Staatsloterij.
f 7 of 7
Bpaunight-ld: 2 mnandon gevangenisstraf.
N. A. C. Bijl, Behagen, mlnhnrijdolJng:
dogen hechtenis.
H. J. Gardes, Wervershoof,, veroorzaken van dood
dcor schuld: 14 dagen hechtenis.
F- Pa.craao, Alkmaar, feitelijke aanranding der eer
baarheid: 6 weken gevangenisstraf.
K. Moot. Ilembrock, beleedlglpg d.d. ambtenaar:
f 15 of 10 dagen hechtenis.
P. J. v. d. Molen, Aadijk, beleedigipg d.d. ambte
naar: f 7 of 7 dagon hechtenis.
OUDE NIKDORP.
Alhier Is samengesteld) een, plaatselijk, steuncomité,
bestaande uit allo tedetn, van don, Raad dér
TREINVERBINDING NHDERLAND<-BERLIJN.
Naar de Tel. moldit, zal binnenkort een direct©
treinverbinding weden tot stand komen tusschon Ne
derland en Berlijn.
HET WITTE KRUIS.
Dingdag Js te Amsterdam de 56st.o algemeen© ver
gadering -rehouden van de Noordbollandsche Yereenh-
ging Het Witte Kruis onder leiding van den voorzit
ter, mr. dr. H. J. C. vun Tienen.
Voorzitter deeldo medo, dat wijlen de heer Kruse
in an, te Velp 1/14 van zijn vermogen aan de vereeni-
glng heeft vermaakt, dn,t) de ointametti.Tgsoven te Hil
versum thans In volle werking Is op dat hot gesticht
Heldeheuvel hij Hilversum aan hot Roode Kruis ten
waarvan voorzitter ls de Burgmeester, secretaris de j _r.TV>.K,_.0
heer J. Nagelhout on pennlmriooootar <V, heer J. Ligt- SS^SSt^
hart.
EEN VEELBELOVEND JONGMEN8CH.
J. Bar nou w ls het ledental In 1913 vermeerderd met
ruim 2000'Aangedrongen wordt op het aanstellen
van moer wijkzusters, vooral ter bestrijding van bo—
vifcu W1J1UUBIUII
Da 18-Jarlg» P. S. van Alkmaar, zoo lozen we in amettelljke ziekten..
de Alkm. Crt... dlo gisteren op aanwijzing der Alk- i De begrooting voor 1915 sluitende In ontvangst en
maaraho politie, die door eén, aan eon vriend, eoschr©-uitgaaf mot f 82.942 (met een nadeeUü saldo van
ven brief achter zijn verblijfplaats was gekomen, uit f 2938) word goedgekeurd.
Ha,iilrur«n naar hier werd overgebracht, hieeft heel wa'- Verschillende voorgestelde! wijzigingen der statuten
op zijn, kerfstok. Da Utroclitsahe rechtbank, heeft door de oommissie van advies opgemaakt, worden
goedgekeurd. Het voorstel om secretarie on penning-
ln óon pe|rsoon| te vereenIgm, werd op voor-
hem gisteren, wogyens diefstal bij een familielid te
Utrecht van oen gouden horloge, een gouden ket- JI
t'ng en een gouden ring bij verstek veroordeeld tot stel der ^dëeÏJing' Beider verworpen.
6 maanden gevangen lsstraf. -*•
In verschillende plaatsen van onp land heeft hij
ln hotels gelogeerd onder valsche namen en verdween
zonder te betalen. HU bezigde de namen: J. Hag-
inei-stor, P. Smits van Wa-vsbergen,. Schuring», J.
Hofmoester, Elzlnghe Waeslx-rghe
To Alkmaar heeft hij zlcb schuldig gemaakt aan,
diefstal van verschillende goederen uit, een pakhuis,
waarvoor hU v.lch voor do rechtbank aldaar zal hob-
ben te verantwoorden. Maar ook voor ver schillen,do
andere rechtbanken in ons laad aal hlji moeten te
rechtstaan-
In Amsterdam stal hU' nlt de hut van een machi-
nfet 3q klasse, uit Alkmaar afkomstig en. mot dwien
hU bevriend was. diens diploma. 'HIJ meldde zich
als J. Hagmeteter aan bU een Amsterdamsche stoom
vaartmaatschappij om te eolllciteeren naar de betrek
king van machinist 3e klasse, hoewel" hij valn macht-
ncs niet ln het minst vorstand" heeft, doch „.gedekt"
als hij was door het gestolen, diploma alsmede! een
keuringsattest. Don volgendon dag werd' hU aange
nomen, voor drie Jm,ar en. kreeg van eem, kapitein, een
papier, goed voor f '207. f 200 handgeld en f 7 mis
geld. "hetwelk hem op hert, bureau dertf maatschappij
werd uitbetaald!
