Mlf telt,
m
w,
Ék
m
mmm
Grepen nit tanfl- en Tuinbon.
Dammen.
Zaterdag 7 Febr. 1914.
57e Jaargang. No, 5324
TWEEDE BLAD.
PARTIJ
gespeeld in dm Competitiewedstrijd. iritgesdwevan doe.
'den Ned. Damberd. tusschen de heeren G. Beats tc
Wormervcer (zwart) en ,T. de Haas te Amsierdam wit
Zwaa i1823.
12—18.
7-12.
20—24.
14—20
10—14.
23 34.
5—10.
20—25.
15 24.
18 27.
10—15.
14—20.
24—30.
20 40.
15—20.
20—24.
25 14.
17—21.
21—26.
12—18.
26 37.
IS 27.
1— 7.
7—12.
1 Wit
33—28.
2.
39—33.
3.
44—39.
4.
31—27.
5.
3731.
6.
11 —37.
7
34—29.
s'
10 29.
9.
1914-
10.
29 20.
11.
%2722.
12.
31 22.
13.
H -40.
14.
10—34.
15.
35 24.
16.
15 31.
17.
34—29.
18.
29 20.
19.
98—29.
20.
39—33.
21.
47—41.
22.
37—31.
23
42 31.
M
31 22.
25
11—37.
Stand ra
den 25eai
Zwart
Stand aria den -lOen ael van wit.
wh\
m
Ét Si
l?tm
H
W'
9 >J
-
9>
a
®81
9,
a
8
v/siv/'
9
'IÊ
curreeren. leent «tób vooral voor de streken tn het
midden en Noorden van Zweden met Wj uitstek
strenge winters.
Beschreven worden uit de eerete groep de volgen
de variëteiten:
Svalöfs Extra Squareheadi II. Deze
nieuwe scort is een kruisingsproduct van twee oudere
soorten van Svalöf, n.1. de oude Extra Squarehead en
do bekende Grenadiiertarwe en vereenigt de goede
winter vast beid en het weerstandsvermogen, tegen roesL
van de eerste met die hooge opbrongrt en de stevig
heid van liet stroo van dei tweede. De aar heeft het
Dikkoptype. De korrels zijn, groot en vol, doch rood.
Het stroo is njet te lang, zeer sterk tegen het. le
geren. Ou die proefvelden te Svalöf bedroeg de ge
middelde opbrengst per HA. over 6 jaren 4218 KG.
korrels.
Hooger opbrengst, nj. 4349 KG. korrels, gaf de
Svalöfs Zonnetarwe.
Deze variëteit is genomen uit waarschijnlijk een
natuurlijke bruising tusschen een oude Zweedsche en
eer. Engelsohe variëteit. Zonaetarwe is meer winter-
vast dan de vorige variëteit, doch ze is niet zoc
eterk tegen het legeren en is daardoor waarschijn-
iijk meer geschikt voor de niet te zware tanvogron-
den. De korrels zijn, groot en vol, doch eveneieus rood,
Svalöfs G r en a d i r t a r w e III is gekweekt,
uit de oude Grenadiertarwe van'Svalöf, waarop zij in
all9 opzichten gelijkt. De opbrengst is echter honger.
Deze variëteit is zeer eterk tegen, het legéren eu be
hoorlijk wintei-vast. In tegenstelling; met Zweden is
de Grenadier in Holland meer wlr.tervast dan de
Extra Squarehead. De korrels zijn zeer dik en even
eens rood.
Svalcfs 0801 is een, variëteit, die de andere in
de laatste 6 jaar in gemiddelde opbrengst per HA.
(4577 KG.) heelt overtroffen. Ze is nog nier. in
den handel eh wordt daarom nog met haar re gis ter
nummer aangeduid. Goede w ntervastteM, stevig
stroo, hooge opbrengst en goedi w&erstaoiidsvonmogcjn
tegen, roest zijn haar gunstige eigenschappen. Ze
rijpt echter iets later dan de andere variëteiten
Do roode korrel is tamelijk groot.
