Niet lork was* hij bij «1© iji van het axgti-
ii5'. iiI, wljit <lc |jij-iag3 Joonen .;»e. iii jciile.1 zijn aan
gesist. Hier zoowei as w.il de Wcduwen-reii'e he
us-,I. - koestert de eer min is er Talma wat men
„pluteniscitc liefde' zou kunn.-u noemenalferite, waar-
vitsi de evenueel-bcvoordeclde slecitls klanken, an
deren zeggen steunen voor brood ontvangt. 'I Ga;'»t nu
eenmaal niot... 't ls doodjammer, housen, edoch...
Do s i]:p_-ltjes zal do veniofdge Ie.ter zelf kunnen
in\ uilen.
Hierop legde de heer Talma allen nadruk: ik heb
den menschen nooit iets anders beloofd dan ik hij
deze volbreng. Ik schrijf dit onmiddellijk na de zitting,
terwijl straks weer de avond-zitting begint. Kom pa-
der op enkele bijzonderheden in 's ministers rede te
rug. Wat den „adroinislrati'even omslag'' betreft, ver
wees de. minister naar het ontwerp-'Voegews, wat dit
aangaat volmaakt even „tflnslachtig", .liet plaksleisel
ine.nis. Waarom, ais Z.Exc. dat ontwerp zoo romp-
slompig vond, deze fout in zijne wet jiiet werd:
n.weken, werd niet aangeroerd. Thans heeft de ver-
deaging wel iets van liet „excuus'",.waarmee de school
jeugd zich pleegt te verdedigen...
Vrij uitvoerig vertoefde de spreker aan de groene
uitel bij het beloog, dat ouderdoms- cn invaliditeits
verzekering bij-elkaar beliooren; niet echter ziekte
en invaliditeit. Bij. deze laatste is een geheel verschil
lende opzet noodig. Ten aanzien der Risico-overdracht
za de heer Talma, dat hetgeen voor spooi wegpe; soneel
geldt cn geregeld is, ook tot andere categorieën kan
worden uitgebreid. Én hij is bereid, zijn ontwerp in
dien zin ie wijzigen. Hel ontwerp daar Jrwam de
minister tenslotte weer op terug, ligt in de lijn van
hel streven, gedurende twintig jaren in do meest on
derscheidene klingen des volks waar te nemen. Men
kan iets gevoelen voor de waarheid, dat de positie
van een bewindsman, moetende verdedigen een wets
ontwerp, dal hij vermoedelijk zelf op som mme punten
anders zou wensehen, die beseft, hoe zijn apologie geen
stem zal doen winnen of verliezen, weinig geschikt
Ls om te „inspireeren'". Daarvan droeg Ls mijn in
druk, deze rede-Talma dim ook wel duidelijk het
kenmerk. Ilier en daar was zij vaag, moeilijk te be
grijpen. De echte, ware, .warme bezieling, overtuiging
ontbrak...
I Mr. ANTONIO.
Binnen! andseh Nieuws.
BAAD VAN HARENKARSPEL.
Vergadering op Donderdag 31 October 1912. dos
middags 2 uur.
Voorzitter de heer 'J. Burger, burgemeester; secre
taris de lieer J. Dam.
Na opening der vergadering volgt de lezing en goed
keuring der notulen.
Ingekomen zijn:
de goedkeuring der Gcd. Staten op Kohier Hoofdle-
lijkcn Omslag; suppletoir begrooting 1912; betaling on
voorziene uilgaven kosten biand Slotemaker.
Voorzitter deelt mee, dal de ontruiming van de wo
ning van J. Koonien mei 6 maanden Ls verlengd. Dit
is naar Voorzitters oordeel, de laatste verlenging.
Tot zetters zijn herbenoemd de hoeren Bij post en
Borst.
De hoofden van scholen hebben hun benoeming
tot onderwijzers voor hel herhalingjsondérwijs aange
nomen.
Voor het heihalingsonderwijs van jongens hebben zich
aangegeven voor Kerk eb uur t 19,. Dirlcshorn 12, Waar
land nog geen bericht.
'Van het gehouden herhalingscmdcrwijs voor meis
jes zijn rapporten ingekomen. In Kerkebuurt waren
leerlingen, waarvan 2 geregeld het onderwijs volg
den te Dirkshom waren 3 leerlingen, terwijl! te Waar
land geen cursus is gehouden.
Van de afdeeling Schagen van den Bond van Neder-
andsehe Onderwijzers, is een adres ingekomen, waar
bij verbeteling der salarissen van onderwijzers wordt
gevraagd. B. .en W. .stellen voor. dit adres voor ken
nisgeving aan te negen, omdat de salarissen pas ge
regeld zijn en in vergelijking met de gemeenten in den
omtrek niet slecht zijn te noemen. Allen voor.
