engkland-duitschlandfrankrijk.
Zoo langzamerhand komt hot aan hot lich hoe
dicht wij in de afgeloopen weken voor ©en Europee
sehen oorlog hebben gestaan. Aan de Duitsche be-
grootingsoommissie heeft Von Kiderlen-W&chter dsni-
t,c mededeelingen gedaan over Engeland's houd ug
)ke do Marokko-onderhanaolingen.
Zooals bekend, wordt door den, Engelschen minister
beweerd, dat door Engokuid een vraag was gedaan
over liet zenden van het Duitsche oorlogsschip naar
Agadir on dat Duitschland op dat antwoord 14 diagen
heeft laten wachten. Toen had de Engolscho mi
nister Lloyd Goorgo zijn bekende opzienbarende rede
gehouden en had liet rumoerige onderhoud met den
Duitschen gezant plaats.
Von Kiderlen ontkende beslist, dat. de Eng-jischo
legeering. na het zenden van den ,,Panther" paar
Agadir. aan de Duitsche regeering verzocht hal om
opheldering over de bedoeling dier daad, en dat deze
v :iag van Engeland veertien dagen lang onbeant
woord was gebleven, weshalve Lloyd George op 21
Juli in Mansion House zijn bekende scherpe, redav ;e-
1'ii g had gehouden.
Von Kiderlen deelde mede. dat zulk een vraag niet
v.ss gedaan; op 21 Juli had het eerste onderhoud
tiiischen Sir Edward Grey en den Duitschen geza"t
graai Wolff-Metternieh plaats, dienselfden dag hield
Lloyd George zijn bekende scherpe redevoering, en
den 23 Juli had het tweede onderhoud tusschen
minister en gezant pla,ats.
Bij het tweede onderhoud zeide graaf Wolff-Met-
ternich tot Sir Edward Grey: „Indien de Engelsche
vegecriug plan heeft den politieken toestand inge
wikkelder te maken, en een gewelddadige oplossing
te provoeeeren, dan had zij daarvoor geen beter mid
del kunnen bedenken dan de redevoering van den,
kanselier van de schatkist, die tegenover ons zoo, web
wig rekening heeft gehouden met de door hem voor
Engeland cgeeischte waardigheid eener groote mo
gendheid."
Sir Edward Grfey poogde die redevoering van Lloyd
George voor te stellen als gematigd en zonder eenige
bedreiging tegenover Duitschland, doch graaf Wolff-
Metternich bleef erbij, dat zij als dreigend kon wor
den beschouwd en voegde daaraan toe: „Dreigende
waarschuwingen, kunnen slechts strekken, om Duitsch
land tot vasthouden aan zijn rechten aan te moedi
gen."
Die tnal van den Duitschen gezant was duidelijk
en, flink, zonder beleedigend te zijn. En zij had het
gevolg, dat Sir Edward Grey verklaarde, een toena
dering tusschen Duitschland en Frankrijk te wen-
schen en niet te zullen aandringen op deelneming
van Engeland aan de besprekingen.
Het is mogelijk, dat Engeland die mededeelingen
ongewenscht acht; doch dit kan alleen verklaard wor
den door de meenjng, dat zij onvolledig zijn. Dan heeft
Bir Edwaitd Grey natuurlijk het volste recht ze aan
te vullen. Daarbij moet men echter rekening houden
met de omstandiggheid, dat deze mededeelingen van
Von, Kiderlen-Wachter gedaan zijn. in de begrootings-
eommissie, dat geen, stenografisch verslag daarvan
bestaat, en dat het in de bladen medegedeelde slechts
een uittreksel is, of wellicht nog meer een indruk, zoo
dat men zich in Engeland niet moet vastklemmen
aan een woord. Het ontbreken van alle officiëele stuk
ken laat dan ook niet toe een definitief oordeel uit
te spreken-
Maax wat thans bekend geworden is toont, dat
werkelijk in dezen, zomer de politieke toestand zeer
ernstig is geweest, en dat er groot gevaar bestaan
heeft voor een botsing, die door de deelneming van
Engeland tot een Europeeschen oorlog had kunnen
worden. Ér zijn dagen geweest, dat de vrede aan
een haar hing, dat de betrekkingen tusschen Lon
den, en Berlijn tot het uiterste gespannen, waren.