Van de variëteiten u't die tweede groep noemen we
enkel B o r e t a r w e en Poedel >t. a r w e, met ge -
middelde opbrengsten van, resp 3834 en 3752 KG.
korrels per HA.
Van de rogge wordt in de brochure alleen beschre
ven de Pterrogge. Deze is gekweekt van eene
plant welke gevonden werd in, Petkueer rogge. Van
deze laatste is de Sterrogge hoofdzakelijk onderschei
den door de kortere, dikke en vollere korrels. Over
6 proefjaren gerekend was te Svalöf de gemiddelde
jaarlijksche korrelopbrengst per HA. 4622 KG. tegen
4290 KG. van de Petkueer. De strooopbrengsteai wa
ren respectievelijk 7913 en. 7078 KG. per HA.
De beschreven haveiwariëteiitön, worden in drie gnoe
pen verdeeld, n.1 blanke, gele en, zwarte haver.
Van de blanke haver variëteiten wordt natuurlijk in
dei eerste plaats genoemd de Sva,löfs Ze g e h a-
v e r, de meest productieve van, alle havervariëteifen.
welke door het Instituut Svalöf in den handel zijn
gebraelit. In Nederland neemt de Zegehaver reeds
oen zeer groente pïoaLs onder de meest uitgezaaide
variëteiten in. De Zegehaver» is te Svalöf u't Millon-
baver genomen, evenals de straks te noemen C-ou-
denregenbavër. n.c-t welke variëteit ze in den bouw
van de pluim vee': overéénkomt, niet het minst, in de
tamelijk kleine afzonderlijke pakjes. Terwijl echter
kafnaalden bij Gord en regen, geheel ontbreken, kouter
deze hij de Zege. hóewei slechts klein en lang ijifet
aan alle pakjes, toch nog wel een enkele meel
voor. De korrel vaji, de Zegehaver is wit.
kort en broed. De zeei stevige ha.lmeni zijn zeer sté
vig en elastisch en dus, sterk tegen het legereji.
Onder cle witte l.avervariëteiteii wordt dan ge*
noemd de Kroont, aver., die ons échter geheel
onbekend is. Volgens D!r. Nülson gaf d*ze im Zwaden
op de beste eronder, nog betere uitkomsten dan de
Zege
S v a 1 -> g o i o o h a v e 1* is een vau de vete
haver variëteiten van dien, naam, welke door verschil
lende kweekers uit de oorspronkelijke Ligoroo van
"Vilmoïia zijn afgezonderd. De, plvmni van deze haver
is los, met gebogen overhangende zijtakken. De
pakjes, die vaak driebloemig zijn, maker? op het oog
veel indruk, door de uitstaande gebolde kafjos. Deze
haver valt. spoedig uit en is niet zoo sterk tegen, het
legeren.
Onder de gele haversoortenj moet natuurlijk in de
vste plaats de Svalöfs G o u d r e g e n h a v e r
tic-Ter I Aan en die van, mr, Van Raai te, er ten
nauwste verwant en voortgekomen uit oen anien-
deinent van ook dezelfde strekking, aat bezweken
was onder de Kritiek van mr. De Geer en wie zich
bij hem aansloten, staatsrechtelijke bezwaren be
vattend tegen bet aldus opdringen' aan den minister
van een i>oBt, dien hij in de Eerste Kamer zou moe
ten, verdedigen tegen zijn, zin.
De heer Cort v. d. Einden, had gezegd: ik ben 't
voikomen met de heeren eens, dat de jaarwedden
der onderwijzers moeten worden, verbeterd. Maar
ik her er vooralsnog het geld niet voor. Zoodra ik
de middelen htb gevonden, zal ik die zaak aanvat
ten. Maar in de gegeven omstandigheden zaj de ge
dragslijn der Regeering volkomen dezelfde blijven.
bouw achteruitgang is Ic constalccrcn.