In de woollge dagen van. begin Augustus bvetrvoeg"-
de hij zich als J. Hacmeister bU bet Duttsche ge-
Tot b^Ruursleden werden gekozen de heeren mr.
H. J. c. van Tienen, to Amsterdam. H. W. Tereee,
te Alkmaar en D. H. Prtop, te Avenhom,
Het laatste punt der agenda, een voorstel der af-
deellng Zaandijk, beoogendo terreinaankoop onder
8choorl, werd in verband met de tijdeoinatandiig-
heden Ingetrokken.
NIEUWE NIEDORP.
I October ea. zal het 35 [aar gereden zijn dat de
lieer B. Slcswerda alhier als hoofd der school No. 1
to functie Irad.
WINKEL.
De Nutsvergadertog, gehouden ten huizo van den
heer A. Wit. was slechts matig bezocht en toch moest
hierin worden opgemaakt het wiuterprogrammaNu
min of meer uitvoerige discussfen is besloten in over
eenstemming met den wensch van het Hoofdbestuur,
zooveel mogelijk op dezelfde wi[zc voort to gaan, doch
niet direct feestavonden te organiseeren. maar voor
November te vragen een spreker van het hoofdbestuur
coi voorts een verdere regeling te doen afhangen van
de omstandigheden.
Tot beheerder der spaarbank wordt herbenoemd de
heer C. Meurs en tot commissaris der spaarbank de
heer A. Egmond. Tol commissaris der bibliotheek wordt
benoemd de heer A. Volger.
Bij het opmaken der begrooting ts gebleken, dat
zantschnp te 's-Gravenhage. om te vragen waar hij Ij'et Departement over geringe middelen heeft te be-
zich moest aanmelden voor de Indiensttreding bU schikken, dit dienstjaar, en noode moest worden be-
het Duttsche loper lr..:ovolge den, oproep tot mobillh sloten alle ^ubsidlön tot de helft te verminderen.
and hadden toegebracht. ZIJ beweerden volstrekt niet
een beslissende overwinning to hebben behaald. In de
sntie.
zich even verwijdorde, nam hU e&n tweetal kaarten
welke voorzien waren mn den, stempel vnin, hot
De bibliotheekcommissie is gemachtfgd. om wonneer
Terwijl de ambtenaar. die hem te wioord stond, hel dienstig kah zijn, boeken to verstrekken voor onder
de wapenen zijnde militairen.
ONTSPANNINGS-8 EN ONTWIKKELINGSAVOn-t
Dultscbe g^Tjantschap en welke hlji d"oor invulling! en, DEN..
va's'ho ondertcckenirig' tot betallugsman,daten maak
te. Zoo heeft hU o.m. een gTooten autotocht, waarbij
oojc Alkmaar werd aan vod aam. gemaakt. Aan het
gezantschap was hij verwoon naar Wezel.
In lasingen, waar hU eenlgen tijd in een hoteil
doorbracht, hetwelk hij evenals verschillende hotels
ln andere planteen., o.fl,. Groningen en Leeuwarden»
zonder betaling verliet, nam hij een aan een logeer
gast bohoorende handtaBch mede, waarin zich o.m.
een odrag van f 85 bevond.
DRTT3 BELGISCHE VLUCHTELINGEN.
Zoonis do corrcspondicm.t vaini het Hdhld. te Win
schoten reeds kort. poloden meldde, kwamen daar
Zaterdagavond drie Betoetnj nam. dito voor Luik hoddojn
gevochten, door de Dn'techers krUrasgevangen wa
ren gemaakt, en daarna door dezen naar het kamp
te Soltau, ten Oosten van Dromen, op de Luneburger-
holdo. waren, gezonden.
Wij hadden, schrijft onzo oorreopondemt, oen on
derhoud met bon. Ze kwamen uit Varvlors, Brussel
on Ostondo. De eerste sprak Fnansch, do bolde tijdle
ren ook Vlna.msch.
Natuurlijk bobben w oen avontuurlijke* relw gehad.
Toen men, fn, hot kamp hun vertrok had bemerkt,
zat het drietal op een vrU grooton afstand va» Sol
tau hi eon boom. Ze gingen dos nachts.Jn de rlchWIng
van Bremen en daar gekomen gaven zo zich ultvoor
matrozen, die vlor dagen voor den oorlog Antwerpen
hadden verlaten, om ln Hamburg op hot schip te
gaar., loon ze daar kwamen, was het schip vertrok
ken naar Bremen,, zooala memi hum had vertoldi Tweo.
hunner waren Hollondeche matrozen, (aan de Belgi
sch o grens, waar ze goed! bekend) waren) on dei der
de ^on Italla,ansche.