Volgens dé Malin zou mini sier Grey den 21.sten
Juli tot dim Dtilschen gezant te Londen «ezrg'l heb
ben, dol hij. naar aanleidingvan de voor Frankrijk
onaannemelijke eisclien van Duitschland, nu de vraag
moest stellen,, wat Duitschland1 te Agaclir en zijn ach
terland deed. In elk geval zou, wanneer de Fransen-
Duilsche onderhandelingen niet tot een resultaat zou
den komen, de kwestie-Agadir onmiddellijk aan de
orde gesteld worden. En dan zou Engeland aan alle
onderliami-el i ngen moeten deelnemen, die zouden ge
voerd worden
Op alle verklaringen van den Duilsohen gezant had
minister Grey slechts geantwoord„Indien gij U inet
Frankrijk verstaal, goed; doch indien gij niet tot over
eenstemming komt, dan moeien wij met z'n drieën
praten."
Den avond van den zelfden dag' zou loen Lloyd
George zijn bekende redevoering gehouden hebben.
Aan de avondeditie van het „Berl. Tagabl." wordt
uit Weenen 'geseind: De „Neue Freie Pres.sc" ver
neemt uit diplomatieke bron, dat in Duitsdie marine
kringen toegegeven wordt, dal de Engelsche vloot in
Juli gevechtskïaar was. Men is echter overtuigd, dat de
Engelsche rcgcering geen aanval beoogde, maar slechts
voor alle mogelijke eventualiteiten voorzorgsmaatregelen
wilde treffen.
Met groote instemming publiceerden de avondbladen
een ui l treksel uit een artikel in de „Neue Freie Pressé",
waaraan hel volgende ontleend isSoderl de wisseling
van nota's tusschen Berlijn en Parijs, die met de ont
moeting van koning Wilhelm en den gezant Bcncdeiti op
op. De liaas sprong dicht voor haar op, schreeuwde,
maakte een slag over den kop en sleepte zich nog
een eind door de eneeuw voort. ..Ilt kan, dat niet
hooren - n.iet zien!" Zij sloot de oogen. „Dat is
verschrikkelijk." Hedwig's wóórden, die oom Zoecke
haar zooeven had overgebracht, klonken haar in, de
ooren, maar Grell was vlug op den haas toegestopt,
had hem bij de achterpooten gegrepen en een slag
achter de ooren toegebracht, toen was het dier uit
zijn lijden.
Spoedig blies de jachtheer op zijn horen, hot drij
ven werd gestaakt en Grell en Dela en. de justitie-
raad volgden de andere schutters.
Dr. Wolffer drong nu op haastmaken aan, men
moest nog naar den molen. Maar er was plotseling
niet meer de rechte stemming. Boven, aan, de andere
zijde, werd gejodeld, waarschijnlijk Pfeil.
De jachtheer verdeelde weer de plaatsen. Het jo
delen duurde voort. Daartusschen knalden de eerste
schoten, zij troffen bepaald geen doel. Enkele schut
ters verlieten, weer spoedig hun plaatsen, anderen
hadden die in 't geheel niet ingenomen.. De lucht
was scherp en vochtig, en een snijdende wind was
opgestoken.
Grell had het geweer nog steeds over den schou
der. Hij liep langzaam met de handen in zijn zak
ken. Dela liep naast hem.
,.Ik denk. juffrouw Liesegang, dat wij maar lang
zamerhand naar den Rotsenkelder loopen. Je kunt
geen wild meer zien."
Dela keek eens rond en, toen zij zag, dat ook en
kele anderen aanstalten maakten om hetzelfde te
doen, stemden zij toe. Waar was Agatha?. Zij bleef
onwillekeurig staan en zuchtte. Bepaald wel bij
Pfeil. Maar dwars door liet bosch loopen. dat ging
niet, dat was levensgevaarlijk. De apotheker rende
hen voorbij. Hij wilde nog juist opbreken, maar men
lette niet meer op hem. Het ging hem steeds zoo,
hij was niet beslist genoeg. Een jachtheer moest als
een. commandant zijn-
Zoo waren Dela en Grell. na een eindje landweg
gevolgd te zijn, spoedig op het open veld terecht
gekomen.
De hemel vertoonde zwarte, grauwe plekken en daar
tusschen blonken matte sterren en hing melkwit de
maansikkel. In de verte stondeit eenzaam in het veld
zwarte huizen; men zag den rook zich tegen den
hemel afteekenen. Op andere paden liepen overal
jagers. Men hoorde hun stemmen als in een gesloten
ruimte. Achter hen in het bosch nog een onophou
delijk geschreeuw en gezang.
„Assessor Pfeil is onvermoeid," zeide Dela met een
lachje.
