t
J
il
Voor Dammers.
r 0 in s
9
mis m
1
B
9
9 9-9
W
9
rs fM p
9
M 'm 9
s
9 S
"3
9 S 9
m
1
[999
m
il M 8
M
■_J
ns
ItejBD 1 LH- en Mom.
Voor moeders.
Tegen de protectie in Duitschiand.
Zaterdag 23 November 1912.
56e Jaargang. No. 5222.
DERDE BLAD.
SLAGZET IN DE PARTIJ
De lieer P. J. Waiiboecr, de geduchte damspeler, be
kend uit den wedstrijd, indertijd door ons uitge
schreven, ie thans lid van de damclub 't Zand. Voor
deze vereendging is hij een van de beste krachten
In, -wedstrijden is hij een speler die slechts zelden
•en partij verliest. Voor 't Zand een belangrijke aan
winst.
De slagzet, hieronder, waaraan wij gaarne plaats
verleenen, is door genoemden heer in, de partij uit
gevoerd.
Zwart
8B
■-
Zwart, 13 schijven, op: 1, 3, 5
16 tot 19 en 23.
Wit, 12 schijveit'op26, 28, 30,
13 en 48.
Zwart, de heer Waiboer,
ie schitterende combinatie:
Zwart: 2329.
1721.
11 33.
1319.
1217.
16
8, 11, 12. 13.
Er zijn verschillende sloffen in den grond, welke
zuren kunnen hinden, z.g.n. basen, doch, omdat
de moest ver.spieidc en ook de gemakkelijkst aan to
brengen onder deze stoffen de kalk is. kan men vei-
lig zeggen, dat een tweede voorwaarde voor do nifri-
ficatic iseen behoorlijke hoeveelheid kalk in den
grond.
j Ook een voldoende Juchtciroulatie in den bodem is
een eisch. In een dichten stijven grond verloopt de
I nitrificatie niet dan zeer gebrekkig.
I Een van, ide belangrijkste, zoo ni.et do allerbelang
rijkste omstandigheid echter, welke de salpetervorming
in den bodem beïnvloedt, is de temperatuur. Beneden
5° Celsius heeft n.1. nitrificatie zoo goed' als niet meer
plaats. Wanneer dus tijdens den groei van een gewas
de temperatuur beneden dit punt daalt, dan zal &te
voorraad salpeter in den grond afnemen, zonder dal
door nitrificatie de verliezen weder worden aangevuld,
waardoor dus tenslotte salpetergebrek zal kunnen op
treden.
Er zal zicli dan het eigenaardige geval voordoen,
dat een bodem een voldoende male van stikstof kan
bevatten, n.1. als organische of ammoniakstikstof, ter-
treedt°Ch d0°' arwezigheid van salpeter stikstofgebrek op-
Vooial in het voorjaar is dit verscJiijn.se! vaak waar
te nemen. ,Men ziet dan de planten een gele kleur
aannemen. „Het gewas heeft last van de koud' zeel
de practicus en indirect is dit ook werkelijk het ge
val. Een overbemesting met chili. dj. met stikstof in
den vorm van salpeter, kan hier helpen. Ook kalksal-
per tegenwoordig meer Xorgcsalpeter geheeten, kan
voor hetzelfde doel met succes aangewend worden.
.Met elke" andere- stikstof meststof zou men in boven
genoemd geval hel doel niet hereiken, daar de stik
stof van deze stoffen toch immers ook 'eerst weer in
den salpetervonn moet worden overgebracht, wat na
tuurlijk bij de lage temperatuur evenmin zou geschieden
als met de in den bodem reeds aanwezige stikstofver
bindingen.
In het licht van deze verklaring, zal de uitspraak
van de praclijk. dat chili (eigenlijk een salpeter) goed
is vooi" de koude, begrijpelijker worden.
I)e bespreking van de afzonderlijke sliicstofhoudende
kunstmeststoffen zullen we aanvangen met de behande
ling van (der chilisalpeter.
Deze stof wordt als delfstof in reusachtige hoeveel
heden gevonden in een regenloos gebied aan de West
kust van Zuid1-Amerika, in de republiek Chili.