Dc proef is verleden jaar begonnen me! hc! uitzaai;
Van Origincele Zegehaver direct besteld bij cn ontv.r.
gen van den heer M. Wiersum te Mensingcweer. Vau
de geoogste haver is hel le kwaiileil zaad bewaar
om het voor zaaizaad tc verkoopen. Ieder, die van de/,-
gelegenheid wenscht te profileeren, zich volkomen ver
trouwbaar enterzaad van Zegehaver te verschaffen, wer-
de zich tot den heer V. Kaan Kz. te Anna Paulown;
Seeretaris-Pcnningmees'er van de Commissie, welke doo.
bovengenoemde vereen igfrig met het toeacht op de
proefneming belast is.
Het wordt in geplombeerde zakken vorzohden legen döri
prijs (inclusief zak) van f 5.75 per 100 K.G.. vermeerderd
met "dc vracht. Men denke er evenwef aan, dal doo-
hetzij do Kamsr zich in dézen of anderen vorm voor het ongunstige woer van hel vo.üge jaar de kiemkrade
de verbetering der onderwijzers-salarissen; uitspreek van alle haver heeft geleden cn gebruike daarom wid
of niet 1 meer zaaizaad dan gewoonlijk
Dat was toe.- wel zeer dluidelijk.
En ieder za vinden, dat na, zulk een. verklaring de
motie-'le:- Laan eigenlijk geen reden van bestas ja
meer t ad. Ieder, die niet beseft, dat er ook nog iets
bestaat, verband houdend met Let figuur, dat .uer.
tegei'.ON er Z.M. den Kiezer hoeft te slaan.
Van Rechts, bij monde van dé heeren Van Wijn-
bergen /Jostecbaau. Rutgexs, was betoogd, dat
men hier met ijdel vertoon te maken had; dat
mt u cle onderwijzers niet wPiiischt, te paaien met woor
den. Dat miuiM.r Heemskerk,, n»et zijn Toeslag-wetj,
wel degelijk getoond had, iets voor de onderwijzers
te wiMên doei En van Dipks was mr. Tydeman ge
komen met de half-officieuse mededeeling, Jat er
twintig opcenten zullen komen op Vermogens- en Bo-
jirijfsbc lusiing De beer Ketelaar had zijnerzijds aan
fegkoudigd een wetsontwerp, als noodmaatregel,
om de onderwijzers te "he-lpen. De heer Troelstra
in zeer-hartstoelitelijke stemming; het lessenaartje op
spreker K-plaat.-, telkens bijna, stuk-beukend, had
vermaand om zich toch „uit tc spreker.". Terwijl bij
aan het woord was, werd het in de ReëhfecKo gele
deren extra-woelig. Gij hadt minister kunnen zijn
en do onderwijzers helpen!" werd hem toegeroepen.
.ia. aat kun-je begrijpen. Gij zoudt een socialis
tisch Kabinet gesteund hebber.!" riep mr. Troelatra.
En de heer Mondeis wrong zich m allerlei bochto.n
om te <l«.ren zien, hoezeer hij 't met den heer Troel
stra eens was. Toen kwam de heer Oosterbaan. die
van „verlakkerij"' der onderwijzers sprak en deswe
gen iet de orde werd geroepen
Eindelijk stond dr. Bos op. De verstandige, de par
eifieafor, vredestichter, olie op de golven gietende
man Hij was. als steeds, nuchter-beredeneerd. "Waar
om zullen wij de motie niet aannemen? vroeg hij,
W|j bedoelen niets vijandigs, onvriendelijks of wan
trouwends tegenover deze Regeering, dezen minister.
Wij wiiilcn slechts krachtig doen uitkomen, dat de
Kamer deze zaak der onderwijzers-salarissen) zeer
urgent acht.
„Best," zei minister Cort v. d. Einden,
„mits gij niet bedoelt „voorrang boven andere maat
regelen", ben ik ermee „einverstapden". Zoo niet,
dan zou de motie het karakter van waait rouwenheb
ben."
„Slechts de groote urgentie willen wij betoogen",
hernam dr. Bos.
En de minister was voldaan.
Wat dr. Nolens niet belette te zeggen, dat de Ka
mer, door aanneming der motie, wel degelijk zou te
.kennen geven, dat zij wenscht. aan de salaris-regeling
de allereerste plaats te geven, zoodra het geld er is;
oolc boven der'ensie-uiitgaven,
De minister z.wieeg hu verder.
