Wat Bom ra ziclizaü zeat
Onder dezen titel hield Dt. J. P. Cannegieter uit
Middelburg. In den Ned: Protestantenbond t© Dord
recht een redevoering waarvan het Hdbld. hot vol
gende meldt:
Dr. Cauntgieter begon met te zeggen, wat z.l. uit
deti treur? moet worden herhaald, nl., dat men, om
Home re le-: ren kennen, piet naar den verkeerden
kant moet kijken.
iepocht wordl vaak op goedé R.-K. buren ejn ken
nissen en daorcm vindt men het verkeerd zich te
gen de R.-K. te richten.
Anderen verfoeien allen strijd en willen zich daar
oin nie-t togen Rome koeren, daar naar ze zeg
gen haat door liefde moet verwonne-n wordeïi
Weer anderen waardeerqn Rome om den. eere -
dienst, welke het. gemoed zoq aanspreekt.
Dat zijn drié verkeerd© beginselen. Vaak gaat liet
toch zoo,- dat men eëist het gevaar aan den lijve
moet hebben gevoeld, vóór men het wil erkennen,
in den omgang met R.-K. vindt men vaalc libe ali-
toit evenals men in eigen kring ervaart.' Deze libe
raliteit duldt de kerk vaak, werkt ze zelfs uit ta.c-
tis- h oogpunt in. de hand Ma,ar in geschriften weert
men die liberaliteit, af, daarin wordt voortdurend' te
gen de liberale Katholieken gewaarschuwd., want
Rome is meer dan religie.
De uiterlijke schijn is niet; het ideëele der R.-K.
Kerk, ueeu. zij wil, dat alles in de wereld aan haar
gezag onderworpen is. We moeten goed het wezen
der R.-K. Kerk onderzoeken, fom te weten, wat we
er aan hebben.
Een heer uit Amsterdam schreef spr. een brief,
njet verkeerden naam ondèrféekend. Deze brief hield
in dat men, oin den R.-K. godsdienst te leeren, les
moei nemen bij priesters. Dat wilde ds. Cannegieter
dan ook thans doen. Hij ging" diaarom na, wat zij
zeggen van huwelijk, opvoeding, de verhouding van
Kerk en Staat enz.
De R.-K. Kerk beschouwt: zich als societas per-
focta. Dit citeerde spr. uit een pauselijke encycliek.
De Kerk heeft de suprematie over den Staat, om
dat men God en dus MSn plaatsbekleeder op
aarde ook meer moet gehoorzamen dan de men
sehen. Ook over tijdelijke zaken heeft de Kerk al
les te zeggen, wat maar in de verte met geeste
lijke belangen samenhangt.
De liberale Katholieken, „die d.e Kerk van den
Staat gesdlieiden wiillen houden,, zet d'e priester Van,
den Anker terecht door t.a-f'zeggen, diat d>e Kerk
wan «hoogere orde is dan de Staat, alles bezielen
anost met haren geest; het huiselijk en maatschap
pelijk leven, ja, den burger, in, al zijn betrekkingen.
Ook andere R.-K. schrijvers haalde spreker aan.,
ten bewijze dat de mensch zijn, geweten moet rege
len, naar de Kerk.
De Nederlandsche Bisschoppen mochten zich al
leen in zooverre met de Grondwet vereenigen, als ze
niet strijdig was met de beginselen der Kerk.
Offert de Paus wat op in een concordaat met den
een of anderen Staat, dan is dit slechts een tijde
lijk privilege. Het recht van den, Paus en de Kerk
moet ongeschonden blijven, de Staat heeft beide naai
de oogen te zien .hij mag niets doen. wat er niet
mee strookt. j
Daarom is de R.-K. Kerk in lijnrechten strijd met
den modernen Staat. I
Wie de school heeft, heeft het volk, zoo rede-
neert ook de R.-K. Kerk. Daarom tracht ze het on
dierwijs den Staat afhandig te-maken en voor zich
zelf te behouden, zonder staatstoezicht, want de ou
ders hebben het onderwijs aan de Kerk toe te
vertrouwen. De syllabus van, Plus IX van 1864 ver
klaart dit uitdrukkelijk.
Hit de R.-K. literatuur op- dit stuk citeerde dt.
•Cannegieter verschillende alinea's, om goed het ka-
Taktey de, R.-K. Kerk in deze te doen uitkomen, i
Nederland heeft te kiezen,, of het voortaan christelijk
of nog minder dan Turksck zal zijn, heet het er
gens.
Feitelijk is <ic tosstand zoo, dat de R.-K. Kerk
noemt v/a» ze krijgen kan op het gebied van het
onderwijs v larder., waar ze niet de overhand heeft.