En nu waren ze ln Bremen gekomén en was ook
daar het schip weer weg. Ze moesten 0|U naar Hol
land.
Dat was in orde, de Hollanders konden doorgaan,
maar met den Italiaan was het bedenkelijker. Door
hem hadden zo nog een vrij langdurig onderhoud.
HIJ had pijnlijko voeten cai gaf daaraan In. een on
bewaakt oogenbllk in hot Fransch lucht. Maar ten
slotte liep het los en kwamen ze uit Bremen, op
stap in de richting van Holland. Overdag rustten ze
bij voorkeur op een plaats waar welmi'g of geen men-
schen kwamen,, terwijl ze dos nachts hun marsch ver
volgden, waarhij die Noordster ejx die Groote Boqt, hun
tot richtsnoer dienden.
Het ging alles goed tot Weener, ruim-twee uur
van de Hollandsche grens. Daar werden ze eens weer
aangehouden en elngesperrt. Vooraf echter waren,
ze door het Weepefrmoor gekomen, zoodat ze tot
hun midden onder het veen zaten. Maandag 21 Sept.
waren ze op marsch gegaan en in den morgen van
Zaterdag 26 Sept. gelukte het hun te Weener een
pas te krijgen na<ay Holland, na een hangen nacht
te hebben doorgebracht.
Eenmaal hn)d'deni ze den, naicht doorgebracht ln het
stroo in een boerenschuur, waar men hun midden in
den nacht had! gewékt met dé boodschap, dat de
wacht er was.
„Moeten we alle drie nnnr beneden komen?" had
een der Ylasmsch sprekenden gevraagd, omdat za
het liefst den. Fransch sprekend© op de hooischelf lie
ten. Allen moesten komen en ze redden zich er
uit, ofschoon hun militair ondergoed nog wel was
gemerkt.
Van Weener dan gingen, ze over Bundé en Nieuwe-
schans ongestoord n,aay Winschoten, w®iar ze zich
zelf hij den burgemeester as.nmeMlden.
In Duitschland was hun gezegd', dat Holland zeer
Dultsch gezind wns en het drietal had zich voorge
nomen naar omstandigheden, bij dejn burgemeester te
handelen. Bleek hij hun, Dultsch gezind te zijn, dan
zouden zU de matroos blijven spelen met hun Duit-
sche passen en hun valsche namen
Bleek echter de burgemeester neutraal te zijn.
dan zouden ze hem volledig inlichten en hun waren
naam op geven-
Spoedig waren alle drie het er over eens geweest,
dat de burgemeester volkomen, neuitraal .en eén braaf
man was en daarop adlden, zij zich lm hun ware ge
daante getoond: krijgsgevangen. Belgische soldaten,
ontvlucht uit Soltau.
Sedert 21 September hadden ze 15 uren ongeveer
geslapen en nu sliepen ze Zaterdagnacht voor het
eerst weer op stroo.
Ze hopen van Winschoten naar Den Haag te gaan
naar den Belgischen consul en verlangen vurig weer
met hun Belgische wapenbroeders in het vuur te
gaan.
TARWEMEEL.
Naar het Centrum verneemt, ls het vrij zeker, dat
mot eenige dagen de voorraajdian' tarwe en tarwemeel
van alle tarwe m oei fabriek cu\ ln ons land door de
regeering zullen worden onteigend.
Voortaan zullen de meelfabrieken dan de tarwe
van do regeering ontvangen en voor haar verma<lep.
De distributie van; het tarwemeel zal dan verder
van mgeerlagswege geschieden.
Do schoolopziener in het Arrondissement Helder.
Jicefl aan de onderwijzeressen on onderwijzers in dat
district ecno uitnoodiging gezonden^ om voor do mi
litairen. opgeroepen voor de mobilisatie in humiff ka
zernen. forten of veldtenten, voordrachten of cursussen
on nIwikkclingsavonden te houden. Deze uitnoodiging
geschiedt op. verzoek van don minister van Binnen^
landschc Zaken.
BRAND TE ZAANDAM.
To Zaandam ontstond ln den nacht Van Maandag op
Dinsdag brand ln hot bekende gebouw De Stén de
tooneolzaal van den heer Jh, PioBt. Daar do boloiadert-
do porceelon bijna allén van, hout waren, '•broldde de
brand zich uirt» Dé bamkotbokkorU van "den heer Beut-
ler mot de woning gtogon. In vlammen op. Een melk-
slijterlj en lunchroom volgde. Andere pejrcoelqn kre
gen wol Bchade, maar hieven behouden.