Volgt het schrijven van de vcreeniging van Schoolart
sen, om. in de Politieverordening op te nemen, dal
kinderen, lijdende aan met name genoemde ziekten
van de school zullen worden geweerd. Burgemeester had
.ingevolge den wenscli van den Raad een conferentie
gehad met den plaatselijken geneesheer. Deze meende
Sat het wel gewenscht is, enkele ziekten te noemen in
cIc Politieverordening, maar was het met Voorzitter
eens, dat dan een schoolarts moest worden benoemd
oni eomröle op liet verooü uit te oefenen. Dit aoinen
B. cn Vs te kostbaar cu stellen daarom voor liet schrij
ven der sehcolaPsenveroenigmg voor kennisgeving aan
te nemen. Allen voor.
De kohieren der schoolgelden worden als volgt vast
gesteld Kerkebuurt f 63.60, Dirkshom f 44,40 Waar
land 51.50. Een paar suppletoiie kohieren worden
bepaald c p f 2.55 en 1 0.4U.
Volgt bespreking''gasaansl uiting. Voorzitter deelt mee,
da: zoo.tls irekend. den Raad zicii in begtesd had ge-
ui. voor een betere verlichting der gemeen .e en dat
hel ziin goede zijde zou hebben do bewoners van dit
dcéï der gemeen:©, n.1. de vier bebouwde kommen,
zior. c laren uitspreken over een be.ere verlichting,
in d-ui zin \aa aansluiting bij de gasfabriek te War-
nu.nl'; izen. De benoemde gascommlssie, de hoeren Slot.
Borst cu Voorzitter, hadden een circulaire rondgezon
den. een paar veigadeiingon gehouden voor belungiieb-
dcii me', een der' ïleldeische pachters der Warmenhuizer
gasöiL;i:k ars spreker, met hel resultaat dat 107 burgers
zj -. i reid hadden vciklaard aan te sluiten. Deae
iiL.jra.sk achtte de g s.ommi.ssio van dien aard, dal
zij a t\i eerde vei der op de zaak in tc gaan cn in de
le plaats dan te benoemen een adviseur, die de ge
in :v« e I laren karspel zou kunnen vertegenwoordigen bij:
de overeenkomst met de pachters van de gasfabriek
te War menuuizén te maken. Voorzitter nioöhde, dal
de raadsleden zoowel als spite veel leekwaren om
tc kunnen optreden. Ter bè: preking van den tc benoe
men adviseur, weid de vergadering oen-poosje geschorst.
N'a heropening werd tot -adviseur benoemd de heer
VvJ. Smit, gasdiraclear tc Langcdijk.
B. en W. ontvangen een crediet van f 20!) voor het
honoraiium.
Hierna sluiting.
OUDE VEETE.
Om oen oude vcete is gisternacht lusschcn vier per
sonen die van de kermis tc Diachten kwamen oen
twist ons.aan, dia in een hevige vechtpartij ontaardde,
waarbij weldra de messan te voorschijn werden gehaald,
met het gevolg dal twee van do vechten dan, Jl. jde
,Wi. en zijn zoon J. deerlijk werden toegetakeld. De
toestand van den zoon is zoo ernstig, dal men voor
hef behoud van zijn leven vreest. Zijn lichaam vertoonde
lal van messteken, terwijl ook do vader niet •buiten-
gevaar is. N.R.Ct,
INCIDENTEN IN EEN GEMEENTERAAD.
Woensdagavond werd in den gemeenteraad' lo Voor
scholen oen adres behandeld van den heer J, Roos, uit
Den Haag, die op het Wilhelminafeest aldaar met een
draaimolen had gestaan, om een vergoeding van f 200
uit de gemeentekas to ontvangen, omdat do politie niet
I had verhinderd, dat baldadige handen zijn d.a.rimolon
in brand haddon gestoken.
I Het praeadvies van B. én W. luidde afwijzend cn
I werd na lange en zeer feLle discussie met 7 tegen 3
stemmen aangenomen. i
Er kwamen in het debat zéér onaangename momenten
voor. Zoo werd een der bestuursleden der Willielmina-
vcreeniging, die den burgemeester van advies had ge
diend. voor ontoerekenbaar verklaard.
Verder verweet de heer Sclimall den burgemeester,
dat hij niet geschikt was om het gezag tc handhaven,
terwijl de burgemeester dit raadslid toevoegde, .dat hij
nog veel moest leeren en zich buiten den Raad als raads
lid onwaardig had godragen,
j Hij deelde, daartoe gesommeerd, mcxle, dal do hoer
Sclimall in een café tot een beëeiigd persoon had ge-
Gemengd Nieuws.
