r hl
wmimmm mmmmM
iiMaosÉ Brieft
Hup i Lü- eu TmÉiRW.
Hevig stekende pijn in den rug
rk
Maar de verkiezingen kwamen,
voor de Tweede Kamer der Staten-Genera;
ht;
rd:
Zaterdag 29 Juni 1912.
56e Jaargang. No. 5138.
DERDE BLAD.
„ALLES IST VERSCHIEPEN."
,,A bidden, life is a happy llfe."
"Vertaling;
,,'n Verborgen, leven is 'n gelukkig leven."
Engelscbe Spreuk.
,,V anfc dit hebben de Goden over de ellendige ster
velingen besloten, dat zij een kommervol leven zul
len leiden."
Ilias XXIV: 525. Homeros.
•'Alle smarten zijn zusters. Er heerécht een stille
verstandhouding tusschen de zielen, die lijden, onder
de meest verschillende smarten."
Les Mémoires d'une Studente.
„Hij. vergiste zich
In 't wereldplan, maai' ik in 't eigen hart;
En deze misgreep was noodlottig."
Aurora Leigh. Mrs. 13. Browning.
Er was eens 'n, menseh, die voor z ij n doen zeer
gelukkig leefde. Hij stond 's morgens bijtijds op, at
zijn ontbijt, ging aan 't, werk, kwam thuis, gebruikte
Eijn middagmaal, ging weer naar zijn werk, at nog
eens, ging slapen en, deed den anderen, dag precies
hetzelfde. De man deed niemand kwaad en niemand
deed 't hem, terwijl hij zich van de wereld rondom
mt hem niets aantrok. Hij zei „goeien morgen" en „goei-
©Q avond", en daarmee uit. Toen kwamen er men-
schen naar hem toe, die hem aan zijn verstand tracht-
|5_j ten te brengen, dat dit „geen, leven," was. 'n, Menseh
JIJ] moest „leven,", zeiden ze, deelnemen „aan 't groot
beweeg der maatschappij" .„deelnemen aap het we-
reidgebeuren" en. nog 'n heeleboel groote woorden
meer. Er zijn nu eenmaal menschen, die niet praten
kunnen, of ze moeten groote woorden gebruiken; kran
tenschrijvers, dominees en dergelijken verstaan die
kunst in 't bijzonder. Enfin, de man luisterde een
t poosje, eerst met de gedachte hen hun tuil te laten
Jt uit-tuilen want hij was niet, wat je noemt „dom"'
en later met eenjge belangstelling, en, toen vond hij
van, lieverlede, dat zij gelijk hadden. Maar toen was
't ook gedaan met zijn vrede en zijn rust. Hij abon
neerde zich op verschillende kranten, hield buur
praatjes, kwam nu en dan met :n paar andere ver-
-a- dwaalden samen, om te praten, over politiek, theolo-
gie, kunst en, wat er verder voor gekkigheid in de
wereld te koop is, en ©er de man 't zelf wist, zat
12.' hij met 'n kop als vuur te beweren en met zijn
vuisten op tafel te slaan, dat de ruiten rinkelden en
de kippen, verschrikt uit de kozijnen vlogen.
.gif En er was 'n ander man, die altijd werkte eu
IjjIj altijd in eenzaamheid nadacht over wat hij anderen
'"Shoorde zeggen. En als hij ook eens 'n enkele maal
;3^§ejwat rei,, zwegen de anderen en luisterden naar hem,
oihdat zijn, wïJGïcL van, ernst en nadenken getuigde.
L ES En toen dit eenmaal was opgemerkt ging men vaker
'flgg naar hem toe en, trachtte men hem los t,e rukken
i j uit zijn, eenzaamheid' en zijn, zwijgzaamheid, die zij
„inertie" noemden. En zij vertelden hem, dat 'n
menseh geen recht heeft zich op te sluiten, zonder
...jdeeï te nemen aan het leven daarbuiten. En zij be-
IUI wezen hem vriendschap en, belangstelling en hij liet
?;R1 zich die bewijzen, bescheiden en vriendelijk. Maar eer
hij er erg in had, za,t hij rondom in de vriendjes,
en de een vroeg hem ï-pad voor zijn kippen, die de
j snot,, of voor zijn, paarden, die den kwaaien droes had
ji... den, en anderen raadpleegden hem over het steeds
llny stijgend tekort in hun kassen. Enfin, de man had
.vrindjes", die 't allemaal even goed met hem meen-
raai den^ maar 'n, rustig uur, zooals hij er vroeger vier en
i twintig in 'n etmaal lipd, had hij niet meer.
