Aliflltl Nitlli-
Aan belanghebbenden
MAANDAG 17 AUGUSTUS 1914.
57ste JAARGANG No. 5437.
FEUILLETON.
Erfgraaï Udo.
Wetten en gebruiken van den oorlog te land,
SC1AEER
COURANT.
Pic blad verschijnt viermaal per week: Dinsdag, Woensdag,
Donderdag en Zaterdag. Bij inzending tot 's morgeus 9 ure wor
den A DVERTENTIEN in het eerBt uitkomend nummer geplaatst.
Uitgevers TRAPMAN Co.
SCHAGEN, LAAN D 5. - Int. Teleph. ND. 20.
Prijs per jaar f 8.Per post f 8.80. Losse nummers 6 sent.
ADVERTENTIEN van 1 tot 5 regele f 0.25 iedere regel meer |5 ot.
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
('eden wij mede, dat wij binnen enkele dagen de
K,'. ilanties door de post zullen aanbieden wepens
ali r.nemenlsgelden ol advertenties der Schager
ie ar.l enz. B.leefd verzoeken wij allen, onze
k ar.iics evenals in gewone lijden prompt Ie
vo .oer.. Indien wij er enkele onverhoopt onbetaald
Iciug omvangen en dus daarna opnieuw moeien
dispoueeren, zijn wii genoodzaakt die kwifanlies
met I O.IO voor onkosten Ie verboogen.
De Uitr.
Wat Duitschland de oorlog kost.
De „National Zeitung" van 11 Augustus geeft een
zeer lezenswaardig artikel van de hand van baron van
Aidenne* waaraan we onderstaand ontleeneu.
De Fransche maarschalk - Giacomo Trivilzio heeft
2l/a eeuw geleden het bekende woord gesprokenVoor
het oorlogvoeren is noodig: ,^eld. geld en nog eens
geld" en wanneer dat destijds al waarheid bevattei.
op het oogenblik komt het eerst goed tot zijn recht.
De Duitsche Rijksdag heeft in zijn gedenkwaardige
zitting van 4 Augustus een oorlogscrediet toegestaan
van vijf milliard mark.
Men kan zich'niet gemakkelijk een denkbeeld Vor
men van dit reusachtig Bedragom dus bel voorstellings
vermogen eeiiigszins tier hulp te komen, diene het vol
gende middeltje:
Vijf biljetten van 1000 Mark hebben een dikte van
1 m.M. Wanneer we nu de voor bovengenoemd be
drag benoodïgde papiertjes" op .elkaar stapelen, zullen
deze een zuil vormen van 1000 'M. hoogte. Men kan
daar dus letterlijk en figuurlijk tegen opzien.
Vóór 25 jaar. tpn tijde van Boulanger vroeg Bismarck
het ministerie van Oorlog, hoeveel gela er noodig zou
zijn voor een krijg, die zes weken zou duren en aan
twee fronten gevöerd moest worden.
liet antwoord "luiddetwee milliard.
De vorst stoof woedend op en verlangde een nieuwe
berekening, eui ioeaa was het resultaat 2037 millioen
mark.
Duitschland bad in '70 totaal 1750 millioen mark
oorlogskosten en Frankrijk met inbegrip van de
oorlogsschatting 9821 raillioen.
De Boeren-oorlog kostte Engeland ongeveer 4500
millioen.
Hierbij is niet gelet op de indirecte nadoelen van
een krijg als het onttrekken van arbeidskrachten van
mcnsch en dier aan den gewonen werkkring, de schade
aan handel en industrie toegebracht, die in een eenigs-
zins langdurigen oorlog het dubbele cijfer zal aanwijzen
van de gewone oorlogskosten (vgl. hierover het boek
van dr. I. Riesser, Finanzielle Kriegsbereidschafl en
Kriegsführung).
De berekening van Bismarck in 1885 is haluurliik niet
meer juist voor den hedendaagschen toestand. Het le
ger is, aanmerkelijk uitgebreid^ liet materiaal is meen
gecompliceerd en kostbaarder; denk b.v. eens gan de
auto's en vliegmachines. Daarbij komen nog de ont
zaglijke kos'ten voor de vloot, en erkende autoriteiten
op economisch' gebied als genoemde Riesser, en J.
v. Renauld, hebben uitgemaakt, dat een groote oorlog
Duitschland op 6l/a milliard per jaar zal komen te aan.
