r
:<De gebeurtenisseninhetOostendeslar.ds
Zaterdag 21 September 1912.
56e Jaargang. No. 5186.
DERDE BLAD.
NA AR AANLEIDING VAX 1»K. BRONS-
ELUS ARTIKEL OVER HET SAMEN- men d^ zeer vaak opmerken.
GAAN VAN
VORMDEN.
Mij heugt de t,ijd nog toen mijn leven
Mijn lippei (leed melodisch beven.
Zooals een vogel klaar voor 't lied.
Maar 'k heb zóo groot een smait geleden,
Dat. zoo 'k er iets van had beleden,
Zoo 'k op mijn lnit haar uitzong heden,
My'n luit zou breken als een riet.
Uit „Meinacht'*. De Musset.
Vergelijk het Christendom van heden het chris
tendom van de „groote Kerk" b.v. maar eens
met de lessen van Jezus, en ge zult verslagen staan
van de uitkomsten,
j „Indien gij bidt" zoo zegt Hij, in die onvergelij
kelijk mooie .bergrede" „indien gij bidt, zoo ge-
bruik geen, ijdel verhaal van woorden, gelijk de hei
denen doen; want zij meenen. dat zij door de veei-
i beid hunner woorden verhoord zullen worden. Wordt
hun, dan niet gelijk; want uw Vader weet wat gij
van noode hebt, vóór gij Hem bidt," (Mattheus VI
vers 7 en 8).
Ik heb diensten bijgewoond in de NederduiLsoh
Hervormde Kerk, te Gouda onder leiding van Ds.
IDeur, te Haarlem onder leiding van Ds. Van Schel
ven, te Amsterdam bij de Lutherschen onder leiding
van Ds. Mulder, bier in den Haag in de kerk tegen-
i over 't Postkantoor, waar 't bidden nagenoeg drie
kwartier duurde.
Nu komt *t meer voor, dat 'n mensch, die niets te
I zeggen heeft, wel kan beginnen met praten, maai-
geen eind kan komen. Bij feestdronken b.v. kan
En toen ik dit lang
ik 'n opzet beginnen over den profeet Micha, die 'n
heel anderen weg insloeg, om koning Achab tot rede
te brengen. Lees 't maar eens in JI Kronieken 18,
dat wint mij 't schrijven van. 't brief uit. De meeste
raenschen zijn er zeer mee gediend, als ge hen in
hun verdwazing voorthelpt en naar den inond praat.
En wie dit niet doet, is 'n spellebreker en heele-
maal geen „gewoon" mensch. Enfin, 't vergaat er die
lui dan gewoonlijk ook naar. Micha werd in 't tucht
huis opgesloten en daar zal hij ook wel gestorven
zün. H. d. H.
GAAN VAN ROOMSCHEN En" HER- bidden en niets zeggen van die heeren predikanten
aan elkaar toetste, toen heb ik bevonden dat het
klopte; ze zeiden hoegenaamd niets.
Maar diezelfde protestantsche christenen, die er 'n
zeer onchristelijke eer in schijnen te stellen,
wie van hen met gevouwen handen en gesloten oogen
't langst aan 't woord kan blijven, wat door hen
niet door Jezus maar door hèn „bidden" genoemd
wordt, bespotten hunne Roomsche mede-christenen, als
deze tien „Wees-gegroetjee" of vijf „Vader-onsj^s"
afraffelen. Want wat de «ene partij in. de lengte aan
woorden weet te winnen, wint de andere partij in
Dr. Bronsveld ge weet het al; want het heele vlugheid. Want er is geen christen ter wereld, die
relaas, dat hij in zijn „Kroniek" geschreven heeft, is zo° haastig weet te bidden als 'n Roomsche. Maar
Opgenomen in de „Scbager" van 12 September 1.1. veel woorden gebruiken, doen ze allen. Veel te veel!
