r «rit
Grep nii Land- p TniDlnn*.
Van een Clown.
D< controle op aangskochts loe'er- on mest
stoffen en bet mit van het koop^n op Algsmaene
Haadelsv ontaard».
Aambeien.
I
Zaterdag 8 Februari 1913
56e Jaargang. No. 5230
DERDE BLAD.
OVER DE VERTERING VAN HET VOEDSEL. II.
In, ons vorig artikel maakten we kennis met de
beide eerste verter ingevochten,: het speeksel en het
I van Prof. Kellner, o.a. vinden In Starings Almanak
voor den Nederlandschen landman, 'twelk in den
boekhandel bij de firma Trapman en Co. wel te be
komen is.
Het werkje bevat daarnaast nog zooveel nuttigs,
dat we het zonder voorbehoud ook daarom aan iede- liaan op de zijne viel.
ren landbouwer en veehouder aanbevelen.
Laura stond voor het venster drukte het gloeiende
gelaat tegen die beslagen ruiten en weende stilbob. haar
echtgenoot, stond1 in een hoek van het armelijke ver
trekje. Afgetrokken staardle hij voor zioh uit, met diepe
smart in het hart. Telkens bewoog een korte, zenuw
achtige 'rekking zijn vcnvecrd. gerimpeld gelaat - dan
sti-eek hij met de vlakke hand over de oogen en haal
de diep en zwaar adem.
In het kleine bed tegen den muur lag de vijfjarige
Geedy. do eenige vreugd zijner ouders, zwaar ziek. iJe
zwakke borat daalde en rees. onrustig heen en weer. Een
hoog lood bedekte de ingevallen wangen en de klare,
heldere kindeio. gen hadden reeds dien bovenaardsehen.
spookachiigen glans, die stervenden eigen is.
„Geedyliep de vader met doffe, door tranen ver
stikte stem.'
Maar Geeldy antwoordde niet; Geedy keek strak op
de dekensnu strekte hij zijn handjes uit. alsof (liij
iets wilde grijpen en de koortsige, gloeiende lippen
mompelden voortdurend een zelfden naam:
„Jankee-Johnny - fankee- fbhnny
Toen de kleine, aanvallige Geedy nog gezond was,
toen hij nog lachend! en viooJijk met andere kinderen
op de binnenplaats speelde mei den grooten, dikken
waakhond stoeide, zijn vader aan den baard trok, als
deze hem op zijn knie liet paardje-rijden, ging hij
eens met vader en moeder mede naai- den grooten
circus. Niets echter vermaakte Geedy en de andere kin
deren het was een kindervoorstelling zoo zeer.
als het optreden van den clown Jankee-Johnny.
Hopsa Wat sprong hij rond en wat deed hij een
dwaashedenEn wat zag hij er mooi uil jnel zijn
roode pruik ,die tegen het melig-witte gelaat zoo af
stak I Maar Jankee-Johnny was ook zoo aardig, zoo
aardig...
En Geedy moest voortdurend aan hem denken. Geedy
Uit; de maag gaat de voederbrij over in den dun
nen darm, waarbij het aj dadelijk weder in aanraking
komt met twee andere verteringsvochten, nl. de gal
en het buikspeeksel.
Vooral het laatste verter ingsvoeh t, het; afscbeidings-
product va,n de panicrea?klieo\ ook wel buiikspeeksel
klier geheeten, heeft een, krachtig verterende wer
king. Het tast zoowel die eiwitstoffen, als de vet
ten en het, zetmeel aan en vereend'gt, derhalve in,
zich de werking van het speeksel en het maagsap.
De vertering door het buikspeeksel is echter in alle
opzichten veel krachtiger. Ook hier hebben we weer
te doen met de werking van bepaalde fermdnten, die
ieder voor zaeh vrij ingewikkelde omzettingen, be
werkstelligen.
Een eigenaardig verteringsvochrt, is de gal. Dit is
een afscheidingsproduct van de lever, waar het zich
bij veie dieren bij het paard echter niet ver
zamelt in een galblaas. Door een buis staat deze blaas
in verbinding met he<t voorste gedeelte van den dun
nen, darm, 'twelk men twaalfvèngerigen, darm noemt.
Bij de meeste dieren monden gal- en, buikspeek-
selbuis op dezelfde plaats of in eikaars onmiddel
lijke nabijheid uit. Bij het rund is dit niet het geval.
