De Oorlog.
Toe,gd- r,cht hun in,den den
De slag aan de Marne.
5 Jb. Bras. perc. 6 J. Keizer, ajlen te Barsingerhorn.
voor gemiddeld f 30 oer perceel,
JULIANADORF.
Onze plaatsgenoote mei. L de Vries, .Es benoemd
tot tijdelijke onderwijzeres te Den Helder,
GOEDKOOPE HONIG.
In Friesland is de prijs van den nieuwen honig, door
weinig vraag uit het buitenland, gedaald tot 30 ct. per
kilo. Nog nooit was de honing zoo goedkóóp. De
'oogst 1914 is zeer ruim.
Gevaarlijke dingen.
Zondagmorgen ia tusschen IJmuiden en Wijk
aan Zee aan hot strand een drijvende mijn gevon
den, die onder de hoede gesteld is van de militaire
autoriteiten.
Goederenvervoer naar Engeland.
Do mailbooten Duitsohland en Koningin Regentes
van de Stoomvaart-maatschappij Zeeland, zullen
thans iedere weok elk twee roizen mot vrachtgoe
deren van Ylissingen naar Polkstone maken.
Ook een Sluit Schiedam I
Daar door de hooge schoepavrachten en verzeke-
keriug8ko8ten bijna geen jenever kan worden uit
gevoerd, hebben reeds vele branderijen te Schiedam
met halvo kracht gewerkt. Thans geraken de
Ze worden druk ondervraagd. Allerlei stemmen
klinken tegelijk, vragen en antwoorden kruisen el
kaar.
Bent u gekwetst? Waar bent u gekwetst? Aan
mijn arm. Hebt u gijn? 't Beteekent niets. En
u? Aan mijn been. Erg? Heelemaal niet.
Een piepjong meisjes, misschien zestien jaar, .die
tot dusver niets gezegd heeft, waagt het ten laatsle
pen Infanterist, die er buitengewoon welvarend uit
ziet. iets te vragen.
Bent u gekwetst, meneer?
Ja, jnademoiselle.
Waar bont u gekwetst?
Dat kan ik niet zeggen.
Waarom niet?
Ik durf niet.
Durft u niet?
U zult me zoo belachelijk vinden.
Ut u? Maar meneer...
Welnu dan: mijn kepi, was door een granaat-
1 scherf van mijn hoofd gerukt en achter mij gevallen.
Ik keerde mij om om h'emi og te ragen en toen ik mij
bukte., .flangf... Begrijgt u?
Neef
Niet?
Nou dan juffrouw, u moet dan weten, dat Ik nu
alleen maar og do Ihielff van een stoel kari zitten..4
Begrijgt u het nu?
Het jonge meisje bloosde en had 't begrepen.
graanvoorraden op. Reeds deze week zullen 8
wone branderijen en 1 stoombranderij, bij gebrek ENGELSCH SCHIP GEZONKEN,
aan grondstof, stilgezet worden. LONDEN. 20 Segt. De Admiraliteit bericM: Het
Qmnkkplpn Engelsche oorlogsschip „Pegasus (opereerende tusschen
amOKKeien. Zanzibar en Dar-es-Saïaam. heeft de Duitsche kanon-
In verband met een bericht, dat te Dinxperlo I neerboot „Moewe" en een lichter hedenmorgen in den
een handelaar was aangehouden, die trachtte een groryi geschoten. De Duitsche kruiser „Konigsberg"
groote hoeveelheid meel uit te voeren, vernemen j echter viel de „Pegasus" aan, die zich voor het sehoon-
j v ii n v maken der machines te Zanzibar bevond, zoodat het
we thans, dat de belanghebbende een DmtsoherEngelsche schip in het nadeel was en totaal werd ont
was, namelijk een molenaar uit ouder wiek. Hij had redderd. De verliezen zijn 25 dooden, 30 vermist op
aangegeven 4800 K.G. gruttemeel, hetwelk bijeen equipage van 234 man.
onderzoek bleek to zijn vermengd met rijetdoppen EEN NIEUW WAPEN.
en tarwemeel, dus verboden stoffen. Hot meel werd de jfunch. Med. Wochenschr. bericht de arts Volk-
in beslag genomen en de zaak in handen van de mann over nieuwe wapenen, welke de Fransche vliegers
justitie gegeven. teê®i het Duitsche leger gebruiken.
