llituti Nlens-
De zusters Liesegang.
Woensdag 3 Januari 11)12.
ötiste Jaargang. No. 5047.
COURANT.
Dit nummer bestaat uit 1 blad.
398ste Staatsloterij.
4de KLASSE, IsGj TREKKING.
HOOGE PRIJZEN,
f 25000: 18375.
f 1500: 13396.
f 1000: 5298, 13164.
f 400: 5634, 9834, 13060.
f 200: 8, 7233, 9799.
,f 100: 29 j
Prijzen
van f 65.
18484
12
2519
5161
7502
9892
12690
15646
24
520
163
613
904
715
672
4S9
64
538
186
678
906
763
682
525
68
615
189
689
937
797
740
573
97
652
192
744
940
842
754
592
LI 7
691
217
772
996
934
798
635
131
701
247
821
11011
995
806
638
640
L46
729
251
900
192
13015
845
165
747
253
921
201
67
893
659
L70
749
286
938
204
126
916
677
189
781
317
965
235
162
961
700
241
812
327
977
279
197
969
720
284
825
338
8003
456
217
988
775
341
S46
353
39
483
218
16026
781
34 C
8SS
364
49
509
249
42
7S2
357
S92
437
56
527
262
49
81'4
395
910
474
107
543
267
84
840
436
927
606
116
580
294
165
848
465
930
614
207
599
313
170
976
46C
949
655
222
615
334
183
19101
558
967
662
274
659
341
2-36
170
560
979
72S
283
678
347
242
196
56C
993
745
285
683
382
247
254
579
3031
757
289
695
388
296
265
605
57
786
349
720
526
306
289
625
87
788
362
731
535
330
361
b640
122
841
367
746
569
332
355
jc"4
126
855
383
S28
589
344
434
-707
199
859
392
843
593
346
465
|763
287
861
408
890
596
349
477
779
307
863
410
S94
659
377
479
780
344
865
416
941
778
390
504
787
345
885
418
999
S76
409
571
S09
361
944
447
11000
889
475
611
857
374
975
475
1
892
477
618
922
500
999
537
29
937
523
632
930
539
6003
560
76
963
536
636
932
566
10
585
77
991
545
66-4
937
580
16
594
118
14004
554
720
968
604
24
587
217
16
569
728
017
627
32
621
238
31
605
741
77
675
171
625
421
53
619
743
79
698
200
641
435
68
663
768
84
705
214
647
459
70
737
S05
118
709
229
652
460
75
806
S61
121
720
230
679
519
100
953
881
122
744
234
687
538
117
956
888
125
759
309
689
562
154
17016
S91
133
761
339
699
618
293
228
931
140
843
368
768
661
326
239
953
180
855
395
888
678
327
259
989
190
860
401
890
700
355
359
20105
204
874
402
89S
717
375
388
106
213
942
425
899
735
379
399
109
217
960
451
902
750
399
486
110
229
967
459
917
759
411
496
120
279
987
475
929
833
412
538
158
281
4039
498
962
853
421
562
172
303
67
547
972
912
521
581
188
362
71
596
973
931
534
583
195
364
73
640
987
932
535
585
214
385
85
648
9008
940
553
645
244
432
100
660
35
952
590
678
286
463
116
663
121
12030
597
679
347
46S
118
666
151
50
634
722
384
493
119
683
155
61
708
735
435
519
129
700
204
77
753
742
443
537
158
875
212
113
771
751
500
584
180
884
234
129
839
767
506
628
221
902
297
144
844
777
538
631
249
941
329
260
861
814
568
660
266
935
335
292
981
863
609
708
271
958
400
298
989
891
637
759
302
964
411
317
15018
938
642
767
306
986
435
353
30
952
648
773
355
998
456
393
33
979
659
830
373
7027
507
412
77
992
756
880
442
59
552
422
172
997
762
956
516
73
561
434
228
,18051
786
969
568
85
610
442
246
52
807
971
583
113
621
456
277
129
820
062
631
156
627
465
308
147
836
89
698
162
657
505
311
154
844
129
708
166
667
527
337
187
895
165
780
171
719
57 6
342
233
916
202
979
172
721
591
356
262
940
245
986
216
732
609
547
264
959
278
997
217
740
621
549
315
998
287
5007
233
782
624
552
338
301
40
287
851
632
557
399
422
55
332
856
634
611
452
425
154
492
873
658
643
460
Biuneulandsch Nieuws.