En er was 'n ander man. die geen anderen, vriend
of keunis had, dan het Geluk. Hij at en dronk,
werkte en las, en als hij opkeek lachte hij. Maar
rvei hij bemoeide zich met niemand, vrienden had hij
zoo goed als niet en naar de meisjes had hij nooit
tttI omgekeken. Hij had wel eens hooren praten van
J Adam en. Eva en van *'n appel, waarvan "t verboden
voc was te eten, maar er diep over nagedacht had hij
ho! nooit. Waai" zou 'n menseh naar verlangen, die ge-
iukkig'is? Overmaat van geluk is toch „overmaat",'
"D en, overmaat schaadt- Zijn geluks-instinct had er hem
1 dan ook nooit naar doen vragen of verlangen. Wat
zaligheid voor engelen zijn mag, dat wil 't geluk
illwezen voor 'n menseh. Wie hooger grijpt, grijpt mis
-» I en zijn doel voorbij. Maar de menschen rondom hem
iCU noemden hem 'n „éénhoorn", 'n „zonderling", en stuur
den mannen op hem af. om zijn „vrienden" te wor-
f"9. den. Maar dit mislukte en zij gingen weer heen, zoo-
'als zij gekomen waren.. En terwijl zij hunne wijze
iclili hoofden schudden over zijn. „vreeimd" bestaan, kwam
ems Xu ^en het klassieke denkbeeld op van liefde en
j verliefdheid, en zij stuurden hem meisjes op ziju dak.
ByZij redeneerden als de „wijzen", die eenmaal raad
ff hielden over Sakia-Moenie, die later als Buddha werd
erkend, en zeiden„Wat koperen ketenen niet bin-
,n Ij den, dat bindt éen enkel vrouwenhaar." En de man,
I die van den prins geen kwaad wist, gelukkig was
-10 in zijn alleenheid, die, nooit geweten zou hebben wat
1 verliefdheid was, als men er hem niet telkens over
gepraat had, werd verliefd en trouwde. Maar toen...
aI8 Ep al de menschen zeiden, dat zijn geluk nu volko
men was, en het duurde jaren en jaren eer hij het
tegensprak, omdat hij wel wist, dat hij hen toch nooit
Ivan, het tegendeel zou overtuigen- En hij zweeg. Maar
ieens op 'n nacht stond hij op, sloop naar den stal
jen riep: „Chanda, sta op, en hreng mij Kanthalca,
mijn lievelingspaard!" „Wat wil mijn heer?! Rij-
den in: deii npcht, wijl alles donker is?!" - „Zwijg,
Chanda, ik draag 't niet langer; ik wil alleen zijn!"
En dertig dagen en dertig nachten reed hij voort,
,j steeds verder van zijn huis. En toen men hem na
jaren wedervond, was 't met 'n bedelnap, ofschoon,
Jhij de zoon, van 'n, koning was; en toch was hij
latte toen gelukkig.
En er was wederom
en vader, gelukkig als vriend, gelukkig ook als za- misschien wel, omdat wij voor 'n
kenman. gen; want 't huwelijk eiseht 'n g
lezingen j stappen en toegeven. Dan zal me:
Er moes- Kamerlid maken, als wij dit zelf
ten candidaten gesteld worden, 'n groslijst moest bij al die verdwaUngen zouden w
worden opgemaakt, en er werd omgekeken naar man-ten, en dit is naast Waarheid
nen met 'n oordeelkundig verstand en 'n goed hart, wJj behoefte aan hebben, en d;
die de belangen van, den een zouden behartigen, zon- kunnen. Tegen ons Geluk weegt i
der die van, den, ander te schaden; mannen, wiergoed, lk bedoel: tegen o
woorden en daden in zooverre althans gelijken tred want mijn geluk is 'n and<
hielden, dat zij gelijk aankwamen; mannen, die zou- j weer 'n ander dan dat va
den weten te zwijgen, als er gezwegen, en zouden daartegen weegt niets op
weten te spreken, als er gesproken moest worden, roemdheid, geen lintje,
En de aandacht viel op den man, hierboven bedoeld. geen, monument, zelfs n!