Grell trok het geweer wat gemakkelijker op den
de promenade Ic. Ems eindigden, waagde het niemand
meer Duitschland door scherpe woordeir' vrees aan 1e
jagen. Grey heeft met Duitschland gesproken als een
man, die, geheel geleid door persoonlijken afkeer en
vooroordeelen, zijn doel uit het oog verliest en zich
aan vreemde doeleinden dienstbaar maakt. De trouw
j aan hel verdrag kan niet verklaren, dat een Engelse!)
minister scherper wordt dan een Eransch. De wereld
heeft het blijkbaar slechts aan eenige bezonnen mrm-
nen in liet Engelsche kabinet te danken, als zij niet
voor een vreeselij'ke catastrofe is komen te staan. De
I Marokko-erisis is zonder botsing) voorbij gegaan. Thans
rijst de vraag of de politiek van den Engelschen minister
tot het verleden behoort of voort zal werken. De Duit
sche vloot is die booze droom, die den Engelschen,
slaap verontrusl. De tegenwoordige Rijkskanselier had
groote last, zich met Engeland over een bespreking
van den vioolbouw Ie verstaan. De Engelsche mi
nister hoeft de kiem van deze verzoeinngsgezindheiid;
met den voet getredenMaar na de gebeur ten isseu;
van den laats ben zomer staal tic vloot kwestie weer
op den voorgrond. Hel is de vraag' der toekomst,
want beide volken kunnen moeilijk nog langer zoo
naast elkaar leven, en hun 'verhouding moet of wel
beter óf wel slechter warden.
ontploffing.
LONDEN, 211 Nov. Terwijl de brandweer heden
middag bezig was een brand te hlusschen in de bene
denverdieping van een schoenwinkel aan het „Strand",
had, vermoedelijk ten gevolge van het smelten van eën
electrische kabel, een ontploffing plaats'.
Acht personen uit die menigte op straat werden meer
of minder ernstig gewand.
drie moordenaars ter dood gebracht.
Maandag zijn Ie New-York drie moordenaum: door
middel van electrieileil ten dood gebracht. De terecht--
stelling nam in het geheel 23 minuten in beslag. Drie
eleetrocuties tegelijk, dat schijnt, naar telegrammen uit
New-York te oordcelen, wel een record te zijn.
Volgens een telegram aan de Daily Chron- zou een
dei" tercchlgestelden na verloop van een half uur
weer teek enen van leven hebben gegeven. De doélorén
meenden dat hier echter alleen sprake was van reflex
bewegingen nog, maar nieltemin werd de „doode" man
nog eens op den stoel gezet en een kraehligen stroom
door zijn lichaam gevoerd, toen was hiji toch wel
echt dood.
Dal zijn de gruwelen van de doodstraf
een huis ingestort.
Aan het Hand. v. Antwerpen wordt d.d. Woensdag
gemeld)
Dezen middag is te Brussel op de Noordlaan een huis
van vier verdiepingen ingestort.
Op de plaats waar het Hotel do 1'Univers heeft ge
staan, dicht bij het Hötei Méfropole, was men nu
begonnen met liet bouwen van een nieuw huis, naast
het magazijn „Au. Corset Royal".
Eensklaps nu is dit laatste gebouw' heelerhaal in
gestort, het hoogje schutsel, dal voor den nieuwen
bouw was opgericht, op de straat worpend. Een
auto-taxi, die juist voorbijreed^ werd onder dit schut-
.sel begraven..
Do pompiers, d,o politie en een -gr-oote volksmë-
nigte zijn toegesneld.
Er is slechts één persoon gewond! zoo wordt la
tei' gemeld de voerder der auto.
De werklieden zouden den tijd gehad' hebben te.
vluchten.
kiesrechtdames te londen.
fn ons vorig nummer hebben wij al meegedeeld hoe
de Engelsche kiesreehUkimes zich weer hebbek
aangesteld'. De correspondent der Telegraaf weet daar
over de volgende bijzonderheden mee te doelen
Toen ik tegen zeven uur in Westminster arriveer
de, was liet groene pleintje vóór de Houses of Par-
liament. en tegenover de Westminster Abdij door een
sterk cordon van politie te voet -en enkel© bereden,
agenten afgezet. Wie niets bij hot parlement had te
maken, werd niet doorgelaten door dit cordon, waar
op de. suffragettes haar eersten aanval richtten.