ZüIDSCHARWODDE.
In de laatsIgehouden vergadeiing der Co5p. Verbruiks-
vereeniging „Vooruit' te Zuidscharwoude, werd mee
gedeeld, dal het Bestuur geen termen had gevonden,
in tc^g-ian op een voorstel van een dar leden, om het
pci-s>5ieel, dat minder dan I 15 pjr weck verdient,
tot dat loon op te voeren. Het ■was het besluur na onder
zoek gebleken, dat in vergelijking met andere coöpe
raties, de loonstandaard hier tot de beste behoor!.
Verder kwam in bespreking een voorstel van het Be
stuur om den kruidenierswinkel te vergrooten. Was
de omzet aanvankelijk f 300, thans is deze geklommen
tot f 700 per week. De winkel is daarvoor vecJ te
klein. Het bestuur meende nu het woonhuis mede
voor winkelhuis te moeien inrichten; de winkelbediende
moet dan trachten een andere woning te vinden. Van
den kant der vergadering lokte dit voorstel nogal te
genkanting uit. Waar het bestuur echter geen mogelijk
heid zag, voor eene andere regeling, Jegde de vergade
ring ach. bij het voorstel neer, onder dit beding, dat
hot andore woonhuis, bij den winkel behoorende, voor
Feuilleton.
I"
den bediende zou worden bestemd, zoodra het mocht
blijken, dut dit noodzakelijk was.
Nog werd besproken de mogelijkheid, meer winst
te maken. Bij een aantal coöperaties is d winst in
verhouding lot den omzet veel groolcr. Geantwoord
wordt echter, dat in andere Coöperatieve bakkerijen
het gebruik van tarwebrood zeer gering is, terwijl het
liier en te Winkel hoofdzaak is. Op het tarwebrood
is juist het minst te verdienen.
Ten slotte werd goedgevonden op de volgende ver
gadering een voorstel te behandelen, om, als niet ccn
bepaald deel der leden aanwezig is, aan de present
zijnde leden een bedrag uit te keeren voor hunne aan
wezigheid. Bij de toelichting werd er op gewezen, dat
een Coöperatie is een zaak van de leden, en dat liet
dus gewenscht is, dat zooveel mogelijk belanghebbenden
aanwezig zijn.
Daarna sluiting.
ALKMAARS „EEREBURGERES".
Men schrijft aan het 'HM., dat dr. Joh. Dysermck
uit 's-Gravenhage den llcn Januari te Alkmaar een le
zing zal houden .over het leven en de werken van
mevrouw A. L. G. BosboomToussainf, die, na het
verschijnen van haar „Huis Laucrnesse'' den 2-len
Novoml>er 1845 door de Vroedschap dezer gemeente
tot Eereburgeres werd benoemd.
Het zal den 16en September 1912 honderd jaar
geleden zijn, dal mevrouw BosboomToussaint in het
bekende vroegere apo'.hckershuis op de Meent het 16-
venslicht aanschouwde.
1 In verband hiermee heeft de Alkmanrsche afdeeling
van het Algem. Ned. Verbond een blijk van activiteit
willen geven en hol initiatief genomen dr. Dyserinck,-
die aan mevrouw B.T. kortgeleden ccn levens- cn
karakterschets wijdde, te verzoeken alhier een lezing
te willen houden.
Waarschijnlijk zullen bij deze gelegenheid mede eenigo
handschriften der gevierde schrijfster worden tentoon
gesteld.
INBRAKEN.
I De zetkastelein P. de Wit .Tr. in de le Middelland
straat 86 te Rotterdam, ontdekte dat inbrekers zich
met valse!ie sleutels toegang lot zijn woning hadden
verschaft door een luik aan de zijde van de Bedle-
voystraat te openen. Vermist werd zijn gouden horlog-
mét ketting cn uit de linnenkast twee zakjes met ccn
inhoud van T 100. Op tafel lagen eenige sleutels en
op hel biljartlaken was met krijt geschreven dat zij
bedankten voor de goede vangst.
r Men meldt uit Middelburg:
In den nadht van oude- op nieuwejaar is alhier
tweemaal ingebroken in den sigarenwinkel van de wed.
