IIiiiiii Niius- dL_ COURANT. iimtniit- Luitinllii. Brieven van een onbekende. tel —Nieuwe Abonné's GRATIS, i* Van Houten's Cacao n stal Zaterdag 15 Maart 1913. SCHAGEB eren ure I Dit nummer bestaat uit 3 bladen. ÏSlop de Schager Courant ontvan- -aygen de nummers tot 1 April va qtu t e 5Tste Jaargang No. 5230. VIII. Wc slaan weer aan den .vooravond van dien feestdag, die als een vorst tot ons komt. Wa t ik hiermee bedoel Het volgendeGelijk een vorst bijl het Ehmentrék'- llflf ken van een stad nimmer voorop giat in den (stoet. I maar herauten en hoogwaardigheidsbekl ceders hem voor af gaan en zijn komst aankondigen, zoo korat Paschen telken jare lot ons, vooraf gegaan en aangekondigd door f€?é?ljz n herauten, Paimpaschen,. Witte Donderdag, Goede Vrijdag. En gelijk een opleltend toeschouwer bij het voor- hij trekken van een vorstelijke stoet, niet uitsluitend' z'n aandacht bepaalt bij den hoofdpersoon, maar ook geniet van den aanblik dergenen, dié den vorst vooraf gaan en volgen zoo willen ook wij doen. En in afwachting, dat we do volgende week onze gedachten laten gaan over het hoofdmoment in den feestdagenstoet. \villen we nu ons bozig houden met wat de herauten van Pasclien ons hebben te zeggen. Met het oog daarop moet me de verzuchting Van hetfhart„Wat leven toch vele menschen gedachteloos Hoevelen zouden er niet zijn, die hunne jaren iree>di> hij 'tientallen tellen, en die natuurlijk even zooveel! tientallen malen het Paaschfeest en z'n aankomdigings- dagen hebben „meegemaakt'-, en die op de yiaag: Waarom is het nu Paaschfeest én wat beteekenjjis heeft dat feest?'- liet antwoord schuldig zullen blij ven. of misschien een antwoord zullen geven, dat niet uitblinkt boven het antwoord, dat ik eens op do viaag van een 9-jarigen dreumes ontving: „Paschen i' nou dan krijgen we 'n eil" lk heb meermalen géhoorddat menschen bij !)un tijdsbepaling vrijmoedig gcbiuxk maakten van de na men Paimpaschen, Witte Donderdag, Goede Vrijdag enz., terwijl ze evenmin wisten, waarom do Zondag vóór Pasclien „Palmpaaseh" en de volgende Donderdag en Vrijdag respectievelijk „witte'- en „goede" genoemd worden, als ik weel, hoe de hond van dien. Sultan van Djocjocarla heet. Ik kan me niet begrijpen, dat er in oen mensch die over eenigo (nog niet eens vele!) hereens te beschikken lieeft, nimmer eens do vraag opkomt„Waarom wor den die dagen toch zoo genoemd! Welnu t ik zal dan maar doen, alsof deze of gene weetgierige lezer van de Schager, die vraag lot mij: riclit. En gif. die meent de beteekenis yah die namen „onder de lenie te hebben, en dus de rost van dezen ijbiief meent ongelezen te kunnen laten wacht nog oven met de volvoering van dit plan. Allicht dat ik In dezen brief nog iets vertel, wat ook gij niet wist en wat toch m.i. interessant genoeg is om geweten tiet worden. Ik heb hier het oog op allerlei oude gewoon ten, die zich aan deze feestdagen hebben vastgeknoopt, en die yelo menschen tot op onze dagen in eere hou den. al mag menigeen dan de beteekenis dier gewoonten niet meer begrijpen. Om nu maar aanstonds bij 't begin te beginnen: Palmzondag houdt bij al wat zich Christen (ik bedoel dit in den ruimsten zin des woords) noemt, do 'her innering levendig aan Jezus' intocht in Jeruzalem, waar van wc in hetN<. T. lezen„dat groote scharen „de takken van palmboomen namén en hem tegemoet „gingen". (Joh. 12:13). Dat is den meesten menschen bekend. (Zou het?) Niet zoo bekend zal zijn, dat de oorsprong win dit feest heel wat verder is te zoeken .dan Jezus' dagen. Er li«t oen oud heidensch feest aan ten grondslag, hetwelk do Christelijke Kerk