m
Grepan uit Land- bh Tnöonw.
Voor Dammers.
Zaterdag 20 Mei 1911.
55e Jaargang. No. 4919.
DERDE BLAD.
Alles wat deze rubriek betreft te zenden aan de
ed&ctie der Schager Courant, onder het opschrift:
Damrubriek".
PRACTISCHE STUDIES.
EINDSPEL.
Onderstaande, eindstand kwam voor in een partij
iet wit door den heer I. Presburg te Amsterdam,
iet belangwekkende hiervan is, dat wit dan alléén
innen kan, indien hij goed bekend is met den
instgang van, 1 dam tegen 2 schijven.
Zwart.
ik niet 't minste verstand. De eenige dingen waar1
ik wat van weet, zijn likdoorns en nijdnagels, die aan
den buitenkant zitten, en 't voornaamste wat ik er
nog van weet, is, dat ze pijn doen. Veel meer niet.
Er zijn eenvoudige voorzorgsmaatregelen te nemen,
om ze niet te krijgen; en heeft men ze eenmaal, dan
zijn er tal van eenvoudige middelen, om er van, af
te komen.
De buitenkant beteekent gewoonlijk niet veel.
Maar rheumatiek, ofschoon somwijlen aan den bui
tenkant zichtbaar, schuilt van binnen, en bemerken
de, dat er zeer vele menstfien zijn, die er jaren
aan lijden, lettende op de groote advertenties, die in
bijna alle couranten staan om er van af te komen,
Nou, dat begraven zullen we nog maar wat nit"J
stellen. Maar hoor eens, vin-je 't goed, dat ik oens voo
je uitkijk naar 'n kamer?
Heel goed zelfs!
Wat verwoon je hier?
Zooveel.
Dat is niet veel.
Neen, maar ik kan niet veel missen. Sedert er
zooveel kassiers verdwijnen, heeft menigeen moeten
leeren zuinig te zijn.
God, 't is waar ook! Is daar nooit iets van terecht
gekomen
Geen cent!
Nu, hoor oensMijn visites kryg je cadeaumaar
ga ik gelooven, dat het 'n zeer algemeene ziekte is, ;0 m06t' Wat meer zien nlf tcadeaumaar
en hoop Ik met de hiervolgende regelen, die hun ont- zdÓTee, t,jjToorbeeldi en dan Ioop j?6 0™r twiemaSfn
weer op straat en kan je weer gewoon werken.
Zoudt u dat denken
Waarachtig't Eenige wat jou ontbreekt is zonne
schijn, en als ik nu voor zóóveel huren mag, dan zal ik
je wel 'n goeie kamer bezorgen.
Heel goedDoe dat dan maar.
hoop ik met de hiervolgende regelen, die hun ont
staan danken aan persoonlijke ervaring en persoon
lijke proefneming, eenig goed te doen.
'n Ziekte te genezen is 'n voortreffelijk werk,
en we mogen onze doctoren ofschoon ze door ver
standige lieden zoolang mogelijk buiten de deur wor
den gehouden dankbaar zijn, dat zij er in allen
ernst hun werk van maken en er hun leven aan wij
den. Maai' 'n ziekte voorkómen is beter. Dit
„voorkómen," is te laa,t, wanneer 't geval zich een
maal voordoet,, en daarom moeten de oorzaken wor
den opgespoord waardoor 't ontstaan is, om, zoo
niet de ongesteldheid geheel en al weg te nemen, dan
toch de uitbreiding ervan, het „erger-worden", tegen
te gaan.
Evenwel: rheumatiek, hoe ik geloof dat zij
i ontstaat en wat gedaan kan worden, om er van af
j te komen.
j Jaren-geleden ik woonde nog in de RaadhUt2="
straat wist ik nog niet wat rheumatiek was.