Het ruwe zout, dat in lagen van aanmerkelijke dikte
onder den grond ligt, wordt afgedolven en in fabrieken
door verschillende bewerkingen gezuiverd en dan per
scheepsgelegenheid naar alle doelen van de aarde vér-
voord in het bijzonder natuurlijk naar die Janden.
waar de landbouw het moest intensief wordt beoefend
De pi oducteurs van het zout zijn vereenigd tot een
i kartel. Elk jaar wordt do tötaalproduclie. het aandeel
door iedere fabriek te leveren en de prijs vastgesteld/
j In verschillende beschaafde Janden heeft het kartel een
2 I vertegenwoordiging ingesteld, waaraan o.a. de propa-
ganda voor het aitikel is opgedragen. Als zoodanig fun-
geerig Ie maken naar de zegeningen der bescher
ming.
Behalve, dat zij daarbij vergeten, dat oen verge
lijking tusschen oi)6, kleine, land en de groote lan
den waar liet beschermend stelsel heerecht, niet op
gaat. zien de protectlonisten, als zij over onze gren
zen kijken, blijkbaar njet meer dan zij willen z£en.
Dat een vergelijking niet opgaat ten aanzien der
handelspolitiek is njet minder waai-, dan dat men in
verband met- de politiek in het algemeen oiy> land
niet op éen lijn, kan plaatsen met een groote mogend
heid.
Voor zoover onze handelspolitiek betreft, bedenke
uien slechts, dat de verscheidenheid der grondstoffeh
en hulpmiddelen, welke een klein, land oplevert, in
den regel meer beperkt zal zijn. terwijl de aanwe
zigheid van voortbrengselen van meer verschillenden
aard mag worden verwacht iu een land van grooter
uitgebreidheid.
Meer dan de bevolking van grootere landen zal
ons volk dus verschillende benoodigdheden uit het
buitenland moeten, betrekken, terwijl omgekeerd bin
nen onze grenzen geen voldoend afzetgebied te vin
den is voor onze groote industrlëelen, da,t zijn die
takken vaji bedrijf, die al® gevolg der natuurlijke om
standigheden hier onder zulke voorwaarden voor hun
ontwikkeling verkeeren, dat zij tot grooten bloei zijn
gekomen en 'n dergelijke uitgebreidheid, hebben, gekre
gen. dat zij voor den afzet van hun producten op het
buitenland zijn aangewezen.
Twee redenen dus, waarom wij, nog minder dan
groote landen, ons met een tariefmuur mogen omge
ven en integendeel onze grenzen voor het handelsver
keer zoo ruim mogelijk moeten openstellen.
Nog minder Kan groote landen
Als onze protectie nisten hun blikken richten over
dé grenzen, dan zien, zij niet, of dan doen zij alsof
zij niet zien, dat overal de bevolking zich verzet tegen
de hooge invoerrechten. En toch spreekt de volkswil
zich overal duidelijker en, duidelijker uit tegen de
bescherming.
In de Vereenigde Staten van Noord-Amerika, het
land van de protectie in haar uiterste consequentie
heeft de meerdërheid zich onlangs op de ondubbel-
zinnigste wijze verklaard door den vrijhaD,delaar Wood
row Wileon, tot het presidentschap der republiek te
Het kind en de school.
xxxiv.
Dresse:r«n. drcssceren,
Schoon tlikr* en da.,: een geest verstompt»
Ziedaar wal onzen lijd beiuagt
En met examinceaai
Le schoonste vruchten diuagl.
Eerst moet de jonge.ing volgepompt
En dan wver Ie eg g e v r u a u d.
L'iii li.
NIC. BEETS.
Bovenstaande woorden van den onovei troffen teeke
naar v.tn onzen liollaadsüieii jongen i.i de Ca
mera Obscura kwamen ons ui de gedachten, toen wij
onderstaande „klacht' van een moeder ontvingen. Bo-
langstelling tc wekken voor opvoedkundige waagstuk
ken. om daardoor te geraken tol een beier i uzi ent tut
eenigszins afdoende opiossing ziedaar hel doel van
ons streven.