De gal nu speelt een, belangrijke rol bij de verte- wilde Jankee-Johnny zien.
ring van vetten, voornamelijk door de in, de maag Wacht, tot je weer beter bent, tot de dokier het
gevormde ontledingsprodiucten. van het vet op te goed vindl, dat je uitgaat, dan zal vader je weer mee
lossen en, het niet ontlede vet in emulsievorm te naar den circus nemendan zal je Jankee-Johnny wecr-
brengen. Ten opzichte van dit laatst® gedraagt de zien.
gal zich eenifeszins ale zeepwater, dat dezelfde uiitwér- „Neen begon Geedy en weende, „neen, nu Jankee-
king op vet beeft. De gal oefent indirect nog een Johnnynu
bijzonderen invloed uit op de spijsvertering, 't Heeft De dokter schudde het hoofd en do moeder weende,
nl een prikkelende werking op het slijmvlies en de Vader echter zocht de laatste geldstukken bij elkaar,
spieren van den darm, waardoor de afscheiding van die van zijn loon overgebleven waren bijna zijn
verteringsvochten wordt bevorderd en eveneens de bij- geheele weekloon kwam in de apotheek terecht
zondere wormvormige, zgn. peristaltische, bewegingen, ging de stad in. Daar kocht hij een rooden Jan
van het darmkanaal, waardoor de inhoud regelmatig kee-johnny met uitgespreide armen en belletjes op zijn
verder wordt bewogen. muts- ',Vls men °P zlJn borst sloeS- s,ocg hÜ de armen
Als laatste verteringsvoeht moet nu het darm- tegen elkaar en de belletjes rinkelden. Zorgvuldig wikkel-
sao nog genoemd worden, 't welk wordt afgeschei- de Bob zijn schat in papier, stak hem in zijn jaszak
den door de klieren en het slijmvlies van den wand en y^de naar huis terug,
van den dunnen darm. De werking van het darm sap „Geetiy. Ju 'r ?ee'-lohll?y, T
is slechts zwak. Het werkt -op gelijke wijze als het „Neen snikte Geedy, „ik wil Jankee-Johnny nu
buikspeeksel in op de nog in de voederbrij, aftnwe- nu
zige eiwitstoffen en het zetmeel. Buiten sloof de sneeuw en de vlokken, voerden een
Naast de verteringsvochten moet bij de vertering wilden rondedans uit. Huilend ging de wind daar lus-
de werkzaamheid van verschillende bacteriën ver- schen in zijn hoogstq klaagtonen, teiwijl hij door de
meld worden. Vooral in den dun,netn ein, dikken darm, verlaten straten joeg.
den blinden darm van het paard en in de voorma- De beid toefde moeder stond aan het^ hoofdeinde van
-en met name de pens, der herkauwers komen tal- het bedje, waann Geedy lag. Traan op traan biggel-
riiké tol verschillende soorten, behoorende bacteriën de lang? haar wangen en viel op het bleeke
voor. ZC'ontleden ten behoeve van, haar eigen li- voorhoofd van het kind; naast haar stond dei .vader
cbaam verschillende voederbestaftd'deele(n. Zoo splitsen met dei armen over elkaar, de oogen neergeslagen. In
zn de eiwitstoffen op verschillende manieren, vor- zijn binnenste) wocLdie 'hetdaar lag voor hem zijn Geedy.
men uit zetmeel en ruwvezel o.a. melkzuur en boter- zijn kind voor wien hij alle? wilde trotseerendaar lag
zuur ja vormen ook verschillende gassen, hij melk- de anne Geedy,, hulpeloos ten prooi aan de verrader
en mestkoeien zelfs wel tot 700 liter per dag. hjke. langzaam doodende koorts.