8de KLASSE, 2© TREKKING.
HOOGE ItotJZEN.
f 25.000: 2665.
f 1000: 6704 10918.
f 400: 1520 4087.
f 200: 8584 6209 9725.
f 100: 41
1832
9705
12296.
86
Prijzen Vap f 45.
8149
6782
8618
10727
8886
16102
18667
93
173
808
008
794
896
158
695
376
177
914
609
927
953
213
726
325
224
962
615
11021
960
838
740
536
204
990
678
45
993
883
771
G23
841
6053
690
76 14014
480
798
632
866
177
781
89
16
508
813
640
415
179
749
190
17
506
816
667
432
272
754
293
169
613
826
668
496
349
822
871
175
634
850
673
603
371
824
478
191
647
875
676
581
410
895
658
200
648
903
681
606
434
902
666
205
828
916
760
641
534
976
586
219
841
923
798
655
664
987
664
234
852
19018
823
686
646
995
691
851
906
53
878
714
742 99
8 747
854 17012 13
954
746
772
9049
764
419
56
166
1019
757
780
60
823
531
140
163
61
827
813
80
838
648
141
255
160
832
814
84
892
650
199
265
178
844
846
130
895
611
825
282
234
881
898
180
903
626
390
284
243
908
916
187
960
746
405
288
297
4007
978
198
12074
764
422
292
837
23
7032
221
89
806
445
306
536
84
84
231
93
827
542
818
663
55
60
244
114
866
590
386
590
71
132
258
127
880
601
898
604
187
144
263
160
956
652
413
626
248
244
278
311
918
671
420
649
283
263
336
395 15019
711
459
676
401
290
342
404
25
720
460
714
412
310
847
437
69
760
481
860
456
323
872
456
145
786
553
2067
456
380
456
607
234
797
586
89
459
895
474
591
236
832
692
166
640
616
522
606
278
836
636
246
601
625
646
629
805
853
653
257
634
566
687
698
380
883
736
294
758
569
710
699
383
898
754
297
796
601
721
889
608
899
774
313
889
664
742
898
614
918
793
354
965
706
751
13086
657
954
909
892
6014
712
786
89
611
18044
969
477
36
748
930
96
617
52
20034
625
39
804
961
104
618
56
77
585
190
815
10088
127
646
140
154
700
249
833
66
163
671
311
211
719
286
890
67
183
693
316
225
722
302
908
96
203
699
858
289
752
878
933
108
891
708
865
452
781
467
998
179
896
713
879
473
807
485
9042
•881
405
722
476*
484
808
491
83
467
423
727
484
545
824
582
93
483
451
797
506
695
841
636
198
611
597
861
610
731
863
654
843
624
611
862
538
742
888
691
358
637
768 16010
574
763
8002
747
868
658
833
33
650
801
47
772
419
676
844
100
662
929
Verschillende Oorlogsberichten,
HET LEGER VAN DEN KROONPRINS.
Het eerste Duitsche leger dat op Fransch' gebied
duchtig klappen kreeg, was dat van den Kroonprins.
Dat redde Parijs. En tot dusvor is dat een geheir^
geweest. Tijdens de overwinning kenden do Franschen
neg niet den omvang van bot nadeel dat ze den vlj-
ufficicclo luededceling beweerden zii hoogstens dat de
slag onbeslist was. Tn waarheid echter hadden zij de
bloem van Duitschlands militaire kracht neergeslugen.
In tegenstelling met de algemecne opvatting, zijn
de groote slagen rondom Parijs niet inct de nederlaag
van generaal von Kluck begonnen. De tegenslagen van
dezen bevelhebber waren rcchtsticeks het gevolg van
den terugtocht van den Duitschen linkervleugel in den
uucht van 6 on 7 September. Het mysterie van de be
wegingen der Duitscne legers wordt onthuld nu we
weten dat de hoofdmacht van het leger vun den Kroon-
p/ins toen veertig kilometers terugtrok. Zulk oen te
rugtocht ,is vrijwel eone debacle.
In het plan der Duitschtf operaliön was de weg die
de grootste roem beloofde, toegewezen aan den Kroon
prins. In Duitschland werd hij toegejuicht als do held
van Longny. Ziin onhete eken en de demonstratie tegen
Verdun werd verheerlijkt ais een reeks schitterende aan
vallen. In officieele bulletins word verklaard dat hij
den Fransclien oen ernstige nederlaag had toegebracht.
