1
Voor Dammers.
21 27
n Laai- ja Tiiiiilii*.
lÉMÉiinj op Texel.
P
SR
M
9
om
Ws
"M,
m
m
m
m
Aisteröiisclia Bram
Zaterdag 3 Augustus 1912.
5(ie Jaargang. No. 5158.
DERDE BLAD.
Allea deze rubriek betreffende te zenden aan, de
Redactie der Schager Courant, onder het opschrift;
„Damrubrlek".
Oplossing Probleem N'o. 98,
van W. H. Hoogland, utrecht.
Stand zwart, 8 schijven op; 1, 5, 13,
29, 35 en een daan op 6.
Stand wit, 11 schijven op: 12, 15, 16
36, 38, 43, 48 en 49.
13, 19, 23, 28,
1, 30, 31,
Oplossing:
Wit: 4339. Zwart:
1510.
2117.
127.
3934.
49—ii'
16 7 en wint.
24.
14.
22.
12.
40.
49.
21.
zc in hun ongelijk gesteld worden en ook ongelijk
hebben.
En ,uit deze twee soorten nu, uit Zondags kinde
ren' en „Ongeluksvogels'', bestaal voor twee derden
de mensohheid. De rest wordt gevormd dooi* meer ge
wone mensclien, waartoe gij en ik behoorenBij ons
kalven de koeien alleen, en als wij 'n dubbeltje op
't dak gooien, vallen er nooit meer dan twee stuivers
omlaag, tenzij.... 'n uitgever of 'n kwartjesvinder
„klaveraas, een, twee, schoppenboer" even niet
óp zijn troef lette, en.... Nu ja, maar er zijn mery-
sohen,... waarover 't geoorloofd is te zwijgen. „Waar
over' is heel iets anders dan „over wie". Ik zeg
dit alleen maar voor 't geval, <iat 'n schoolmeester
aan mijn taalkennis zou twijfelen, en nu begrijpen we
elkaar waarschijnlijk.
Maar ik 3iad 't over „Zondagskinderen' lot .welke-
soort jk 't genoegen heb gehad, óók 'n tijd te behoo
ren. Nu niet meer. al sedert lang niet meer. Ik 'be
hoor. geloof ik. nu tot de verleden week zoo typisch
door „Hel Volk'" genoemde en zoo gretig door de
„Scthagor' overgenomen „Citroenen", aio uitgeknepen
worden, en die ik „Ongeluksvogels' zou noemen.
Ge herinnert IJ immers die vertelling nog wel van
die werklieden op de Leidsohe Broodfabriek', .welke
werklieden legen 1 September ontslagen zullen wor
den r Zc zijn bijna allen 30 a 40 jaren aan genoemde
fabriek werkzaam geweest en mogen nu almarchec-
ren. Tw<ee hunner, die bijna 70 zijn, krijgen 'n pensioen
'n „tijdelijk" pensioen van f 4.in de week,
en do anderenhoopt men, zullen wel in 't water
neer 't niet is verdiend. Dan is 't armen
zorg, dan is 't bedeeling of dieverij.
Wilt ge dit Indenken. Koninginnen en kwarljcsvin-
dersWerfcversdinffers en werkers 't Zou "kunnen,
dat ge er in sommige omstandigheden aan daeh:, rn
dan zoudl Gij zelf er het meest wel bij varen.
Ed.H. 1
ment. en alzoo allea wederom had gebracht op dem
ouden voel."
Utrecht. C. P. BREED.
Ui U
(Vervolg en Slot.)
Den, 19deu October vorderde de Engelsche commis- ^bracht aan liet lioofdbcs:
J-'CU -1 Juieu wi~uv.«
saris-generaal eene leverantie van 840.000 pond hooi,
benevens, eene/ opgave van den voorraad hooi, turf,
brandhout, vee, schapen, aardappelen en kool. Men
protesteerde hiertegen door het zenden een,er com
missie, echter zonder succes. Ondanks de door haar
gedane pogingen, krachtdadig ondersteund door H.
van Stralen Jan., moest, het hooi geleverd worden.