Schoolwel en Giondwet schrijven wel imperatief
voof et b ebiéir.g op de neutrale school van de be
ginselen der R.-K., doch dan moet de R.-K. •gees-
te'ilikheid toezicht kunnen oefehen, op het onderwijs.
Op het Provinciaal Concilie van Den, Bosch 1S6ÓI
is vastgesteld, dat het ontwikkelend maatschappelijk
onderwijs a,chter moet staaxt bij het godsdieuston -
«Limbi I
P.om-j wil verder de regeling der huwelijken in de
k -.mier. hebben, want liet sacrament inpakt alleen, -
dat ee.-> Christen gehuwd tec Is de zegen der Kerk.i
over een echtverbintenis jpljet uitgesproken, dan
acht do Keik dit geen huwelijk, doch slechts een
Jiuisbcviei jif i
In den syllabus vjvn 186&Js$rdt het burgerlijk lui-
■wo'iik ook absoluut ontkencPals zuivere eehlverbi'if-
te'nis
pathieSn en tracht hen daardoor het vertrouwen in
hun bisschoppen te doen verliezen. Deze zijn immens
niet door den Paus erkend. Deze strijdwijze is zoo
onwaardig, omdat de R.-K. Kerk voor wc uit, $;c?ds
toegeeflijk te zijn geweest jegens de oud-Katholieken,
terwijl ze dit in werkelijkheid noo-l hoeft kinnen en
mogen zijn. Neen, ze schelt de O. K. liever voor stoke
branden.
Dc protestanfen worden g?tcekend in dr R^-K. li
teratuur als verdoolde schapen, die in zichzelf ver
deeld zijn. Medelijdend en met bekommernis ziel de
Kerk op hen noer, want ook de .gedoopte dissenters
acht ze tot zich te bchooren. Daarom beweer! -ze,
niels kwaads legen hen !e bedoelen. Moe zou ze ook,
daar ze zegt, dat hel einde van hen nabij is.
Maar dc moderne protestanten wolk© ze echter
de meest oprechte noemt acht ze hel diepst •zon
ken. Zij zijn de anli-élnisl. Hol modernisme, Lil schijn
ed j. is een misdaad. In de breve van 1S53, waarbij
dc bisschoppelijke hieraclue liier te lande werd .her
steld en in. do Borromaeus encyclialc zijn krasse staal
tjes g.'uiC jegens het protestanlisme.
Slechts twee alternatieven zijn er voor ons onderwer
pen of tegenstand bieden. Hoi eerste is ons, protestan
ten, onmogelijk, liet: tweede is plicht. Maken wij ons
daarbij sterk, onderlinge, twisten vergelend, om- samen
op .te trekken tegen die mocht.
Spr. wekte op, zich op de hoogte te stellen der li
teratuur uit de R.-K .pers en tijdseiniften, om; Rome s
macht goed te leeren kennen, vooral nu Rome in Zui
delijke landen terrein yerifcst',. dat het hier wil hen-
winnen.
De strijd gaat'echter niet tegen 'personen, maar
tegen het stelsel. Ons volk 'is van ouds godsdienstig,
wee als het dal' niet blijft. Het moet hébben de vrije
religie, welke haar stempel op onze natie .drukte: het
prplestanlsch geloof.
Na deze rede werd slaande het Lulherlied gezongen.
Kisch van goede tac'iek iv.' -een gemoedelijke kg>
kr-u'ug jrgens a.ulersdenkênden. Maar de R.-K..
Kerk sluit consequent alle andere gezindten uit. De
oud-Katholieken worden gescholden voor Jansenisten,
voor een secte. Men verwijt hun protestanlsche sym-
402de Staatsloterij.
5de KLASSE, 16de TREKKING.
HOOGE PRIJZEN,
f 10.000 met premie van f 30.000: 4035.
f 15.000: 3467.
f 1000: 187 13091 14618 14921 2003S.
f 400; E060 82G0 8686 17013.
f 200: 1238 1940 9428 11046 11.791 15063 15763
17000 18788 192266.
f 100: 973 2484 292;; 332S 6994 7062 8897
8934 9723 10182 16249 16433.
16667 16795 17787 17895 1S790.
Prijzen van f 70.
210 2645 4762 7827 11006 139.35.16412 19201
368 744 843 £14 78 961 526 20.)
