m
Niets meer aan de orde zjndc, war dl da vergadering
dooi: voorzitter gesloten, die dank uitspreekt voor de
Soedc opkomst en tevens zijn spijl te kennen geeft
at dit de laatste keer is. dal da leden van Eenigenbuig
de vergadering bijwonen, daar deze een eigen vcreén.
«ml<den naam „Noord-West'' hebben opgericht.
Na deze vergade i ing wordt door 12 leden van de
tStroet. in verband met punt 4 der agenda, een. ijsclub
opgericht, met name de Noorman en zullen de andere
op" de Strooi wonende loden voer dit doel worden aange
zocht om lid te worden.
Verdwijnende dorpen.
In onze Iiuvopcesche landen zijn door geweldige
oorlogen, dooi- aardbevingen en overstroomingen vaak
genoeg plaatsen van den aardbodem verdwenen en
Juvie dorpen en steden verwoest geworden. Ook lang
zaam zijn door zinking van den bodem of andere natuur
ver chijnselen. bewoonde plaatsen van den aardbodem
verdwenen, maar pas in den nieuwcreal tijd komt het
voer. dat door werken van den vrede dorpen en ste
den of stadsgedeelten eenvoudig worden opgeruimd.
Iii het Waldecker land verrijst de burcht die als
•stamburcht van üv.et vorstenhuis, waartoe ook onze
Koningin-moeder behoort, zijn naam aan het hoelo
Jandi heeft gegeven. Men heeft van daarboven een prach
tig uitzicht en kijkt o.a. in het liefelijke Eddcrdal, waar
het riviertje zich.' tusschen grootsche bergen door de wei
den aan zijn oevers kronkelt. Daar nu wordt een werk
voorbereid! dat zulk een arbeid des vredes is en toch
m'is een oorlog huis zal houden caider bewoonde plaat
sen. j
Er wo" dt daar namelijk iels ondernomen, dat een
jjroolscb irrigaties-effect zal hebben, het bouwen van
een ru uzesidani, de Edderlhalsperro, .die een uitgaaf
van ongeveer twintig millioen mark zal meebrengen.
In liet jaar 1915 zal over een uitgestrektheid.1 ».an
27 kilometer van Hcmfurt beneden het kasteel Wal
deck lot het Pruisische Herzhausen dit heele. bloeien
de dal herschapen zijD in een reuzenmeer van 42 meter
diepte en met een inhoud van moer dan tweehonderd
millioen kubieke meter water. Er worden groote ver
wachtingen gükoesterdi van dit werk der beschaving
voor den landbouw van de dalen in de buurt, voor
«ie scheepvaart op de Weser; maar hoe diep grijpen
klan ook de veranderingen niet in, waar voor die water
oppervlakte zuilen moeten verdwijnen drie dorpen ge
heel en twee andere voor een deel! Honderd-vijftig
gezinnenworden dakloos en moeten, natuurlijk met
schadevergoeding, hun huis en hof, de familiegrotven
*m den vruchtbaren grond verlaten.
Men is er thans voldoende voorbereid op het ko
mende en zoo zijn hij voorbeeld in Berich de meeste
huizen al verlaten, en nog slechts enkele bewoonde
huizen zijn overgebleven, verlaten en droef ziel het
klooster kerkje eruit, een monument uit de 14e eeuw
met mooi snijwerk en een prachtig geschilderd altaar,
een juweel van vroegere Gottiiek. liet zal later ia Neu-
Berich weer worden opgebouwd. In de ijzersmelterij
van Berich is het werk gestaakt, on de g/oole „linde,
waar wo onder rusten, zal later een meter onder den wa
terspiegel liggen. 11 oe diep liggen er dan wel do bloei
ende velden onder, die thans voor de laatste maal het
Scoren doen rijpen!
Irangs een rotsig pad met een ruim uitzicht over
de vlakte en dan langs een steenen brug over de Edder
komt men in Bringhausen. waar ook menig verlaten
huis u aanstaart. In enkele woningen zijn nu gehuis
vest de Italiaansche arbeiders, die in dc naburige bazalt-
groeve het materiaal aanvoeren en bewerken voor den
geweldigen, 48 meter hoogen en 400 meter langen
dam. Ook hier zal het kerkje, dat nauwelijks met zijn
spil-.je hoven liet water zou uitkomen, weer elders
wo-den opgebouwd, maar de inwoners klagen, dat op
<(o nieuwe, Uooger gelegen plek de grond zooveel schra-
ier is dan beneden in het dal. En allen, ouden en jon
gen. zullen weg moeten van hun vaderlandsohen grond,
terwijl de rijk dragende vruchtboometa en de .akkers
en de vette weiden er voor altijd zijn geweest. Eén
keel- mogen do boeren Inog zaaien, maar de oogst
■oogst is dan niet meer voor de schuran van nu be
stemd. zoodat velen reeds met een zwaar hart zijn
vertrokken.