IS GEBEDSGENEZING STRAFBAAR?
Do vraag is onlangs in Zwitserland aan de órde-
gekomen, uoórdat ^en predikant, Hermann Rulschli
genaamd, wegens uitoefening van dit bedrijf voor liet
gerecht was gedaagd. De Rechtbank te Bern veroor
deelde hem tot een boete van 59 franken, omdat hij
zich had schuldig gemaakt aan onwettig uitoefenen van
de geneeskunde. Doch in Ihoogcr beroep werd dit von-
niil f.nor hot federale Gerechtshof vernietigd, met 6
tegen 1 stom. De vernietiging berus te op den grond,
dat het verlichten vim godsdienstige handelingen bin
nen <le grenzen van de zedelijkheid en die goede orde
aan ieder .grondwettelijk gewaarborgd is. En het ge
bed, ook wanneer hel door den geloovige wordt ver
richt met betaalde hulp van oen tusschenpersoom, die
ten zijnen behoeve Gods hulp inroept onder heL op
leggen der handen, verliest «iels van zijn karakter van
„godsdienstige handeling'' ia den zin der Grondwet.
Hel „Kirclienblatt fur die reformierte Schweiz' maakt
mot voldoening deze uitspraak van hel oppeis e gerechts
hof openbaar, liet noemt de houding van de rechter
lijke macht in dezen volkomen zuiver, en vindt de te
genwerping dat men nu de psychotherapie ziele-
gc-neeskunde tegenwoordig in hammen der dokters
is geraakt, ook dc uitoefening hiervan, uitsluitend aan
de dokters moet overlaten, niet zonder bedenking. Ech
ter ligt hol op den weg der theologie om hel vraagstuk
van het gebed van haar standpunt aan een onderzoek
te onderwegen, en rust op de predikanten de plicht
nauwlettend er voor te waken, dal niet door hun
optreden aan het ziekbcxl de behandeling van den dok
ter tot schade van den zieke wordt tegengewerkt. Voor
Kredikant en dokter heiden geldt hetschoenmaker
oud u bij uw leest! „N.-R.C.'
ROOS F.VELT HERSTELD.
KEULEN, 31 October. Aan de „Kolnische Zeilung'
van hedenmiddag wordt uit New-Yoik geseind: Roose
yell hield gisteren in. de Madison Tuin zijn eerste po
litieke rede na den moordaanslag. De toeloop van
het publiek was in een woord ontzaglijk. De menigb
jubelde hem niet minder dan 40 minuten lang toe.
Natie en leger meetril een zijn. aldus was do grond
slag der gevolgde s aatkunde; elk man, geschikt om
de wapens te dragen, diende van de weermacht don
natie deel uit te maken. En dit beginsel weid doort
Savof tot vei wezen lijking gebracht. Er bestond wel twij-1
fel. of in de praciijk het aanvaarde legers leisel ui!voer-l
baar zou zijn. Maar dc mobilisatie in dezen oorlog thans»
heeft geloond, dat die twijfel ongerechtvaardigd' was.,1
Sayof beschikt over een ijzeren wil, ea heeft daarnevens 1
de groote gave, ieder die met hem in aanraking komt,f
diep vertrouwen in te boezemen. En met deze eigen-B
schapp3n is iiij, er in geslaagd, liet groote werk te.
volbrengen, waarvan de Bulgaren thans op de bloedige!
slagvelden de vruchten plukken, -
REINIGING VAN HET SLAGVELD. ft
Biji de geweldige botsingen dor moderne massa-le-1
jg - -* 1- «--• -g QJijl
T^„K'
zegd: d'e veldwachters alhier- zijn sch....
De heer Schmall ontkende dit gezegd te hebben en (Toen eerst kon hij zijn rede aanvangen.
verklaarde tegen den zegsman een vervolging tc zullen I NOODLOTTIGE BRAND.
I instellen, LONDEN, 31 October. Uil Mew-York wordt aay
i GINEESKUNDIG ONDERZOEK VOOR HET HU- de „Dailv Teiegraph' geseind: Volgens een telegram
WEE-IJK. f hier uit de stad Autonio ontvangen, is dozen morgen
Maandag is, onder leiding van ds. A. Klaverv rc- in die stad een hevige brand uitgebroken in liet St.
monslrantsch predikant te Hoorn, voorzitter van de Rein Jans weeshuis; het gebouw Ls totaal vernield. Liefde-
Leven Beweging, de aangekondigde vergadering gehou- zusters, die kinderen wilden redden, zijn liet sjachtoffer
den. welke ten doel had. een comité van actie te 1 van hare opoffeiing geworden, en kwamen hi de vlam-
vormen, teneinde een wijziging in do Nodcrlandschc men om. De andere zusteis van het gesticht hebben
huwelijkswetgeving voor te bereiden. j hel gebouw verlaten toen de muren invielen.