Nog op den loden November, dus lang na de ge
troffen, capitulatie, werd door den, commissaris-ge
neraal geëiBcht, om aan de gedane requisitie te vol
doen. Op dien datum nog zond hij een officier met
eenige suppoosten, oim de aflevering tem spoedigste te
bewerkstelligen, waarmee inderdaad des anderen,
daags een, begin, werd gemaakt, hetwelk door de ver-
andorde omstandigheden geen, voortgang had.
De Engelschen. waren, echter uit, zelfbehoud; gedwon
gen zoo op te treden,: het was een onmogelijkheid
het ZU1 VELOONSlXENTSt'HAP IN 1911.
Evenals in vorige jaren werd ook over het .ifgeioo-
pen jaar door den Zuivclcoasulcnt voos' Noo: d.'ioiland,
,de heer Dr. L. T. C. Schcij tc Hoo n, vei slag bil
de Hollandsche
ioopm oi ergens 'n louw en balk vinden, om zich op SdSSuSTÓ-
te hangen.
Jarenlang hoeft dc fabriek zie „Het Volk'
ue „Scihager" tien en twintig procent aan h,
aandeelhouders uitgekeerd. Heeft de Directie dier
1 hoe'ften'ui't Engeland per scheepsgelegenheid hierheen
te transporteeren, en was de vijand in den beginne
geweest op de onzen veld te wm-
ia de Zijpe te nestelen en zich
de „Sctager" tien en .Iwinlig, procent aan ^l^TS^SSSSi
09,
Oplossing Probleem No.
van, A. Labrie, te Winschoten.
Stand zwart, 8 6chijven op: 6, 10, 18, 19, 22, 24,
27,, 28 en 2 dammen op 3 en, 35.
Staand wit, 11 schijven, op: 16, 26, 30, 33, 39, 42,
'45, 47 tot 50.
Oplossing:
Wit: 2621. Zwart: 3 26.
16—11. 6 17.
4237. 26 29.
4944. 35 49.
4842. 24 35.
50—44. 49 40.
45 5 en wint.
SLAGZETTEX IX DE PARTIJ
briek nooit eens óverwogen aan wie zij die winsten nen en zic^ V'Y' ^haffen die anders
eigenlijk te danken had.? O, zeker, aan haar uitmuntend daardoor allerlei dinge a -i
beheer! Aan haar exploitatie-bekwaamheid! Aan haar
passen op dc kleintjesMaar toch in de eersLe plaats
aan de arbeiders
I Die voor hun arbeid betaald zijn
I OngetwijfeldMaar nooit 'n cent aandeel ge
had hebben in de winst, die hun arbeid voortbracht.
I Ze hadden geen recht op meer!
i De aandeelhouders dan wél
j Ze hadden zuinig moeten wezen en sparen, dan
hadden za nji niet in zak en asch gezeten,
i Zuinig wezen?! Waarom/' Van hun telkens terug-
kecrend wekelijkseh tekort f
j Dan hadden ze hun best moeten doen eenigo
j bijverdienste te krijgenEr is werk genoeg in de we
den wereldkampioen I. Weisz tegen verschillen- Hadden ze daar tijd voor?!
1 ijl de Fransche spelers uitgevoerd.
Zwart: Chardonnet.
TO
:ns
on^
EB
d
h.
uit Engeland hadden moeten, komen, zoo had hij al
veel eerder om een, vrijen aftocht moeten, vragen.
Op den 239ten October was de Municipaiiteit „in
't zekere" onderricht, dat, er een capitulatie lus-
schen de oorlogvoerenden gesloten was, hetwelk, bleek
Niaatscharp.j van landbouw van zijne werkzaamhe
den in dat jaar.
Wil inecnen goed te doen enkele belangrijke zaken
uit dit verslag Jucr aan te halen, voo al \ooi hen,
die anders hiervan onkundig zouden zijn gebleven,
teneinde hel groote nut van het zuivelconsilL-ntschnp
nog pens te doen uitkomen, alsmede om op enkele be
langrijke zaken nog eens in 't bijzonder de aandacht
tc vestigen.
Het onderwijs bleek een groot deel van den lijd
van onzen zuivcloonsulent cn zijn assistent in beslag
te hebben genomen. Hier ligt o.i. zeker een der vrucht
baarste en dankbaarste gedeelten van het arbeidsveld
van den consulent.
