(iaden voortgaan, omdat onze gevoelens oprecht zijn
en wij 'er dus geen dank voor vragen, wij zullen vertrou
wen op do kracht der waarheid en op nun beter inzicht
In een'betere toekomst.
Maar men verge van ons Kot onmogelijke niet. Aan
Nederland te denken is onze eerste plicht, yerre uit
gaand boven hetgeen wij" verschuldigd zijn aan de Bel-
ten. Die plicht betrachten wij door de Strikte hand-
aving onzer onzijdigheid, zoolang die door geen der
oorlogvoerenden geschonden wordt, ^oolang de eer en
de levensbelangen onzer natie liet gedoogen.
Wy zijn dien plicht nagekomen door onze houding je
gens Duitschland. dat onzd onzijdigheid met de uitcr-
sto nauwgezetheid heelt ontzien; >vij: zullen hem blij
ven vervullen door onze houding jegens Belgiö, waar
men onze onzijdigheid met Jcede oogen begint aan te
zien.
Wat zou de zelfstandigheid van onze natie waard zijn.
fndien zij, in dezen storm van hartstochten voor ver
denking. vooroordeel, of dreigement bezweek?
Binnenlandsch Nieuws.
STIJGENDE PRIJZEN.
Men schrijft uit Groningen aan, Het Volk:
Bijna alle artikelen van dageHJkeeh gebruik stijgen worden,,
hier in prijs. Gort is1 4 cent per pond hooger, boek
weit od tarwemeel wordt dUurdor. zeep, thee, zout
eveneens. Aan de Beurs werd de roggvj verkocht ruim
een ugulden boven den, maximumprijs, die is vast
gesteld en nog wel op last van. den, burgemeester tefr-
beurze was aangeplakt Het heeft er ajlch schijn, van,
dat men hier met het volksyoedsel gaat zwendieleni
Gelukkig heft het steuncomité beslag kunnen leggen
voor een billijken prijs op een groote partij tuinboon-
tjes, die a.8. winter verstrekt kunnen worden.
ONDER VERDACHTE OMSTANDIGHEDEN.
Uit Rotterdam seint men, aan: het Hdbld.:
Het Zweodschei stoomschip „J. J. Ddckson"', te
Gothenhurg aangekomen, heeft aldaar aangebracht dei
bootsman van de „Automaat", don eonigen geredde
van dit stoomschip, dat door het zware weer op de
reis van Grimsby naar Rotterdam is vergaan.
GIST.
Naar de N. R. Ct. meldt, is men aan. de Glstr en
Spiritusfabriek te Delft er In geslaagd uit melasse
gist te kweeben. Daar de melasse geheel in handen
is van een combinatie, waarin geen der Schiodamsche
fabrieken ia opgenomen, zal door het tijdelijk gebrek
aan granön de Schiedanmche gist haar afzetgebied)
voraiczen, op, staat het te Vrcazen, dat hot braud-eirij-
bodrijf te Schiedam van don oorlogstoestand een
blijvend nadeel zal ondervinden.
ZAAD HANDEL.
Belanghebbenden bij den zaadhandel te Enkhuizem
en omstreken, hebben £n een adres aan den minister
van landbouw, nijverheid en handel wijziging verzocht
J van het verbod van uitvoer van peulvruchten, In
I dezen zin, dat tuln,b<H}nen. sla- en mfljbopnen (stok
en GtamsooXtop), dopoirwten, en peulen, welke altijd
voor zaaizaad gekweekt worden, en nimmer met da
bedoeling, dat ze in rijpen toestand voor keukenge
bruik dienst zullen doen, uitgevoerd zullen mogen
scherpen nachtwind, bibberend en klappertandend ston
den ze daar.
„Ik zou het niet graag gemist hebben" zeide een
van hen, „maar Ik' begeer zoo iets niet weer te heie
ven. I-Iet Is een hel in aio loopgraven en de vijandelijke
granaten vernielen ie zenuwen". Zij schaamden zich
niet te bekennen ^aat zij door schrik en ontsteltenis
waren aangegrepen en als kinderen verheugden ze zich
over het geluk, dat ze uit de vuurlinie, uit de ondergeloop
pen loopgraven waren weggezonden ter escorteering
van een officier. Een soldaat was beslat met het bloed
van een kameraad, die cenige uren te voren door een
granaat in stukken was gescheurd. De kolf vau zijn ei
gen geweer was versplinterd door een granaatscherf.
Hij had medelijden met hen, die in do loopgraven
bicven cu niet zoo gelukkig waren ais hTJ. En zoo
is het met al onze mannen, die vochten in den modder
en het bloed langs de verschanste Unie op de hoogten
van Soissons.