De Riindam Plotseling, zoo berichtte hem een gegronde, voelde
t-, ir t> Ik een stekende pijn in mijh rechtervoet even boven de
De door de Engelscben aangehouden boot Rijn-1 Wel dachtt eGn buirman bfJ vergissing had
dam is, nadat een aantal Duitsche reservisten, diegestoken, maar dra wist ik beter. Want anderen
aan boord waren, te Queenstown ontscheept zijn, schreeuwden tegelijker lijd. Ook werden de paarden van
vrijgelaten ter voortzetting van zijn reis. een wagen schichtig. Torn ik mijn voet oekeek, zag
Jë M :L„.ik daarin een ijzeren pijl, die V/a c.M. diep er dn
nanngvISSCnenl. zat. Ik .trok den pijl er dadelijk uit. Vijftien kamci-
De hoofdinspecteur der visscherijen brengt, in-raden waren door dezelfde projectielen getroffen. Bij
gevolge machtiging van den minister van landbouw, een van'hen werd de voet aan den grond vastgeprikt
niiYorboid handel, ter konnis Tan belangheb 603 ander had in beide kuiten zoo'n Instrument bij
l i j t li"i t vr„n„fïot, j een ander'was de peil door de wang m den mond; ge
bonden, dat, blijkens bericht van den Nederland drongen, een paard was vlak boven de oogen getroffen,
schen gezant te Londen, de Britsoke admiraliteit Nadat inu de soldaten van hun verbazing bekomen
de verzekering heeft gegeven, dat, indien de Ne- waren, konden zij eerst ontdekken, vanwaar de projec-
riprlan<U"ha hftrina,vio8chers od Giffen risico on helen waren gekomen. Alleen van uit een vliegtuig
aerlai.d.9e.ie imnngviescners op eigen risico en kon. men die hèbbön goworpcn. Van de 50 projectielen;
gevaar ap of naby Doggersbank willen gaan vis- dje men vond> hadden er 15 verwondingen veroorzaakt.
sohen, zjj daarin door de Britsche marine niet De wonden waren echter niet ernstig en werden snel
belemmerd zullen worden. Hieraan werd toege- verbonden. Een pijl dio was neergesuisd op het hoofd
oorlog inderdaad eenige belemmering in den weg
zijn gelegd, zulkö naar de meening van de admi
raliteit was veroorzaakt doordien zioh te midden
van de Nederlnudsche schepen een of meer Duit
sche bevonden. Aan onze visscbers werd voorts
aangeraden, om steeds de nationale vlag gebeschon
te hóuden en vooral geen draadlooze telegrafie
inriohting aan boord te hebben.
De „Automaat" vergaan?
Eet stoomschip Automaat" der firma Vermeer
en Van der Arend te Rotterdam, dat sinds het
begin van don oorlog in den geregelden Grimsby-
dienst werd gebracht, vertrok Donderdagmorgen
van de vorige wook van Grimsby, volgeladen met
steenkolen. Van dat stoomschip, dat dus Vrijdag
te Rotterdam had kunnen zijn, is tot dusver niets
vernomen, zoodat het wellicht slachtoffer van het
zwar» weer is go worden.
Goederen uit Dultschland.
Men meldt ons uit "Winterswijk dat het goede-
rsnvorvoer in de afgeloopen week weer eene zeer
groote uitbreiding heeft ondergaan. Dagelijks kwa
men 6 11 treinen uit Duitsche richting aan, de
meeste bestaande uit 50 k 60 beladen wagens. In
hst geheel werden aangevoerd circa 2100 wagens,
waarvan ruim 1750 alleen met kolen, cokes en
briquetten beladen, en de rest met diverse goederen.
Hdbld.
WTERDïGEN.
