Iffll
Grepen i Land- en Mop
3e Molen van den Keuden Grond.
Hierop maakt hij ooi verdeling van de fple». \n
Zaterdag 7 September 1912.
5(>e Jaargang. No. 5178.
TWEEDE BLAD.
WINTERLAND- EN TUINBOUWOXDERAVIJS.
onderwijs aan, een cursus te geven, gehoor te geven, -- -
dat steeds meer gemeen- die met speelgoed «1 die mei en onder ménsen.
llen bij vacatures En dan zou ik de volgende parag "aai wel in z'n
een titularis te benoemen, tevens bevoegd tot het geluid willen overnemen, als de ruimte het mij
of tulnbouwonderwijs
alsmede de omstandigheid,
tebesturen i>ogingen in het werk stellen bij vacatures
geven, van land-
Fiet. Daarin heelt hij het over de fantasie, waarmee het
tijd is, dat
- - ;hcpp md werkt. nameiijK in <i
«5 zich hij
de cursus uitgaat, ol' bij den land- of tuinbouwon-
der wijzer, die er aan het hoofd van staat, zich voor
deelname aan, te melden. Ook daar. waar een. nieuwe
'cursus zal worden opgericht, waehto men met de aan
gifte niet te lang, aangezien voor 1 October de noo-
digc bescheiden ingezonden moeten zijn bij de Di
rectie van den Landbouw. Tn plaatsen, waar geen
land- of tuin bouw on,der wijzer is gevestigd en een ver- Tc douij heeft. Geef hel een eenvoudige
eeniging den, drang gevoelt aan de eventueel geble- al te veel moois er aan geef het blokken." waarmee
ken behoefte aan dat onderwijs tegemoet te komen, bel op hondc-rderlei manier werken kan. geef het wa-
kan het onderwijs ook gegeven worden door een be- ter en ocef het zand. En wij. mensen van deze tijd.
voegd onderwijzer van elders. In dergelijke gevallen wij onderwijzers van deze tijd. zeggen geef ze ook
J kindsheid, de tjjd,
...arin ook volkeren hun goden sriicppm en slechts
door middel van de dichtkunst spreken r
Daarom, zegl liij. en het opvolgn van z'n rand
kan nu nog in meer dan honderd jaar d.» speelgoed-
gevende gemeente ten dringends'c worden aanbevolen,
geef uw kind zulk speelgoed, dal de fantasie nog wa.
Ie doen< heeft. Geef het een 'eenvoudige pop. zonder
uitspansel doorkliefden en de donder ratelde door hot
luchtruim, fluisterde het meisje vers. hrikt: .Moeier,
moed- r" Toen tb- mo> '-r op haj r dochter afkwam,
bemerkte zij lot haar grooie .erbuxhig. dat Grietje
mot opgeheven re« htcra: u: in litvar 1 cl l kapt. lag. Hot
leek een wonder. De anders zoo mariifeloozé kon np
zoo waar ntet alleen haar rechterarm,Ij maar ook
haar boenen in, rug bewegen! lx- verlamming was
geweken. Door schriz waa ze venamd door schrik
was ze nu genezen. Alleen dj keerde nog niet
Alcii kan zioh de gra>i: vrzugi - \jii het .i-iisg'zin
de»! ken.
l>e ..Prov. Grv». schrij!; in aan.>! iin".ig titel
dli bcridtl
Het meisje, waarvan in dit bc ich' sprake is, is do
28-jarige dochter van den lieer G. J. Spic>, limnicrmaii.