Zij doen het niet voorkomen, dat ze pleizier in hun
werk hebben. Zij laten er zich in zeer leelfjkc woor
den over uit. Maar ze erkennen ook, dat het moet ge
beuren, dat .ze het zullen doen. Niemand bluft op
zijn moed. Allen erkennen, dat ze een raar gevoel
krijgen, als de Duitsche granaten fluiten, maar, zcgi
de correspondent, nooit in de Engelsche liistorie heb
ben onze troepen met grooter heldenmoed zulk een
17 van de ruim 400 leden,
Na opening door den voorzitter, den heer J. Kuil-
man. leest de heer P. Haringbuizen, secretaris, de do-
tulen. die worden goedgekeurd.
Medegedeeld wordt, dat de verpleging van een jon-
getje in het zeehospjtum te Loosduiuen f 132 heeft
gekost. Voor f 90 wbs totaal ingeteekend. zoodat dan
Op lost van de jusittie te Haarlem ls heden n,a,ar 42 is bijgepast. De verpleging daar heeft volgens
het academisch ziekenhuis te Leiden,., ten, eind)© al- Dr. Maats veel succes gehad. Verder juicht voorzitter
daar Korechllljk te wordien geschouwd!, overgebracht dc groote belangstelling toe, die de uames hier aan
hét lijk van een 13-Jarlgen knaap uit Hlllegom, die den dag leggen voor den cursus In eerste hulp; bij ou-
ouder verdachto omstandigheden, vermoedelijk vergif- gelukken en verbandleer. Ilct ter vorige verga dwing
tlgd, is overleden. Do ouders zijn door den rechter- besproken zuurstof-apparaat is gebleken nog niet in
oom migsaria te Haarlem to vertioor ^aomen. de gasfabriek aanwezig te zijn. Vóór kennisgeving aan-
BOTER. genomen.
Jurgens Margarlnefajbrlek to Oss heeft aan, het Als afgevaardigde naar de alg. vergadering worden
Kontnkl. Nationaal Steuncomité vijftig duizend ha,lve benoemd de hocron D. Kuilman en P. Haringbuizen. Als
Pdhdon margarine geschonken, uw keuze van, bot plaatsvervangers de lieeren Ds. Haars en J. Kuilman,
steuncomité to verdoolc|u) over het geheel© land. Volgt behandeling van den beschrijvingsbrief. Daar-
DE HUIKERUITVOER. UIT NEDERLAND NAAR bij stelt voorzitter voor om te steunen hol bekende
ENGELAND VERBODEN. f voorstel der afd. Zaandijk, inzake grond te Schoorl
Naar Reuter ons uit Londen seint, wordt officiéél De heer D. Kuilman stelt voor om met het voorstel
medegedeeld,, dat, niettegenstaande het verbod van van Zaandijk mee te gaan. De heer \V. C. Visser zegt.
suiker uitvoer uit Nederland, Duitsche kooplieden, hun een der hoofdbestuursleden van 1911 te zijn. Als het
product afzetter «n, betaald krijgen door bcmklkle- doel i.s genade te plegen, zou spreker zeggen ik heb jullie
llng van Nederland, d© Engelsche retgeering heeft be- j genade niet nooaig. maar wanneer hel is bedoeld als
slotfm den invoer van üitt product in Engeland uit a mende honorable, dan zou de heer Visser ihet van
Nederland te verbidden. harte toejuichen .De bedoeling met hot terrein te Schoorl
Dit bericht zou tot vierw«,rrlng aanleiding kunnen was aanvankelijk om een stïchllng to maken ten bate
g?ven. r.ange-it het tot de opvatting kan, lolden, dat i van het Noordelijk deel van Noordholland en spreker
thaclüYC<r va- ruiker uit. ons land) In Eiyrehwl behoudt zich liet roclit voor om daarover op die ver-
verbodon 1b Dit nu ia geenszins het geval. De maat- gadering Iets te mogen en te kunnen zeggen. Voor
mal der Lngehch© regeering beoogt uitel uitend den bitter vindt het billijk, mee te gaan met Zaandijk en denk'
do«.;»ccr var Duitsche 6utk©r door Nederland naar dat het toenmalig hoofdbestuur met de beste bedoelln-
j uiuu uuc^n niüi yiu^ici iuyut--ijMiui;u /.UIK ctii
NIEUWE NIEDORP. doodelijk ,vuur'doorstaan. dan deze flinke, vuile jon
W oensdagavond 23 September vergaderde de afd. gens. die nu den Duitschen rechtervleugel "tegenhou-
Nicuwe Isiedorp der Noordholl. vercvnigrng Het Witte ,|en en den vijand uit zijn verschanste posities terug-
Kruis ten lokale van den heer Peetoom. Aanwelzigdringen".