En na veel brieven schrijven en veel gepraat, na veel i heel wat waard ii„
krantenartikels, da|t ,,'t zoo'n gemeene kerel" en 'n j ders verwant, dan door aanhuwelijk!
anderen keer weer, „dat 't zoo'n bovenste beste vent" J wij winnen kunnen builen onszelf on
i-xsd
IMj
dan he
het godsdienstig g<
maar het Geluk toch
'''DifSS' ft™?» oi/:,; V
jaar ontstond. A m «-en plant vi;
Het heeft' Z geen zuT hel'SLb!
kwijnend Instaan on neemt bovc
v;ul de Woeibare takken, liet
was, kwam hij in de Tweede Kamer terecht.
Eu toen hij daar zat met zijn helder verstand, zijn
eerlijk hart, zijn beste bedoelingen;toen bij
daar hoorde woord en weerwoord, of liever: schimp
en tegenschlnip, verdachtmaking; en z/rgenver dacht ma
king; toen hij Duijs en Lobman c-n Schaper eu Troel
stra allerlei lieflijkheden tegen elkander hoorde uit
kramen, met zóo'n snelle opvolging, dat er geen wijs
v/oord was tusschen te krijgen, lieflijkheden en onbe-
redeneerdhedeu, die aan 'n leeuwenhok en 'n gek
kenhuis doen, denken,' toen dacht hij met heimwee
aan den tijd, dat hij ajleeu nog maar in zijn huis, op
zijn kaptoor, van zijn kinderen, zijn knechts en zijn I
buurman Kees, de dwaasheid en 't onverstand te ver-
duren had, en hij gevoelde diep en innig, dat ai
die goed-bedoelende menschen, die hem het Tweede
Kamerschap hadden opgedrongen, hem een slechten
dienst hadden bewezen, door hem zijn mooi, stil, door
ieder over het hoofd gezien geluk, te ontstelen, zooals
'n dief het rechtmatig en onbetwistbaar eigendom
blijken
elf. Doet hij dit, c
igen vonnis.
Ik bid u, denk da;
Het kind en de school.
XXIII.
Het spel in de opvoeding.
II.
van het di,chtwoord, dat 'n gelukkig leven 'n verbor
gen leven, is. En hij zette in, 'n gevoel vaat machte-
Joim Slralchan M. D. schreef in 1877 een werkje,
van 'n menseh wegsteek. En hij begreep de waarheid waarvan in 1UUJ een liollandschc vertaling het licht
2 met de titel: „\Yjat is jiet spei der hinderen*.''
in dit interessante 'hoekje, dat ik niet genoeg ter
loosheid zijn ellebogen op den lessenaar voor hem en lezing kan aanbevelen,, geeft de schrijver de volgende
liet nog machteloozer zijn hoofd vallen in zijn han- dëfiniüe van het spel.
den, en dacht aan kluizenaars en, grafsteden, aan Spel is "iedere, door een natuurlijke jieiging ver-
woestijnen, en diepe wateren, die den gouden schat oorzaakte, vrijwillige oefening van liet hiud welk genot
der stilte en der eenzaamheid deelen, en die beide verschaft.
voor de menschen het Geluk willen zijn. Hij zegt dus allereerst, dat het spel oefening is.
rj een vrijwillige oefening van het kind.