Voorloopig zijn toegetreden: De Rein Leven Be- HET ONGEVAL VAN DEN DUITSCHEN' JvlïOOX-
w:eging, de vereeniging tot verbcleiing van den maat- PRINS.
schappelijken en rechstoestand der vrouw in Neder- Over het ongeval van den Duitschcn kroonprins
land. de vereeniging tot behartiging van de belangen wordt het volgende gemeld. Dc jacht ging over een
der vrouw, vereeniging.onderlinge Vrouwenbescherming, weiland met greppels, waarvan sommige eerst oj) 'l
de nationale vereeniging voor Vrouwenarbeid, dc ver- laatste oogenblik voor de i uiteis zichtbaar werden. De
eeniging van verloskundigen in Nedeiiand, en de vrou- 1 kroonpiins zag een van die gr pp. s aio», het paard
wenbond te Groningen. sprong er met de voorheenen in en. stortte, zoodal de
Uit dit algemeen comité is een voorloopig bestuur j krooupiins over den kop van liet paard weggeslingerd
gevormd, waarin alvast zijn benoemd: ds. A. Klaver, werd. Daar hij echter met de voeten in stijgbeugels bleef
voorzittermevr. mr. C. Bakker-van Bosse, to Sclie- hangen, sloeg hij voorover tegen den grond en brak
veilingen. een arm. terwijl hij nog andere bloedige kneuzingen
HOOGWOUD. opdeed. De overige ruiters sprongen toe en bevnjd-
Ui'slag der verkooping van de onroerende goedea-en, den den kroonpiins uit zijn gevaarlijken toestand. ÏJij
nagelaten door wijlen den heer P. Mantel, gehouden werd naar het kasteel Ar.schau gebracht en van daar
ton overstaan van Nolaiis De Boer. naar zijn villa te Darizig.
Perceel 1, 'huis en erf ^6 A., 78 c.A., gekocht door Na reeds gemeld werd, is zijn toestand bevredigend.
den heer Wni. Vijin voor i 2105,
Perceel 2, weiland, groot 1 H.A., 42 A., 15 c.A.,
gekocht door dien heer Dr. Pool vo-or f 4030.
Perceel 3, weiland, groot 1.54.80 II.A., gelcocht door
dcai lieer O. Schermer voor f 3295.
DE MOLTKE VAN DEN BALKAN.
In de Daily News and Leader' schrijft „iemand,
die hem kent'*, over generaal Miohiel 'Savo.1', den chef
van_dcn Bulgaarschen generaalss.af. Reeds sedoit 1885
speelt Savof een belangrijke rol in heL Buigaarsohd
Perceel 4, weiland, groot 61 Aren, gekocht door den leger. Toen al. als jeugdig kapitein nog, werd gau
heer P. Kuin voor f 1285. Savof do verantwoordelijKheid van een generaal opge-
Allen te Hoogwoud. dragen en als heveLhebber van den linkervleugel vau
HET TRAMONGELUK AAN DE LIEBRUG. het Bulgaarsclie leger in den slag van Slivnitza toonde
Men sclirijft aan de Tel.hij niet alleen een dapper aanvoerder te zijn, maar ook
Gisteren is men begonnen een grasberm te leggen een tacticus van buitengewone bekwaamheid. Eonigc
op het punt aan den Amsterdamschcni straatweg, waar jaren later toen. de almachtige Stamboelof 'omzag naar
14 dagen geleden het vreeselijkc tianiongeluk plaa:s ©en man. die de ctpoiganisatie van het Bulgaars oho
had. legor op ziah kon nemen. vieL zijn keuze cp Savof,.
