Bi
Voor moeders.
Uudesluis toe, aleof liet lèvfleriinciere aan een spe
culatieve fabriek wam:. Met het oog op bet doel
«vdaar van 3 oudcrwettche kaafifahriéken 1 moderne
io maken, had hij hun beter kunnen toevoegen: gij
tuoot niet &Uee zelf wiV.cm doen, doch door deskun
digen een groote fabriek laten bouwen en die laten
beboeren en, ntMnlu:iK".,veereji door een. kundig, daar
voor pi ciaal ópgGlmle© directeur, samenwerkende
mot liet door u gekozen Bestuur. Hiermede is ge-
kün*chQt£t de coöperatieve zuivelbereiding in haar
nieuwen vorm, die evenwel reeds vóór de oprichting
van il fabriek t.e St. Maartensbrug op etui ge plaat-»
een in Noordholland Lo vinden was. De stichting vam
g root r-re fabrieken is cok al weer vooral hei gevolg
van het gebrek s&nf arbeidskrachten op do boerderij,
die de veehouders en hun, vrouwen dwingt de ge-
_iiclc ztltveIbcleiding uit handen te geven.
„Mcl bevreemding las ik, hoe dn hoer De Bruin
de in N.-H. veelvuldig voorkomende Naantl. Vennoot
schappen, welke een zuivelfabriek d> ij ven. voorstelt als
lichamen waar <lc aandcclhoudci-s in den vorm van
dividenden de winst gaan opstrijken. Dezen wveani-
f^togsvonn vangi hij "niet andere :e zamen onder óon
hoedje, n de specnlalieve Ijadrijfeviorm", waar dan
de coöperatieve vci^cenigingen volgjaus dc wet van 187(5
k-gonover wo.den gesteld1. Dcae ui spraak is 'tegenover
vete kuurs fabriek en in den vorm van een N.-v. zeer
onbillijk Immers zij werken even goed coöperatief
ais de beste coöperatieve vereenigmgterwijl bij de
zen laats ten vei-eenigingsvonn liet maken van winst
de melk van de losse leveranciers en de .gekochte
melk volstrekt niet behoeft te zijn uitgesloten.
Sprekende over de aaneensfni ing van de zuivelfabrie
ken tot een provincialen, bond, laat de heer De Bruin
Noordhollanct een pover figuur maken. Waarom Zoo
weinig waardeerïng voor dèn 'Bond van Zuivelfalu ie<-
ken in onze provin oio,, een plant van ci^m bodem,
die ziob in een voortdiuendi ontwikkeling mag ver
heugen, die zonder veel reclames Ie maken, reeds vele
vruchten afwerpt en veef 'in'de ioekomsl belooft, Heef:
die soms ook niet een coöperatieve aankoop, zich aan
passende a<an de behoeften dn' leden en zorgl die
er ook niet voor, dit de fabrieken onder slrenge oooi-
hrölc tegen b'llijke prijzen .de artikelen kunnen be
komen? Ik behoef hier niet uit te weiden over andere
nuttige instellingen van den N.-H. Bond, als de bonw-
idommissie, de kaaskeuringen, de kaasprocven, de vak
school viror kaasmakers enz.dx>r liet goede, waf
hier reeds bestaat en dat door den gcregelden arbeid
•van velen ongetwijfeld in de toekomst zal worden ver
beterd, te verzwijgen, zal Noordholland door buiten
staanders ton onrech'o afs een achterlijk zuivelgewest
beschouwd worden. Wij zijn niet blind voor hetgeen,
bier oiii vei betering roept, en dat zal en moet ver
beterd worden, doch waar, af "is het dan ook wal-
langzaam, gezonde kiemen ontspruiten, en zich ont-
vrikkelen, daar is het niet „donker".
-Een vraag, welke velen zich thans stellen, is deze:
Moeten ook" de voldoende ingerichte N.-Ii. kaasfabiie-
ken van het oude type, met haar eenvoudig beheer
opgaan in eeme grooto moderne kaas- en buterfabrick
i'Waar die verandering tot nu toe heeft plaa's gehad',
waren het Vooral zeer primitief ingerichte fabriekjes,
ISSe verdwenen zijn.
De vraag: „welke richting moet de N.-H. fabriek
matige zuivelbereiding uit?", moet eens veelzijdig ern
stig onder do oogen worden gezien. Uit het verslag
van de vergadering in de Noo-d-Zijpe blijkt, hoe on
volledig do gegevens omtrent do uitkomsten van de
bedrijfsvormen zijn. Bovendien moeten andere voor
erf padeelen overwogen worden.
Hel is diarom toe te juichen, dat het Bestuur van
fiolland's Noordei kwartier aan een commissie \*m 5
personen, verzocht heeft dat onderwerp, in studie te
eemct».