Dr. Bronsveld heeft het te kwaad met de „Maria-ver- De vrome innigheid van
rd^oding" en in't geheel met den Roomsclien eeredienst. „Een stille zucht, een stille traan
Met nadruk wijst hij op het M arila-C cm gresdat in de Zijn meer dan offers en gebeden;
Voorgaande maand te Maastricht gehouden werd en Hebt gij geleden en gestreden,
waarbij een beeld van, Maria, als „Sterre der- Zee", De Heer zal 't zuchtend hart verstaan,"
piet een kroon op 't hoofd van ongeveer f 13.000, daar begrijpen ze niets van. Ze schijnen God te be-
in den optocht werd rondgedragen. schouwen als 'n koopman, die waar voor zijn geld
Heft heele artikel is geschreven in 'n too.van wil hebben,; „waar" in den zin, van, woorden, en „geld"
kalme boosheid, van wat men zou kunnen noemen: in den zin van zegen of liefde, van welke twee laatste'
:e*"Verstandelijke verontwaardiging. Hij stoot zich aan dingen ze niet het minste begrip hebben; want va,n
de tegenwoordigheid op dait Congres van Malthezer „zegen" in tegenspoed hebben ze geen benul en, 'n,
ridders, en haalt, waar hij spreekt van het verdoen Liefde, die kastijdt uit liefde, kunnen ze niet begrij-
jvun geld en het plegen, van, afgoderij de bekende woor pen. Althans niet als 't hen zelf, wèl als 't hun buur
den uit Jezaia 4 6 aan, waar deze spreekt van ,.'n man geldt; en dan nog onder zekere voorwaarden,
god, die door den goudsmid gemaakt wordt en die die God wel degelijk ter harte mag nemen,
de menschen dan op hun schouders roD,ddragen". Heel de „Bergredb" staat vol van zulke beira,cb-j
D.w.z.: niet den goudsmid, maar het beeld van den tenswaardige lessen van Jezus, maar de kerkelijken
lg°d.
voor het bewijs van vaderlandsche ijver en, voorbeeJ-
delooze stoutmoedigheid, waardoor hij met gevaar
zijn,» levens de rivier overgezwommen, zijr.de om een
vaartuig van den «verwal te halen, den vijand, die
zich daar telkens vertoonde, de gelegenheid benomen
heeft zijne helllooze plannen tot b<" verwekken van
meerder onrust en verwoesting verder voort te zet
ten. mede zal worden vereerd met oen zilveren me
daille, en waarop de naam van dezen waarlijk ver
dienstelijken man, onder het opschrift der tegenzijde
zal worden gegraveerd.
De andere veroordeel! ugen voor de militaire recht
banken en de medaiile-rcgeq voor betoonde dapper
heid gaan wij stilzwijgend voorbij.
Utrecht. C. P. BREED.
Het kind en de behool.
Vort
XXVI.
de kern de
(1799.)
Vervolg en Slot,
Het vonnis door genoemde Militaire Rechtbank ge- I
slagen, luidde als volgt:
„Gepronunfieerd binnen Wenterswijk, en verders
geëxecuteerd even, buiten Wenterswijk den 22sten No
vember 1799, het 5de Japx der Bataafsche Vrijheid,
des morgens tusschen 10 en 11 uur."
w. g. D. BOM. Audlt.
„Gezien, gelezen en geëxamineerd eisch en conclu
sie, cum ann.exis, door den, Auditeur der alhier te
Wenterswijk geëtablisoerde Militaire Rechtbank, over
gegeven op; ende jegens Johanna, Magdalena, Catha-
rina, Judlth van Dorth, alhier gedetineerd, waarbij - .-. - - m<-. ihw»
blijkt, dat gedetoneerde, oud 52 jaren, op Harreveld, meegewerkt heeft
Aemsterdanische dochter, doet mij beschcijdl
Schacml gij li voor de llollandsejiv
voor
lM>ltighcij"dt 't
Dit motto is van Roemer Visscher, die oens zoo
precies wist. waardoor de kern der natie zich ken-
op eigen
onder Lichtenvoorde. v.oongchtIs: bekend' en beleien l^Wel^Skf
Tatnd,op^derda^nv^denSeprr^ Jj?