In de eerste zes weken heeft de Staat 1800 millioen
mark noodfg voor soldij enz., waarbij" dan nog komen
aan leveranties voor het leger 1600 millioen, en 1500
millioen om te voldoen aan de groote navraag naar
?;oud en zilver, die haar oorzaak vindt in den grooten
ust der mcnschen om zooveel mogelijk „papier" te
„verzilveren". Dat is dan zoo ongeveer 4 milliard bij
7
..Neen, freule,'" zed.de Ha.L1enpteto| met een Ietwat
zelfbewuste ruet. „Op dit oogwhblUk ie u niet geheel
op-echt meer. Het was niet ajleen erg/ern/ie over eeP,
ongewenscht gezelschap, die zich straks in uw hou
ding openbaarde, maar ooit een verteren/de onrust,
en opgewondenheid, waarvan u zich moet bevrijden,
iudi n uw gezondheid niet ernstig geschaad aa,l wor-
d 'ti. ib ba,n u zelfs nog mieer zeggten en, in mijtn
hoedanigheid van huisdokter acht, ik' mij verplicht dit
te doen, zelfte op gevaar af. van, uw tegenzin op
te wekken: Uwe opgewondenheid dajteert n,iet van
liet oogenblik waarop u mijnheer Von Statal is voor
gesteld. Ik. heb haar opgemerkt sedert, het oogen-
b -k. dat er hier in het slot over gesproken werd, dat
uw ongelukkige neef het sLadhtoffer van, een misdaad'
I on rijn geworden. Misschien,1 wilt u mij nu zoggen,
dal ik mij vergist heb, maar aan mijn cxvertuilgimg zal
dit niets veranderen."
Bij de la&lste woorden wOs freule Editlha opgie-
staan. Ik ben, verbaasd' over de beJabgetellInig, die
u ten opzicht© van mijn persoon aan den, dag legt,
do'ter. Ik zal in het vervollg meer op mijn hoedei
moeten zijn. want ik houd er allerminst, van, een
voorwei p van zulk een opmerkzaamheid voor mijn
omgeving te zijn."
Moet ik mij werkelijk verdiedUgien tegien het ver
wijt dat er ln uw woorden, liiprt, freule? Wi,lt u mij
strnffen, omdat ik oprecht tegenover u geweest bejn?"
Edliha, die reeds vertrekken, wilde,, keerde hem
nog eens het gezicht toe. ..Hoe zou ik er toe komen,
u vcoi 1' 18 te straffen? Ik heb u reede eerder ge
zegd, dat mij niets onaangenamer is. dan het zich
hetno len met anderer aangelegenheden, onverschillig
of et mijne zake n ziijn. of dl© van een ander. Overi-
p ns is le' toch wei te verklaren, dajt een oingewal
zo.H ons huls nu getroffen heeft, mij zenuwachtig
en opg wonden maakt. Hf dit. u soms verwacht, dat
Udo's verdwijnen mij onwerechlllig kou zijn,?"
Neen. Maar lik blijf er bij, dat niet slecht© dó
smart en zorg over het lot van, uw neef het. zijn,, die
uw wezen in enkele dagen, zco geher-1 we ramde id heb
ben. Ni Jt de op ewor.donheid ais gevolg van. een
elkaar.
Waarin bestaat nu de dekking van dergelijke reus
achtige uitgaven?
In de eerste plaats natuurlijk ln het resorve-kaptlaal
van het rijk en' de bondsstaten, verder uit vrijwillige
bijdragen, de opbrengsten van gemeenten en spoorwegen,
het crediet van de rijksbank^ de oorlogsbefasiing en
de staatsleeningen.
Het rijk beschikt natuurlijk over de rijksbank, het
is dus in zijn belang ora haar crediet te vérs erken en
dit ook in de toekomst te verzekeren; vandiar ook dc
maatregel dat banknoten niet meer voor goud mogen
ingewisseld worden waaruit duidelijk blijkt, da; 'hei
goud. dat in de kelders van de bank opgestapeld ligt, de
ruggegraat van den oorlog vormt waardoor ook de bank
noten haar waarde blijven behouden en het slaals-
crediet ongeschokt blijft.