Dr. L T. C. SCHEIJ.
Hoorn, 20 Januari 1914.
Gemene»! Nieuws.
BEELIS.
De tijd gaat wel vlug maar onze lezers herinneren
aK±i natuurlijk hog wel "den armen Russischen jood,
die onder beschuldiging van \i ueclen moord op een
knaapje oen lijdenslijd heeft dioörgemaakl, le erg ha isi
onx Kloot een mensch te'kunnen worden verdragen. Na-
fiat liijf js vrijgesproken door de rechtbank le Kiew,
beeft Rothschild licm een shrk gronds_ met een hoeve
wi Palestina geschonken. En zoo i» Beilis dut op weg
naar liet laftd waarnaar alle Sionisten en vrome Rus
sische .loden haken. IliJ hoopt daar een nieuw vaderland
1e vindan en voor vrouw en kinderen oen onbezorgde
toekomst. De c/*rrespondent van hel HdbkL le venen
heeft Beilis gedurende een korf onderhoud alsjoar' on-
Bervraagd en vertelt daarover 'het Volgende
Mendel 'Beilis is ècn man van middelbars grootte,
midden in de veertig. De lange lijdenstijd he.'fi mi
'nagel-aten zijn sporen óp hem te leekenen. Hel mager.-,
tioor een di.nke. b uinen baard omlijste gelaal is bleek,
de jukbeenderen steken knokig naar voren. Zijn grb. g n
houding herinnert aan den zwaien. last, die zoo^ lang
moed oogenloos hem neerdi tikte. Hij maakt een riniei-
li^cnten indruk. Afs hi/ spreekt of grimlacht', zi.d men.
Rat hij alle tanden mist, behalve de hoektanden tin
frijn onderkaak. Toen hij in de gevangenis kwam, bezat
bij nog een volmaakt graf gebit, maar zijn bevrakera
(alias: beulen'', hebben ze hem allen uitgeslagen Zijn
wouw s"s het proto-type van een jodin uit cle lagere
volksklasse. Zij' ziet ei- afgetobd en ui getee.d di!, houdt
aich steeds angstvallig en sclnjch'er op den achle.gonl
•ai Iaat overal haar man het woord doen. Hel echt
paar wordt vergezeld door drie zoons van 15, 12 en
8' jaar, opgewekte en intelligente knapen en twee meisjes
van 7 en 6 jaar.
Over zijn Lijdensperiode uit Beilis zieti slechts zeer
tcrughaudend. „Ik was" zoo verieldc hij ..altijd een
gcloovige jood en volgde nauwkeurig het door mijn
Na ecoioge ofogen blikken zei do Jane„wanneer u
ten zoudl kunnen lócman, mylady, zoo zoudt u daar
goed aan doen. Wij zijn. dadelijk in Fesehmoügers-IIall
en daar zijn om 'dezen tijd bepaald wel "menschctn"
Mary anlwco.dde niet, maar Tenmaal toen Br.mdow
iMjha was gevallen, fluisterde zij: „vergeef mij - o
▼ergcref mij. Ik wil élke boete doen, die u mij jZal
opleggen en voel mij tüiwaardig óm uw naam uit te
spreken. Ik dank u mijn leven en nog duizendmaal
racer"
Zij legde haar arm om zijn hals en liemcrkte daar
bij voor de eerste maal, (lat hij gewond was. Tinnen
liepen liaar over de wangen, toen zij uit zijn. avQictn
op den grond glooct
Zij liep dicht naast hem en zijn hand grijpend,
fcracht zij die aan haar lippen en kuste zc loeder.
Een half uur later verliet Brandow de meisjes en
dep over de brug bij; Ttudewcll-hause.. om zijn paard
op tc halen en reed daarmee naar Groonwich terug.
Zoo viel "Mary's avontuurlijke tocht naar 'Grouche
Uit Zij wenschte zichzelf daarvoor in de 'diepste hel.
Zijn onthullingen hadden niet aan haar wenschen vol
daan hijhad haar verteld dat zij vele aanbidders
fead, waaronder een van nederige geboorte en om de
aaak belangwekkender te maken en "haar een schijii
van waarschijnlijkheid te geven, noemde hij dezen min
naar vaisch. In de bedoeling haar le vleien, èfclde
feij liaar een spoedig huwelijk met een groot en machtig
lieer in uitzicht. Deze profefiën waren rnlssdiien zeer
idic.rpzinnig, tenminste aangenomen dal hij" wel h>
gre>ep vrie of Mary was.
Den gansdien volgenden nacht weende en steunde
Mary. Het bezoek aan Grouche had de pijn d;e haar
fert vervulde, nog vermeerderd en "haar heel ellendig
m. ongelukkig gemaakt.