Groot-Br.'tannlC onmogelijk te maken en komt dus
hhu-op neer, da* oen verklaring van. herkomst zal
worden geöiicht, waaruit duidelijk moet blijken,, dat
mon met Nederlnndech product te doen heeft.
WERKVKRKCH \FFING.
De gemeente Boxtel geeft oen schoon, voorbeeld
van werkverschaffing op groote schaaL Alle water-
losstngeu in die afmeert© cn dat zJJn er buiten-
gowoon vcol wo'.op het oogenbllk ultgodiopt,
zoodot do veikiooabeid daar tot oen minimum i« ge
reduceerd. Mecschen, dto ander© op do fabriek werk
zaam zijn, kantoeren thana do schop. De gomioonto
voteer do oen bedra* van, f GO 00 voor werkverschaf
fing. Do meeste fabrieken, houdten, bet përsoneel eoo-
vac! mogelijk arm den gang. Op de stroofabrteketa
la het seifg dmkker d/te ciiders. Qolé.
COUD- '311 ZILVERin USTRrfJ.
De Minister van Plnoiipiöa heoft, voor de fabriknn-
ton in gouden om zilveren, voorwerpen do, goüogbnheld
geopend, ged» rende de maand September voorworpen,
vcrouö'id of om andtóro reden,er,! minder goed ver-
koopbaaj ..au het kan,to«r van waarborg to doen, ver
breken, ten einde van het daardoor vrij; gokomon
metaal nieuwe, meer gangbar© voorwerpen te, doen
a&«- d'.- gedurende de maanden September, Octo-
bor ri November tot een gelijk netto gewicht als de
verreken voorwerpen vrij van belasting ten onder
zot*.- en tor Btejnp^Üng zullen kunnen worden aun-
gab.
F t hest-iur dor Voroontging van) Fabrikanten! hooft
la o-a schrijvon aojn don Minister daarvoor dajnk ter
brseht, ',m<lat het daardoor de gelegenheid' is ge-
operd op eenvoudige en goedkoop© wijze weer Inhei
bezit te komen van het noodige werkmateriaal. Men
hen zich nu ontdoen van» den reeds lang te groot ge
bleken vcorraad oud© on minder gewilde artikelen
en tot nu in staat door hot maken van nieuwe voor
werpen zooveel mogelijk het, personeel weer aan het
^••'.rk te houden en zich zelven oen boteren afzet van
het geproduceerde te waarborgen.
L'TO-ON GEV AL.
Dinsdagavond had volgens de Alton. Ct. aan den
Kenncmerstraatweg te Alkmaar een ernstig auto-on-
gQvaI plaats. Uit de richting Helloo kwam per mo
torfiets de heer C. Tuinman, bloembollonhandelaax
t« Bergen. Achter hem reed een auto, bestuurd door
den 21-jarigen automobielhandelaar H. Bos, van Dord
recht. Ter hoogte van d© Vlër Staten stopte die heer
T. plotseling, naar vermoed wordt, wegens het af
waaien van zijn pet Hij werd daardoor gegTepe.n door
de automobiel, dia hem achterop reed. Over een af
stand van eenlge meters werd hij meegesleurd; be
wusteloos met een ernstig bloedende verwonding aan
den rechterkant van hot hoofd, bleef d** heer T. toen
op de straat liggen. Hij werd binnengedragen in een
9%tó cn van daar op last van den geneesheer naar
het St. Elisabethsgcsticht overgebracht. Zonder tot
bewustzijn te zijn teruggekeerd is de, heer T., die 44
jaar oud cn gehuwd is. dtaar gistermorgen overleden.
Gistermiddag werd vanwege de justitie sectie op het
lijk verricht. Tegen den automobielhandelaar B. is
door de potllle proces-verbaal opgemaakt.
LIJNKOEKEN.
De Dir.-Gereraal van den Landbouw heeft aan de
Coöp. Landbouwvereenigingeni in Nederland de vol
gende circulaire gericht:
Door d© regeering is ajangekocht een) partij Amer.
lijnkoeken, merk AWLC., welke ongeveer 25 Septem
ber a.a. verwacht tcordt t© Rotterdam.