H. in de Gravenstraat.
De tweede maal werden de dieven op beeterdand
befraot door twree politieagenten. De beide inbrekes
zij hadden n.1. de voordeur geforceerd vluchtten
Jen liet gelukte de agenten niet hen te grijpen, maar
.wel waren zij erkend. De vluchtenden wierpen 3 bit
jes s:giren, pakjes sigaretten en chocolade weg, welke
voorwerpen in beslag werden genomen. In den loep
van den nacht werden de beide dieven, de 16-jarige
P. K. en do 23-jarige H. v. M., door een inspecteur
en oenig" agenten uit hun bed gehaald, en bekenden
zij den diefstalzij werden ter beschikking van de justitie
gesteld.
MOND- EN KLAUWZEER.
Tiet „Friesdh Weekblad"', orgaan van. de Friesc.be
Maatschappij van landbouw enz., deelt mede, dat het
mond- cn klauwzeer in de meeste gemeenten van Fries
land heeft uitgewoed. Tevens wordt gewezen op het
groote gevaar voor do provincie dat de ziekte wij
voel voorkomt in Groningen en Drente en dat er
in den costkant van Friesland vete veehandelaren zijn.
die Dinsdags koeien te Groningen koopen en ze Vrij
dag; le Leeuwarden weer verkoopen. In den laatster*
tijd is hel herhaaldelijk voorgekomen dat deze, te Gro
ningen aangekochte koeien, de ziekte op verschillende
plaatsen in Friesland overbrachten.
UITSLAG VEILING.
Uitslag veiling, ten overstaan van Notaris Gott-
mer te Obdam, gehouden Dinsdag 2 Januari 1912 in
ROMAN VAN KOHLENEGG.»
ZO.
,.Ja maar, mevrouw," aldus verdedigde Nathalie
tegen den verontwaardigden blilt, dien, tante
./1ndeman,n haar had toegeworpen, „zij vertellen het
Och maar beneden, op de marlet. Frederik van dr.
lorn «ii Binum ook. Zij zeggen, dat zij haar gezien'
ebben, willen haar gezien hebben, zij zeggen, dat
uffrouw Dela
„Wie gezien,! WaarHeb je dan je verstand
'verloren? Wat moet dat. beteekenen? Verloofd
gezien
Het draaide tante Lin,demann door het hoofd. Zoo
was zij ontsteld. Zij moest eerst wat tot zichzelf ko
men. Verloofd en zij, tante Lindemann, zou daar
niemendal van weten? Ja en met wien dan? Zij
zou dit zelfs met geen enkel woordWas er wat
met Grell aan de hand? De hooge vrouw zonk dade
lijk van haar verontwaardigde hoogte, in de armen
ven de warme, vertrouwelijke vriendelijkheid. En
gizooeven had Dela nog zoo vroolijk en schalks ge
knikt. Neen, zooiets mocht zij niet denken, ook dat
niet, zoo achterhoudend was Dela niet.
„Lieve Nathalie, je zoudt mij, een genoegen doen,
met wat samenhangender te spreken. Ik smeek je
er om. Dat zijn tenslotte toch dingen, die een zeer
ernstigen achtergrond hebben, die de eer van de
gansche familie raken, dat moet je toch wel beden
ken. Ik geef om jelui dienstbodengeklets niet veel.
Dat weet je wel. Maar daar jij het blijkbaar voor
le plicht hebt gehouden mij mededeeling van de zaak
:e doen, wil ik je niet een verdiend standje geven
/oor je gedrag, maar naar je luisteren. Spreek dus
.kalm en verstandig." Nathalie was steeds de beste
nieuwstijding van tante Lindemann, en deze wist haar
in dit opzicht ook volkomen naar waarde te schat-
l<?J; „Lieve hemel, mevrouw, ik heb ook al gezegd, dat
f valsch gebabbel was. Want wij moesten zooiets
,n" ;h het eerst weten. En eenige dames zagen, mij
5vn in aan, alsof zij er reeds alles van "wisten. Maar
£i, .'ev. moest geheim zijn. Zij troffen elkaar zij
Ultroffen ziet u elkaar alleen nog maar aap..."
„Troffen elkaar wie?"