HOOFDSTUK 9.
Het bal 'des koning? scheen op dien avond geen
and le zullen nemen, zoo verrukt waren de Frari-
vader mij ingeprente gebod op om den Sabbatli le hei
ligen. „Mijh vroege.c chef, de oude Safzcw, was Zelf
zeer vroom en zoolang hij le.-.de, b -hoefde ik o-oa
s Zaterdags niet te we.ken. Onder zij.i z.nen weid
dit anders. Ik kon, met het oog op mijn gezi.i, mijn
post niet verlaten, hoe zwaar het mij uo.< \-ioi óp d n
Sabhath werk te vc,:ich;.en. Toen ik daarop 'onder
de zware aanklaehl in de gcvangciiis geworpui we.d.
itagii k daarin de gerechte st af des hemels.
„Hel vreeselijkste oogenblik van mijn leven was
echter., toen ik bemerkte, dat men ook mijn familie ver
volgde. Kort na mijn gevangenneming hoorde ik plot
seling, tijdens een verhoor, in de u lariaang xnz.uda
kanier een kind wccnen. Mét schrik hc.k.-irl.: ia de
slem van mijn jongsten zoon van acht jaar, dien men,
zooals ik nu vernam, ook gevangen genomen had.
„Van schrik en smart vief "ik bewusteloos neei-.
„Hel onzegbare leed, dat ik moest doorstaan, wekte
in mij: dc gedachte aan zelfmoord. Ik begon met vo.-d-
s.et 'te weigeren. Het denkbeeld echter, dat ik ter wille
van mijn geloof moest blijteai leven, deed mij afzien,
van mijn zelfmoordplannen. Zoolang ook de afschuwe
lijke verdachtmaking op mij rust.e en niet weerlegd was,
mocht ik niet sterven. Zoo begon ik weer te e.en om
'de noodige kracht voor mijn proces l© verzamelen.
„Eindelijk spraken de. gezworenen mij vrij. Eerst
nadat de duisternis was -ingevallen mocht ik de ge
vangenis, achter wier muien ik onschuldig zoo mate
loos veel had doorleefd^ als vrij: man verlaten. Mem
gaf mij, een sterke bewaking mede, daar men vreesde,
dat de lievig opgewonden volksmenigte mij op d^m
weg naar huis zou aangrijpen en doodslaan. Als een
dief sloop ik in mijn huis. lederen dag ontvang ik tal-
Iboze dreigbrieven, waarin ik voor moordenaar werd
uitgescholden en met den dood werd 'bedreigd. Ik waag
de het daarom niet mijn woning te verlaten en hui lel
dc beide maanden, die na mijn vrijspraak verloopcm
zijn, mijn kamer. Dc opwindingen en dc voo.tdurende
angst endermijnden mijn gestel. Vroeger was ik een
gezonde, krachtige man. Toen ik de gevang-mis ver
liet. was ik lijdend.
De vreeselijkste tijd, dien ik in mijn huis verstopt,
doorbracht^ steeds in de'groots-te vreeze levend, brak
mij nog. meer, zoodat men begrijpen zal, hoe ik her
ademde. toen ik in Podwoloczyska Oostenrijkschen
bodem betrad. Maar niet alleen vijanden, ook vrien
den leerde ik kennen. Joden en Christenen snelden,
na mijn vrijlating, tot mij om me geluk te wenschen.
Uit de geheele wereld ontving ik felicitatie-telegram
men, meer dan 1500. Iedereen bracht iets voor mij
mede, de éen bloemen, een ander boeken, een derde
schonk mij een goud horloge met ketting enz. Bij
zondere vreugde gaf) mij het geschenk van d)&n Jood-
schen dichter Schaioim Alechem, die mij zijn werken
zond. Met ongeduld echter za^ ik uit naar den dag,
waarop ik Rusland zou kunnen verlaten. Een Ame-
rikaansch impresario had mij aangeboden, met hem
naar Amerika te gaan, waar hij mij voor mijn optre
den in variéte-t&eaters groote sommen bood. Ik s-loeg
zijn aanbod echter af, daar hejt mij als een ontwijding
van mijn droevig noodlot voorkwam. Men hee-ft mij
middelen ter beschikking gest,ald om naar Palestina
ta verhuizen. Daar, wil) ik ais landbouwer een, nieuw
bestaan beginnen en mijn kinderen tot goede Joden
opvoeden.
