RONA.
Ingezonden.
DAT IS DE CACAO
Van Houten's
Biimeulandsch Nieuws,
Dinsdag 27 Januari 1914
i;ti Bims
Mijnjieer de Redacteur.
Uwe loffelijke gastvrijheid inzake het verlenen
van plaatsruimte, doei, mij een, verzoek tot u richten
een zeer bescheiden plaatsje 'I© willen afstaan in uw
blad, voor het onderstaande. Rij voorbant hiervoor
reeds mijn besten, dank.
U weet, mijnheer die Redacteur, ik ben zeer vrede
lievend vap aprd, dientengevolge is mijne pen, als
onderworpen zijnde ajap mijn wil, dit ook. Hieruit
vloeit voort, dat ijk als zoodanig ook geen. liefheb
ber ben van courantenptpijdi. De wegen des menschep
worden echter niet steeds bestierd door hun eigen
wil, zoo ook gapt het mij. Dr. Scheij heeft in zijn
artikel, opgenomen, in uw geacht blad van 24 dezer
mij den handschoen toegeworpen en ik heb dien op
te rapen.
Ik ben begonnen zeer kalm het artikel van den,
heer Scheij te lezen. Toen heb ik de nummers van
uw blad vap 13, 20 en 23 December nog eens op
gezocht, het artikel van, Dr. Scheij nog eens gelezen
en heb toen de vraag gesteld: wat beteekent dit ar
tikel?
Ware de schrijver niet geweest Dr. Scheij, dan, had
ik gezegd: o, dat ie iemand die wil ook eens wat
zeggen. Deze meening heb ik natuurlijk nietj van Dr.
Scheij, ofschoon ik van den heer Scheij in dit op
zicht geen of een ander artikel had verwacht. Is
Dr. Scheij voorstander vap denj bedrijfsvorm, welke
ik in Oudesluis heb bepleit, dan, had ik geen arti
kel verwacht. Is hij daarvan tegenstander, dan had
ik natuurlijk ©ene bestrijding vërwajcht, echter eepe
principieel©.
Dit als inleiding, M. de R. Gedachtig aan, het
spreekwoord: een goed begin is een daalder waard,
wil ik niet onaardig beginnen en verklaren dat ik
het volmaakt eens ben met den heer Scheij wat be
treft het laatste, gedeelte vanj zijn .artikel, nl. het, van
ernstig werken getuigende, initiatief van Holl. Noor
derkwartier betreffende het in studie nemen van het
reutabiliteitsvraagsrt.uk Genoemde vereenjging breng
ik van deze plaats ook gaarne daarvoor hulde en
dank. Tot zoover zijn we het dus eëns.
Ik kan dan verder gaan en conptateeren, dat de
heer Scheij mijn betoog betreffende de zaak zelve,
onaangetast heeft gelaten, zelfs heeft bevestigd door
tp zeggen: .„In den loop der tijden zijn de meestd
kaasabrieken heel wat zuiverder coöperatief gewor
den, om haar b^sta,a,aszekerhe.idl te ver
hoog e n. (Spatiëering van mij. De B.)
Een paar begrippen echter, die niet vormen,
de zaak, maai* er misschien; eenigszins verband mede
houden, geven aapstoot pap, den heer Scheij. Opzef-i
tel ijk zeg ik hier „begrippen",, omdat het geep „ge
zegden" zijp, geen uitdrukkingen door mij gebezigd,
zooals Dr. Scheij ze dapr neer schrijft.
Bovenaan stapt „het donkere Noorden", In het
laatste gedeelte mijner lezing te Oudesluis besprak
ik de coóp. zuivelorgjaftifsptie die als een, noodwendig
gevolg voortvloeit uit de oprichting vap ooöp. zuivel
fabrieken. Terwijl ik met ©enige voorbeelden toe
lichtte de ontwikkeling in Z'uid-Ne der land, wat wij
zoo i gaarne" noemen „het donkere Zuiden", zeide iik
woordelijk: ,,daa,r hebben spoedig de vee
houders het recht, om doelende op Nd.-
Holland als zuivelbe, rei den d1 gewest
te roepen van „het donker^ Noord eri".