Het meisje dat lol liaar 25ste jaar evcu g-xxl Ier been
was als iedereen, moest zich in «ld jaar onder behan
deling stellen van prof. dr. E. Wiersma, daar /.ij ze-
nuwlijdcres was. Terwijl zij toen eens in de polikliniek
wachtende was. kreeg een ander natiën o o.-ji hevigen
- volwassenen, wvim.- BH
voor het in den aanstaanden winter wederom te ge- hebben aan hen, die in liét land- of tuinbouwbedrijf spottend glimlachje door velen helaas nog ontvangen tc
yen land- en tuinbouwonderwijs. In de plaatselijke werkzaam zijn en den leeftijd van 21 jaren hebben Ik-- worden, want we weten, met Jcan Paul. met Rousseau
L!.',den beginnen reeds de oproepingen van, leerlfn- reikt in een G a 12-tal lessen Jict belangrijkste ovea' en Fröbel, dal de drang tot doen een van de meest
of ander onderdeel van den land- of tuinbouw waarachtige elementen van de rncnselik'e. dus van de
v i.p djgjgg anderdeels bcslemd zijn om jonge- kindorlikc, geest is. en dat liet kind en de maatschappij
uei wij. ncuoii. ut nu ,a„u ÓF Tuinbouwbedrijf werkzaam, én er wpl bij'zullen varen als de opvoeding en het onder
dat de ontwik- die als regel reeds een inrichting voor land- of tuin wijs daarmee wal
gen voor de verschillende onderwijsinstellingen te ver- een
schijnen. Meer en meer begint zich het vakonderwijs mede tc deelen.
op Urd- en tuinbouwgebied baan te breken, terwijl Heden. in liet land-
ver.-chiïlende teékenen er op wijzen, dat de ontwik- die als regel reeds 0
keiing van dit onderwijs nog lang haar hoogste trap i)ou wonder wijs hebben doorloop.-», meer in het bij
riet heeft bereikt De meeningen der land- en tuin- zonder en eenigszim grondig onderricht te geven in
bouwers kenteren in vele streken merkbaar ten gun- een bepaald onderdeel van Jand- of luinbouwvak.
ste van deze zaak. Verschillende plaatsen zijn in in de meeste gevallen wordt het onderwijs aan deze
onze provincie aan te wijzen, waar het vakonderwijs speciale cursussen met veel voorliefde gevolgd. Al
reeds jaren is ingeburgerd, nl. ter plaatse, waar een lerlei onderwerpen, zooals bemestingsleer, jandbouw-
onderwijzer bezitter van de acte land- of tuinbouw- boekhouden, veevoeding, fruitteelt e.d. worden behan-
kun.de was gevestigd. Er zijn, ook plaatsen, waar nog deld. Tot .deelname aan en oprichting van deze cur-
betrekkelijk kort geleden het land- of tuinbouwon- sussen moet krachtig aangespoord worden,
derwijs met een schouderophalen werd bejegend en Ten slotte wenschen we de vraag te bespreken, welke
waar men, later krachtige pogingen in het werk oorzaken tengevolge hebben, dat nog niet ieder, die
stelde om de gelegenheid te verkrijgen eveneens' van een of andere land- of tuinbouw'onderwjjsinrichting
dat onjderwijs te kunnen, profiteere.n. Dit wijst er wel kan bezoeken, dit doet, en dan mecnen we, dat naast
dat dit vakonderwijs over het algemeen, een goe- het gelukkig verdwijnende oudenvclsche idéé, dat land-
■1± - 1__1 ui ..U-luManJ Jn 1i»f hrvlriif WOldl
inoer rekening gian liouden.
C.OR BRUIN.
den naam heeft en door blanghebebenden wordt ge
aard eerd.
Gaarne benutten we daarom deze gelegenheid om
en, die in staat zÜn. het land- of tuinbouwonder
wijs te volgen, op te wekken, daaraan deel té n,emen,
l i wijl we, waar die gelegenheid ontbreekt, aanspo-
en. ze te scherm»"
kan het
in ^^^j"t^kenenCltSPk 1 eia°hn'f zenuwtoeval. Door dil geval is zij <1- rn ,t. g -ahrokken.
aar voor Noordholland, respectievelijk te Schagen en SQhaven en tot wat er al "«neer met goed dat de rceJilerzijd.; va., haar lichaam vnlamd werd.
•- Gevolg in de school in die richting gxlaan kan worden, Anderhalf iaar is /ij in bet zn-keiiiins verpleeg^
het cr op met een minachlcxid of de laatste and^half jaar ligt zij thuis en is onder bc-
- «- 'handeling van cir. \an Wering. Haar plotseling gvtkvl-
telijk herstel Jieefl bij haar de hoop op een volkomen
genezing in sterke mate aangewakkerd. Vreugde blonk
er uit de oogen van de patiënte, .toen zij ojis door
opheffing van den rechterarm het bewijs kon leveren»
dat Idc schrik over den zworen donderslag haar daartoe
de kracht had teruggegevenOverigens is haar toe
stand nog onveranderd gebleven. Maar ze hoopt dat
haar kracht spoedig zal toenemen en ze ook nog eens
weer zal kunnen loopen en haar stemgeluid zal terug
krijgen.