•117 841 949 8:< 2 126 14227 792 3u0
4S9 SF4 985 81K. 171 245 841 391
608 882 98 7 094 214 249 873 405
62S 929 5051 68S 555 290 992 463
631. 3044 182 713 12105 298-17033 557
691 2SS 302 783 139 347 350 563
780 362 463 788 232 427 366 652
943 459 485 900 297 559 428 742
975 506 570 915. 363 561 437 S23j
977 507 694 966 439 945 471 835
982 616 -807 9165 462 954 51S 871
1010 691 6082 234 478 15027 643 897
259 722 110 261 576 28 771 917.
260 7S4 111 458 749 5S S05 984
353 848 170 531 792 121 927 20306
401 890 36S 576 888 133 959 328
528 900 426 797 13044 136 18116 353
677 t'83 452 885 146 158 235 355 j
803 406c 174 947 192 200 380 626
S45 107 501 989 284 550 434 675
S50 280 .78103 80 343 642 647 Ti 5
2i;27 380 993 206 470 812 676 737
128 58.5 7082 295 508 S47 6S7 926
L 47 631 18» 369 531 891 7 18
211 642 193 406 651 955 Sly
395 651 421 626 741 16077 S44
575 671 454 S24 776 261 S66
577 742 513 S57 814 317 19039
605 750 7? 0 934 869 376 140
Ingezonden.
Waarde Redactie.'
Gaarne zag- ik mij een kléine plaatsruimte gegund.
Pij voorbant mijn dank.
AAN WIE DE.SCHULD?
Als men de berichten leest in uw blad eu er komt
dan een vergaderingberich-t in voor, waar A. P- Staal
man is opgetreden, dan krijgt mén den, indruk dat
wij Scciaal-Democraten zulke lawaaimakers zijn, ea
alle perken te buiten gaanr .Nu zou ik den lezers in
Anna Paulowna wel eens-willen vragen, aan wie de
schuld ligt, aan A. P. Staalman Of aan ile Sociaal-
Democraten. Hebben wij ooit interruptie gevoerd'
waar een Concentratie-man is opgetreden.hebben wij
den candida-at der anti-revolutionnaire p&ftij lastig
gevallen, waar Van der Hegge Spies sprak? Ook die
vergadering had een ordelijk verloop. AVa^en -dan de
vergaderingen voor vier jaar terug nog riet veel
rumoeriger, toen er nog" geeit, afdéeling der S.-D,
A.-P. bestond? Naar men zegt, véèT.' erger ,en zoo
lang de heer Staalman ons met modder en slijk
gooit. ,dan ligt het voor de hand, dat ook wij hem
zulks toedienen. Wij kunnen wel critiek verdragen.
Maar laat men dan redelijk zijn in die critiek.
D. KOORN.
Voorz. afd. S.D-A-P. Anna Paulowna.
Binnenlandsch Nieuws.
ONDERSCHEIDING.
De heer J. van Reénen, burgemeester van Bcn-
gen X.-H., is benoemd tot ridder derde klasse der
Kroonorde van Pruisen.
VALSCIIE RIJKSDAALDERS.
Herhaaldelijk worden bij de politie valseIie rijksdaal
ders gedeponeerd. De herkomst ervan is dikwijls z,eer
moeilijk op te sporen. In. den laatste» tijd worden
vooral in Amsterdam. Alkmaar, Zaandam 'enHilver
sum valsche rijksdaalders uitgegeven, dis een groote
gelijkenis hadden met de echte.
In het begin van deze w:eek zijn te Amslcrdaimi
twee mannen gearresteerd, die verdacht .worden deze
rijksdaalders vervaardigd, althans uitgegeven Ie hebben.
In Alkmaar werden de laatste dagen ook weer vele
rijksdaalders uitgegeven. Verse!lillend© winkeliers ont
vingen zc ein deze wisten het signalement van de man
nen op le geven, die ze vermoedelijk hadden ui.'get-
geven. Dank zij dit signalement werden de twee man
nen door de recherche te Amstei dam aangebonden
en naar Alkmaar overgebracht, waar ze. nadat eenïge
getuigen hen herkend hadden, ter beschikking van de
justitie werden gesteld.
Dit een onderzoek, dal door de recherche werd
ingesteld in een 'stal in dc Ooslenburgorachtcrsliaal te
Amsterdam bleek, dat de beide gxarres'.cei den daar
waarschijnlijk een werkplaats hebben gshad. In den
laalslen tijd hebben zij blijkbaar geen valsche rijksdaal
ders gemaakt, doch wel uitgegeven.
VERKIEZINGEN EN 1)E URKKR V1SSCHKS.
Van Urk zijn ongeveer 200 visschers, mannen en
jongens, vertrokken naar Enkhuizen of "Einden, Maas
sluis. Ylaardingen of Katwijk, om deel te nemen aan
de haringvisscherij op de Noordzee. Velen hunner had
den met meer of minder moeite van de readers verlof
bekomen om eerst nog ^en week of langer de ansjo
visvangst om hét eiland mee te maken.