Is dit hetzelfde ajs hert geen Dr. Scheij mij laat
zeggen?
Is bovenstaande uitdrukking zooveel bezijden de
waarheid?
Is op het gebied van auiVelorganisatie de Noord-
Kol J. boer „bij" of achteri In dit verband gelieve
Dr. Scheij even, maar heel eventjes, te denker^ aan
de kaascontrole. Meer apl ik hier nu niet van zeg
gen, maar beu bereid zelfs zeer gaarne ('t geweer is
nu toch geladen) hierover, over dit punt alleen, met
den' heer Scheij van gedachten te wisselen.
Ik wil alleen hierapn toevoegen, dat ik gaarne de
Xoord-Holl. boeren de eer toeken die hun toekomt
vóór wat zij hebben gewrocht. Hier heb ik ook nooit,
of 'te nimmer aan getornd. Aan den anderen, kant is
het' gevaarlijk de toestanden boven hun werkelijke
waarde te verheffen.
Het maakt zoo een '■gt'oof verschil uit welk oog
punt wij de zaak beschouwen. Een reus onder de
dwergen, kap eeip dwerg onder de reuzen zijn- Dr.
Scheij beschouwt; de zpken ©n toestanden veel te
veel uit een oogpunt, vap het verleden. Het verleden
heeft voor ons alleen, waard© als historie. Verder is
het de zaak, hët heden aan te passen pap de toe
komst die de historie onp apnwijst.
Dr. Scheij staat met éen been op het heden en
met zijn ander* been in het verleden- Ons verschil lip
beschouwing nu is, dpt ik ofschoon, het eene been op
het heden, het andere vooruit wil hebben in de toe
komst.
Mijnh. de Red. Ik bedoel het niet ondeugend, wan
neer ik Dr. Scheij toeroep: trek uw achterste been
een beetje bij, want uw stand wordt onhoudbaar.
Het heden en verleden gaan steeds verder van, el
kaar, de toekomst en het heden, zij komen steeds
dichter tot elkpax.
Het recht voor St. Maartensbrug op te eisehep,
de eerste coöp. zuivelfabriek in NÓ.-Holland te be
zitten, is mij ten eerste te onbeduidend ep ten, twee
de te onwaar om daprvap werk te maken. Ik heb
dit trouwens ook nimmer gedaan, omdat ik reeds
uit hef bestaan vpp „D© Dageraad" te Burgerbrug
beter wist! .1
We' meen ik 1© webepj dpt de hoeren te St. I
Maartensbrug, d© eerste» ito, deze provincie zijn ge
weest, die, om een© uitdrukking vap eep mijmer
collega's te bezigen, piet met beide been en in een
kous zijn gestapt, door «en behoorlijk ingerichte fa
briek voor kpas- ep botarbereiiding op te rieb tep met
een directeur (in dep zfln] vap vakman) apn 't hoofd.
Hoe, om welk© redeq eto uit welke overwegingen
de fabriekjes hier toit «tand zijp gekomen lapt mij
betrekkelijk koud.
Ik wil alleen opmerken dat het begrip „kpasfa -
b'jdek" nu zoozeer door dr. Scheij op den voorgrond
word4 geschoven, terwijl in December 1912 bij eene
bestrijding vap het voorstel tot aapsluiting bij den
F.X.Z. dit begrip door Dr. Scheij en zijn, medestan
ders werd vermoord en geschermd werd met „on
derlinge kaasmakerijen", om een hemelsbreed verschil
te doen uitkomen ten opzichte van de andere pro
vincies
Een groote onbillijkheid heb ik begaan, door de
kaasfabriekjes op coöp. grondslag in de N. V., in te 1
dee'en bij de pseculeitiove klasse. Deze opvatting is
ook niet juist. In het begin mijner lezing heb ik
57ste Jaargang No. 5317
COURANT.