In de rijksbank was op 23 Juli van dit Jaar voor
een waarde van 1357 millioen markt aan goud aan
wezig, daarbij komt dan nog de goudschat van den
J ulius-toren met 205 millioen. een zU. vervoor raad van
j>l.m. 330 millioen, en de winst door 'dc aanmunting
verkregen, die 65 millioen mark beloopt. Alles tezamen
dus ongeveer 2250millioen mark.
Karakteristiek-is hierbij de opmerking van Bismarck
in den "Rijksdag in 1871 gemaakt:
„Ik wil slechts dit feit vermelden, dat, wanneer wij
do stuatsschat van Pruisen van *70 niet "hadden be
zeten. .zouden wij stellig niet in staat zijn geweest,
die paar dagen te winnen, die Voldoende zijn om den
geheelen linker Rijnoever voor de Fransche invasie te
beschermen. Hadden wij de staatsscliat niet bezeten, dan
zou de oorlog bij den Rijn begonnen zijn."
Voor de eerste twee maanden van den oorlog zijn
dus de benoodïgde gelden 'aanwezig, terwijl bovendien
nog vele benooalgdhedên met bons betaald worden.
Later zal de belasting wej. verhoogd pioetcn worden
of nieuwe lecningen aangegaan.
De vrijwillige bijdragen voor den oorlog zuilen in
het begin -jvel niet rijkelijk vloeien;vgedurende den
oorlog van '70 beliepen deze ongeveer 50 miliioen
mark, waarvan 15 millioen in naturalia.
Volgens de berekening van Riesser e.a. zal ieder sol
daat, te Jand pi ter Zee. minstens 6 mark kosten;,
hetgeen Zbowat neerkomt op een 27 millioen per dag,
ongerekend de buitengewone uitgaven.
Van de financieele draagkracht van het rijk zal dus
veel gevergd worden. Duitschland bezit een groot üfón-
tal weerbare mannen, dus zullen ook'groote Verliezen
aan menschenleveais gemakkelijk aangevuld kunnen wor
den, maar het geld is van groote "be,eekenis in een oor
log, en het gebrek aan dit .allernoodzakelijkst materiaal
zal het eerst gevoeld worden.
In Fransche politieke en financieele bladen worden
de Russen er op gewezen, de 20 milliard, dje zij Frank
rijk schuldig zijn. bij pe Duitschers te gaan halen.
Wat wij, in geval van een nederlaag, aan Frankrijk
en Engeland zouden moeten betalen, daarvan kun
nen we ons geen voorstelling maken.
Uit dit alles blijkt zoo eenigszins Vat Duitschland
een moderne oorlog kost, zonder nog over dc ge
volgen te spreken.
Prof. Struycken vestigt in Van onzen Tijd tic aan
dacht op eenige bepalingen, die oorlogvoerenden iin
acht hebben te nemen, krachtens hét reglement 'betref
fende en het verdrag nopens de wetten en gebruiken
van den oorlog te land.
Van het'bovengenoemd Reglement noemt hij
Art. 2. De bevolking van een piet-bezet gebied. Jlie
bij de nadering van den viiand uit eigen beweging
de wapenen opneemt om de invallende troepen te
bestrijden, zonder den tijd te hebben zich te organiseeren.
wordt als oorlogvoerende beschouwd, indien zij jJe
wapenen openlijk draagt en indien zij de wetten én
gebruiken van den oorlog eerbiedigt. (Gevangen ge
nomen, mogen zij dus niet worden gedood, maar
leen krijgsgevangen gemaakt.)
Art, 22. De oorlogvoerenden hebben een onbegrensd
ongeluk, maar de angst voor tets dreigends Ie het.
dat u pijnigt. En waar ik zie, hoe zwaar u daaron
der lijdt, bid ik u van harte, mij uw vertrouwen te
schenken. Ik ben overtuigd', dot het slechte inbeel
ding, een vreesachtigheid zonder grond is, waar u zich
mee kwelt Ik zou mij gelukkig achten, indien het
mij gelukte u daarvan te bevrijden,,"
Met zichtbaren tegenzin was EcLIiha blijven staan-
om hem ten einde toe aa,r. to hooren. Zijn laatste,
zeer warm en hartelijk klinkende woorden scheden
toch ©enigen indruk op haar te hebben gemankt
want zij siond daar lm talmende omzakerheckli ©n haar
antwoord volgde niiet zoo dadelijk.