„Toen eindelijk de dag1 vrfci mijn vertrek uit Kiew
was aangebroken, anoest ik als een dief heimelijk
wegvluchten. Het stoute stuk, in het openbaar te
vertrekken,, durfde ik n?e$t aan doaj- de aanstokers
der riiuëele moorden, die niet onkundig waren van,
mijn reis, mij anders nog rin het station hadden ge
dood. In het geheim ben ik langs omwegen naar
het station gerend en ben, zonder mijn familie/ver
trokken. Ik had mijn bril afgezet en mijn hoed diep
over het gezicht gutrokken. Zoo reisde ik in een
donkeren hoejt weggedoken, -tot Katasijn, een kruis
punt voor de lijn naar Kiew. Ik kwam daar om half
elf 's nachts aan en moept tot half twee op de aan-
sluiting waachten. Mijn familie kwam met dezen trein
en in Kutusijni vereenigiden wij on,s weer. Op de re;is
had ik nog een oogepblök van schrik te doorstaan.
Onderweg steeg een, man in de coupé, een Christen,
die mij tijdens het proces gezien had Hij herkende
mij en zeide tot mij: „Bennjp, niet Mendsl Beilis?"
Ik ontkende en vroeg hem slechts, of hij Beills ken
de. „Ja," antwoordde hij, „het is een ongelukkig
mensch." Gerustgesteld dook ilc weer in *mijn hoekje.
„Op den middag van den volgenden dag kwamen
wij eindelijk aan de grens. -Jle Russisch© gendarme,
wien ik nog op Russisch', gebied mijn pas ter con
troleering moest overhandigen, kerde mijn geschie
denis. Op luiden toon viép hij Lot de omstanders: „Dat
is Eeilis uit Kiew, dien, men onschuldig wilde veroor-
deelen!" Alles stroomde naderbij. De Russische en
Oosten rijksche grensbeambten,, die zoodoende op mij
opmerkzaam waren gemaakt, toonden zich zeer wel
gezind. Ik werd dadelijk met mijn familie over de
grens gelaten en onze bagage werd niet eens door
de douaniers gevisiteerd. Wij, ademden vrij. Wij wa
ren in Oostenrijk! Wij waren vrij en in veiligheid.
Ia I.emberg wist'men reeds van mijn doorreis en
vele mensehen begroetten mij aan het station. He
denmorgen zijn' wij eindelijk in Weenenj aangeko
men."
Tot zoover het verhaal van Mendel Beilis, Moge
hij in Palestina de rust, het huiselijk geluk, en de
vrije, onbelemmerde uitoefening van z-ijn, godsdienst
vinden, de mensc-h en vechten, waarvan de Joden in
Rusland verstoken blijven.
KEN WANHOOPSDAAD.
Tengevolge van een liuiselijken twisl heeft de vrouw
van den fabrieksarbeider Thomson, te Sollingen, Dins
dagavond hare drie kinderen, respectievelijk vioi' maan
den, drie en (der jaar oud-, den hafs afgesneden Jen
zichzelf ernstige verwondingen tóegcbraclil aap hals en
polsen. Den avond te voren was zij met hare kimdieren
door haa r man uil de echteIijko woning gejaagd. Met
behulp van dc poli li e kon zij echter weer in h/iis
terugkcercn. Dinsdagochtend diende de inan bij nel
kantongerecht een verzoek om 'echtscheiding in, daar
iiii n u-I met zijn vrouw in vrede kon leven. HelL
gerecht wees echter zijn verzoek af, omd.i: hiorv< g rn
vuluoende redenen uanwezig waicn. Des avonds g du
rende de afwezigljcid van den man, b d.ecf de vrouw
toen haar waniioopsdaad.
Bij de uitvoering van een
ootscli werk.
gr<
in
Wanneer men zich van heb Zand naar den Helder
wenscht te begeven, volgt men den grooten weg,
welke langs de duinen letót. Wij namen evenwel
een anderen weg en wel per rijtuigover zee.
Want de rechte lijn, die we nu volgden gaat door
een oord, dat op alle kaarten wordt aangeduid als
water, als eeu gedeelte van de Zuiderzee.
Het schoone weder, de droogte en mogelijk nog
meerdere ons onbekende oorzaken hadden die onme
telijke streek, welke soms nog geheel of gedeelte
lijk onder water loopt, en den naam van Koegras
draagt, dermate begaanbaar gemaakt, dat de grond
vast was en daardoor te verkiezen boven het mulle
zand van den duinweg.; Eén of twee nogal vaak afge
broken wagensporen dienden ons -tot gidsen en ter
aanmoediging en onze geleider scheen van gevoelen
te zijn, dat de natuur niet verder zou tegenwerken.