En de motie-Ter Laan werd goedgekeurd.
Na de duidelijke verklaringen; des ministers zal
voor de belanghebbenden! geen verdere toelichting
noodig zijn.
Mr. Cort v. d. Einden, zei 't immers: deze motie
verandert voor het oogen,blik niets.
Aan wie nu de ..eer van den, dag" toekomt"
't ligt niet op mijn weg. daarover hier te bespiege
len,!
De heer Victor de Stuers, met afd. K. en W.
in zicht. verscheen, leunend op den arm des
griffiers, voor het eerst sinds zijn verkiezing, ter
zitting.
Mr. ANTONIO.
De Rijkslandbouwlceraar voor Noordholland.
C NOBEL.
Sehagen. 5 Februari 1914.
BRAB WTSCHK ZEDELIJKHEID.
Wij lezen in de R. K. „Koerier" het volgmdo jx-
richt, dat een eigenaard'g licht werpt op dia vaak zoo
hooggeroemde zedelijkheid in het Roomkoho Zuiden;
„In ceai dorpsherberg in N.-Br staat boyen dc deuv
vnn de gelagkamér: „Bij voorkomende onenigheden,
en vechtpartijen, worden de paslen verzocht, geen tn-
fcls en stoelen stuk te maken. Achter do kachel lig
gen dikke knuppels".
Het is een waardigs tegenhanger van de uiododeélkig
d5e de R. K. „Gelderlander" onlangs brachf over do
bekkensniiderijen te fden. welke het blad betitcJdé ajs
Bralxmtsclie „Tefhebberifen".
VIER WEKEN OP I RK GETXIGEERD.
Woensdagmiddag ar:R-ecrtle te Bnkhuizen de Mi
nister Ha\-eiaar", de boot die de ge mees schap onder
houdt met Kampen via Urk. Zit bracht o.a. oen. reizi
ger mede .die vier weken op' Urk had „vastgezeten".
NOODLOTTIGE AANRIJDING.
Woensdagrivor.d werd dooi' de tram DicreïiDoes
burg nabij dc „ElfdraaiSngen" een wagen aangereden,
doordat het paard s'eigerde. Van de fiegen personen,
dio op den wagen zaten, werd de dertigjarige gehuwde
arbeider Gerritsen uit Dieren gedoo<l en drie- licht ge
wond, die, na In het ziekenhuis te Doesburg verhonden'
te zijn. huiswaarts konden keeren.
De tramd:enst ordervond geen vertraging
UIT HET ISOLEMENT \"ERTX)ST.
Men schriïft dd. 4 FFebruari van het crland! üHr
aan de H.N Crt.
Vcor het eerst sederi 23 Januari j f. klonk hedenmid
dag dc fluit der postboot Mnv's'er Havelair over dit
eiland, me'dTid dat zij aan den havendam was ge
komen. "L Had moeite gekost, na uit den Ketelmönd:
losgekomen te zi-'n, door het nog sterk opeengeschoverr
ijs om hel cilaiml te breken, wa' eei-st na Ianr;d urijg
voor- en achtcriii!s!oomen gelukt is Een gwegeld post
en personenvei-voex is niet mogelijk zoolang er zoo
veel .en ,z"o sterk "i:s voor de haven is
EEN CHRISTELIJKE LOTERIJ.
Herinnert men zich nog, hoe dr. Kuyper indertijd "zijn
Roneeldorder kon laten rollen tegen "de duIvelsiii'vin
ding van de loterij? Toen hij als miais'er er vóór s'ond.
de loterijzucht le fnuiken, weet men, hoe bangelijk'
hij manoeuvreerde, om te emdïgen met het met deri
duivel op een akkoortïe le gooien. Hoe dep dit voor
name anti-revoln'ïonnaire b°ffnsel er bü de broederen
dan 'ook in werkeliikheid inzr't Iecrl de vo'gmdeadver'en
ne in den uhrisfcüjken „Nederlander", in schreeuwende»
ieders een loferif aankondigend ten vom-declc eénér
(Christelijke School. Het is de ar. ..Rotterdammer", die
het .ons meedeelt
..Voor 10.000 gulden aan prüzen worden uitg-tioof.