Zij hadden vooraf, dichtbij, in de Caxlon Ilall, oen
druk bezochte meeting, die in' vurige taal werd uitgespro
ken door mts. Pathiek Lawrence, de rijke penning-
moes.leres van de Women's Social and Politica! Union,
wier man, vroeger eigenaar van 'l opgeheven, radicale
dagblad „Th© Echo"," een vermogen spendeert aan i
subsidieeren. dezer militante beweging. „Wij zieil geen
gevaar en voelen geen pijn, omdat wij door ©en groo-
ien gelest worden gedreven", zeide mrs. Lawrenoe, die
daarop aan t hoofd, eener groote menigte suffragettes
naar .het parlement toog, een afstand! van een halve
K.M. Doch, voordat de stoet de Westminster Abdij
was genaderd, had onderweg de politie hem ontbon
den in 'kleine'groepjes, die dan,-vlak na acht .uur, van
allerlei kanten door hol cordon - politie heen zochten
te dringen.
Bij de SI. Morgaret Clnu'di, vóór de Abdij, liegofi
mrs. Pathiek Lawrenoe den aanval, bijgestaan door mrs.
ColxlenSandeirson, een dochter van den vroegeren
vriihandsapostel Richard Cobden, iady- Lylton, dochter
van den vroegeren staatsman én schrijver lord Lytton,
en enkele andere voorname dames. Er was ook een piep
jonge dame bij, die een ernstige schermulselirig veroor
zaakte, waarvan ik getuige was.
Zij greep den toom vast van hel puuxl van een
ha-eden politieman en .vooi-dat enkele andere agenten
't kooiden verhinderen, had zij haar handje geboord
door Oen opening van 't ijzeren gebit. Met welgevallen
keek een opdringende menigte toe, dat enkele ageaitén
veel moeite hadden de hand los te krijgen van de
jonge dame, die veel pijn doorstond en z,x> bleek als
een lijk werd. Het paard werd zeer onrustig en de
ruiter had veel moeite thjel in bedwang te houden.
Eerst na vijf minuten werd de jonge dame weer los
gemaakt en hoewel tamelijk uitgeput, wilde zij' loen
toch nog dooi- het kordon heendringen, zoodat zij de
eerste arrestatie van den avond werd.
Mrs. Lawrence en de andere dames van haar groepje
vleien toen pardoes op de agenten aan, terwijl de
menigte haar opdrong. Ik zat er midden in en zóó
hevig was 't gedrang, dat 'enkele sigaren in den ko
ker in mijn zak lol gruis werden gedrukt. Het publiek
was de dames heter gezind don dei politic, die desondanks
zeer kalm bleek, de dames eerst met een zacht lijntje
trachtte te verwijderen, doch ze gevankelijk wegvoer
de, toen zij daarop bleken te staan.
't Lieve Jevenlje was toen overal in de omgeving
begonnen. Parliameot-squarc, Westminsteirbmlge-i-oad em
WhiLo-liafl waren zwaai van raensciysn, met een boel
agenten er midden in. De politie liet de motor-omni
bussen en taxi-cabs door rijden, wat wel gevaar ople
verde, nvaar toch een goede tactiek was, om de me
nigte telkens te verspreiden.
Op den rechterhoek van Parliamcntstroel is 'oen nieuw
niii)isteiiegebouw. Er stonden enkele agenten voor,
doch voordat zij er op waren verdacht, haaiden enkele
suffragettes ieder een grooteu sloen in papier gewik
keld' uit haar mof voor den dag en wierpen dien
door de onderste vensters van het gebouw. Onmiddel
lijk daarna rinkelden overal in die straat glasscherven
v-an gebroken ruiten en weldra was er geen vult der
benedenverdieping van al de ministeriegebouwen meer
heel. Zelfs van hamers bedienden de dames zich, om
ze kapot Ie Slaan, waarna ze zich gedwee lieten
arrésleeren.
Dat het haar daarom was .te doen, bleek duidelijk.
Ik zag drie gevallen, dat dames ruiten gingen inwerpen
vlak n aast op post .staande agenten die haar onmiddel
lijk inrekenuen, ofschoon ziji een eindje verder nog
vensiers inet rust lieten, waar geeu agenten stonden.
Die ramen kregen echter naderhand een beurt, 't Werd
een wholesal© slaughtcr van vensterglas.
Verschillende hulpposIkanloren moesten het ook ont
gelden en evenzeer gebouwen van particulieren. Voor
©en der groote vensiers van het Westminster Palace
Hotel in Victoria Street, zat een deftig groepje rustig
te dineeren en eensklaps werden zij verjaagd dooi' een
steen, die moedwillig door dat venster werd geslin
gerd en de gebekte tafel er achter bedekte met glas
scherven.