Wij bevonden ons j)y<Hdra geheel en al in eene
woestijn en gedurende twee drie uren zagen wij
geen men6chelijk wezen. Een onmetelijke hei, water
plassen en bremstruiken wisselden elkander om beur
ten af on in de verte veihijvcn zie lide sombere dui
nen. Men meene echter niet, -dut alle leven aam 'di: land
schap v e.nnd was, integendeel. Ver-el.i lende vogelsoor
ten hadden juist hier in deze moerassen de wijk g no
men, verwachtend, niet door den mensch gestoord te
zul!en wórden-
Wilde ganzen, kicvitlen en zwermen zeemeeuwen
omring Jen ons van alle kan'en en maakten een ge raus
en ge i_v, waarvan, ,ipen zi:h eenvoudig geen dunk-
breid kan vormen. Sommigen on'vilgin ons fn hun
gebied met de grootste onverschi ügnviU, anderen wa
ren echter terdegi ve sloprd, sloeg :n once pa irdrn met
hun vleugels en pikten ze zelfs, waardoor we -soms
moei e hadden ons gespan meester le blijven.
Vreesaeh'igïr van aard dan hel gevogelte waren de
duizende konijnen, die de heerschappij over d-e wil
de n:s met hen deelden.
Eindelijk vonden wij den grooten weg weder en
passeerden niet lang daarna dc eerste werken aan Den
Helder. Thans zouden we weder Bordeauxwijn drin
ken en in de beschaafde: wereld, door luxe onvingjdl,
verkeeren! Men 'had 'l ons verteld en b loofd, doch op
't eerste gezicht leek 't ons onmogelijk.
Dwars over weilanden en kanalen, hetgeen ons min
der gemakkelijk' afging, zochlen wij onze hei berg op.
Wij: zenden ons kunnen verbeelden hier in a nerika te
zijn: de wapenschilden, de kleeding, de taal en de
voortbrengselen de- Vereenigde Stalen, alles werkle tot
die begoocheling mode.
Voor hel' aanbreken van den dag verlieten wij: "onze
'hangmatten .(want de herberg Zeeburg gelijkt veel vop
een schip.' en begaven ons naar de forten. Terwijl wij
het groöte fort hetwelk onder Napoleon Fort Ja
Salie en onder hel Hollandsche Gouvememenl Fort
Erfprins weid gen oen vd aan onze rechterhand lie
ten liggen, bevondtói rivij ons wederom in "t zand en.
in de drinen, voor en aleer wij: adhkwamen bij li©!
kleine fort „.Moorland'', hetwelk aan het uiterste punt
der kust tegenóver dc zee is g;leg?n.
Het is een- Vierkant, zeer eenvoudig fortje, omringd
door een drogen gracht licht gevende aan twee te
genover de zee liggende batterijen en verd.-r voorzien
van een hoogèh toron, to': vuurbaken en o!>sema'ïepost
dienende.' Het geheel "dient fei'clijk -tot oen wachttor
ren. ojn helgeëh 'nuderi ie. kunnen waarnemen. Niels
Ls er echter nog van voltooid en het. is twijfelaeh'ig of
zulks wei ooit zal geschieden, want .de wind' vc^plaalst
eiiorine 'zandhóopén ©n vult telkens *d)e grachten die
men ]>as gegraven heeft
Enorm veel moeite heeft het gekost, oin oen di.ro
gelijke massg. op oen zandheuvel te bouwen en do
mei materialen beladen karren, die 'men eT naar toe
trachl'.e te krijgen^ bleven tot aan de as in het zand
steken, 1
Van dc hooglo diezc-r bolwerken överzagan wij' hclztelfid'e
onherb^t-gzame landschap als lo Bredicrolo. Hier had
de aanblilv dezer zJiidzee nog iels treinigers. Wij waren
er bijna door omringd^ en ee.iige scMldwachten, dio
in de verte op hunne bastions hun leven doorbrachten,
varcu ook al niet^geschikt om da'gene .wat zij omtrent
de beschaving 'èah tk-rf dag legjen, boven de wildernis
tc verkiezen,
Zou nierwel 'kunnen gelooven. du te midden van
zoovele ijselijkheden van 'allerlei aard', tusscben mod-
derpoelen en zandhoopen* tiisscüicn scMIdwacbtcin, con
wildernis en de zee, wezens, mensuhen als wij, zijn
gaan wonen, die er niet toe veroordeeld zijn gewordcni
Tusscben Eet fort Erfprins en het gemelde kleine
fort. beneden aan den voet der duinen, bevind: zich
een vijftigtal huizen, of liever hutten en terwijl wij
tusschen deze krot'cn door liepen, werden wij jwuv
of diie in lompen gehulde schepsels gewaar, die hjets
mensclielijks meer hadden
Verdei was de ruimt© tussclién de hutten met 'mod
der, puin en steen en bedekt, de vensters waren mec«-
rendeels zonder ruiten of met papier beplakt, de deu
ren zonder paneelcn en de hutten zonder daken: alleen
de scherpe, alles doordringende geur van. rottende visch
ons doen gelooveji, dat hier werkelijk menschen wooa-
-den en werkten.