'n Week later werd de rest van mijn [eenmaal zoo
prachtigen boekenschat ik had er meer' dan duizend
moeten verkoopen om mijn huur en levensonderhoud
te betalen 'n week later, zog ik, werd de rest daar
van ingepakt. De docter-zelf kwam my inpakken, droeg
my half de trap af en 'n tochtig „aapje" bracht mij
naar de woning, waar ik genezen zou, waar ik als 'n
bundeltje menschelijke afbraak aankwam, om er weer
te worden opgebouwd.
Et^alzoo is geschied. De zon, de zalig lieve, goeie zon
Wit.
Stand zwart 3 schijven op 17, 18 en. 23.
Stand wit 1 dam op 25.
Wit speelt en wint als volgt:
1. Wit: 2514. Zwart: 2329.
Op 2328 wint wit door 14 32, zwart 1822,
fit 325 en blijft op de lijn 5 tot 46.
2. Wit: 14—23. Zwart: 18—22.
Op 1722, wit 237, zwart 2933, wit 716,
wart 3339, wit 1611, gewonnen.
3. Wit: 23 40!!
Prachtig! Dit is de zet om te winnen. Slaat wit
ot 34 dan wordt de partij remise.
t. Zwart: 22-28.
Op 1721 of 2227 bezet wit de lange lijn en
rint
4. Wit: 40—49. Zwart: 2833.
5. 4943. 1722.
6. 43—16. 33—39.
Op 2228 dan wit 1643 met winst.
7. Wit: 1611 gewonnen.
Een mooi eindspel, vooral omdat de oorspronke-
jke stand is, éen dam tegen 3 schijven. Toen moest
rit den winstgang zien van een dam tegen twee
chijven.
Het duidelijkst blijkt dit uit wit's 3den zet. Het
laan naar 40 brengt de winst.
Een leerzaam voorbeeld, aan de practijk ontleend.
UIT DE PARTIJ.
Onderstaande stand is uit een partij, gespeeld door
>e W., Amsterdam, met zwart.
in twee weken tot stand, wat dikke flanellen,
jonge honden, pitjakken, cognac en salicyl-natron in
Wel hoorde ik er zoo nu en dan ouden en jongen geen half jaar hadden vermoogd. Binnen een maand
I over praten en klagen, maar ik zelf leende de ziekte wa8 jk weer op 8traat, en praatte ik niet meer van
niet. Ik heb van, mijn vader en moeder 'n gezond, j open deuren, tochtige ramen, klamme lakens en al die
sterk lichaam mee gekregen, dat overal tegen kan; irriteerende nesten, aanmerkingen en verzoeken, die in
tegen, walcen eD vasten, tegen bard werken en dun 00n zjek leven op hun plaats zyn, maar door gezonde
gekleed gaan, tegen warmte en, koude. De zon heeft menschen en door menschen die aan den zonnekant
nog nooit zoo warm geschenen, dat ik 't „benauwdwonen, niet begrepen en erger ook niet geloofd
kreeg, en als 'n ander 'n demi-saison ot winterjas Worden. De nooit-ophoudende klachten en verzoeken aan
aantrok, liep ik nog dagen en weken in mijn zomer- den een0n kant( 0n de 8tllle tegenzin waarmede ernaar
jasje. Behalve wat kiespijn en wat neuralgie in mijn geiuiBterd en aan voldaan wordt, aan den anderen kant,
hersenen, plus dan die gemeene likdoorns en nijd- maken elK b,« en opgewekt ]eve'n onmogelijk,
nagels, weet ik niet wat ziek-zijn is. j \yj0 ieven donker en tot een puinhoop maken
Totdat 't jaar 1903 kwam. ^ril, moet de zon beletten bij hem binnen te komen,
't Was in 't voorjaar, en door omstandigheden ran j)an zuiion 0r wej 8p0edjg wat doodgravers komen,
allerlei aard moest ik verhuizen, van de kamers voor dj0 de restjes samenvegen en hier of daar op een mest-
naar de kamers achter. Toen gebeurde er iets. waar hoop gooien,
niemand ikzelf het allerminst op verdacht was.