Zoo ging het ook in het Strand, waar ettelijke
ruiten werden ingeworpen,, zelfs van een der tea
rooms van Lyons, van een schoenwinkel en een schil
derijzaak. 't Was een afgesproken plan, dat verschil
lende groepjes sufragettes, die de meeting in Caxton
Hall niet hadiden bijgewoond, zich voor deze vernie
ling hadden verspreid. De glazen 'deuren van het bu
reau van de „Daily News" in Bouveriestreet, Fleet-
street-, werden ook ingeworpen, ofschoon, dat liberale
blad immer voor vrouwenkiesrecht heeft gepleit (zij
het ook met afkeuring van dit militante optre
den). Doch om heur onpartijdigheid, te toonen, sloe
gen enkele suffragettes ook een paar ruiten kapot
van het „Daily Mail"-bureau in Oarmelitestreet. Zelfs
een paar groote spiegelruiten der manufactuurzaak va
Swau en Edgar, op den hoek van Piccadilly-circus,
waaronder da „National Liberal". in Wliite-hall, moes
ten het ook ontgelden.
Töen ik laat op den avond door White-hall wan
delde, waren daar haast alle ruiten gebroken. De
politie had dit woeste tooneel kunnen voorkomen
door eerder die groote straat schoon te vegen. Maar
dan zouden de militante dameS weer een keel hebben
opgezet, over „inbreuk op hare vrijheid".
Van de gearresteerden, werden 184 achtereenvol
gens opgebracht in het hoofdbureau van Cann.on-row,
waarheen mr. Pathiek Lawrence zich te voren, had
begeven, om waarborgen te stellen voor de voorloo-
i>ige invrijheidsstelling der dames. Het meerendeel
van haar was zeer jong en zou derhalve nog niet
voor het kiesrecht in aanmerking kunnen komen. De
overigs 39 arrestanten werden naar vier andere bu-
reaux gebracht. Na sluiting der zitting van het parle- j
ment werden allen weer op vrije voeten gesteld. En
verreweg de meesten zullen de gastvrijheid der ge
vangenis van Hoiloway' verkiezen boven het betalen
eener. boete voor het vernielen van ruiten, of het
geven, van een waarborg, voor zich tijdelijk ordelijk
te gedragen..
De politie-magistraat van Bowstreet heeft met hare
berechting dé handen Vol. De dames kwamen uit ver-
schillende deelen van het land, sommigen zelfs uit
Schotland en Ierland, een uit Brussel, 64 werden
beschuldigd van verstoring der openbare orde, 114
van' moedwillige vernieling, 8 van werpen met stee-
nen en 3 van geweld tegen de politie. Twee dames
veroorzaakten schade tot een bedrag van f 700 en
allen, die meer dan f 60 schade berokkënden, werden
naar het Crimineele gerecht verwezen, zoodajtj zij stren
ger zullen worden aangepakt. Een aantal jongejuf-
fers, die niet veel schade deden, kwamen er met
een lichte boete af. Maar de Holloway-gevangenis zal
in ieder geval weer een. aantal suffragettes krijgen te
herbergen, als gevolg van 't onzinnige bombardéim
doodgeschoten uit medelijden.
Te Bellijn heeft zich Dinsdagochtend een schol
kend familiedrama afgespeeld, in de woning van de
51-jarigen pianobouwer SohCps, die zijn vróuw, slecht
een jaar jonger, wier zenuwlijden hij niet langer ka
aanzien, doodde en daarna zich zei ven doodschoot
Scshöps was een vlijtig werkman, zeer kundig
sinds 20 jaar in dienst bij den pianofubrikant Quandt
Hij aanbad zijn vrouw. Uit het gelukkige huwelijk wei?
den drie dochters geboren, waarvan twee gehuwd, ter
wijl dfe 23-jarige Ülga nog bij haar ouders inwoon
de.
Vrouw Schöps was sinds eenige jaren zwaar zenuw,
ziek en werd met opofferende liefde door haar ma|
en kinderen verpleegd. Eenigen tijd geleden echter vér.
ergerde de kwaal zoodanig, dat de'vrouw tijdelijk in eeji
krankzinnigengesticht moest worden opgenomen. Toc&j
beterschap intrad, werd de zieke op dringend ver-
zoek harer verwanten weder naar huis gezonden. De be
terschap hield' echter niet aan, en cle ongelukkige moest;
herhaaldelijk naar een sanatorium worden gebracht.
