M
a
Voor Dammers.
EU
m
dorwaarde van roode klaver en gras, groen en als
hooi, kan vergelijken. Een en ander is ontleend aan
de voedertabeilen van O. Kellner en is uitgedrukt 3n
percenten
Roode klaver. Goed gras.
begin bloei, hooi, groen, hooi.
Zaterdag 29 Maart 1913.
56e Jaargang. No. 5238.
DERDE BLAD.
Verteerbaar werkelijk e4wit 1.7 5.5 1.7
I Idem vet 0.5 1.7 0.4
Idem stiksrofvrije extrac-
j tiefstoffen 6.3 26.0 7.3
Idem ruwvezel 3 0 11.3 2.6
Zetmeehvaarde p. 100 KG. 10.2 31.0 11.1
3.8
1.0
25.7
15.0
31.0
EINDSPEL.
Met genoegen plaatsen wij! onderslaand eindspel, ons
toegezonden door den heer A. K. W. Dammc Ie
Rotterdam. Dit eindspel, door hem samengesteld, ge
tuigt van een enorm doorzicht en zal onzen lezers
zeker genoegelijke oogenb likken verschaffen. De beer
Damme, hoewel ©en nog jeugdig beoefenaar van hel
damspel (lid van Constant'' te Rotterdam) is ook
een zeer sterk speler. In die onderlinge wedstrijd van
Constant wist hij zich meermalen tegen hoofdklasse-
spelers van de „remise' te verzekeren. Genoemde, héér
deed ons meerdere toezeggingen voor onze rubriek,
hetgeen wij! ten zeerst© op prijs stellen.
Stand zwart, 2 schijven op15 en 26.
Stand wit, 3 schijven op12, 13 en 25.
O plossing:
.Wit13— 8.
8— 2.
2—24.
25—20.
12— 8.
8— 3.
3—14,
14—37.
37—42.
42—37.
47—36.
a. Wit:
Zwart: 26—31. (a)
31—37. (bj
37—41. (c)
41—47. (dl
47—36. (e)
36— 4. (f)
4—36.
36— 4. (g)
4—36.
36— 4.
verloren, (h)
25 14,
2, 2—24, 1.2—8.
Zwart15—20 26—31, 31—37, 37—41,
verloren, want Op 47 speelt wit 83 en op 46 wit
24—19.
b. Op 1520, wint wit als in variant a. Op,
tofj31—36 volgt 2—19.
o. Zwart 1520, wit 25 14 als in a en b.
d'. Op 4146 volgt:
Wit: 12—7, 7— 1, 1—40, 40—19, 49—35. 20-14.
EN.
Zwart465, 546, 465. 46. ,465 verlo
ren. In geen der varianten kan de zwarte dam los
■staan, wegens 2435.
gewoi e. Op 4741 wit 2A35.
I I. Op 36—47 wit 20—14.
g. Op 3647 volgt 3742 en op .369 wint wit
jdoor 3748 en 2430.
li. Zwart is Verloren4—lO kan niet wegeais 2447.
EEN LOKZETJE.
Onderstaande stand, mede van den heer Damme,
hel bestudeeren overwaard. Hier toch doet genoem-
[kle heer voor wit een „lokzet'\ waarmede hij'.zwart
gelegenheid geeft een damslag te doen; doch dan juist
Verliest. Het gebeifHmeermalen dat een damzfet wordt
Uitgevoerd zonder een nauwkeurige berekening van den
teland na den slag.
Zwart:
s
8
Y
s
'""te.
Wn
9
c
B
IS
B
35
yzm
ÜJ
8
2
SB
ÉP
1
1
B
H
SS
Af?
sn 20.
Stand wit, 8 schijven op15, 23, 24, 27 28 29
B4 en 44.
Wit speeld© nu 2319, zwart ziel een damzelje
loopt in den val.
Wit: 23—19. Zwart: 16—21.
27 16. 7—11.
16 18. 13 33.
29 38. 20 49.
Wit vervolgt nu met 19141 zwart moet 49 naar
10 slaan en wit 15 2, wint.
fiïBBBD Dit Lasd- bd TbidIdm.