Mmitmii- Lmlnillii.
die wij zoo lekker vinden
en waarvan Moeder zegt
dat ze zoo voordeelig in
het gebruik is.
Gij moet bepaald dadelijk
een bus gaan koopen.
De naam is
eep indeeling gempakt, welke ik spmen heb gevat
onder een hoedje, ql. de speculatieve! bedrijfsvorm
en daprtegepover gezet dep coöp. vorm. Die ipdeeling
gelieve Dr. Scheij te befwiBten.
Op die gedeeltep van Dr. Scheij echter even in
gaande wil ik een papr vragep stelleq, nadat ik eerst
even een vergelijking heb gemankt met de groote
coöp. fabrieken, die ook melk van njïet-leden ver
werken. Dit is eep feit. Hier echter hebben de nïet-
leden hef recht als lid) toe te treden. Is dit ook liet
geval bij de klëine kaasfabrieken, 'tzij op eep coöp.
grondslag, 'tzij een N. V.? Hoe zijp daar de voor-
j waarden van toetreding? Hoe van, uittreding?
1 Is daar het melkvervoer coöperatief? De rentebe
taling? De onkosten voor afschrijving zijn die daar
coöperatief? Da*. Scheij gelieve deze vragen te be-
I antwoorden met regelmaige gevallen, geen uitzonde
ringen. Draagt een vereeniging, waaraap niemand kan
toetredep het karakter eener coöp. vereeniging? Hier
over zijn we het wel eens. Dr. Scheij. weet wel beter.
Een uitdrukking van den heer Scheij is mij niet
helder, waar hij zegt: „terwijl bij den laatsten ver-
eenigingsvorm (nl. de beste* coöp. vereeniging) het
maken van winst op d© melk vap loase leverqnciers
en de gekochte melk volstrekt niet behoeft te zijn
uitgesloten".
Wpnneer jk vooraf evep opmerk, dpt de best© coöp.
vereeniging gieein melk van losse leveranciers ver
werkt, dpt zelfs een Slecht© ooöp. vereeniging geen
melk „koopt", zou ik den heer Scheij gaarne ver
zoeken mij het kunstje te leer en, winst te makeju
op de melk van niet-leden.
„Zelf moet ge het doen," roept die heer De Bruin
zijp hoorders to© te Oudesluis, alsof het leverpnciers
eener speculatieve fabriek waren, zegt dr. Scheij.
Hier rukt Dr. Scheij de zapk uit het verband-
Aap het zelf doep h©b Ik toegevoegd, in de flinke
fabriek, gesticht door de boerep zelf (ze behoeven
de fabriek niet zelf te timmeren), terwijl tater volgt
door het flinke geschoolde personeel, door de boereu
zelf aangesteld.
Had ik moeten zeggen, wat Dr. Scheij mij wil la
ten zeggen, dap had ik heel kort) kupnen zijn en*
zeggen, „boeren, verkoop uwe melk apn Holland ia,
die hebben flinke fabrieken, bekwam© directeuren, die
ook wel met u of uw Bestuur wSliep overleggen."
Dr. Scheij. zegt, ik laat dep Noord-Holl. Bond een
pover figuur maken.
Dr. Scheij heeft tijd genoeg gehad goed te le
zen. Wparom dit niet gedaiajn? Len. Noord-Holl. Bond
heb ik piet opg^ipoemd. Woordelijk heb ik alleen ge
zegd: „D© coöperatieve zuivel fabrieken in de onder
scheidene zuivelberëidende provincies organiseerden
zich tot provinciale zuiv©liboa3|den, die op hun beurt
weer vormep deh Algepi. NederL Zulvelbond (P'. N.
Z.AUeen Noord-Hötland doet dit laatste niet.
Heb ik hiermede eep armzaligen ipdruk van den
N.-H.y Bond in het leven geroepen? Vormt de N.-
Iioll. Bond mede den Algem. NederL Zuivelbond?
Zoo ja, dan ben ik onwaar ep onbillijk geweest. Zoo
neen, waarom aap die tirade?