Laat hier wat ruimte, zetter! En geef mij even Oefening sJui| ontwikkeling in zich. Als ik mij oefen
tijd om na te denkeu, hoe 't toch kwam, da,t ik 111 het pianospal, doe ik dit niet do bedoeling door dit
hierboven schreef over Geluk eu 't verval, de verdwij- °«??hea meerdere vaardigheid in het pianospel tc ver-
ning, en vernietiging daarvan, 't Wordt op die ma- £.JJpx ovcv de spieren van hand, pols en arm, die
nier nog niet eens 'n Europeesche brief, laat staan 1 het pianospel in .werking zijn. anneer iemand zich
'n „Amsterdamsche". Zou "t dan 'n wereidbrief wezen, °?'ent m schoonschrijven is dit om door die oefening
en ik onbewust schrijven al ben ik zoo vroom en ,1X f verbeteren. Ook net spel is oefening, zegt
zoo knap niet als Paulus deed? Nu ja, ik bedoel: ^Ualcnait nu wel geen oefening, die het kind'doet
trachten dit te doen? Ik weet 't heusch niet! de bewustheid van t ontwikkelende gevolg ervan.
Ik weet alleen, dat het lezen van de Kamerverslagen f aax" i™1 ,;in r.ie"-®r S®, oefening, die ontwikkeling
mij hebben doen nadenjten. over den omgang met 'JI öe -Ontwikkeling van lichaam en geest,
menschen; en deze mij steeds inniger doen beseffen, deze ontwikkeling is mot alleen een gevolg van de-
dat kennis van mensehen nu juist niet het drankje hiaar, -zonoer die oefemng zou zelfs alle onl-
is, dat men, moet innemen, om menschen lief te krij- haast zijn buiten^sloten. Het tweejarige kind.
gen. En eenmaal met mijn denken beland bij die bende dat handig een speld van de vloer kun oprapen
op het Binn,enhof, waar ze elkaar uitmaken voor el. 'deme uigerljes heeft met die kleine vingertjes
„kindsch" en kalm vragen wat deze of die nu weer heel vrat gnjpbeweguigcn moeten uitvoeren, alvorens
„in zijn schild, voert", waar beleefdheden sedert 10 hjne bevvegmg inet juistheid kon volvoeren.
Groen en Thorbecke meer en meer sporadisch voor- ^9, dieium», die daar al zoo ras tig ia de kamer rond
komen, en 'n wetsontwerp wordt vergeleken bij 'n 'ii f - iarea.m? anders gewend is, heelt
„kreupelen hond met 'n gebroken poot", waar het ^haalde oefening achter de
bedoelde woord „leugenaar" geremplaceerd wordt luj het gebracht heeft van liggend vneg^kindje
door de mededeeling, dat 't een „absolute leugen" lot ,d« rcdltopgaande jonge wereldburger, die lyj nu
is, die een der aanwezigen gezegd zou hebbenbchaTljJk,e ,CU S^^if
eenmaal daar beland, kwam ik vanzelf in die wereld, "hLlies de mensdx langzamerhand leert .vernchj-
waaruit deze „vroede en wijze" mannen gerecruteerd
worden, en stond ik in 't mol» leven. "f 1icW nrji.j,nt het spel der knrteen als vnn
En ik ging ze najn mijn herinnering, de man- <"ltfJglijke beiodvC us. hi uii üdil besdio;.»d is hel
nen en vrouwen, de jongelieden en meisjes, mijseii, ÏS» hoofdvoorwaarde voor alle menseht-
mijn beste vrienden, mijn vroegere, toen nog jonge J
onderwijzers en leeraren, vol liefde en toewijding voor \<^ut l^iin H i? ,aai,1 deze v^0i"
de» kleine» gvoep, dde hen was toegewezen;ik oldpen, d w z. het te laten spelen, j
cino- na en za- ze den stillen landweg verlaten Lb de ,na!uiu lupl ^elt in het kind een draag, een jici-
en stadswaarts gaan, om mensehen te zien en met ^fSd ^ooals het kind van nature J
mpnihpn nm «p «in tk ze onstaan door luid- Stn<aêd ls eleii, druiken en .slapen, alle voorwaar- j
SSgSid0vhieu?de vorted^Teri^uR'C T
eenzaamheid van. geluk ea nadenken en toewijding m ?oL^mÏ^^' Ilchameljjke en geesle-
paleizen mk 'n stoet van knechten en dienaressen gg1
overgegeven aan leeghooidigheid, willeiteur eu luim. Rousseau al zoo°te velde 1rok de in-Dak-melJiod"