In sommige opzichten schadelijk, kan uit andere Geerdy s oogen waren gesloten, De dokter, die zooeven
oogpunten de werking der darm bacteriën, een, nuttige was vertrokken, had zwijgend de schouders opgehaald
worden genoemd. In fle voornaamste plaats is dit ge- hij had grein troost meer voor de ongelukkige moeder,
wettigd, doordat vele bacteriën, in staat zijn het ruw- voor den armem vader.
vezel van het voeder op te lossen. Het ruwvezel is Daar bewoog Geedy de lippen. Snel boog zicli dc
de grondstof waaruit de wanden van de cellen zijn vader voorover zijn kind, dat op sterven lag, fluisterde
opgebouwd. Hoe ouder en harder, hoe ruwer dus 't nogmaals den naam
plantenvoedsel is, hoe hooger ook altijd het gehalte .Jankee-Johnny
is aan ruwvezel. De harde celwanjden die bij bet Diep zuchtte de vader.
füamakeji van het voedsel altijd maar voor een deel .,Ik ?ai hel beproeven zeidc hij lol zijn vrouw,
worden verbrijzeld, omsluiten den inhoud der cellen, z>jn pel en snelde naar buiten door noodweer
welke de waardevolle stoffen hevai, zoo dicht, dat en sneeuwbui naar den circus. En al joeg hem de wind
de verteringsvochten er niet op kunnen inwerken, f0 'Jfg0 vlokken in hel golanl, dat zijn oogen er van
Als men nu weet, dat ruwvezel voor dié gewone op- brandden etn traanden, hij bemerkte het niet, hij snelde
lesmiddelen, zooals verdunde zuren, verdun.de loo- vo?'1-l sJ<?eds voor;
gen, alcohol aether e. d. ongevoelig is. dan springt T Beleefd; vroeg hiji den 'portier om het adres yan
dacht te hebben, ging hij met Geedy naar Jankee-Johnny invloed te doen gevoelen; de verhouding
Zij werden vriendelijk ontvangen. heer c-n bediende begint zich te wijzig'a en van
„En wat ben ik u schuldig.' vroeg Bob bevend, jaar tot Jaar gaat er iets af van den patriarchaten
antwoorde de circus-clown, en toen geest. De wereld Is voor den Russisch en boer niet
hij Bob de Ihfcmd drukte, voelde hij, hoe een wanne meere ten einde bij de lichte, verre heuvelen, de
zijn horizon begrenzen, of bij de naaste rivier. Dc
militaire dienst voert thajyi de jonge knajien naar
andere streken, vaak bulten Europa, en naast bot
gehoorzamen krijgen zij ook begrip van bevelen. Er
ontstaat hier en daar verbittering tegen de bevoor
rechte Standen., en de goede pope Is vaak niet fat
sLvit, de gemoederen rustig to houden, die gemoede
ren, die zich in muziek nu reeds hartstochtelijk kun
nen uiten. De gezangen, begeleid door harmonica, viool
of door het nationale instrument, de balalaika, een
gitaaraebtfg instrument, driehoekig van vorm en van
zeldzaam liefelijken en toch doordringenden toon
slaan van diepe melancholie soms tot heftigen harts
tocht over.
Op het platte land,
in het hartje van Rusland
De Russische landedelman, die soms voor zaV*»n
in de hoofdstad wezen moet en, zijn landgoed in
hert Kazansche daarvoor moet verlaten, heeft een om
slachtige reis, om uit Sant Petersburg weer tehuis
te komen,, een reis van voor onze landheeren in
West-Europa ongekende lengte. Hij moet den spoor
weg van St.^ Petersburg naar Moskou en van daar
naar Nisjni-Nowgorod gebruiken, om daar een van de
groote, naar Amerikaaosch model gebouwde stoom-
bcoten te nemen, die hem de Wolga, af naar Kazan
brengt. Hij moet in het geval, dat wij hier op het
oog hebben, in Kazan weer een andere stoomboot
nemen, om de Karna op te vaj-ejn tot aajn, de ddstriets-
stad Tsjistopol. Die Kamavaart biedt al evenveel in
teressants als de vaart op de Wolga, waar de rijkste
verscheidenheid van vaartuigen, visschersbooten enj
vlotten het oog boeit, terwijl een maasa eilandjes
voor afwisselende fooneeltjes zorgen.
Van Tsjistopol leidt diajn de postweg mijlen ver
het land in, eindeloos ver in den gemakkelijken
eigen wagen met heerlijke paarden, waarvan de
<ange staarten over den grond slepen, en die op ver
scheidene poststation? door vooruitgezonden paarden
worden vervangen. In bonte vaart vliegen velden en
wouden, heuvelketens en moerassen, dorpen met ker-
(De Aarde en haar Volken.)