De Noord-Holl. Bond heeft zich niert, over mijn uit
drukkingen te beklagen, alleen Dr. Scheij geelt hier
mede weer, een zeer ou,billijken indruk mijner be
sprekingen te Oudesluis.
Onbillijk is ook Dr. Scheij, waar hij mij noemt
de propagandist voor de coöp. zuivelbereiding in
groote fabrieken. Onwaar ook. Gaarne verdedig!
ik het beginsel der zuivelcoöperatie. Ben ik daarom
echter propagandist? Propagandist, heeft in dep
volksmond, de beteeken,is vap iemand, die daarbij
financiëeJ belang heeft. Het is vap Dr. Scheij onbil
lijk dezen indruk t© vestigen, omdat ik nu niet en
nooit niet, voordeel wil trekken vap de oprichting van
coöperatieve fabrieken hetzij groot, "tzij klein.
Ik zou met hetzelfde recht Dr. Scheij kunpen noe
men de propagapdiist der kleiine kpaafabrieken.
Neen, Dr. Scheij. ik ben geen propagandist) voor
do coöperatieve zuivelbereiding in groote fabrieken,
maar eep bescheiden, directeur eener caóp. zuivelfa
briek, bezield met de heilage overtu iging dpt de
coöperatieve bedrijfsvorm voor die boeren, is de meest
zekere vorm, dat terwïUe vap de economie vajn, het,
bedrijf, onze krocht moet worde» .gezocht in goede,
flink ingericht© fabriek©».
Wpar men mij dit vraagt, zal ik gaarne gebruik
■taken van die ongezochte gelegenheid mijn©
overtuiging kenbaar te maken, zooals ook te Oude
sluis is geschied, evenals Dr. Scheij éat ook gaar
ne doet, waar men hem dat vraagt voor een kaas-
fabriek of kaasmakerij. Nuttig ep noodig is het
steeds klaren wijn te schenken. Nuttig en noodig.
opdat we dan weten wat wij aap elkaar hebben.
Voor zooverre mij bekend is. heeft Dr. Scheij zich
nimmer onomwonden uitgesproken voor dien nieuwen
bedrijfsvorm (coöp. fabrieken voor k;ias- en boter be
reiding), ook is mij geen besliste uitspraak daar te
gen van hem bekend. Voor dep Noord-Holl. boer in
"t algemeen is het van waarde het een6 te weten,
hoe Dr. .Scheij hierover denkt- Ook voer mij en mijn
collega's in deze provincie, di© nu niet zijp geroepen
de boerep ip ruimeren krünjg voor te Lichten ia dit
niet zonder befeekeniis. Over dit punt is toch hij
Dr. Scheij eep van beide meeningep denkbaar? Met
de beantwoording vap dlit laatst© wil ik Dr. Scheij te
gemoet komen door het stellen vap een vraag.
Is Dr. Scheij. st©eds, onafhankelijk van plaatse
lijke omstandigheden, bereid voor veehouders die dit
bij hem aanvragen, de oprichting eener coöperatieve
zuivelfabriek (voor boter- en kaasbereiding) toe te
lichtep en te verdedigen?
H. TH. DE BRUIN,
bint Maartensbrug, 26 Januari 1914.
YVIERINGEN.
Naar aanleiding van de aangifte door den heer D
K teu Bokkel ter secretarie gedaan, omtrent de ver
missing eener zilveren portemonnaie met ongeveer
f IS inhoud, uit zijp scheepje, heeft de gemeente
politie, een onderzoek ingesteld met gevolg dat zij 't
vermiste vond in de... scheepskachel. Diefstal, welke
mep vermoedde, is dus gieheel buitengesloten
W1ERINGEN.
Door het bestuur der opderafdeeling dier V. P. N.
zijn tot ophalers der eierep benoemd de lieeren T
Visser en J. C. Bakker.
WEERINGEN.