En dat was nog y»e( in Noordholland, het <lancï
der gebloemde pantpflels, dor kanton, der vernis:© stra
ten, des rijkdoms ch'dor gezondheid. Doch ook Klit
alles, hoe vreemd ook, liet zich verklaren: het gehucht
was een aanvulsel van het fort, en zijne bewoners
mannelijke zoowel als vrouwelijke waren in
schen over onze blonde schoonem; Ik moest daarom
mijn begeerte om Brandow te zien en van hem Tici
verloop van hel avontuur l©-hooien, opschorten! «j
Toen ik eindelijk in den vroegen morgen naar onze
vertrekken kon snellen, vónd ik Brandmv, geheel uit
geput van bloedverlies en nog in zijn kleeien op bed
liggen. Ik liet dadelijk een barbier halen, die hem
liet pantserhemd uittrok en de wonden verbond. Daar
op verviel'hij'in diepen slaap en ik waakte dien uaphl
en den volgenden dag bij hem.
Toen hij ontwaakte (vertelde hij mij alles wat er
gebeurd was, met uitzondering van, Buckilugham's aan
deel in de zaak en, verzocht mij niet over zijn ge
wond ziju te spreken, om zoodoende dit geheim te
kunnen houdepn
Ik zag de prinses dien middag en, verwachtte, dat
zij "wel naar haar beschermer» &cu vragen. Hij die liaar
in zulk een, grooten nood had bijgestaan en nu ter-
wille van haar zooveel pjjn verdroeg, die was toch
w©I eenige be)lain)gste!lling en. deelneming waard. Maar
zij vroeg niet eens naar hem en ging mij Jit dein weg,
I zooals in wel kon bemerken. Den volgenden morge-u
begaf zij zich met Jane naar ScotJaoid-Pklace zonder
ook maar met een enkel woord naar Brandow te
hebben gevraagd. Het was een uiting van gToot© zelf
zucht, zi; vreesde bepaald zelfs door een enkele vraag
haar geheim te zullen verraden.
Het schijnt dat Mary nieuws heeft gehoord óver
haar aanstaand: huiwelijk, het een en, ander hadge-1
hoord dat haar angstig maakt©' en dat haan broer haar
trots al haar smeeken en jammeren naar Frankrijk
zenden zou. En dat zou beslist nog eerder gebeuren
als hij i6ts vernam van hetgeen er gister was ge
beurd. Een schrikkelijke toekomst zweefde er boven
haar hoofid e© wanneer ik nu achteraf nog eens
alles beschouw, neem rk het haar niet zoo kwalijk,
dat zij voor niets anders gedachten hadi, dan voor
dit haar dreigend onheil.
In den volgenden nacht, ongeveer»tegen midder
nacht, ontwaakte ilk door een; geklop op' mijin' deur.
Toen ik opende trad er een gerechtsdien aar binnen,
en die' werd Jgevolgd dooi' vier zwaar gewapende sol-
i daten. De 'eerst© vroeg of hier een zekere Gha,rias
1 Brandow aanwezig was, en op mijn bevestigepd ant
woord eischte hij dat deze zou verschijnen. Ik zeide
dat Brandow door ziekte, ai\n zijn bed gebonden was,
waarop hij mij verzeoht hem naar de kamer van. den
patiënt te brengen.
Daar tegenstand niet zou hebben geholpen, wekte
ik Brandow en liet den gerechtsdienaar binnen.
Ofschoon Brandow" zoo zwalc was, dat hij nauwe
lijks een hand Icon opheffen, moest, hij toch aan. het,
bevel om den gerechtsdienaar te volgeD, g©hoorzar
men. Jk bood. mij aaö om direct naar den, koning te
gaan, want ik wist dat deze het gebeurde zou ver
ontschuldigen, als ik hem alles vertelde. Maar Bran
dow verzocht den beambte ons een, oogenblik alleen
te laten en sloot de deur.
„Laat dat vooral. Caskaden," zeide hij. „Wanneer
je den koning alles zult meedeelen, zal ik op mijn
beurt zeggen, dat het niet waar is. Er is maar égn
persoon ter wereld die vertellen mag wat er dezen
nacht, is voorgevallen en| wanneer zij het niet; doet
moeten wij allen zwijgen. Ik weet, Idat Mary alles
dadelijk in orde brengen zaJ en ik wil baar zelfs niet
het bittere onrecht aardden-, om daaraan ook maar
den oogenblik te twijfelen': -lij kent haar niet, zij
schijnt soms eigenzinnig en zelfzuchtig, maar dan is
zij zich <laï"£tfÉèt bewust, haar hart is goed. Mijn leven
leg ik in haai' hand. en wanneer gij éen. woord ver
raadt, zult ge schade aanrichten, die nn'-et meer is
goed te maken. Ik smeek /e dus dringend, ©iemand
een enkel woord te' zeggen. Wanneer de prinses
mij niet bevrijden zou maar daaraan, kan ik niet
denken. Zij is ais ebht goud.""