De vergoeding, die ze ontvingen, was ruim, maar
de ideale" goederen laten zich niet met metetfmao.y
«schatten zooals de weiden en bouwgronden. Zeventien
gezinnen uit Bringhausen en B-erich hebben inlusschen
troods een nieuwe vestiging gesticht na lange onderhan
delingen met den Waldecksehen fiscus voor domeinen
werd voor hen beschikbaar gesteld een lap grond vai
800 morgen tusschen de residentie Arolsen en het Hesen
nassausche stadje Volkmarsen, het groote domeingoed
Bullinghausen. Het staatsbouw beheer heeft den inge
nieur d:. Meyer hun toegevoegd, en deze heeft in
♦Jen .korten tijd van 1 Mei 1911 tot 1 Maart 1912
tiet moeilijke, 'maar dankbare werk volbracht, om naar
«een mooi afgesloten plan- -een echt DuiLsch dorp te
doen verrijzen, dat als een voorbeeld voor later kan
dienen. Voor zoover het overeen te brengen was met
de belangen van de bewoners, heeft men de eischen
van het schoone behoorlijk behartigd, daarbij met die
der hygiëne overal rekening gehouden en toch de plaat-
r/jlj;J>ejijewoooten uit de omgeving geen geweld aange
daan.
Ne :-Berich heeft men het plaatsje genoemd, waar
de meiiïchen hun eigen oude kerkklokken zullen kunnen
ho.-j.-en luiden, want met groote piëteit wordt het oude
k. rkje wjc: midden in hel nieuwe dorp opgebouwd,
en dag op dag sleepen nu de zware wagens de steenen
omhoog. Zo hebben een dag noodig voor een toclit heen
en terug. Do eerste steen is al gdegd, licdl Paul Héid.61-
bach in „Universum'" verteld, een doode rust reeds
boven legen den boschrand in het nieuwe graf, en een
nieuwe wereldbol ger heeft reeds het levenslicht gOzicn.
Zoo gaan daar een groepje Duitsehe hoeren hun bestaan
verder voeren in het bewustzijn op hun manier aan het
vaderland ©en waardevol offer te hebben gebracht.
(Do Aarde en haar Volken}..
Ingezonden.
M. de Bed..
De volgende tegenstelling zag ik gaarne in uw blad
opgenomen. Niet om hiermede een bepaaid persoon
te willen treffen, maar meer om te wijzen op een m.i.
te nonchalant omspringen met de wet op de ver
mogensbelasting.
Art. 47 dier wet zegt: Het is aan ieder verboden
om heigeen hem uithoofde van zijn. hetzij tegenwoor
dig, heizij vroeger ambt, nopens den aanslag van den
ingezetene in deze belasting of diens vermogen gebleken
ol medegedeeld is, verder bekend te maken, <tan voor
de uitoefening van zijn ambt gevorderd wordt.
Hij, dio opzettelijk de bij 'hel vorig lid opgelegde
geheimhouding schendt, wordt gestraft met gevangenis
straf van ten lioogsle zes maanden of geldboete va-u ton
hoogste zes honderd; gulden, met of zonder ontzetting
van het recht om ambten 1e bckleeden..
Hij, aan wiens schuld schending van die geheim
houding te wijten is, wordt gestraft met hechtenis van
ten hoogste drie maanden of boete van ten hoogste drie
honderd gulden.
Geen vervolging wordt ingesteld dan op klachte van
hem. ten aanzien van wien de geheimhouding is ge
schonden.
Tot zoover het wetsartikel, .dat met zware straffen
schending van de geheimhouding bedreigt.
Uit mijn ervaring is mij dan ook bekend, hoe uiterst
voorzichtig vele ambtenaren zijn met betrekking tot
die geheimhouding.
Als tegenstelling wensch ik hiérvan echter te stellen,
hot op een Registratiekantoor voor voldaan doen teeke
nen van aanslagbiljetten in dc vermogensbelasting, door
jongens (klerkjes van 15 k 16 jaar) en vraag in bot
belang van het publiek
Eerslensgeven op deze wijze .voor voldaan-getee-
kende aanslagbiljetten voldoende waarborg.1'
En ten tweede: is dé geheimhouding op die wijze
voldoende verzekerd r
EEN ABONNé.
Gemengd Nieuws.
AARDBEVING.