VONNIS BEVESTIGD.
Voor het gerechtshof te Amsterdam is gisteren in
lioogcr beroep behandeld d- zaak van den 40-jarigjn
vrachtrijder A. L. san Sijbekarspel, door de recht
bank te Alkmaar bij vonnis van 2.8 April IJ. veroor
deeld tot een weck gevangenisstraf, ter zate dat bij
j tc RcnningbToek met een schop in de hand D. R.
heeft gedreigd, dezen ..den kop in te zullen slaan*'.
De advocaat-generaal, mr. baron van der Feltz. rc-
quireerde bevestiging van het vonnis. Verdediger was
mr. A. Huizinga van Hoorn.
TREURIG ONGELUK.
Men meldt uit Heerlen
Gisleravond had bij aankomst van den trein van
half acht uit Ilerzogeurath. op het perron te Heerlen
een treurig ongeluk plaats.
Een mijnwerker, uit DuiLschland afkomstig, had hier
werk gezccht en g?vonden. Hij liet dus zijn gezin,
tielsaande uit vrouw en vijf kindercnx overkómen. Bij
het uits!app?n uit den trein, bemerkte de vrouw <fc,t
haar zesjarig kind nog in de coupé was achtergebleven.
In allerijl' begaf zij zich in het rijtuig, nam Eiaar
en tuinbouw het best uitsluitend in het bedrijf wordt
geleerd cn dal boekenwijsheid cr niet wel vercénig-
baar mee is. ook bij. velen een zekere afschrik be
slaat voor de waar hunne meen in» onnoodige geleerd
heid .welke wordt onderwezen. Van bemesting, ja,
daar wil men wel graag \rat van loeren, of van veevoe
ding. .gezondheidsleer, veekennis. bak- én kaseulluur,
cr»K»;L-iinfU> <ln| lükl
We willen daarom over het land- en tuinbouwon- e.d." maar natuurkunde cn vooral scheikunde, dat lijkt
erwijs en zijn, instellingen, in onze provincie ieits zoo iels onnoodigs en moeielijks, dal men cr maar
mededeelen. liever niet mee begint.
De beste gelegenheid tof het ontvangen van vak- Het dient erkend, dat deelnemers aan het land- of
interschoien, waarvan, we in Uiinbouwondenvijs zich vaak in den eersten lijd vooral
400ste Staatsloterij.
4de KLASSE, 4de TREKKING.
HOOGB PRIJZEN*,
f 1000: 8052 9159.
f 100: 1931.
356
4333
6230
100SS
11441
13211
18001
20324
832
462
644
89
445
532
16
392
1050
555
7026
97
701
633
75
491
192
754
130
108
728
731
526
815
260
888
384
148
862
14007
19258
993
377
939
8095
178
12023
15036
262
997
434
5020
347
183
24
500
309
2100
182
529
355
359
755
319
252
383
9206
668
417
790
402
331
760
251
722
607
16825
442
748
799
276
764
707
17135
590
749
827
628
982
712
157
923
4284
875
728
11040
958
771
20149
onze provincie hebben ben Rijbstninbomvwmtei-school Z„lta, afvragen waarvoor bepaaWe dlfgen
te Aalsmeer en be RSkstuinbouwwinterschoo! te Scha- eigenlijk geleerdi moeten
5en. Het onderwijs aan deze scholen wordt gegeven sdujnhjk m et Tiet vak S'noSS
Binnenlandsch Nieuws.