overnam, nadat ze vol gens haar gewoonte de beteekenis eivan had gewijzigd. Palmtakken (in het Noorden ook wel wilgolakken waren symbool van de overwinning op den winter, ryp. Van de 'oude Germanen weten wc. dat ze (er eere D Ivan godin Freia (de godin der vruchtbaarheid! in op- <rJ tocht over de akkers trokken, bloemen en takken met zich meedragende. Daar ligt dus de oorsprong van de plechtigheid, die tot op onze dagen in de Katholieke Kerk plaats vindt op Palmzondag, n.1. de wijding van palmtak ken. Deze worden daaivoor op hel altaar gelegd, 'met wijwater, wierook en zegeningen gewijd, en daarna door de gsloovigen medegenomen naar hun woningen of Vj geplaatst op lum velden, „om Gods zegen over huis en „akker af te smeeken en van onweders en allerlei on- „gclukL u bevrijd te blijven". Het volksgeloof heeft natuurlijk de wonderdoende macht san die gewijde palmtakken heel wat ui'ge- brcid en daaiin zelfs gezien voorbehoedmiddelen te gen koons, kiespijn (was 't maar waarl), hagelslag en misgewas. Aan die palmtakken herinnert ook de „Palmpaaseh", waarmee de knderen nog geen menscnenicêftijd ge leden op dien feestdhg rondliepen. Zulk een „Palm paaseh'- bestond uit een slok. versierd met palm takjes. vruchten eai allerlei geoak. Bij die rondgang met de Palmpaaseh" werden dan allerlei liedjes ge zongen, l>.v. Pallem, pallem Plaschen Hei koerei! Nog maar één Zondag Dan krijgen we een ei. Eén ei is geen ei. Twee ei is een half ei. Drie ed is een Paaschei. i Van zulke „Paimpaschen" is ér in April 1908 te Utrecht een tentoonstelling gehouden, die zeer die aan dacht heeft getrokken. De voornaamste vers erselen van zulk een „Palmpaaseh" waren behalve palmtakjes, uit geblazen eieren, krakelingen en boven op de Stok een haantje van deeg. Deze versierselen wijzen in het bizonder op een hcidonschen oorsprong. IIcl ei toch is door alle eeuweri. [heen beschouwd als het symbool van vruchtbaarheid) 'uit hel ei is volgens een oude mythe de we-o'd ont slaan en volgens een heilig boek der HindUcu iis de eerste man .uit een gouden ei geboren. Welnudat heidensch symbool is ook door het Er 7. al wel geen geneeskundige gevonden worden, die uit hygiënisch oogpunt aan goede cacao de voorkeur ontzegt boven koffie, thee of alcoholische dranken. is een krachtig fabrikaat, afkomstig uit de Koninklijke van Houten's Cacaofabriek. De algemeene waardeering doet verwachten dat RONA Cacao steeds meer zal worden de volk - drank bij uitnemendheid. 11. Christendom overgenomen, na er een zinnebeeldige be teekenis aan toegekend Ie hebben, in overeenstemming met de Christelijke leer. Gelijk uit het ei het leven aan den (dag ifeadt, zoo is uit het duistere, graf de Christus ten Heven opgestaan Ziedaar Ihoe het oorspronkelijk heidensch symboolwerd een zinnebeeld' van „'s Hoeren Verrij-' zeinis". De krakeling is een waarschijnlijk langzamerhand misvormde afbeelding van het oude zonnerad1. De haan, die de „palmpaaseh" bekroont, moot be schouwd worden als /symbool van het licht "(immcis hanegekraai kondigt de dageraad aan) en ook als sym bool van herleving (immers met het hanegekraai leeft do natuur weer op). Ziedaar i hoe dat woordi „Paimpaschen'- ons is een verkondiger van de blijdie intocht van Jezus in Jeru zalem, maar ons meteen een blik doel slaan in over oude heidensche tijden. En niet minder toont het ons, hoe „politiek" Jiet eerste Chiislendom oude heidiensehegebruiken wist ie „kerstenen". WitteDonderdag, in Spanje genoemdi Avondlmaals- Dondeixlag. voert onze gedachten aanstonds naar hot laatste Avondmaal, dat Jezus met zijne discipelen lieert gehouden. Volgens