NEW-YORK, 21 Nov. Volgens een telegram uil
Mexico aan de „Newyork Hei .ad' meidden koeriers,
uit Eloro aangekomen, dat te Acambaro een honderd
tal slachtoffers omgekomen zijn jengevolge van een-
aardbeving.
ERNSTIG BOOTONGELUK BIJ CALGÜTTA.
BERLIJN. 21 Nov. Volgens een particulier telegram
van de „Frankfurter Zeüung" heeft voor Calculta een
ernstig bootongeluk plaats gehad. Een sloep, met 50
personen onder wie 7 Europeanen, sloeg tengevolge
van overbcmanning om. Alle inzittenden verdronken.
De sterke stroom verhinderde elke poging tot redding
Totnutoe werd nog geen enkel lijk gevonden.
I EEN MOORDDADIG GEVECHT TUSSCHEN DE
TECTIVES EN JÜWEELENDIEVEN.
Dinsdagavond werd in een hotel te New-Vork' door
Iwee bekende juweelendieven, een man en een vrouw,
die zich in hun kamer hadden opgesloten, een wan
hopig gevecht geleverd met gewapende detectives, waar
bij de bandieten het onderspit dolven en dood in hun
met kogelgaten doorzeefde kamer werden gevonden.
De beide slachtoffevs van hel opzienbarend, gevocht
waren Harry Vogel, een berucht „onderwijzer' van
juweelendieveggen en Lottie Ward: zijn minnares.
Bovendien weixien vijf detectives gewond, die zich
allen in gevaarvollen toestand bevinden, terwijl de de
tective Allen, bekend als „de spin", op sterven ligt.
Vogel en zijn mailres.se waren s avonds in .een
taxi-auto naai- het Ellesmere Hotel, op den hoek van
de 165ste straat en de Van Cortlandt Avenue gereden,
en hadden daar oen groote hoekkamer op de derde ver
dieping gehuurd.
Spoedig nadat zij zich naar hun kamer hadden'
begeven, kwam een tweede auto voor het hotel aan
rijden. Drie detectives stegen er uit, die Vogel, naar
■vien wegens talrijke diefstallen gezocht werd, gevolgd
waren.
De politie had inlichtingen ontvangen van een ze
kere Sotphie Buakerhoff. die den dag tevoren terecht
moest staan wegens diefstal. Zij was als dienstbode
in betrekking giyweest en beschuldigd van diefstal in
het huis van haar broodheer. Bij haar verhoor ver
klaarde het meisje dat Vogel een gansche school van
dieveggen bestuurde, en meisjes africhtte om in de
huizen waar hij ze als kameniers en dienstboden ge
plaatst wist te krijgen, 'kostbaarheden, vooral juweelen
te sielen.
De meisjes brachten het gestolen goed naar Vogel
die er rijk van werd.
Met de revolver in de vuist bestegen ds detective*
dc trap naar Vogel s kamer. Een nunnerklopte op
de (deur en riep: „Doe open, ik ben detective!' Plotse
c-u inijj daarom wel eens het een en ander ontgaat Ga
vooruit Ik volg dadelijk."
•Elverdaal wist reeds dat markies Gaston, sedert
•sonige dagen in Londen, was. Sinning had het, hem
gezegd en hij had dezen dadelijk opgedragen, den
markies te bezoeken en hem er toe te brengen, dat hi.
-zijn opwachting bij Elverdaal kwam maken- Elverdaal
was er verbazend op gesteld mensdien. met titels in
•zijn huis te ontvangen en het daar zoo aangenaam
mogelijk te maken. Hij deed de gekste dingen om
voorname menschen om zich heen te zien. in de mee-
nu;g dat hij zelf ook daardoor voornaam werd.
De eerste ontmoeting tusschen den jongen Parijze-
naar met zijn verfijnde vormen en den vroegeren snij-
d«'.r. was meer comiseli dan voornaam. Elverdaal spral
daarbij Engelsch, de markies Fransch; zij verzekerden
elkaar, dat zij elkander heel goed verstonden en rtk
slechts uit gemak zijn eigen taal sprak. In waarheid
verstonden zij slechts zooveel als Sinning hun over
bracht.
„Ik ben verrukt, markies," zei do Elverdaal met
«een zekere joviale hartelijkheid, die hem anders zoo
vreemd was, „ik hen verrukt. Ik bid u, beschouw
mijn huis ais heit uwe la-at do flesch maar staan,
Jack, ik wensch, dat een elk zich in mijn huls
op ongedwongen, wijze geeft. En breng nog een
oudere flesch van mijn eigen portwijn, begrepen,,
Jack? Dien ik alleen zelf drink... Diten moet u eens
jproeven, markies. Zoo'n glas portwijn voor den eteu,
doet een mensch goed. Dat warmt do maag. U blijft
to< h eten nietwaar? Wat? Anders niet? Hindert nie
mendal. Ik neem geen verontschuldigignen aan, mar
kies. Slechts opgewekt en vroolijk, zoolang de we
reld nog bestaat. Die het langst leeft, erft alles."