J-- - J1«u «VIUV 6<=5cvo" suttipliiiiv mn no, .CO. r
door een directeur en meerdere leeraren. Het1 on- evenwel zien zij wel in. dat al die wetenschap noodig
derwijs te Aalsmeer is naast het aanbrengen van al- was om een gtxxl begrip in het wezen der zaak te verkrij-
gemeene tuinbouwkundige kennis, voornamelijk be- gen dat zonder die eerst zoo wantrouwig ontvangen
reken.d op de speciale cultures aldaar. Een andere hulpleervakken 'zij wol werktuigelijk de verschillende
tuinbouwwinterschool bestaat helaas in onze provin- dingen hadden kunnen loeren, doch dat liet hoe en
cie nog niet. w_a a r o m cn daarmee het zelfstandig oordeel
Het doel van het onderwijs aan 'de Rijkslandbouw- jn afwijkende gevallen lnm altijd vreemd \rarcn ge- j
winterschool te Schagen is, om aankomende jonge bleven.
landbouwers en veehouders in de gelegenheid te stel- Ook hier geldt do reg.'lOordeelt niet over {een
ten, op weinig kostbare wijze de noodige theoretische /aak - cn vooral veroordeel! ze niet waarvan ge
lcen,n.is van hun, bedrijf te krijgen. Het onderwijs is alleen den buitenkant zie!
verdeeld over twee winiterhalfjaren, welke van. Octo
ber tot April duren. De leerlingen, ontvangen overdag
les en zijn daardoor vaak in de gelegenheid eiken
dag uit en thuis te reizen. Leerlingen welke met
vrucht beide winterhalfjaren, hebben doorloopen, ont
vangen een, diploma, terwijl er tevens gelegenheid be
staat aan de school het diploma als melk controleur
te behalen.
Als regel worden alleen jongelieden, toegelaten,
D. E. LANDMAN.
Ff et k'p'd en de fcIiooI.
XXIV.
Het S p el 'e n d e Opvoed j n
XOOEDSCHARWOUDE.
Door den Grooten Kerkeraad der Evang.-Luther-
sc-he gemeente te Alkmaar is tot organist benoemd
de heer Maarten Visser te Noordscharwoude, als zoo
danig in betrekking bij de Doopsgezinde Kerk te
Broek op Langendijlc.
LOTING NATIONALE MILITIE.
WINKEL. Klooster van der Marcus 3; Kooij Jan
1; Kuiper Jacob 2.
HOOGWOUD. Bakker Dirk 12; Bankras Pletter 3
Bos Willem 11; Gracht van der Gerardus 1; Groot
Gerrdt 10; Laugedijk Adrianus S; Langedijk Willem
4; Molenaar Engelbertus 2; Mulder Petrus 7; Ree v.
Wicher Adolf Hendrik 6; Roodt Johannes 5; Schol
ten Dirk 9.
kind onder den arm en wilde de wagen" verlaten. Irr-
tusschcn is de "trein reeds tot vertrek öi bewegbijB.-
De moeder moet waarschijnlijk pp de treeplank zijn
uitgegledenhaar kind kwam althans te vallen, met
het treurig gevolg, dal het ongelukkige meisje op da
rails terecht kwam.
Toen de trein voorbij was, vonden de beklagens
waardige ouders 't vrceselijk verminkte lijkje van hun
dochtertje. Door 'de raderen gegrepen, was de linker
arm geheel, het hoofd'gedeeltelijk van den romp ge
scheiden.
Het lijkje is naar het St. Joscph-hospitaal overge
bracht.
EEN VRIENDELIJKE ONTVANGST.
Do gemeenteraad van Renkum vergaderde:
Ingekomen waren de geloofsbrieven van het nieuw
-"kozen Raadslid den heer G. Wolzak Gzn.
Een oommissie onderzocht de stukken en haar rajy-
nr-nnt porteur. de heer Prins, deelde mede, dat do commissie»
NIEUWE N1EDORP. Fijnheer Cornens 6; G jiani. leedwezen geconstateerd had. dat de stukken
Tja.de 2; Oulces Jan 1; Stammes Jacob 3; Tesseiaar nf-f|o waren en zij mitsdien tot toelating moest
Johan.njs 4; Zander Pieter 5. vis oer en. Dc Raad besloot daartoe. Stands
-.r - vvYir OUDE NIEDORP. Bakker Pieter 1, Baij i HFT OOG T)F^> MEESTERS
(Vd-volg van SüRdchan heeftJean rus 4; Bruin Gerrit fi; Kuiper CorncLs ÜP^r e De'middagsnel trein Leeuwarden—Den Haag Staas-
ei' daarom1 ter 5: Wuis Dirk Jacobus 3- piorL<; lolian- spoor rolt g.ixg.-ld ecu half uur te Iaat uil ae Lec.t-
SPANBROEK. Boer de oh Jolianóes 4 Schilder wardcische slalionsljekapping. Door den reizigersicc-
Kuin Niootaas 5, Rooi An'tonius 1; vloed cn hel constante tekort aan versterkingswagens
invloed de.r Johannes Cornel-is i, Sm t vacantieseizoen komt hier nog een kwartier!j-j
hel ,si>el Vries de Willem 2. vertraging bij en arriveert de trein in plaats van 5.5(1
Wlke en om B5»,ta ft»
wannec? de.school- ^enwin? door oeweer. i* dc halfuunorlraging ,is de tole nn-
Zo duidelik
Zo wijst
- - fgdefiniëeixi als
3ie den leeftijd van 16 jaar hebben bereikt. Voor puuj jicl spoj maar hjj
idspirantlcer 1 ingen van 15 jaar kan vergunning tot nict mjnder goede cn mooie dingen over.