De pijlen bestaan uit een stift van 10 a 15 c.M.
lengte van geperst "staal. 8 m.M. dik, waarvan het on
derste deel massief is en uitloopt ia een punt zoo fijn
bijna als die van een naald. Het bovendeel bestaat uil
4 dunne staafjes. Door deze gewichtsverdeoling suizen
de pijlen met den punt naar beneden en bestrijken,
medé door de snelheid van het voertuig een gróóto
ruimte. In dit geval waren er gewonden in 4 compag
nieën en dan nog bïji een batterij, die meer naar ach
teren. Sfopd en een tweede regiment.
HET ENGELSCHE PARLEMENT IN GEESTDRIFT
De Londensch'e correspondent der Tel. schrijft d.d.
Vrijdagavond
Voor de eerste maal is héden Het „God save the King"
in de statige vergaderzaal van het Lagerhuis gehoord.
En nog wel door een arbeldersafgevaardlgde aangeheven.
De omstandigheden waren uniek.
De Zömcrzittingspcriode van het parlement werd he
den gesloten. Een commissie van lords had opdracht
do troonrede van den 'koning in het Hoogerhuis voor
te lezen. Daarheen werden de voorzitter, leiders en
voor zoover er voor hen plaats is leden van
het Lagerhuis uitgenoodigd.. De troonrede handelde uit
sluitend over den oorlog. Er komt één uitdrukking
in voor, die vooral de aandacht trok en het Engelsche
hart trof. „Wij strijden" zoo zeide de koning, „voor
een waardig doel, en wij zullen de wapenen niet neer
leggen. alvorens dat doel ten vollo is bereikt."
Die woorden Vooral bezielden allo partijen van het
Lagerhuis. Men zou na afdoening der zaken heengaan.
Vele leden gaven elkander reeds de hand. Jpen de bé
kende. .stoere arbeidersafgevaardigde Will Crooks op
stond. Hif Vroeg den waarnemenden voorzitter, of het
geoorloofd zou zijn het nationale volkslied te zingen,
doch zonder het antwoord af te wachten, hief Will
Crooks het aanstonds aan.
Zijn stentorstem weerklonk door de statige zaal. Alle
Voor rekening van 69 leden onzer onderatdee-aanwezigen, voor zoover ze nog zaten, stonden op. Ook
ria noini«iti-,r.rnabji-rc «/virt/ïor. d{{ voorbeeld. En dra weer-
ling der V. P. N. werden j.1. Vrijdag op de Ara de galerijbezoekers volgden
sterdamscho eierenveiling geveild 6533 kipeieren galmde het in k"oor
De hiervoor verkregen prijzen waren zeer goed
en varieerden van f 5.25 tot en met f 6.40 per
100 stuks. Aan schoon geld zullen de leden'voor'
do eieren per Kilo ontvangen f0.89.
Dat is voor eieren van 15 in eon Kilo 5.98
oent per stuk, 16 in een Kilo 5.56 cent per stuk,
17 in een Kilo 5.23 cent per stuk, 18 in een Kilo
4.93 cent per stuk, 19 in een Kilo 4.72 oent per
stuk, 20 in eon Kilo 4.45 cent uer stuk.
,God save our gracious küng".
Met nadruk werd vooral gezongen den regel:
„Send Kim victorious".
Het tooneel maakte diepen indruk', ook omdat Hier
uit de eendracht bleek der parlementaire zangers. Engel-
schen. Schotten. Welschen en Ieren, conservatieven,
liberalen, unionisten, nationalisten en arbeidersafgevaar
digden, Allen waren vereenigd in den geest van de aan
gehaalde woorden der Troonrede.
Voor de Iersche nationalisten had 't plechlige oogen-
blik nog een andere beteekenis. Dc sluiting dezer zit-
n uer 8suk. ting ging gepaard met de koninklijke goedkeuring van
Veol kooplust voor eieren met etygenee markt, j de Home Rule Biil. Die zaak is dus beklonken, al worcll
Ook was de handel in pluimvee goed, vooral in
eerste kwaliteit.
De lichting 1915,
Naar verluidt hebben de miliciens van de lich
ting 1915 wel na bekrachtiging van de wet, die
hun vervroegde oproeping mogelijk maakte, waar-
schuwingén, dat zy kans hadden vroeger te worden
opgeroepen, maar is de toestand thans zoo, dat de
kans voor oproeping veel geringer is geworden en
zullen zij waarschijnlijk op hun gewonen tijd voor
het vervullen van hun militaire plichten onder de
wapenen moeten komen.