Dan lachte hij luid en breed, alsof hij een verba
lend leuke mop had gedebiteerd en sloeg zich vroo-
üjs op de knieën, zeide eenige malen: >.oui! oui!"
terwijl de markies redeneerde over dingen, waarvan
Elverdaal geen syllabe begreep.
Plotseling was het, alsof Elverdaal niet 6lechts
aJju. gedachten niet meer meester was, maar zijn heele
bezinning verloor. Hij staarde strak voor zich uit,
*'.»r kin zakte naar beneden, zijn gelaat werd vaal
en mister Sinning moest hem eerst een paar maal op
dei. schouder kloppen en luid anaspreken voor hij
weer ontwaakte.
„Ongehoord belangwekkend, markies," zeide Mr.
Sinning. „U zult toegeven, dat heit zoowel voor me
vrouw uw moeder, als voor mijnheer Van Elverdaal
aeer belangwekkend zal zijn, elkaar te loeren kea-
ling vloog de deur open en uit de duistere kamer
flitsten ais bliksemstralen een aantal snel op elkaar
volgende revolverschoten. Nu begon een geregeld vu
ren door do kier van de deur eu dwars door het hout
heen. en ©en ooganbiik later vlogen 2 politiebeambten
de trappen op. Op liet portaal van de derde verdieping
kwamen zij den eigenaar en een kellner van het ho
tel tegen, beiden gewond, die zich met moeite voort
sleepten.
Toen het schieten uit de kamer ophield en do kruit
damp. was opgetrokken, traden de politiemannen dc
kamer binnen en Vonden Vogel dood. op den vloer
liggen, met een kogel in den rechterslaap. Naast hem
lag de Vrouw, eveneens dood, met een groote wond
in de borst. Op het portaal bij de deur lag de detective
Allen, met een gapende wond in het hoold, naast hem
een andere detective, die door een kogel in den buik
was getroffen, terwijl nog drie andere, later toegesnelde
detectives eveneens zwaar gewond in het rond logen.
Onder do matras van Vogel s bed vond de politie nog
tv.ee geheel geladen repeteer-pistolen. Téf.
SCHOOLJONGENSZELFMOORDEN IN RUSLAND.
Uit Moskou wordt aan de „Frankf. Zlg.' geschreven
Voor het Pedagogisch Genootschap te Moskou hield
dr. Gordon dezer dagen een voordracht over de zelf
moord-epidemie onder de Russische jeugd. Deze genees
heer en geleerde heeft sedert 1902 alle hém tér ken
nis gekomen schooljongens-zelfmoorden opgeteekeïul.
maar het x\vei kei ijk aantal moet stellig nog hooger
zijn, „daar zich ongetwijfeld eenige gevallen aan de)
openbaarheid onttrokken hebben.
Het staal inlusschen zonder twijfel vast, dal het
aantal zelfmoorden .op schrikbarende wijze is gestegen
J en nog steeds stijgt. In IS52 werden er slechts 18 school
jongens-zelfmoorden bekend, in 1909 waren het er 482.
Den snelslen opgang wees deze treurige statistiek ge
durende Idje rcvolutiewoelingcji aan. Meer dan de helft
van alle gevallen komt .op de scholieren van middelbare
onderwijsinrichtingen, waar op ten millioen leerlin
gen 567 zelfmoorden voorkomen (in Pruilen b.v. 124).
Dr. Gordon meent de Voornaamste oorzaak te moeten
zien in het onderwijs zelf, dal te weinig rekening
houdt met de lichamelijke en geestelijke gezondheid
der scholieren. Op de 'hoogere trappen Van het onder
wijs blijft ook do ontzettende materieele noodsland bij
het grootste deel der Russische studenten niet zonder
irfvloed. In één enkel 'jaar (1910) verkozen 15 studenten
den dood door eigen hand bovenbeen langzaam verhon
geren. i \i
In zeer vele gevallen speelt ook de vcnüctig:1i(g!
van het gezinsleven een noodlottige rol. terwijl slechts
in 8.pet. van alle'gevallen ongelukkige liefde als oerzeak
van den zelfmoord werd beschouwd. Over den invloed
Van politieke en maatschappelijke toestanden op het
cijfer der zelfmoorden mocht dr. Gordon niets mede-
deelen. daar dc aanwezige politiebeambte dreigde... de
vergadering van het geleerde genootschap uiteen te
zullen laten jagen.