oelatiDg aan den Directeur-Generaal van den Land- j,jj aj dadoLik in liet Ix-gin van paragraaf 47 (hel nes 3;
douw verzocht worden. tweede over het spel) op de ongunstige invloed der Johanm
Landbouwers en veehouders, die voor hun zoon scJixk>1, waar hij zegl: „In den beginne is hel spel
tan het ondenvijs zouden willen gebruik maken, ra- wejjjk het verwerkle overschot van de gaestedike en
len we aan, het, programma van, het onderwijs en hohaméliko krachten beide, latei', wanneer de scliool-
iven,tuëel verlangde inlichGngen aan te vragen bij SCepter de geestelijke tot regenens toe van alle vuur v.c. t,-'
feu Directeur der school. ontladen heeft,' leiden nog slechts de ledematen, door deze week te Groningen voorkwam, lezen wij nog de komst van den ochtendsnel trein uiLHolIand hi Leen war
Zeer nuttig werken de op tal van plaatsen be- jopen, gooien en dragen, de levensovervloed af.' Het volgende bijzonderheden in het „Groninger Dagbl.": den: als deze niet binnen is. .kan dc middumneUrvh*
Eande land- en tuinbouwwintercursussenHet on- staat 'er maar /0 eenvoudig en verder wijdt ,liij fcr Een tiental jaren ^geleden werd de toenmaals 16- cr niet uit.
•wijs daaraan wordt gegeven door een of meer ^j. njct over uji, maar me dunkt deze aankfacjht jarige Grietje S., uit de Martenstraat, des avonds Dat komt van het enkele spoor en is dus alleszins
d- of tuinbouwonderwijzers, soms bijgestaan voor tegen scj10OL die intellectueel alles (tot regenens onverhoeds aangevallen door een individu, dat iets verklaarbaar. Daar zal niemand aanmerking op maken
)epaalde vakken door een veearts of een, ervaren {oe) yan de kinderen vraagt en lichamelik niets of slechts met haar voor had. Het meisje vluchtte, he- Er is wel eens gevraagd of de trein dit tijdverlies
,u inbouw practicus. De leerlingen, welke een derge- zo gc^j jj snieLs Ls ernstig. En ernslig genoeg, lom vig ontsteld en overhaast, naar haar ouderlijk huis niet zou kunnen inhalen, maar daarop wordt steeds
ijken cursus volgen, dienen als regel minstens 15 le onderzoeken, of ze tegen onze tegenwoordige school eD kon van schrik nauwelijks een woord uitbrengen, met een peremptoir „onmogelijk" door hen die hol
'aar oud te zijn. Naast het aanbrengen van eenvou- ook nog met recht gericht kan worden. Wat wc later ook De stem was haar benomen. Slechts fluisterend kon weten kunnen geantwoord,
lige algemeene landr of tuinbouwkundige kennis, zujjerj doen zij verhaten, wat haar was wedervaren en groot was Toch kan het!
n- s het onderwijs op de winterm rsussen voornamelijk jn de eerste maanden van zijn jonge leven, zegt haar ontzetting, toen zij later bemerkte, dat haar Het volgende zal liet bewijzen.
ierekend op plaatselijke behoeften, zoodat dan ook - - -■ 1 -
)ijv. voor de landbouwwintercursussen het leerplan
f
terschillend dient ingericht, naarmate de cursus in
ten uitsluitend weidestreek, dan wel in een omge-
ring met gemengd bedrijf is gevestigd.
