zich geneeskundige hulp te veraekeren,
wat, met betrekking tot de ziekteverzekering hoog
stens antirevolutionnair dogma kan zijn en 2e
wat vrijwat beter steek houdt dat de overheid
indien zij ook voor geneeskundige hulp moet zorgen,
aangewezen is op de medewerking van de geneeskun
digen en dus feitelijk van de willekeur van deze
niet-ambtenaren afhankelijk is. Wat dat zeggen wil.
beter gezegd, tot welke vaak schromelijke opdrijving
van kosten dit aanleiding geeft, heeft de ervaring bij
de toepassing der Ongevallenwet geleerd.Geeft de
ziekteverzekering derhalve alleen een uitkeering we
gens loonderving, daartegenover staat voor de vrou
wen, dat zwangerschap en bevalling ook onder ziekte
zijn begrepen. Fabrieksarbeidsters b.v. krijgen dus
ook uitkeering als zij door zwangerschap én beval
ling tijdelijk hun werk niet kunnen doen. Tot nog
toe gaven de meeste ziekenfondsen in die gevallen
geen vergoeding.
Het ziekengeld bedraagt de helft van het gemiddel
de der loonklasse, waartoe de verzekerde bij den aan
vang der ongeschiktheid tot werken behoorde (dus
voor iemand die f 9.per week verdient en der
halve geacht wordt een dagloon van f 1.50 te heb
ben, de helft van f 1.60 f0.80). Dat bedrag wordt
uitgekeerd oyer eiken werkdag, van den vijfden dag
der ongesteldheid af en gedurende ten hoogste zes
maanden (langduriger ongesteldheid moet door de
nog in te dienen invaliditeit: verzekering geholpen
worden). Laat de zeer gunstige stand van de geld
middelen der ziekenkas dit toe, dan kan de Raad
van Arbeid bepalen, (natuurlijk niet voor éen of som
mige zieken, maar voor allen) dat de uitkeering reeds
van den eersten dag der ziekte af, of wel voor lan
ger dan zes maanden (ten hoogste gedurende een
jaar) en zelfs ook over de Zondagen wordt genoten
en ook, dat het bedrag van het ziekengeld niot de
helft van het gemiddelde der loonklasse zal zijn, maar
hooger (echter -niet meer dan dat gemiddelde)-
Bij ongesteldheid wegens zwangerschap wordt het
ziekengeld altijd van den eersten dag der ongeschikt
heid af uitgekeerd.
Wordt vervolgd.
29 DECEMBEH.
VERWACHTING VT
Matige lot krachtige, later afnemende Noordw^a
lijkc tot Westelijke wind. Afnpmcndc bewolking. Wei
nig neerslag. Zelfde temperatuur.