EEN RARE GESCHIEDENIS.
De politie te Los Angelos (Californië) hoeft Dins
dag een angstige paar uurtjes doorgebracht. Aan het
hoofdbureau van politie meldde z:cri een Duitsdher,
Karl Wan*, aan, <Iie daar oen formeele paniek te
weegbracht. Hij kwam binnen, met oen .kist op den
rug, waarin zich dynamiet bevond en een mecha
nisme. dat na verloop van bepaalden tijd do dyna
miet tot ontploffing moest brengen. Wair verzocht,
do politie een 'bekend spoorwegmagnaat óp het bu
reau te willen ontbieden, .dan zou hij, Wan-, dien'
man wel eens „opblazen' De politiemannen schrokken
en trachtten Yvarr te kalmeeren. Inlusschen werd liet
geheele gebouw ontruimd; de arrestanten werden uit
de lokalen gebracht, een rechtbank, die in dat gebouw
juist zitting nam, werd ijlings gewaarschuwdrechters,
juryleden, getuigen en publiek vlogen zoo sjiel mogelijk
de straat op. En nog altijd weid VVatr san de praat ge-
hoi'd«ri do'.r eau oaar nolitiemannen. Ten slotte wist
een agent achter VVarr te korneï^ en (hem met een knuppel
e o m hoold te geven, zoodat hij bewusteloos
in elkaar ziakte.
Bij onderzoek bleek dal zich in de kist 60 dyna-
mietworsten bevonden.
UIT RUSSISCHE GEVANGENISSEN.
Over de wijze, waar op men in Rusland de gevangenen
bestraft, schrijft Jac. Isr. de Haan in „de Beweging' -
o.m. het volgende
Ik heb verscheidene politieke katorgisten gesproken,
die gegeeseld zijn met zooveel slagen als een "man
maar dragen kan. Een gevangene, een beste brave ka
meraad. barstte in tranen uit van woede bij het ver
halen van de geeseling. In Riga werd vroeger alle
dagen gegees-e'd, in Moskou op bevel van den ambtenaar
Droiljinine niet minder. De regeering zal wel weer
zeggen, dat het niet waar is; dat'is gemakkelijk, omdat
nooit een vreemdeling de geeseling heeft gïzién.
Wat ik wel heb gezien zijn de chachotten, in het
Russisch de caroers, de zwarte cellen. Een" verblijf van
een week, wat een gewone straf is, of van een. maand,
een buitengewone straf, is niet meer een straf, maar
een marteling, die blijvende schade aan de gezondheid
moet toebrengen. Ik heb dc carcors gezien in goedge
bouwde gevangenissen en zij waren gruwelijk. Hoe
zullen zij dan zijn in oude gebouwen.1' Er is meestal
absoluut geen licht, want zij zijn met dubbele deuren
onder wu-t-rs aangebouwd. Andere zijn later voor
lj¥
nen en over den zaligen Sam Scheppers t,e babbelen.
Ongehoord belangwekkend, zeg ik."
,.Hm!liet de markies hooren. Het klonk bijna
dreigend.
„Natuurlijk moet mijn geëerde vriend Elverdaal aan
uit moeder bet eerste bezoek brengen," ging mister
Sinning voort, „anders is bet niet te regelen. Wij
weten in Londen hoe bet behoort. Past bet u mor
gei:? Mijnbeer Van Elverdaal ik hoop, dat bet u
eveneens morgen gelegen komt."
Het paste morgen, uitnemend en, zoowel mister
Sinning als Elverdaal was dat een gelegenheid, om
eens» terdege van den portwijn te drinken, om dan
breed en gewichtig te verzekeren voor de zooveelste
maal, dat het u.tnemend voegde, om dan, weer een
gcduchten slok te neme®.
„Mag ik mij veroorloven mijn hooggeëerde vriend
en beschermer," zoo ging Mr. Sinning voort, terwijl
bij Elverdaal weer een opwekkenden dnw gaf, „om
bij deze gelegenheid een kleine kwestie met u te
bespreken?"
„Vooruit Sinniug," zeide Elverdaal. „Over wat hagi-
deU het? Ik hoop, dat onze vriend de markies zich
daarbij niet te veel zal'vervelen."
„Het zal hem eveneens interesseereen als ons. U
kent toch den vroegeren kamerdienaar van Sam Schep
pers, den kleinen Tom Green?"
„Oui!" zeidie de markies, en daar dit bet eenige
was, wat Elverdaal van de Franpcbe taal verstomd,
zoo zeide bij ook: „oui."