Joh. 13 zal "Jezus aan dat Avond- maai de voelwassêliing aan zijne discipelen hebben vol bracht. Wel merkwaardig is, dat in verband hiermee hog ieder jaar 12 oude mannen en 12 oude vrouwen pan het keizerlijke hof te Weenen aan een maaitijd wor den genoodjgdi, terwijl de Keizer en de Keizerin aan dezen de voetwassching volbrengen. Naar den maatstaf van Jezus' woord„wie onder u de feerste .wil zijn, <lie zij qller dienaar", is (dus op Witte Donderdag de Keizer van Oostenrijk inder daad „de eerste 'in zijn rijk. Een gelijke plechtigheid vindt op dezen dag plaats op het Valieaan. waar het hoofd van de R. Katholieke Kerk zich kwijt van deze nedeiige taak. Nu hij, die de pretentie heeft de opvolger van Christus te zijn. maar die naar mijn bescheiden Jmeo nirig in nagenoeg alles zijn tegenhanger is, toont dan toch althans één dag in het jaar een waardig .navolger van Christus te willen zijn! De benaming j,wit" zal deze Donderdag waarschijn lijk te danken hebben aan het feit, dat op dezen dag degenen, die daags vóór Paschen gedoopt zouden wor den, zich in witte kleeding aan "dia gemeente vertoon den. Tenslotte nog iets over „Goede Vrijdog" met zijn ernstige gewijde herinnering aan Jezus kruisiging pp Golgotha (Matth. 27:3550). Geen wonder, dat die dag door alle eeuwen heen voor Christenen een idag van groolen ernst is geweest. Allerlei oude gebruiken, .die zich hier en daar tot op dezen dag hebben gehandhaafd, hangen met dezen dag samen. In verschillende landen wordt óp dezen dag gratie verleend aan gevangenen. Bij Porlugeesche matrozen beslaat nog de gewoonte om op dezen dag Judas in den vorm van een ievens- groote stroopop te geesclen. Ook wordt hier en daar nog wel zulk een Judaspop Verbrand. De asch wordt dan zorgvuldig verzameld en over den akker gestrooid, waardoor de vruchtbaarheid zal worden bevorderd. Wei eigenaardig is de gewoonte, die zich hier ©n daar stand gehouden heeft, dat de smeden op Goeden Vrijdag hun werk staken. De oorsprong van dit gebruik moet afgeleid worden uit de legende, die zegt, dat er in Jeruzalem niet één smid te vinden was, die de nagels vilde maken, om Jezus aan het kruis te s!aan. Ëen wever zou er tenslotte ©enigen uit z'n getouw hebben getrokken. Laat ik mogen eindigen met een niet minder tref fende legende (eveneens in verband met Goeden Vrijdag) die ik ontleen aan „Mozaïek" van F. W. Drijver en die luidt: „In de ure van Jezus' sterven, toen de 'zon werd verduisterd, de bergen schudden, schrik en angst allen beving, was het, dat zelfs boomen en planten Wijk gaven van hun ontroering. De treurwilg boog van smart zijn takken ter aarde, de wijnstok van Sorrentxo deed voortaan uit zijn vruchten de „lacryma Clirisli'' (traan van Christus) vloeien, de pijnboom van Damascus kleurde ten teeken van rouw zijn bladeren donker, da iris van Susa bedekte haar gouden kelk met paar- schen sluier, kortom allen gaven blijk van hun mee gevoel. Alleen de trotsche populier toonde zich onbe vangen en stoorde zich niet aan de groote smart, die daar op Golgotha werd geleden. Toen werd boven den kruin van den popel een engel zwevende gezien en ©en stem werd vernomen, die verwijtend tol den boom sprak„Toen geheel de natuur als vervuld was van medelij cn smart, zijt gij onbewogen gebleven, o hardvochtige I Dit zij dan uw straf, dat van dezen onvergetelijken dag af uw bladeren altijd zullen sid deren... men zal u voortaan „Tremula" (de sidderen de 1 noemen. X, Binnenlandsch Nieuws. 