(Vervolg. I
de bijzondere beteekenis der bacteriën, welke het
ruwvezel kunnen oplossen, voldoende in, het oog. Door
de werking dier bacteriën immers wordt van die cel
len, wier wanden anders de verteringsvochten trot
seerden, de inhoud blootgelegd, waardoor alzoo de
totaal verteerde massa van het voedsel aanmerkelijk
wordt vergroot, voornamelijk bij ruwvoeder, zooals
hooi en stroo.
Bij de herkauwers is nog een ander voordeel te
boeken,, aangezien sommige bacteriën in staat zijn uit
bepaalde stikstofhoudende voederbeetanddeelen, die
echter geen, eiwit zijn. met behulp van andere steeds
voorhanden zijnde verbindingen werkelijk eiwit te
vormen.
De lengte van het spijsverteringskanaal is hij de
onderscheiden huisdieren, ..ogal uiteenloopend. Bij het
paard bedraagt deze ongeveer 12 maal de lichaams
lengte. d.w.z. het geheele darmkanaal in de lengte
uitgelegd is 12 maal zoo lang als de lijn van kop
tot staartwortel gerekend. Bij het varken bedraagt
de lengte van het spijsverterihigskanaal 14, bij het
rund 20, bij het schaap en de geit 27 maal de li
chaamslengte.
Uit het vobrgaan.de is ongetwijfeld gebleken, dat
er voor de vertering van het voedsel door het diier
een groote hoeveelheid arbeid moet worden ver
richt. Het bouwer van het voedsel, het voortbewegen
ervan door het darmkanaal, het afscheiden van de
verteringsvochten,, dat alles vergt veel arbeid, welke
evenwel alleen geleverd kan, worden! ten koste van
ar -T voedsel. Zoo wordt het begrijpelijk, dat er voe-
d toffen denkbaar zijn, waarvan, de vertering zoo-
va arbeid aan het dierlijk organisme kost, dat de
.don;- de vertering verkregen winst juist opweegt te-
hel ondergane verlies, ja, zelfs kan het verlies
'me winst overtreffen.
Bij deze kwestie speelt vooral het ruwvezel een
.f'groote rol.
"r bestaat dan, ook een, zeer duidelijk verband tus-
n het gehalte aan ruwvezel van, een voedermid-
jOül er het nuttig effect ervan.
7 Het is vooral de beroemde professor O. Kellngrl
"geweest, die hierop de aandacht heeft gevestigd en,
V'"' beginsel zeer bevredigend in zijn voederbeTekenim-
■i li, welke op het oogenbldk zoo goed als overal
jki 'den aangenomen, heeft verwerkt.
V.' We zullen ter gelegener tijd op dieze zaak terug-
jj nen, wanneer we. wat we ons voornemen, eens een,
•teenzetting geven van de hoofdbegrippen der mo-
^^2 dorne veevoederleer.
*C^| J< Op de vertering terugkomende, vermelden we nog.
Jankeev-Johnny.
De ipoitkir nam den vrager van het hoofd lot Ide
voeten op en noemde een der voornaamste straten van
New-York.
Bob snelde weer voort. Hij bevroor bijna, maar in
wendige) hitte veiteerde hem. Hij dacht slechts aan
zijn armen, zieken jongen en deze gedachte schonk
hem kracht. Voor oen elegant hotel stond hij stil.
Zijn moed was verdwenen, want daar woonden slechts
voorname hoeren." Hoe zou hij den circusclown toe
spreken r Maar in zijn ooren fluisterde Geedy's slem
Jankee-Johnny. Angstig klom hij de marnieren trap
op. Nu stond1 hij voor de vertrekken van den clown.
Aan de deur was een koperen bordje bevestigd, waarop
gegraveerd was; Harry Rosthawn. Bob schelde; teen
icnecht deed de deur open.
„Kan ik mijnheer Rosthawn spreken
„Wat wil; je?"
De onbeschaamde loon van den knecht verschrikte
Bob. jiij had wel willen omkeeren, zijn moed >v;is
weg.
„Ik moet liqm dringend spreken'", .verklaarde hij" op
smeekenden, vleienden toon.
Hij werd hij Jankee-Johnny toegelaten. Hoe verbaasd
was ij echter, loon hij, in plaats van den roodharig.-n
clown met het gepoederde gelaat en de hreede, wil tv
broek, oen ernstjgen, defligen heer voor zich zag, die ge
makkelijk in epn armstoel zat en, een pijp rookcn.I,
de courant las.