„Nu al zoo, deze mister Green was zoo vriendelijk
eer rekening in te dienen van over de drieduizend
p-d, voor aan den heer Elverdaal bewezen dien
sten en voorschotten. Wat zegt u daarvan, mijne hee-
ren? Drieduizend pond. Dart zijn vijf-en-zeventig dui
zend franc. Een fijne rekening, hè?"
„Wat een afzetter," zeide Elverdaal.
„Wat een schurk," aldus de markies.
En deze drie heeren hadden het toch aan de be
moeiingen va,u Green te danken, dat zij elkaar van
aangezicht tot aangezicht zagen, en elkaar leerden
kennen. Ondank is 's werelds loon. Sinning had zijn
reden om den vroegeren kamerdienaar van zich af
te schudden, omdat deze hem te brutaal werd. El-
vcidaal vond de vordering onbeschaamd dat was
zij ook en de markies bad nog zijn bijzondere
reden om Green in de rol van den ontevredene te
diirgen. Slechts op die manier kon het een bondge
noot van hem worden.
„Hoe zou bet, zijn," zoo begon Sinning weer, „als
•aroer ingerichtdoor de betimmerde ruilen kwijnt
wat licht zonder zon. Er is absoluut geen bed, geen
leken, niets, niets. Eesn handbreedte hoog boven den
grond is een houten vloertje, daarop moet men slapen. Serviërs opgeraapt.
In vele cellen is volstrekt geen noodzakelijke gelegen
heid. Lu andere een \ie> metalen ding met deksel. E
is in geen enkele strafccl. die ik zag, een bed. I-l<
heet, dat de gevangehen kunnen roepen of kloppen
maar er zijn veel te weinig bewaarders en bovendica
slaan die harder dan dat ze loopen. Ventilatie is e"
weinig, een vierkant git boven de deur, maar di
stroomt niet door. omdat overigens alles geheel dicl
is. Ik heb tientallen strafcellcn bezocht, maar durfc
nooit éen binnen gaan dan met een zakdoek tege
den mond gedrukt. Do gevangenis-ambtenaren bleve
meestal bulten. Eenmaal werd do tolk onwel. Do the
orio is, dat do gestrafte elke drie dagen uit de ohachcgn II
komt om tc wandelen. Maar in de praclijk gebeurt da"
dikwijls niet. omdat er geen wandelruimte en gee»de I
voldoend bewakend personeel is. Daarom komen ook d
niet-gesfraftc gevangenen veel te weinig buiten, twinü
of vijf-en-twintig minuten daags. Lezen'en werken is i |)n
de cachotten natuurlijk onmogelijk. Gedurende de d: L
eerste dagen krijgen de gestraften alleen water en bror het
Maar er zijn gevallen geweest, waarin bewaarders
luiheid of wreede baldadigheid" de gevangenen r
eens daarvan voorzagen. uu
De slank in sommige cellen gaat ieder denkbeeld |j)e
boven. Daaraan kan men schatten hoe lang de gestiaif t
in zijne cel is. In Riga waren zes gevangenen, luie
politieken, ontvlucht. Eenige waren reeds weder gevant Bte
en allen in >'t cachot gezet. Een van do cachot! ,gen
was nog niet gfekoel verpest, daar uit begreep ik, n
die gevangene later gevat gevat was en zoo was li-i
ook. Ecu van de vluchtelingen had zijn. boen gewon 9
Hij had in het hospitaal moeten zijn. Het boen v> iPmg
absoluut niet verbonden. Nu was het verhogen op o: n
gelooflijke wijze, Heengaandi reikte ik den man d I
hand. llij drukte zijn heeten mond op.mijn hand. II
Verwarmd zijn de cellen, des winters niet en evet
n ii: is er beddegoed. De gevangenis-ambtenaren ze
gvij dat de muren warmte genoeg afgeven, maar g i
vangénen, dië in de carcers geweest zijn, zoggen, d.'
het er duldeloos koud is, dat meermalen lichaamsde*mee
Ion van gevangenen bevroren zijn, of gevangenen zwait n
ziek werden. Dit is mij ook door een gevangenisar^jjijj,
verzekerd. De carcer is geen straf meer, maar e*
marteling. Voor iedere kleinigheid wordt carcer gegx
ven: twist en, handgemeen tusschen gevangenen,Tlw"
kijken door een raam, praten tegen een inede-gevaj528
gene, zoogenaamde onbeschaamdheid t©Seu een b80,3'
waarder, gebrek aau nje(derigheid tegenover een of|jg6I]
lli heb een zeer intelligente politieke gevangei I- M
gesproken, veroordeeld wegens het letterzetten |t te
een geheime typografie. Hij had een week carcer «Jlijk
had voor het uitkloppen van zijn pijp tegen den mn 35.02
Men beschuldigde hem berichten aan een mede-ge- *32.