Vrijdagnamiddag hield de IJsvereenigiing Wester-
land een schoonrijderij voor heerep en dames afzon
derlijk, waaiwoor de prijizep bestonden, uit lux© voor
werpen. Eep groote menigte belangstellenden, onge
veer 6 700 personen ztfch den geheelep middag op
de in zeer goeden staat) verkeerende ijsbaan.
De prijzep werden behaald ais volgt:
Heeren: le pTijs 265 punten, S. Swierts; 2e prijs
-24 punten J. Metselaar Nz.; 3e prijs 209 punten,
J. Russelman4e prijs 206 punten, G. ten Bokkel.
Dames: le prijs 284. punten, Tr. Mulder Pd.; 2e
prijs 275 punten, G. HalfweegKooi; 3e prijs 16S
punten, T. DovesMinnes; 3e prijs 164 punten. T
Lonterfaille.
De prijzen werden 's avonds 7 uur door den viee-
voorzüter, den heer Joh. Bais, met een toepasselijk
woord uitgereikt bij don heer S. de Vries.
VVIERINGKN.
Donderdagmiddag had vap,weg© de IJsclub Voor
waarts op de Stroeërkoog een kolfbal wedstrijd op
schaatsen plaats om lux© prijzen. Er waren 18 deel
nemers.
le Prijs K. Klaver, een barometer; 2e prijs N.
Bakker Az., twee schilderijen; 3© prijs A. H. Hege
man, een theeblad; 4e prijs J. Verfqille, een iqktstel;
5© prijs D. Bakker Johz., eep asch- en siga,repstel;
6e prijs Jb. d© Haan, een sigaferist©!; 7e prijs J.
Metselaar Nz, een stel vaaen,
J>e prijzen werdenj des avonds ten acht ure uitge
reikt ten huize vap mej. d© Wed. Jn. Kaan te Dep
Oever.
(Wegens vertraging der post eerst heden geplaatst, i
ANNA PAULOWNA.
Ter secretarie der gemeente Anna Paulowna zijn
inlichtingen te bekomen, omtrent eep onbeheerd ge
vonden hond; terwijl injichtingeq worden verzocht
omtrent een verloren brandbastsleutel met stofdop
ANNA PAULOWNA.
Loop der bevolking iu 1913.
Bevolking op 31 December 1912: 1852 mannen en
1698 vrouwen, totaal 3550.
Vermeerdering: door geboorten 46 m. en 47 vr.,
samen 93; door vestiging 189 m. en 184 vr., samen
373. Totaal 235 m. ©n 231 vr., stomen 466.
Vermindering; door overlijdcp 29 m. en 14 vr.. i
samep 43; door vertrek 148 m. en 155 vr., sameii I
303. Totaal 177 m. en 169 vr., Samen 346.
Verschil tusschen vermeerdering ©p vermindering
58 m. en 62 vr., samen 120.
Bevolking op 31 December 1913: 1910 m. en
1760 vr., totaal 3670.
Naar splitsing ip godsdienstige gezindten bestaat
d© bevolking uit: Nederd. Herv. 1320 m. en 1298 vr
Remonstrant 3 m. en 3 vr., Christelijk Geref. 14 m.
en 23 vr.„ Doopsgezind 96 m. en 64 at., Evang. Lu
thers 3 m. en 2 vr.,, Hersteld Luthers 2 m. ep 1 at.,
Geref. kerken 72 m. en 68 vt„ Roomsch Katholiek
289 m. en 250 vr.. Oud Roomsch 2 m„ andere kerk
genootschappen 7 m. en 6 at., geen kerkgenootschap
102 m. en 45 at.
Getal huwelijken: 42.
Aantal leArenloos aangegevenen1.
WET EXS WAARDIGHEDEN.
Onder de Streep iu heet Handelsblad, vinden wij
h9t volgende:
Drankverbod. Er zijp reeds verschillende
lauden, o.a. een.'jja" staten in Noord-Amc*rikawaar de
invoer, productie en verkoop van alcoholische dran
ken geheel is verboden. Iu ceze landen is door den
volkswil de Aerkoop van alcohol, voor drankgebruik,
bij de wet verboden. Ook iu Europa is reeds éen
staat, nl. in IJsland met 1 Jan. 1912, de verbod»*
wet in werking getreden.