Nog geen twee maanden woonde ik op mijn nieuwe En nu de goede raad dien ik beloofde. Heb ik dien
kamers, of ik werd ziek. Hevige pijnen doorgloeiden al gegeven, of moet ik dit nog doen? Voor een goed
mijn, geheele lichaam, en binnen weinig tyds was ik verstaander is een half woord voldoende; en ik zei
be" meer. Er zuilen misschien gevallen zyn, die onherstel
baar blyken. „Misschien 1" zeg ik. Want myn geloof in
do genezende kracht der zon is zóó groot, dat ik aan
die onherstelbaarheid twyfel, zoolang we nog een zon
hebben.
'n Kamer aan de Noordzijde van een huis d. w.
tn die zijde, waar de zon nooit komt tot slaapkamer
in te richten, en geregeld als slaapkamer te gebruiken,
is nietR min4«,r dap zyn gezondheid in de waagschaal
wanneer iemand vatbaar is voor rbuema-
tiek, van welke vatbaarheid alle Nederlanders verdacht
Maar beter wordenHo maar. Myn schouders^mhji .worden. De transpiratie, die zich 's nachts onder de
armen, mhn handen nmn me- Q meerdere bedekking omdat men op het Noorden
wnnnf. nnhroiVb-oId
niet meer in staat mijn armen of been,en naar
hooren te bewegen. Ik deed mijn werk nog; maar
hoe? 's Morgens moest er iemand komen,, om mij
aan te kleeden, en 's avonds om mij als 'n kind weer
uit te kleeden en naar bed te helpen. Totdat ik
eindelijk voor goed liggen bleef, en er 'n dokter bij
gehaald werd. De dokter schreet salicyl-natron voor; Mn dl0 waar J, ^Vooit"^" "tóLlaapkame^r
zooveel gram op zooveel gedistilleerd water en dan in richtan on oor^ooiH oio t; w
maar innemen. Hemelsche goedheid, wat heb ik n „iets m^de? dan^n gebru*eD?
salicyl-natron geslikt! 't Eene fleschie van acht ons ™a?8ct>Ml
voor en 't andere na. Om de twee dagen 'n ander.
armen, mijn handen, mijn rug, mijn heele corpus
was één stuk gloeiende pijn, en die stinkende
----- «ax „a0 Bt,ii.iv«nuo weo- woont ontwikkeld, deelt zich mede aan lakens en
zoete salicyl maakte mij nog misselijk op den koop deken8) dj0 k]am worden, en klam blijven zullen, als
toe. Zoo lieb ik daar vijf volle maanden gelegen, z,y de gj^pkamer nj0t verlaten. En omdat men alJe
steeds door geweldig transpireerend van gloeiend- dagen geen 8Choone lakens op zyn bed kan hebben, zal
heid, onder ik weet niet hoeveel dekens, en bet goed zyn, lakens en dekens zooveel en zoolang mo-
door pijnen lijdend, die mij naar het einde deden geijjk) gedureude de uren van den dag, in de zon te
verlangen. leggen, om ze zooveel mogelyk tot hun normalen staat
er 11 boodschaP ^wam, 1 b te doen komen. Doet men dit niet, dan zal men bevin-
verkocht en van eigenaar veranderd was. De huur d dat bed en nachtkleeren des avonds klam zyn, om
zou spoedig worden opgezegd en danverhuizen. niet g zeggen vochtig. En de gevolgen daarvan zullen
Groote genade. Nu ook da. nog. „Walmeer de wel even erg zyn, als de reputatie van 'n vochtig huis"
beproevingen komen, komen ze met als spionnen, als sieobt is
enkelingen; maar in regimenten." (Sh.) Ik kon mü Menschen, die zich bööveren de kwaal te bestrijden
met verroeren en was overgeleverd smn de goedheid m0t ve0, dek0n8 Qp buQ bedj dikke kleer0n ionge bon
en, de niet-goedheid, aan de wisheid^en dedwaas- den? pitjakken, cognac, of zelfs salicyl-natron en ander
heid, aan het lieve tactvolle nadenken maar ook lekkers, dat apothekers in voorraad hebben, kunnen het
aan de willekeur van ieder, die zich met mij bemoei- b00j gQ0d m0fc!n0n 0n er misschien °o& wel eens baat
de. De een vertelde, dat hij óok wel eens pijn in by vinden, maar de zon is je ware. Onthoud datl
zijn armen gehad had, maar dat t zóo erg niet was B0oordeel nooiL de bitterheid van een kelk, als ge
dat je je er tegen verzetten moest en probeeren op dien niet 20,f gedronken heht.