Van einde October 1910 tot begin Maart 1911 werd
tc Hoorn den gewonen cursus ter opleiding van mclk-
eonlroleurs voor fok- en conlrölevereenigingen, zuivel
fabrieken en melkinrichtingen gegeven, waaraan 23 per
sonen deelnamen.
De leerlingen ontvingen groepsgewijs G lessen van
5 a 6 uur in pTactisch mclkonderzoek en het bere
kenen van melklijslen voor rundveefokvereenigingen en
uitbetalingstaten voor kaasfa brieken en allen tegelijk
13 theoretische lessen op Woensdagavond van 79
uur.
Aan 22 leerlingen werd het diploma als melkconlro
leur uitgereikt.
Bi
eelij:
Bij Ihet toelatingsexamen genieten onder overigens
lijkc omstandigheden gediplomeerd oud-leerlingen van
EIJ
t.
RO;
Wit: I. Weiss.
Stand zwa,rt, 5 schijven op: 13, 15, 23, 28, en 44.
Sfand wit;, 5 schijven op: 7, 25, 26 ,27, en 48.
Weiss speelde in, boveustaanden stand 2722,
zwart 28 17, wi't 72, waardoor de partij op eigen
aardige wijze door zwart verloren werd.
8
s
«n~
m
H
üKi
tri
-3
-p-,
B i
S
IÉ 1
oor
te
ra
Wit: I. Weiss.
Stand zwart, 17 schijven op: 1, 2, 3, 5 tot 8, 10,
12 tot 15, 17, 18, 19, 24 en 25.
Stand wit, 17 schijven op: 28, 30, 32, 34, 35, 31
tot 48.
Weisa speelde nu:
Wit: 2823, zwart: 19 28 (IS 29 volgt
■elfde).
Wit: 32 23. Zwart: 18 29.
34 23. 25 34.
40 18 met winst.
CCCLXI.
OVER „CITROENEN".
OVER ZONDAGSKINDEREN EN
ONGELUKSVOGELS.
„De ziel des mensclien, gi-oeit niet van loon, maar
van den arbeid, die het loon verdien,t^"'
„Max Hayehws Toespraak Mnltatuli. j
tot de Inlandsclie Hoofden,".
„Mij mogen mensclien missen; nooit mijn God.
Wie Hem vreest, vreest ook stil te zit,ten."
„Aurora, Leigh". Mevr. B. Browning. 1
Er zijn mensclien, wien alles meeloopt. Zondags-
mensclien" „Onze-lieve-lleers-beestjes'', >oor .wie liet i
opzettelijk zou gaan regenen, als ze '11 paraplu bij
zich Ihebben, alleen maar omi lion te bewaren Noor
't slaan van 'n gek figuur, met zoo'n onhandig ding
onder je arm, als 'n paraplu ismenschen, die 'n
stuiver op 'l dak gooien en 'm er als 'n rijksdaalder
zien afvallen, waar de ossen kalven, de melk nooit
overkookt, het liooi nooit broeit; in één. woord „zón-
dagskinderen", bij wie 't juist bedtijd is, als de lamp
is leeggebrand en „Lotisico'' of het twintigje in de
staatslolerij andere kanalen opent tegen den tijd dat
't spaarbankboekje den geest zou geven.
En er zijn andere menschen, bij wie 't juist anders
om gaal. Ze koopen 'n paard en eer ze er mee thuis
zijn, is 't nog nauwlijks 'n toonbare ezel, 'n ding op
vier poolen, ja. maar evenmin geschikt om te dragen
als te trekken. Als zc ruggelings op s'.raat vallen,
breken ze hun neus, cn ais ze 't zouden wagen 'n
hoeden- en pettenzaakje op te richten, zou Onze lieve
Heer in dien tijd kans zien mensclien te maken zon
der hoofd. „Ongeluksvogels", die altijd uitvliegen te
gen den lijd. dat de wind zal keeren. Als ze op jacht
gaan om eenden te schieten, komen ze tijgers icgan,
en als ze er vroeg op ui Hijgen om te visschen,. van
gen zc zóó weinig, dat ze van baloorigheid hengel en
kanis kwijt raken en dronken thuis komen. Waar hen
ijt wacht. Waar ze geen e!en krijgen, omdat cr
Het is de oude kwestie van redeneeren en twisten
[in 'n cirkel, die telkens weer op 't zelfde neerkomt,
i omdat er in de wereld 'n afschuwelijk egoisme bestaal.