Ik wilde Bra ndow's mooi vertrouwen, niet schok
ken en sprak dus .jiiet va© het vertrek der meisjes.
Een paar paarden' werden voorgebracht en wij ver
trokken allen, te'zamen. Brandow werd naar New gat o
gevoerd, dat fcoehbertijdde afschuwelijkste gevangenis
24
dividuen, welke parasiteerden op het jjaburfe garnizoen
Toen wij ons weder naar Den Helder begaven, gingen
wij hel groolc fort in zijn geheele leng.e 'door. J>e
vele ophaalbruggen en fo. liacatieën er toe beboerend,
strekten zich tol bijna een half uur ver in 'i zand uit en
wij beklaagden de menschen, die in zulk een verblijf
hun leven moesten slijten, Op deze plaats maakte men
ons attent op het soliilderhnisje, Waarin adinii.aal 'V.
zich uit schaamte voor zijn medeburge-s verborg, toen
in 1814 deGouverneur van Noordholland, in naanii
van den Prins van Oranje bezit kwam nemen van hel
forL
Terwijl wij door de naburige drassigef weilanden
gingen, was men daar bezig met melken, van welke,
gelegenheid wij gebruik maakten, warme melk, z/x»
van de koe, to drinken. Doch de slecht verzorgd© hl
koeien, de dunne en daarenboven onbeleefd aangebo
den melkvaten, lieten ons weder liet onderscheid zion f3
tusschen eene bevolkimg, zooaJs het overige Noord-
holland bewoont, meester in eigen huis en een bevol
king zooals hier, geboren en getogen rondom dezeï^ i
vuile barakken en in deze walgelijke omgeving. Hierlj
was het contrast wel zoo treffend mogelijk.
Vanaf den Ilelderj begaven wij onp door het mulle,
zand en verder langs den, weg dien we den vorigon
dag gevolgd hadden, weder naar het Zan.d. Dóar ter;
plaatse sloegen wjj e.en andere© weg in en wel in de'
richting vaji Schagerbrug. 0p w
Hier eerst, maakten we kennis met het edgenlijkeSes m
NoordholJand en zijn [nationale schoonheid. Tot dus-paami
ver hadden we slechts steden, grondwerken, moeras-Jenw(
sen fn forten gezien, nu maakten we in de Zijpepn Ri
kennis met het land, zijn bewoners, hunne 'werkzaam-tfotar:
heden, en hunne zede© en gewoonten. Kr. A
Achtereenvolgens passeerden, -wij Scliagam, een zeer:
sc-hoon en, groot dorp, op korten afstand waarvnnj>, W
wij de bouwvallen van een kasteel opmerktetn en van
nu af aan reden we door de rijkste vlakten. Het veert L.
werd stfeds schooner en talrijker en vooral de koei-3 II
en en paarden waren merkwaardig gevlekt. De eer-l gele
sten muntten uit door schoone vormen, een breedelen i
borst en een hoog achterste soerei
Het E'issche groen, de regelmaitge lijnen deV hon-tarrei
derde slooteu, die glans van vel© fraaie woningen, jen,
welke zoo juist uit den hand des ververs schenen nelkl
te zijn voortgekomen, de daken der huizen, met dejuigei
schitterende pannen gedekt, de bruggen bestreken Voe
met verf van de levendigste, kleuren, dit alles te 503
zamen, genomen, vormde een waarlijk schoon tafe
reel. 18.00
Wij gingen over uitmuntende wegen, doch die niet!
die regelmatigheid, noch die hardheid, noch slagboo- Alli
men hadden, welk© men gewoonlijk op een straat- Inli
weg aantreft,* verder wa<s de scheepvaart altijd te canto
midden der landerijen: de zeilen vermengden zich. met -
de boomen.
Voegt men bij deze schilderij honderdé zwanen Weg»
omringd van hare jongen, die do vaarten verlevendi
gen en de boerinnen met hare gouden oorijzers en
kanten sluiers, en men krijgt den indruk, dat deze
beschrijving onwaar e© slechts een product der f©n- I
tasie is; niets is echter minder nauwkeurig uitge - I
drukt.