!k zag er, die halsbrekende toeren dejen om te g
ontkomen aan eigen verdwaasd bewustzijn van \er- i 1 -- r-
doemenis, omdat hun haren, anders krulden dan van
in luieiï van wol of flanel,
maar in luiers van stil
i zijn en zoet zijn cn neljcs loopen en wat dies meer
de menschen rondom hen, en bij het doen van een 2|j vool Udnmiclijke en geestelijke heweging
laatste salto mortale den nek Weke», gelijk met hnn hcm )nociUjk va|l m R„usseailJ oo]; ai
eenvoudig, natuurlijk, van, God hun, toegezonden Ge- {e vej^e üoj-
luk. Ik zag de tintelingen en de koortsaandoenin- He[ J)et talulir d, ij[, hem of-
gen van het jonge hloed en, verstoken van alie zelf- loe eu omda, zij„ mi;ar hem 1Qe Wf| d(,
besef, verstoken van aUe wusheid envertroosting, voldosning er van hem genot eil daarom,Vil hij het
die genezing had kunnen zpn, m jeugd sterven aan m05t Jtn omdat hel voldoen aan die drang niet
ziekten van afgeleefdheid en erger dan ouderdom. Ik angers hct Jalld tot kan zijn daarom hel
-zag de natuur verloochend, de vaaineid tot leua®n' zoo'n -gunslig teek en van dezen lijd, dal men, oudere
de leugen tot waavhen-d verhaspeld. Ik zag- den i opvoeders al meer en meer <3è beteekmis van liet
geheven op het voetstuk der waarheid en YOOr opvoeding gaat inzien, kn daarom luis'.e-
de waarheid beschimpt en overladen met reI1 VV8 (e gei-edei. aaar opvoedcre uit het verleden,
smaad, bedelend langs den weg. Ik zag vriendschap 1 naar niannen ais Fröbel en Jean Paai. die toen die
sluiten, die geen vriendschap was en huwelijken, die j^leekenLs ai duidelijk gevoeld hebben, en van di;
geen huwelijken waren. Ik hoorde vloeken, die voor
gebeden, moesten doorgaan, en gebeden die pure
godslastering waren. Ik zag- er rijk worden van ge
stolen goederen, en anderen, die 'tzell'de deden, arm.
Maar de eersten werden gevierd, de tweeden ge
smaad. Ik hoorde waarachtige liefde ..overspel" en
erger noemen, en merkte op, dat menig huwelijk 'n
hek was, om zich achter te verschuilen, en vaak 'n
podium van vele „vertooningen", erger dan genoemd
„overspel". Ik zag verstandige mannen, plaats nemen
gevoelen hebben getuigd jn 'daden en woorden.
COR BRUIN:
kui. koojx: in hel najaar zijn p'.anten van een i>. l ouw-
Vóór het planten snijde men von de wortels der
jonge frambozen alle beschadigde deelen glad weg en
geve zoo noodig het dikke gedeelte, dal aan de 1110e-
-derpiant zat. een nieuwe gladde wond. JDit bevordert
de wcrtelvorming zeer
Bij het planten der jonge frambozen lette men cr
op de mogelijk zichtbare knoppen aan Iden voel van dcu
stengel jnet te lieschadigen. Uil deze knoppen tod»
moeten zich de jonge scheuten ontwikkelen, die den
tweeden zomer ïia do planting vrucht zullen' geven.
Planten in het voorjaar blijft af te keuren juist <joor
de groote Jeans de uüloopendc jonge scheuten te zullen
beschadigen.
De lange twijgen op de fonge plant snoeie men terug
tot op pLm. 40 c..\f. lengte. Wel^® men hierdoor de
vi uchten missen, die deze twijgen in gunstig© omstan-
digheden reeds den eersten zomer zouden geven, doelt
men bevordert den groei der jonge scheuten voor het
daaraanvolgende jaar. Het verlies van het eerste jaar
wordt dan ruimschoots vergood. Korter dan ,40 c.M.
snijde men de twijgen op de jonge plant niet in. I r
moet nJ. nog voldoende gelegenheid mij wen voor blad-
voiming. #oni het jonge wortelgestel aan den gang
te helpen!" Als gedurende den zomer iele jonge uitloo
pei's zelf voldoende bebladerd zijn. snoeie men de oude
twijgen geheel weg. Het snoeien hij frambozen kan
heel goed met b.v. een rozensehaar geschieden.