'n afschuwelijk heenstappen over de belangen en 't
j geluk van anderen. Het. is de misdaad van bij ongeluk
rijk geworden bandieten, om de bestolenen te paaien
met n sigaar, 'n borrel of" 'n mooi praatje, zoouls de
I Directeur van de Leidsche Broodfabriek verleden week
deed. Maar eer en deugd cn humaniteit doen anders.
Neen, men behoeft mij niet te verdenken 'n socialist
te zijn. De socialisten heb ik al jaren in mijn zak.
Maar ik kom op voor 't Socialisme, dat heel wat
j anders is, dan waar vele schreeuw leelijken
voor ijverenzijndezoo weinig mogelijk werk
doen en vooral geen hamer te verleg
gen. die de hunne niet is, en dan zoo veel mogelijk
geld op te strijken. Ik wil opkomen voor dat gevoel
van eenheid cn voor de samenwerking, die allen doet
declcn 'in de winst van dcnzelfden arbeid, op zulk 'n
wijze ,dat de klacht voorkomen wordt en elks belang
beoogd. Wanneer ik als werkman wat ik ben
hel voordeel van mijn werkgever niet bedoel, wan
neer ik er tegen op zou zien iets meer te doen -
wanneer de omstandigheden dit eischen dan wij
afspraken, wanneer ik om het uitblijven van 'n mo
gelijk vermeend recihl den boel in 't honderd liet
Ioopen en niet altijd bezield zou wezen met Toewij
ding voor datgene wat men aan mij toevertrouwde,
dan de u g' i k als w er k m a n niet. Men mag
mij veel verwijten, maar niet, dat ik niet naar mijn
beste krachten den arbeid deed. waartoe ik geroepen
werdniet. dat ik mijn woord brak.
-En omgekeerdWanneer ik als patroon wat ik
óók ben het voordeel en het welzijn Van mijn
arbeiders niet bedoelen zou. wanneer ik doof zou zijn
voor hun redelijke klacht, voor bun billijke wenschen.
wanneer ik heel hun zedelijk en maatschappelijk ge
luk ondergeschikt zou achten aan het mijne, dan
deug ik als patroon niet.
Wat ik vertrouw, dat mijn ondergeschikten 'n
mal woord, hé 1 Maai' wat ik vertrouw, dat mijn
ondergeschikten voor mij zijn willen, dat wil ïk met
heel mijn hart zijn voor hen 'n medewerker en, als
'l kan. 'n vriend, die van twee kanten voor elkan
der 't beste bedoelen.
En waar dit niet 't geval is. daar deugen de ver
houdingen niet; daar wordt óf de werkman óf de
patroon uitgeknepen als n citroen. En dit mag niet.
Als wij straks oud geworden zijn. moeten ons beider
omstandigheden bewijzen, dat onze arbeid eerlijk was
en niet de vloeken en vcrwenschingen van den een
de gerechtvaardigde vloeken en vcrwenschingen mis
schien het geluk yan den ander schaden
Toen ik dezen brief gisteren begon, was 't mijn
toeleg ge kunt 't nog bemerken uit den aanhef
'n breede beschouwing te houden over die twee soor
ten van menschen. die men onderscheidt in „Zondag-
het- kinderen" en „Ongeluksvogels", maar de tot tweemaal
toe ontvangen bedenking, dat mijn vorigen brief al
wocr „te lang* was, doden mij van koers verande-
1 ren en 'n „korteren weg in slaan, hopende dan toch
Ie komen, waar ik wezen wilde, m.a.w.begrepen
te worden. Maar 't is toch wel jammer, dat ik dit
doen moest. Het onderwerp leent zich lol geestigheden.