De indruk, die© men echter va© het geheel ont-
vangt is, dat alles te welgeordend, té net en te vol
maakt is. Er is i© den dampkring, ih de bewoners,
in de dierenwereld, iets looms, gekunstelds, onbe - >p B
wegelyks, iets wezenlijk prozaisch. De cabrioletjes Ypbod
der boeren, met snellen diraf door d.ït land rijdend, 1914
vormen een zeldzame uitzondering, maar die d©n ^e8.,11
indruk van, het geheel' ni'et verm!(n>dert. selyk
Het is een bekoorlijk landschap, maar bekoorlijk 12 t
voor die oogen alleen, die aan de ziel geenerlei Wapi
indruk hebben, mee te deelenKAM
De weg door Niedorp wordt steeds fraaier en Itaan
fraaier tot aan Rustenburg. Gelegen ter plaatse waar "r.
it^vea kanalen te samenvloeien, is dit fraaie dorp
met zijn brug en poort, zijn wandeldreven met hon- D.
derde kleuren wel het schoonste punt, hetwelk wij
in Noord holland hebbofn ontmoet! .^c=-
(Slot volgt.) C. P. BREED.
te A
Heet
Heclameti
Wat is gelukkiger voor een moeder dan om haor
kinderen gezond ie zien ópgajekm. Een zwak en kwij
nend "kind .doet de moeder steeds in de grootste zorg
en angst leven. Veel meer kinderon dan oppervlalckig
vermoed wordt, lijden aan nier- en blaasaantÉienina.n
in vele gevallen worden deze kwalen overgeërfd1 en
tenzij zij bdlioorlijk beliandeld worden, valt het soms
moeilijk haar te genezen.
Een der meest bekende verschijnselen van nier- en
blaaszwakte bij kinderen is belteren. Ook gedu
rende den dag heeft het kind dikwijls moc-i'e óm de
urine op te honden. Het voelt zichnïet sterk en op
gewekt, maar prikkelbaar en hangerig. Vaak doen
zich ook andere verschijnselen voor als pijn in den
rug en buik, hoofdpijn, ónz
Eosler's Rugpijn Nieren Pillen kimnen vei'ig door
kinderen gebruikt worden volgens de gïbruiks-ranwij-
zing. die iedere doos vergezelt. Spoédig zult gT een
merkbare verbetering in den gezoiidheïdstoes'.and en
de opgewektheid' van het kind kunnen opmerken, m
tal van dankbare moedeis spraken hare tevredenheid
over de werking van "dil geneesmiddel "rit.
Te Behagen verzrygbaar by J.
Rotgans, Molenstraat C14. Toi
zending geschiedt franco na ont
vangst van poetwissel a f 1.75 voo'
een, of f 10-— voor zes doozen.
liischt de echte Poster's Rug.
pijn Nieren Pillen, weigert elk»
loos, die niet voorzien is v»c
nevenstaand handelsmerk
van Londen was en alleen gebruikt werd voor zeer
groote rcisdadiers. Hier weiat hij in een onderaard-
schen vcchtden xelder eworpen, waar het water door
loopend langs dc muren liep. In, het vensterliooge ge
welf, waar de muren vol paddestoelen zaten, kroop
allerlei vies gedierte rond; geen bed en geen stoel
was daarin, niet eens een bundel stroo -een ver
blijfplaats waar men waarlijk zich het verschrikke
lijkste kon voiors/tellen.
Bij het zwakke schijnsel van, de lantaarn, van dan
gevangenbewaarder, kon ik een oogenblik de ruimt©
overzien foen Brandow naar binnen werd gebracht en
ik geloof, dat slechts éen enkele nacht daar doorge
bracht, had mij krankzinnig gemaakt. Ik protesteer
de, smeekte, poogde om te koopen, niets hielp mij,
de wachters war°n blijkbaar al omgekocht voor ik
kwam.
Ofschoon het Brandow van geen nut kon zijn. was
het mij toch een genoegdoening om in dezen onge
lukkige n nacht>, terwijl die regen in stroomen neer
viel, voor den gevangenismuur te staan, om zoodoen
de zoo dicht mogelijk bij mijn vriend te kunnen
zijn en een weinig met hem te lijden.
Was het dan cok niet mijn schuld? Had ik hem
er niet toe gedreven voor Mary en Jane zijn leven op
het spel te zw-tten eu le^-d hij, niet op dit oogenblik
zwaar voor dien ridderdienst, dtien hij op mij© ver
zoek en i© mijn plaats had uitgevoerd? Wanneer ik
niet diep doordrongen was geweest van mijn mede
plichtigheid eai dank in dezen, dan was ik wel het
ondankbaarste scnepsel op aarde geweest; ik had
gaarn© mijn i^en gegeven om hem elk uur verbüjl
in de gevangenis te besparen.
Wordt vervolgd-
tien e
piet
VI
bijzo
calti
De
aan
dras
baar
Al
we:
D»
paal
kleii
F T»
en
1 M
Ir
kam
alw:
boel
I
B. 1
foor
leel
stel
var
Jel<
loo