IIOODE IvDAVER. I.
Onder de gr oen voedergewassen, dat zijn die gewas-
Vau ^et bouwland, welke geteeld/ worden om de
blad- en stengeldeelen, welke zij voor veevoeder kun
nen leveren, neemt de/ roode klaver een zeer gewich
tige plaats in. In het veeloos en in hetV gemengd land
bouwbedrijf is de teelt van roode klaver, 'tzij alleen,
m ,vereeniging met anderef klaversoorten, zooajs
iw Ltte k aver en zweedsche toasterdiklaver, geheel on-
pi is baar geworden, tenzij dan vervangen dooii de lucer-
"f K01) meerdere plaatsen in hoofdzaak geheel de
plaats bekleedt, welke anders door de roode klaver zoi
Weten Wordeu lnffenpmen.
Om verschillende redenen heeft die uitgebreide teelt
fvan ïoodt klaver groote beteekenis.
e Eerste plaats door de groote hoeveelheid
7 \°0r het vee, dat men met roode klaver van
ilhróT?M iaI1
j aer volgt een opgave, waarmee men de voe-
Zooals men ziet, loopen de opgaven niet zoo sterk
uit elkander en blijkt dius de roode klaver als voeder,
zoowel groen ajs tot hooi bereid, voor goed gras njljett
onder te doen.
Aangezien oolc de totaalopbrengsten per H.A. van
roode klaver en gras niet veel uit elkander loopen,
mag geconstateerd worden,, dat men door de teelt van
roode klaver op bouwland evenveel veevoedsel kaai
oogsten a's van een I-LA. goed grasland.
Met bovenstaande is daarom nog niet gezegd, dlat
de ge'ijhheid, nu ook in alle opzichten doorgaat. In
tegendeel aan beide zijden zijn voor- en nadoelen te
natoeren.
Zoo heeft men bij de beoordeeling van de rood©
klaver in vergelijking met grasland ten aanzien va,n
de levering van, voedsel ook terdege rekening te hou
den m.et het feit, dat roode klaver telkens weer moot
worden gezaaid om er niet uit te raken, waarmede
men ook telkens weder de risico va,n mislukking vau
het gewas heeft. Die risico nu is voor het blijvend
grasland oneindig veel kleiner.
In de tweede P-;aajty3 moet bij de beoordeeling van
de belangrijke plaats, welke de teelt van roode klaver
in de bouwbedrijven, inneemt, het oog gevestigd wor
den op het feit, dat de klavers behooren tot de vlin
derbloemige gewassen.. Zooals bekend is, hebben deze
planten het vermogen om in samenleving met bepaal
de lagere organrsmen, welke in knolvormige opzwelLin
gen aan, de wortels dier planten, leven, de stikstof uit
de lucht voor de voeding te gebruiken.
Daardoor is het mogelijk met; vlinderbloemige ge
wassen in de geoogste bovenaardsehe deelen een be
langrijke hoeveelheid stikstofhoudendé voedingsstof
fen, nl. het zeer waardevolle eiwit en amiden, van
een stuk land te halen en door de eveneens stiikstof-
houdende stoppel- en wortelresten, die op het land
achterblijven, den bodem nog met stikstof te verrij
ken.
Zoo bevat een oogst van 10.000 KG. hooi van roo
de klaver, wat per HA. zeker een goede opbrengst
mag worden genoemd, 190 KG. stikstof, die echter
voor het grootste deel niet aan den grond is onttrok
ken.' maar uit de lucht werd verkregen.
Ook de stoppel- en wortelresten, die volgens de
onderzoekingen van Weiske en Werner voer éénja
rige roode klaver, gerekend op een bouwvoor van 26
cM. diepte en op goed land, in totaal een massa be
dragen van bijna 10.000 KG. droge stof, bevatten een
be angrjjke hoeveelheid stikstof.