Geen wonder dus, dat wij gaarne aan dit „ingezon
den stuk/' een plaats geven.
Red. 11et Kind en de School'
Waarloc dient de vacantief
Duyit de Kerstvacantie van 23 becember tót ld
Januari r nu jongens, dat is een mooie tijd vrij, geniet
nu maar eens volop hoor. Iaat de schoolkleur verdwij
nen en haalt je hart op aan de sport. Die rusttijd
komt jc hersens ten goede, nu kunt go wat meer bij
tijds naar bed; ik wed, dat na de vacantie alles weer
veel beter vlot. Je boeken in do kast geborgen &u
de geleerdheid laten rusten nu.
Moeder juicht zoo'n vacantie meer toe dan allo
versterkende middeltjes en kuren.
Jawel, dat is gemakkelijk gezegd moeder, spreekt
mijn zoon uit de 5e klasse van het Gymnasium. Wij
willen natuurlijk ook niets liever, maar oordeelt n
zelf maai- of het kan.
De leeraar in 't Latijn geeft ons een taak op oiu
1 Februari af te hebben, daar moeten we in dn
vacantie wel aan werken, 't is extra, buiten ons gewone
huiswerk om wii L-nnnon /l il nnmnnalii't .1,.li
Wit:
3414.
26 17.
38 29.
14 23.
23 21.
PARTIJEN DIT DEN WEDSTRIJD
gespeeld té Schagen; Zondag 17 November jl.
P. J. "WaJ'boer (wi!t). N. P. de Goede (zwart).
1. 33—*28, 1823; 2. 3127, 1721; 3. 3933,
1024; 4. 3430, 1218; 5. }439, 712; 6.
1731, 2126; 7. 3025, 26 37; 8. 42 31, 15
10; 9. 4034, 17; 10. 4742, 1015; 11. 34-29,
13 34; 12. 39 30, 1823; 13. 4137, 1217;
4. 50—44, 17—21; 15. 31—26, 13—18; 16. 26:17,
.1 31; 17. 3627, 913; 18. 4439, 812; 19.
.6—41, 2—8; 20. 41—36, 4—9; 21. 36—31, 24-29;
12 33 24, 20 29; 23. 3126, 711; 24. 4944,
117; 25. 3731, 17'21; 26. 26 17, 12 21; 27.
tl26, 510; 28. 26 17, 18—2-2; 29. 27 18. 23
sa-JJ; 30- 3933, 1924; 31. 30:19, 13:24;
fSi-39, 21—27; 33. 32 21, 16 27; 34. 45—40
^l—13; 35. 39—34, 6—11; 36. 34
1034, 812; 38. 3429? 39;
114; 40. 4237, 1318; 41. 4339, 18 29
„ja34, 29 40; 43. 35 44, 9—13; 44. 44—39, hier-
nede zwart lokkend een combinatie te doen die re-
aise geeft. 2430; 45. 25: 34, 2731; 46. 37:26,
21; 47. 26:19, 14:43; 48. 3430, 43:'25;
.9. 48—43, 2530; 50. 4339, 1014; 51. 33-28,
ZeE4—19; 52. 28—22, 19—23; 53. 22—17, 23—28
'4. 171"
34 tot, 38, gonda voor het aitilcel is opgedragen. Als zoodanig
aet, deed de TOlgenr voor N^Iand en België do Ie Antwerpen ge-
vestigde „Délégation des prod acteurs de Nilrate de
Sonde du Chili pour la Ilollande et la Belgique' wei-1
bekend langzamerhand door do talrijke reclame werk-1
hes over chilisalpeter. welke onder de landbouwer*;
worden verspreid.
Gewoonlijk wordt aan de zuivering .van het zout I
voldoende zorg besteed. vooral sinds bleek, dat enkele
partijtjes chili vergiftigend op bepaalde gewassen met
name op rogge, werkten.