naar een or eije u kpn of /oo wisselen immer de tijden, en wat Roemer Vis-
".ÜF' Cn scher in rijn dagen Weefde, heefi zich sedert dikwerf
alehVttWdage, doa morgens.olgens heril^'alf heT'Vóm
Lichten^ oorde heeft begeven, a|s Smj0 werkzaam kan wezen. Hoe die kem
Dat verder bij de stukken blijkt, en ten, genoege
rechtens is bewezen en daar gedaan, dat gedetineer- mtziet. is voel beter te
de op dienzelfden morgen van den vijfden, September ?,jd WÜS dat te doen.
ofschoon het niet
e kunnen 't echter hij
Dit heeft hij nu gezien in -zijn eigen land, in Lim-
burg, in de 20ste eeuw onzes Heeren Jezus Christus,
die met den dood voor oogen, geboden heeft, dat God
moet worden aangebeden „in geest en in waarheid".
Hij ergert zich aan alles wat daar, in het veel te
veel bier- en jeneverdrinkend Zuiden, geschied is,
't meest aan de bij advertentie te koop aangeboden
beelden, „die aan het Miraculeuze beeld zijn aange
raakt" en ten bewijze daarvan 'n stempel dragen. Hij
citeert 'n groot stuk uit de „Samenspraken" van Eras
mus, zooals hij dit uit diens „Lof der Zotheid" had
kunnen doen, zegt, dat 't daar in Limburg wel geleek,
alsof er npoit 'n Erasmus of 'n Luther bestaan had,
vraagt of Voetius. om zijn leuze tegen Rome. berispt
Inoet worden, wijst op de bedevaarten naar Heilo, op
<le hier te lande steeds toenemende bevolking er
kloosters, hoe de Roomsche Kerk beslag legt op
kinderen, van zeven jaar en, op studenten, op scholen
en familiën, om tot de slotsom te komen, dat zoowait
de halve wereld, dat is iets meer dan half Neder-
de Nederduiitscli Hervormden en de Roomschen
hebben er hun zieke hart nog nooit gezond aan
kunnen eten. „Zijn vijanden liefhebben, vloekers ze
genen, haters weldoen, bidden voor hen, die ons ge
weld aandoen en ons vervolgen"?! Ja, dat is volgens
hen goed voor Jezus en de heiligen, hoogstens ook
goed voor kloosterlingen of voor den, een of anderen,
huurman, dien z ij de dampen aandoen, en waarvan
die buurman noort iets zeggen mag; mafir niet voor
hen,! Heelemaal niet! Want zij zijn maar gewone"
menschen!
Toen ik dit hoorde, begreep ik zeer innig de mis
daad der Kerk, waar zij Jezus voorstelt als 'n God
of godenzoon. Voor zulke menschen is heel Christus'
leer, heel zijn leven,, heel zijn, strijd en zijn prachtig,
beschamen^, streven 'n mooi verhaaltje; moer niet;
levenswijsheid, levenskracht, bezieling, heiliging kan
er voor hen niet van uitgaan. Navolging?! Geen
sprake va,n! Z ij zijn immers maar „gewone"
menschen?! Zij kunnen er niets van verstaan,
wat 't beteekent, dat „God Zijn zon doet opgaan over
'iv j\ muien t center PO
"-•* i MaërLant lezen, bij Vissdhcr, Hooft en Brede rode zal
laatstleden, omtrent acht uur, met haren hrootte j >t ons wonden herhaald, en als Potgieter van Jan, Jan-
Lichtenvoorde is komen rijden, met oranje v net:e jjun jongste kind spreekt, zal "'t ons nicl
zich aldaar een tijd lang, aan het huis van den u mo^eIijk wezen, om het ooit weer te vergeten,
vanger Huinjnk, opgehouden, en met haar mee g - kern der natie houdt niet van
,.Dat move mannetjen met zijn geele liacr,
Wiens Iubbckéns altijd staen effen in 't ront",
en als de „moyskens van dc courtosye" Keur phan-
tasie mogelijk „op Brabantsch'" hebben gesteld, dan
zal de kem der natie daar geen vrede mee nemen,
gelijk ook geen vrede genomen wordt met de dienst
maagden. die liever een „zijden klect'" dan twee hon
den koopen;, .of mot den nieuwbakken adel. die zijn
geslacht „van haver tot garst'' rekent.