gene té hebben willen overkloppen. Een besch: U-
eu geleerd man als de heer Joseph '.Minor, diei Fe
Moskou tweemaal langen tijd heb gesproken, v. -iddei
vroeger te Sarajtof twaalfmaal in een jaar met OS.55
week carcer bestraft. En waarvoor? De heer Mmfr
is zeer bijziende en had daardoor niet gezien, d: Hi
er op een van zijn koperen celvoorwerpen een kleA zo'
vuilvlek je gebleven was. Straf: een week carcer. J'(L
j Ik heb verscheidene gevangenen uit Orel en Sar/
tof in andere gevangenissen gesproken en d© mee^rcee'
j wreede verhalen gehoord omtrent de behandeling e IV-
daar. Ik geef slechts dit uit Orel, omdat ik hetvf00^
twee gevangenen, diie niets van elkaar afwisten, g.uken
hoord heb zonder groot verschil, en zoo spontaatUgod
eu zoo vertrouwd verhaald, dat ik tot mijn dief*. P®
smart aan de waarheid niet twijfelen kan. In Op0"1
was een gevaflgeine gestraft op beschuldiging van
mutatie. In de carcer werd hij onder den, invloed v£* Pe:
het voedsel: brood en water, ziek. Een voorwerp wv 1
e: niet. De man riep en klopte: er kwam niemanP
Toen den vierden dag een bewaarder kwam, zag croste]
het vuil in de cel. In zijn woede sloeg hij den ma111 P*
tegen den grond, die in het vuil viel. Het werd d^V.ni
gevangene niet toegestaan zich te reinigen. Daar tVI-
gevangene aldus niet wandelen kon, liet men hem
de cel tot zijn zeven dagen, om waren. oord-
in. pl
WREEDHEDEN DER SERV1ERS. 5el 11
VII.
De geruchten over do wreedheden die de Servië. jje
tegen do Albaneezen bedrijven, blijven maar steeE^^
aanhouden. De correspondent der Reiohspost mel^n
daarover het volgende: gij n
Een geneesheer van bet Roode Kruis vertelde n" yjjj
t? Nisj huiverig, dat de gevangenen en gewonde0&t
di© men te Nisj en Belgrado ziet, slechts parade-gjÏT)' e
vangenen zijn. De Serviërs, zei hij, geven geen pa^ ^e,
doD. Alle Albaneezen, het doet er niet toe of j
met of zonder wapen gevangen genomen worden, waj m
men ze slechts te pakken krijgt, worden meedoogeum^ni
loos afgemaakt, vrouwen, kinderen en grijsaards i
cluïs. In Oud-Servië zijn ontzettende dingen gebeur Aan
Ik weet niet hoeveel dorpen door de Servische troooppi
pon afgebrand zijn. Ik heb ze dagelijks overal zb ipe8
blanden. Bij Kratowo liet generaal Stepanowiits ho
derden gevangen Albaneezen in twee gelederen aa
treden eu ze met machinegeweren neerschieten. Daa's Ié
op verklaarde de generaal: egön
Dit gebroedsel moet uitgeroeid worden, opdat Ooste j^g
rijk geen Albaneesche lievelingen meer vindt. Genen
Tsifkowits liet bij Sjenitsa 950 Albaneesche en Tur or 1
sehe notabelen afmaken, nadat tienduizend Albantf.1 en'
zen het oprukken van de Servische troepen groote mojoenx
lijkheden in den weg gelegd hadden. Na den slag aarG
Koemanowa werden slechts weinig gewonden door M
ïoegt
lanwi
wij van het getal eens een nul wegstreken."
„Strijk er twee weg, Sinning. Zeker, strijk er twee
weg," riep Elverdaal.
„Strijk er drie weg'" meende de markies lachend.
„Ik verantwoord het. Hij heeft heit aan zijn vroege
ren meester verdiénd. Hij heeft hem bestolen als een
roover. Laat ons daarom drie nullen wegstrijken."
Elverdaal vond de grap prachtig, sloeg zich scha
terend op de knieën en lachte luid. Sinning lachte uit
beleefdheid mee en de markies deed hetzelfde. Er
ontstond een algemeen^ vroolijkheid, zooals na een
welgelukte aardigheid het geval is en men niet beter
wist te doen dan nogmaals de portflesch aan te
sp- eken.
Dadelijk daarop werd meegedeeld, dat de tafel ge
reed was. De markies wilde zich terugtrekken, omdat
h»j zich niet veel genoegen beloofde van een maaltijd
I met deze kleermakersfamilie. Elverdaal wilde dat
I evenwel niet toestaan.