tn Etaan 'n AnHor Hio nnV- wel
H. d. H.
te staan, 'n Ander, die ook wel eens rheumatiek
in zijn beenen of in zijn schouders had gehad, had
den anderen, dag 'n dikker flanel aangetrokken, en
toen was 't dadelijk over geweest, 'n Derde had een
jongen hond bij zich in bed genomen en toen was
't wel op dien hond over geslagen, maar hij was het
kwijt geraakt, 'n Vierde had zich laten „pitjakken"
dat is bekloppen met vingertoppen, zooals de toet- v/iv i
sen van 'n piano worden aangeslagen, en dat zeer HEESTERS, li LOOIEN EN KAMERPLANTEN,
zeker tijdelijk vermindering van pijn en stramheid Zeer dikwijls koopt irten een mooie, gezonde plant,
CLXXm. GOEDE GRONDSOORTEN VOOR SIER-
nciasiTCwe ---
t ze op een geschikte plaats in den tuin en toch gaat
i kwijnen, om na één of twee jaar geheel afgestorven
brengt, maar de oorzaak der ziekte niet wegneemt.
'n Vijfde had zichzelf genezen met „beste" cognac, ujgvsiurven
maar 't moest „beste" wezen, 'n Zesde wist weer te zijn. l)c oorzaak dezer teleurstelling zit gewoonlijk
wat anders, zoodat ik den eenen dag aan de goede in de grondsoort. De gewassen, welke worden nan-
zorgen van, den een en den anderen dag aan de gewend ter verfraaiing van do tuinen, zijn verzameld!
malligheid van den ander overgeleverd, afwisselend in verschillende streken cn afkomstig van zeer uiteen
met drie flanellen aan, met 'n jongen hond, bont en loopende grondsoorten.
WIL
Stand zwart 15 schijven op: 2, 3, 7 tot 10, 12,
.3, 15, 17, 18. 20, 23. 25 en 26.
Staaid wit 15 schijven op: 24, 27, 29, 33, 34, 36
ot 39. 41, 42, 43, 45, 48 en 49.
Zwart aan zet, speelde 1014, hiermede wit ver
tikkend een eenvoudigen dam zet uit tc? voeren.
Vit liep in de val.
Wit: Zwart: 1014.
24.
37-
-19.
-31.
33 4.
49 40.
34 23.
27 18.
4 13.
46.
28.
44.
-29.
1722.
39.
8 28.
De schijf winst, door zwart gemaakt, is een zeer
nooie en zelden voorkomende combinatie. Geen won-
Ier dat wit, hoewel hier een, sterke tegenstander
ipeelde, daarin liep.
VAN RHEUMATIEK EN
ZONNESCHIJN.
Waar de zon niet komt, daar komt de dokter.
Die Rose, die Lilje, die Tanbc, die Sonne,
Die liebt' ich einst alle in Liebeswonne.
Heine.
Lieflijke Zonne, wees ons gegroet,
Die alle schepsel weer leven doet!
Schoolversje.
Heerlijke Zonne aan 's hemels trans,
Gun ons te leven in uwen glans,
Deel van uw zegen den menschen mee!
Epo.