In afwachting daarvan trachtep de drankbe strijdeiS
als overgangsmaatregel hun doel reeds te beroike*
door de zoogenaamde Plaatselijke Kouze. Daarb^
zou iedere gemeente het recht moeten hebben bijj
stemming uit te maken, of er in die gemeente alco
holische dranken verkocht mogeq worden. Daarbij eten
mep alle volwassen mannen en vrouwen mee, hetgeen
niet meer dap billijk is, want de vrouwen hebben piet.
minder van de drankellende te lijden «tan do mannen
zelf. In Noorwegen is vap deze Plaatselijke Keua©
zulk een ruim gebruik gemaakt, dat op het platte
land bijna geen kroegen worden aangetroffen, en ver
schillende steden (5?. vap de 61) eveneens voor dep
drankhandel gesloten zijn. In 42 van de 46 Stajtea
van- Noord-Amerika bestaat Plaatselijke Keuze o f eep
verbodswet; verder is Plaatselijke Keuze toegepast
In 6 van de 7 provinciën van Canada» op verschil
lende plaatsen in Australië, en tn Europa: in Zwe
den, Noorwegen, Schotland en Finland.
Wanneer bij deze Plaatselijke Keuze een zeker©
meerderheid (b.v. 2/3 of van de uitgebrachte
stemmen) tegen den drankverkoop is, wordt in di©
gemeente het Plaatselijk Verbod ingevoerd. Om de 4
of 5 jaar moet telkens opnieuw gestemd worden, of
het Plaatselijk Verbod zal blijven bestaan.
Zooals men weet is dit jaar ook in ons land d©
„Plaatselijke Keuze" vap de drankbestrijders de
nieuwe leuze. Hun volkspetitionnement hebben zij,
comité's-gewijze, over bijpa alle steden vap ons lapd
verdeeld.
En ijverig werken deze m©t circulaires en papaflet
ten.
D r a n k c ij f r s,; Over het verband t.us6chen
drank ep misdaad, Lezen wij ip een dezer schrifturen,
hoe men onlangs ip Zweden ondervonden heeft, hoe
het aantal misdadep ontzaglijk daalt, wanneer do
openbare dronkenschap niet meer voorkomt.
In Augustus 1909 had do groote Zweedsche werk
staking plaats, waaraan Arele duizenden arbeiders deel
namen. Op verzoek der geheelonthoudersvereenigin -
gen voerde de regeering alcoholverbod in, d.wjs. rap
5 Augustus tot 7 September was bijna in het ge-
heele land verkoop van sterken drank verboden, ter
wijl die \an gegiste dranken tep deele verboden, tep
deele bemoeilijkt werd.
De uitwerking was éep groot pleit voor het verbod.
In Gothenburg hadden gedurende da rerbodswekep©
116 vervolgingen wegens dronkenschap plaats, en iq
het voorafgaand jaar gedurende denzelfden tijd 835,
Nauwelijks was het verbod opgeheven, of de oude
toestand keerde terug. Immers -van 8 tot 19 Septem
ber 1909 met 259 A-ervolgingen ontliep dezelfde da
gen vap 1908 met 249 vervolgingen al zeer weinig.
Ook de veiligheid vap het verkeer geldt A-oor de
drankbestrijding als een propaganda-middel. Als voor
beeld vinden Avij daarvoor aangehaald, hoe At lanter
de hoofdstad vap Georgfa. een stad met 1 60.000
inwoners, in 1907 Averld „droag"-gelegd. Mr. Mat -
thews, verbonden aan de Eleotrisehe Trapiwegmaat-
schappij ajdapr, maakt© spoedig daarop een treffen
de vergelijking. Hij nam de eerste alcoholvrije Janu
arimaand (1908) en steldte die tegenover de eerste
niaand van de voorafgaande jaren, ging het aantal
ongelukken lp die maand met de eleotrisehe tram ge
schied, nauwkeurig na. ep bewees met de cijfers, dat
het zoodra de alcoholverkoop verboden was
met 20 percent was gedaald.