De beste methode jiu oin met jonge planten een
frambozenbed aan te leggen is de volgende:
Men zette de jonge planten op ecu lij op ongeveer
50 c.M. afstand. Nu spant men een stevigen cegalvani-
seei'den draad naast het bed en wel pl.m. 7:> c.M. er
%-an verwijderd. De draad zeJf komt 75 c.M. boven den
grond en wordt met behulp van twee sterke eindpalen
en dunnere palen op afslandcn van 4 M. stevig bcves,-
tigd.
Na het verwijderen der oude twijgen .schieten de
jonge scheuten flink op, mei tot lèl.öM. hoogte. Ge
woonlijk zullen ei- najaars na de planting 2 lot 4 van
dergelijke scheulen zich op een jonge plant bevinden.
Deze worden gedurende den winter omgebogen naar
den draad en met den top er aan vastgebonden met
raffia, zoodat elke twijg van den grond af met een
hooge bocht op den draad komt. cn het geheel een
geixigen haag vormt.
Deze wijze van aanbinden heeft de volgende voor
doelen:
Ten eerste zullen door dc betere lichtvoorziening
de vr uchtknoppen zich lieter en over oen groolcre Jemle
aan de twijg ontwikkelen en ten tweede worden de
nieuwe' opschietende uitloopsi's in hun groei lang ni
zoo door de oudere twijgen gehinderd.
Tegenover het gewoon rechtop aanbinden aan bijv.
twee boven elkander gespannen draden, waarvan do
bovenste minstens 1.50 M. hoog moet ziin. slaat schijn
baar het nadeel, dat door de eerste methode veel meer
grond in beslag wordt genomen. Vergelijkende proe
ven over ecnige jaren leerden evenwel, dat van gebogen
aangebonden frambozen op gel ijk e oppervlakte grond»
beduidend meer vruchten" werden geoogst dan van'recht
op aangebonden planten.
Waar men in kleir.D tuintjes heel weinig ruimto
heeft, kan men door plaatsgebrek de beste methode
soms niet toepassen en moet men recht aanbinden, zelfs
misschien de f:-ambozen op pollen kweeken, waarbij
men door 'l plaatsen van een ho. pjl binnen in do
struik het licht zooveel mogelijk toelaat.
Hef op eerstbesch reven wijze aangelegde bed is zoor
gemakkelijk in onderhoud. Uilloopers, die te ver uit
hel midden opsdhic'.cn schoffele men dadelijk weg. Var»
de -andere worden die. welke men oordeelt wel te
kunnen missen voor het volgend jaar. eveneens tijdig
verwijderd (eventueel voor jonge planten geliezigd.
Zoodra dc oude twijgen uitgebloeid zijn, knippe m-.:i
ze omstreeks Augustus weg. Al deze handelwijzen be
vorderen .sierk den groei van het aanstaande vracht
boot. 's Winters hinde men van de jonge schcutcM.
die tot een lengte van pl.m. J.50 M. worden ingeko.!,
flv> oot>
over
man, rijk a;a.n geld en, goed,
jrijk aan, vrienden en met veel inzicht van, vele zaken.
',En ook hij was gelukkig, zooals 'n menseh, die een
gezond verstand en 'n goed humeur heeft, tusschen 's
jmorgens en 's avonds en soms 's nachts ook nog
Wel, gelukkig kan wezen. Als zijn buurman zei. dat
Iets wit was, terwijl h ij voor zijn ziel wist, dat 't
Jswart was, da,n zei hij vriendelijk, maar overtuigend;
I £|"Je vergis je, Kees; 't is zwart!" En als Kees dan
glboos werd en zei: „Ik zal je verdorie bewijzen.