IT f T'
Geloovende eenig mensch, die aan rheumatiek lijdt
en dienst te bewijzen en hem 'n enkelen wenk te
.unnen geven om zijn lijden misschien te verminde
en, ga ik over die ziekte 'n brief schrijven.
Men verwachte van mij geen soort van dissertatie,
raarop ik mogelijk zou kunnen promoveeren; want
leleerd ben ik niot; allerminst in medische weten-
chap. Van cellen, knobbels, weefsels, vliezen, sple-
0n en wat er meer in 'n mensch schuilen mag, heb
blauw van 't pitjakken of dronken in mijn bed lag.
Maar niets hielp; geen flanel, geen jonge hond,
geen cognac, geen salicyl zelfs; en de rheumatiek,
die mij dreigde waanzinnig te maken, bleef. De eeni
ge met wien ik in dien hopeloozen toestand verstan
dig praten kon, de eenige die althans niet boos werd,
als ik zeide, dat zijn medicament niet hielp, was
mijn dokter. Maar al die andere stomme-wijsdoeners
namen 't m ij kwalijk als hun raad niet hielp. En
dit stel moest mij dia heelemaal niets doen kon
en heelemaal als 'n kind van anderen afhankelijk
was -verhuizen.
Is 't wonder, dat ik den dokter mijn hart uitklaag-
de en hem bad er 'n einde aan te maken? Ik be
zwoer hem, dat niemand 't ooit weten zou en hij
dan de bewustheid met zich dragen mocht 'n' daad
van goedheid en menschenliefde te hebben verricht.
Maar hij was er niet toe te bewegen.
Eens op 'n dag kwam hij mü weer bezoeken. Het
was ofschoon wij Juli of Augustus schreven
'n grauwe, triestige dag. Toen hij binnen kwam, was
zijn eerste woord: „Wat is 't hier donker! 't Lijkt
wel nacht!"
Hoe laat is 't, dokter?
Drie uur. Heb je pün?
Ja, dokter.
Mijn God, hoe komt 't, dat 't hier zoo donker
is vroeg hij andermaal.
't Is donker weer; 't regent zeker.
Ja, 't regent, maar
Hij stond op, liep naar de ramen, schoof de gor
dijnen open, keek naar buiten en vroeg eindelijk:
„Hoe lang woon-je hier?
Hier in huis vijf jaar; op deze kamer *n jaar
ongeveer. Eerst heb ik vóór gewoond, maar dat kon
toen niet langer en toen ben ik hier gekomen.
Kan ik die andere kamers eens zien?
Dat zal wel. Roep de juffrouw maar even.
De jufrouw kwam en, de dokter ging de kamers
bekijken, waar ik ongeveer vier jaren op gewoond
had.
Toen hij terug kwam, vroeg hij: „Heb-je vroeger
wel eens hust van rheumatiek gehad?"
-Ja, eens, ongeveer 'n week lang; maar niet
erg. Ik was toen van mijn fiets geslagen boven van
de Voorne-brug af, onder Schoonhoven, en had toen
'n paar uren met dat natte pak moeten loopen. Maar
dokter Spruijt heeft er mij gauw afgeholpen.
Wat gaf die je
Salicyl-natron, op ook zoo'n fleschje van 200.
En hielp dat?
Prachtig I Zooals ik n zegik was er binnen 'n
week af.
E(j' dacht even na. Toen vroeg hy„Wanneer ga je
verhuizen
Ik weet niet, docler. Badoelfc u verhulzen of be
graven
Vele heestergewassen zijn afkomstig uit -bosschen en
daarom ligt het voor de hand, dat zij goed zullen tie
ren in aarde met veel vergaan blad er door.
De echte boschgrond vorml zich in de bosschen.
In het najaar vallen de bladeren af en blijven onder
de hoornen liggen, waar ze door inwerking wm lagere
organismen, weer en warmte langzamerhand vergaan.
Doordat de laag dun is en bijna overal gelijk, is de
rotting zeer gelijkmatig. Ieder jaar wordt de bosch-
grondJaag wal. dikker en mettertijd vindt men onder de
hoornen een dikke Jaag pulken boschgrond.