De lijnkoeken worden te koop aangeboden uitslui
tend uan Nederlandsche landbouwers op de condities
der Rotterdamsche graanbeura tot den prijs van
f 116 per 1000 KG. boord/spoorweg naar loods te
Rotterdam, betaling oontant zonder korting etn ver
der op de door den onjdiergoteekende to stellen voor
waarden. x
De N. V. Lte Gné en Bolle,'s Commissie-handel' te
Rotterdam. Boompjes 34. is belast met de aflevering
en factureering. Gegadigden gelieven vóór of op 26
September aan genoemde firma telegrafisch op te
geven (telegram-adres Legué, Rotterdam):
lo. welke hoeveelheid zij wenschen te betrekken;
2o. wlö de lijnkoeken In ontvangst zal nemen,-
Coöperatieve Landbouwveseenjgingeni hebben bij de
toewijzing de voorkeur. Overschrijden de hoeveelhe
den. door hen opgegeven, het totaal der partij, dan
geschiedt de toewijzing pondpondsgewijze. Bereiken de
hoeveelheden, door hen opgegeven, het totaal der
partij niet, dan wordt het verschil pondpondsgewijze
aan de overige aanvragers toegewezen.
De Directeur-Generaal van den
Landbouw,
(get.) P. VAN HOEK.
DB „ANTOMAAT" GEZONKEN.
Door Lloyd's te Londen werd uit Gothenburg eetn
telegram ontvangen meldende dat bet Nederl. stoom-
Bchfp „Automaat" dat 17 dezer van Grlmsby naar
Rotterdam vertrok» ln de Noordzee Is gezonken. Om
trent het lot des opvarenden werd niets vermeld.
;en gehandeld heeft on dat het geen verwijt toekomt
Echter ia spreker er tegen om met een amendement, als
door don Keer Visser bedoeld, aan to komen. Als ex
op de vergadering zulk con amendoöient met aller
lei (lichtingen komt, vreest voorzitter, dat het voorsel
Zaandijk juist zal vallen. Na nog ecnlge bespreking
over net terrein te Schoorl tusschen de hoeren Ds.
Haars en W. C. Visser, geeft de heer P. Haringbuizen
in overweging, de afgevaardigden, wat dit betreft, geen
Imperatief mandaat te geven, wordt goedgevonden.
Wordt vervolgens besloten do vergaderingen weer per
convocatie bekend to maken on den bode Pool f 10 meer
vergoeding daarvoor to covcn.
Do Min. van Binn. zaken hooft in oen missive be
richt gezonden, dat er nog geon zekerheid is, dat het
zelfde bedrag als tn 1914 Bcschlkbéar zal zijn voor
tuberculosebestrijding. Het hoofdbestuur van Het Witte
Kruis bericht, dat ae stichting Heidehcuvel thans niet
beschikbaar Is en ter beschikking van Het Roode Kruis
is gesteld. De hoor P. Haringhuizen bespreekt dat
onze wijkverpleegster zuster Haftslnck opleiding znT ge
nieten en verplicht zal zijn diploma to behalen ais huls
bezoekster. Duarloo moet zij 'naar Alkmaar on ook
naar een plaats waar een consultatioburedu u». Er
moet gedurende dien tlfd een plaatsvervangster zfjh.
Onze afdccllng en de Gezinsverpleging willen elk dc
helft Üer kosten dragen. Na eonigo discussie wordt
algemeen goedgevonden, om de helft van do kosten
bïj ,tc dragen, echter mag dio helft oen maximum van
f 45 niet to boven gaan.
BIJ do rondvraag zegt do Koer A'. Winkel uït Moerbeek,
dat daar een 23-tal dames ook genegen zijn tot deelname
aan den cursus voor eerste hulp bij ongelukken en ver
bandleer. Spreker vraagt of Dr. Maats in Moerbeek
een cursus zou kunnen Instellen of dat daaraan be
zwaren verbonden zijn. Voorzitter vreest dat Kct wel
wat bezwaarlijk foor Dr. Maats zal zijn. doch het zal
met dokter cn do zustor overlegd worden.
Itlerna sluiting.
DE OORLOG EN HET SPEELGOED.
In het Handelsblad lezen wie:
Zooals allo winkeliers lm weelde-artikelen», onder
vinden ook de winkeliers In speelgoederen den na-
deellgan Invloed van den oorlog. Er wordt veel min
der speelgoed verkocht dan an,ders oni onaangeroerd
staan soms dagenlang de poppen en paarden en scha
pen en koeten, en honden ach tér de glazön schuifdeu
ren der kapten ©n ongeopend blijven dlo blofc- on Icg-
doozen. Maar op éen artikel heëft, wat den verkoop
aangaat, de oorlog ©en gunstlgen invloed gehad
Voor zoover er dan nog wat verkocht wordt, zijn het
doozen soldaten, trommels, trompetten, sabels, uni
formpetten en heele uniformgarnituren-
In een bekenden, speelgoedwinkel; te Amsterdam
verteldë men ons, dat de Belgische soldaten al uit
verkocht waren,, maar daarvan was die voorraa,d trou
wens niet gnoot geweest. Frapachen, Duitschen en
Engelschen gingen" Oog voortdurend. Men had het
eens met wat anders geprobeerd: de soldaten, kanon
nen, forten en ander militair speelgoed werden upt
de uitstalkast weggenomen en er werden fröbelarti-
kelen voor in die plaats gelegd. Het resultaat was, dat
er haast niets verkocht werd. Maar niet zoodra ruk
ten de soldaten, weier de uitstalkast binnen met hun
krijgshaftige, omgeving van uniformstukken en ge
schut, of de koopers kwamen terug. Om toch maar
aan de vraag te kunnen voldoen, werd! zelfs beslag
gelegd op de monsters btj die groseiers. Nog een
merkwaardig staaltje: soldaten tn de uniform van
een eeuw geleden vonden geen koopers.