Want als tegenhanger van da! Leidsche bericht, waarin
dan van die „Ongeluksvogels' sprake is, had 't bericht
u.a.. door het vertrek van het volk der Bataafsehe UUu-1Lu,uu»u
vloot op den, 17den daarvoor en, door den, spoed, rKII||9,.n ,ercu.tjsus de voorkeur. Uit 'de goedo
waarmee de inscheping van de vijandelijke troepen ki i. i Per,sone.^ over het algemeen
geschiedde. Besloten werd een commissie te benoe- ')lcok. dat het onderwijs aan de landbouw-
men, bestaande uit den voorzitter met den schout, s.cn een, geschikte Voorlooper voor dat aan
teneinde bij den Engelschen commissaris de betaling t Omopleiding van melkcontroleurs is.
te bewerken, voor het geleverde aan de Engelsche 04 urijnri?' i ecrl. nieu\yc cursus geopend met
armee, bestaande uit: wagens, paarden, haver, hooi, TL onderwijs^isuitgebreid met onderzoek,
stroo, sterken drank, enz. en van de kosten, ge- ondeugdelijkheid voor de kaasbereiding
maakt ten behoeve van de BataaCsche scheepsbeman- n,) lc- L,e theoretische lessen wprden niet meer
ning. avonds gegeven, maar oensdagnamiddags v^n 2—I
Deze gecommitteerden werden, daarenboven, verzocht nn,
om, ingeval de betaling ten opzichte van het volk .1 F™ oeiangnjke onderwijsiniichiing, welke aan
der vloot niet volgde, zich dan bij den heer H. van 'ooosulent is toevertrouwd, is de Vakschool
soor j\ aas makers te Hoorn.
Stralen Jzn.. als een der vertegenwoordigers van den Van October 1910 tot April 1911 ontvingen de Iecr-
r" had aa^geb°-j Hngen. 12 in „getal met f toehoorders. 3o lessen ,v.,n
den, te vervoegen.
De uitslag der herhaalde en
door de commissie in het werk gesteld, om voor
Erfprins, en die in, deze zaak zijn, hulp 1
7 uur van den consulent en groepsgewijze 4 middagen
moeilijke poging jn pnictlsch mclkonderzoek 'van den assistentie -
iiare wet,tige vorderingen voldoening te erlangen,
was grooteiideels zonder vrucht en, den Engelschen
onwaardig. Den 1 oden November deed zij van hare
verrichtingen verslag.
Betreffende de teruggave der wagens had zij tot
antwoord gekregen,: „dat, wat deze teruggave aanging
bij het fin,aal vertrek der Engelsche armee, men
dan, wagens en paarden genoeg zoude overhouden,
waaruit Texel zijn gefourneerd aandeel zou kunnen
terug bekomen."
Inderdaad liet de vijand bij zijn,.aftocht eenjge goe- i
deren achter, bestaande uit: 107 zakken onderschei
den soorten meel, doch meest bedorven, 43 zakken
zemelen, 14 zakken haver, een weinig pekelzout, S0
losse kaarsen, 1250 ledige zakken, meest onbruik
baar en, beschadigd. 12 zakken beschuit, een, partij
wagenp en paardentuigen, meest allen beschadigd en
4 wagenldeeden. Deze goederen werden door den
commissaris-generaal H. Motz ter beschikking ge
steld van de magistraten van de Zijpe, Scbagien. Cal-
lantsoog en Het Veld, Petten, en, de eilanden Texel
en Wie ringen, zoodot daarover door hen zou kunnen
worden gedisponeerd op zoodan%e tijd en wijze, als
zij ten, voordeel© der ingezetenen zouden achten, ten
einde ze oprechten onpartijdig onder diegenen te ver-
deelen, die het meest door de rampen des oorlogs
geleden hadden.
Bij de schriftelijke kennisgeving hiervan, drukte de
commissaris-generaal zich aldus uit:
„De magistraten dier onderscheidene Districten, wel
ke door de Britsche en Russische troepen, ingenomen
zijn geweest, zullen mij zekerlijk het recht laten we
dervaren. van te erkennen, dat door mij volkomenen
volle betaling gedaan is geworden van alle leveran-
tiën, in de landstreek gedaan, waarvan de rekenin
gen, met behoorlijke bewijzen ondersteund, volgens
den inhoud mijner Proclamatie van den 30 Augustus
1.1. ingeleverd zijn geworden."