Zeer bekend is do Gentsche boschgrond, welke op
bovengeschetste wijze gevormd is in de bosschen tus-
schen Gent en Brugge uit het blad van elzen en po
pulieren. Boschgrond is een handelsartikel, dat men
bij boomkweekers en bloemisten kan koopen. Het is
een luchtige, voedzame aarde, waar vele tecre gewas
sen zeer van houden, vooral kamerplanten cn groen-
b 1 ijvehdc gewassen. Indien men potplanten koop!, dan
slaan zij in boschgrond of mengsels er van met grof
zand cn goed verteerden koemest. Dergelijke aarde kan
men met weinig moeite en kosten zelf bereiden. Daar
toe verzamelt men in den herfst allerlei afgevallen,
bladeren, welke men ergens buiten op een hoop brengt.
Enkele keeren werkt men de massa om. Zeer goed
is het om mest door de bladanrde te mengen, ook heer
wordt ei' voor gebruikt. Sirnls het turfstrooisel een
goedkoop en overal gemakkelijk te bekomen artikel is
geworden, maakt men ook van dit materiaal een ruim
gebruik om geschikte grondmcngsels samen te stellen.
Het fijne turfslrooisel is het beste. Door regen en vorst
valt hef in fijne stukjes uiteen, dje bijzonder geschikt
zijn om de omgeving der plantenwortels vochtig te
houden en meteen den grond los genoeg houden om
do wortel vezels gelegenheid te geven zich uit te brei
den. Is de turfstrooisel vooraf in den stal als strooisel
gebruikt, dan is ze veranderd in mest en als men zulke
turfstrooisel mest door de gewone werkt, krijgt mdn
een vruchtbare aardsoort. Hetzelfde kan men bereiken
door goed doorgevroren slootanrde, kippenmest of kunst
mest door de verweerde turfstrooisel of bladaarde te
werken.
Thans iets over het gebruik dezer grondsoortenAls
men een vruchtbaren tuin heeft, beslaande uit goed
bemesten lichten klei- of zavelgrond en men plant
daarin rhododendrons en vollegrondsazalea's, dan wil
len ze toch niet behoorlijk groeien. Ze worden lang,
krijgen kale takken, en bloeien niet of spaarzaam.
De oorzaak zit beslist in de ongeschiktheid van den
cr.ondWil men een vak met deze gewassen aanleggen,
dan moet men de kM een halven meter diep ui'graven.
den ondergrond go-vf d'>n omspitten en't gat vullen met
bovengenoemde aa-xle. Men neemt b v. ha'f bladanrde
of verweerde turfstrooisel, een vierde zand. liefst
grof metsel- of rivierzanden oen vierde gewone
tuinaarde of goed doorgevroren modder. Is er geen
mest genoeg in het mengsel, dan kan men er per vier
kanten .neivr l' t ons beendermeel, slakkcnmeel of su-
perphosp!iuat doorwerken .net 1 ons nutcntkalf cn D,
ons chili of zwavelzure ammoniak. Heeft men ouden
Stalmest, dan kan men daarvan een paar K.(i. per v.M.
door de aarde werken. Plant men de rhododendrons en
azalea s in het opgegeven humusrijke groiidinengsel uit.
dan zullen ze naar wenscii groeien. Terstond nu het
bloeien moet men er do vruchtjes uitbreken eu van
half November tot April moet men ze beschuiten door
om het pork een schutting Ie plaatsen 'van riet, slr<K»
of kranjangs. welke een paar decimeters hooger dan
de planten dient Ie wezen. Voor Alleenstaande plan
ten kan men een gut uitgraven van 7.i100 c.M.
in hel vierkant en eveneens 50 c.M. diep en dil met
het besproken grond mengsel vullen.