Anna Paulowna.
Met ingang van 1 October a,s. ie aan het post
kantoor alhier voor den tijd van 2 jaren aangesteld
tot kantoorbediende mej. F. M. Bückmann, te
Oud karspel.
Anna Paulowna.
Zondagmiddag j.1. had op het terrein bij de boer
derij „Welgelegen" een wedstrijd plaats tusschen
de voetbalvoreenigingen Hollandia alhier en Exoel-
sior te Helder. Na een,spannende strijd werd ge
eindigd met 22.
Verschillende Oorlogsberichten.
EEN LASTIGE KWETSUUR.
De Petit Parisien doet het volgende verhaal:
Een zending gekwetsten is zoo juist aan het station
aangekomen. Van alle kanten komt men toeloopenj
men maakt zich druk en juicht de soldaten van twin
tig jaar toe. dje er bestoven, gehavend, bruinverbrand!
en met hun ongeschoren gezichten wel als oude snor-
rebaarden uitzien. Vrouwen geven bun sandwiches,
koekjes, tabak, wijn, cider,, koffie en blóemen. De
jongens nemen dat alles vroolijk lachend aan. want
ze schijnen trek te hebben en Keel opgewekt te zijn.
het in werking treden der wet tot na den oorlog uit-,
gesteld. Maar home rule staat nu In Eet wetboek. Ier
land is mét Engeland verzoend en strijdt thans vuriger
tot overwinning in dezen oorlog mee. John Redmond
fiat in zijn vaderland recruten voor het leger werven.
n Iersche soldaten zijn dapper in den strijd. Is lord
Kitehener niet uil hunne natie gesproten?
De leden van hét Lagerhuis gingen uiteen. „God
behoede Ierland f" .riepen enkele radicalen. En God
behoede EngelandI" riepen de Iersche nationalisten!"
Zóó eindigde hier een zitting van het Parlement nog
nimmer. Het is een teeken van nationale vastberadenheid
en eendracht.
EEN MISLUKTE SPOORWEGAANSLAG.
Uit Parijs, 20 Sept. Een gedurfde poging van de Duit
schers om het spoorwegverkeer tusschen Parijs en Havre
te verstoren is zonder succes gebleven. Verleden Woens
dag ontving de prefect van liet departement de 1'Eure be
trouwbaar bericht van de tegenwoordigheid van een
aantal Duitschers in het bosch van Lyons op de grens
der departementen de 1'Eure en van de Seine Inférieure.
Door dit bosch loopt de hoofdlijn Havre-Parijs.
Gendarmes vertrokken onmiddellijk in een motor
wagen. vergezeld door een plaatselijk onderwijzer en
een 'chauffeur. Toen men het plaatsje Mantagny in
Eure had bereikt, wer'd plotseling op de auto gevuurd.
De sergeant der gendarmes, twee gendarmes en de chauf
feur werden doodelijk gewond. Het vuur werd beant
woord. eëh Duitschér gedood en twee gewond.
De Duitschers, ongeveer een dozijn in getal, spron
gen in twee auto's, die in het bosch Verborgen waren,
en reden in volle vaart weg. Hun signalement
zij waren in de uniform van geniesoldaten werdi
het geheele departement rond geseind, doch men merkte
niets meer van hén tot middernacht, toen zij'werden op
gemerkt bp den weg bijl Pont de 1'Arche, negen mijlen
ten oosten van Elboeuf. door soldaten die oen spoor
weg bewaakten. Deze schoten op de Duitschers ën
wondden verschlllendo van hen die gevangen werdén
genomen. Ook de auto's werden buit gemaakt. De niet
gewonde Duitschers ontkwamen in de bosschcn, die
Pont de 1'A'rche omgeven. Een onderofficier werd nog
gevat; de anderen zijn nog niet gevonden.
In de aulo's vond men een aanzienlijken voorraad
dynamiet en ammunitie. De Duitschers, die tot taak
hadden de spoorwegbruggen in de lucht te doen sprin
gen, hadden dagen llng In de bosschen gezeten.