In meer dan een speelgoedwinkel vertelde men
ous, dat er vóór den oorlog Juist een verminderde
vraag naar soldaten was. Meermalen kreeg een win
kelier, die een doos soldaten wilde verkoopen,.,, ten
antwoord: „Dapk u, lk ben tegen het mültalrlBme."
En nu? Ér moet zelfs ©en tijdlang een schaarschte
geweest zijn ln uniformgamituren
Verschillende Oorlogsberichten.
IN DE LOOPGRAVEN
Philip Gibbs. de correspondent van de „Daily Chron",
aldus het Hdbld.. zendt van Zaterdag 19 Sept. een
uitvoerige beschrijving aan zijn blad over den slrijd
in Frankrijk en over „het werk" der soldaten in de
loopgraven.
Hij verhaalt dat hevige stormen woedden over de
Britsche linie, dat .zware regens de loopgraven onder
water zeilen en merkt dan op: Onze soldaten hadden
in de beide laatste dagen den zwaarsten tjfd sedert het
begin van den oorlog. Hun zenuwen waren tot het
uiterste gespannen.
„Enkele oogenbllkkcn voor ik dat schreef héb ik
ecnige van onze soldaten gesproken, dlo met een spe
ciale opdracht de loopgraven verlieten. ZIJ zijn ais
lieden die in een folterkamer Zijn geweest en onverge
telijke en onzegbare gruwelen hebben ondergaan. Met
modder bedekt, hun gelaat besmeerd met een grauw
achtige kleur, tot het gebeente verkleumd door den
De correspondent merkt dan op, dat de Duitsche
troepen in „goede orde" terugtrokken op zorgvuldig
voorbereide stellingen op de hoogten noordelijk en
oostelijk van Noyon. aan de overzijde van de Oise en
zuidelijk boven Soissons en de Aisne.
Zoo hebben zij het ons buitengewoon moeilijk ge
maakt om het langliggende marsehland tusschen deze
beide rivieren, dat door kanalen doorsneden is. ov*-
te trekken. Het is voor ons vrijwel onmogelijk infan
terie, of cavalerie, nog minder natuurlijk zware ka
nonnen, over dit drassige land te zenden, dal na dezen
regennacht oen waar moeras ts geworden en het is daar
om voor ons noodig ons zelf te verschansen.
"De Keer Gibbs merkt verder op, dat de Duitsche stel
ling wel te voren moet zijn in gereedheid gebracht, daar
het onmogelijk zou zijn geweest, du zware kanonnen
die de Duitsch'ers gebruiken en die op een grondlaag
van beton zijn opgesteld, over den weeken drassigen
grond in stelling te brengen! Die zware stukken moe
ten wel Van te voren zijn opgesteld.
Met groote waardeering spreekt de correspondent van
den moed der Zouaven die bij den strijd van Sois
sons nieuwe lauweren behaalden en steeds opnieuw
chargeerden ondanks het doodelijk vijandelijk vuur tot
de vijand uit zijn stelling was verdreven. En dan ver
volgt hij„Gisternacht deed de vijand een aanval on
der dekking der duisternis. Hij was gericht tegen de
Engelsche linies rondom Soissons van Chavigny on
Nalzy-le-Chateau. Géneraal von Kluck. de bevelheb
ber van den vijandelijken rechtervleugel, gaf last tot
een algemeenen opmarscli der infanterie tegen onze
eerste verschanste linie, terwyi zijn artillerie onze po
sitie trachtte te ontdekken en onze mannen te ontze
nuwen.
Alle nachtelijke aanvallen zljh onlzenuwd cn in dien
nacht, toen dc wind gierde cn de rogon in stroom dn
neerviel, .hadden onzo mannen al hun moed noodig.
De shrnpnels floten mol den wind cn menigeen viel.
maar de vijand was niet van den rechten aard om
onzo mannen uit do verschansingen Je verdrijven.