Hetzelfde menjpel is aan te l»evelen voor auculm s,
lauroccrassus, cvouymus, hulsten, taxussen, thuyas.
sparren en andere conifccren. in liet algemeen voor silo
groenblijvende planten.
Deze planten worden met grool suecc< g-kweekt op
de veenachtige gronden van Boskoop en Aalsme«T en
dc humushoudende zandgronden te Naardcn cn De Bilt.
Zij worden verz.onden met een kluit dezer aarde
aan de wortels en nu spreekt het vanzelf, dat ze
weer goed zullen tieren In aarde, die veel veen-
stoffen ea zand bevat. De gewone grond Is te dicht
en houdt 's zomers geen water genoeg vast.
Met de rozen ls het ongeveer hetzelfde en met
vele vaste planten en bloemen dito. Let maar oens
op de aarde, welke de bloemisten gebruiken In do
potten, waarin ze de geraniums en begonia's vér-
zenden.
In streken, waar de grond kleiachtig is. moet mos
in de tuinen in het algemeen veel meer gebruik ma
ken van turfstroolselgTond, boschgrond of bladaarde,
welke met zand en wat tuingrond vermongd worden
Dat ls het meest noodlg voor do groenblijvende ge
wassen, de rozen en de bloemen. Vruchtboom^'sler-
boomen en heesters, die In den herfst ha»:- blad
verliezen, kan men gewoonlijk in den gewonen tuin
grond uitplanten. De beste planttijd voor deze laatste
is van half October tot de vorst Invalt, terwijl de
groenblijvende gewassen het best uitgezet worden van
half April tot half Mei, of in de maand Augustus.
Een zeer goede grondsoort, vooral voor bloembed
den ls COMPOST. Allerlei afval brengt men op een
hoop ter bekoming hiervan. Nu en dan wordt deze
hoop omgezet en doorgewerkt. Na éen jaar of lan
ger gelegen te hebben, is een rulle grondsoort ont
staan, die des te vruchtbaarder is, naarmate men er
meer mestbestanddeelen in verwerkt heeft.
Voor sommige gewassen is GRASZODENAARDE ge-
wenscht In Engelsche tuinen maakt men er veel ge
bruik van. Deze grondsoort wordt daar „loam" ge-
heeten. Men verkrijgt de loam door afgestoken zoden
op een hoop te zetten en gedeeltelijk te doen ver
teren. Herhaaldelijk werkt men den zodenhoop om
en steekt daarbij de zoden aan kleinere stukjes. Voor
al voor chrysanthemums is dit een uitstekende groDd.
Met bladaarde, fijne turfstrooisel, of compost ver
mengd, geeft graszodenaarde een zwaarder mengsel,
waarvan vele gewassen bijzonder houden.
Bij het vernieuwen van warme bakken, welke met
broeimeet verwarmd geweest zijn, bekomt men een
goede aardsoort- in den z.g. „dolmest", welke mei;
MESTAARDE kan noemen. Met wat zand vermengd
is zij uitstekend geschikt voor potplanten. Laat men
een hoopje koemest heel lang liggen, dan krijgt men
nog voedzamer mestaarde.
Tor verbelering van den gewonen grond komen dus
het meest in aanmerking- bladaarde cn boschgrond
ouden, verteerden mest. fijne turfstrooisel, verteerde
graszoden en grof zand.
Daar de grond niet alleen een geschikte samenstel
linp moet bezitten, doch daarbij ook vruchtbaar dient
te wezen, moet men door meer of minder sterke be
mesting aan dezen tweeden eisch voor weligen groei
voldoen.
Nog kieskeuriger op dep grond dan de gewassen
in den tuin zijn die in potteii of bakjes, in het algemeen
onze kamerplanten. De kleine hoeveelheid grond in
een pot is spoedig uitgeput, daarom moet men nis
regel aannemen, dat de kamerplanten elk jaar in een
iets grootere pot overgezet moeten worden, waarvoor
het voorjaar de aangewezen tijd is.
