J
8i| de üitïo fing van esn grootsch werk.
Behalve de leden waren vele genoodigden aanwezig
ZUIDSCHARWOUIHB-
De Burgemeester van Zuidscliarwoude heeft een gou
den medaille geschonken voor het dit jaar te houden
Concours voor fanfarekorpsen en harmonicgezcbehap-
pe*.
LANQEDIJK.
Door de afd. Langedijk van Volksonderwijs zijn de
bewoners opgeroepen om een Floralia-veroenigfng le
stichten. W.ij vernemen, dat heel wat belangstelling be
staat voor een dergelijke verocniging.
ZUIDSCHARWGUDE.
liet Bestuur en Raad van Toezicht van de Boeren
leenbank te Zuidschanvoude hebben, onder nadere goed
keuring van de ledenvergadering, besloten de reaitc der
spaargelden op 4 pet., die der voorschotten op 5 pet.
tc brengen.
8t. maartensbrug.
Donderdagavond j I. hield de vcrceniging Nut en Ge-
laoegén alhier een vergadering in het lokaal van der*
heer I- de Beurs Aanwezig waren 9 leden. Nadat
voorzitter de vergadering met een woord van welkom
had gcopc.fld, volgde voorlezing en goedkeuring van
de no'ulen der vorige bijeenkomst Aan de o:do was
bespreking van de werkzaamheden der volgende bijeen
komst Voorzitter kon tot zijn genoegen reeds meêdeu-
dat dc rederijkerskamer „Onderneming" zoo fno-
gelijk een tooncelslukje zal opvoeren en "de zangver-
eeniging „Harmonie",, onder directie varf den heer
Voorthuizen, ccnlgc liederen zal ten beste geven. De
heer I> Koning was weder bereid voor muziek te zorgen,
de hetfr W. Swarthof voor een tableau, terwijl de heer
De Beurs eenige nummers op 'de pathéfoon zou laten
hooren. Ook zal een lezing worden gehouden en vermoe
delijk eenige voordra cl* ten. Aan slof dus geen gebrek.
Verder werd besloten de volgende bijeenkomst te hou
den op Donderdag 12 Februari aanstaande.
«ij dc rondvraag spraken eenjge leden hun genoegen
wit over den uitstekenden afloop der vorige bijeen
komst. Niels meer te behandelen zijnde, sloot voor
zitter met een woord van dank voor de medewerking
de vergadering.
8t. maartensbrug.
Dc heer C. Spierdijk alhier is benoemd tot schatter
•voor de pcrsoneele belasting voor de gemeenten: Scha-
gen, St. Maarten, Nieuwe Niedorp, Oude Nieddorp,
•Winkel, Barsingerhorn, en Petten.
van ewljcksluis.
De vereenigiog „Nut en Genoegen" alhier hield Woens
dag 7 Januari eene bijeenkomst met dames. Er waren
aanwezig 47 dames en 40 heeren. Na opening, lezing
ten goedkeuring der notulen, verkreeg de heer G. Meu-
lenveld het woord, tot het houden zijner lezing, waar
naar met aandacht werd geluisterd en die zeer zeker
voldeed, blijkbaar uit het applaus der aanwezigen. Ook
Öe heer J. Tijsen Pz. had veel succes met zijne bijdrage.
JNa het optreden van genoemde heeren, wendden diö
aanwezigen nog aangenaam bezig gehouden doof voor
wachten van de dames J. Rossen, A. Rotgans, K. Jansen
en Kooijinan, en door die van de heeren Swierts, P.
^Woudenberg, J. Groet, J. Rentenaar, P. Vogelenzang
en A. Eriks.. In de pauze zorgde de heer A. Raap
iioor vioolspel voor eene aangename afwisseling, die
pp hoogen prijs werd gesteld, Uit het bovenstaande valt
pp te maken, dat alle aanwezigen een pretligen avond
hebben doorgebracht
db motor-ontploffing tb 's-gravenhage.
Br heeft te 's-Gravenhage een ontploffing plaats
gehad met een aan do Trekvaart liggende motorboot.
Bet Hdbld. meldt daaroverde volgende| hijzonderhe-
lea.
Gistermiddag tegen drie uur werd de omgeving va,n,
Hen Trekweg opgeschrikt door een hevi'gen knal. Er
bleek een ontzettend ongeluk gebeurd te zijn aa,n
feoord van een in reparatie zijnde ijzeren pakschuit
Vtui den motorbootdienst Amsterdam-Rotterdam, welk
schip lag op de helling van de scheepsmakerij der
tlrma Van der Straaten en Van den Brink aan den
Trek vliet. In deze schuit was een herstelling aange
bracht door werklieden van bedoelde firma aan den
ruw-oliemotor van de schuit.