land. doortrokken is van dén zuurdeesem der Jezuïe- boozon en, goeden,, en, regent over rechtvaardigen en
jten. zijnde: „dood aan de ketters". onrechtvaardigen", evenmin als zij iets begrijpen van
Of dit laatste waarheid is. weet ik niet, geloof ik de daarop volgende vraag van Jezus, welk loon, 'u
zelfs niet, althans niet in de lichamelijke beteekenis mensch zou hebben,, als hij alleen maar liefheeft, die
van het woord.tWe schrijven geen 1500 meer, en als hèm liefhebben. De volmaaktheid des menschen gelijk
Torquömada of* vriend Alva ooit weer hier mochten aan die van den Hemelschen Vader! „Nu ja. dat
komen, om de lakens naar hunne manier van doen staat er wel! Maar, dat kan tóch niet!"
En zoo blijft hel heele Evangelie voor zulke „chris-
den broeder van daar na Wissink, in de buurschap j
Zwolle, de Emigranten is tegengegaan en ingewacht, I
zich met dezelve heeft onderhouden, naar de komst I
van, den Erfprins, Zuideras en de Hanoversche troe-
pes geïnformeerd, en vervolgens met dezen naar
Groenlo getrokken is, volop met Oranje versierd.
Dat dien zelfden dag van* daar terug te Lichten
voorde gekomen, en aan haar gedetineerde is ver
haald, dat eene Fredricus Reeeinjc dood gebleven was,
zij gedetineerde daarop gezegd heeft, dat is 'er
nog maar éen, of, broeder, daar is 'er nog maar éen
capot, daar moeten 'er meer aan, het was maar een
Patriot; en, tegeng haar broeder sprekende, in sub
stantie daar bij voegende: Broer, Toon moet direct
naar Grol, om 4 500 Huzaren te halen, dan moeten
ze allen capot.
Vervolgens een burger, die Vivat de Republiek riep,
gedreigd, met te zeggen: wacht maar manneke, we
zullen U wel krijgen!, en diergelijke oproerige gezeg
den^ en daden meerder, ajles inloopende tegen den
zoo duidelijken ietter der Publicatie van 23 en 28
Augustus jongstleden; en bij dezelve ten strengste
verboden en strafbaar gesteld.
Welgemelde Rechtbank, God en de Justitie voor
oogen houdende, doende recht, in naam en van wege
het Bataafsche Volle, verstaat, dat gedetineerde J. M.
C. J. van Dorth hier mede haar leven heeft verwerkt,
en condemneert dezelve, ter zake voorschreven, om,
anderen ten exempel, met den. Kogel gestraft te wor
den, dat 'er de dood navolgt, met condemnatie van
dezelve in de-kosten en misen van Justitie, ter tau-
xatie van flözen Rechtbank.
Aldus gewezen, binnen Wenterswijk op den 21 No-1
vember 1799, het vijfde Jaar der Bataafsche Vrij
komen, om de lakens naar hunne
fuit te deelen, dan was de eerste galg, de eerste brand
stapel, de eerste pijnbank voor henzelf.
i Maar mijn oordeel is heel anders, waar het woord dan eens over te boomen en te kijven; maar dat zijn
„Dood aan de ketters!" verstaan wordt als: „Dood licht hun leven zou kunnen heiligen, hun, spreken ,vet4 i
aan alle ketterij!" Dit is de eenige groote en alles over huren, en kennissen zou kunnen wijden, hun ei
Ün zich sluitende leuze der Roomsche Kerk; en, waar hoosheid zou kunnen doen veranderen, in toegenegen-
bare vertegenwoordigers de handen gebonden zijn heid, hun haat in liefde, hun onverschilligheid in
geworden door het langzaam rijpende, menschenver- belangstelling, hun kerkdienst in, vroomheid, daarvan
stand, en elk leven meer en meer als heilig en on- begrijpen ze niets, niets, niets!