Hoofdprijzen ■zijn Een automobiel, waarde 1800 gulden,
een huisorgel. 60 fiiwieletn. 14 gramophones. waarbij
een der waarde van 200 gi»Ul n. alle met 6 platen; 10
naaimachines, en verder; klokken, tafel- en \Mo~ridee-
dcn. zilveren Uieelcpeltjes en aKdene huishoudélijké én
fuxe artikelen.
„Het verlaten \nn dezen beozen we^ en het opgevatte
voornemen prifegeven het is een zaak van eer en
plicht", zeg ..dc Rotterdammer''ook do ..Nederlan
der" keurt de loterij" af.
Wij zullen zien! In tusschen. het becinsel heef' den
deuk te pakken. Het Voilé
DOODGESCHOTEN INBREKER.
Men schrijft uit Vetrrlo aan het Hdb'd
Naar men mededeelt heeft i?i een der nabu. irto'dor
pen een geval van 'doodslag plaats gehad onder zeer
bijzondere o rn s handigheden
In in boerengezin was voor de bevui'iug der huis
vrouw de hulp ingeroepe i \un de woe<hTouw uit het
dorp. Na haar diensten bewezen te hebben, verzocht
deze den boer haar naar huis te willen brengen, daar
het zoo 'aal in den nacht was geword-n Op baar
herhaald aandringen, gaf 'dc man tiudeliik toe, hoewel
hij hét voor zirtizelf onverantwoordeliik acbtle zi'n
vrouw alleen achter le late Korten tijd na hitn ver
trek vervoegde zich aan de woiu'ng een gcimtskerrf
mansjx-rsoon, die. gewapend met 'ëèp geweer, geld
eis elite van de kraamvrouw. De vroinv gaf oerst te
kenn.en, dat er geen geld in huis was,'dioch' de persoon-,
scheen goed ingelicht te ziui eot opnieuw d'ong (hij
aan op afgifte van een bedrag van 170 gulden, dat
de beer pas ontvangen had nis opbrengst van den ver
koop vau een koe. Ten einde raad "deed zij aanwijzing,
waar hef go:d te vinden was. waarop dc ftibrekcT
zijn geweer tcg.ru den muur pi uats'e om n-rrr den buit
te -gaan zoeken. Van deze gelegenhe'd maakte de Tor
date vrouw gebruik "om uit baar bed 'e komen het
géwx-er te grijpen, waanua zij het afschoot op den ge
maskerde Late- bieek. dat dc ge'roffcne de c.-h!gó-
noot was van dé "\Tcedvrouw.
BANDJETEN.
Woensdagavond^ omstreeks h.iif tien meldden, zich-
twee personen bijbeen bejaarde dame in dc Salioon-
dcrléostraat Ie Rotlerdain.' onder voo-g-ven dat zij"
over 'de levering va;n kruidenierswaren' kwamen» spie
ken. Op deze wijze binnengL-komén Jdjn zij gemaskerd'-
de kamer ingegaan en hebben dc oude dame bij do
keel gegrepen eiti 'een revolver voor hel hoofd gehou
den. Inmiddels brak de ander d-> kast open en Ivialde
uit een trommel'je een b-.mkLi*iet van f 200.
Hiermede nog "niet tevreden, dwongen zij de dame
haar papieren aan te wijzen, doch daarvan hebben zij
niet voel med.?g:7iomep.
Donderdagnacht zijn inbi-ekers bhmengukomer»
in »dc drukkerij'yao den heer G. W. van Bi -ne in de
Keer wee 'aan f? Rotterdam. Zij braken d b»an<lkast
open "en stalen daaruit f 100 Verder hebben zij g oo'ö
vernieling aangericht aan dc inachinérieön, vméhiüen-
de moeren afg-draaid; boeke»i die voor de snijmachine
lagen 'daarmede dwars doorg sneden enz. 'Ook hebbt-n
zij hog een aanta I toorieelkijkers medegenomen.