Integendeel, zooals een van hen mo zeide, „zff gin
gen cauwer terug dan ze kwamen. Onze kanonnen leg
den hen neer en ons geweervuur maaide hen weg bij
hoopen. Ze konden ons niot naderen on toen ze terug
trokken bleven hun dooden en stervenden ln den regen
liggen, zoodat we medelijden met hen hadden."
Ts volgens den schrijver do Duitsche soldaat in hét
gevecht man tegen man do mindere van zijn tegen
standers. de Duitsche artillerie is uitnemend.
Zoodra een von ons het hoofd boven de loopgraaf
uHsteekt". zeide een soldaat, .„wordt het door een shrap-
nel weggeslagen. We moeten op den grond blflVen lig
f;en". De juistheid en snelheid van uc Duitsche ortil-
erio is vooral to danken, meent Gibbs, aan het voor
treffelijke werk der Duitsche avlateurs, dlo do stellingen
van den vijand aanwijzen door papiertje to laten val
len of bommen, dio als rooksignalen dienst doen.
Het ernstigste in dezen gruwclijken strijd is het lot
der gewonden. De onophoudelijke regen van projec
tielen maakt het do ambulances onmogeljjk de gewon
den op to zoeken en deze blijven, dus zonder hulp
op het slagveld liggen.
En de heer Gibbs doet uitkomen, dat men zich moet
voorbereiden op zeer zware verliezen.
DB KATHEDRAAL VAN REBUS.
Uit Londen. 23 September, qan de N.R.Ct. De cor
respondent van de Evening News en Daily Mail. heeft
Dinsdag een tweede bezoek aan Reims gebracht. Vele
van de schoone beelden, welke den westelijken gevel ver
sieren, zijn hoofdeloos. Do klökkeloren is ingevallen
en de klokken zijn versmolten. Het Is echter voorname
lijk het schip, dat geleden heeft, en herstel van hel groot
ste gedeelte 'der beschadigde partijen schijnt mogelijk.
Dertien yan do 130 Duitsche gewonden, .dio in dc
kathedraal lagen, zijn in de vlammen omgekomen
Er was geen tijd om h'en nog te redden.
Uit Berlijn
Vanwege het groote hoofdkwartier wordt het volgen
de meegedeeld:
De Fransche regeering heeft beweerd, dat er voor
de beschieting van do kathedraal van Reims door de
Duitschcrs geen militaire noodzakelijkheid had be
staan. In tegenspraak 'daarmee wordt hét volgende
geconstateerd
Doordien de Franschén de stad Reims, door het op
werpen van sterke verdedigingswerken, lot het hoofd
steunpunt van hun verdedigingslinie hadden gemaakt
dwongen zij 'zelf de Duitschers tot den aanval op dc
stad. met gebruikmaking van alle middelen, die tot
dat doel noodig zouden blijken. Op bevel van het
Duitsche legerbestuur moest de kathedraal gespaard
blijven, zoolang de vijand niet voor zijn verdediging
partij trok van 'het bouwwerk. Sinds Zondag woei
van de kathedraal de witte vlagx die door de Duit
schers werd gerespecteerd. Niettemin konden wij
constateeren. dat in een der torens een waarnemings
post was gevestigd, -om onzo positie te verkennen.1
hetgeen ook de goede uitwerking verklaarde van het
Fransche geschut op onze aanrukkende infanterie. Het
was noodig om dien waarnemingspost te verwijderen
Dit geschiedde door granaatkartetsvuur van onze veld
artillerie.
Ook thans nog werd niet aan ons zware geschut
toegestaan, op de kathedraal te vuren. Zoodra de
waarnemingspost verdwenen was, wgrd de' beschie
ting geslaakt.
Voor zoover wij 'Eet lettonen zién slaan de torens
en de buitenmuren van de kathedraab nog onver
meld overeind. Het gehinte van het dak is verbrand.
De aanvallende troepen zijn dus slechts zóóver ge
gaan. als zij beslist gaan moesten. De verantwoor
delijkheid van het gebeurde valt terug op de Fran
schén. die van het eerwaardige bouwwerk, onder de
bescherming der witte vlag, misbruik hebben pogen
to maken.
DUITSCHE SOC.-DEMOCRATEN.
Uit Berlijn, 2 2September. De Dudtsche sociaal-de-
mocratlsche vereenigingen loten nog steeds tellen, hoe
veel er van de Ideen ln, het veld staan. Te Lelpzig
la dit getal 10.835 van dlo 40.934 leden.