aantastbaar -wordt erkend, daar spreekt het wel van Dr. Bronsveld noemt de idolen der Roomschen:
zelf, dat men middelen gaat bedenken, om langs kal- ,.de Kerk, de Paus en Maria". Waarom heeft bij
mer weg dan die van het geweld, de ketterij te fnui- die der andere christenen niet genoemd? Of kende
ör" ken, en de baas te blijven. Dit doet de Roomsche hij die niet? De leer der Drieëenheid. ligt anders voor
Kerk door beslag op kinderen te leggen en 't grijpen! Of is de leer van drie goden niet hei- T-.ia.°f, --en November 1799 werd freule Van
„de promotie in, deze wereld afhankelijk te doen densch? En zijn ddt dan geen „idolen"? „Idool" wil 01 j1 het Joa©n,kerkhof te Winterswijk gefusi-
zijn van, de devotie," - zeggen „afgod". Om dan, van den Bijbel dat eonig fhistorieprenten uit die dagen vertoonen i
.en of althans van iets. wat met 'n beetje toeschietelijk- mooie boek nog maar niet te spreken. Of kon j °P tel\ efyan z-1^t men bet stoffelijk j
- ,v..j-jfcjjr- -r overschot der veroordeelde reeds m de nog niet ge-
w. g. H. SCHAAPS, vt.
J. VAN RBIJSEN.
P. H. PIJPERS.
P. VERBURG.
F. VAN BERGEN.
Mij present,
W. PASCHEN G.Jz., Comm.
Dit schandelijk vonnis is werkelijk ten uitvoer j
De kern der natie is
niet opgeblazen, ze is niet
Sti - isrsrskrjt
§2, l,cl -'«Isehe
wal oorzaa
dat ze wel eens gezagloos genoemd wordt, doch wa-ir-
door niettemin het wezenlijke gezag door alle eeuwen
heen opgebouwd is. De kern der natie is blijmoedig
en opgewekt. Ze houdt niet van woorden, maar v.in
daden, en als er soms een nieuwigheidssnufje over
de grenzen waait, dan onderzoekt ze nauwkeurig, >f
dit snufje op den duur mag worden aanvaard. Als
slille kracht handhaaft de kern der natie zich' zelve.
Ze regelt alles, onmerkbaar, en zorgt zoodoende. dat van
d«-r natte is niet sirupulcns en (iSe^T haar zétTn!
mnJsIoarsjes met veel sucee'. Soms heeft ze ook een
^vondpreek ter wille ran Wn kuit-
buiten af de natie niet wordt dood geregeld. De ki
de^* natie is
miilslaarsj
dolle 11
flikker verzuimd wordt", of als er patertje langs den
kant wordt gespeeld. Dat ruimt op en ontlast, zegt
de kern der natie. Ze i's niet ove-waardig en vormt
geen groepen, die zich afscheiden, om den toon aan
te geven cn daarbij slemp drinken. De kem de natie
slaapt goed. ze Ls niet nerveus, en zoekt haar geluk
bij voorkeur in eigen huis: En nu mag in de kem
der natie soms ook de Hollandsche bottigheid te voor
schijn komen, maar wat eens in ander verband is
gezegd, dal n.I. de koning cn de kunstenaar elkaar
ontmoeten in den cenvoudigen boer. dat geldt ook'
voor de kern der natie, die natuurlijk en sterk
en waardoor de natie 1
f Wordt vervolgd).
in haar gehcci wordt hehrerW
J. KLOOTSEMA.
heid en, niet al te nauw-nemen daarvoor^ door kan
gaan en ook doorgóat.
Aan hot einde van zijn bijna vrome verzuchting.