Een Duilsch schip in den grond geboord.
Uit Londen, 21 Sept. Do Engelsche hulpkruiser
„Carmania", van de Cunardline, heeft na een ge
vecht van anderhalf uur, in de Zuid-Atlantische
Oceaan, een Duitsche gewapende kruiser doen
zinken. Mon vermoedt, dat het schip de „Kaap
Trafalgar" is van de HamburgAmerika-lyn. De
overlevenden werden door de „Carmania" opge
nomen. De „Carmania" had slechts negen dooden,
vijf ernstig en 21 liohtgewonden.
Zes Engelsche schepen bult gemaakt.
Uit LONDEN, 20 Sept. De Admiraliteit maakt
bekend, dat 10 September de Duitsohe kruiser
„Emden", in China gestationneerd, na gedurendo
zes weken totaal verdwenen te zijn geweest, plot
seling in do Golf van Bengalen is verschenen en
zes Engelsche schepen heeft genomen, waarvan vijf
in den grond werden geboord. Het zesde werd mot
de equipage naar Calcutta gezonden. De „Emden"
zou zich op het oogenblik te Raugoon bevinden
België en de Triple Entente.
Naar aanleiding van een bericht, dat generaal
von der Goltz door bemiddeling van den hoer
Woeste aan de Belgische regeering voorstellen
heeft gedaan betreffende het sluiten van een af
zonderlijken vrede, welk voorstel koning Albert
hooghartig heeft afgeslagen, verklaart de „Temps"
in een hoofdartikel, dat België zioh hiermede heeft
aangesloten als vierde man bij de verklaring van
Londen. Te midden van den strijd, zegt het blad
verheugt, is de viervoudige alliantie geboren, als
waarborg voor den toekomstigen vrede.
Deze aansluiting zal duren ook na afloop van
den oorlog Bij de herziening van de kaart van
Europa, zullen Frankrijk en zijn boudgenooten de
Belgische belangen verdedigen als de hunne.
Het zal niet voldoende zijn de onafhankelijkheid
en veiligheid van België voor de toekomst te ver
zekeren. Onze plicht is, gaat de „Temps" voort,
het Belgenvolk te helpen zich een toekomst te
scheppen, zijner waardig. Een sterk, vergroot
België, in staat zijn krachten en energie tot ont
wikkeling te brengen, zal een waardig en waarde
vol lid worden van de Europeesche familie. Wij
zullen ons gelukkig achten België de plaats te zien
innemen in den familieraad der volken, welke het
toekomstige Europa zijn zal. Wij zullen onze
dankbaarheid tegenover onze vrienden en wapen
broeders toonen.
Een correspondent van do Times zendt uit Sézanne
een verhaal aan zijn blad, waaruit de N.R.Ct. liet vol
gende ontleent.
Ik heb twee dagen besteed om do streek door te
reizen, .waar 7 dagen lang de strijd aan de Marne
had gewoed. Dit gevechtsterrein strekt zioh uit van
Meaux tot Vitry le Fran?ois. heeft den vorm van
een halven cirkel en wordt begrensd door de Marne
cn doorsneden door verschillende kleine rivieren,
waarvan de Grand Marin en de Petlt Morin do voor
naamste zijn.
Voor het krijgsbedrijf is het middengedeelte van
deze streek het belangrijkst. Dit terrein was voorna
melijk liet doel van mijn onderzoek on hier zag Ik
een tooneel van zoo afschuwelijke verwoesting, dat
ik het nauwelijks tot mij kon laten doordringen.
Om Sézanne heen. welke stad zelf verwonder!ijker-
wijs is gespaard gebleven, donderde dagen lang on
ophoudelijk. het kanon en de nachten waren afschu
welijk door het geluid van de machinegeweren en
het gedreun van de zware artillerie. De kam van de
lieflijke heuvels ten Zuiden van do Marne schenen den
sleutel van Parijs te zijn, vandaar de enorme offers die
werden gebracht 'om deze heuvels te nemen en te
Hernemen.