UR onderzoekingen van Dr. Sjollema. destijds aan
het Rijkslandbouwproefstation tc Groningen bleek dal
de schadelijke werking was 'toe te schrijven 'aan de'aan-
wezigheid van kaliumperchloraat. Sindsdien is op de
verwijdering van perchloraat bijzonder gelet, hoewel
zoo nu en dan vergiftigingsverschijnselen door chili
uit een bepaalde scheepslading nog wel eens schijnt
voor te komen.
liet stikstofgehüllc van ohilisalpeter bedraagt 1516.
gewoonlijk-15,5 pel., wat overeenkomt met een zuiver
heid. d.i. gehalte aan zuiver salpeter- van 05 pet.
Partijen chili met een stikstofgehaltc lager dan 15
pet. zijn mindenvaardigze zijn óf onvoldoende gezui
verd. óf vervalseht.
De kleur van het handelschili loopt van wit tot bruin
j en hangt af van de bijmengsels uit het ruwe zout. Eenig
x40 I verband met de waar-de van de meststof bestaat echter
23 li—17- 37' 1111 dit. .°Pzioht niet.
39.' 29 20,' 151 graag watcr aan.
roepen. En de gekozene heeft reeds bekend gemaakt,, huiswerk om. wij kunnen dat onmogelijk in den schoot-
zijn eerste regeeringsdaad zal zijn, gericht, tegen llJd. afmaken. We zijn nu bezig aan het 3e deel vari
Lmus, krijgen de taak uit 'teerste deel op, dat is
veel kleiner van druk en daardoor wordt het tweu
bladzijden meer. in 't geheel nu zeven, 't is een ona
onbekend stuk. De leeraar in 't Grieksch gaf ons ern
stig in overweging nu eens een flink stuk uit Homerus
te lezen, we hadden nu den tijd er voor. De leeraar'
in de wiskunde gaf ons 18 sommen op. L' weel zeif
welke ellenlange berekeningen dat zijn en ze darm»
dikwijls meer dan een uur.
Voor den Franschen leeraar en den Duitschen moe
ten wij ook thuis eens lezen, .ik heb nu een Djuitscjj
boek uitgezocht.
En ik heb ook nog mijn piivaatleswerk, zegt mijn
tweede zoon van 't Gym., leerling der 3e klassoj
de. hooge invoerrechten, en, de daarop
trijs ts.
Kwamen de beschermende rechten in Noord-Ame
rika, in beseheiden, vorm en, als tijdelijke maatregel
eertijds binnen door een achterdeurtje: als oorlogs
belasting tijdens den burgeroorlog in Duitschland,
het land, waar de ontevredenheid over de hooge
prijzen der levensbehoeften zich meer en meer tegen,
de bescherming keërt, is men den weg van het pro
tectionisme ook niet om het stelsel zelf, dooh even
zeer met bijoogmerken, ingeslagen, en wel juist
zooals-dit thans bij ons dreigt te geschieden om
zuiver politieke redenen.
Bismarck, oorspronkelijk vrijhan,delaar, gebruikte 't
ia 1879 onder zijn invloed vastgestelde, aanvanke-
kelijk bescheiden,
u D- 1 is z.g.n. hygrosco-
pisch. Bij het bewaren moet men daarmee rekening
houden.
Het eventueel uitzakkende water heeft door het op
geloste salpeter groote waarde en dient me» dus niet
te laten wegloopen. Een eenvoudig middel is daarvoor
het plaatsen van do balen op een houten beun, waar
op eerst een laag droog zand is gestrooid. Het op deze
droge plaats onverhoopt nog uitzakkende water water'
die tijdelijk wat zwak is in een vak en nu extra les
tarief van invoerrechten dat
85 verdubbeld en in 1887 vervijf- Vervelendste vind ik nog, dal ik nu weinig tce-
voudigd werd als middel om te komen tot een kenen kan, herneemt do oudste weer.
partij formatie, die in den Rijksdag een door hem oogen nmg ik buiten t werk niet veel me-: r
gewenschte meerderheid zou doen ontstaan. Dit ge- fi^'b. uikeu \lnj brui c-u do oog-en zijn een zwak puni>.