Bob draaide verlegen zijn pet in de handen en
waagde het eerst niet. met zijn verzoek voor den dag
te komen, maar (de ernstige heer had zulk een goedhar
tig. vriendelijk gelaal, dat hij eindelijk moed vatte en
begon t<re spieken. In het midden van zijn verhaal,
moest hij door snikkqn afbreken; hij wendde zich af
en droogde; zijn tranen.
Jankee-Johnny was opgestaan.
„Ween niet, anne man, wc willen hopen, dat we
Geedy nog in leven vinden.'
Eenige minuten daarna zaten heiden in een rijtuig
en reden naar Bob s woning. Zij traden de kamer
binnen; nog altijd stond de bleeke vrouw op dezelf
de plaats, lederen ademtocht van haar kind bewakend.
„Hopsa I hopsa I' schreeuwde Jankee-Johnny, wierp
de warme kostbare pels af. zette de roode pruik op en
maakte een sprong.
Geedv kccide zich langzaam om, opende de wezen-
looze oogen en staarde de verschijning aandaarop be
gon de kleine hartelijk te lachen, klapte verheugd in
de magere handjes en wedijverde met den clown in den
roep van
„HopsaI hopsa! Jankee-Johnny''.
Een met meel bestoven gelaat, met roode vlekken
op de punt van den neus en de jukbeenderen, boog
voor verschillende voedermiddelen de grenzen
aji de verteerbajarheid de, afzonderlijke voederbestand
Jeelen bü onze huisdieren is vastgesteld.
- Dezt grenzen uitgedrukt, in een getal noemt men zich over Geedy's gezichtje en de lippen van het zieke
1 de vertefingsfactor of verteringseoëffrieënt. kind raakten die van den circus-clown.
Ben voorbeeld zal dit verduidelijken: En hij kwam alle dagen terug en vertoonde telkens
Du verteringseoëffrieënt van 't ruw eiwit in gras- voer den zieken Geedy zijn potsen en kunsten. Geedy
I Cl- hooi van gemiddelde qualiteit bedraagt bij herkau- j klapte in de handen en lachte en werd van dag tot dag
vers 57 d.w.z. van het totaal ruw eiwit in ge- j voller en ronder in liet gezichtje,
noeitfd hooi wordt door herkauwers 57% verteerd. Toen eindelijk buiten de voorjaarszon scheen en de
r C o) Aangezien bij de tegenwoordige voeder berekeningen,.leeuwei iken jubelend in de lucht stegen, kon Geedy
Toei all®eh gerekend wordt met verteerbare voederbe j voor het eerst uitgaan; hij' ging met vader naar den
zaai standdeeien, is de kennis der ver'teriiigsciji'ers vo&k j circus, want Jankee-Johinny had' hem vrijkaarten gc
i,d. D< onmisbaar. j geveai.
Men kan deze cijfers, overgenomen, uit het werk J Bob spaarde en toen hij'na langen lijd genoeg bijeen
Zeer zéker zullen dan ook verschillende personen
die nu tegen eene monsterneming opzien, omdat zü
niet precies weten hoe zij dit doen moeten, wel een?
een monster ter onderzoek willen opzenden wan-
l^ü, u.» neer iemand, die daarmee geheel op de hoogte is, hen
ken en moskeeën en alleen liggen.de boerenhuizen, ^cnulpzaam wil zijn. Daarom is naar mijne meening
ook enkele groote landgoederen hem voorbij. De üet aanstellen van monsternemers door onpartijdige
weg lijkt schier eindeloos voor wie uit den vreemde vere®nJgin©en zeker als een goede maatregel te bu-
v1- «--- schouwen. Het komt mij voor. dat niet alleen parti
culiere koopers, maar ook vereenigingen van de dien
sten van zulke monsternemers voordeel kunnen heb
ben, maar dan moeten zij daarvoor ook een billijk
loon willen betalen- Het monsternemen toch uit een
groote leverantie eischt veel zorg, oplettendheid en
tyd. Zoolang de lossing duurt; moet de met hc-tmon-
sternemen belaste persoon daarbij tegenwoordig zijn
Het is dus niet meer dan billijk, dat eene vereeni-
ging aan degene die het monster neemt ook eene
goede betaling hiervoor toekent Ik heb. in het af-
geloopen jaar bij verschillende vereenigingen gezien,
dat er sonu aanzienlijke verschillen bestonden
tusschen door de leden ontvangen, partijen en dr
door de vereenigingen ingezonden monsters en di
leden van aankoop vereenigingen moeten er op kun
nen vertrouwen,, dat dit niet het geval is; ik mee»
hier er dus nog eens uitdrukkelijk op te V/moeteS
wijzen, dat het de plicht is van besturen van aan
koop vereenigingen. te zorgen dat de monsterneming
zoo geschiedt, dat er niet de mineste twqfel kan be
staan, dat de monsternemer het monster geen oogen
blik uit het oog heeft verloren. Niet altijd zal eene
vereeniging over iemand beschikken, die hieraan vol
doenden tijd kan besteden; staat nu tegen eene bil
lijke vergoeding een ervaren monsternemer tot haar
beschikking, dam doet zij zeker verstandig van, zijn
diensten gebruik te maken. Geld besteed om zeker
te zijn van een, goede monsterneming is goed be
steed geld.