Toen uu gistermiddag in tegenwoordigheid van
der. machinist-schipper der schuit en een viertal werk
lieden der scheepsmakerij de gerepareerde motor aan
gezet werd, had eensklaps een hevige explosie plaats.
De olietank sloeg geheel uit elkaar, terwijl de ont
wikkeling van de gassen zoo hevig wa©,. dat het ijze-
)ren ruimsebot tusschen, machinekamer en ruim geheel
«atteen, sloeg en zware ijzeren stukken, ver in de rond
te werden weggeslingerd.
Alle vijf personen, die zich in de machinekamer
bevonden, waren er verschrikkelijk aan toe. Gruwe
lijk verminkt werden zij. door hun uit de fabriek toe-
stellende kameraden en patroons gevonden. Eén van
bet ongelukkige vijftal, de machinist-schipper Dirk v.
leeuwen, van Rotterdam, bleek op slag te zijn ge
dood. Hem waren beide beenen opengereten en door
ifl« ijzeren platen als bet ware afgekneld, terwijl zijn
aangezicht door brandwonden onherkenbaar was ge
maakt. De vier andere personen, allen werklieden
der scheepmaker ij, nj. de werkmeester De Graaf,
de monteurs Busser en Nieman ©n de smid Romijn,
Wraren hoogst ernstig verwond- Van De Graaf was een
ffter voeten weggeslagen, terwijl hij tevens niet brand
wonden aan hoofd en boyenlichaam was overdekt;
van een der anderen was een arm afgerukt, zoodat
bet geheel in de vernield© machineruimte een aller-
vreeselijkst schouwspel' opleverde.
Hoewel ontzet door den droeven aanblik, deed
ieder der toegesnelden toch zoo spoedig mogelijk, al
•wat hij "doen kon, om de verminkte makkers van
bit de schuit naai- het fabrieksgebouw te dragen.
Daar werden zij in de kantoorlokalen op de vloeren
neergelegd; smartelijk was het gekreun der ongeluk
kige n..
Spoedig waren op telefonische waarschuwingen de
«doktoren Le Grave en Tasset van den gemeente
lijken, eer&te-h ulpdiierst met autoziekenwagens en
Verplegend personeel op de plaats der ramp aanwe-
»ig, om de gekwetsten te verbinden en voor hunne
overbrenging naar het Gemeenteziekenhuis zorg te
dragen.
Inmiddels was ook een R.-K. geestelijke uit de
naburige gemeente Rijswijk ter plaatse gekomen, om
eoo noodig geestelijken bijstand te verkenen.
Het lijk van den machinist-schipper Van Leeuwen
werd op last van den commissaris van politie, den
heer Dietz die aanstonds met eenige politie-amb-
tenaren en -beambten op het terrein aanwezig was
tot het instellen va,n een voorloopig onderzoek naar
tien omvang ©n de vermoedelijke ooi-zaak van het
■onheil naar de Algemeene Begraafplaats overge
bracht. teneinde voor eed gerechtelijke sectie te
worden bewaard.
Door een ter plaatse aanwezige deskundige uit
Rotterdam werd ajs vermoeden uitgesproken, dat
waarschijnlijk het ontbreken van een kogeltje in de
olieleiding van den motor de oorzaak is geweest vtan
de ontploffing. Door het niet aanwezig zijn van dat
kogeltje zou nl. de explosievlam zich door de leiding
hebben voortgeplant tot in de tank en zich daar heb
ben medegedeeld aan de zich daar ontwikkeld heb
bende gassen. Van belang was hierbij ook, dat de
tank slechts tien hier olie bevatte en m.a.w.. slechts
voor een klein gedeelte was gevuld met olie. Door
het vlam vatten der gassen zou de tank uilt elkan
der geslagen zijn met de vorengemeld© hoogst treu
rige gevolgen,,
Ook achtte dezelfde deskundige het met onmoge
lijk, dat in de tank een lek is geweest, en doordat
er misschien licht is gehouden bij de tank voor bet
opsporen van ©©d lek de ontploffing is veroorzaakt,
die zóo hevig was, dat door een der weggeslingerde
stukken ijzer een gat werd geslagen in het dak van
©en op meer dan vijftig meter aftand gelegen ge
bouw van de scheepsmakerij.