Onder hen hehooren niet weinigen lot liet kiezei-s-
korps, zoodat hun afwezigheid allicht van invloed kan
zijn op den uitslag' der stemming in het'district "Enk
huizen.
EFN WOEST EL ING.
Het „Dgbl. v. N.-Br." meldt, 'dal Maandag een
ongunstig heleend staand individu uit Steenbergen op
de paardenmarkt te Dinleloord in den di aai molen was
gian rijden, doch weigerde te betalen. Toen de eige
naar hem wilde verwijderen, wilde de woesteling, die
zeer beschonken was, hem uit den draaiinolen wer
pen. De burgemeester beval hem mede le gaan, doch
de woesteling belcedigde hem, ontnam hem zijn wan
delstok cn sloeg hem ermee tegen de beenen.
Een der veldwachters, Linders, wilde den buig.miecs-
ler ontzeilen. maar de bcschonkene wierp zi h als een
razende op hem, g-cep "hem bij de beeue.n en liet
hem achterover op de steenen vallen, trapte don reeds
bejaarden man qi> de hoi si,stiel hem met de vuisten I
op het lichaam en liet zich plo'seiing voorover cp
hem vallen en beet hem ean stuk uit hel oor; keek
daarna met verv.ikL idc oog:-n de ontstelde omstan-
ders aan, cn spuwde al vloekende het bebloede stuk I
oor uit. I
Vervolgens moest ook ds veldwachter Aidon hel
ontgelden. Hij wierp zich ook op dezen, greep ook
hem bij de besnen en wierp hem op 'den grond. 7Iij
beukte hem niet d? vuisten in bet' gezicht en trapte
hem verder zoo lang op hel lichaam, <]at 'je man
k red men d bleef liggen,
He}t on,'mensch maakte zich-loein nilt ds voeten, doch
de 'uit Steenberg ui ontboden .maréchaussées wi den hein
na hevig verzol te anvsteerea. Zij hadden .moeite hem
Icig.m de woede der .menigte te besehermen.
BIJDRAGE VOOR DE ANTI-REVOLETIONNAIRE
VEI H»I EZINGSK AS.
Da „Noordweslicek yan Overijssel". vnjzin-:i; week
blad der Centrale Vrijzinnig? ICiesve:eenighig in hel
kiesdistrict Slecnw ijk, schijft het vo!g?nde
In ons vórig nuinmer deelden wij mede, wat ,.D?
Nieuwe Courant.'' schreef over de benoeming van don
litvr Ii. P. baron van der Borch tot Verwolde ;lol
burgemeester van Koudekerke.
Men herinnert zi.h nog., de geschiedenis. Tot de
solliiianten hehoorde«i twee heeren van oud? Zeeuw-
sche la mi i?. beiden reeds burgemeester van Zeeuw-
s.he gemeenten, beiden gematigd liberaal en wier be
noeming iu Koudekerk© met ingenomenheid zou zijn
begroet. Deze beiden waren door don Commissaris
der Koningin'aanbevólcn. Niettemin weid baron Van dei
Borch tot Vorwolde^. benoemd.
„De Nieuwe Courant" voegde daaiaan toe, dat hel
voor de hand; lag, dal 'dus uitsluitend de anti-reivo-
lutionnaire beg'nselen den benoemde op het Raadhuis,
lei ivouc^ekefke .hadden gebracht. Gcnoeimd blad .ver-
na,m daarna, dat de benoemde eerst zeer kort 'vóór de
benoeming lot de ani'i-revoliitio.nnaire partij was loe-
getreden. v En daarop sclireef - ze
„Hot ,'moet de heer Duymaer van Twist ge
weest zijn,~die dal nog 'nieL 'tot 'de kudde verza-
'melde_schaap daarbij lieeft gebracht en te gelijk
het 'Itet'.«storting van een bedrag in d? verkiezing;-
kas der partij heeft bewogen."
Tc Wanncperveen, waar hij eenc poütiako lezing
hield werd den heei' Duymaer van Twisl gevraagd
in hoeverre dat beiiefit waarheid bevatten. De heer
Duymaer van Twist „ontkende" hetg-en li?m ten laste
werd gelegd ten stelligste. Te Old..markt deed Tuj bij
den aanvang zijner rede „uil sigen beweg'ng" hetzelfde,
ook hier werd de beschuldiging „onwamg. -loe.mdl
De lieer Duymaer "van Twist verwoei orts toen. .dat
wij persoonlijk werden cn den strijd niet yicer zake
lijk wisten le strijden. Hoe „onjuist" echter 1 Wan
neer in de geheel? qieis eene „dergelijke zwaré bé-
schuldiging" op den afg?vaard;g:ie, die ons vertegen-
wocrdigl, wórdt geworpen, mogen wij di? den kie
zers met onthouden.. Wij plaatsten h' t stnlc zoinler
commentaar. doch achicn vóór de verkiezingen op
heldering noodi-g. terwijl wij ons orgaan daaivoor giarne
beschikbaar stelden.