Ik wil hier nadrukkelijk aan toevoegen, dat men
deze zaak niet mag bezigen, ajs argument tegen eten,
coöperatieven aankoop. Dergelijke afwijkingen als ik
hier bedoelde, zijn gelukkig zeldzaam voorkomende
uitzonderingen. Maar zij moeten; nooit voorkomen.
Wanneer de benoeming van monsternemers aaJn haar
doel zal beantwoorden zal het noodig zijn. dat men
daarvoor kan beschikken over flinke personen, die
natuurlijk volkomen betrouwbaar moeten zijn en die
flink uit hun oogen zien. Ook moeten zij zoodanig
over hun tijd kunnen beschikken, dat ze ten. allen
tijde terstond kunnen komen.
Art. 10 toch der A.H.V. schrijft voor dat de moi%-
sterneming geschiedt gedurende de lossing, de mon
sternemer zal dus ten tijde der lossing beschikbaar
moeten 2ijn. Soms zal de nakoming van dit artikel
voor kleine leveranties misschien moeilijkheden ople
veren; hierin is echter gemakkelijk te voorzien,
door eene bijzondere bepaling bij den koop te ma
ken. dat de monsterneming, behalve door den kooper
bij dé ontvangst der partij, ook zal kunnen, geschie
den door den, monsternemer der vereeniging, mits zij
bijv. binnen 3 maal 24 uur na ontvangst der pajtüt
plaats heeft. Het zou miissohien aanbeveling verdie
nen. dat de vereeniging een, model van, een koop-
briefje verspreidde, waarop deze bepaling was op
genomen.
Het is namelijk geoorloofd, wanneer men op de
A.H.V. wenscht te koopen, doch enkele bepalingen
voor het speciale geval waarin men verkeert onprac-
tisch vindt, te bepalen, dat van enkele artikelen zal
worden afgeweken. Hiervoor zou dan het door mij
genoemde artikel over de monsterneming in, aanmer
king komen; dikwijls zal men bijv ook willen afwij
ken van Jiet artikel dat de betaling regelt en dat
voorschrijft dat 30 dagen na de levering betaaltf
moet worden, men zal den tijd van betaling soms an
ders wemvhen. Ik raad ech'.er bepaald aan nooit
af te wijken van die artikelen waarin de wijze van
kortingberekening wordt geregeld, het proefstation,
zal met eene afwijking van die artikelen nooit reke
ning houden.
Bij de koopovereenkomst kan tevens een beding
gemaakt worden, v. v. de unalysekosten zal betalen.
Indien dus koopbriefjes vanwege uwe; vereeniging zou
den worden verspreid, zou daarin ook de bepaling
opgenomen kunnen worden, dat de verkooper de ana
lyse-kosten zaj betalen, kooper en verkooper zijn,
hier clan zeker mede- bekend.