„Nu, juffrouw Dela..."
„Troffen elkaarwaar??"
„Bij juffrouw Agatha buiten. In den tuin van
Wolffers."
„Wie? Nathalie, hoor eens, je spreekt niet als
een verstandig' mensoli, maar als eene als eene
uit een gekkenhuis. Versta je mij?"
„Welnu, juffrouw Dela en de referendaris van on
zen huurman."
„De referendaris?! Zoo zoo!"
Tsnte Lindemann, bewoog de lippen boven haar
wonderlijk, regelmatig, valsch gebit. Zij gevoelde zich
- eenvoudig hulpeloos Neen, het was een
voudig onmogelijk. Onzin. Dwaasheid. Gemeen gelo
gen laag gekonkel. Een schandaal!
„Nathalie, dat is ongehoord. Versta je mij! Dat
is eenvoudig een gemeene leugen. Ik wil en kan
het niet anders noemen. Het is gladweg onmogelijk
kinderachtig, absurd om hm ja ja
Je kunt nu gaan. Heb je alles gekregen op de
markt? Je kunt nu wel naar achter gaan, Nathalie.
Leg die eieren vooral goed op het rek. Ja ja,
Wat ik vragen wilde. Wie heeft je dat moois
eigenlijk verteld? Die zinnelooze leugen?"
„Och hemel, mevrouw -- Het meisje van Horn
had het er druk over -- en de anderen schenen
het allen te weten. Zij ontmoeten elkaar herhaalde
lijk buiten en en zij moeten bepaald wel
verloofd zijn. In 't geheim."
„Ja zeker, natuurlijk in 't geheim iu 't
geheim!" en tante Lindemann lachte scherp.
Op denzelfden middag zeilde tante Lindemann, rit
selend, in haar zwaar zijden japon naar de Nieder-
thorstrasse. Mieke en Dela waren beneden en zoch
ten daar Mieke's uitzet uit.
„Ben jij daar, Adèle? Wel, wel, dat is aardig
van je, dat jij je ook eens zien laat," zeide moe
der, die juist de handen meer dan vol had. „Ga je
naar je tuin?"
„Neen, Mathilde. Ilc kom bij jou. Dank je neen,
neen, geen koffie. Neen, ik heb reeds koffie ge
dronken. .Ta ja. Zoo zoo weet je het
nog niet? Waar zijn de meisjes waar is Dela
beneden Zoo, ja zeker aan Mieke's uitzet.
Ja. dat begrijpt zich. Het wordt tijd. Maar waarom
heb je het. niet naai' den bleeker gezonden om te
bleelcen? Zij zullen nog wel niet met de groot© stuk
ken bezig zijn ©A alles op je eigen bleek, wordt veel
te veel! Ja, ja. jouw bleek is mooi en zonnig en
velen benijden je- daaromNeen neen Ma
thilde, je weet het bepaald nog niet je kunt het
ook n,og niet welen, van wie ook? Je zit hier
bent drok met je kinderen bezig, ziet en spreekt
Dela op elk uur van den dag en geen ander waagt
zich er aan, je op de hoogte te helpen. Wie zal
het ook? Het was bepaald brutaal. Maar een moet
er toch mede voor den dag komen. Een moet toch
wel bepaald den mond opendoen en jou klaren wijn
schenken en tenslotte ben ik daarvoor de aange
wezene hoe moeilijk of het mij ook valt, en of
schoon ik het uiterst pijnlijk vind. Je kunt mij ge-
looven Mathilde ,als ik je dat verzeker. Ja, hoor
eens, kindlief alle meiden kraaien het op
markt rond -maar ik kan het mij eenvoudig niet
voorstellen, Mathilde. Het was een schandaal
Tante Lindemann zat breed en stijf in haar zijden
tooi, haar groote oorbellen gingen driftig heen en
weer.
Moeder deed zeer verschrikt.
„Is er dan, ietsiets met Ottomar? Doet hij
soms te veel zaken met Haberbrock?"
Tante Lindemann maakte eene afwerende handbe
weging, ofschoon zij in het aangeroerde punt wel aan
leiding had gehad een enkel hartig woordje te spre
ken..
„Neen, Mathilde, niets met je man ditmaal
niet."