1ÏTCT KOEGRAS. Maandagavond j.1. werd in de zaal van den heer J. Bijvoet een vergpdeiing gehouden van de vier* ver- eenigingen, die meegewerkt hadden aan do Liefdadig heids uitvoering. In deze vergadering werd door de com missie verslag uitgebracht van.hare werkzaamheden. Uit dit verslag bleek, dat de ontvangsten hadden be dragen f 135.60, waarvan na aftrek dor noodzakelijke onkosten f 112.50 overbleef. Dit bedrag werd aan tien huisgezinnen, waaronder zeven weduwen, „uitgekeerd1, zoodat ieder daarvan f 11.25 bekwam. Aan sommi gen werd dit geldi in pontanten verstrekt, voor anderen werden kloeren en andere noodzakelijke behoeften ge kocht. Later vielen de uitgaven, nog f 5.27Va mee, met welk- bedrag een ander huisgezin nog kon verrast wor den. t De voorzitter der commissie bracht zijn dank' uit aan de dames, d'ie door het verkoopen van kaarten, voor een groot deel hadden meegewerkt aan het ver kregen succes. Ook de commissie onlving haar dank voor de moeite, die zij zich had getroost, waarna /de leden der verschillende vereenigingen nog ©enigen tijd gezellig bijeen bleven. LANGEDIJK. Ten lokaio van den heer A. Kist Méld de afdi. St. Pancras van den.Bond van Aibeddenden in het land en tuinbouw- en zuivelbedrijf een openbare verga dering. waarin als spreker optrad de heer v. dl. VaJ, Secretaris van dien Bond. In een flinke rede zette spr. het nut en de behoefte van organisatie van Ideze groep van arbeiders uiteen, waarna men besl,oot tot het slichten ©ener afdeeiing, aanvangende met 16 leden. NOORDSCHAK WO UDB. Ten lokale van den hoer D. Stam hield' Donderdag de beer A. Olie eene voordracht-oefening met de leer lingen zijner muziekschool. Een talrijk publiek was opgekomen, w.o. natuurlijk vele ouders der kinderen, die ai zoo aardig muziek maakten en toonden hunne bedrevenheid, die de heer Olie met zijn bekwame lei ding bijgebracht had. ÓUDB NIEDORP. Donderdagavond hield het Nut Ons Genoegen alhier in het lokaal van. den heer T. de Jong- zajn laatste bij eenkomst in diilt seizoen. Nadat de voorzitter de heer A. "Wonder de bijeen komst had geopend trad de heer M. H. Woutman op met de lezing getiteld Vooruitgang. Een humoristische schets door Abrams. Verder werden door verschillende dames en heeren bijdragen ten beste gegeven. Alles was humor dezen avond. Zoowel de lezing als de bij dragen vielen zeer in den smaak. Het daverend ap plaus was hiervan wel het duidelijkst bewijs. Hierna sluiting. ANNA PAULOWNA. Donderdag 13 Maart werd de laatste openbare les van den landbouw-wintercursus onder leiding vande{n heer N. Raap alhiergegeven. Aanwezig ware® de Rïjkslandbouwleeraar C. Nobel, twee leden der com missie van toezicht uit de afdeeiing en enkele ouders van leerlingen. Met een toepasselijk woord van dón heer C. Nobel werd aan alle 8 leerlingen diplo ma uitgereikt. Nadat de beer C. Wijdenes "Spaans nog eenige woorden tot onderwijzer en leerlingen ge richt had ,werd door de laatsten aan hun onderwijzer een barometer aangeboden als bewijs van erkentelijk-1 heid en waardeering. ANNA PAULOWNA. Donderdag 13 Maart hield in het lokaal van den heer G. J. Volder de vereeniging Nut en Genoegen, alhier eene vergadering met dames. De opkomst was niet groot. Door ontstentenis van den voorzitter open de de heer W. Kleijn de bijeenkomst en daar ook de secretaris afwezig was. konden geen notulen worden gelezen, waarna in prettige afwisseling verschillende bijdragen ten beste gegeven werden, en daajtusschen door piano-muziek van den heer Zon de opgewekte stemming verhoogde. Het was laat geworden, toen de waarnemende voor zitter den hamer ter hand nam en na allen bedankt te hebben voor hunn,e hulp, om den avond te doen slagen, werd de vergadering gesloten, Hierna