Volgens Heiden bevatten de, bovenaardsehe deelen
van roode klaver in het begin van den bloei 144 KG.
stikstof, de stoppels buiten gerekend, en de ondéraard-
sche deelen 60 KG. stikstof, zoodat mag worden, ver
ondersteld, dat bijna een derde gedeelte van de to
tale door roode kla,ver uit de lucht verkregen stik
stof in de wortels achiterblij ft en aldus ten goede
komt aan de vruchtbaarheid van het land.
Het behoeft waarschijnlijk nauwlijks gezegd! té wor
den, dat men slechts dan, in de ruimste maïe van het,
stikstof verzamelend vermogen van roode klaver en
de andere "vlinderbloemigen kan profiteerien, ajia men
er zorg voor draagt, dat de bodiem ruim voldoende .i|3
voorzien van .de andere piantenvoedingssloffen in, op
neembaren vorm. Naar dien aard van den grond zal d/us
een flinke bemesting met phosphorzuur en, kaji, soms
ook met kalk, moeten werden toegediend.
In de laatste plaats werken de klavers nuttig door
haar diepe beworteling. Weliswaar heeft bij die roodie
klaver in tegenstelling o.a, met de lucerne de wOrtel-
vertajrking voornamelijk plaats in de bovenste grond
lagen, doch diit reemt niet weg, dat een deel der wor
tels in staat zal zij'n, de eventueel in den ondergrond
aanwezige voedingsstoffen te benutten, terwijl daar
naast zc ker op den structuur van den grond mede hier
door een gunstige invloed wordt uitgeoefend, ter
wijl de navrucht van de gangen door de rottende wor
teleinden der roode klaver ontstaan, gebruik zal kun
nen maken om haar zwakk/ere beworteling ook tot die
pere lagen uit te breiden, wat vooral in droge jare)n
op minder vochtlioudendgn j,grond van zeer veel be
lang kan zijn.
Na deze wat we zouden kunnen noemen ajge-
meene beschouwingen over de beteekenis der roode
klaver voor den landbouw zal het zeker geen verwon
dering wekken, dat de meer algemeene invoering van
de klaverteelt, wélkc^uit het begin der vorige eeuw
dagteekent, een groote stap in de goede richting be-
teekende, vooral omdat ook daardoor o.a.. grootein-
deeis een, einde werd gemaakt aan den braak, welke
in de oude ianabouwstelsels een onmisbaar deel der
cultuur-techniek uitmaakte.
Wanneer we thans de teelt van roode klaver meer
in het bijzonder gaan behandelen, dan willen, we er
eerst op wijzen, dat van dit gewas verschillende va
riëteiten bestaan, welke echter allen afstammen van
de wilde ïoode klaver, welke in onze graslanden; njog
veelvuldig wordt aangetroffen en waarvan het zaad
ouiier den naam van Overblijvend© roode klaver of
Cowgras in den handel wordt gebracht en voorname
lijk voor den aanleg van blijvend grasland veel aau-
wending vindt.
l/.j geweekte roode klaver brengt meer en beter
voedsel op dan de wild© en is daarom voor onze
omstandigheden niet geschikt om voor gocnvocderleelt
op hel bouwland) te worden gebruikt.
Het schijnt, dat in Engeland, waar hel klimaat ï:i
doorsnee veel vochtiger is dan bij ons, de overblijvende
rood© klaver de gekweekte variëteiten in opbrengst over
treft.
Do velschillen, die lusschen de lalrijke variëteiten
van rcodto 'klaver bestaan, vinden in hoofdzaak hun
oorsprong in klimatologische invloeden van de streken,
waarin zij verbouwd worden. Het zijn derhalve zoo
genaamde landrassen, -waarvan liet groolste deel voor
ons in vergelijking met die inlandse,lie Roozcndaalsclié
en Brabantsche rood© klavier weinig waard© heeft.
Zoo is die Amerikaansch© roodie klaver, welk© in
alle prijscouranten van handelaars voorkomt, om ver
schillende redenen voor ons niet aanbevelenswaardig.