Hallensjjeln legde diit talmen ton, zijnen gunst© uitt
en maakte ©en beweging,, alsof bij op haar toe wilde
komen en baar hand grijpen.
Toen schrok de freule* op eni week terug. „Ik twij
fel niet aan uw goede bedoeling, dokter. Evenwel, u
dwaalt toch; het is een heel verkeerde opvatting, die
u omtrent mijn gedrag hebt. Daar het mij werkelijk
zeer pijn ijk zou zijn, t© weten een voorwerp van
gestadige opmerkzaamheid te zijn, of als een patiënt
te worden aangezien, verzoek ik u dringend flat u
zi h over mijn gedrag het hoofd niet breekt. Het
is de beste en eenige dienst, die u mij kunt bewijr
zon."
Onzeker was zij begonnen,, miaar de laatste woor
den waren weer zoo h-ar/di em| hoogmoedig geweest, dlat
de Jonge arts alle reden had1 om zich gekwetst te
gevoelen. Thans beproefde hij ook niet meer, haar
te overreden. Hij nam zdjn, hoed af en met een af
gemeten beleefde buiging zeide hij „Ik zal natuurlijk
uw bevel gehoorzamen freuae, ln zoover nu zoo
ver dat met mijn plicht als huisdokter is overeen te
brengen."
Toen bruischte zij in, bijna hartstochtelijke heftig
heid op. ..Vergeet niet, dokter, dat u wel is waar
de arts van mijn ondergeschikten is. maar niet due
van miji. Ik verzet mij daar uitdrukkelijk tegen"
Hallenstein boog nogmaals. „Dat staak u vanzelf
sprekend geheel vrij. Ik vind het zelfs heel natuur
lijk,, dnt de freule zJ/ch slechts door dien arts laait
behandelen, dien zij vertrouwt. Maar u zult mij moe
ten toestaan, den graaf er opmerkzaam op t,e mar
ken, dat het tijd wordt, dat zulk ten dokter gecon
sulteerd wordt."
,Zo v, u wilt zich dus wreken, door anderen tegen
mij op te zetten! Dat ïb niet edel. dokter nxiu,
dat is afschuwelijk. Wa,t heb ik u nedaan. da,t u uiij
recht ten aanzien van de keuze der middelen om
den vijand te benadeelt®.
Art. 23. Behalve de verbodsbepalingen door bijzon
dere verdragen vastgesteld, Js het met name ontzefld:
g. vijandelijke eigendommen te vernielen of in be
slag te oeraen, behalve ln geval dat vernielen Of ln
beslag nemen door oorlogsnoodzaak gebiedend wordt
gevoiaerd
h. eveneens is het een oorlogvoerende verboden de
onderdanen der tegenpartij te dwingen deel Je nemen
aan krijgsverrichtingen^ gericht legen hun land.
Ait. 2o. Het is verboden steden, dorpen, woningen of
gebouwen, die niejt verdedigd *worden. inet ^ike mid
delen ook aan te' vallen of te "bombardeeren.
Art. 28. Het is verboden zelfs eene stormenderhand
genomen stad o! plaats aan pjundering over te geven.
A;t. 30. De óp, heeterdaaü betrapte spion kan niet
zonder voorafgaande rechterlijke uitspraak worden ge
straft.
Art. 44. Het is aan oenen oorlogvoerende verboden
de bevolking van een bezet gebied te dwingen inlich
tingen te geven over het leger van den anderen oorlog
voerende of over zijn verdedigingsmiddelen.
Art. 40. De eer eh de rechten van het gezin, het le
ven der personen en de bijzondere eigendom, alsmede
de godsdienstige overtuiging en de uitoefening van dc
eerediensten pmeten worden geëerbiedigd.
Dc bijzondere eigendom kan niet worden verbeurd
verklaard.
Art. 47. Plundering is uitdrukkelijk yerboden.