Dat dit niet overbodig is, blijkt wel hieruit dat die als minster van oorlog de taak aanvaardde om
gisteren nog .alleen door krachtig clectrisch remmen, Bulgarije een modern leger te verschaften,
waardoor de tram defect werd, op diezelfde p'.aats Poiiieke oneenigheden brachten licm ten val. Maar
nog maar net kon voorkomen worden dat een heer in. I897t rad hij weder op als aanvoerder van een der
werd veipletterd. oostelijke divisies. AH zoodanig verwierf hij zich nieuwe
lauweren, dia he>m weldra do aangewezen man de-
KEN RECLAME BIOSKOOP. den zijn voor de leiding van de militaire acadlomie
Het bioskoopschip dat op verschil lende plaatsen in j te Soiia. Voor een man, die. ecu geboren leider van
ons land voors'eLlingen gaf cn thans te Purinerend ligt, j menschen is. kon er zeker geen aantrekkelijker oj>draclit
is, naar wij vemèmen, verkocht aan de firma Van IIou- i bestaan, dan die tot vorming van toekomstige aan
ton en Zoon te Weesp. Deze firma zal er gratis bioskoep- voerdersen hij wijdde zich aan deze taak met dezelfde
voorstellingen mee geven en het schip tevens [voor ge-cstdiiit en energie. d;e hij- ook bij andere gelogun-
reklam-edoeleinden gebruiken. j lieden toonde. Hij bracht nieuw leven in deze instelling.
Intussohen echter ontwikkelden dc toestanden zich in
ONTVREEMDE VOORWERPEN. den Balkan, en moer cai meer kwam twijfel op, of
Het „Algemeen Politieblad'' bevat thans een lijst het Bulgaarsclie leger wel op do hoogte was ynn dc
van de sedert de laatste 7 jaren ui' oen opgeslagen taak. die het te eeniger lijd kon wachten. Toen. tin
boedel op den zolder van prreeel Hofpoort 9, Utrecht, 1902. besloten werd op nieuw het leger te rcorgani-
ontvrcemde voci-werpen. seeren. viel natuurlijk het oog weer op den man, die
In de eerste plaats een aantal schildcrten zonder j een tiental jaren geleden zich zulk een voortref iel ijk
lijsten ,een marmeren Vcnusbeeld, zele poceleinen voor- organisator had getoond, en wederom trad Savof als
worpen, modem cn antiek, een groot aantal boekwerken; minister van oorlog op. Vijf jaren lang bleef hij mi-
handschriften van wijlen Koningin Sopliie der Neder- uister en hij legde toen de grondslagen voor een nieu-
landen. Viotor Hu go, Emiie Au gier, Legouvé, Lonise we legere rganLatle. Zijn g.oolste werk was 'Wol de
Muhlbach, mevr. Bosboom-Toiissaint, Nic. Beets, Mul- legenvet van 1904, en men moei teruggaan'lot Prui-
laliili en v2n nog eenige andere Nederlandsehe ten srn's militaire geschiedenis na de Napoleontische oor-
Fransche schrijvers en poli'ici, en voorts verscheidene logen, om een vergelijking le kunnen maken. Niet
meubelen en huishoudelijke voorwci-pen. een oppervlakkig© vergelijking, want in heide gevallen
was het hetzelfde denkbeeld, dat tot een gelijksoortige
OUDKARSPEL. politiek voerde de erkenning dat de naties h:s o-
De heer A. C. Kroon alhier heeft, ontslag gevraagd risohe problemen hadden op te lossen en dat dit alleen
als brievengaarder. j kon worden verkregen door de kracht van wapenen.
gers bedekken duizenden lijken liet slagveldhet is
mogelijk die allen in korten tijd te begraven. Toch'
is heit dringend noodig, dat dc dooden spoedig ver- ve
dwijnen, teneinde Jicsmctlingsgevaar voor de levenden
te voorkomen. Men trachtte hieraan in do laatste oor- n£
logen tegemoet te komen door het maken van reusachtige
graven, waaiin de gesneuvelden soms met vijftig of
honderd tegelijk weiden neergelegd.
Doch op deze wijze gaat het werk niet snol genoeg,
terwijl ook in de haast de lichamen' niet vol doen
met aar-de gedekt wordep. ge
Evenals in den Russisoh-Japanschen oorlog op groote
schaal geschiedde, schijnt men ook thans tot verbran
ding dor lijken zijn toevlucht te nemen.
Uil Belgrado wordt n.1. aan de bladen gemeld, dal
zes groote wagons, gevuld met petroleum, zjin ver-
i trokken naar Koemauovo, waar op 24 etx 25 October
het lot beslist is van het Turksehe Westerlegcr, dat daar
op volle sterkte (een officieel bericht uit Wranja spreekt
van 80.000 man) gestreden heeft. De Serviërs moe
ten, volgens hetzelfde bericht^ 400 dooden en 2000
gewonden gehad hebben, de Turken 16.000 dooden.
Men zal de lijken bijeen zoeken, en, mol petroleum
l>cgoten, toi asch doen verbranden.
BIJ TURKSCHE GEVANGENEN.