Door het droger© klimaat van het Amerikaansclhe vast
land, is deze klaver, die toch oorspronkelijk vanuit
Europa werd ingevoerd, bedekt met lang© liaren, waar
door ze minder smakelijk is voor 't vee, zooals prosfbe-
weidingen maar al te duidelijk hebben aangetoond;;
terwijl de aanleg voor plantenziekten daardoor is ver
groot. Bovendien groeit deze klaver in den herfst veel
minder dan de inlandsche, terwijl de tweed© en derde
snode in het gebruiksjaar eveneens beduidend minder
zijn. Omtrent de winlervaslheid bestaat g:en vaste jnce-
ning, wal waarsehijnlijk hieraan moet worden toegeschre
ven, dat Amerikaansche roode klaver afkomstig kan
zijn uit hot Noordelijk doch ook wel uit het 'Zuide
lijk cleel van Noord-Amerika.
Ondanks de lagere prijs moet gewoonlijk daarom de
aankoop van Amerikaansche roode klaver ontraden
w.orden.
Hetzelfde geldt ongeveer voor de Silezische.
liet volgende artikel zullen we openen met de be
spreking van onze inlandsche roode klaversoorten.
Gemengd Nieuws.
de hoogste brug ter "wereld.
Te New-Yersey worden plannen beraamd voor den
bouw van een brug, die Nevv-York mei New-Yersey
moet verbinden. Het moet een hangende brug wor
den. en, wil zij aan het doel beantwoorden, van enor
me afmetingen zijn. De twee ijzeren torens, waar van
uit de kabels loopen, rekent men op een hoogte van
6000 voet, dus bijna zoo hoog als de wolkenkrabber.
De breedte schat men op 201 voet terwijl zij ong:*vecr
175 voet boven het water zal zweven. De nieuwe
brug wordt een wonder van mode/ne techniek. Twee
ondergrondsche spoorlijnen, twee gewone spoorwegen
en lwee hamlijnen, twee straatweg n jan 36 voet
breedte, en twee wandelwegen van 80 voet breedte
zijn bij het bouwprog amrna opgenomen. De nieuwe
brug zal hooger zijn dan eenige and.-re brug Ier we
reld. .terwijl alleen de Manluit.ambrug over de East-
Rivier bij Nevv-York, die 9900 voet lang is en de
Taybrug in Schotland van 10779 voet, Haar gullen
overtreffen in lengte. Het land, gelegen aan do plaats,
die men voor de bruggen-torens heeft gekozen, JigL
zeer hoog, zoodat de stijging betrekkelijk gering vvoidi.
STUDENTEN EN OFFICIEREN.
Onlusten tusschen studenten en officieren tc Peters-
burg hebben aanleiding gegeven, vermeldt het lldbld.,
dat de militair-geneeskundige academie door do regee-
ring voor gcruimen tijd gesloten is.
Die Académie is geen militaire instelling, maar een
soort van pepiniér©, waarin jongelui, worden opgeleid
lot officier van gezondheid bij het leger. De studenten
dragen, als in Rusland alle studenten en zelfs de school
jongens, .uniformdoch zij werden tot nog toe niet
als soldaten behandeld, ©h waren ook niet verplicht
officieren van dien troep op militair© wijze ie groeten.
Nu werd voor eenige weken een hevel uitgevaardigd,
een keizerlijke ookas, dat de studenten der geneeskundig.-,
academie verplicht zijn, de officieren van alle l roepen-
afdeeliugcn op mililaiie wijze te groeien.
De studenten, me:-ncnd dat zij daardoor gelijk gesteld
werden met soldaten, weigerden dit bevel op ie vol
gen.. Zij hielden opgewond© vergaderingen, en de pro-
ïcssqren werden- in den strijd gemoeid. Sommige pro
fessoren rieden onderwerping aan, andere daarentegen
stijfden de studenten in hun verzet.
De studenten besloten het bevel niet na te komen,
wai wetter aanleiding gaf tot botsingen; tusschen stu
denten en officieren. Sommige officieren vatten de zaak
heel kalm op, en deden niets; andere hielden de stu
denten aan en vroegen hun naam, dien zij opgaven aan
den directeur der academie, en deze strafte de studen
ten met arrest of opsluiting (carcer). Maar enkele of
ficieren liepen de politie te hulp, om de studenten
te doen arresteeren.