Art. 50. Geenerlei gemeenschappelijke straf in geld
of yan anderen aard, mag worden'uitgevaardigd tegen
de bevolkingen op grond .van persoonlijke handelingen,
waarvoor zij,in haar geheel mét als hoofdzakelijk a~~
sprakelijk kunnen worden beschouwd.
Art. 3. Ten slotte van het verdrag nopens de wetten
en gebruiken van den oorlog te land luidtDe oorlog
voerende Partij, die de bepaiingep van het Reglement
schendt, is, indien daardoor schade is geleden, tot schade
loosstelling gehouden. ZIJ is verantwoordelijk voo> alle
feiten door de personen, $ie van hare gewapende macht
deel uitmaken, gepleegd.
Binnenlandsch Nieuws.
Het steenkolen-vraagstuk.
Men meldt aan De Courant uit Den Ilaag
Aan het departement van Handel zijn uitvoerige be
sprekingen gevoerd met belanghebbenden ten aanzien
van middelen, die kunnen leiden tot een herstel van
den handel, voor zoover zulks onder de bestaande om
standigheden mogelijk is. Met name is (hans van veel
belang de vraag, of de regeering geneigd zou zijn het
molest-risico op zich te nemen voor schepen, die steen
kolen van Engeland naar Nederland zouden kunnen
brengen, daar vrees bestaat, 'dat, „tenzij het verketft
met de Limburgsche mijnen spoedig hersteld- wordt,
de nijverheid gebrek zal krijgen' aan stook-materiaal.
Zilverbons en «nnmuntlng.
Ahn de aflevering van zilverbonds wordt (J>fJ de
firma De Bussy te Amsterdam) met volle kracht door
gewerkt. De snelheid van den aanmaak houdt de vraag
thans bij, overtrof dat zelfs 'gisteren een weinig. Voor
do noodzakelijke controle van rijkswege bij het druk
ken, hebben zich tul van particulieren aangemeld: van
de diensten van Versoh©idenen hunner wordt gebruik
temaakt tegen uitkeering van een daggeld dat door
e moesten niet in ontvangst wordt genomen of in
de kas van „Liefdadigheid naar vermogen" gestort.
De Rijksmunt werkt eveneens met volle kracht, thans
uitsluitend ter aanmaak van klein zilvergeld (kwartjes
en dubbeltjes). De flfleveringscapacJteil van deze in
stellirg, welke sedert de crisis op volle kracht gewerkt
heeft. 1s pngeveer drie ton per dag aan guldens (van
kleingeld natuurlijk minder, niet wat aantal maar wat
totaal waarde betreft).
D© oorlog en de diamantindustrie.
In hét Donderdag verschenen nummer van het Week-
nog ongelukkiger wilt maken dan ik zonder vreemda
innvmghur reeds ben?"
v-rcIst u ten ©enenmale. Ik zou wenschefx u
ongelukkig te maken ik? Neen, freule, hoe lang
u ook van mij mag dogaken, de verdenking, dat ik
voor de afwijzing mijner deelneming mij op onedele
manier op u zou willen, wreken, heb ik n|fc;t rerdtónd.
Daar u mij verbiedt met uw vader t« sprc-krin, ga! ik
dat natuurlijk niet doen. Maar ik zal de opheldering
over h t ongeval van uw neef afwachten, om e*>n
huis te verlaten, waar ik, zooals Ik b©m«rk, niet al
le n overbodig, maar ook lastig gia, word'ejrii."
Hij groette en ging vervolgens im tegenovergestel
de richting der gravin, het park in.
HOOFDSTUK IV.
Er moest den luitenant; naar het oordeel der bedien
den, buitengewoon veel aap. gelegen zijn, de omge
ving van het slot Sambor zoo spoedig mogelijk te
leeren kennen. Bijna den gansehein voormiddag was
hij den dag na zijn aankomst, in. het zadel geweest,
om in gezelschap van, dokter Hal lenst o in, de reusach
tige tosschen te doorkruisen, die het buitengoed- om-
g'ven. Hij verontschuldigde zoowaan voor de deelne
ming a,an het avondeten,, om dies namiddags een tocht;
naar Reichenberg te dJoén, waarvoor hij op zijn ver
zoek een lichte .jachtwagen tegen, vier uur voor het
slot gereed vond.