Dr. Bronsveld uit de veelheid van protestantsche af
sloten kist liggen; er schijnt evenwel nog leven in te 1
gij hebt haar zelf gelezen. doet Dr. Bronsveld de sc-huldiging van afgoderij te laten dragen, wil i
vraag of de Hervormden het volgende jaar toch weer j den Dot-ter wel herinneren, dat kwartjes, guldens en
met de Roomschen zullen medewerken en samengaan 1 rijksdaalders als protestantsche idolen, zeer wel te-
ter stembus; of zij weer zullen zeggen: „Rome is 'n gen >i(je Kerk, den Paus en Maria" van de Room
de zusterkerk", of zij zullen blijven volhouden, dat zij schen opwegen. Als de Nederduitsch Hervormde Kerk
beiden „stoelen op denzelfden wortel des geloofs",. of jn ,jgroote steden niet zulke groote tractementen
anti-revolutionnairen on christelijk-historisehen weer; g-afj^n zouden er-heel wat minder orthodoxe domi-
met de Roomschen zullen medewerken, om den on Ier- j nees -wezen. Dat heeft Professor Nicolaas Beets al
in gang van hun eigen kerk te bespoedigen, en hoe zij j gelegd, terzelfder ure. toen hij zeide, dat de knapste
dit verantwoorden zullen „voor God, die alle beelden-dominees wel naar de groote steden zouden beroepen
dienst verfoeit,", om te eindigen met de verzuchting, worden, als ze maar wat orthodoxer waren."
„dat God het verhoede moge". Maar er zijn nu eenmaal van die domkoppen,, die
m dit niet inzien,, en die
Tot zoover het artikel van Dr. Bronsveld, 1 -
goden geen keuze doen, en noemde hij er daarom zjjQi tenminste een militair heeft den loop van het1
geen een,? 't Is mogelijk! Maar om misverstand te geweer op de kist gericht, om haar verder lijden te
voorkomen en den Roomschen niet alleen zijn b
Bekendmaking en.
W'x*
qh Ik heb bet gelezen en, herlezen en.:. ik gegrijp er
(JU niets van. Het is 'n artikel, zoo klaar als
zoo helder a^s zuiver water. maar... ik begrijp er
niets van. Ik begrijp het artikel wèl, maar Ik be
grijp niet, wat er in Dr. Bronsveld kan zijn, omge-
gaan, toen, hij het schreef. Het kwam mij voor, alsof
hij toegan,g gevraagd had tot een of ander gesticht
voor krankzinnigen, om daar, voor de verpleegden,
'n lezing te houden over de treurigheid van 't krank
zinnig-zijn en over het groote geluk, van goed bij
zijn hoofd te wezen. Maar èl zijn hoorders waren
krankzinnig, en voor de enkelen onder hen. die niet
krankzinnig wapen, was zijn betoog overbodig. In het
allergunstigste geval kon een dier laats ten aan het
6lot gevraagd hebben: „Maar beste Dr. Bronsveld,
begrijpt u dan niet, dat de ongesteldheid van die
menschen eerst moet uitzieken?"
Dan zou zijn wedervraag kunnen luiden:: „Was
dan mijn woord n,iet ernstig en waar?" Waarop weer
geantwoord kon worden: „Zeer zeker; maar de on-
gelukkigen hadden er niets aan; en het zou wel
eens kunnen, dat een enkele uit de groep, die u aoo
half en half begrepen heeft, zijn best ging doen. om
zich nog gekker aan te stellen, dan hij in werkelijk
heid is. Want neem dit van mij aan en ik zeg
dit na jaren, -n jaién tastens inde harten der men
schen dat niets zoozeer verafschuwd wordt door
den grooten hoop, als waarheid e.n verstand- PA lus
ving vr bot mee, toen hij voor Festus stond, en ieder,
die na hem getracht heeft het aan den man te bren
gen, heeft er oneer mee ingelegd en er zich moeite
n| en schade door berokkend. En op niets is de groote
hoop zoo verzot, als op apekool en, lorredraaïerij.
Was Christus' woord niet eenvoudig, toen hij sprak
van God te dienen en te aanbidden „in geest en in
waarheid"? En hebt ge wel eens iemand ontmeet, die
dit deed? ik niet; geen Roomsche en geen Luther-
sche, geen enkelen Protestant. En als ik er éen
aantrof. Spinoza b.v., om dan maar niet den naam
J te noemen van enkelen, die nu nog leven a 1 s ik
er éen aantrof, dan was hij de kerk uitgegooid of
uitgeloopen, werd hoogstens „geduld" en door Roomscl
en Onroomsch voor „ketter" uitgemaakt.
"J,
U
ir.
0 t
hun promotie in deze wereld niet willen maken
ten koste van hun devotie.