Den geheelen m.ddag stond aan de overzijde van
doe Trekvliet een menigte, op de mare van hei on
geluk toegesneld, het gebeurde te bespreken en in
de fabriek, waarvan zoo op éen slag vier werklieden
werden getroffen, was van werken gister. .ddig geen
eprake. In groepjes stonden de overige weck- Uj
ais verslagen bijeen, op gedempten toon pratend over
het treurige lot van hun kameraden.
Zoowol do overleden© als de vier zwaar verwon
den zijn allen gehuwde personen.
Het transport der gewonden geschiedde nadat zij
waren verbonüen, per overzetboot naar den Trek
weg, waar de ziekenauto's wachtten.
Nader blijkt, dat De Graaf ook een ernstig© vteeseh-
wond bij de rechterknie heeft; een anderen werkman
is njet een arin afgerukt, wel isdit lichaamsdeel zeer
ernstig verwond.
Van twee gekwetsten is do toestand hoogst zorge
lijk.
Van der Meer is een vrachtschipper op Leiden
Amsterdam en Rotterdam.
Nader meldt men ons:
Gewond zijn de werkmeester De Graaf, de mon
teurs Busser en Nieman en de smid Romijn, die
ajlen zwaar verminkt zijn.
Later werd ons gemeld:
Een van de vier gewonden is in den namiddag in
het Gemeentelijk ziekenhuis overleden, nl. de mon
teur Nieman, de werkman die ze©r ernstig aan een
der armen werd verwond.
Den werkmeester De Graaf, van wien een der
voeten werd weggeslagen, en die een ernstige vleesch-
wond bij dei rechterknie had' gekregen, moest een
der beenen worden afgezet,
NED. HERV. KERK.
Het „Doetiuchemsch Weekblad" deelt mede,-dat hel
aantal vacatures in de Ned. Ilerv. Kerk op 1 Januari
127 bedroeg. Op 1 Juli 1913 waren 130 plaatsen xacant
en 1 Januari 1913 129. In 1913 werden 22 predikanten
emeritus, 16 zijn overleden ,6 gingen in een anderen
werkkring over en 5 vertrokken naar het buitenland.
In 't geheel werden dus 49 plaatsen vacant, terwijl
er 5 iueüwe predikantsplaatscn bij kwamen.
filet aantal beschikbare candidaten tot den Heili
gen Dienst bedraagt thans ongeveer 30, terwijl dil voor
een half jaar nog 50 bedroeg. Onder die der tig zijn be
grepen degenen, die hier en daar als helpende kracht
arbeiden, in 1913 werden 45 candidaten tol de evangelie
bediening toeügelaten. Dit getal, dat, vergeleken bij de
voorgaande jaren, laag is, ad voorloopig \vei niet weder
worden bereikt, aangezien hel aantal studeerenden in
de theologie sterk Inneemt.
Verdeeld over de verschillende provinciën is hel aan
tal vacatures in Gelderland 11Zuid-Holland 22; Noord-
Holland 28; Zeeland 8; Utrecht 7; Friesland 15; Over-
ijsel 7: Groningen 15; Noord-Brabant 6; Limburg 2!;
Drente 6.
DE MOORD OP HET KNAAPJE DE KLERK.
Omtrent Reinierus Lucassen, bijgenaamd Bóeren-
Jantje, wiens opsporing is verzocht, deelt de correspon
dent van het Hdbld. te Doetinchem het volgende mede;
Reinierus Lucassen is te Eldrik (gemeente Hummelo
en Keppel) geboren. In zijn jeugd heeft hij vpor het
stelen van eieren op den Kruisberg gezeten. Na zijn
ontslag is hij "in militairen dienst gegaan.'Daaruit ge
deserteerd, werd hij' op de secretarie der gemeente Hum
melo en Keppel aangehouden. Nadien heeft hij! jn
België, Duitschland en ons land rondgezworven. Hij!
stond zeer ongunstig bekend en maakte er werk van
zich overal te verhuren en den godspenning te ont
vangen, waarna hij zich niet meer liet zien. Zijn vader
is sinds lang doodd, zijn moeder is het vorige jaar naar
Wehl verhuisd.
Wij vernemen nog, dat „Boeren Jantje" o.a. ook
het beroep van schoenmaker en timmerman heeft uit
geoefend. Het schijnt, dat hij nog niet lang geleden
met de justitie heeft kennis gemaakt, althans een paar
jaar geleden is zijn gevangenhouding wegens oplichting
door de justitie elders gelast'. En aan dien last moet
ook gevolg gegeven zijn. Kort na den moord moet
de gezochte zich hebien opgehouden in het Zuiden
des lands. De Hoornsche politie heeft, zooals we des-
tijds in het kort meldden, in het laatst van December
j den waren naam van den gezochte aan de Amslerdam-
i sche justitie meegedeeld en tevens toen verschillende
I bijzonderheden over den levensloop en over sommige
uitlatingen van „Boeren-Jantjc" ter kennis van de Arn-r
Asterdamsche justitie gebracht
Waar verschillende leden van het Hoornsche politie
corps den gezochte van aangezicht tol aangezicht ken
nen, is dc veronderstelling niet gewaagd, dat de Arnster-
damschc justitie ook verder van hun hulp zal gebruik
maken
DE VOLKSBANK TE ALKMAAR.