bleef men nog eenigen tijd gezellig bijeen. BREEZAND. Donderdagavond werd in het eafe va® den heer R. van Ekereu een vergadering gehouden van bielenver- bruikers. De opkomst was niet overtajrijk. De heer A. Buij, die als voorzitter fungeerde, open de met een woord van welkom de vergadering en sprak er zijn spijt over uit dat niet meer belangheb benden, waren, opgekomen. Hij zet het doel der verga- - dering uiteen, en ^""wijst erop, welk voordeel er voor f de bietenverbruikers in gelegen kan zijn, wanneer ze den bemoedigden voorraad gezamenlijk aankoopen. Liclit is ei' een boer te vinden, die 3 of nueer_bund©rs land niet voerbielen wil "bebouwen, wanneer hij zeker is, dat hij zijn product voer een bepaalden prijs kan 1 afzetten. Voorzitter heeft tenminste ©en bouwer gesprokén, die cr wei ooren naar had. Besloten wordt, met dien persoon in onderhandeling tc treden, en zoo mogelijk tegen ©en bepaalden prijs een contract met hem te sluiten. Lukt dit niet, dan zal het bij inschrijving geprobeerd .worden. Wenschelijk wordt het geacht, dat de bieten in twee partijen thuis geleverd worden. Wil een van de ver bruikers zo zelf halen, dan kan hij daarover met den bóer in onderhandeling treden. Verder wordt er op gewezen, dat ©r bij levering wol op mag worden toe gezien, dat er niet te veef aarde aan do bieten zit. Dit jaar was het bij sommige partijen wei wat erg cn. dan wordt het dure grond. Staande de vergadering worden reeds 209.000 K.G. bieten opgegeven. Zij, die niet aanwezig zijn, cn tocht mee wenschen te doen, kunnen vóór Woensdag 10 Maart aan den heer A. Buij opgeven, Jioeveef z© wen schen te ontvangen. Nadat nog enkele bijzonderheden zijn besproken,; sluit dc voorzitter na de rondvraag. HOOGWOUD. In deze gemeente zal op de navolgende dagen gele genheid worden gegeven tol kostelooze inenting en lier inenting: op Woensdag den 19 Maart a s. in dc schoot in de Weere; pp Zaterdag den 22 Maart éls. in do school te Aartswoud en op Woensdag den 26 Maart a.s. in de .school in de Kerkeiaan, telkens van 1 tot 4 uur des namiddags. KOLHORN. Van hier zijn eenige visschers ter liaringvangsl in de nabijheid van Urk. Tot nog toe zijn de resultaten onbevredigend. HOOGWOUD. Onze plaatsgenoot©, mej. S. P. van Wijk, is benoemd tot onderwijzeres aan de O. L. school ip BonningJ- broek, gem. Sijbekarspel. BURGKRBRUG. Tot botermaker in de coöperatieve sloomzuivelfabriek' alhier is benoemd de heer J. Hooijer te Koekange (Dr. ST. MAARTENSBRUG. Naar ons weid medegedeeld is aan de gebroedetrs Kooij aan de Groote Sloot, voor dit jaar wederom hel melkvaren gegund voor de zuivelfabriek „De Dageiaad" te Burgerbrug. HOOGWOUD. De reden'jkerskamer Phenix" .alhier gif Zondag en Woensdagavond ten huize van den hoer II. SIo- temaker hare laatste uitvoering in dit winterseizoen. De opgevoerde stukken zijn geweest: lo. De Lijdensweg, tooneclspel in drie bedrijven en 2o. Hel Boerinnetje van Woubrugge, blijspel met zang in 2 bedrijven. Over het geheel genomen werden de rollen zeer goed ver vuld, Zondags was dé opkomst goed en Woensdag had zij heter kunnen zijn. Jammer was het dat Zondagsavonds eenige jongelui wat al te druk waren. j WAARD EN GROET. In polder Waard en Groet hebben de wintergranen zich best gehouden, en staan uitstekend te velde. Ook de karwij staat cr mooi bij. Do mooie dagen in Maart heeft men hier benuteen aantal stukken Jatid zijn al geheel toebereid en bezaaid. 