Na vier dagen e n vier naclïten ve&iïen waren de
Franschen in het bezit van dit stukje grond; de Duit
schers waren teruggetrokken cn dat wel vrij* haastig
te' oordeelen naar wat zij hadden achtergelaten. De
verliezen waren aan beide zijden haast onmetelijk groot.
Zelfs nu nog. een volle week na den slag slapen
vele van Duitschland's zonen op de open vlakte en
in de loopgraven hun laatsten slaap op de plaats
waar zij: 'waren gevallen, onder heggen, waar 2ij door
een geweerkogel of granaatscherf gewond, waren heen-
gekropen. of waar Zij, paar hét scheen, tevergeefs dek
king hadden gezocht voor de woeste aanvallen der
Turco's. die nog steeds even handig met het mes
omgaan als voorheen, en in (het heetst van het gevecht
hun geweer, als hinderlijke overbodigheid, wegwerpen.
Duitsche gevangenen worden gebruikt om dc lij
ken van hun kameraden te begraven. Gistermiddag
zag ik er zestig met dat lugubere werk bezig.
Over het grootste deel van het slagveld zijn de
dooaen natuurlijk begraven, voor zoover zij in de
loopgraven, op de vlakte of op de wegen zijn ge
vallen. Maar een groot deel van het terrein 'is met
bosch' bedekt. Honderden gewonden, Franschen zoo
wel als Duitschers, hebben zich naar deze bosschen
gesleept en zijn daar gestorven. Daar hét struikge
was dicht is, is het zeer moeilijk hier de lijken (te
vinden.
Lange lijnen ^van onlangs opgedolven bruine aar
de in de stoppelvelden teckenen de graven van de
slachtoffers af. Vele van die grafdijken zijn meer dan
100 meter lang en. daar de dooden schouder aan
schouder zijn gelegd, somtijds zelfs in lagen, kan men
zich hieruit eenigszins een denkbeeld vormen van de
slachting, die aan de Marne heeft plaats gehad.
Gisterochtend vroeg zag ik een forschen boeren-
jongeling vreedzaam bezig het veld om» te ploegen,
niet ver van een dozijn van Zulke aardh'oopen als ik
lieb beschreven. Wellicht is thans reeds zijn ploeg
schaar over die naamlooze graven heengegaan. Mis-
schien heeft (hij. de graven vermeden, waar een klein
houten kruis op slaat, vervaardigd uit takken van
het bosch in de nabijheid en soms omw-onden met de
kleuren van de Fransché vlag. Dat zijn de graven
der Franschen. Eenige boeren, die naar bun halfver
brande dorpen, zijn teruggekeerd leggen er bloemen
op, dahlia's, zonnebloemen of wilde rozen.
Buitengewoon vinnig is er gevochten bij het oude
kasteel van Mondement op een hoogte „10 K.M. ten
Oosten van Sézanne gelegen. Ongelukkigerwijze werd
dit overblijfsel van de bouwkunst uit den tijd van
Bodewijk XIV zoowel door de bondgenooten 'als dóór
de Duitschers als een strategische positie van betee
kenis beschouwd. Naar het Oosten ziet men van het
kasteel uit in een uitgestrekt dal, dat heel in het
Sroot den vorm van een Grieksche lamp heeft, op
cn bodem ligt hét befaamde moeras van St. Gond.
Verderop; zijn de droge, kale Keuvels van Espernay,
Reims en Champagne, en heel ver de hoogten van
het A'rgonnerwoud. Naar het Westen ziet men de
vruchtbare landouwen, die zich tot Parijs uitstrek
ken, en waar hier en daar lage groene heuvels .uit
steken. Het bezit van Mondement was dus zoowei
voor het verdedigende als het aanvallende leger een
punt van gewicht.