Hoewel de politie daartoe niet de bevoegdheid heeft,
werd het bevel van een officier door een politieagent
onmiddellijk opgevolgd en de schuldig© student, onder
veel oploop, in den kraag genomen en naar de wacht
gesleept, waarbij dikwijls gevallen van ernstige mis-
naiulcung moeten zijn voorgekomen.
Doch er waren officieren, die het nog Anders de
den een gardeofficier, die door een student niet ge
groet werd, liep den jongen man na, belette hem op een
tramwagen te springen cn pakt© hem hoogst-eigenhandig
beet. Hierdoor pntslond ©en worsteling, waarbij de of
ficier zijn sabel trok en den student een houw over
het hoofd gaf. Bloedend stortte dè student ter aarde;
de officier liet Zijn slachtoffer liggen, en toen de student
opgenomen en naar het hospitaal gebracht werd!, bleek
hij een ernstige, wellicht doodelijk© hoofdwonde .te heb
ben.
Den volgenden dag zond de officier den stervenden
student een uitdaging tol ©en. duel!.,..
Dit voorval heeft niet alleen in de kringen van
studenten ©n professoren, doch in de geheel© Peters-
hu rgs che maatschappij een ernstige ontstemming teweeg
gebiachl. D© studernen besloten ©en dag te sak en, om
op die wijze hun sympathie met don doodelijk gewond©
te betuigen.
Van een juridisch standpunt is het twijfelachtig
of het bevel tot het brengen va,n den militairen
groet door de studenten aa,n de officieren, terecht is
gegeven. De mili ta ir-gepees k u n.di g© academie is
geen militaire instelling; het is een academie, waan
studenten tot geneesheeren.,, c.q. officieren van ge
zondheid worden opgeleid. Zij hebben echter geen
militaire verplichting, aangegaan, staa,n, niet on.der de
krijgswet en worden niet als militairen beschouwd.
Wil de regeering van de academie een, militaire in
stelling maken, dan. moet, dan mag zij dit niet mid
den in een cursus doen,, maai- moet zij de thans aan
do academie verbonden studente^ in de gelegenheid
stellen, hunne studies te volbrengen onder de voor
waarden die voor hen golden, toen zij aankwamen. De
jongere jaren kan zij natuurlijk als militairen, behan
delen, de krijgsartikelen laten on,derteekenen en on
der de krijgswet stellen. Maar niet de oudere jaren
plotseling, door eer. eenzijdig bevel, tot soldaten ma
ken. Dit is de oorzaak van de opgewoadenheid en
van het besluit her bevel niet op te volgen; dit is
de oorzaak der feitelijke weigering om de officieren
te groeten. De studenten gevoelen zich beleedigd
achteruitgezet, vernederd en onrechtvaardig behan -
deld, en hinc illae lacrimae.
De regeering heeft nu, midden in den cursus de
academie gesloten en de studenten naar huis gestuurd
geheimzinmge verdwijningen.
Gcruimen tijd geleden besprak onze Romehische cor
respondent sommige curïeuse gevallen van verdwij
ning. waarbij meer of minder bekende personen ver
dwenen, zonder dat men ooit meer iets van hen ver
nam. Ditzelfde onderwerp, met betrekking tot Enge
land, behandelt thans de bekende journalist Pem-
berton in de ,Daily Mail", aan wiens artikel wij. het
volgende cntleenen:
Sedert het jaar 1907 zijn, volgens een statistiek
van het politiebureau Scotland Yard, te Londen, niet
minder dan 170.472 personen u-it de hoofdstad van
Engeland verdwenen. Van dit groote getal zijn 137872
personen, hetzij door de politie opgespoord, hetzij uit
eigen beweging, naar hunne familie teruggekeerd.
Maai- het meest merkwaardige is wel*, dat niet min
der dan 32.600 personen uit de stad- verdwenen zijn,
van wie nimmer iets is vernomen. liet is alsof de
bevolking van een stad in een tijdsverloop van slechts
zes jaren absoluut verdwenen is.