Bcliiedde onder de patriotisehe leus, dat het Duit- vaiantie goon rust kan geven, (zult
sche Vaderland voldoende voedsel moest kunnen op- u 1Uo toestaan dat ik ze weer exü*a inspan,
leveren voor bevolking en leger in tijd van oorlog, Beste jongens t spijt me meer dan ik zeggen kan,
welke redenen den landbouw (Duitschland had da "Hl'1 wensoh iuet opgevolgd kan worden, maar
natuurlijk als je huiswerk hebt opgekregen, is het ja
plicht dat tc maken.
Het gesprek was liicnnee uit. doch moeder bleo*
nog_ over de kwestie denken.
Noemen de leeraren dat vacantie c Waarom geven
zij den jongens niet liever ecu paar dagen korte:
maar dan ook geen werk. De jongens hebben zoo n
rusttijd hoog noodig.
In den sdiooltijd werken ze 's avonds van 6', j u r
tot 10 a. IOJ/2 uur. 's Morgens voor 't ontbijt Jt g
'n half uur en dikwijls 'smidilags tusschen 12 en 2m.r
ook nog. Daarbij: komen nog de muziek- gymnastiek-,
danslessen, catechisatie, enz.
Wij kunnen duidelijk merken dat ze tegen do va
cantie óp raken. Wie doet nu de eerste schrede in
de goede richting f In de vacantie geen werkvan wei-
keft aard ook.
't Is geen excuus, wij hadden hel vroeger ook zoo.
Geven al die sanatoria en nieuw verschijnende ver
sterkende middelen niet te denken f
De oorzaak dient gezocht en weggenomen 1
moest worden gegeven, zich te ontwikkelen.
Dat klonk zeker heel mooi. Maar minder mooi wa
re». en zijn nog de ver-strekkende gevolgen van de
mot dat doel verleende bescherming. Tot die geyol-
gen behooren o.a.. de vleeschnood, die zich vóbral
dit jaar door geheel Duitschland doet gevoelen, als
mede de duurte ook van alle overige levensmiddelen.
Van, die hooge prijzen genieten slechts weinigen de
voordeeleu, en komt de schade ten laste van, het al
gemeen.
Wil men een voorbeeld? Meer dan, 80 pCt. van de
bevolking van het Duitsche Rijk heeft met den land
bouw niets te maken, en profiteert dus niet van de
graanrechten. Die graanrechten kosten den gezamen-
lijken Duitschen consumenten jaarlijks 1020 milioen
Mark, of per hoofd 19.91 Mark.
Hiervan komt nog niet 1/8, in den vorm van
invoerbelasting. ten goede aan 's lands schatkist. Het
overige meer dan 7/8 dus"koMt terecht in de
zakken van particuliere personen in den vorm van
verhoogde prijzen. Onnoodig t,e zeggefi, dat deze be
lasting het meest drukt op de grootste en de armste
gezinnen.
Zelfs dan, wa,nneer in hun land de oogst, overvloe.
- -c dig is, betalen de Duitechers dank zij de protec-
worat in tiet zand opgevangen, waarna men dit nog';tia hun meest noodzakelijk voedsel duurder dan
W. Jimmihk (wit). P. Beers Kz. (zwart).
1. 3430, 1721; 2. 3025, 2126: 3. 33-2S,
.823; 4. 3127, 2024; 5.- 3933, 1218; 6.
439, 712; 7. 4034, 1420; 8. 25 14, 9:20;
5044, 2429; 10. 33 24, 20 40; 11. 45 34,
9; 12. 3430, 1520; 13. 3833, 20—24; 14.
338, 1014; 15. 3025, 1117; 16. 4943,
.722; 17. 28:117, 12:21; 18. 3328, 1—7; 19.
|731, 26 37
37; 22. 42 31, 7—12; 23. 41—37, 2—7; 24. verblanden
6—41, 7—11; 25. 31—2 6, 5—10; 26. 3631, 10 verD,anaen
-15; 27. 41—36, 14—20; 28. 25:14, 9 20; J?9.
,954, 2025; 30. 4439, 2429. Wit kan nu
oor 3530, 3024 enz. dam nemen, <loeh deze is
fJet goed. 31. 3430, 25 34; 32. 39 30. 39; 33.