Het Amsterdamsche hof heeft een nieuw onderzoek
bevolen in de zaak van den directeur der A'.kmaarsche
Volksbank, die naar de Ilaarlemsche rechtbank "ïvas
verwezen, maar tegen welke verwijzing mr. J. V. in
verzet was gekomen bij net Amsterdamsche hot TeL
GEDOOD.
Te Bussum is gisternamiddag ongeveer 4 uur door
de stoomtram der .HIJ.S. mevrouw GI., van den Bre-
diusweg, overreden en gedood. Het droevige ongeval
geschiedde aan de Comcnislaan op de grens tusschen
Naarden en Bussum, waar de Julianalaan dc trambaén
kruist. Mevr. G., een bejaarde dame die een beetje doof
was, liep achter haar parapluie dwart tegen de tram op
ONGELUK BIJ EEN PANTOMIME.
Gisteravond is tijdens de opvoering van de pantomime
„De Krijgslist der Smokkelaars" in den circus Carré
te Amsterdam een ongeluk gebeurd. De schoolrijdar
Ernst Schumann, die als hoofd der grenswachter op
treedt, moest zijn met los krtiit geladen geweer afschie
ten. Het schot ketste, dpch even later ging liet plotseling
vanzelf af met het noodlottig gevolg, dat de ringvinger
van ,de linkerhand zoo goed Als afgeschoten was. De
heer Schumann hield zich flink en speelde door, zoodat
het publiek niets merkte. Hij werd later naar het Bin
nengasthuis gebracht, waar de vinger werd afgezet. Hbld.
STATENVERKIEZING TE OLDEBROEK. B
Men schrijft uit het district Oldebroek
Daar de heer jhr. F. F. I'. Z. van A;ch van Wjjck
geen ingezetene dezer gemeente meer is, én zich mél-
terwoon in de provincie Utrecht gaat vestigen, heeft
hij opgehouden lid van de Staten van Geldefland 1»
zijn. In het kiesdistrict Oldebroek zal dus weldra een
verkiezing voor een lid der Prov. Staten plaais vinden.
Het Vad. voegt aan dit bericht toe
Wij staan dus binnen afzieribaren tijd voor eerfSta-
tenverkiezing. Wie het „Non Possumus"a-rlikeI van mr.
,P. J. Troelstra in „Het Volk" heeft gelezen, beseft,
dat dit een belangrijke verkiezing betreft. Immers, het
district Oldenbroèk is één van de daarin genoemde
districten, die „om" moeten gaan, ten einde da Staten
van Gelderland links te doen worden. Een uiterst felle
strijd zal dus hier moeten worden gevoerd. Wel is het
den vrijzinnigen gelukt dezen zomer de beide aftreden
de Statenleden, de heeren baron Van Heemstrafep
Mackay te wippen, maar het is niet gezegd, dat dil
nu maar weer zoo gemakkelijk zal gaan. Van rechts
wordt n.I. reeds nu een gewéldige actio gevoerd om
het verloren terrein terug/of winnen.
Dc nu reeds beroemde Kamper afgevaardigde heeft
nog pas voor een paar iragen in het hartje van pief
district voor een nieuw opgerichte a n ti-revolutionnairo
kiesvereeniging gesproken. Gelukkig dat-men ook van
vrijzinnige zijde niet stil zitmaar beproeft het mogelijke
om den vrijzinnigen de overwinning te bezorgm. O.a.
zal er 17 Januari een vrijzinnig weekblad voor het
district verschijnen. Het laat ach dan ook begrijpen,
dat men van vrijz. zijde vol moed den strijd tegemoet
gaat. Een 'ding alleen drukt iets neder en dat is het
ledige van de verbiezingskassen. De zware worsteling
van dezen zomer doet nog haar naweeën in geldelijk
opzicht gelden Wij hopen en vertrouwen evenwel, dat
wanneer "de tijd der verkiezing daar is, dat onze kas
weer ecnigszins gevuld zal zijfL Wanneer misschien
één van de lezers nog iets heeft af te zonderen voor
dezen strijd .dan zal dit bijzonder welkom zijn. Het
adres van dc centrale is; N. J. Bosch, lieerde. j
Gemengd Nieuws.