Feiteliik echter had het tegenover het gestelde Fran-
sclie leger oen Èrachtfge defensieve terugtocht uitge
voerd. Tegenover overmachtige strijdkrachten hadden
de Franschen hardnekkig elk duim van hel verloren ter
rein betwist. En ten slotte hervatton zij: het offensief
op zeer krachtige wijze.
De Duitschers rukten op langs de linie VerdunSt.
MonehouldChalons sur Marne. Hun voortgang was
buitengewoon snel. Toen de ulauen van Von Öuck
leger te Chantilly waren, was de hoofdmacht van hel
kroonprinselijk leger nog 200 K.M. ver. Toen kreeg dit
leger last met snelheid voorwaarts tc gaan. Do marsch-
orde van het Duitsche leger ia de Champs Elysée werd
vastgesteld. En daar dc kroonprins aan de spits vun
den historischen intocht moest gaanv moesten de Fran-
schc troepen voor hem op zij geschoven worden.
Op Zondag 6 Sëptembér leverde do Duitsche lin
kervleugel slag. De strijd begon bij het aanbreken van
den dag en woedde met ongekende hevigheid lot het
invallen der duisternis. ZuLk artillerievuur was in de
oorlogsgeschiedenis nog nimmer voorgekomen. Dertig
projectielen vielen in de dertig seconden. Dat weet
ix uit goede bron. Op dezen dag werkten de Franschc
kanonnen met onbetwistbare Superioriteit. Van het ge-
heele verlies der Duitscliers worden zoo hooge cjjfcrs
gegeven, dat ik aarzel ze mede te deelen 10.000, vun
wie 20.000 gesneuvelden. Die schatting is van een ge>-
ocfend waarnemer, die op het slagveld was voor de
lijkon waren aangeraakt.
Men moet bedenken, dat hét Duitsche leger oprukte
over een Jront van ongeveer veertig mijlen uitgestrekt
heid en het land noordoostelijk Van bézanue is het meest
verraderlijke van geheel Frankrijk. Hier leed do vijand
het meest.
Maar ook de Franschen moesten groote offers bren
gen. Een zeker korps werd vrijwel geheel vernieligd.
Tegen dc-n wnnhomgen weerstand konden de Duit
schers niets doen. Toen de nacht van G September in
viel kon gcon van beide legers op oenig belangrijk voor
deel wijzen. Do Fransclien hadden op, enkele punten
gewonnen, maar waren leiders teruggedrongen. EcflV ont-
zugiyke hoeveelheid "munitio was verbruikt. Men schat,
dat to het geheel door dc artillerie 100.000 projectielen
werden verschoten. Honderden caissons waren 1 en lig.
Toen in den nacht van 6 op 7 September kwam de
geheimzinnige Duitsche terugtocht. Met hetgeen we op
et oogenbhk weten, kan deze slechts op twee wijzen
worden verklaard. In do eerste plaats kan er oen uitval
uit Verdun hebben plaats gehad. Zulk een operatie,
terwijlde hoofdmacht to ernstig gevecht is zóu elk
leger in benardheid bïongon. Dc tweede theorie ls,
dat het, legertronsport volkomen ontredderd was. Indien
dat het geval was na hot ontzaglijk munilievorbrulk
Ujdeus den eersten govechtsdag, zou het leger van
den kroonprins verplicht zijn geweest terug te trekken,
wilde het niet gevaar loopen govangen genomen tc wor
den. De omstandigheden van ae osirlxaoste vlucht gwoai
mij 'aanleiding deze laatste verklaring de Juiste to ach
ten. Natuurlek duurdo hot veelden op dien vleugel
velo dagen voort, maar de Duitschers trachtten allecnj
uog de overblijfselen to redden van een uiteengesla
gen leger Voor algcheolo vernietiging.
Toen do kroonprins terugtrok bleef cr voor do le
gers van Von Kluck on Von Buwlo nlots anders qver
dan dezelfdo manoeuvre uit te voeren. Dat leidde tot
don slag aan do Aisne en al do vdlgcndo gevochten. Tn
do gevechten hebben do Fransclien in het nlgemoen sud-
ccs behaald. En hiertoe droegen do Britscho troepen
belangrijk blf. In Frankrijk is hun dapperheid spieék-
woordelijk geworden.
De Franschen zetten liet offensief zoo krachtig voort,
dat dit Duitsche leger vrywol van het tooned (s ver
dwenen.
Ten slotte maakt do lieer Fortcnso melding van
het hardnekkig gerucht, dal de kroonprins vzeif ge
wond is.
BONT VOOR »SOLI)ATEN.