Allerlei varens kweekt men het best in bosch- of
bladgrond. vermengd met wat fijne turfslrooisel en
eenig zand.
Halmen kunnen wat zwaarderen grond hebben. Zeer
goed b.v. is een mengsel van gelijke doelen bladaarde.
mestgrond en ver teerde zoden. Hetzelfde gekit van do
veel \oorkomende Clivia's en aspidistra's.
In het algemeen moet men weinig klei in potgrond
brengen. Door de planten in potten herhaaldelijk te
begieten met een atlreksel van koemest, dat niet
te slork mag wezen' of oen oplossing van bloemen-
"mest. volgens voorschrift Ie gebruiken cn voorat niot
te sterk maken zal men ze lot weligen groei kunnen
brengen.
Bloemcnmest. in glaasjes óf busjes, is thans bij
bloemisten en zaadhandelaars algemeen verkrijgbaar.
Hol bestaat uit goed gekozen mengsels yan kunstmest-
soortcn. zoodat slikslof, phosphorzhur. kali, kalk en
motfnosia er in voldoende hoeveelheid in voorkomen.
Het gebruik van bloemenmesl is zeer zindelijk cn
verdient daarom voor kamerplanten warme aanl>e\eling.
Het is aangenamer om aan te wenden dan de zooge
naamde „bouillon" van koemest.
D. E. LANDMAN.
Binnenlandsch Nieuws.
WINKEL.
Het afgeloopen winter- of beter leesseizoen kan
weer van opgewekt leven, van verhoogde belangstel
ling spreken. Bij verleden jaar vergeleken was dat
duidelijk merkbaar. Werden in 1909/10 uit de biblio
theek van het departement Winkel der Maatschappij
tot Nut van 't Algemeen aan 25 lezers 320 boek
werken uitgereikt, in 1910/U klom het aantal lezers
tot 49,. het daaraan ter lezing gegeven aantal boek
werken steeg tot 1640. Waaraan we die verhoogde
belangstelling danken? Aan de goede zorgen van
commissarissen, die steeds trachten door goede keuze
van aangekochte werken, het gehalte van de biblio
theek te verhoogen? Misschien, maar dan ook nog
slechts ten deele. De bepaling, dat aan de lezing
voortaan geen kosten waren verbonden, ja zelfs de
catalogus gratis werd uitgereikt, dat gaf den door
slag.
Mooi! ja wel, maai' met een, haakje. Onder de le
zers kwamen er voor, die heel goed leden van het
departement konden zijn. „Do ut des" (voor wat.
hoort wat). De mensch leeft nu eenmaal niet voor
zich zelf alléén, waar hij aan de eene zijde de lusten
geniet, daar drage hij aan den anderen kant de las
ten mede! Ten opzichte van de bibliotheek kan óok
worden betracht, de elschen aan het gemeenschaps
leven gesteld, zoo veel mogelijk na te komen!
Misschien, dat door dit te lezen en te bedenken,
de opgewektheid bij die lezers komt, om zich bij
het departement aam te sluiten!
De bibliotheek werd door aankoop en schenking;
vermeerderd met 22 boeken, uitmakende 28 deelen.
Zij telt nu 536 boekwerken of 644 deelen.
Het voornemen bestaat, om van dezen zomer de
bibliotheek opnieuw te catalogiseeren, weg te doen,
wat versleten of niet meer bruikbaar is, en door
aankoop en reeds toegezegde schenking van goede
boeken, de instelling steeds beter in overeenstem
ming te brengen met het devies dat ze draagt: Tot
Nut van 't Algemeen.
HET ZAND.
Op 1 Juli a.s. zal de heer G. Zomerdijk Sr. 25
jaar als postbode op ons do p werkzaam zijn geweest.
8T. PANKRAS.
De coöperatieve vereeniging voor aankoop van hu'p-
mcsts'offen „Tuinbouwbelangdirecteur de heer Jb.
Duif alhier, mocht op hare statuten de Koninklijke
goedkeuring verkrijgen.