Er is hier heet gevochten, meneer, zei een boer.
die te oud was om zijn dorp te verlaten, hét (was
zoo heet als een oven. Tengevolge van eeii vreese-
lijken aanval, die hen op groote verliezen kwam te
staan, raakten de Duitschers in het bezit van het
kasteel, maar niet voor langen tijd. De Fransche
kanonnen deden hün vernielend werk en er zijn nu
nog allerlei teekenen. dat er man tegen man ge
vochten is in den tuin. waar geraniumbedden in ge
ïmproviseerde dekkingen werden veranderd. Franscnc
infanteristen hadden blijkbaar de bressen in de mu
ren bestormd en waren door de vensters naar binnen
gegaan. Welke tooncelen zich in het kasteel hébben
afgespeeld, weet niemand, dan de weinige slrijlders,
die in leven zijn gebleven, maar er moet een vroe-
selijke slachting hebben plaats gevonden.
Don jweeden dag deaén de Duitschers een nieu
wen aanval op het Iiaifverwocste kasteel en dwon
gen de Franschen het te ontruimen, maar na een
pauze vermeesterden de Franschen hét weer. Maar
de kracht vah. dc Duitschers was nog niet gebro
ken. zij kwamen terug uit Hél dal en veroverden de
stelling voor de derde maal. In de meening dat do
Franschen definitief verjaagd waren, maakten zjj
het zich in de ruïnen zoo gemakkelijk mogelijk cn
lieten om kanonnen vragen, maar wederom kwamen
de Franschen terug met groote macht, cn dreven
de Duitschers (na een dag vechtens voor goed uil
het kasleel.
Slechts twee kamers 2ijn overgebleven. In een
ervan, die feitelijk een bijbomv uitmaakte, .waren
Duitsche officieren juist aan tafel gegaan; en hoe
volkomen zij verrast werden bleek uit den tóestand
waarin de kamer werd achtergelaten. Drie porties
linzensoep waren opgedaan in borden van Oüd-Sé-
vres-porselein, dat behoorde tot de porselein-collectie
van den 'eigenaar. Maar aan de soep was niet ge
raakt. Evenmin was gedronken van de gestolen
champagne, die in de glazen was geschonken. Koude
ham en worstjes hadden als hoofdschotel moeten die
nen; ook was er overvloedig roggebrood.
Een gedeelte van den inhoud der granaat-kartets
was hier door bet dak geslagen; maar in de tweede
kamer was geen andere schade aangericht, dan dat
de ornamenten wat verscKoven waren. Die l$:amer in
het kasteel zelf, had gediend voor kinderkamer; in
de hoeken lag nog als in gewone "tijden aller
lei kinderspeelgoed, verspreid. Voor do rest is het
geheele kasteel .teruggebracht tot één vormeloozen
hoop steenen. houtwerk, gebroken vaatwerk, kapotte
meubels, en, hier en daar, overblijfselen van Duitsche
en Fransché uniformen, duizenden gebruikte patro
nen cn granaat-mantels. De dooden die mon kon
zien liggen, waren weggedragen, maar niemand weet
wat er nog onder den stinkenden puinhoop bedolven
ligt. Vreemd genoeg Is het kasteel niet in brand go-
raakt. ofschoon de bijgebouwen door hét vuur waren ge
teisterd.
Rijen enorme molshoopen" in de omliggende ter
reinen, zijn weisprekend. ,,A' nos officiers" is het
korte opschrift dat een b'oerenhand op een rum 'af
gewerkt kruis heeft geschreven, 't welk in een rusti-
gen li'ock onder statige populieren is opgesteld.
Terwijl aanval en tegenaanval om hét bezit van
het kasteel Mondement in één hoek van hét ge
vechtsterrein werden geleverd, worstelden groote froo-
penmossa's om het bezit van de hoogten. De Duitschers
waren het eerst meester van de voornaamste wegen;
en zij versterkten daar hun posities door loopgraven aan
te leggen. ,zoowel tot dekking van de manschappen
als ter opstelling van machinegeweren.
Het relaas hoe na bittere en onafgebroken ge
vechten. de Duitschers voor de Franschen hadden
moeten wijken, wordt nog hét welsprekendst gedaan
door do bonte mengeling van voorwerpen. In de ver
schansingen achtergelaten.