Zij, die voor goed verdwenen, namen hun geheim
met zich mede. De psychologie die aan bun, daad ten
grondslag ligt, kan in die gevallen natuurlijk niet ver
klaard worden. Maa" een onderzoek van indilviduëeto
gevallen, waarin menseden, na een paar weken of
maanden zosk geweest te zijn, weer terugkeeron, toomt
eeri interessante verscheidenheid van beweegredenen
aan. Plotseling verlies van geheugen komt het meest
voor. Geneesheeren die van dit verschijnsel studio
hebben gemaakt, schrijven het toe aa«- bet haastig©
leven in deze modern© tijden,. Door de gg'rooite in
spanning der hersens, heeft een tijdelijke ineenstor
ting- plaats en het geheugen verdwijnt geheel. Maar
er zijn ook andere oorzaken. Sommigen verlaten
hunne betrekkingen, omdat het heu gemakkelijker
valt te vertrekken c'an te blijven,- Liefdeskwesties, de
zucht naar avonturen, verveling en dergelijke beweeg
redenen komen evenzeer vaak voor.
Onder de vermiste personen zijn, een groot aantal
jonge meisjes, eu het blijkt, uit een, ingesteld onder
zoek, dat hare beweegredenen meestal voortkomen uit
zucht naar avonturen. Maar het grootste gedeelte de
zer avontuurlijke jonge dames wordt door de politie
of door hare bloedverwanten achterhaald en dan,
verzinnen zij iets over een zoogenaamde ontvoering
om de war© beweegredenen te verbergen. Er zijn
m^ns^hen. die zich over dit verschijnsel van ,,deze
moderne tijden" ongerust maken. Dit is echter over
bodig, want een modern verschijnsel is het geenjszin^.
Zoo is er uit het begin van de 18de eeuw een geschie
de-ais bekend van een jong meisje, dat plotseling
verdween. Alle nasporingen waren vergeefs en eerst
na een maand kwam zij weer te voorschijn. Zij dtsch-
te toen ©en verhaal op, waaruit moest blijken, dat
zij door zigeunerinnen ontvoerd was. Twee vrouwen
van een zigeunertroep werden opgespoord en teir dood
veroordeeld. V6or de tenuitvoerbrenging van het von
nis ontdekte me n, dat het geheele verhaal verzonnen
was, eu werd het leugenachtige meisje tot zeven jaar
deportatie veroordeeld. Men veronderstelt, dat het
meisje het verhaal verzonnen had om straf van de
zijde harer ouders te ontgaan.
Overdreven gestrengheid der ouders is dikwijls dol
ooi-zaak van het verdwijnen vaj! jongens en meisjes, j
die daardoor zich zelf trachten te onttrekken aan de
knellende banden der ouderlijke tucht. Onlangs v» r-
dween ©en jongeman van 19 jaar, die. na tallooze na
Bporingen, gevonden werd, o;> het punt, staande eet
theater binnen te gaan- Ondervraagd naar do rodj
van zijn heengaan, bekende hij openlijk": ,.De oud<
lui hadden er op tegen, dat ik wel ©eng naar eei
schouwburg of inusic-hajl ging. Sedert ik wegliep, bet,
ik er iederen avond heen gegaan."
Do meeste personen die verdwijnen^ behooren tot
den middenstand of den rijkdom, en het Is wel merk
waardig, dat juist zij. d:e financieel zonder zorgou©**
omringd zijn door vrienden, en bloedverwanten, spoor
loos verdwijnen. Van de 32.600 personen van wf<*
nooit meer iets werd vernomen, hebben zeer waar
schijnlijk een groot aantal zelfmoord gepleegd, ande
ren zijn de slachtoffers geworden van onopgehelderde,
moorden, maar ook moeten er nog zeer velen in lcvyrt.
zijn, die uit het oog zijn verloren, onder de groote»
menschenmasöa, di© zeker wei de beste schuilplaat»
Een merkwaardig geval deed zich te Londen voor.