Steeds echter haalden haar man en dochter
weer naar huis. In den laatsten tijd werd de arme
vrouw door onduldbare hoofdpijnen gekweld, en zou
op aandringen van den dokter voor geruim en lijd in
een gesticht worden opgenomen.
Schöps, die. ondanks zijn vlijt, wegens de hooge!
verplegingskosten en apothekersrekeningen hoe lan.
ger hoe meer achterop raakte, kon het denkbeeld'
eener langdurige scheiding niet verdragen en hel
vreeselijk lijden zijner vrouw niet meer aanzien.
Dinsdag vroeg, na een hevige crisis zijner vrouw,
zond Schöps zijn dochter naar de keukeu, grendelde;
de deur achter haar, nam zijn revolver en schoot1
zijn in bed liggende vrouw dood en daarna zichzelf,'
Op het hulpgeroep der dochter, die de schoten, ge
hoord had, maar niet naar binnem kon, kwamen agen
ten,, toesnellen, die de deur openbraken, en, Schöps
dood op den stoel voor het bed zijner vrouw vonden
zitten.
Toen men de dochter van de lijken harer ouders
wilde wegvoeren,, verviel het rampzalig meisje ii
een aanval van woeste razernij, en moest men haa.'
laten bewaken.
Binnenlandsch Nieuws.
schip gestrand.
Bij Tersohëlliing is de Duilsclie stoomtrawler „M,
E. C. O. S. D. 21" gestrand.
De reddingboot van de Noord-IIollandsche Redding
maatschappij, die werd uitgezet om de bemanning t<
hulp te komen,' bracht tien man aan wal.
uitbarsting van den smeroe.
Men meldt uit Den Haag":
Den 15den dezer vond eene uitbarsting van de
Smeroe plaats .waardoor een vrij hevige zand-
asehregen, vooral in de afdeeling Loemadjang, neder
viel.
In een paar onderdistricten dier afdeeling zijn li
landsche woningen ingestort door het gewicht van
daarop gevallen zand, en is de bevolking gedeeltelij
gevlucht.
Geen persoonlijke ongelukken vonden plaats.
Het veldgewas is gedeeltelijk vernield door d
aschlaag.
De rivieren hebben niet gebandjird.
Bijzondere maatregelen zijn onnpodig.
brutale aanslag.
De heer H. v. d. C., reiziger in kruidenierswi
ren, te Doorn, keerde Woensdagavond per rijwiel va
Amersfoort over Zeist husiwaarls. Nog niet ver va
Amersfoort verwijderd, reed hij tegen prikkeldraai
dat over den straatweg was gespannen, waardoor h
kwam te vallen. Twee kerels schoten toe en gave
hem een slag op het hoofd, waardoor hij bewust*
loos werd. Drie uren later, ongeveer 9 uur, kwam h
bij en bemerkte, dat hij snijwonden had gekregen
zijn geld, ongeveer f 100, en zijn horloge waren hei
ontvreemd, en de banden van zijn fiets waren spul
gesneden. Hij ging toen terug naar Amersfoort oi
aangifte van deze brutale berooving te doen. De po
btie heeft tot diep in den nacht het onderzoek to
nabij Soesterberg voortgezet, doch zonder succes.
ongeluk.
Gistermorgen is aan de kunstmestfabriek Van Kro
en Co. aan het Zwarte water te Zwolle een zeer em
stig ongeluk gebeurd. De 42-jarige arbeider G. Stern
meiaar zou een vat vullen en hield de lamp er t.
dicht bij, waardoor een ontploffing ontstond. Beid
bodems- sloegen uit het vat. Den arbeider werdei
beide beenen verbrijzeld. Een dertigtal ruiten va
de fabriek sloegen kapot. De ongelukkige werd ver
bonden en per brancard naar het Sophiaziekenhui
overgebracht.
F. C l. a ffl - S
De Regiei-ongp-Medicina 1 -Rat Dr. Clemens, in Ru
dolsladt, heeft bevonden dat: Ongeveer een half wijn
glas natuurlijk Franz Josef-bitterwater reeds zeke -
en krachtig afvoerend! werkt. Echt Franz Josef'-wato
in kleine hoeveelheden eenige malen daags gebruikt
is een prachtig middel tegen aambeien en pijn in d<
lenden
schouder en sprak over den raooien dag die achter
hem lag.
Dela antwoordde niet veel. Haar' ging van alles
door liet hoofd. De sneeuw kraakte onder haai- voe
ten en dikwijls brak een ijskorst met een zacht ge
kraak. Dela lette daar tenslotte op en het verschafte
haar. evenals in haar kindertijd, veel genoegen, steeds
weer op den weg zulk een plekje te zoeken.