LS, De duur van het onderwijs, 'twelk gewoonlijk in
len avon,d wordt gegeven,, bedraagt twee of drie
'f- rinterhalfjaren, aan het eind waarvan aan die leer
ingen, welke 't onderwijs getrouw en met vlijt volg-
len, een diploma kan worden uitgereikt.
Ook deze instelllingen van land- en tuinbouwonder-
fijs verdienen krachtige aanbeveling. Dat'zij nuttig
rerken, bewijst wel het feit, dat meerdere onderwij- c iax>i
et W» liet ta Staat zijn aan de talrijke <uu»rasenom wikk4«r*'»'«iir»an Ue uitolike een reflectie is,
)I
Idi JeJL dSL^do^reta "an ïtet kind geen schep- rechterarm wtaal verlamd was. Geneeskundige hulp Dntsdag 3Seplcml>er gtng alles oantnnkel.jk helzclf-
kÏÏLkler Snel groeit hri mocht niet baten. Zelfs nam de zeuuwatoorms. helaas, dean^lje.
3! d!d^r,d!S indrukken shonten 'l onrustbarend toe, totdat allengs ook de beenen en Maar in een coupé der eerele klasse zal een mensr
jeugdige lichmim m diuzento l^ukkcn strranut gehoel verlamd"!,!?!»- Het meisje, 'dat bijna met ecu riddfrorde 'in hel knoopsgat .correct in zv.-jrr.-u
uit de buSta,wereld toe.tn voorJtrt opmmen jat he[ moest houüen. ken nog slechte ct-away gekleed, met. een grijzend snorretje en welver-
verwerken daarvan heeft het alle kracht nodig. Eerst voortdurend het
later, als do zintuigen genoeg ontwikkeld zijn cn die haar linkerhand en, het hoofd bewegen. Met die zorgde scheiding in het eveneens gr-ijzend maar n -i
zintuigen de hem omringende wereld tenigermate heb- eene hand kon zij zeer goed de noodigste werk- goed ingeplante haar.
nieuw zaamheden verrichten. Zelfs wiet ze het zoo ver te Zijn blik was vaag als van hen die hoog? ambleliite
sferen bereikt hchben. J
ben doen keimen, ais langzamerhand met ieder nieuw
woord de geest zich meer en meer uit z'n omwind-
selcn bevrijdt, eerst 'dan krijg', z'n spel een meer han
delend karakter. Dc fantasie heil het hoofd op en
de taal geeft haar vleugels. Slechls door middel van
de taal kan zich in het kind een innerlike wereld onl-
Feuilleton.
28.
brengen, dat ze daarmede kon, naaien, en haken. Zij
zoowel als haar ouders berustten troosteloos in de
zware beproeving en durfden al op geen beterschap
meer te hopen.
Maandagavond nu kwam de noott.-verwachte merk
waardige genezing. Terwij 1 felle bliksemschichten het
Hij had eesi spoorwegboekje in d? hand én verg>
Icek op elk slation de tijdstippen van aankomst m
vertrek zooals de dienstregeling die aanwees met jfijn
horloge.
Daar maakte hij' notities van.
or-
22
Se-
te
ter.
bS
Zö.
En de oude dokter strékte den vinger uit en wL
ip het doek: „Daar, die Maria is als een hond, die
let bloedspoor volgt van -zijn verscheurd jong. Zij
legrijpt niet. waarom zij haar dit alles hebben aan
gedaan, Zij sleept zich voort en klaagt.
j „En dan die dragers, dié zicb erbarmen over het
Joode lijf en zuchten, om den, edelen map. Maar geen
»unner heeft beseft, dat daar een koning is gestor-
ten, die hun het Godsrijk had willen brengen.
„En dan die oude, daar bij de opening van het graf
Hij staat or zelf reeds zoo dicht bij, nog een laat-
|te stap. Het liefst ging hij mee in die donkere
fuimte. Hij verstaat en begrijpt die verwarde wereld,
pch niet meer. Onverbiddelijk worden de goeden ge-
rurgd en vertrapt Maar ook hij ziet in den doode
Ie Heiland n,tet
„Slechts daar dte hond, diie ruikt met zijn scherpe
loudenneus wat de mensrhendomheid nooit verstaat.