SOLDATEN ZIJN DUUR, OOK AL ZIJN ZE GE-
PEXSIC ,'XEERD. j
Wij lezen dat voor 1914 aan pensioenen op de Duit-1
hokken. Lr staan 31 kouunandecicnde geneiauls op de
lijst die ieder genhddcld runa 180<h> uioii ui oiigosea-
iiOÜp gelden jibiiiks ontvangen; 210 iuiiemiin-geuo-
raais krijgen elk 12500 mark, 598 gcneraal-ma j oois elk
'j2O0 IILu a enz. Uoz «eeft «lo jonge buuuAe niaiinc reeds
31 admiiaals versleten, dio por persoon 15000 mark
genieten.
KINO-BRAND.
WEJblNiiN, Ja^i. Ten gevolge van de ontploffing
vau een, titm in ean kinotkeater in de Marinhilfer-
Stra^se werden, 2 personen gedood, 2 gewond; éen
persoon wordit uog vermist.
KUNSTMATIGE VISCHDKOGEIOJ IN DUITSCH
LAND.
Naarmate de stoomvisscherij-vloot in Duitschland
zich uitoreidde, werd voor de reeders daar te lande
de moeilijkheid, grooter, om voor de versche visch,
in groote hoeveeineid aangevoerd zooals zulks bij
een voor een ioopende exploitatie noodige regelma
tige en intensieve uitoefening van het bedrijf het
geval moet zijn een geschikt afzetgebied te vin
den. Voor directe consumptie toch kon lang niet
alles tegen «ca voldoenden prijs van de hand worden
gezet. Ldt gold in het bijzonder voor do in groote
massa's bij IJsland gevangen vischsoorten a,ls kabel
jauw, leng en koolvisch, waarvan die kwaliteit bij:
aankomst te Geestemünde dikwijls te wensch en over
liet. D© prijzen daalden dientengeivolg© meermalen,
tot ©en minimum, omdat de visch dan, alleen voor d©
guaro-fabrieken werd opgekocht. De Nederiandsche
trawlers, die de vangst in liooidzaak zouten en mees
tal slechts de geduiende de laatste dagen van de reis
gevangen visch versch bewaren, ondervinden dit be
zwaar niet of slechts in geringe mate.
Het lag voor de hand, dat de reeders der Duit-
sche stoomtrawlers voor dit product naar een an
der debiet uitzagen. Aanvankelijk vonden zij dit in
vischsoorten tot stokvisch of klipviseh worden ver
werkt, daarna, te Abej-deen, waar kooplieden m©t
veel doorzicht in zaken tijdens den Russisch-J apan~
schen oorlog een levendig en handel met de legers
der beide oorlogvoerende partijen begon pen en groo
te hoeveelheden der bij IJsland gevangen kabeljauw,
leng en koolvisch opkochten en droogden, waarvoor
zij goede prijzen konden, behalen. Verschillende visch-
drogerijen, zoowel in de openlucht; ajs langs kunst-
matigen weg, welke hoofdzakelijk door de Duitsche
stoomtrawlers van visch werden voorzien, werden
als gevolg daarvan te Aberdecn opgericht.
lntusschen werden eenigen tijd daarna pogingen in
werk, daar honderden zandbanken den toegang ver
sperden. Genoodzaakt om de geheet© Zuiderzee over
te zeilen, ontmoetten de schepen bij aankomst en
vertrek dikwijls onoverkomelijke hinderpalen. De
linieschepen beproefden zulks reeds sinds lang niet
meer, doch bleven aan den Helder liggen. De ande
ren waren genoodzaakt om een godeelte hunner lan
ding te lossen of zich met scheepskanieelen te be
helpen. Men moest vaalc weken lang wachten, groo
te gevaren loopen en hooge onkosten maken, voor
en aleer van een sdhip,, in Texel binnengevallen, de
koopwaren te Amsterdam in de magazijnen konden
worden opgeslagen.
Thans is men bezig een kanaal te graven vanaf
den Helder naar Amsterdam, dwars door Noord-Hol
land heen en dit reuzenwerk, dat in elk land ter
wereld interessant zou zijn, is hier laat ik zeggen
zonderling, waar men zich hier rondom bedreigd
ziet van zeeën en wateren, die het graven van zulk
een kanaal niet alleen onnoodig, doch ook onmogelijk
doen schijnen.