Dot h dat zijn er gelukkig(?) maar enkelen; de
meesten doen met den grooten hoop mee. huilen met
de wolven waar ze mee in 't bosch zijn en ban gen
den huik naar den wind.
Kan 'n, mensch verstandiger doen?!
Stel je voor, dat 'n mensch eens geen kans had,
om burgemeester te worden, of kamerlid, of nooit
eens bij de Koningin op receptje, zou komen
Maar daar doet en laat 'n mensch toch alles voor!
Daar is toch de heele „Bergrede" en 't heele leven
van Jezus niets bij! Daarvoor zou 'n mensch won
deren moeten kunnen doen, b.v. blinden ziende
kunnen maken!
Ja juist! Daar hebben, we 't! En dan begin
nen bij zichzelf! En dan verloeren: alle egoïsme, en
eigendunk, en eigen-gerechtigheid, en alle kunst es,
om 'n eenvoudigen eisch van vroomheid en vreeze
Gods, zooals Christus dien deed, zóo ingewikkeld te
maken, dat „eenvoudigen van hart", die door Chris
tus „zalig" gesproken.zijn, gocn steek van begrij
pen. „Maar dit kan, nu eenmaal niet, omdat wij maar
„gewone" menschen zijn", d.w.z. lammelingen,
die zoomin hersens hebben, om zelfstandig te den-
leen, als 'n ziel, om zelfstandig vroom te wezen. Wie
zich niet aan den Paus verhangt, verhangt zich aan
den Bijbel, aan den catechismus, aan den dominee,
aan, Minister Heemskerk of Talma, aan Dr. Kuyper,
aan de Koningin, aan 'u ordelintje of 'n mooi baantje
waaraan 't kerkelijk Ministerie hem helpen kan,; maar
zich verhangen doen ze allemaal; ofschoon ze geen
van allen zóo hoog van dit „zondige tranendal" ge
licht worden, dat ze hun. porte-monnaie uit het oog
verliezen. Want hangen is zoo erg niet, als *t maar
betaald wordt!
VERGUNNING TAPPERS.
Wtren. Dc Burgemeester der gemeente Sdw^n-
Andere gravures stellen ons de lugubere omgeving Gezien <le artikelen 6. 7 8 en 10 der Aloei
voor; in de verte het dorp, op den voorgrond een Politieverordening voor diegemeente ^'g^necne
stuk laad, door populieren afgescheiden van de na- VERLEENT VERGUNNING
buiige bouwlanden, verder een detachement soldaten aan de lappers om op Dinsdag den 24 Sent l
en op den voorgrond zes soldaten met den bevelvoe- a s. muziek te laten maken. lampartiien te dnpnï'^
rendem officier, waarbij de veroordeelde, gereed het hebben en te tano-n e:-n cn aniLr ró ,i l" V.
doodelijk schot te ontvangen. Op eenigen afstand lijd. anÜ~r na dcn bepaalden
de kist en, een, pas gedolven graf. Zooals men ziet, Schagen, den 16 September 1912
was men, in die dagen weinig kiesc.h en op een men- i
schenleven meer of minder zag men niet.
Van den gewapenden inval der uitgewekenen was
inmiddels niets terecht gekomen en de geheele affaire
had tot niets anders gediend dan om te laten zien,
dat de burgerij niet van hunne actie gediend was
er. bereid was goed en bloed te geven tot het behoud
der jonge staatsregeling.
Ouder diegenen, die zich verdienstelijk hebben ge-
xnaajet jegens het vaderland moet. zeker genoemd
worden de burger Hendrik van der Schilde. Deze
moedige vaderlander, die mede was uitgetrokken naar
het Lathumsche veer, had de stoutmoedigheid, om
in het gezicht van den vijand de rivier de IJsel over
te zwemmen en een aan de overzijde liggend vaar
tuig weg te halen, teneinde daarmede onze manschap
pen, te kunnen overzetten en de emigranten te kun
nen achtervolgen.