Ma huilt de smart, zijn, afgrijoen luid de wereld in,
|ij weet wat de heele wereld moest voeten bij het
loongaan van, dezen, man."
De dokter lachte kort en, wees naar den niismaak-
in man aan den zoom van, den weg.
.En die daar, die bedelaar, die voelt ook wel. wat
rar duivelswerk hier is geschied. Tot dien heeft de
10de misschien eenmaal gezegd: sta op en wandel,
uw zonden zijn, u vergeven, of: ga vlug henen,
wil vandaag in uw huis verkeeren.
„Hij heeft zoo dikwijls zulke dingen gezegd tot
gterlei ellendigen. En toen, is in dien kreupele wel de
[reugde ontwaakt en ook zijn trots en gevoel van
renwatrde.
„Toen is hij zijn mismaaktheid vergeten en heeft
.h als een verloste gevoeld.
„Maar nu hebben, zij zijn broeder doodgeslagen, heb
jer. het, lijk langs den weg gesteurd, waarvan het
[toedig spoor nog in het zand is te zien.
„Heer in den hemel, kom nu dien bedelaar niet
te na, gij. die de schuld draagt van den dood van
dezen rechtvaardige. Hij slaat u den schedel te p!et-
ter met zijn bedelaarsfludt."
Luid en vol boosheid sprak de dokter en hij draai
de zich om en zag n,u eerst den kreupele, die als
met vlammen in de groote oogen, bleek en sidderend
naar den spreker keek.
Het was een korte en vreemde toon, dien Hein-
j rich Neuhaus uitstiet, en dan liep bij de deur uit,
als op de vlucht.
I De dokter keek hem na en streek zich over het
haar.
„Duivels," zeid© hij, „ik heb niet geweten, dat bij
hier was. Maar hij heeft het mogen hooren, als hij
het, doek reeds had gezien. Mag een schilder de men-
schen in hart en nieren, zien en uitbeelden, zoo mag
een dokter ook niet minder doen. Ik zou liegen als
ik den schijn aannam, dat déze zoon van Neuhaus
voor mij is 'n beek met zeven zegelen. Uit de zwij
genden en stilten ben ik mijn leven lang veel spoe
diger wijs fcuojmen, worden dan met dte lui, die steeds
zooveel praatjes hebben."
Hij lachte, en zocht zijn slappen hoed tusschen de
tuben verf van den dominee vandaan.
De moeder van den predikant tikte hem nu oven
op den arm. „En wat is hot nu> wat zegt ge er wel
van. dat de schoolmeester op het schilderij is en de
vrouw van den molenaar?" Zij keek hem door haar
gouden bril scherp en vol verwachting aan.
De dokter keerde zich nog eenmaal langzaam naar
het stuk om.
„Ik ik zeg alteen maar, dat ik. ook graag wilde
dat ik e.- op stond. Ik was gaarne on,der diegenen dte
daar aan het graf zijn. Daar aan die stad in de verte
is mij niets gelegen. Er is mij niets gelegen aan, hein,
die nicL bij dezen doode zijn,"
Treurig en moeilijk klonk het, wat de man zeide.
Het bleef stil.
De kleine vrouw greep maar de muts, die het witte
haar dekte. Dan gleed er over haar verstandig en
streng gezicht een weemoedige uitdrukking. „Dok
ter," zeide zij zacht. „U en ik, wij kunnen, onmoge
lijk veraf zijn, mogelijk wel om den hoek van de
eerste rots."
Hij keek op. Zijn, aeus glom. „Ja, ver weg bepaald
niet Ik geloof ook wel, dat mijn oude bruin op mij
staat te wachten, niet ver van dóen hoek daar."
Zij bleven weder allen zwijgen, met een stil lachje
op hun, gelaat.
Dan, duwde de dokter zich den hoed op het hoofd.
Hij haalde diep adem, het klonk als een zucht. Bei
de armen zette hij in de zijden en zoo stond hij nog
maals voor het schilderij.'
„Menschjes." zeide hij dan halfluid, „wanneer dit
werk zijn meester den domin^pshals breekt, dan zal
mij dat niet verwonderen. Die Jacobshofers wij leen
niet zoo gemakkelijk van hun zoogenaamde grondbe
ginselen af."
j „Maar." wilde de oude vrouw nog opmerken.