vele jaren geleden met een deftig heer. -Waring
naamd. Waring was een. man van bijzondere capac!*-
teit en van algemeen© bekendheid. Plotseling ver
dween hij. Iedereen besprak dit geheimzinnige gevat,
en zelfs Kobert Browning maakte 'n gedicht \Vha!t,'«
bec-ome of Waring?" Twintig jaren lang werd niet»
van hem vernomen. Toen werd hij door een vriend
ontdekt buiten op het land, en Waring verklaarde, dal
hij bijna gestorven was van verveling en ergernis oven
do étiquette en formaliteiten, hem door de samenle
ving opgelegd. Zoo ook herinneren zich velen de ver
dwijning van het Lagerhuielid Jasper Pyne, die naar
Ierland vertrok, waarna men nooit meer iets van hei»
vernam. Even merkwaardig was de verdwijning va»
Grimaldi's broeder Jozef Grimaldi. de bekend© clown,
wiens biografie, door niemand minder dan Charles
Dickens werd bezorgd, speelde in het Drury Lane-
theater. Zijn broeder kwam hem in de art is ten foyer
spreken. Voor een oogenb lik liet Grimaldi hem allee»
en toen hij terugkwam, was zijn broeder verdwenen.
NJemand zag hem ooit terug.
In den tegenwoordigen tijd is het voor hen, diie zich
aan de kringen, waarin zij verkeeren, willen ontirek-
ken» niet gemakkelijker geworden. DraadJrx>ze telegra
fie, betere organisatie der politie en vooral niet te ver
geten, de drukperscliché's, die de gelaatstrekken der
betrokkenen met duizenden exemplaren over de we
reld verspreiden, maken het, voor he:;, die verdwij
nen, willen, uiterst moeilijk.
Sommigen maken gebruik van massa-ongelukken om
voor goed te verdwijnen, hetgeen blijkt uit het feit,
dat met de „Titanic" meer personen ondergegaan zij»
dan zich aan boord bevonden.
STORM EN OVERSTROOMINGEN.
I)e berichten omtrent de verwoestingen in Amerika
aangericht, die langzamerhand binnenkomen, tooneï
dat de ramp nog ernstiger is. dan de eerste berichte.!
zelfs deden vermoeden. Men schat het aantal omge
komenen nu al op duizenden, er zijn berichten d»
spreken van 2 5000, ja zelfs van 7000 dooden. TaJ
van slachtoffers zijn verdronken ten gevolge van d<
gsweldïg-e overstroomingen,. In elke overstroomde
plaats, zoo heet het in een telegram, nam 's nachtt
het aantal slachtoffers toe, omdat velen die op d»
daken wanen gevlucht door uitputting overmand f»
het water vielen. Overal klemmen doodelijk vermoei
de menechen zich vast aan de boven het water uit
stekende gedeelten der verwoeste huizen, aan hoo
rnen en andere voorwerpen, maar door den snellen
stroom van het water is het vaak onmogelijk deze*
ongelukkigen te redden. Het spoorwegverkeer in» I»-
diana en Ohio ligt vrijwel geheel stil. Te Dayton kwa
men bij de verschrikkingen van de overstroomiing tal
van branden, die de ramp des te ernstiger maakten.
In de door het water ingesloten gebouwen van de za
kenwijk verdringen zich de mannen, onmachtig hun
huizen te bereiken, terwijl op de daken in de woon
wijken de hulpelooze vrouwen en kinderen zich ver
dringen. Tal van huizen zijn met de bewoners een
voudig weggeslagen. Er gaat ©en gerucht dat een hos
pitaal met 600 zieken door de overstrooming is ver
woest. Een schoolgebouw met 400 kindidren is geheeL
overstroomd en men heeft weinig hoop dat een der
kleinen is gered. Door den doorbraak van het Tar-
lefonwaterreservoir heerscht er gebrek aan drinkwa
ter en men vreest nu, daar thans rivierwater wordt
gebruikt voor een typhusepidemie. Zeventigduizend
menschen zijn in dit gebied dakloos.