Zij, die «enigszins bekend waren, met de door de
ingezetenen geleden schade, beseften uit de vergel ij-
'gen leerlingen verwierven het diploma.
In October 1911 is een nieuwen cursus met ecu
evengroot .getal leerlingen geopend.
Verder werd nog onderwijs gegeven aan de Rijksland-
bouwwinlcrschool te Schagen cn aan den onderwijze,s-
cursus ter opleiding voor de acte landbouwkunde to
Alkmaar.
Het is ontwijfelbaar, of dit onderwijs zal zeer veel
bijdragen tot verheffing van het zuivelbedrijf in ouzo
provincie.
Een nadeel Van bet uitgebreide onderwijs in deu
winter is, dat bet houden van voordrachten er zco
goed als geheel bij in moet schieten.
Wij zullen de laatste zijn om het nut van een goedo
voordracht in twijfel te trekken, doch de beschik ba 10
tijd kan maar een keer besteed worden en dan is dal
o.i. het beste met de vorming van een geschooh.'e
kern van personen, welke zich over dc geheele provin
cie verspreiden.
Waarschijnlijk door het heorschen van bel mond
en klauwzeer kwam bij het consulentschap mind e
aanvragen jn. van fabrieken en boerderijen ojn c<-n
bezoek* van don zuivelconsulenl in verband met bedrijf
sfoomissen, meestal kaasgebreken. Toch werden nog
9 fabrieken cn 8 boerderijen met het oog hierop, óen-
of meermalen bezocht.
Over het geheel veroordeelt de zuivelconsulenl de:i
toestand van 'hel bedrijfswater. zoowel aan fabrieken a!s
aan boerderijen als slecht. Dit is te betreuren, tkxh
nog meer valt het te bejammeren, dat de consulent
niet kan roemen op medewerking, teneinde verbetering
te brengen.
Het is tc begrijpen, dat de gewenschte verbetering
(-gewoonlijk gepaard zal gaan met moeite en kosten.
1 doch zoo ergens, dan kan hier de zuinigheid de wijs
heid bedriegen. Het is begrijpelijk, dat het voer den
consulent, die persoonlijk niet hel minste belang hij
de voorgestelde verbetering heeft, niet 3angenaam 'kan
zijn. .als die verbetering, door hen, die cr een groot
belang bij hebben, wordt nagelaten.
Vele adviezen werden wederom gegeven. Zoo mogv-
O
king daarvan, met de waarde der opgenoemde goede-' ,.-J.JU''«ciucn «eucioiu g^-geveii. z-uo „roeo
ren zeer gemakkelijk de geringheid van het aandeel, nJk ,s dc zuivelconsulenl op Dcmderdag- en Zaterdagmt;*-
hetwelk de belanghebbenden in. de opbrengst daarvan °P ZiJn bureau tot hel geven van adviezen. Een vast
moeten gehad hebben; en even waar als dit is, even sP^ekuur w.',;dt overig.-ns niet gehouden,
waajschijn.lijik is het, dat deze gewaande edelmoedig- ja';0~"'irium wt den w.'ri. ee:i groot aan!nl
heid der Engelschen meer te zoeken, is in de nietig- onderzoekingen verriclit en wel'hadden deze o.a. b'c-
heid, welke zij aan deze goederen toeschreven en />king het volgende:
welke daarom de moeite niet loonden om vervoerd Jn de ^tste plaats controle op het meikonderzoefc"
te worden, dan in een gevoel van eerlijkheid, onr ^'an "e melkcontroleurs. Sommig.- besturen t:>c!i zen
den zoozeer geteisterden burger in, zijn, geleden schade. llcn zol> nu en 'kin tor conü-olc van hun conl-oleur oen
tegemoet te komen. pa ra llel monster in bij den zuivelconsulenl. He! is hit-f
Op de rekening van het geleverde ten behoeve der gclcgenlieid hiervoor beslaa'. Voor den
^^^ÊÊMêMho vloot was de-navolgen- controleur js het ccn voc tdurendc aansporin- tot nauw-
kcung .«Kteïorft. vfrrr ,1a fercrand.^ ol l.d-t d< r
I kunnen dienen, dat de Koningin van 'f jaar, wegens
de verbouwing van het Paleis Het Loo. de gebruikelijke
receptie niet zal houden. Zooals de I) ikkers te Leiden
bij alles pecüi hebben, zoo heeft de Koningin bij alles
geluk. Want dat niet doorgaan van de gebruikelijke
receptie wil zeggen, dal ook de gala maaltijden achter-
wega blijven, wat 'n faveurtje is, en 'n bezuiniginig
I vertegenwoordigt van idem zooveel. Bij 'l bespreken van
j de vreeselijke duurte der levensmiddelen, -- zie Brief
339 van 2 Maart is ook opgemerkt, dat de Koningin
daarvoor 'n toeslag kroeg van twee ton. Natuurlijk,
j Zij is verplicht recepties en maaltijden te geven en 't
i was heelemaal niet onbillijk, dat ons Gouvernement
toen bedacht, dat ook voor. de Koningin do osselap-
pen en de rooie kooltjes duurder waren geworden.