MIchael Schwarz, leider van de jong-sociaaldemo-
craten, in Beteren., heeft den, 9dien dezer voor, huiten-
gewone dapperheid! en daarbijl betoomde volharding
het IJzeren Kruie gekregen,,
Do in oen Badenech reglmentt dienende vrijwilliger
Brettenbach, die na de amneetle uit het vreemdelin
genlegioen Is teruggekeerd,, heeft zich in, de laatste
gevechten zoo onderschelden, dat hij bevorderd is en
hean eveneens het IJzorew Kruis is toegekend.
UIT RUSLAND.
LONDEN», 23 September aan de N. R. Ot. De oor
respondent vap de Times te St. Peterslburg geeft een
overzicht van de sterkte der Duitsche legers tegen
over het RusaüBcke front-
8 legerkorpsen staan tegenover het Russische le
ger van generaal Renn,eiiJ<ampf, terwijl nog 14 leger
korpsen langs het oostelijke front zijn opgesteld. Mon
denkt, dat daarvan 6 korpsen, gelegerd zijn in het
gebied van Posen en in de vestingen van het, Welch-
selgebled, terwijl er zich 8 zouden pevinden m de
streek v^n, Breslau of bij de Oostenrijkers.
Van een totaal van 42 legerkorpsen zou Duitsch
land,, volgens defze,n correjapopdlent, er 22 aan heit
oostelijke en 18 aan liet westelijke front hebben,;
de overige 2 zouden, lm het binnenland staan,
TER ZEE.
Uit Londen. De admiraliteit maakt bekend» dat den
12den September van oen Engelsch schip ln den Nd.-
AtLantlsehen Oceaan, bericht, is ontvangen, dat het de
palcetboot Spreewald vam de Hambrurg-AlmerikaUjn,
die in eein hu lp kruiser Is veranderd, had huitge -
maakt.
Het totaal aantal D.uiteche vaartuigen, tot n<*S
toe door de EugcJschen op zee of in havens buitge
maakt, bedr&r.gt 92, waarhij nog 95 moeten worden
gevoegd, die bij de oorlogsverklaring in Engelsche
lia,v«ns zijn achtergehouden,. In het geheel zijn dus
op het óogenblik 187 Duitsche schepen to, Eu®elsoh©
handen.
Daar staat tegen over dat die Duitschers hij de oor
logsverklaring 70 Engelsche schepen in, hun havens
in beslag genomen of tot zinken gebracht van, de
4000 Engelsche schepen die ter zee waretn.
DE IN DEN GROND GEBOORDE ENGELSCHE
KRUISERS.
Uit Londen
Tachtig overlevenden van het gevecht in de Noord
zee zijn te Harwich ontscheept. Men gelooft dat er in
liet geheel een 700 gered zijn.
Dertig-niet-gewonde Engelsche officieren zijn na het
zinken van dc drie kruisers opgepikt en in Harwich
aan wal gebracht.
Zij hadden tot zelfs hun kleeren verloren en waren
gewikkeld in zakken, sjaals, ©nz.
Uit IJmuidem:
Wocnsdagmorgen' zijn ruim 260 geredden van de
Engelsche kruis-ers per extra-trein van Amsterdam ver
trokken; de stelling-commandant van Amsterdam zul
bepalen waar Zij 'geïnterneerd worden.
Behalve de commandant van do Hogue, die tevens
commandant van het smaldeel was, zijn cr In 't ge
heel 23 officieren gered, onder wie drie scheepsdok
ters en een vloolpredikant.
Te IJmuidcn zijn voorloopig achtergebleven 21 ge
wonden en zieken; slechts één van hen, {lo hoofd
machinist yan Hogue, Is zwaar, do<ch niet levens
gevaarlijk. gewond. De overigen zfjn slechts licht ge
kneusd of ongesteld tengevolge van lang in hét
water te hebben gelegen. ZIJ maken het over het qj-
gcmcen goed.
Nader Uit Amsterdam:
Woensdagochtend omstreeks 10 uur kwam aan het
Centraalstation to Amsterdam een extra-m-in uit IJmui
dcn met '206 van de geredde Engelsche schipbreukelingen
aan. To 10.57 vertrok de trein naar hot interneerings-
kamp to Gaastcrland, waar reeds de Belgische sol
daten zijn ondergebracht.
Op het perron was dc heer E. J. Labarrc, de En
gelsche vlcc-consul te Amsterdam, aanwezig. De zee
lieden werden onthaald op verschillende versnaperingen;
sigaren, chocolade enz
Ongeveer oen uur bleef de trein aan het Cóntraalstation
to Amsterdam staan. Toen werd beslist, (jat do geredden
v.la Amersfoort gebracht zouden worden naar Gaaster-
land, om er -to worden geïnterneerd.