Ook de voordeeiep vap de algemeen© volksontwik
keling kan men laten gelden. In den Amerikaan -
schen staat Massachueetts, waar de „plaats, dijk©
keuze" bestaat,, heeft men tien verbods-stedeu en
tien vergupnings-steden naast elkaar gesteld. In de
steden zonder drankverkoop bezochten 88 3/5 per
cent der kinderen tusschep vijf en vijftien jaren do
lagere scholen; ip de steden met drapkverkoop wa>-
ren hët slechts 73 percent. De drank was dus hoofd
oorzaak, dat ip laatstgenoemde gemeenten vijftien
j van iedere acht ep tachtig kinderen verstoken bleA-e©
van onderAvijs.
I Met het middelbaar en hooger onderwijs was 'fc
nog slechter gesteld. Op een gelijk aaptal inAvonera
telden de stetïep met verbod 429 en do steden met
vergunning 228 studeerenden. Dat wil dus zoggen,
dat zeA-en en veertig van elke honderd jongens e©
meisjes, die het lager ouderwijs a©hter den rug heb
ben en die nu als er geep drank A'erkocht werd
de middelbare en hoogere scholen, zouden gaan be
zoeken, hunqe studie moesten, ©taken, waai- \-ergut>-
nïng tot drank ver koop is!
Matig Nederland. Toch is het goed, zon
der e enige afbreuk te willen döep aan de propaganda
voor drank-berteugeling. er hier nog eens aan te her
inneren, dat ons land buitengewoon gunstige cijfers
vertoont, wanneer men het vergelijkt met andere lap
den.
Men raadplege bijvoorbeeld de „Jaarcijfers van het
Koninkrijk der Nederlanden", bewerkt door het Cen
traal Bureau voor Statistiek (over 1911), en A-er-
heuge zich bij de aanschouwing vap de. grafische
Aocrstelling van het A-erbruik van bier. gedistilleerd
(50 Avjjp ©n het totale A-erbruik van aikohol.
Wat biei-A-erbruik betreft komen we pas ui de ze
vende plaats, na België, Engeland. Duïtschtand, Dene
marken, Zwitserland, en Frankrijk; voor gedistilleerd
staan we wel op de tweede plaats, doch de laatste
jaren geven ons recht ©p de Aijfde plaats, slechts
met Zwitserland en ItaJië achter ons; voor wijpver-
bruik komen we zoo goed als piet in aanpierking;
terwijl voor het totale verbruik van aikohol wij vap'
de acht aangehaald© landep de loaitete, dat is hier
de eere-plaats, innemen!
EEN BELANGRIJKE VINDING.
Do heer mr. 0\ii)£. to Groningen, rapporteur der
Staatscommissie voor de reiniging van liet af Aalwater
van de stroocartoai- en aardappelmeelfab ickun. .tevens
fabrikapt. lieefl meldt het N. v. d. D. -' in de
Woensdag gehouden vergadering van de afdeeling Noord
en Zuidbroek der Maatschappij van Landbouw en Nij-
Aerheid eep zeer belangwekkende mededeel mg gedaan
inzake de waterreinigjp<! der kanalen.
Door aanhoudend onderzoek en prozHjcmingen am
de stroocartonfabliek Aan de N. V. voorheen W. A.
Schol'en. te Sappemeer. heeft men als resul'ait a-crkre-
geoi. dat de kosten dcj- explci'.ilie tot reiniging van
tiet afvalwater aan de stroocartonfab i?k zich voldoen
de kunnen dekken door de verkregeai gassen uk het af-
val water.
Men kan daarmede een motor drijven van honderd
paardekrachten.
De waterr iniging oan een strooerrfoiifabiiek zal daar
om voor dep fabrikant geen kosten veroor/aktw.