De heer v. R. was teg-ji üibraak ve;/vkerd.
WIERINGERWAARD.
Donderdagmorgen ;'t was nog donker vraakte de
werkman van den heer P. G terwi/l hij dc jnojlk'
naar da fabriek "zou-brengen, met lir .r l en wilgen oo
hol In volle galop ging 4 de fabriek voorbij, docli
in ^de Buurt wist de bes uurdcr het paard in bedwang
te krirgen; Het rij uig had geen averij 'bvkomen en
de 'mjeTk was behouden gebleven, zoodat hel ongeval
behalve dé schrik van doi .voerman, nog g:>éd ris af-
geloopén.
EEN GOED GESLAAGDE POGING.
Ek.-or mevrouw Joh. KerkmeijerBakker is ee iris ter
avond te Hoorn èen pog'/ng gedaan om tc komen tot
verbetering van dcii volkszang De groo'e Parkzaal wrs.
geheel gevuld. Eerst begon men te Juis e,«n naar do
verklai ing, dc toe.'icJi'.n g bij sommige li d ren, maar
bovenal Daar den heerlijken zing van een t en al Hol-
[andsche lied:rr«. Na de pauze begon h-t ins udse.en;
het aanvankcl.'k iiiet-derven was soocdi? overwonnen
,t „0 JBL—cn niet (lang duurde het, of 6 a 700 mens oh en zon-
o.a. ook voor Nederland, de tweed*, welke in op- nieter Üort\. "d. Luiden had onmiddellijk zeer acuerp uitgezaaid in vergelijking met pas uilZweden aamevoer- gsn mee van 1k4 Looze Vusoliertje of van he: Mi>-
brengst met de e»ersit<e gTO&p natuurlijk, niet, ka» oon- en duidelijk omlijnd zijn houding tegenover de mo- de. om.op die wijzo to kunnen beslissen of in den nu- knarimeke. Meendcre avonden zijn reeds toegjzégd.
41.
42
13.
44.
45.
46.
47.
48.
-19.
50.
51.
52.
53.
:a.
55.
56.
57.
58.
39.
60
61.
62.
Wit; 28—22.
22—17.
17 8
31—27.
27—21.
33—29.
39 28
37—31.
31—,27.
21—17.
27 16.
34—30.
4440.
30 19.
28—23.
10 29.
23—18
29—24.
2420
20-15.
15—10.
10— I
vart914..
8—12.
13 2.
2— 8.
8—13.
24 33.
14—20.
20 24.
7—12.
12 21.
24—29.
13—18.
19—24.
23 14
29—34.
18—22.
22 13.
14—19.
13—18.
19—23.
23—29.
Zwart - gc-eft op.
genoemd worden, welke haver haai' naam ontleent
aan de helder gele kleur van de korrels. Deze laatste
zijn betrekKelijh klein, doch goed gevuld met zeer
dunne bast. Deze variëteit is iets vroeger dan de Ze
ge en schijnt op de lichtere grond'en althans In,
Zweden heter de hoogste opbrengst te geven.
Zwarte haversoorten worden in onze provincie al
leen bij uitzondering ver blo uw cL tVe vermelden daar
om alleen, dat de beste soorten vajij Svajöf tegenwoor
dig zijn Grootmogol en, K 1 o k h a v e r. Vooral
de eerste heeft op verschilllepidie plaatsen zeer goed
voldaan, ja, de' beste anjdiea-e soorten meermalen ver
overtroffen.
Het instituut te Svalöf houdt zich uaet bezig; met
de veredeling van wiutergerst, wijl deze, in Zweden,
niet geteeld wordt. Voora.1 van; tweerijige bronwgerat-
variëteiten zijn belangrijke verbeteringen gewonnen.
In <ie eerste plaa's noeinen wij de S va 1 fs P i n-
se ssegerst Deze variëteit die ook in Nederland een
groote verbreiding heeft gevonden, heeft krachtige, maar
vrij korie halmen en legert daardoor niet zoo spoedig
als dit in hel algemeen met de oude C-hevalicrge's!eh
maar al te veel plaals had
Zeer aanbevelenswaardig wordt een nieuwe Svalöf-
veriëteit de Go i dgers l, genoemd. Zij heeft s'erk
knikkende aren, dio voor haai* type» vrij nauw gespalkt
ziiln. De korre! is niet groot maar zeer mooi en vol.