Het Departementaal Bestuur, van deze heldendaad
onderricht, deed voor dien verdienstelijken burger 'n
zilveren, tabaksdoos vervaardigen en daarop zijn daad
graveeren, welk geschenk hem door den President
van hetzelfde Bestuur met een vereerende toespraak
voor het front der gewapende burgermacht en onder
een verbazenden toevloed van nieuwsgierigen op den
15en September overhandigd werd.
En was deze belooning vereerend voor den, burger
De Burgemeester voornoemd,
P. BUIS Jz„
loco-Burgemeester.
De Burgemeester en Wethouders van Schagm dren
te weten, dat door den Raad dier gemeente in zijne
vergadering van 28 Augus'us 1912 is vastgesteld de
volgende verordening
De Raad der gemeen'e Schagen
Gehoord het voorstel van Burgemeester en Wethou
ders
Gelet op het advies der Gezondheidscommissie ge
zeteld te S diagen.
Gelert op artikel 4. sub 2 der Hinderwet
Besluit
in het belang der cpenbare orde. veiligheid en go-
zondheid vast te stellen de volgende verordening
Verordening tot aanwijzing van een be_paa!d gedeelto
der gemeenle, voor het hebben, oprichten of gebruikeTï
vin inrichtingen als bedoeld bij artikel 2, VII en 2X!
der Hinderwet, uitgezonderd slachterijen en rookerijen.
met uilsluiting van liet overige gedeelte der gemeenie
voor het oprichten, hebben of gebruiken dier inrich
tingen.
Arlikel 1.
gebruiken dier inrich-
Het is verboden inrichtingen, als bedoeld
Van, der' Schilde, niet minder vereerend was voor hem in arlikel '2 VII en arlikel 2X der Hinderwet uit^o-
het navolgend besluit van het Vertegenwoordigend zonderd slachterijen en rookerijen op te richten te
Lichaam des Bataafschen Volks. o.a. ten aanzien van hebben of Ie gebruiken anders dan
zijn daad
i, uaau de^ gemeente daarvoor bepaaldelijk aangewezen welk
,De Eerste Kamer van het Vertegenwoordigend gfdeelte zich uitstrek! builen een kring van 200' Mctrr
in het gedeelto
Lichaam des Bataafschen Volks:
overwegende, dat de burger Van der Schilde mede
in het bizonder door zijne bereidwilligheid om op de
eerste aanvrage van den commandant van zijn deta-
chement aan het Rosendaalsche veer de rivier over Augustus 1912.
buiten de bebouwde kom
10 iaï20 geMcn voor den
Aldus
in dr vergadering ran den 28cn
fget.) .1. P. W. VAN DOORN. Voorzilter
(gel.ROGGEVEEN. Seerefari».
Z'fnde deze verordening aan de Gedeputeerde Staten
Lun bericht van den 11de
afschrift medegedeeld.
te zwemmen en een vaartuig van <fen overwal
halen, vanwaar zich telkens vijandelijke patrouilles j
vertoonden, een blijk van voorbeeldelooze stoutheid u
en moed heeft aan den dag gelegd en daardoor die van Noordholland, vojgons hun"btrldd'varwl&ri TrL
atr-t n- bewijzen van gehechtheid aan de belangen van zijn September 1912, No. 42. in afschrift medegedeeld
En voor die bende heeft nu Dr. Bronsveld zijn kos- vaderland heeft gegeven, die hem, naar het voor- En is biervan afkondiging gesdijedt wam- het 1
telyk artikel geschreven. Js 't geen zonde? En is beeld onzer dappere voorvaderen, geen gevaren heeft hoort den 16 September 1912.
't wonder, dat ik niet kon begrijpen, wat er in hem doen, ontzien, om aan hetzelve zijn dienst te bewij-
moet zijn omgegaan, toen hij het schreef? zen, en daarom zijn naam verdient te worden ver-
Ik moet eindigen, anders hoor ik weer, dat deze eeuwigd.
brief te lang is; maar ais dit niet 't geval was en, Besluit:
ilc ook tijd had, om te blijven doorschrijven, dan zou dat de burger H. van der Schilde, uit erkentenis j
Burgemeester en Wethouders van Scliagen -
P. BUIS Jz„ b
loco-Burgemeester.
De Secretaris.
ROGGEVEEN.