D^ moeder zat als versteend en ontzet, terwij!
tante Lindemann in zeer besliste termen en krachtige
woorden de groote tijding meedeelde.
„Ik dacht het wel!" Moeder bracht in het eerste
oogenbiik niets anders uit. Maar reeds in. de vol
gende seconde wist zij, dat zij dat alles vooruit had
zien aankomen, ja bijna had geweten in al
dien tijd had er een doffe druk op haar gelegen
zij had Dela verdacht. Nu wist zij, achteraf bekeken,
wat dat alles had te beteekenen. Dat was ontzettend.
Hedwig! Zij vond slechts met zeer groote moeite
woorden, haar wangen waren hoogrood gekleurd er
haar oogen groot. Zij vroeg verward het een en an
der. Dit schandaal Dela ging over de tong
de meiden, en knechten zelfs babbelden over haar
in alle kroegen had men het over haar kind. En juist
Dela, die zelf het hoofd zoo hoog droeg. Heer in
den hemel, wat zou vader daar wel van zeggen? Hed
wigDat met Grell was liem reeds zoo moeilijk
gevallen,. En nu Hedwig O, toen met dat geval
bij den tuin van tante Lindemann was het bepaald
wel begonnen was Dela dan zoo kinderachtig,
zoo romantisch van aanleg? Vader verachtte den
referendaris, zooals hij alle jong© mannen haatte, die
niet vooruitkwamen en die in armoede bleven steken.
En nu Dela
Tante Lindemann leidde dit onderhoud met een
streng gezicht.
..Ik moest het je wel zeggen, lieve."
Moeder stond op, zij wilde nu dadelijk naar bene
den en Dela halen en ter verantwoording roepen.
Maar tante Lindemann viel haar haastig in de redo
en hield haar bezorgd vast.
„Neen. Mathilde, doe dat nu niet. Dat was niet
goed. Ik mag niet bij zulk een, onderhoud aanwezig
zijn. Wij moeten de zaak zeer verstandig behandelen.
Wij allen! Kind, je kent Dela. Je man moet de/a
zaak niet behandelen, die heeft wat te grove han
den,, dat ilc het zoo open zeg .moet je maar niet, kwa
lijk nemen. Wij moeten ons, zoo noodig op Soplrie
Zoecke beroepen, of liever op den Justitie raad. want
Sophie heeft soms zoo'n eigenwijs hoofd. •zij heeft
te weinig levenservaring, is te goedmoedig lim.
Zoecke moet helpen, wanneer er werkelijk iets van
het gepraat aan is. Er is wel een reden te beden
ken, waardoor Hedwig onmogelijk wordt hier, da's
nier. zoo moeilijk. Zoecke hefet het in zijn macht om
hem den stoel voor de deur te zetten. En eer an
der neemt Hedwig niet. Hedwig moet weg."
„Zeker." Moeder knikte verstrooid. Zij keek vol
bezorgdheid voor zich. Het was niet denkbaar, dat
daar iets ernstigs uit groeide. Dela was niet wjjs
„Ik ga nu nog een uurtje naar mijn tuin, Mathil
de. Groet de meisjes. Wellicht kom je vanavond nog
wel een poosje bij mij? Of stuur Mieke met Erioh,
die weet wellicht ook raad. Hij is een zoo door en
door verstandig en practisch man. God zij dank! Ik
houd steeds meer van hem. En nu te bedenken, dat
nog zulk een voornaam man in onze familie had
kunnen komen Zeg hem, dat ik een goede flesch
voor hem op temperatuur za! laten brengen. Adieu,
mijn kind. Het is niet gemakkelijk voor je. God be-
scherme je. Maar wie zal je dit werkje uit handen
nemen?"
En tante Lindemann ruischte gracieus en elastisch
weer weg
Dadelijk daarna steeg moeder de trap op. De meis
jes had zij naar boven hooren. gaan. In een der
rommelkamers, halfweg den zolder, trof zij Mieke,
die daar druk bezig was. Guste was bij haar.
„Waar is Dela?"
„Boven mama. Wij zullen nog wat halen."
„Blijf beneden, ik moet met Dela spreken."
„Wat is er mama?"
„Later, ga nu. Blijf beneden tot ik je roep."
Daarna ging de moeder hooger.
Wordt vervolgd.