Ditmaal ging hij alleen, en ofschoon hij den ge
heelen weg over steeds opmerkfciaajm rondzag,, alsof
hij eiken boom, lederen kllooae terp aal in zijn geheu
gen wilde prenten, zoo richtte hij todh geen enkele
vraag aan den koetsier. Hij verliet den koetsier voor
den Gouden leeuw- op de markt, met de opdracht uit
te spannen en tegen acht uur klaar te zijn om weer
naar huis te rijden. Het café ging hij nJet binnen
maar scheen van plan te zijtn. dqn, hem overblijvenden,
tijd te gebruiken voor een, wandeling door de stad,
wat een andier misschien niet de moeite, loon,end zou
achten, gelet op de weinig© betzJiemBwaardigheden dtie
het plaatsje kon aan.bdiedeai.
De verwendtring over deze ongewone liefhebberij
zou voor den grafelijken koetsier waarschijnlijk, nog
grooter geweest zijn, indien hij had' kunnen zien,
dat zijn voorname gast, diiie vandaag een eenvoudig
groen, jaclnpak droeg, na een korte wand^itng zijn
schreden richtte naar den zoogenaamden Rotskelder,
e n> onaanzienlijk bieriokaaj, cm. zich daar agn eea
bind van den A'.N'.D'.B. schrijft de Keer H. Polalft
'\W. sdjvwfcjsfd betreft, zöl er vermoedelijk geen
lak van industrie zljn^ zóó zwaar getroffen als de onze.
Aïgcricn immers van do financieele en commcrcioelo
moeilijkheden, waarin zoowat iedere werkgever zricS
thans bevindt, is ons product wel het minst gevraagde
In tjjden als deze. Derhalve zullen vermoedeDFk voor-
verst de diamantbewerkers wel nagenoeg tot den Iaat-
sten man werkloos rijn en blijVen.
De vacant!eweek zou dan ook voor verreweg de
meesten toch „vacantie" gebracht hebben, ook af zou
het besluit "veranderd zijn geworden in den zin als
sommigen wenschten. En wij vreezen zeerN dat het voor-
loopig wel „vacantie" blijven zal.
Op Maandag 10 Aligustus J.I. Ifet Het bondsb'estuur
een onderzoek instellen naar den stand van zaken ln
de fabrieken.
Het bleek dat 30 slfjperffen gesloten waren.
Op de 43 overigen werkten niet meer dan 450 in
hfet geheel.
Verreweg de meesten dezer werkenden, zoo niet al
len., hadden slechts het toevallig nog onder handen
zijnde werk af te maken. Daarna zullen ook dezen geen
werk meer hebben en kan worden aangenomen, dat
tegen het einde der Ioopendo week de gansche fndustrie
stopstaat.
In verband met den toestand zal het „Weekblad"
in kleiner formaat verschijnen.
TERP LICHTING TOT BETALING.
De minister van Justitie heeft gglBteren aan dien,
Hoogen Raad. der Nederlanden, de gerechtshoven, ar-
rondissemonis-rechtbankeni on kantongerechten, het
openbaar mlniieterie hij de rechtscolleges en aan, hee-
rem advocaten, procureur» en notarissen de volgende
circulaire gericht.
Naar mij van verschuilende zijdon en vooral uit
kringen van dear handel wordt medegedeeld, heeft
mijn circulaire van 6 dezer bij een deel van het pu
bliek tot een misvatting van mijn bedoeling aanlei
ding gegeven welke in bet belang van een gunstig
verloop van de tegenwoordige economische crisis boo
spoedig mogelijk behoort te verdwijnen.
Terwijl dezerzijds daarin werd aangedrongen om
zooveel mogelijk een gedragslijn te willen volgen,
welke er toe zou kunnen leiden, dat niot dadelijk
tot maatregelen van uitwinning wordt overgegaan
wanneer de schuldenaar nJet afin zijne verplichtingen,
voldoet, daartoe gedwongen/ dóór de buitengewone
tijdsomstandigheden, schijnen, sommigen, daaruit de
gevolgtrekking to maken, dat in het algemeen de
verplichting tot betaling pragttech als opgeschort be
schouwd moe.t worden.