I l|dat 't wit, is!" en in dit bewijs faalde, 'dan werd h ij
SÊjöiet boos, maar lachte welwillend, omdat hij wist, dat
'dwalen menschelijk is. Dan liet hij er zich niet op
voorstaan, dat hij 't toch wel bij 't rechte eind ge-
•g2$ad had, maar zweeg verder over 't verschil van in-
!2'cht, en verhoogde, schijnbaar zonder dit zelf te
l()tWeten' ZJï11- eigen geluk en dat van anderen. Zoo
sprong liij om met zijn vrouw en zijn kinderen,, met
gart<2Ön vrienden en, zijn knechts, en bewees in ieder op-
hebt te zijn 'n man, wiens ziele-evenwieht niet ver
gert, stoor d wej.d 0f gemakkelijk verstoord kon worden,
hij was 'n, gelukkig man, gelukkig alsechtgenoot
frambozen.
Er zijn maar weinig vruchten, waarvan de rationeele
- - teelt zoo gemakkelijk cn dankbaar is ais van dc f.am-
iu groote samenkomsten, en toen ik ze hoorde spre- boos. In veie burger.uin-jes neeïnt deze heerlijke vrucht i
keu, wist ik, dat zij hun verstand verloren hadden. Ik een bescheiden, vaak wei wat a! Ie besehcidên plaatsje I
hoorde zwijgen na aangeda.au l©ed, na miskenning in. Zoo gaat hel met planten, waarvan de ervarin» <>$- j
na ondervonden bitterheid en onrecht, en zag den Joerd heeli. dat het taaie gewassen zijn. die met°\\ei-
grooten hoop samenscholen om kruishouten en brand- rug of geen zorgen toch nog wat lekkere vruchten op
stapels op te richten- Maar dat zwijgen was mij 'n -leveren.
gouden prediking van onaantastbaar Geluk, die over De framboos is niet kieskeurig op zijn grond. Wan-
de hoofden der menschen heenging, omdat de menigte neer deze maai- voldoende los is l-ji gedurende den j
de prediking van het zwijgen niet kan verstaan. zomer, met name in Juni tegen hel zetten der vruch-
En, nu weet ik, dat ©r 'n groot gevaar bestaat in ten, nog behoorlijk van water voorzien blijft, dan wii
den omgang van menschen; 'n groot gevaar, om zich- de framboos er wel groeien. Men vindt haar dan ook
zelf te verliezen, eigen ziel kwijt te raken en te rui- zoowel op gecultiveerden heidegrond als in de zware
len voor iets,wat dien ruil niet waard is. Nu weet ik, klei. 't Spreekt evenwel Vanzelf, dal "de voorbereiding
dat eigen Waarheid meer waard is, dan de leugen van den grond voor de teelt van frambozen noga! wat
van tien anderen; dat éen vriend meer waard is, dan verschilt, naarmate de bodem bestaat uil zand, dan i
de vriendschap van de halve wereld en "n huwelijk wel uit zwaarderen grond.
iets heeü vies, als het niet geheiligd is door alles Op zandgrond, die vaak van nature los gmoeg is, zal
begrijpende, alles vergevende, ailes toewijdende liefde; zeer diep bewerken van den grond alleen daarom ge- j
iets heel vies en, ongehoord schandelijks, al waren, schieden, wijl het de gelegenheid opent het bed te
er tien burgemeesters en vijf en twintig pastoors, vermengen met stalmest, waardoor het waterhoudend'
dominees of rabbi's aan te pas gekomen. En 'het is vermogen zeer wordt bevorderd. Bovendien brengt men
alleen door den leugen van den waan en der c-on- door deze handelwijze veel plan ten voedsel aa'i:, waar-!
ventie, dat deze Waarheid het doordringen belet. Maar voor de framboos zeer dankbaar is. Aan varkens mest
de Waarheid niettemin, is er. Nu weet ik, dat 't wordt voor dit doel gewoonlijk de voorkeur gegeven.!
de besfe aan. zoodal de twijgen
ouderlingen afstand van J2 a 1
snijdt de andere wee.