De verkooper zal dan natuurlijk kunnen overwegen;
voor welk minimumbedrag men zal moeten koopen,
opdat hij dit gratis onderzoek kan toestaan Hij
winkels worden verkocht en te huis worden gedron- ka,n Lie/bij er rekening mee houden da* slechts een
ken. Daarentegen zijn nu theehuizen ontstaan, en die z ,er lee ,zlJR^'r k®°P®rs van dit recht op onder-
hartstochtelijk geliefde drank van de Russen wordtgebruik zaï maken.
zelfs in zeer primitieve omstandigheden toch voor- j *f ee" handelaar mtt bereid c.e an.ysè-kosten op
treffelijk bereid 210 nemen en acht men zijne voorwaarden toch
De bevolking is over het algemeen vlijtig en ge-f°° voordeelig dat men meent bij hem te moeten
schikt; in voorjaar, zomer en herfst doen mannen. koo,)eiJ- dan .^'al men goed doen. toch op A HA. te
vrouwen en kinderen haast niet anders dan land-?°,>fcI! en b,J 8ro°tere leveranties gerege.d en bij
bouwwerk; maar in den winter ook anderen nullij "«"f™ n» ,eu voor rekemnff
gen arbeid. De mannen werken dan in het hout, dat,e '3<fn onderzoeken, d,t geld mag men dan «kir
ae kloven, bewerken, vervoeren, maar ook tot ge- gof?. bc«f'A
reedseliap en onderdeelen vaat huizen maken of mune hoeren hoop ,k u van, het nut van
ze snijwerk uit vervaardigen. De vrouwen spinnen. p 0I) otertulgd te hebben,
weven, breien, zoowel voor eigen gezin, als voor den j -
verkoop, en menig zelifgeweven gordijn of tapijt be- 1
hoeft niet onder te doen voor bekend Oostersch
werk.
De jacht en dé visscherij brengen enorm veel op.
Van de veelvuldigheid en verscheidenheid van wild,
gevogelte en visch kan men zich geen denkbeeld
maken. Duitsehe bezoekers zagen, daar, in het Ka
zansche, vier soorten van hazen, de grijsbruine van
West-Europa en dan nog ggrijze, zwarte en witte;
ook heel aparte soorten van herten en een reus
achtige menigte soorten van vogels; maar nog het al
lergrootst is de verscheidenheid van visschen. Ee;i
grappig bewijs daarvoor was het feit, dat men hun
vier weken lang eiken dag een anderen visch voor
zette. En de vele manieren, waarop ze worden
'een bezoek brengt op zulk een landgoed, maar men
moet dan maar bedenken, dat het gouvernement Ka
zan, waarin het einddoel is gelegen, zoo ggoot is als
heel Frankrijk.
Eindelijk ter plaatse, vinden we het woonhuis in
een prachtig park gelegen. Het blijkt een vroolijk,
licht, houten gebouw met snijwerk en galerijen en
zuilen, dat men het niet aanziet, hoe bij uitstek
warm en gezellig het er is in, den winter. Men vindt
er antieke Engelsche en Fransche meubelen in den
Jamesstjjl en dien van Lodewijk XVI, oud Meissener
en Sèvresporselein en prachtig Parijsch bronswerk.
Met veel buigingen en, strijkages wordt men door
de bedienden ontvangen, en zelfs wie maar weinig
of in het geheel geen Russisch kent, kan de Russen
gauw begrijpen door hun levendig gebarenspel. Er
bestaat nog een eigenaardige patriarchale verhou
ding tusschen de heeren en de ondergeschikten; men
merkt, dat reeds ouders en grootouders in het huis
hebben gediend. Natuurlijk zijn kok en kamermeisje
kamenier en iivreïknecht, koetsier en waschvrouw
onder elkaar getrouwd ejn/ verrichten trouw hun dienst
terwijl de vaak talrijke kinderschaar naast hen op
groeit, door meester of meesteres ten doop wordt
gehouden, met zoetigheid wordt verwend en soms
hardhandig afgepoeierd wordt, als ze zich wat al te
luidruchtig gedraagt in de nabijheid der woonkamers.
De Russische gastvrijheid is bekend en beroemd
op het plattelland, maar er ie in de laatste hajye
eeuw wel veel veranderd. De groote heeren zijn meer
dan vroeger in den krijgsdienst getreden of in den
staatsdienst ais ambtenaren, en. zoo brengen ze slechts
eenige zomermaanden op het landgoed door, waar ze
in vroeger dagen al hun tijd sleten, waar >ze een
eigen muziekkap°L een eigen! tooneelgezelschap soms
onutrhielden, en waar d)e dames haar bezigheid von
den in het maken van een menigte confituren van
vruchten en Ln, andere huiselijke beslommeringen.