Vu'n 1900 tot 1.911 gaf do Goudgcrst in Zweiden. van
alle gersh-ariölcftien de hoogste opbmigst, gomiiddcld
bijv. 100 K.G neer dan Prhiscssegevst EvonaÜs deze
luulsle is hel sbroo bel rekkelijk kol 1, doch zeer sterk.
De' beide nu genoemde variöteilen hebben lange
smalle aren, dieffsn model vrij\vd met de 'oude Chevalier
owraenkomiu, al zijn ze over 'het gëheel wat 'dioJVrr
gebo'iwd. De twee andere brouwgfirslvanëi'ei'ca 'van
Svalöf, welke een vermelding ten volle verdienen, dé
Zwane.lia.s- en dc Prinsesgerst hebben bi'ce-
de, piatle, korle a:-en met sterk van den aarspil afstaande
korrels, ongeveer dus als bij" do bekende Schotsche
gerst, of ais bij de Go'd'.horpe van Rinxpau. Dil zijn
praoht:gr brouwgcrslvarië'eilen, die, vooral de Zwancn-
halsgrrsL in NooixlhoUand al ©en flinke plaals innemen.
Over de andere in de brochure gonoemde gewasssai,
als bi.iv. erwten, voederbieten en mangolwovlclcn, zul
len wij niets melden. Dc eerste hebben onder onze ovn-
standigjhedeiu nooit voldaan en van de -andere gewassen
zijn nis geen resultaten in ons land: bekend Ongetwij
feld zijn echter, ook met bieten, proeven wek de meest
aanbevelen Svalöfvariëtci'.m zeer fe bevelen. Als
wij daaronder een soort kunnen vinden, die dezelfde
waarde heeft als de Zegehaver of de Gondenregm omic:-
<Le haver, dan zijn moeite en kosten zeker .niet wegge
worpen.
SVALÖF. II.
Van de gewassen, welke door het Instituut Svajöf
in -veredeling rijn genomen, wordt lp de in ons vorig
artikel genoemde brochure eerst genoemd de Winter-
tarn c. De beschrijving hiervan, is van de hand van
den. Directeur Dr. H. Nillson-Ehie. Evenals in an
dere landen heeft de veredeling der tarwe te Svalöf
voornamelijk ten doel dë hooge productfviiiteltl en ste
vigheid van het stroo dier West-Europeeschq varië
teiten met de groote wlintervastbeid der oude land-
ra^sen uit Zweden, te oombiineeren.
Het m"g bekend geacht worden, dat die herhaalde
0-pogingen der kweekers om een zeer hooge. producti
viteit te vereenigen met een u te tekende wtntervast-
hei-d tot nu toe maar weinig succes hebben gehad.
Niet anders ging het te Svalöf Dr. Ndllsoti verdeelt
daarom- de te Svalöf gewonnen, variëteiten ven, winter
tarwe in twee groepen en wel Hoogprodr.ctoeve va
riëteiten en zeer wintervaste variëteiten. vlamden en -
De eerste groep wordt door Dr. Nilison, geschikt zljix hamer de orde moest trachten te handhaven, 't
geacht voor 1 arden met njet aJ strenge wint era. Was inderdaad eene zeer eigenaar d^-re zitting! MI-
Tweede Kamer.
Den Haa0, 5 Februari.
Het Parieraen,t heeft heden met 40 tegen 31 stem
men nagenoeg Rechts tegen Links, aangeno
men, een motie-K. ter Laan, waarbij de Kamer als
haar oordeel ultspreëkt, dut alle minima-jaar wedden
der onderwijzers bij het Lager Onderwijs met f 100
moeten worden verhoogd».
Dit votum viel na eene vaak onstuimige, storm
achtige fitting; waarin de politieke hartstochten op-
de voorzitter door geweldig beukeu met
Binnenlandsch Nieuws.