1 f] 1025, 914; 34. 3530, 1822; 35. 27 40, 15
36. 2621, 16 27; 37. 31 22, 11lfï 38.
6:17; 39. 4339, 1218; 40. 3833
9 27; 41. 3731, 23 32; 42. 31 2, 19—24; 43.
gemakkelijk kan aanwenden. "°lj
Chili werkt zeer snel, ze is zeer gemakkelijk oplos-i Zoo "bij
baar en kan zonder omzetting direct door de planten»' jr
opgenomen worden. Een paar dagen na een overbe
mesting ove- een groeiend gewas, toont de donkergroene
kleur der bladeren reeds de. werking aan.
Zooals boven reeds bleek, kan een ovei bemesting
in het voorjaar soms wonderen'doen.
liet overbemesten mag nimmer gebeuren, als do
de bewoners van landen, waar de oogst mislukte.
l
9n *49 Xoj -^i1 47' 42 bladeren der planten niet geheel droog zijn, wijl anders
20. 42 31, 21—26, 21. 47—42, do er a£m zqu kIeven enbald^s deJbiade,cn
rbranden.
liet bemesten met groote hoeveelheden chilisalpeter
in eens is altijd' af ta raden. Op de zwaardere gronden
slibt de bovenlaag va* den grond daardoor sterk dicht.
Aangezien echter salpeter door da gronddoel!jes jiiet
kan worden vastgehouden en bij hevi^» regens een
'groot deel van het water over de akkers heen in ide
siooten vvegloopt, is gevaar voor uitspoeling van een
belangrijk deel van het salpeter zeker te vreezen. Voor
•30 35 9444 3o__QQ i721 45 25—20 he,1 ei' iian hel uitspoelingsgcvaar van chiJi-
t- 15- 46 33 oq j\ 9fi. 47 2Q 24' 29 27 salPe,er altijd veel meer bcteekenis gehecht, dan noo-
5 2Ïll9 26-Isi H«mtee 32—37, dig Bij aamvending legen deR ,vinlc, echtcr ls
het zaak er nog wel i"ekening mede te houden.
Het strooien in porties is onder de practijk |nog
altijd gebruikelijk en voorloopig ook nog maar het
voorzichtigst. Een gedeelte kan men dan gevt-11 bij
of onmiddellijk 11a het zaaien, de rest bijv. drie weken
later. Waar groote hoeveelheden worden aangewend.
bi
STIKSTOFHOUDENDE KUNSTMESTSTOFFEN. ®n g«*0°tsle deel bij bieten na het op één zetten. V001
Aan het slot van ons vorig artikel wezen wie op hel overige regelt de praoticus vaak de chililxjmsling
e groote beteekenis van do mtiifieaiie in den bodem, haar omstandigheden. De stand van het gewas wijst
op het proces, waarbij door do levienswerkzaam- den crvai'en kunstmestgebruiker voklocntie aan of er
in de voor Duitschland gunstige oogst
jaren 1907 en 1908 stegen daar. als gevolg der hooge
invoerrechten en uitvoerpremies, de graanprijzen tot
boven die in, landen, waar het gewas mieltriet was.
En die hooge' prijzen, hebben zich gehandhaafd. In
September van het vorilge jaar kostte 1000 KG. tar
we te Berlijn 211.50, te New-York 153.80. te Chi-
cago 143, te Liverpool 166.20, te Parijs 206.40, te
Rudatfjest 202.40 en. te Odessa 163.40 Mark. Boven
dien moeit hierbij worden in het oog gehouden, dat
da-, te Berlijn genoteerde larwe in kwaliteit staat bene
den die aan de overige hier genoemde markten.
Yan deze "hooge prijzen profiteert slechts 6 pCt.
der Duitschers. De andere 94 pCt. mag ze betalen!
De graanrechten noemden wij alleen, maar a,1s voor
beeld. De hooge invoertarieven, op andere dagelijk-
sche levensbehoeften drukken op de bevolking even
zeer.