In een artikel in liet Berlinor Tagcblatt wordt vei
teld. „welkö maatregelen genomen zijn om dc soldaten
voor een winter-veld tocht to wapenen. Onmiddellijk no
de afkondiging der mobilisatie werd een groot a.intnl
fabrikanten, wier namen men reeds tn vredestijd op-
feteekend had. uitgenoodlgd aanbiedingen to doen voor
et leveren vun militaire pelsjassen. In de eerste dagen
van de mobilisatie worden reeds 150.000 pelsjassen
on een groot aantal beenbcschormcrs voor do cavalerie
besteld. Deze bestellingen werden in hJot h'eele land ge
daan. De kleine hoeveelheid bereide lamsvcllen, ai<
in Berlijn, Lcipzlg, Breslau enz. voor handen was.
was to weinige dagen opgebruikt. Er waren ochter
twee millfoen schapen- en lamsvcllen noodig en het
scheen bijna onmogelijk om dezo to krijgen, omdat
hiervoor slechts de verschillende Oostersche lamsvd-
soorten te gebruiken zijn en Triést, Ween en en Boeda
pest de hoofdstapelplaatsen van dit artikel zijn. Oosten
rijk had don uit- en doorvoer van deze vellen verbo
den. Daar kwam nog bjj, dat een groot dee! van de
voor Duitschland bestemde vellen uit de Balkanstatcn
bij hét uitbreken van den oorlog nog niet verscheept
was en nu moest blijven liggen, ofschoon zij gedeel
telijk reeds betaald waren. Toch' gelukte het de ont
brekende vellen te bezorgen. Men had namelijk van de
looiers en fabrikanten van glacé leer, die dergelijke
vellen in groote menigte hadden opgedaan, don ge
heel en voorraad teruggekocht. Daar het met de hand-
schoenen-fabricatie tijdens den oorlog toch niet ging.
waren zij blfj er op deze voordeelige wijze af to komen.
Nu moesten deze vellen echter eerst bereid worden.
Het legerbestuur zag ztefi genoodzaakt verscheidene
onder de wapens geroepen werklieden uit dit vak 'daar
voor weer [naar Kuis te sturen.
Nacht en dag werd er gewerkt. In werkplaatsen,
waar anders slecl^s Het frjnste bont verwerkt werd.
hield men 'ztch nu alleen met schaapsvellen herig. Er
bestaat Ru geen twijfel meer. dat bij hét invallen van
den winter de bontwierkers do noodige hoeveelheid:
zullen hebben afgeleverd.
DE RITTER OVER.
De oorlogscorrespondent! van do Times schrijft over
een rivier-overgang: „Dé zware kanonnen der Duirtr
schers richtten een, ontzettende) verwoesting aan,- Het
rivierdal was tot een hel géwordén. Va,n do eenp
hoogte naar de andere donderden de groote kanonnen,
de granaten vlogen over de rivier en vielen tusschon,
de troepen, dlo do rivier poogden over te trekken.
De pontons worden op speciaal daarvoor gebouwde
wagens meegesleept; het ls slechtn noodig zo naar
Iden oever der rivier te brengen, ze ln het water té
schuiven en don aan elkaar te binden. Dit werk moest
echter worden verricht ondetr hot vreeaelljke vuur
van de Duitschers. Kan.onn.en, machinegeweren en ge
wei-en werkten samen om de genietroepen, die de brug
moesten slaan, ln een regen van projectielen te plaat
sen. De Duitschers hadidleln zich op verschillende) pun
ten dtep Ingegraven, qa konden den, geheelen, Btroom
naar willekeur onder vuur nemen,; zU maakten het
den bondgoncoten zoo warm, dat op een punt de
poging om een brug te slaan moest worden opgege
ven. 't Tooneel wan ontzettend. Daarbij kwamen nog
dc schitterende verkenningstochten der Engelsche en
Franscbe vlltgenlera. Ik stond, een tijdlang ondor zulk
oen vogel pn koek ln adiomloozci bowonderluw naar zijn
vlucht door de lucht, hou hU zich hoven do vlJandolljj'
ke posities bewoog, duizendmaal door den, dood be
dreigd; hoe het vliegtuig dan daalde om een ondui
delijk positie ot oen bijzonderheid van hot terrein
op te nemen, en dop snel wo r steeg. De Bpaunlng
werd bijna ondragelijk, tusechen het snorren, der
vliegtuigen en net fluiten der granaten drong het ge-
alliëerde leger tot aan de rivier door en dank zij de
brug, die de gou Ie troepen hadden geslagen, kon een,
deel der En gejacht! troepenmacht snel den anderen
oover burelen. Toen de genietroepen hun doel had
den bereikt "n do coloanps over dei nieuwe brug voortr
rukten, kon bij nacht do geheel© overgang plaats heb
ben. Doch den geheelen, nacht wierpen .do groote re-
floctors van de Duitschersi eqn heldor licht op de
rivier on de brug, het vuren, hield dep geheelen nacht
aan, do soldaten moesten doodstil zUn. cn hunne
stelling niet aan dep vijand verraden. Een Engel
sche infanterist kreeg een schot Ln don arm. In zijn
smart uitte hU eon kreet, doch dadelijk stopte hU
gras in den mond,, opdat geen vérder geluid hem zou
ontsnappen.