Maar daar de telefonische en telegrafische gemeen
schap in Ohio en Indiana verbroken is. moet men
met de berichten eenigszins voorzichtig zijn; er wor
den te New-York althans zeer tegenstrijdige mede-
deelingen ontvangen. Met lof gewagen de Amerikaan
sche bladen van het moedigf. gedrag van een tele
foonjuffrouw te Dayton dae de eenige was die op
haar post bleef en tijdens het opkomen van den vloed
mededeelingen telefoneerde over de naderende ramp,
totdat de wateren ten slotte ook haar telefoonlijn
vernielden.
Het stadje Miamisburg, met 4000 inwoners, dicht
bij Dayton gelegen, is geheel van de aarde wegge
vaagd. De stad Peru in Indiana is geheel over
stroomd. slechts de kerktoren steekt nog boven het
water uit.
En voortdurend stijgt nog hqt water, daar de wolk
breuken in het overstroomde gebied voortduren.
De gouverneur van Ohio seint aan de New-York
World, dat in zijn staat alleen ongeveer een kwart
millioen menschen dakloos zijn geworden.
Al deze cijfers toon en wel, dat een verschrikkelijke
ramp de Amerikaansche middenstaten heeft, getroffen.
Uit qo berichten blijkt, dat de ramp veroorzaakt
is door een tornado, of liever door een reeks van
elkander opeenvolgende tornados. Zulke tomados tre
den in de Amerikaansche -staten oostelijk van liet
Rotsgebergte met een zoo verwoesten.de kracht op.
als nergens anders ter wereld.
Deze wen ei winden ontslaan in het woikcngëbicd ca*
dalen Irechtervcrmjg naar den bodem. Aan de aard
oppervlakte hebben ze slechts een dooi snede van e nig©
honderden meters, maar dit einde raas. met oen snel
heid \a:i gemiddeld 40 K.M. per uur voort. Niels
kan hel geweld van deze windhozen weerstaan, alles
wordt weggestemd. Voorwerpen van alll-r.ci aard, soms
gëhvete blokhuizen, worden opgelicht en een eind ver
der weer neergaworpen. Herhaaldelijk 'is Amerika door
zulke tornados bezocht. Op 9 Februari 1880 kwamen
60 tornados yoor in Illinois, Kcnluoky, Ten nes e©
Virginia en Missïssippi. Achthond.ud menschen kwa
men teen om het leren en 2500 menschen werden
g .wond.
Omtrent een tornado, d'e in April 1899 in Missourï
woedde, vertelt John Musick, naar de Koln. Z'g
schrijft, het volgmde: „Bij he; begin van d n storm
vlrg-n deuren, daken en geilede huizen zwevend ronii-
wervelend tot een hoog e van 100 a 130 meter omhoog.
Ik 2ag (iet wiel van een wagen en de lichamen van
twee menschen in den slormhocs omhoog vliegen, lrèu
huis werd 30 meter opgeheven, waar het in duizend
stukken als het ware uiteenbarstte. Raaiden en an
dere dieren werden door den storm voorfgesleurd, groote
boomen werden met wortel en al uit den grond ge
rukt en de grond zag er uit ats na 'een dynamielon.-
ploffing."
De meeste tornados treden op in April en Mei cn
volgens de ervaring van vele jaren kan men jaarlijks
in de Vereenigde Staten op ten minste drie ve-.-wocslcn-
de tornados rekenen. In de meest geteisterde streken
heeft men dan ook onder de aarde zoogenaamde tor
nado-kelders gebouwd, waar de menschen bij de na
dering van een windhoos toevlucht kunnen, vinden.
Ditmaal echter is wel ©en buitengewoon groot
bied door den storm bezocht, en zijn vooral ook de door
den storm veroorzaakte overstrooming, benevens liet
onweer en regenweer die volgden, oorzaak van tic
geweldige verliezen aan menschen levens. Zoo bemoei
lijkte. b.v. een sneeuw-blïzzard het reddingswerk in
het tomadogebied van Omaha.
En a! die bijkomende omstandigheden maken daar
om de stormen ".an Zondig tot een nationale ramp. zoo
zwaar als in langen tijd Amerika niet heeft getroffen.