Dat in den Rijksdag, ondanks de zeer verbreide on
tevredenheid, geen meerderheid te vinden is voor een
terugkeer tot het vrijhandelstelsel, moet ook alweer
worden toegeschreven aan politieke redenen, aan
overwegingen, voortspruitende uit partij-belang. De
eeitige partij, dne z/ich in haar geheel verklaart vóór
den vrijhandel, is de soc.-democratisehe. Dit wil ech
ter allerminst zeggen, dat allen, die deel uitmaken
van andere politieke partijen, zijn protectlonisten.
Tot hen, die zich in Duitschland met kracht ver
zetten tegen hc-t Protectionisme, behoort de groote
merigte, bestaande uit de werklieden, de kleine pac-h-
T5EN MOEDER.
itteolamesi
zuuaii xjijv. voor oieien en aardappelen wei nel go
val is, geve men do chili in drieën, het eerste doel bij UOTMapiiUD Ul„
het zaaien, het tvveede eonige weken later, hét derde j-ers de neringdoenden en de lagere beambten, dak,
Zijn dus al degeneu. die de gevolgen van het bescher
mend stelsel dagelijks san den lijve gevoelen.
Van de bezittende klasse is in Duitschland nog een
vrij groot deel vóór de protectie. De oorzaak hier-
Wat is gelukkiger voor een moeder dan om haar
kinderen gezond te zien opgroeien. Een zwak en, kwij
nend kind doet de moeder steeds in de grootste zorg
en angst, leven. Veel meer kinderen dan oppervlakkig
vermoed wordit, lijden aan, n|ier- en blaasaandoeningen
in vele gevallen worden deze kwalen overgeërfd ou
tenzij zij behoorlijk behandeld worden, valt liet soms
moeilijk haar te gduezen.
Een der meest bekende verschijnselen van nier- en
blaaszwakto bij kinderen is bed watereu. Ook gedu-
rerde den dag heeft het kind dikwijls moeite om de
urine op te houden. Het voelt zich niet sterk en op
gewekt, maar prikkelbaar en hangerig. "Vaak doen
zich ook andere verschijnselen, voer als pijn in den
rug en huik, hoofdpijn, enz.
I Foster's Rugpijn Nieren Pillen kunnen veilig door
kinderen gebruikt worden volgens de gebruiksaanwij
zing, die iedere doos vergezelt. Spoedig zult gij eea
merkbare verbetering fti den gezondheidstoestand
de opgewektheid van het kind kunnen opmerken; en
tal van dankbare moeders spraken hare tevredenheid
over de werking van dit geneesmiddel uit.
To Scb»gen verkijjgbaar bjj J
Rotgans, Molesstr&at C14. Toe-
z nding geschiedt franco na ont
vangst van postwissel a f 1.75 voor
C6' of f 10— voor z*-*! doezen-
5; chi de echte Foster's Rug-
pjjn Nieren Pillen, weigert elke
Joos, die niet voorzien ie van
neTenstaanü handelsmerk. (37A
eid van bepaalde bacteriën de ainmoiiiakzoutcn wor- "°S ,®en overbemesting dient te worden toegepast, of yan moet vooral worden gezocht in de vrees voor een
scherpe daling der prijzen, welke tengevolge zou heb
ben een verlaging van de rente alsmede van de waar
de der waarborgen, waartegen de beleggers (op hypo-
en veranderd in. salpeter en waardoor derhalve ide e stikstofvoeding waarschij'nlij'k voldoende is.