Hij was op dat uur juist niet heel onderhoudend,
de goede Grell, eerder wat vervelend, dikwijls zweef
de zijn blik in 't rond, als zocht hij. in de onafzien
bare verte een doel. Zou zij hem wat opvroojijken
hem onderhouden? Dat was toch zijn zaak. Dela deed
een sprongetje, deed dan weer een grooteu stap
krak! Het ijs splinterde onder haar voeten eri haar
eene voet.zonk bijna tot de enkels toe weg.... o,
wee! daaronder was het nat De assessor moept, haar
helpen. Maar hij- deed het zoo geheel tegen, zijn aard
in, verstrooid en onbeholpen.
Hij had straks wel gedacht: nu hang ik het
geweei' over den schouder en ga met Dela Liese
gang door het woud, en wanneer wij op hef veld
komen,, is alles in gang, ik praat en, zij antwoordt.
Op een andieren dag én onder meer gezonde omstap-:
dighëden was hem dat ook bepaald wel gelukt', want-
hij kon wel vroolijk en natuurlijk zijn. zooals gewoon
lijk menschen van goeden huize, die de dingen wat
kalm opnemen. Maar iets doen uit drang des harten
neen. dat viel hem niet gemakkelijk, dat benam
hem den adem.
Dela was toch nieuwsgierig, wat er aan scheelde,
want zij zeide dadelijk tot zichzelf, dat, zijn goede
opvoeding hem ten slotte bepaald uit de affaire hel
pen zou. Maar hoe? Het. was niet te loochenen,
dat zij zich in een zekere verwachting bevond, in
een opgewondenheid, als was er achter de manier
waarop Grell nu sprak en handelde, iets verborgen,.
Dat had zij straks dadelijk al zx>o gevoeld.
Zij hadden den wind vlak in het gezicht en d
was zeer scherp en koud geworden.
Het prikte Dela met vele fijne naalden. Zij voelde
hoe haar huid gloeide, steeds weer blies zij haar
warmen adem naar haar neus op, maar dat veriieherin
te het branden en prikkelen nog meer. Ha^n mof wSs
koud en vochtig, het hielp haar niets, al hield zij
die tegen liaa,r gelaat,.
Grell rukte telkens aan zijn géweerriem, die sterk
naar leder rook.
Nu sprak hij zelfs mét een groote krachtsinspan
ning op spotteyden toon over Pfeil. die hij "het ombijt
zoo luid om Dela geroepen had. Was dat nu toeval
of opzet, dat hij dit punf ter sprake bracht? Het ge
schiedde bepaald wel met een zekeren opzet, zooals
men soms wel eens meer met, een zekere nonchalance
met een wapen omgaat.
Zij lachte. „Die goeie man kan zich maar niet voor
stellen, dat er aan hem iets valseh of bespotte
lijks zijn lcan."
„Ik geloof, juffrouw Dela, dat u hem duldf, of
neemt, op den koop toe," voegde hij er met vaste
overtuiging aan toe. Het leek wel of hij het meer
als vraag, als een zoeken naar de waarheid had be
doeld, dan als een onafwijsbare waarheid.
„Maar hoor nu eens aan!" Dela had het veront
waardigd Uitgeroepen.
„Vergeef mij, juffrouw Liesegang. Elk woord is
plomp: Ik geloof en geloofde het niet. Het scheen
mij zelfs niet mogelijk. En tooh bespeurde ik menig
maal den spotlust Er is zulk een sterke levenslust
in u, d,at het ons allen meesleept, maar het eerst van
allen uzelf. U bent gelukkig zoo benijdenswaard aan
gelegd, dat' elk oogenblik van het leven door u in
houd krijgt zoodat ge elk onder uw bekoring,
brengt; En u leeft slechts voor uzelf."
„Werk ik don zoo op anderen?" vroeg' Dela ver
rast* en keek vol spanning naar het gelaat van den
-.man.. Wie had datzelfde reeds eerder tot haar gezegd,
meti' bijna dezelfde wocfirden? Anna Heym. En op
deuzelfden dag Hedwig. met een enkel woord, met
een halven, volzin.
„Tenminste dikwijls. Zoodat ik wel eens tot mijzelf
heb gezegd: alie menschen beteekenen even veel en
even weinig voor haar. Alle menschen
„Zeker dan, een verkeerde gedachte geweest!"