De bijzondere co reesponden t van de Neue Freis
Press e in liet Seiwisclie hoofdkwartier tc Wranja.
schrijft
„Het is middag, en de gevangenen, die in het ge
meentehuis van Wranja opgesloten zijn, worden nagx
de binnenplaats gebracht om hun rantsoen brood La
ontvangst te nemen en gedurende een half uurtje een
luchtje le scheppen. Gisternacht zijn er weer tweehon
derd Turken, Christen-soldaten, nizams en Albanee-
zen. uit Kcemanowa binnengebracht. De Albaneezen
worden scheip bewaakt en in afzondering gehouden,
doch de Christen soldalen hebben veel vrijheid, mogen
zelfs ongeboeid in den tuin rondloopen. De meeste».
hunner bisden-éen jammerlijken, aanblik. Ilun zooge
naamde uniformen, waarvan er niet een op de andere
lijkt, hangen iu flarden om het lijf, hun voeten zijn
met 'wonden bedekt en de vermagerde gezichten ge
tuigen van veel leed en ontbering. Men ziet er knapen,
van misschien zestien jaar, die niet langer op de been.
konden blijven, en nu maar languit op <lo binnenplaats,
liggen én ik zie ook bejaarde mannen, die wezenloost
voor zich uitkijken. Al* die gevangenen vertellen ver-,
schrikkelijke dingen aangaand© liun lijden. Toen zij
in handen van de Serviërs vielen^ hadden zij juist
iu tien dagen geen kruimel tc eten gehad. Zij hebben
hot brood, dat de Serviërsvhen verstrekten, eerst eer-* -
biedig gekust en het toen vervolgens gulzig naar bin
nen geslokt.
Verder vertellen zij', dat ©r vóór het begin van
•don slag bij: Koem.anowa reeds oen Wanhopige stem
ming onder de Turksehe soldaten hee/rsehtevan
mond tot mond verbreidde zich het woord!, dal
Allah de nederlaag van de Turken wenscli Ie. al»
straf voor de omverwerping van Alwloel Hamid, en
derhalve zou het doelloos zijn, het leven te wagen.K.
En toen de Turken zagen, dat zij: den slag zoudcijU*
moeten verliezen, hebben zij zich niet lang bedacht
on zijn op de vlucht geslagen.
Deze gevangenen houden vol dat do Turken zoo vast;
overtuigd zijn van Allah's toorn over den val tan
Abdoel Hami-d dat de geringste aanleiding voldoen-'
de is om ben van allen tegenstand te doen afzien.'"
AUTO-ONGELUK.
ALICANTE, 31 Ocl, Een automobiel geraakte ia
zee. met het noodlottig gevolg, dat 9 personen vei -
-9dronken.
Ja
Burgerlijke Stand.
Gemeente CALLANTSOOG.
Ingeschreven van 131 October 1912.
Geboren: Josina, dochter ra» Adriaan van, Koo-' 6°
ten en vap Trijntje Kuiper,
GEMEENTE WARMENHTJIZEN.
Ingeschreven van 131 October 1912.
Geboren: Johanna Corneüa. dochter van Teeuvi# ze
Smiit en Aaltje Glas. Adelbertus, zoon van Theod<H
rus Gieling en Geertruida Groot. Simon, zoon van ka
Simon van Wonderen en Neeltje Blokker. Antony.' i.;
Andries, zoon van Antony Andries de Weerdt en Wil-1
lempje Weeghel. Marguerite Johanna Maria Josephi-" "-te
na, dochter van E. P. J. H. Vissers en Josephinai
Smeets. Nico laas ,zoon van Cornelis Stel en Aafj«| ke
Admiraal. Trijntje, dochter van Cornelis Blankman' bo
en Bartje van. Dijk. Coi-netia Johanna, dochter van. en
Klaas Quant en Catharina Pronk. Za
Ondertrouwd: Pieter Zweed, 23 jaar, kleermaker,
en Margaretha Catharina Schuurman, 26 jaar, zon- "k<
der beroep, beiden te Warmenhuizen. kj
Gehuwd: Pieter Jonker, 29 jaar, koopman, en Ali-.; ti|
da van, der Linden, 27 jaar .zonder beroep, beideüj
te Warmenhuizen. ko
Overleden: Te Schoorl, Reijer Wogn,um, 39 jaar,:
zoon van Pieter Wognum en Antje Vlam. Vo
Zij maakte een onwillekeurige, haastige beweging,
als van dan,k, misschien ook wel om wat anders uit
te drukken. Zij was zoo opgewonden, zoo geheel vol
hartelijkheid voor Will, dat zij op dat oogenblik voor
hem door een vuur zou zijn gegaan. Wanneer bij ge
zegd had: Anny doe dit of dat zij had het bepaald
gedaan. Maar Wil zeide niets. Een brandend rood
kwam er op zijn wangen, toen hij het meisje in
dezen toestand zag, dan draaide hij zich om en gi»&
de trap a,f naay de kroeg.