Die opheldering js thans gakom n, doch van andere
i zijde dan 'lyan den lieer Duymaer .van Twist. „On
gevraagd" - cn wij, kunnen dal. bewijzen ----- is ons
■medegedeeld, w;al yan deze treurige giscULdcnis „waar"
js. Wij vernamen dan, dat onze afgevaardigde, de heer
Duymaer van Twist, zich te 's-Hage in hei begin
van dit jaar ten huize van den lieer baron Van der
Borch tol Verwedde,", den ihans benoemden biirge-
meesler van Koudekerke. liad >ervoegd. Tol „twea-
maal" toe, want de eerste maal was baron Van der
Borch tol Verwolde piel thuis geweest. D? heer-Duy
maer van Twist heeft toen, zonder dat zijn voor
spraak was gevraagd, tegenover den lieer baron Van
der Borch lot V erwojde het denkbeeld geopperd pin.
als hehooren de tol de rechterzijde, zich bij. de anti-rev
partij aan tc sluiten v,pm die partij door het storten
van een flinke som in hare verkiczingukas bij den
aanstaanden verkiezingsstrijd te steunen. Sloot hij zich
aan, .dan zou hem de- invloed van die partij niet
ontgaan".
Baron .Van der Borcli tot Verwolde, hoewel aan
vankelijk bezwaar gevoelende om, terwijl hij naai' een
burgeraicesterambt sollici'.eeiende was, in dit voorstel
te- treden, heeft ten gevolge van de verdere bespré-
kingen zijn bezwaar' ter zijde g;steld.
Tot.de a n I i-ré vo 1 ulioiinai re partij „is de heer Van
der Borch lot Verwolde toegetreden, doch eene som
iu de verkiezingskas jheeft hij niet gestort, vermits de
heer Duymaer van 'iVist hem op zijn verzoek van
de toezegging daartoe heeft ontslagen.'
Vrij hebben deze raededeeling van den hoer mr. G
\V, baron van. dér pfettz, lid van de,Eerste Kamer
te Assen, aanslaandien 's-dhoonvader van den benoemden
burgemeester, die dit-„uit eigen beweging" en „on
gevraagd" deed en er prijs op- stelde, dat de „ware""loe-
dracht dezer zaak in ons {4'ad werd uiteengezet. De
lieer baron Van der Fellz voegde daaraan toe. dat
li ij noch door woord, noch schriftelijk, noch door der
den eene poging had gedaan om op deze benoeming
invloed te oefenen. Deze zaak was geheet en al bui-
tSP hem omgegaan. „Onwaar" is het dus ook. wal
de lieer Duyinacr van Twist te W'annepevveen wr-
meende. 11.1. dat de .heer baron Van der Feltz Wel
zijn invloed op dezej benoeming zou hebben aange
wend. 0
Wij zullen ons van. commentaar onthouden. Na hel
hoor past liet wederhoor. Wij hopen dat dit vóór
1/ Juni e.k. moge komen.
De correspondent schrijft nog Jicl volgende
Gisteravond trad onze afgevaardigde, de heer "L F
Duymaer van Twist, te dezer stede voor de kiezers
op.
Alvorens zijne -icdc te beginnen, verklaarde de heer
pi- v- b. hij had loeri van. het artikel in bovenganoemd
blad nog geen kennis kunnen nemen opnieuw,
dat hiervan „geen woord- waar was."
I11 het 'debat kwam :ide heer" A. Polak op deze zaak
terug en deed vpc&fezing van boveiig-moêmd artikel
I11 zijn repliek bleef de heef D'. y. T. bij zijne ver-
k.;«ring, die hij gaarne onder eede cn onder yanroe-
ping van Gods naaav wilde bevestigen.
Hij stelde cr prijs op, tial eene 'commissie werd
benoemd, die onderkoeksu zal, wat hiervan waar Is.
Naar wij yernemon, zullen er pogingen" woi den ge
daan deze zaak nog vóór 17 Juni lot klaarheid Ie
brengen.
KANTONGERECHT TE SCHAGEX.
UitspraJ&en van 12 JunJ 1913.