Den volgenden morgen wap het koud en winderig,
raet regenvlaqcu. De Dlultsoherb wapen, op do gehoolo
linie Ingegraven ln do kleine kuilen en de bopdge-
nootcn hadden eveneens dekking gezocht of gemaakt.
Na een langdurig vuurgevecht doden do DuitochOTS
een ontzetteuden napval; ri) hadden klaarblijkelijk
versterking gekregen. Overal vlogen granaten em wij
waren niet in staat pa te gaan. van waar rjj kwa
men. Doch toen stegen onze vliegers op, om de batt^
rijen van den vijand op te sporen en begonnen ook
ouzo kanonnen mee te spreken.
Do strijd was ontzettend.
DE „.VORWnKTS VERBODEN.
Do „Vorw&rtfl", het hoofdorgaan, van, dep Duit-,
schop eociaal-diL'moc'.rarile, zendt aap, zijn abonnees de
mededeeling, dat die opperbevelhebber ip die Morkop,
generaal Von Keseol. de uitgave vap do Vorwdrta tot
nader order heeft verbodóp..
Wat de reden van dit verbodl ls wordt niet mee
gedeeld. Enkele dagen geloden was de uitgave van
het blad) voor drie dagen geschorst, omdat het mede-
deellngea had gedaan dlo de mllitatee overhe.d niet
meende te mogen toelaten. BÜjkaar boett de redactie
diep „zachteu" wepk ntet voldoend» tjer harte ^p©-
men. Do vriendelijkheid en toegevendheid Jegens het
soclanl-diemocratisch orgapni dat in het beginvan
don oorlog zelfs vérgunpling kreeg <ot öt^LoQ^."
koop is pu pp twe» maaplden pis Beëindigd, ook
tegep, klelpero plaatselijke, sociaal-democratische blar
deu zijn alreeds maajtrégaten, genomen.
De verwoesting in Frankrijk.
Do oorlogscorrespondent van de „Time* wnil^l
in ccn brief van 2i September uit Naiicy dat dc ge
vechten d°ar zóó gccomglicocrd zUn gew^t en- do po-
sitios zóo dikwijls zUn gewijzigd, dat het bijna on
mogelijk is. niet Juistheid vast to stelle®, door vrelko
troepen zij wairen liezet, waar een stelling defciislof
wüö of van waar uit een aanval is ondernomen. Alleen
do algcmoone stelling cn operatic is duldclFk enjal een
de algemecne vorwoesliivg is te overzien, Gob/
graafiialeu hangende draden, hoplumeu, verschroeid
W^ibt vuur. hoogen rottend graan, cadayers van
paarden, klecderen. zadels, haverzakken, allerlei voor
werpen die eens <Ioor menschcn werden gemaakt en
gebruikt, die vorm cn gchoonhdd bezaten, Wy^crnl
verspyoid, yernltid en verUa^l üi deze onzcggciyke Ira-
8° En dan do doodon. waarvan nog dc grljzo, roode ot
blauwé kleedlingstukkon op hoepen Mm. Bijna ab«,
lijken zijn begraven, docJt hier cn daar ^gon er nog
enkclo. van sommige gezichten ls de uitdrukking vtc
dlg en kalm, doch andere getuigen van een vr«'*«»-
liik lijden vóór don dood.
Er ls maar é6n indruk, dion deze oorlog met zijn
onophoudelijke veldslagen tusschon dcxo pk'"ts cn <k
greiS achterlaat cn dio iseen treurige verwoesting en
verlatenheid en vcrecfi^cjitam oridcr^ug vanalh.
leven. Voor do dooden is het l.Jue.n Ncwiblj.delijd zal
de bloedende wonden genezen, die hun
ïiartcn hunner bloedverwanten sloeg JerwIJI op <Io vei
dm, waarop zijf hun leven llieton, bul groen, »r zal
opgrocjen. Doen mot do dorpen cn steden Ls bet nn-
dera gostcld. Er zullen Jaren verloogen cn Scliatlen vau
geld zullen poodlg zijn orai ze weder don rncnsclien tot
woning to doen dienen.