„...En toch had ik dikwijls ik weet niet wat gege
ven, wanneer ik had kunnen doorgronden, of de eene
of. andere uitdrukking 'alleen een gevolg was van
'levensovervloed, en of iets van beteekenis - een
zoekend hart daarachter was. Want ziet ge, juf
frouw Liesegang, wie steeds speelt, ook uit tempe
rament en levenslust, komt ten slotte toch tut het
bewuste spel met
„Dus een cóquette. Dank u wel, mijnheer de as
sessor."
./Neen, juffrouw Liesegang. Neen! Niet zoo! Ik
bid u, versta mij niet verkeerd. Gij moogt mijn woor
den niet, als een. leelijke uitdrukking tegenover uzelf
beschouwen,. Elke aanschouwer ziet volgens eigen
wensehen, En juist als die zeer sterk zijn, dan zijn
de- oogen niet steeds scherp, Ik zie het, ik heb
mijn zaak slecht gediend. Uit een overspanning en
onzekerheid. Uit ik weet het zelf niet."
Dela zweeg.
Grell sprak met kleine, zoekende pauzen .zo&dat
zijii zinnen als los van elkaar, naast elkaar stonden.
En toch was er een sterke samenhang in.
Over Dela's huid scheen een groote koelte te
komen, en een groote schrik maakte haar in die
enkele minuten zeer bewust, zoodat alle lichamelijki
dingen en alle gedachten onbeschrijfelijk duidelijk
voor haar stonden in een mat, vèrdragend licht. Zi
voelde niets meer van, den scherpen wind. Slecht.!
haar gezicht was warm, als stond zij plotseling in eei
sterk verwarnide kamer. Haar nieuwsgierigheid ei
vrouwelijke verwachting, waren op eenmaal bevre
digd. Zij was het liefst vlug weggeloopen, want op di
oogenblik en nog meer op dat wat volgen zou. zal
zij met schaamte en vrees neer.
„Ik heb mijn zaak slecht gediend,''' zeide Grel
weer. „Misschien omdat ik te veel wil zeggen, ti
veel ook heb te zeggen. Ja, juffrouw Liesegang, il
heb u steeds bespied. En het is niet waai', dat,
slechts uzelf zaagt en voeldet het is niet waai
Men kan niet alles in ee>n vorm drukken, allen twijfe
en alle bewondering. Ik zag ook al de groote warmt
dikwijls steedsja! ook uw sterk, mee
sleepend temperament; ik weet het en ik voel het
Onophoudelijk greep het mij aan, zoodat alle twijfe
en zoeken zweeg-, zoodat ik mijzelf en mijn twijfelen
de gedachten heb gehaat, zoodat ik willoos de han
den heb uitgestoken,; indien, ik wist niet of ik he
durfde, dat was het, dat is het, nu en steeds
het. is mij niet gegeven, reeds van het eerste oogen
blik af. een antwoord te krijgen, hoe taai ik ook vast
hield. Maar steeds leefde ik door uIk wil he
u'zeggen, juffrouw Liesegaug, laat het mij u zegge"
hoe oneindig hoog u voor mij staat, hoe zeer ik
vereer, dat ik nu zelf daarvoor terugschrik...
Ik had het nooit geloofd!"
Dela was stil en verschrikt. Alle verstrooidheid, a
het zwevende in haar ziel was verdwenen. Zij lett*
niet meer op den weg. Om hen beiden werd het don
kerder en donkerder, alles stil. Geen, schot, geen ge
schreeuw meer, slechts wat hondengeblaf, dat ziel
klagend en schallend door de stilte schoof'.
De sneeuw kraakte, het ijs glinsterde. Zij voeldi
slechts naast zich, warm en overgroot, den man.
En haar hart kromp ineen. De waarheid in zij
woorden, al het sterke daarin, hoe bescheiden he'
ook klonk, had haar getroffen. Daar liep een mai
naast haar, die naar haar verlangde, haar liefhad, eei
goede, verstandige man, die haar liefhad met de volh
kracht zijner ziel en, vol deemoedige nederigheid. Dat
doet ieder hart beven, bet. maakt elk hart rjijk, dank
baar en trotsch.
Zijn gelaat, dat zij in de duisternis niet meer ziei
kon, leek haar schoon en door een kostbare warmt.)
overstroomd. En wanneer nu zijn hand, de hare hal
gegrepon, zij had hem moeten laten in een stil ei
warm, dankbaar oogenblik der vreugde. Zij sloot d<
oogen..
Wordt vervolgd.