in den meest gewenschten verm voor de voe- ®-en belangrijke zaak bij de bemesting met chilii-
Ing der planten, in den salpetervonn, wordt omgezet, salpeter en de andere stikstofhoudende kunstmest-
Daar do Jtitiificalie liet resultaat is van de werk- sto^en 's de vraag, hoe hoog men bij verschillende tjiee]Ci jn ondernemingen enz.) hun geld hebben uit-
Êmheid van bepaalde bacteriën, alzoo van levende gewassen en op verscbiilecdc grondep de grootte van geieend. Dit, en niiet het geloof in de onmisbaarheid
ïens, is het zeer goed begrijpelijk, dat het verloop de hoeveelheid stjkstpfmest binnen de grenzen der der Protectie voor de algemeene welvaart, doet, vele'y meente;
au dit proces afhangt van aiie omslandignedeu. idio rentabiliteit kan opdrijven. Slechts proefnemingen kun in Duitschland, nog niet overgaan maar het kamp VERLEENT VERGUNNING
het J.?vea der satpefcervormeade organismen [van nen hierop echter het antwoord geven. Zoo ia bijv. der vrijhandelaars! aan de tappers om bij gelegenheid der Veulemnarkt
ïyloed zijn. Zoo xs een, veraischte voor de saJpetervor- wel eens gebleken, dat hij suikerbieten in een be- j)i,e vrees is zeker niet ongegrond. Een plotselinge op Donderdag, den 28 November a.s.. muziek tc maken
dal de bodem een voldoende mate van vocht P&a'd geval met een bemesting van 600 KG. chili- opheffing der Invoerrechten, zou een debacle tepgevol- danspartijen te doen plaats hebben en te tappen, tot
evat. In de bovenste grondlaag zal, wanneer deze op salpeter per HA. de grens der rentabiliteit der «tik- g0 hebben. des nachts één uur.
puwiand althans in den zomer geheel uitgedroogd is. stofbemesting nog niet was bereikt. Natuurlijk waa Aan eeIl plotselinge opheffing denkt echter nie- Schagen. den 18* November 1912
'een salpeter uit ammoniakveibindingen gevormd wor- er bij deze proeven voor gezorgd, dat de planten ta mandi n0ch in Duitschland noch elders. Immers ieder-
L- voldoende mate de beschikking hadden over de Am- weet dat het heel moeilijk is om, als de weg
dere voedingsstoffen, in het hijzonder over phosphor-
gevoelig zijn 'voor zuur en kali. Zuinigheid kan dan, ook hier wel eens
de wijsheid bedriegen,.
jiek! Uen tweede voorwaarde vindt haar oorsprong' Jn
-,ot feit, dat de salpetervormers erg gevoelig zijn v
aarde producten van haar eigen levenswerkzaamheid,
it geval van het zuur, dat bij de omzetting van 'den
mmoniak ontstaat. Bevat de grond dan ook in niet
mpldoende mate stoffen om het gevormde zuur te bin-
cn. dan zal de nitrificatie na korten lijd stop gezet
forden, waardoor de gewassen' in dubbel opzicht ge-
fhaad kunnen wordenten eerste door het alsdan
poedig optredend gebrek aan salpeter en derhalve aan
üK.tioi cn ten tweede, doordat de planten $yencens
por een overmaat van zuur worden geschaad.
der bescherming eenmaal is ingeslagen, daarvan te
rug te keeren.
De moeilijkheid v..n heit teriigkeeren Is Juist een
D. E. LANDMAN. van de grootste gevaren van het inslaan van dien
weg! Maar ondanksdeze algemeen erkende moeilijk
heid, begint, met de overtuiging dat zoowel iu Noord-
Amerika als in Duitschland de Protcetie haar hoogste
punt heeft bereikt, de meening veld te winnen, dat
ee:t geleidelijke verlaging der invoerrechten
thans met vertrouwen mag worden tegemoet zien.
En voor ons land beoogt juist nu het Tariefont-
BEKENQMAHIKGEH.
VERGUNNING TAPPERS.
De Burgemeester der gemeente Schagen
Gezien artikel 8 van de Politieverordening dcaer
De Burgen eeatei reornoemd,
J. P. W. YAN DOORN.
Onze protectionisten wijzen altijd op het voorbeeld
van -het buitenland om het Nederlandsche Volk be- werp-Kollcman een beweging in omgekeerde richting!
NAJAARS-PAARDENMARKT.
Burgemeester en Wethouders der gemeente Schagén»
brengen ter keunis van belanghebbenden, dat de gewone
Najaarspaardenmarkt (Veulefimarkt) zal worden gehou
den op Donderdag, den 28 November 1912.
Schagen, den 18 November 1912.
Burgemeester en Wethouders van Schagen:
-J. P. W. VAN DOORN,
Burgemeester.
ROGGEVEEN,
Secretari».