Op eene lengtee van dertig uren heeft men ge
graven en graaft men nog op dit oogenblik een meer
van honderd twintig voet breed. Indien diit werk vol
tooid is, zullen alle Unie- en koopvaardijschepen van
het meest zeevarend volk van ïiet vaste land te
midden, van grazende kudden en langs watermolens
zeRen, voorwaar een schouwspel, hetwelk geen ap-
der land ter kwereld zal kunnen opleveren.
De producten van Insutinde, aan de stormen van
den Oceaan ontsnapt, zullen over zoet water varend
hunne reis voleindigen en de landlieden, die zich aan
de oevers dezer nieuwe zee bevinden zullen ongf^-
twijfeeld eerst na langen tijd er aan gewend raken
de driedekkers en dikbuiken zoo nabij langs zieh heen
te zien gaan.
Dc tegenwoordige Koning, Willem I, een scheppende
kracht en die zich ten doel stelt om zijn regeeriings-
periode, onder zulke moeilijke omstandigheden begon
nen, te doen uitblinken door grootsche ondernemingen,
heeft in dit werk een levendig belang gesteld en heeft
zich zelfs bezig gehouden met de leiding er van.
Men is eerst sedert twee jaren begonnen en 'het
Kanaal is voltooid van Amsterdam naar Alkmaér De
geheele kosten worden begroot op tien a twaalf mil-
Joien gulden. De lieden, die er belang Tij hebben,
dat de zaken niet veranderen en zij, die Uit beginsel oen
afkeer hebben wan nieuwigheden (en die zijn er in
Holland meer dan elders) hebben tegen het ontwerp
vee' stof opgejaagd en beweerd, dat, terwijl Amsterdam
het werk gestold, om in Duitschlanid zelf een visch- 1 zoovele eeuwen buiten een Kanaal heeft bestaan, hare
droog-industri© (zoogenaamde „Klippfischwerke") t© zahen niettemin tot dusverre niet slechter zijn gegaan
vestigen, eensdeels teneinde beter in «ie behoeften
van den Duitschen Vischhandel t© voorzien, ander
deels om h©t Duitsche vis&cherij bedrijf meer onaf
hankelijk van het budfteJiktnd te maken.
Voor het drogen vap visch in de openlucht waren
klimaat en atmosfeer in Duitschland minder ge -
schikt, wat al spoedig bleek bij de proefnemingen op
beperkte schaal, welke indertijd op dit gebied ge
daan zijn. Daarom heeft men zich op den weg der
kunstmatig© drogerij begeven, waarop andere lan
den, zooals Engeland, Schotland en Frankrijk reeds
zijn voorgegaan. Men begon met proefnemingen op
bescheiden voet in Duitschlend'e grootste visschers-
haven Geestemünde, eerst met weinig resultaat, la
ter echter met zooveel succes, dat de verschillende
reederijen zich in 1909 voor deze zaak spanden en
gezamenlijk een inrichting stichtten, waarin de visch
gedroogd werd door ventilatie met lucht van nor
Dit is zeker, dat deze verandering vele leden Rn
verlegenheid zal brengen, doch de voordeelen zullen
ruimschoots tegen de nadeelen opwegen. De k\yestie
is, maar, of het werk zal kunnen voltooid worden,
W3nt het is een feit, dat tengevolge van den drassigen
bodem en de menigte wellen de arbeid reeds menigmaal
is belemmerd geworden, dat er water is gekomen, daar,
waar men het niet wilde hebben en het ontsnapt ïs
ter plaatse, waar men het wilde hebben; kortom, het
Kanaal loopt gevaar in den loop van den tijd dicht te
geraken.
De arbeid, die men thans in Alkmaar onderhanden
heeft, is verbazingwekkend. Om het Kanaal langs de
stad te brengen, heeft men het een kromme lijn moe
ten doen beschrijven en het was juist op den bodem
van dezen groolen kom, die de gedaante had van een
halven cirkel, dat zich de meeste werklieden bevonden.
Qp deze plek was reeds vroeger een kanaal, dat voor
majb temperatuur, woaxann alle vocht onttrokken .binnenlandschc vaart was bestemd en de grootte
was. In deze fabriek. .,Brste Deutsche Stock- unid der gewone kanalen had. Om de vaart hier langs niet
Klippfischwerke" genoemd, werden in het eerste hajf-*e stremmen, heeft men eerst een ander kanaal van
jaar reeds 2.133.090 pd. visch verwerkt. De produc-i dezelfde grootte en evenwijdig aan het vorige moeien
tie steeg in 1910 tot 5.7 millioen pond en in 1911 j graven, waarin men, toen dat klaar was, het water vén
tot niet minder dan 12 mollioen pond visch, of onge- het o,ude kanaal heeft laten afloopen.