„U moet mijn 'vrouw en mijn dochter leeren ken-
I nejmarkies,'" zeide hij ijverig. „Anny spreekt ge
makkelijk Fransch, zij heeft' een voortreffelijke leer
meesteres. Miss Badsley is een voorbeeld als zooda
nig. Kom, u moet mijn Ahny eens zien. Zij zal zich
op deze kennismaking bepaald verheugen."
„Hebt u nog niet ook oen zoon, mijnheer Van
Elverdaal r Een zoon?' vroeg de markies twee
maal, omdat hij meende niet dadelijk begrepen te
worden.
Elverdaal begreep hem evenwel toch niet en keek
Sinning vragend aan.
„Neen, markies", antwoordde Sinning. „mijn geëerde
vriend en beschermer heeft geen zoon meer. Hij had er
eenmaal een. een onwaardige, een die zijn familie veéJ
verdriet bereidde en niet begreep wat hij aan zijn
tegenwoordige positie schuldig was."
„In eiken stal, mijnheer de markies, z*n schurfte
schapen" ^merkte Elverdaal op, die eindelijk had be
grepen, waarover het gesprek liep.
„Maar wij hopen" zoo ging Sinning voort, ..dat
de jonge Elverdaal zich nog wel eens zal bodenken en
zich zal belceeren, dat hij zal inzien en begrijpen, dat
een Elverdaal en een fabrieksarbeider twee begrippén
zijn, die zich heel slecht laten vereenigon. En wanneer
onze geliefde zoon dat zal hebben ingezien, zoo* zal
onze geëerde vriend en beschermer weer eén zoon
hebben.'
Uit de waterige oogen van dn rechtsgeleerde kwam
op dit oogenblik een blik, die d-an markies veel te
denken gaf. Wat was dat met dien zoon, dio goen
li*
zoon meer was vroeg hij zichzelf af. Was dat
handigheid van den advocaat of was de advocaat h*
de uitvoerder van Elverdaals wil Het kon wel v
sommige menschen voordeelig zijn, om een verwijd-ei
van vader en zoon in de hand te werken en een kiel
oneenigheid lot een dieper meeningsverschil een v *y0,|
wijdeling aan te klagen. te*Sc
Maar men ging aan tafel en do markies had: tp
geen gelegenheid: hierover dieper na te dankén. Jjp
HOOFDSTUK V. 'a na
van
Aan de Theems, aan, het benedeneinde van de stD i r 1
be%indt zich een onafgebroken rij van etablïssemden 1
ten, handelsnederzettingen, dokken, fabrieken vanpnblh
lerlei aard, scheepswerven en andere zaken, w5 jar
allerlei arbeid wordt verricht en de energie van
Britsche volk wonderen doet, en waarvan men
speren zien kan op alle vijf de werelddeelen. B.
ontwikkelen zich die reuzonondernemingen, die hm dl
producten over heel de wereld brengen. I-Iier bev<*°6en'
zich ook de machinenfabriek van de BasuetLC<*;OS-
pa,gnie, waarbij Jonh Elverdaal als hoofdarbeider itre®
aaLgesteld. De Basn,ett-Compagnie was nog ©enjoj® (g
zaak. Zij bestond nog nauwelijks dertig jaar enh;W'
grondvester, de slotenmaker James Basnett, wasH.A.
heden directeur van de ondei'neming. Hij was 1-,
dri arbeiders in een gehuurde schuur aan de Tho
begonnen en heden werkten er duizend arbeid^
die daar rijke verdiensten, vonden. Uit de sch g(
was een lange reeks fabrieksgebouwen gegroeid,
beidershuizen, directiekantoren en tal van mach
en instrumenten voor den loop der zaken noodig. =ge
het huis van den directeur, die met een talr ^ilOOT
fanr ilie gezegend was, stond daar. Hij had zeven
deren, vijf jongens en twee meisjes en was onda
zij,, zes-en-vijftïgjarigen leeftijd nog een rustig, f (}t
en arbeidzaam man. Van zijn zonen waren er dri
do fabriek werkzaam als arbeiders en leefden van
als zoodanig. Dat was de beste levensschool, die rio A
vader hun meende te kunnen geven. Twee andere Secti
mi: waren nog te jong daarvoor en gingen nog Ne
school, maar ook voor hen lag dezelfde weg o, van
De dochters vaoi mister Basnett, twee jonge, friss af 1
blonde kinderen van rijftien en zeventien jaar, a te b<
den nog onder de hoede van hun moeder, een Or
voudig gebleven vrouw, wier trots het was lek: hurk
pnddlngs te bereiden on een voorbeeldelooze h aang
houdster was. 2
Wordt vervolgd. EN i
«S.
SHRrl