De dokter ging luid voort: „De burgemeester heeft
mij reeds gezegd, dat Christus miet geschilderd heeft,
en ook Petrus en, Paulus niet, en al de andere apos
telen. Dat het schilderen op zichzelf van den dominee
niet te pas kwam, maar dat godslasterlijke schil
deren was echter een ongehoorde zaak.
„Ik heb op aLlès maar ja en amen, moeten zeg
gen, zoo goed had de mali allesvoor elkaar, de
heilige schrift bewees hem goede diensten bij zijn
redeneering. De oude zondaar had vanaf het boek
Genesis tot aan de Openbaring van Johap,nes gezocht
naar teksten, die zijn dominee den hals zouden kun
nen, omdraaien, ©n de man had er vete gevonden. Je
begrijpt, dat de bijbel nu eem boek naar zijn hart en
ziel is, evenals voor duizenden voor hem. want de
bijbel is het boek, waaruit de duivel zijn slachtoffers
steeds een teer draait."
De dominee knikte en lachte bitter. De bleeke zo
mersproeten verdwenen onder het zachte rood, dat er
nu over zijn gelaat gleed.
„Dat ken ik, ja. ja," zeide hij. „Met den bijbel
slaan zij zelfs God dood, wanneer die hen onge-
wenscht in den vveg komt. Maar ik wil me niet laten
aanvallen en veroordeelen. Ik heb gezocht en gezocht,
jarenlang. Maar ik kon g^n Healandskop vinden, tot
ik dien daar zag liggen op zijn bed..." Hij keek bijna
teeder naar het doek. als een moeder naar haar kind,
voor wlen zij veel heeft te verduren gehad.
„Dat geloof ik," mompelde de dokter, „zij zijn er
niet dik gezaaid, dien men het kan aanzien, dat zij
veel geleden hebben, maar ook veel hebben liefgehad
Ik wilde dat mijn
Hoe was he*
en eigen glorie nooit hebben gezocht
Zij stonden alle drie voor het doek. Een ieder van
hen had een trek van nadenken op het gelaat en
toch gingen hun gedachten weer een anderen weg.
Ten slotte keek de dokter tot den, langendomi:- e
op. „De fout is gemaakt. Nu heet het slechts af
wachten."
„En de moraal: eer je een schilderij maakt, vraag
den burgemeester om raad."
i „Ja," zeide de moeder van den dominee en zij kiuk-
vte ernstig met het hoofd. „Een. burgemeester en een
doodgraver en ©en gemeenteraad,
zoon mijn temperament had."
De dokter moest lachen. „Wat dan?
dan?"'
„Dan." riep de kleine vrouw vol vuur, „dan zou
den die kerels dansen, naar mijn pijpen, en rich be
vinden in den hoek waar zij behooren. Moet een
dominee een sterke vuist hebben, zooveel tc meer
nog een kunstenaar. Want die staan onder de men-
schenmassa het meest op Gods plaats."
i Achter den gouden bril fonkelden de blauwe oogen
der vrouw en baar verstandig gelaat trilde.
De dominee legde in een hartelijke opwelling zijn
arm om haar schouders. „Moeder." zeide hij, „zie.
zij zullen njet dansen en niet in een hoek geduwd
worden, maar zij zullen vromer worden en vrijer
en beter zoo meen lk het."
„O," bruiste zij op, lrzoo meen jij het, zoo meen
de het de schoolmeester, zoo meenen duizend droo-
rners het, zoo heeft de Christus het zelf ook ge
meend; maar de dank, de dank, o dien kent
men
„Neen," zeide de dominee zacht, en zijn gteeien.de
blik zocht het doek en bleef daarop gevestigd, „neen.
den dank kent niemand anders
De dokter draaide zich om. „Goed," mompelde hij,
„maar wanneer bij ben de steenen door de glazen
vliegen, dan verwonderen zij zich niet eens daar
over
Hij liep naar de deur. Nog eenmaal keerde bij
terug en nam haast plechtig den hoed van 't lange
haar. „Dat tenminste zal ik niet vergeten. Dominea
ik'dank je."