Men bemeste jaarlijks hc! bed.
mest. aangezien bij 't inspi'ten va
wortels zeer beschadigd worden en
met per are 10 K.G. sirp K G
zwavelzuren ammoniak en 2 K.G. i
Ri'omlen kan het super doo- ren
12 K.G. slakkenmccl worden ve.w.,
an den
Chili.
gevaarlijk is zich door menschen te laten voortdu
wen op wegen, die eigen voeten weigerachtig zijn te
gaan, zooals ik weet, da;t 'n visch in 't water en 'n
vogel in de lucht thuis behoort. „Alles ist versc-hie-
den", maar elke verscheidenheid heeft hare natuurlijke
rechten.
Laat ons gaan waarheen het lot ons brengt, naar
China, naar Engeland, naar vriendschap of huwelijk,
naar de wei of naar den stal, laat ons kinderen Gods
of kinderen van den Duivel wezen, gaande naar den
Hemel of naar de Hel, ma^r laat ons ZELF gaan;
niet gedrongen, geduwd, gestompt door anderen. En
laat ons onze eigen Waarheid meenemen; eigen
waarachtigheid en eigen overtuiging is meer
waard, dan het geloof of de twijfel van tien ande
ren, Dan sluiten wij geen vriendschap, die leugen is,
en zuilen wij geen huwelijk sluiten, dat teleurstelt.
Ook goede paard en mest en koemest zijn geschild.
Op vele zandgronden zal het toedienen van wat
kalk den groei en vooral liet aroma der vruchten zeer
bevorderen. .Men geeft dan ongeveer 20 K.G. per are,
waarbij men er voor wake, dat de kalk een igen lijd voor
of na dc bemeshng met stalmest wordt aangewend.
Teneinde het verlies van s;ikstof te 'voorkomen, mag
kalk nooit boven den grond in 'aanraking kernen met
stalmest. L
Ook beer zou men bij den .aanleg van een frambo
zenbed kunnen gebruiken, doch. alleen ter .voorziening
in plantenvoedsel. met toevoeging van per are onge
veer S K.G. Slakkenmeel of supe.phosplraat en -1 K.G.
patentkaii. en dan nog alleen op gronden, welke reeds
veel humus bevatten. Voor een flinke hu.nusvorming
binnen korten lijd is de boer niet geschikt. Daarom blijft
mor aangewezen op den gewonen, stalm.es*
KECLAKIES.
is éen der verschijnselen van nierziekte. Doch er
zijn ook andere verschijnselen die op nierziekte wij
zen, zooals: waterzuchtige zwellingen, doffe pijn in
de lendenen, lendenjicht, blaasaandoeningen, bran
dende- of zanderige urine, graveel of steen, rheuma-
tische pijnen, zenuwhoofdpijn, duizeligheid, blazen on
der de oogen, onzuiver bloed, onophoudelijk dorst,
hartaandoeningen, zwakke en voortdurende vermoeid
heid, ontsteking der blaas.
Deze verschijnselen vertconen zich gewoonlijk niest
alle tegelijk, doch bij eiken nierlijder treden er ecni
ge op. Wanneer zich kenteekenen als dc bovenge
noemde voordoen, kan het zijn dat uw- ziekte zich
roede verder uitgebreid heeft dan gij vermoedt
de nieren kunnen cel na cel vernietigd worden en do
blaas verliest misschien plotseling de macht oia do
urine op geregelde tijden af te scheiden.
Foster's Rugpijn Nieren Pillen genezen deze kwa
len. doordat zij de urinewegen zuiveren, zij versterken
en heelen de nieren en blaas, en helpen de nieren
om het urinezuur en de verdere schadelijke stoffen
die de bovenstaande verschijnselen en ziekten veroor
zaken, uit het lichaam te verwijderen. ZIJ bereiken
de oorzaak der ziekte, daardoor zijn de genezingen
duurzaam.
Let er op dat gij de echte Foster's Rugpijn Nie
ren. Pillen krijgt. Iedere echte doos is voorzien van
de handtoekening James Foster. Zij zijn te Schragen
verkrijgbaar bij den heer J. Rotgans. Toezending ge
schiedt franco na ontvangst van postwissel f 1.75
voor éen, of f 10 voor zes doozen.