Het behoeft nauwelijks betoog, dat het tegendeel
in de bedoeling was gelegen, -waar een zoodanig» ge
volgtrekking feitelijk zoude leiden tot een moratori
um, hetwelk de regeering thans blijkens den non-
hef van evcmbedoelde circulaire Juist zeer onraadzaam
oordeelt.
Personen, die om redéncn van eigenbaat, met het
oog op mogelijke stagnatiën Jn 't handelsverkeer in
de naaste toekomst, uit te ver gedreven voorzichtig—
held of om welke redenon ook betaling van hun schut,
den weigeren, hoezeer zij dó daarvoor benoodlgdp gel.
den hebben, of op eenlgo wijzo kunnen verkrijgen,
handelen ln lijnrechten, strijd1 met 's lande belang, ver
ergeren noodoloos do eoonomiiBche toestanden en zijn
aanleiding dat anderen, goeidgcztodWn, gedwongen wor
den met b'dnling in góbreke te blijven, en op hun
beurt weër de bronnon voor noodzakelijk levensonr
onderhoud van dorden verstoppen.
Een dergelijke handelwijze verdient niet slechts af
keuring, coch behoort ook aanleiding te geven om
ln het algemeen belang («gen zoodaeigen dr wet in
al hare geetrengheJd toe te passen. Het verleenpn v«n
de gunst van uitstel kan slechts zijn bedoeld ten aan
zien van hop, die hoezeer in het algemeen solvabel,
uit onmacht tengevolge van, de thans heersohonde cri
sis niet dadelijk aan hunne verplichtingen, voldoen en
van wie kan worden aajngenomen, dat zij binnen nilet
te langen tijd wederom regelmatig hunne ver plich-
tingen zullen nakomen. Bijtzonider uitstel aan hen, die
der buiten geplaatste tafeltje» zoo ongedwongen, en
behage'Jjk neerzette, alsof hU steeds gewoon was fca
herbergen van deze soort te verkeerem
Met de beide eenvoudig uitziende manjnega, die reeds
aan hetzelfde tafeltje zaten, had hij geen groot ge
wisseld, on oen paar minuten lang nam hij van hen
«•ven weizuig notitie als ztj zich hunnerzijds om den
nieuwen buurman bekommerden,
Nadat hem echter door de kellnerin, het bestelde
g'aa bier gebracht wub, die den haar onbekenden gast
nliemwagferlg had opgenomen» en zijl zich op dm roep
van personen aan eem ander tafeltje had. teruggetrok
ken, richtte &anten tot zijn tafelgenootou. dl© zwij
gend en zich blijkbaar vervelend rondkeken, een op
merking over het weer. Dit deed de beambte zoo luiji,
dat ook anderen het verstaan konden. Uit bat ant
woord, dat op denzelfden toon gegeven werd, ont
wikkelde zich SDoedig een gesprek, dat voor niemand
iets opvallends meer had, c&choon het zeer spoedig
bijna fluisterend gevoerd werd.
De belden mannen hadden Santen's wensch opge
volgd om allea te vermijden, wat den indruk zou
kunnen geven, dat zij bij elkander behoorden. Juist
zooals den dag te voren in. bet station. Het was zon
der twijfel, dat slechts ervarene en geroutineerde
politiebeambten deze eigenschappen konden bezitten.
De wijze waarop Santen met hen sprak, was dan
ook geheel die van een meerdere, die het bericht van
zijn ondergeschikten ontvanigt.
„Hebt u reeds iets bijzonders waargenomen?" zoo
vroeg hij. „Veel z&! het. den korten tijd ln aanmer
king genomen,, wel niet kunnen zijn- Maar u hebt toch
wel gehoord, hoe hier over het verdwijnen mn den
Jongen graaf gesproken wordt."
De oudste der twee beambten, oen Joviaal uitziende,
gezette man, mei vollen baard, schoof wat dichter
bij. „De lieden hier praten van allee, want het voor
gevallene is, schijnt het, nog steeds het voornaam si©
onderwerp van het gesprek. De Jong© graaf, die meer
malen naar Reichen,berg kwam, moet er slag van ge
had hebben, zich bemind te maken. Me®, hoort slechts
éen stem van medelijdien met zijn ongeluk en de le
vendigste afschuw tegen, den moordenaar."
„Men gelooft dus niet aan een ongeluk, maar aan
een misdaad?"
Wordt vervolgd.