1 KOLHORN. Men schrijft ons Nu hier van gemeentewege weer wordt gedacht aan een betere laad- en losplaats aan den Westfrieschcndijk, gaan weer stemmen op voor het maken van een doór- vaartsluis daar lei' .plaatse, "naar de haven en polder, waar de uit- en inladingan dan konden plaats vinden. Velen achten zulke doorvaart meer afdoende en meer algemeen belang; de meerdere kosten waren lo ver deden over meerdere belanghebbende gemeén'én, waar onder ook Schagen, welke marktplaats d-in uit de Zui derzee kon woroen bereikt, door Wieringor lammcron- schippers enz. WIKRIN GER WAARD Onze plaatsgenoot de heer C. Ereed Jz., tlians k'.erk ter Secretarie alhier, is tegen 1 April benoemd als ambtenaar ter Secretarie té Montfoort WJ KRINGEN. Vrijdagmorgen is het stoomschip Zeester' "-an de nieuwe lijn „Kampen—Huil", kapitein De Groot, ge- laden^ met lijnkoek, nabij Wieringen op den buitenrug van 't Zwin, aan den grond gevaren. Visschers luigen die van hier waren uitgezeild om hunne hulp aan te bieden, werden van de hand gewezen. DIRK VAN DEN BERG. Gisteren is de bekende kampioen-woistelaar Dirk van den Berg, na een langdurige ziekte le Bonn ovf<rk*- den. Tel. BRUTAAL. Uit een gebouw in de Damstraat te AyisUrdain, dat als bioscopeiheater werdt ingericht, hebben gisteren twee onbekend gebleven mannen een e?nige bonde den ki logram wegende machine weggehaald, waaim-e d vloe ren getrast waren. Zij gaven voor. dair'oe opdracht le hebbentoen eenig?n tijd later do werklied.-n kwa men, aan wie werkelijk de opdracht gegeven was, do machine te halen, was deze reeds veidwenen. Dc ,po- lirie zoekt de dieven. BRAND IS KEN LABORATORIUM TE GRONIN GEN. Ongeveer half éen gisternacht, is c: een ui'slaan- de brand ontstaan in het chemisch laboratorium Van prof. Eijkman in de Groote Rozenstraat te Groningen. Aanvankelijk nad de brand een geweldigen omvang. De vlammen sloegen uit het dak, dat gxlre tehjk ver nield werd. De brandweer btusch'e mri tweo ptraktn op de waterleiding den brand in ongeveer drie kwartier. De schade bedraagt duizenden guldens. Het giootste en belangrijkste instiument van prof. Eijkman, n.1. de refiuatometer, werd vernield, terwijl vete backen, in strumenten. enz. door de bekomen waterschade on bruikbaar geworden zijn. Een der zolders word ook vernield. De hortulanus der Rijksunive-ritei*, da he r Fe', waarschuwde de hooglèeraren Eijkman en Moll, den president en den secretaris van het coLeje van i u- ratoren der universiteit. De heer H ui zin ga, opzichter der rijksgebouwen, en de waarnemende burgemeester, mr. A. \V. Romkes, waren mede op hei terrein van den 'brand aanwezig. OUDERVREUGDE. Deze week werd door ©en inwoner der gemeente Hendrik-Ido-Ambacht aangifte gedaan van dc geboorte van zijn 17de kind, die allen nog-in leven zijn tn van wie het oudste 23 jaar is. Dcrdt. Ct. TERSCHELLING ALS BADPLAATS. Op West-Terschelling is een drukbezochte vergadering gehouden, waar weid besloten aan het bestuur Jlier domeinen zooveel grond in eripacht aan te vragen als benoodigd is om Terschelling te maken tot een modei ne hadplaats. Het pfan isop de duinen lusschen Ipaal 7 en 8 van het Noorderstrand een groot badhotel te stichten cn dit met West-Terschelling te vei binden door ©en verharden Weg, waarlangs een tramlijn zal wor den gelegd. 1KX)R DE TRAM GEDOOD. De 20-jarige gioenlehandclaar K. J. Toeset, wonende in de Warmoësshaat te Haarlem, is bij de I'rius Hen drikstraat aldaar door een wagen van de E. N. E. T. overreden.. De jongeling reed per fiats en wi'rie ric sporen nog passceren toen reeds ©en tram naderde. Hij riet doordat zijn fiets slipte, en weid overreden. Door omstanders werd de tramwagen opgetild. De jongjn was evenwel reeds overleden.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1913 | | pagina 1