EEN BELANGRIJKE PROEFNEMING.
Wurmen men van zijne gewassen hooge opbrengsten
wil vc-ikrijgen moet onder meer aan twee raken de
grootste aandacht worden geschonken.
De ontwatering, de bewerking en de bemesting van 1
den gi ond moeten zoodanig ^ijn, dat de grond bij
niet te ongunstig weer een groolen oogst kan voort
brengen en liet zaaizaad moet van zoodan ige afkomst
zijn, dat het gewas onder normaie omstandigheden een
hooge oi>brcngst kan leveren. Deze twee zaken moeten
samen gaan.
Zaait men vcc.1 .voortbrengend raad op minder vruciil-
baren grond, dim. lom het gewas oninogei ijk zijn hoog
ste productiviteit -bereiken; zorgt men wel voor gi-'oote
vruchtbaarheid van den grond doch niet voor zeer
productief zaad, dan behoort een zeer hooge opbrengst
eveneens tot de onmogelijkheden.
Dal hebben velen van onze boeren allang leeven in
zien en zij zorgen daarom niet alleen voor een goede
ontwatering bewerking en bemesting van den grond,
maar zij lcocpen bovendien het beste zaaizaad, dat
zij krijgen k innen.
Onder de ha vervar ie teilen bezit de Zegehaver yap
Svalöf een uitstekenden naam. Velen verbouwen daar
om bij voorkeur Zegehaver éïi zien er niet tegen op
voci hel zaaizaad een betrekkelijk hoogtn prijs te be
talen als zij'maar zekerheid "hebben dat het zaad wer
kelijk afkomstig is van oen gewas dat gesproten is uil
zaad, dat oorspronkelijk le Svalöf is gekweekt.
Daarmede stelt men zich zelfs niet eens tevreden,
want bij veie verbouwers van Zegehaver bestaat de
vaste gewoonte om. wanneer zij enkel© jaren van hun
eigen gewas zaaizaad hebben genomen, opnieuw zaad
uit Svalöf te betrekken, omdat zij in de meening ver-
kecren. dat liet door hen zei ven .geoogst zaad. ai stamt
het af van -Svalöf-zaad, niet zoo n productief gewas
geeft, als liet direct uit Zweden betrokken zaad
Fr is evenwel reden om" le vermoeden, dat het
zoogenaamde enterzaad, dat hier te lande wordt ge
wonnen van het uit Zweden betrokken zaad een even
goed gewas zal leveren als het origineclc en dat ook
dc- tweede-, derde en verdere nabouw met het oorspron
kelijke zullen kunnen concurreerti, indien slechts
wordt gezorgd,, dat dc haver op de boerderij niet
wprdl verontreinigd met korrels of planten' van
andere rassen of variëteiten. Op 'grond van de
onderzoekingen, die te Svalöf en elders zijn gedaan, mag
namelijk worden aangenomen, dat het nageslacht van
een haverplant, Sis deze in hare eigenschappen zuiver
is. gëene andere eigenschappen zal kunnen vertóonen
dan de stamplant bezalomdat haver zich door zelf-,
besluiving vermenigvuldigt
De variëteiten, die Svalöf in den handel brengt, stam
men alle van zulke zuivere planten af. zoodat ook alle
nabouw, die hiervan wordt verkregen in' eigenschappen
niet zal afwijken van de origincele.
Of deze redeneering ook voor ons klimaat steekhou
dend is. zal 'worden onderzocht door de Verééniging
van Oudlc'erlingender Rijkslandbouww interschool te
Sehagen, daartoe geldelijk in .slaat ges'eld door de Com
missie van toezicht op de landbouwproefveiden. Zij
heeft zich daartoe de medewerking verzekerd van den
heèr P. Kistemaker te "Waardpolder, die zich verbon
den heeft oj) zijne boerderij geen andere haver te ver
bouwen dan originecle of nabouw Zegehaver en met
de grootst mogelijke voorzorgen er voor te waken, dat
de geoogste haver niet kan worden vermengd met een
andere havervariëteil
De geoogste nabouw zal ieder jaar opnieuw wordefi