Daar zat heel op zijn gemak, tusschen dronken
matrozen en zwetsende schippers en sjouwerlui Mis-
ter Elverdaal en had het grootste woord. Zijn oogen
Hepen over van het vele drinken. Hendrik Elverda,al
was een mar, tusschen de veertig en vijftig jaar en
jnaafete wanneer hij nuchter was, steeds nog den in
druk van een intelligent en statig man. Hij was
vroeger bepaald een hupsche, sympathieke verschij
ning geweest, tenminste nu lag er nog een trouwhar
tige uitdrukking in zijn oogen, dio de oogen van zijn
dochter zoo roerend en aantrekkelijk maakten. Maar
zooals hij daar zat, half dronken en opgaande in
zijn verkondigde bdtnbast die hij zwetste, met. ver
waarloosde kleeren en een onverzorgd toilet, maakte
hij al een heel miserabelen indruk. Het was een
echte niets-nuL Waarom de kerel zijn vak niet be
oefende? Elverdaal was kleermaker.
„De duivel zal jelui allemaal halen," redeneerde
hij luid, „wat heeft een Elverdaal met jelui schof
ten te maken? De Elverdaals zijn van oudsher voor
name en rijke menschen geweest, dia uit Holland af-
etammen."
„Waar is jouw rijkdom, Hendrik?" riep er een.
„Vooruit er mee. Wij willen het zien, anders geloo-
ven wij het niet"
„Houd je snavel wanneer ik spreek," voer Elver
daal onbekommerd voort. „Mijn grootvader noemde
*lch nog Van Elverdaal. En ik heb ook het recht
mij zoo te noemen. Het heeft evenwel geen doel.
Wie geeft mij een glas jenever voor mijn „van"? Ik
geef dat recht zeer billijk. Een glas jenever voor
'een adellijken titel."
Öe anderen lachten luid en, vroolijlt, en nadat de
titel aan een drie- of viertal was aangeboden, ging
een slagersknecht op het aanbod in en bestelde la
chend voor den kleermaker een glas jenever.
Op dit oogenblik trad Burns op Elverdaal toe en
fluisterde hem heimelijk in het oor: „Mijnheer El
verdaal u moet dadelijk naar boven gaan."
„Loop naar denmelkmuil," riep Elverdaal
nijdig uit en zette het glas aan zijn mond om het
in éen teug uit te drinken. Doch toen Burns nog
maals poogde hem te naderen, riep hij boos en grof:
.„Jij hebt hier niets te zeggen, kereltje. Pak je
weg eii warm de pantoffels van je moeder. Dat man
keerde mij net nog, dat zulke snotneuzen mij in
den weg liepen. Vooruit! Is het schande mijneheeren,
om arm te zijn?" zoo wendde hij zich met dronke
manswaardigheid tot zijn toehoorders. „Dat zou een
nieuwe schande zijn. En waarom ben ik arm? Had
mijn vader in Sydney niet de koorts gekregen, dan
was ik op dit oogenblik millionnair. Ja, kijk jelui
maar niet met zulke groote oogen. Een millionnair
was ik vandaag, zoowaar als ik een tweebeen,ig crea
tuur ben.."
„Vertel, Hendrik," riep iemand. „Hoe heeft zich
dat toegedragen? Waar zijn je millioenen gebleven?
Stil daar! Gooi dien -.kerel eruit, wanneer hü zin
gen wil. Hier wordt niet gezongen. Stilte; Vertel,
Hendrik."
„Nog een glas groc, Tom." schreeuwde Elverdaal
luid. „Het spreken maakt een droge keel. Weet jelui
de geschiedenis van den schat van de Inkakoning©n?
Trek niet zoo'n scheef gezicht, Tom, maar breng
mij een glas groc, voor de verloren millioenen. De
duivel haie je. Geloof je, dat een Elverdaal niet goed
genoeg ls voor een glas groc? Ken jij de geschiede
nis van den schat der Inkakoningen?"
„Neen, wij kennen haar niet, Hendrik." riepen, de
anderen. „Vooruit ermee. Geef den kerel groc, of
anders hangen wij je op, Tom."