veer 34.000 pond per dag. j Wanneer men nu het nieuw gegraven gedeelte be-
Thans heeft men ook te Cuxhafen, waar de stad j schouwd, uitgediept tot op vijf en twintig voet, jdan
Hmaburg een moderne visschershaven heeft aange- j z'pl men, dat de bedding van het uitgedroogde kanaal
legd met de bedoeling, het visscherijbedrijf, dat in en "jri ©en omliggenden grond bijna gelijk is: het sohiait,
naoij Hamburg (Finkenwarder) gevestigd is, in het of men eenvoudig er de bovenste aardkorst heeft arge-
beteng van het havenbedrijf geleidelijk naar Cuxha- stoken. Dit uitgestrekte terrein leverde een zeer inte-
fen te verplaatsen, een fabriek opgericht, waarin de r^ssant gezicht op. Duizende kruiwagens gingen gesta-
visch volgers een, geheel nieuwe methode, nl. langs dig de bergen van zand en aarde op en af. die mert
©lectrotechnischen weg, gedroogd wordt. De eerst© aari beide zijden van het kanaal had opgeworpen, voor-
voortbrengselen dezer inrichting, welke pas sedert waar een verbazenden arbeid. Wordt vervolgd,
kort in werking i», hebben, naar door den inspecteur
der Visscherijen F.) Duge, die de visschershaven al
daar beheert, in Der Fischerbote is meegedeeld, vol
komen aan de verwachtingen beantwoord.
H. N. Crt.
SPOORWEGSTAKING IN ZUID-AFK1KA.
Het leek wel of de spoorwegstaking in Zuid-AfrL
ka eerst zou mislukken, maar de laatste berichten
wijzen op het tegendeel. Op allerlei plaatsen wordt
het werk neergelegd en ernstige! ongeregeldheden
dreigen.
wieringen.
Tot klokluider bij de Doopsgezinde Gemeente alhier
is w-egens bedanken van den heer Tj. Brouwer benoemd
de heer N. Halfweeg, welke die benoeming heeft aange
nomen.
spoorwegongeluk: bij beilen.
De heer Limburg heeft den minister van water -
1822.
(Uit de „Mémoires" van een Franschman.)
I.
doch in; den omtrek van Alkmaar neemt alles
een zekere bekoorlijkheid aan; het groene gewelf staat gevraagd, of hij een onderzoek heeft doen in,-
waaronder men reist,, wordt bij elke schrede dichter, stellen naar de oorzaken va,n het spoorwegongeluk
de kleederdrachtODj worden interessanter en onen be- bij Bellen in den avond van 24 December jl. en zoo
speurt weldra beroemde Alkmaarder Hout, de ja, of de minister bereid is zoo spoedig mogelijk de
geliefkootde wandelplaats der Alkmaarders. Do in- resultaten van, dat onderzoek in vollen omvang aan
woners van Alkmaar zijn met dit bosch even zoozeer d© Kamer te doen kennen, met aj.1© zoodanige mede-
ingenomen, als die van Haarlem en den Haag met deelingen als daarbij van belang kunnen zijn zoowel
het hunne en,, Holland is het eenige land, waar ver- ter verklaring van de spoorwegramp, als ter beoor-
schillerde steden buiten hare poorten een fraai deeling van de reddilngsmaatregelen, die dadelijk na
eigendom is. j het ongeval zijn genomen.
Alkmaar is «en kleine, geheel open liggende stad, De minister van Waterstaat, de heer Lely, heeft
die nog geen tienduizend inwoners telt. Zij bezat geen hierop geantwoord, dat hij heeft bevorderd, dat van
Hof, dat haar rijkdom en macht kan geven, noch regeeringsweg© naar de oorzaken van het noodlottige
baden (eaux), die er rijke lediggangers heen lokken, spoorwegongeluk met trein 146 bij Beilen op 24
Zij is altijd dezelfde, bestaande op zich zelve, door December jL een onderzoek werd ingesteld, nevens
werkzaamheid) harer meerendeels gezeten en ©n- maatregelen, voorgeschreven in art. 115 darde
adellijke inwoners. van het Algemeen Reglement voor den Di©nst op
De huizen zijn van buiten sierlijk en er is meer de Spoorwegen, Luidende: 4
verscheidenheid in hunnen bouw dan te 's-Graven - „Bestuurders van den, spoorwegdienst geven ter-
hage, aat een meer deftige en mondaine stad is. stond van het gebeurde schriftelijk, van ernstige on-
Vooral de kleuren komen sterk uit: de steenen, be- gevallen per telegraaf, kennis aan, den minister van
houden meestentijds hun oorspronkelijke kleur, vaak waterstaat en aan den raad van toezicht. Zij doen
echter zijn ze groen of geel geverfd. De marmeren daarna een uitvoerig verslag van het gebeurde aan
stoepen voor de huizen, afgesloten van de straat door den minister en aan den raad. waarbij aan den raad
zware gesmeed ijzeren hekken, vormen een fraai worden overgelegd gewaarmerkte afschriften van de
geheel en wat het effect betreft, hetwelk de blin- verslagen der spoorwegbeambten, die hunnerzijds met
kend geschuurde kloppers aan de deuren, de heldere heronderzoek belast, zijn."