Duur (s GcrbOvilIor rn Lanenvdolto, waur drie da-
gon achter oen dc strijd vcoeddo; Churn^o^wujrln
S Fruuschc batterijen to fAmama ran 2500 tot .1000
amcatoit por dia wierpen on Erbdvtllcr. w-uarjotn 21
Auj. tol 5 Scplcinbfr acvorltlon word. Danr b HéntCro-
vlllc. totnol ufutgobrnnit Hol grnlschrilt van liet p.u., Je
ccocftrovcn noor ,,Un Alloioutul staat nog op nel
Hord von dc dorppschhol„RCniOróvlIIo b' staat ntot
mtwr. omdat 'Cr op do Duttsche troepen geschoten
Aldus wordt gedaan inct allo plaatsen, tv:uir tets dir-
gelijks geschiedt". Daar is Diouvtlle \raar tn»ch™t
200 cn -100 Franscl-.cn werden godoöd. V trdcrop tus-
schcn Maino cn Emvillc sluit tnon teekeneu vin ccn
torwoedo worsteling. Al U leiden nll lui groote jan
tol Fnmsolte cn DuSche unilormen cn ultrustingslnktm.
dat dc loopgraven vult. is hfer waarschijnlijk ecu g
vocht geleverd van man tegen man en hljtkhanr z|(ii dc
Dultscncrs overhaast moeten moeten aïlrckken daar
ztl non massa ongebruikte granaten fn don steek Heten.
Weer oen weinig verder vertonnen oeen groot aantal
JE gebouwen van de hoeve I a Rochctte sporen van
do brondstichtlngswoede der Duilschcrs. Daalb Lu
nCvlUc Uians in handen der Franschen -doeh vóór dien
door dc Duitschers 21 dagen toet gOhondon
vertrokken, de voorstad van Emvüfi door brand
woestend. CvcnaU het gebouw yan do prvtcetuur en
de Protestantsche kerk fn LunCvlÏÏe zelf. Op den t, rug
weg naar Nonoy, tn de directe noTjf^irfil N";111
viller waar pok woedend -gevochten werd, Ugt nog oen
ander dorp Hudiviller dal biig«chreven mcKt wor
den op do 'lijst der villes morlcs'Daar fs geen steen
^Sommige^nn'deze dorpen heblwn alleen geleden van
het bombardement. In dkT gevdl J^LiSS
te doenhet maakt een deel uil van het gruwulijke
w/»rk van den oorlog. "Maar dit moedwillig in brand
steken 'yan andere Gerbéviiler Réinéréville én tic
rest welk excuus daarvoor ook wordt aangevoerd
en ik Zegt de correspondent ben overtuigd mt
dat het zoogenaamde excuus meestal teen
sej is is een schande voor een beschaafde nauc,
die door niets meer goed to maken ls.
Fin 'naast, deze in puin liggende dorpen ls net meest
verrassende beeld, dat in dc omgéving van Nancy u>
ic zien dat van' den Franschen soldaat. Nog nooit.
fa Franki-ijk ksvam. heb Ik onder dc vele
soldaten ten man aangetroffen met een knorrig ge
laat no" nooit een boos woord gehoord, nóg nimmer
heb' ik eenige verslapping in de discipline gezim. Op
mlnch' op piket-wncht, bij het mUnm hunner
Twirrt/vn v»{i het bereiden hunner maaltijden in de
onen luclri altijd zijn zjf even kalm, oedeljpt cn ver-
wondorlijk'opgewekt. Dc roode kepi's, de ddjdo roode
hSiken cti de Jnnge blauwe Jasien maken een kleurig
rffMt tegm.do grijze en witte muren. Elk dorp, b
'vtaaris' .llc kfeurige uniform ook al niet zoo JF°C*
Ifsch als tlie der Engelsche, men ziet'1ict ze nan. dnt
K«d kunnen vSten, >1 volKird»nl tot fa.
strija voor Frankrijk en voor vrfftekf ts gewbnnen.
iv t>eN INDISCHEN OCEAAN,
ctt I-onden, 29 September.. De admiraliteit
beliend dat poderer.de de lentste dw- n de Dut.
wÜto Emd« ÏTden IBdtoehen Ocoi.azt de «oom-
athenou Temerto. Ki-'.p. Lud. Riberin en Toyle hu®f^
nSn Colombo, waar zij vanooWand rijn aangekomen,
mogelijk to maken
- Jomg