Toen de greep der Franschéh met de kracht van
een schroef begón te klemmen, cn dc Duitschers
werden opgedreven naar de moerassen van St. Gond.
waar zij -twee batterijen veldgeschut verloren, en zfj
neergemaaid werden bij liun pogingen om de kanon
nen tc redden, ontaarde" bun terugtocht op Epemay
en Reims in een ordelooze vluent. Op het laag ge
legen terrein bezuiden het moeras en in dc volden
tusschen dorpen Oyes en Solzy-aux Bols lagen sta
pel na stapel' zware granaat-kartetsen, die bijT deze
vlucht waren ach tergelaten.
In Frankrijk.
Nog steeds staan de beide reuzenlegers In hét Noor
den van Frankrijk tegenover elkaar. Zoowel van Fran
sche als Duitsche zijden worden communiuué's uit
gegeven, die enkele plaatselijke successen melden. Maar
Gen algemeenen toestand is al sinds dagen hetzelfde. Da
gen on dagen ach tereen is do meest verwoede strijd
aan den gang. Rij dag cn nacht Hebben aanvallen piééts
en het aantal gesneuvelden loopt in de duizenden.
De correspondent van dc Daily News meldt over
dezen strijd uil Chat eau Thierry. dat de meest .ver
woede strijd van den oorlog gedurende do laatsle dagen
is gevoerd cn zoowel bij dag als bij nacht aanvallen
hebben plaats gehad. De Duitscho Infanterie golfde on
ophoudelijk tegen de stellingen van do Engelsehen on
Franschen aan. Aan onze manschappen waren deze
onmiddellijke aanrakingen met den vijand Welkom. Do
aanvallen hebben nooit succes en zijn een verluch
ting na den enerveerenden Kogel van granaten. <]ie van
de Keuvels komen, waar men van de aanwezigheid
der Duitschers niets kan ontwaren dan den optrek-
kenden rook van hun geschut.
De Duitsche kanonniers gaan vooruit. Zij bepalen
met buitengewone juistheid de schootsverte. Giste
ren viel een granaat in het Engelsche hoofdkwartier,
wat een groote ontreddering gaf. De staf bracht er
echter het jeven of.
Do voorwaartsche beweging van de bondgenooten
moet noodzakelijkerwijs den veldslag voor een groot
gedeelte tot een strijd tusschfen do kanonnen maken.
D CDuitscKers hebben hun zwaarste geschut, w. o.
4 elfduims kanonnen, op de heuvelen opgesteld.
Hieruit blijkt, wejjie overwegende beteekenis de
Duitsche generale staf hecht aan het standhouden
op dezen (rechter) vleugel.
Doch' na de vruchtelooze aanvallen der Duitschers
hebben de bondgeuooten in drie dagen vijf mijlen
gewonnen ten koste van schrikwekkende verliezen.
Zij! ".vernielden drie van deze kanonnen in hun ce
menten fundeeringen.
Zoo hevig was het vuur op, de verschansingen, dat
het onmogelijk was voor dé veldhospitalen, om 'dc
dooden en gewonden weg to halen.
Aan den rechter Oise-oever zijn de verbondenen nog
wat vooruitgedrongen, .zoo meldt een Fransch com
muniqué.
Een Algerijnsche divisie heeft weer een vaandel buit
gemaakt. .Alle pogingen van de Duitschers. die door
een talrijke artillerie ondersteund werden, om ons
front tusschen Craonne en Reims te breken, jjifn
(afgeslagen. Bij 'Reims is de BrimontKoogte. waarvan
wjj een gedeelte veroverd hadden, door den vijand!
hernomen. Wij hebben ons daarvoor schadeloos gesteld
door ons van een anderen Heuvel, jie Pompelle, meester
De Duitschers gaan hardnekkig voort, zonder dat
daar uit militair oogpunt redenen voor bestaan, om
te schieten op de kathedraal van Reims. tfie in brand
staat.
Aan het centrum, tusschen Reims en Argonne,
hebben wij het dorp Sbuain genomen en duizend krijgs
gevangenen gemaakt.
Ons oprukken op de westelijke hellingen van Argonne
wordt bevestigd.
Aan onzen rechtervleugel in Lotharingen is de
vijand over de grens teruggeweken, In Ket bijzonder
de streek van Avricourt ontruimend.
In de Vogeezen heeft onzen tegenstander gepoogd
het offensief bij St. Dié to hernemen, zonder sucr
ces ^chter.