ruiten en de schoon geveegde straat; teweeg brengen,
dit is al te bekend om er op terug te komen.
Het was zeven ure des morgens en de Lange-
straat, die altijd zeer Btiil lis, was zaïlks nog meer
dan gewoonlijk, d.w.2. geheel ledig. Na herhaalde ma
len aan de deur van een huis, waaraan een in de
Engelsche taal geedhdlderd' uithangbord hing, geklopt
Thans kan worden "vastgesteld, dat overtreding of -
niet-naleving van de betrekkelijke voorschriften niet
heeft plaats gehad, zoadat het ongeluk daaraan plet
is te wijten, en dat er evenmin sprake 19 van schuld
of nalatigheid van hef dienstdoend! spoorwegperso -
oeel. Echter ie tot' dusver evenmin een andere waar
neembare oorzaak voor het ongeval kunnen worden
t© hebben, "Wrdem wij in een gang gelaten,, die met I vastgesteld. Verschillende onderstellingen hebben tel-
het geheerste Italiapnsche marmer bevloerd en K®-kens °Pniéuw onderzoek in de een of andere richting
lambriseerd w45. vereischt. Hoewel mede dientengevolge het onderzoek
en d© straten dezer stad zijn vol Juweliers, omvangrijk moest zijn, mag thans toch een door d«
waar de welvarende landlieden en kaasverkoopers spoorwegmaatschappij aan den Raad van toezicht
uit den omtrek den prijs van de vruchten hunner op de spoorwegdiensten in te dienen verslag blnneiv
laiiderijen en boomgaarden en van de voortbrengse- kort worden verwacht, waarna de raad zijnerzijds aoo
I©n hunner kudden tegen sieraden komen verruilen- spoedig mogelijk zal rapporteeren.
Vooral op de kermis of op de kaasmarkt, die elke De minister stelt zich voor. d© uitkomst van het
week gehouden wordt, is het een lust der oogen onderzoek met alle beschikbar© gegevens omtrent de
des» sierlijk uitgedoscht© solide landlieden t© zien., verklaring van d© ramp en de genomen r©ddingsmaa.t-
Vanuit allé hoeken van West-Friesland en daarbui- regelen, onder toevoeging zoo noodig van zijn eigen
ten trekt men er naar toe, hetzij per rijtuig, hetzij beschouwingen, ter kennis van de Kamer te brengen,
per trekschuit, en dringt men er bijeen aan den Het Vad. deelt mede, dat er reeds vdor de brug
oever van een© der grdchten op een klein plein, waar °yer het Oranjekanaal en vóór den wissel eigenaar-
een ontzaglijk groote weegschaal alleen den gehee- dige inkeepingen in de dwarsliggers gevonden zijp.
len koopwaar dezer stad weegtWa-t beteekënt dit? Niet onwaarschijnlijk, dat de
Een zeer belangrijke zaak had ons meer daneeni- noodlottige A.B-wagon reeds voor de brug uit de
ge andere, naar Alkmaar gelokt. Wij haastten ons, rails liep en dat het sleepende rijtuig den wisseJ-
om dit doel onzer reis te bezichtigen. Het was het stand vernielde.
Nieuwe Kanaal, deze reusachtige onderneming, die Dan is er nog wat merkbaar geworden. De afschu-
de gedaante van heel Noord-Holland, den handel welijke verwondingen, het letterlijk doorsnijden van
van Amsterdam, het staatkundig en militair aspect eenige slachtoffers, de eigenaardige toes end. waarin
van dit gedeelte des rijks zal doen veranderen. juffr. De Boer tusschen de rails beklemd zat, zou-
Amsterdam. gelegen tusschen de Zuiderzee en het den veroorzaakt zijn, doordat da ougelu* agena xn
IJ, had tot dusver wel een goede haven, doch het botsing kwamen met hoopen rails, d Oy en over 't