Wel is waar was 't van datzelfde Gouvernement gemeen,
dit over 't hoofd te zien waar 't'de postlui betrof
maar Idit is nu eenmaal niet andera.
te worden bij
ik ben niet gequalificeerd.
bemanning van. de Bataafsehe
de bemerking gesteld:
„Deze rekening behoort ingelev
de Hollandsche troepen-
dezelve aan te vullen.
w. g. H. MOTZ
Alle verder verzoek, om deze rekening betaald te
krijgen .was tevergeefsch. De vorderirg
leverde aan de Schans, groot f 300.11
f 163.10 betaald.
De commissie vervoegde zich vervolgens bij
controievereeniging is 'l een marr.vvl. diu
het vertrouwen in den gang van zaken in <1, hand
werkt.
Met hetzelfde doel worden op loc! laboratorium van
den consulent allerlei inst:uménlen. welke bij de bc-
tovër-êefsoli. Do vordflrfe voor het Sï- B»«»8 ron »->arJev<Jlc stoffen in melk «(.ruikt wor-
iever0eeiöcu. u* werd met don. op nauwkciirig.jeid onderzocht. Dal h:. van een
druk gebruik wordt gemaakt, blijkt wel uit het aon'al
den ontroleeixle meetwerktuigen.' n.l. 312 bulyiometers.
80 melkp'prtten, 45 melkwegers en 700 thermometers.
Verder werden 183 monsters melk ingezonden door
heer H. van Stralen Jzn., die zich op dat oogen,-
blik op het eiland Texel bevond en stelde hem de
rekening betreffende het Hollandsche scheepsvolk ter 9 'Wrderijen en 1 kaosfabrickr-n, onder zocht cp ondcue-
hand, welke hij aannam met de bemerking, oj>i An
delijkheid voor dc kaasbereiding.
Hel verslag bevat ook een overzicht van den toestand
„dat hij Zijne Hoogheid den Erfprins daarover zou
schrijven, niet twijfelende of daar zou betaling op yan.ilc.{ behouders- e:i zuivelbedrijf ju Noordhollandl
geschieden,."
Dit is dan ook inderdaad gebeurd. De burgers
Leendert den Berger en Abraham Wentel werden na
verloop van tijd door Van Stralen aangewezen om die
bewuste rekening na te zien, opdat naar billijkheid
j betaald zou kunnen worden. Goedgekeurd zijnde tot
een bedrag vaji f 1622, werd de rekening door de
ri|| uitbetaald.
o. .i i co machtigden gequitteerd en heit. bedra:
Doch wat zien wij nu gebeuren 1 De posllm cn <lo rekening voor gei-oqulreerdo fournitures
ambtenaars in 'l algemeen, hebben hun duurte-toeslag trommels
niet gehad, tei-wiii Har ?n daar ik ken veel 10fs^Ys ,iimmeT voldaan geworden.
sabels en, vermiste goederen, ten
- het gezin vermeerderd is en ide uilgaven gr<vo-
postlui
ter get
toesIa0 0.
de verplichting van geld uitgeven, en brood-deelen. ont-
kolmj, klol ik lui. bijl bet lezen van 't bericht, in'
ter geworden zijn. Terwijl de Koningin, die den'
wél kreeg, op 'n zoo leuke manier .aan
onder voorgeven, dat zij niet behoorlijk geverifiëerd
was.