.1. II.. Allernaar. Pol.v„ f 1 of 1 d. F. Z, Sneek.
ui. id. A. K.. W'jnkel, Art. 453 'Str.. f 2 of 14 d.
tuchtschool. .1. B., -Bérsingerhorn, Pol.v. 12 d jfc
I. K. Sehagen, Mót.R., f 2 of 2 d. P. R„ Schaffen
Art. .-«53 S. f 10 of 3 d. A. H.. Baisingeiliorn, D
oVW Ki;- St^«,8'en- art- 421 -5., elk f 15 of
3 d. P. R.. Spanbroék, Mot.R., f 2 of 2 d. M. C.
de TG., Anna Paulowoia, id.,'id. A. I... id., jd„ id
C. K., Oudkarspel, jSouwverord., ontsl. 'v. rechtsveiw
C. S.. ^nna. TPaulowïp, Arbeidswet", 2 pl 2 pl 2 p!
4 gld. 01 2 pl. 2 pD.te> pl. 1 dagen. A. V„' N.' Nie-
dorp. Trckh.wet., 1 -t%i f 2 en 1 van f 1 of 2 d. en
1 d. J. S., Splia.geriTrug, Motoirr., f2 of 2 d. S. H..
t Zandt, id., id. Gr^V., Stolpen, Jagtwet. f 8 of 4
d- J. B., Zijne. id.^berisping. A. B., Zijpe, Polv.
f 2 of 1 d. C. K., ^Stolpen, Mot.R., f2 of d D
M.. Warincnhuizeii, 424 Sr., beiisping. P. v E St
Maartensbrug. i\r-ot.Ra7f 2 of 2 d. E. K„ id ld' id
P. d. B., Burgervlotbriig, Pol.v. f 3 of 1 d if B
Gz„ Scliagcn, 453 S., f 15 of 3 d.
„lïetief wi'de vandaag juist-met maaien beginnen.'
..Nu dan geve God dat er geen hagelslag uit die
"bui oortkomt."
„Ja. dat gave God."
Leonc had haar naaiwerk naast zich neergelegd
ea was opgestaan. Diep adéoiend ,als drukte een
zware iad op haar borst.
De doktersvrouw wierp een blik op baar nicht en
me nee: „Jou schijnt dat bloemencorso van gister al
li -1 merkwaardig te zijn bekomen. Je ziet er al
heel ellendig uit. Heb je sleD^t geslapen?"
„Ja, tante Mathilde." f
,.v u en waarvan?"
„Ik had gezelschap, dat mij maar niet met rust
li?t -- louter zwarts vogels."
Maar eer mevrouw Math-Wdé geantwoord had. was
bet a'sof e?n reu zen har dl zich donker en zwaar op
het landschap daar buiten had1 gelegd. En dan van
verre klonk een langgerekt fluiten en blazen, als
van een dier, dat de wachtende en loerende moord-
wellust niet langer kon bedwingen.
„Om Goidiswiil, wat moet dat geven? Ik moet naar
buit: n de luiken staa-n open.
Mevrouw Mathilde vliegt dé:, kamer uit. Leone snelt
naar het venster. De hemel jsr als een dreigend ge
zicht, met een lachen daarop, :zooals de nijd lacht,
geel, nijdig ge?].
„Lieve God, laat het niet gebeuren."
Leone had de handen gevouwen en wringt ze ver
twijfeld en kijkt strak omhoog
„Lieve Cod riet voor mij;'-niet voor mij, maar
voor hem." a
E11 het loerende roofdier sprjjjgt, op, stoot een over
wij.riin?sgehuil uit, heft zich%p en werpt zich opzijn
buit.
Het voorhoofd gedrukt tegen het bevende venster-
kruis. staat Leone daar als
Daar wordt dia deur geopend, de dokter treedt
binnen en zajn vrouw volgt h|m.
„Herman, ik zeg je, dStjwordt als 't jongste,
geriekt. Hoe het wel in de stad mag zijn. Ik bedoel
den jongen -op zijn kamertje hoog."
Fohren back trad op Leone doe. „Kind, ga vau dat
venster weg."
„Neen oom, laat mij."
„Herman, ik. smeek je., ga h.Ü- mij op- de sofa zit
ten, ik ben bang En je rnóögt ook niet praten.
Bij een onweer babbelt men niet."
En zij gangen met elkaar op de sofa zitten, zooals
mevrouw Mabhjldé dat wilde.
Een verbHiiijdlend, licht vulde, de kamer.
„Een twee drie vier telde de dok-
tersvrouw. Toen daverde de "donder en het heele
huis sidderde.