Kolonel Schott, de plaatselijke commandant, kwam
dit besluit officieel aan den luitenant van het begelcidings-
detaohement meed celen.
„Portiereji sluiten", gelastte stationschef Kropols pn
even later stoomde do trein langzaam het station uit.
En .toen schalde cr plotseling onder de stationskan ©cu
«laverend gejuich op, .aangeheven door do menigte op
do perrons.
Zwaaiend met hun petten en wuivend, beantwoord
den de Engelschen deze ovatie met een telkens héilhaald
krachtig „hip hip hip hurrahf". dat klonk zoolang de
trein door het station roed.
Uit Hoek van Holland:
Gistermiddag zijn de ïyken der aangebrachte Engel
schen, dgar zij niet herkend zijn, gefotografeerd. De
fiewonilcn gaan morgen naar Balk in Friesland. Do
oods der hal wordt mu Ingericht voor hospitnul. N.R.Ct.
Uit Londen wordt nog gemeld, dat zonder den.ernst
van den tegenslag te verkleinen, do Engelsche bladen
•eggen dat men de beteekenis daarvan toch niet over
drijven moet. Zij wijzen cr op. dat de opstelling van de
Engelsche vloot haar blootstelt aan dergelijke ramppn
wolko van den aanvang van den oorlog zijn voorspeld,
en 'Welke aan don werkelijkon toestand niets afdoen.
Het Ilaagschc correspondentiebuivau meldt:
De to de bladen opgenomen berichten betreffende hét
overbrengen van do geredde Britsche schepelingen naar
eht kamp in Gaastcrland hebben ten onrechte den in
druk gewekt, dat zij aldaar zouden worden geïnterneerd.
Naar wff van dc meest bevoegde zijde vernemen, Is
aan bedoelde schepelingen, die overeenkomstig de be
ginselen van hét volkenrecht niet voor interneerflng
in aanmerking komen in voormeld Icnmp in afwachting
van hun ophanden zijnd vertrek slechts 'op doelmatlgo
wijze cene 'tijdelijke verblijfplaats geboden.
Het. Duitsche bericht.
Telegram van het ministerie van buitenlandsche za
ken te Berlijn aan hot Duitsche consulaat-generaal te
Amsterdam, d.d. 23 Sept. 1914.
De marinestaf bericht: „De Duitsche onderzeeër „U"
9" heeft 15 zeemijlen ten noorden van Hoek van
Holland een aanval*gedaan op de Engelsche pantserkrui
sers „Aboukir". „Hogue" en „Cessy'" en alle drie doen
zinken. Twee derden van de Ëngelsch© bemanning ver
dronk. De rest werd door Engelsche en Nederlandschö
schepen 'opgenomen en grootendeels naar Nederland
gebracht.
Duitschland heeft bij dezen aanval, geen enkel man
verioren. De onderzeeëer Is onbeschadigd teruggekomen"
VERLORENEN.
Bij den snellen terugtocht van hét Duitsche leger
zijn in de bosschen van het Marne-gebied honderden
Duitsche soldaten achtergebleven, afgesneden van den
troep, verdwaald, gewond, uit het verband geworpen.
Veertien dagen is het reeds geleden dat het leger
wegtrok, tnaar nog steeds zwerven die verlorenen door
de bosschen. in kleine 'troepjes zich verschuilend, of
alleen, bang bij ieder gerucht.
A' Een .correspondent van do „Tfmjcs" vertelt van Ken.
„Over een uitgestrekt gebied zijn zij' in groepen ver
spreid en in meer dan oen beteekenis verloren mannen.
Zij zochten, van hun troep geraakt, .©en schuilplaats in
dezelfde bosschen waar honderden hunner kameraden
liggen bleven en stierven aan Kunne wondon. Tot wan
hoop gedreven door honger en den pestilenten stank
die thans to deze bosschen hocrschl, sjuipen de vluch
telingen .te voorschijn na zonsondergang op jacht naar
voedsel, en verlialen van hun strooptochten, beangstigen
de boeren.
Dagelijks worden klopjachten gehouden. Maar de
Duitschers zijn geen gemakkelijk gevangen vogels. Mis
schien lieten zij iicn spoediger vangen, wisten zo,
waar zij zich* bevonden, en dat Kun hoofdleger reeds
meer dan honderd mijlen ver is teruggetrokken. Dochf
zij weten daar niet van .Worden zij gevangen genomen
on vernemen de feiten, dan scKfjhén zy verbljstenf
cn toon en zich verheugd dat voor Ken Ket vechten
is afgcloopen.
Menigeen onder hén Keeft vier of vij fdagen achter
een gezworven zonder voedsel, gf geleefd van beetwor
tels en knollen uit het veld. Hdbld.