Den 19den November werden op last der regeering
van alle torens de vlaggen gestreken en de oranje-
boomen. die door het scheepsvolk der Bataafsehe
vloot alom op het eilan,d Texel geplakt waren, weg-
niet (Roeien, ca Io5. houd. op Joon' fc zijn.
schaterlachen liel) zien uitbarsten.
Weet Ge waarom ze schaterlachten? Omdat ze 'niet
vloeken wilden.
Ileusah, er zijn mensclien, die op hun mg' vallen
en hun neus dan breken, en er zijn anderen bij wie
Staatsloterij en "Lotisico gelijktijdig met den groolen
bom binnen vallen, terwijl spaarbankboekje en spaar
pot beide nog onaangetast zijn.
Maar dit wil ik zeggen to! Koninginnen en post
lui. tot werkgevers en werknemers, lol Ministers en
schoenpoetsers, tol mijn patroons en tot mijn knechten
..Dc ziel des mensclien groeit niet van loon. maar van het eiland door de Eneeischen Ejordonji i rd
i van den arbeid, die bet, loon verdient» waren, tc moeten blijven fnngecren en dat men al-
Men i11dil woord, dal '11 zcdcles en 'n waarschu- z°c tegen dank in die funet^ bliDeirfe, dirckt n
Mins is. niet gering. Want zonder arbeid kan 'n ziel bet vertrek der Engelschen het eiland «schouwde
- - •- - n als teruggebracht onder het Bataafsehe Gouaerne-
genomen
Den 21en November werd door de regeering een
waarschuwing gedaan tegen het dragen van oranje,
het luiden der kerkklokken bij den aanvang van den
dienst en het dragen van ordekleeren. als zijnde het
een en ander bij 's lands wetten verboden
Den 26en Novmbree besloot de regeering aan het
Departementaal Bestuur van Texel kennis te geven;
dat de Schout en Municipaiiteit bij de bezitne-
- - '--hen geordonneerd
en dat men, al-
in 1911. Door het mond- en klauwzeer en de groot»
droogte is dit verslag niet zeer gunstig. In weerwil
van de buitengewone hooge kaasprijzen in den herfst
van 1911 en dc liocgc prijzen van alle zuivelp oduclerr»
zijn toch dc uitkomsten van het zuivelbedrijf over 't
geheel slechts matig te nomen, op vele plaatsen zelfs
als slecht te knnsche's-n.
In 1911 werden in Noord'holland 6 kaasfabrieken op
gericht. 3 werden opgeheven, zoodat rp 31 December
1911 in onze provincie 134 kaasfab rieken in werking
waren, waarvan 107 op coöperatieven grondslag werken,
14 niet coöperatief werken en 13 tot e-n tusschenvorm
gerekend moeten worden
Naar aanleiding van de oprichting eener zeer mo
dern ingerichte zuivelfabriek (St. Maartensvlotbrug),
schriift het verslag:
..Hét schijnt, dat de coöperatieve fabriekmatige zui
velbereiding in Noordholland nieuwe banen gaat be
treden in den zin van bovengenoemd feit. Gewoonten,
waaraan men zich onverzettelijk vasthield, worden los
gelaten. Men begint het nu gord t? vinden, dat dc melfc
van de boerderij vanwege de. fabriek 's avonds &r
's morgens wordt gebaald, dat de wei er naar to.*
wordt gebracht, dat de boterbereiding geheel van do
boerderij naar de fabriek wordt verplaatst, dat eer*
vakman nis directeur optreedt. Worden er grootma
kaasfabrieken opgericht., dan zal men. ook mec-r cn
meer over^i-m tot hel cent-rifugecren van de wei, waar
door <lc kwaliteit van dc wcibo'er aanmerkelijk /at
worden verbeterd en eveneens de opbrengst verhoogd.'"
D. E. LANDMAN.