„Ik ben niét eens tot vijf kunnen komen. Het is
o ui heen te gun- in verwtijfeide vrees vo>r haar
zinnig zoo uit het venster te kijken."
Deze verroerde zich niet. „Lieve God. de halmen
draieu een rijken oogst."
Haar lippen beefden het. doch niemand hoorde de
woorden. Op het venster tikten plotseling eenige kor
rels, de storm joeg ze weldra in wilde jacht door
een.' De gele vuist d:s nïjd-s verwoestte menseden -
werk. Alle gouden hoop en verwachting werd ineen
geslagen en het liart van het- meisje mst de
blonde haren, kromp ineen, en zij buigt het kopje
in haar handen en bidt om dé kracht der liefde,
die a.lles kan en alles draagt, en alles duldt
En licht c-p licht doorklieft de lucht.en de don
der ratelt en dayert onophoudelijk. En daartusschen
een juichend -huilen, en een bombardement vanj ha-
gelsteenen. Slag- cp slag! E11 met iederen slag een
kreet: het treft hem, het. treft hem!
Leone hoort nauwelijks dat. dedokter tot hajar
spreekt, haar geruststelt zij luistert naar de
stem in haar binnenste, die daar reept en eischt:
I „om 'der liefde wille wees sterk. Help hem op jouw
manier! Geef hem den weg vrij, die door jouw ar
moede ais is afgesloten. Geen last moogt ge voor
hem worden. Geef hem vrij. Een mam vergeet, over- -
wint jij echter moet het ook .kunnen in het be
wustzijn, eenmaal door hem bemind „te zijn geweest!'
Leone is op haar knieën, neergezonken, om haar
vlamt het helle licht van den bliksem, het is alsof
de hemel zioh heeft geopend, en daarbij een rate-
I lend knetteren dat 4e wanden schuddén.
„Ingeslagen is het!" roept de dokter en stormt
naar het venster.
In den tuin buiten: een breken en kraken de
kroon van een met vruchten beladen pe^eboom ligt
op den grond.
Leone heeft de oogen opgeslagen en -«t«art. naar
den boom. Door den bliksem getroffen, alle hoop ver
vlogen, evenals de diaar buiten met zijn vruchten
neergesmakte boom. En weer vlamt.de bliksem.
Luid gilt mevrouw Mathilde: .^eünjaiL, ik bid je
de wereld vergaat." ->
„Ja het vergaat, mijn heel© geluk." Die het met
bleeke lippen heeft gefluisterd, verliest haar be
wustzijn en leunt tegen dien wand.
Eindelijk vermindert d.e hagelbui, het donderen
wordt minder, en dan valt de regen ri,eer, als oen on
eindig weenen over het leed de aards aangedaan.
„God zij geloofd en geprezen- de geschiedenis
krijgt weer een gewoon aan,/.ten,."
De dokter knikt. „Het is uitgewoed zoo 't schijnt."
Teen kwam uit den achtergrond der kamer Le-onte
te voorschijn, langzaam en rustig, de handen op de
borst gedrukt en herhaalt het: „Ja, het is uitge
woed ook iu mijtu binnenste. En in den storm
heb ik mijn weg gevonden. Help mij opdat ik hem
tot het einde zal kunnen gaan, Zbodra. het weer het
toelaat ga ik naar Moorheide en geef Detlef zijn
woord terug'".
Had het nogmaa's ingeslagen, mevrouw Mathilde
had niet mesr buiten zichzelf kunnen zijn als n,u.
Ook de dokter staarde in volkomen mi.et-begrjjpejn
Leoi\e aan,
„Ja", roept I-eone zonder dat er in haat" ble,ek
gelaat een trek verroert, „ik doe het omdat ik
liet do?.n moet. Den geheelen nacht heb ik tever
geefs ges tred-' n 0111 dn noedigen moed te krijgen,
Nu heb ilc die-n gevonden. Het, noodlot heëft gespro
ker., hééft zijn oogst vernietigd, heeft nieuwe, zor
gen gestapeld -o-p de oude! Nu wil ik hem helpe/n,
op mijn matH?r. Hij- zal geen last. hebben van, eejn
arme vrouw, za.1 geen leven van cji.tbertegen leiden
aan mijn zijde".
„Maar kiind, kind -je bent gek ko-m toidh
tot jezelf."
De diokter klopte haar eens geruststellend o,p, dein,
schouder, mevrouw Mathilde liep zenuwachtig haan
en weer.
„Zulk een meisje, neen maar wat een, overspan
ning. En dat om éen -oogst;! Dat zal Moorheide wel
niet onderste hoven gooien. Wat is er voor een
géesc in je gevaren?"