Tegenwoordig wordt op het landgoed veel aan
pachters en opzichters overgelaten, die de stallen,
schuren en arbeiderswoningen, alle van hout ge
bouwd, onderhouden laten door veel in huur aan
genomen arbeiders., daglooners 'uit. de naburige dor
pen met hun gemengde bevolking van 'Russen, Tar
taren, Wotjaken. Tsjeremissen e. a. Men hoort zoo
veel verschillende talen en dialecten, men ziet zooveel
typen en volksdrachten, dat men er verbaasd over is,
allen zoo eenstemmig en in vrede naast elkander te
zien werken. Een opgewekten indruk maken de Tsje
remissen, die veelal bosch- en houtarbeiders zijn, en
wier hutten, gelegen in het bosch, er vriendelijker
en zindelij'ker uitzien dan die van de gewone dorpe
lingen. Boomgaarden en moestuinen zijn goed onder
houden en brengen het hunne op ondanks de hitte
en de droogte in deh, zomer en, de strenge kou in
den winter. Paarden fokkerij en veeteelt worden uit
geoefend, en de landbouw gaat vooruit in, de op
brengst van rogge, haver, boekweit, vlas en aard
appels. Ook linzen worden in "de laatste jaren met
succes verbouwd. Landbouwscholen en wintercursus-
sen zijn geen vreemdelingen op het Russische platte
land en zorgen ervoor, dat de jonge opzichters en de
boerenzoons beter voorbereid hun taaji aanvaar dep.
De omliggende dorpen vormen vaste gemeenten,
De afzonderlijke boerenbedrijven bestaan uit woon
huis, stal en schuur, en zelfs de kleinste boeren heb
ben hun eigen, paard, koe, varken, ganzen, een,den
en kippen. Een vrij ruim vloeiende bron van inkom
sten, ook voor de armeten, is in de laatste jaren
de eieren.verkoop, daar zich vooral Engelsche maat
schappijen in de groote steden hebben, gevormd, die
hun onderhandelaars over het geheele land verdee-
len en zelfs in dc afgelegenste dorpen de eieren
bij duizenden, ter verzending opkoopen.
Bijna.eik groot dorp heeft zijn kerk. school, her
berg en verscheiden, winkels, waar de boeren hun
benoodgdheden inslaan aan koloniale waren, tabak,
petroleum en al datgene, waar de eigen hoeve niet
in voorziet. Sedert de regeering een monopolie van
den alcohol heeft gemaakt en den verkoop zelf ter
hand beeft genomen, ma? de sterke drank niet ïheer
in herbergen worden geschonken, maar enkel in de
fSeotamesi
Aambeien, een veel voorkomende kwaal, worden ge
woonlijk vu oorzaak! door verstopping, oen zittende le
venswijze. zwangerschap, enz. Meestentijds worden zij
vei waarioosd. totdat de hevige jeuking en stekende pijn
een onuitstaanbare kwelling veroorzaken en een operatie
nocdig is om fistel, verzworen aambeien of verstop-
rookt. gedroogd, gezouten en gemarineerd, zijn wer- ping van hel darmkanaal to voorkomen, ol doordat
kelijk verrassend. de patiënt, geheel verzwakt is door het bloedverlies.
De m.enschen uit den, omtrek, vooral die van zui- Teste s /alf geeft vanaf de eerste aanwending een
ver Russisch en stam. zijn diep godsdienstig en mar opmerkelijk gevoel van verlichting en rist, en zij "heeft
ken op den vreemdeling een indruk van beminnelijke j» dc jaren, dat wij i haar deden kennen, haar pf-
zachtheid en gelatenheid. Ze voelen sterk de be- doende werking" in hel genezen van zelfs ernstig.? ge
boefte, hun godsdienstzin ook naar buiten te laten, vallen voldoende bewezen.
werken, en houden veel van bedevaarten naar won- Eoslci 's Zalf (let op den juisten naam i is te Scha-
derdadige plaatsen en heiligengravem, ja zelfs naai- grn verkrijgbaar bij J. Rotgans. Molens Ir. C 11. 'I'oo-
Jeruzalein. Maar de sociale vragen beginnen ook zending geschiedt franco iét ontvangst van postwissel
zelfs in déze afgelegen hoekjes van de wereld hun f j 75 pe,- doos.