„Toen de Spanjaarden voor de eerst© maal in Zuid-
Amerika landden," vertelde Elverdvertte", ..wa?
er daar veel goud, zoodat de kinderen op straat
ermee speelden als hier met knikkers. De Spanjaarden
ook n.iet dom, grepen vlug t,oe. Zij veroverden het
heele Inkarijk, dat zich over een groot deel van
Zuid-Amerika uitstrekt en sleepten weg, wat maar
weg te sleepen was. Ha! Dat waren werkelijk gouden
tijden. Maar eenige der Inka-boofden zagen het ge
vaar komen en toen hun koning door de Spanjaar
den. vermoord en de hoofdstad en het gansche land
veroverd en geplunderd werd, gelukte het hun, met
den schat der Inkakoningen, de on,telbare millioenen,
te ontkomen. Zij bereikten, gelukkig de kust en voer-
jdetn in den, nacht op twaalf schepen den schat weg
eeuwenlang wist niemand waarheen."
Elverdaal nam weer een geduchte teug, maar nie-
Tmajnid viel ditmaal den verteller ra de rede. Er .was
zelfs een zekere rust ingetreden en op de gezich
ten, der toehoorders, die zeer ontvankelijk waren voor
;zulkei verhalen, spiegelde zich een zekere span
ning af.
Eindelijk ging de verteller voort: „Toen strandde
voor meer dan dertig jaren ik was toen nog een
kwajongen een Engelsch zeilschip op èen koraal
rif in den Stillen Oceaan, nadat het twee en twintig
dagen lang door den storm was geteisterd en geen
mensch meer wist, waar men was. Het schip verging
met man en muis, slechts een matroos, wiens naam
peppers, of Heffers, of Scheffen was ik heb den
naam wel honderdmaal van mijn vader gehoord, maar
nu ben ik hem vergeten, redde zich op een klein
eiland, dat geheel onbewoond was. Hier in dit godver
geten oord vond deze Heppers of Deppers, of hoe de
kerel dan anders mocht heeten, een reuzenmassa
goud en edelgesteenten uit den schat der Inkako
ningen. Door de koorts half dood en half waanzinnig
van dorst en honger, met zijn nagels naar wat eet-
of drinkbaars wroetend, vond bij in den grond niets
dan goud en edelgesteenten. Hij verwenscht© toen
zijn vondst, hij had graag al dat goud wilten geven
voor .i. die-uk water, of een bete broods. De man
ging te midden van al die schatten een ellendigen
dood tegemoet. Maar een groote vloed redde zijn
.*ven. O)- -pn ""lot van. oude boomen getimmerd, en
ha
die daar in een bocht, van liet eiland waren aange-,
dreven, redde hij zich van het vervloekte eiland en, T
kwam na veel omzwervingen weer in Londen aan.
Mijn vader had toen juist eenig geld. Hij rustte met-
Peppers of Deppers een schip uit en voer uit. Ik
zie hem nog voor mij staan, als was het gister:
„Hendrik," zeide hij tot mij, „Hendrik, je ziet mfl
als millionnair terug of nooit meer. Eerst drie jaarV""
later kreeg ik het bericht, dat mijn vader in Syd-,
ney aan de gele koorts gestorven was."
„En het, goud? En de, millioenen?" riepen da toe
hoorders.
„De millioenenbegon Elverdaaf weer, maai
hij bleef plotseling steken, werd van schrik bleek
als meel en nam onwillekeurig een verdedigende hou
ding aan.
„Ik zal jou millioenen, jij zuiplap," schreeuwde
een van, woede en tranen half verstikte vrouwenstem.
En op hetzelfde oogenblik stortte een robuste vrouw
het café in, in een extase, waarin slechts 'n vrouw
kan geraken, die voor het behoud harer familie
kampt. Zij weende van toorn, de tranen Hepen haar
over de wangen en in haar haast gooide zij eenige
stoelen omver. Met verbazende behendigheid trok zij
'n vilten pantoffel van haar voet en stormde met niet
te miskennen bedoelingen op den kleermaker los.
„Halt halt!" riep deze ontsteld, „ik ben
Elverdaal, hoor je! Ik ben ©en Elverdaal."
„Wat ben je?" riep zijn vrouw boos en van toora I
krampachtig snikkend, „je bent een zuiplap, een lie
derlijke kerel, je bent niet waard, een vrouw on
een familie te heljhen. Schaam jij je niet, met je
onzin van verloren millioenen en dat alles onder het
gebruik van jenever en groc, terwijl je familie van
ellende omkomt? Heb je nog niet zooveel eergevoel
in je lichaam om ook eens aan je kinderen te den
ken? Jij, een Elverdaal? Een stroopop is een held in
vergelijking met jou. Ik zal je wel zoolang op je
kop kloppen, tot je verstand wakker wordt."
Wordt vervolgd.
So