Leone drukt tte -handen ineen en roept in g-roo--
ten angst uit' „Maak het, miji niet moeilijker, wat
ik op mij nemen moet. Ia een zwak oogen-blik' heeft
zjjn liefde boven zijn verstand gezegevierd'. Mijn
leven lang zal -ik hem voor dat zwakke oogeablik dan
ken. Maar hem tot zijn ongeluk aan zijn, liefde
tot mij vasthouden. neen dat wil en dat mag ik
niet.. Ik_/.elf zpu in nood en ellende met hem gaan-
Dat hij dit piét kon, heb ik zelf gevoeld. EnJ daar
om vraag m\j mets, help mij, laat mij» tot hem
gaan, nu op staande voet."
Over het vensL^r.; glijdt zacht een eersite zonne
straal. j r'.v
Leone wijst naar buiten) en knikt als sprak eene
van zijn laa.tsten gang, iln het leven: ,,D,aa.r
het is zoo ver."
Ê11 met zware, vóóteu gaat zij naar de (ieiiv, toe?,
mevrouw Mathilü-ejüaaar .naspelt, haar vasthoudt^ en
schudt, als wilde zij een d-oode opwekken.
„Meisje mfcïsjc wat wil je voor geschladonis
sen uithalen? Leen© ik zeg je, dat heeft een an
dere reden. En dan vraag ik. je, wat h»eb je aan
Palmer te verwijten? Bep je jaloersch. oh op
wie ook?"
Leone verstaat de vraag nauwelijks, zij dringt, aan
man. ik vraag ie ,Wmiiou. UUUc uuu
hebbe haar ziel dti?maal honderdduizend mark
vermogen en Lo$nè meisje jij' bent de
eenige erfgename".
Leone liepen de ^pamen over het gelaat, „Ja
voor hem» voor Ihein 1 Detlêf, g steiTen was ik, als
ik je had moeten.- n$j§5cn! Moorheide mu naar
Moorheide!"
De- dokter snelt naar buiten, om- het rijtuig tc falen
inspannen. Mevrouw Uulhilde kijkt plotseling haar den
verlovingsring aan Lcóiic's ving?r en. fronst'de wenk
brauwen. „Dat mooië/gald! Wanneer dat nu maar
in de familie kon blijven".
Wordt vervolgd.
om heen te gaan -^ip vertwijfelde vreest vóórhaar
eigen lafheid.
Daar weerklinkt de ifhel.
Mevrouw Mathilde^- armer zinken van Leone's
srhouders. „Bij zutkyWeer nog bezoek? Herman, dat/
zal wel een boodschap om jou zijn."
Het meisje konu en meldt: „De postbode met! 'ii
aangeteekenden spoedbrief voor de juffrouw daar
Leone boven de kpieën. Zij weet niet wa-aroin.
j Daar staat d:- postbcdie reeds door mevrouw Ma-
titelde in de kamer geroepen, voor haar en reikt
haar eer grooten drkken, brief over. Mor. bevende
vingers ond?rteekent zij het -re§uutje. bestudeert liet
- st'mpel van afzending en roept, dan opgelucht en
tegelijk getroffen: „uit Meran. Maar het is door 'n
l vreemde hand geschreven."
i De lieer Fohrenbaok wil achter den heengaan,den
postbode eveneens de kamer verlaten, alleen zijn
vrouw houdt hom vast, aan de pa-nd-en van, zijn jak-
Het, is haar. alsof 4— Precies weet zij niet wat
zij denkt.
Leone scheurt het envelopi los, vouwt eeniigq vellen
uit elkaar, werpt eèp b-llik da,arte eu haar gelaat
wordt sneeuwwit.
„Tante Morand is is -dood en hier hier
1 ik ik
j Haar stem- breekt^ ^aar oogén dwalen over hét
papier.
De Fohrenbaeks stdau in ademlooze spanning'. Toen
iaat -.zij het papier .uit- liaar vingers gfijden. di ukt
beide handen tegen 7tuu oogen, als verbiindde haar
een felle gloed .©n stamelt„rijk rijk! Ik ben
rijk en heb hem weeV heb hem -weer!"
Mevrouw Mathilde heeft haar den brief afgeno
men. de dokier leesL qver haar schouder mede, cn
ziet de mededee!ing?n van den advocaat van de we
duwe Katharina Mortod, van wi?r plo'sehngin dood
telegrafisch bericht, 'a$ verzoek der overledene niet
mocht worden vcrzoiU4h.
„Meisje - - meisje li^oept de doktersvrouw. „Hcr-
-tlfcrman, de oude Morand, God