AUtitti Nieuws-
Mratsitiï- LuOnvIlil
EERSTE BLAD.
Binnenlandsch Nieuws.
ZATERDAG 24 OCTOBER 1914.
SCHAGER
57ste JAARGANG No. 5477.
COURANT.
Dit blad verschijnt viermaal per week: Dinsdag, Woensdag,
Donderdag en Zaterdag. Bij inzending tot 's morgens 9 ure wor
den A.DVËRTENTIËN in het eerst uitkomend nummer
Uitgevers TRAPMAN Co.
SCHAQEM, LAAN D 5. Int. Telepb. N0. 20.
Prijs per jaar f 3.Per post f 3.60. Losse nummers 5 cent.
ADYERTENTIEN van 1 tot 5 regels f 0.25 iedere regel meer 5 ct.
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
„HIJ WAS HET, DIE ONS SCHOND".
Wij onlvingen, aldus de Tel., gisteren van den of
ficier van Justitie te Amsterdam het door hem in
heslag genomen cliché terug van de plaat van Kouis
Kacmakers. belrekking hebbende op de beschieting van
de kathedraal te Reims door de Duifschers en in
ons biad geplaatst met bovenstaand onderschrift. Tot
een vervolging van ons blad schijnt het dus niet te
zullen komen.
SCHEEPVAARTVERKEER MET BELGïë.
Het Duilsche consulaat te Ter Neuzen is gemach
tigd, voor alle schepen, die naar Gent willen opvar
r.en met lading, doorvaarüaljettert uit te reiken en
vrijen terugkeer uit België toe te zeggen.
DE VLUCHTELINGEN,
Omtr.ent den omvang van den terugkeer der Belgische
vluchtelinge® uit het Zuiden des lands zijn bij het
departement van binnenlandsche zaken zeer bevredi
gende berichten ingekomen. In verband hiermede wordt
vernomen, dat in de eerstvolgende dagen maatregelen
van r.egeeringswege te verwachten zijn om zooveel mo
gelijk ook het Noorden en het Oosten des lands van
Belgische vluchtelingen te ontlasten.
Naar wij v.ernemen zal ook in Zeeland een regeermgs-
kamp tot h,et onderbrengen van Belgische vluchtelingen
gevestigd worden. Het ligt verder in de bedoeling,
elementen onder de vluchtelingen, die hier te lan.de
blijven vertoeven, maar wier verspreiding over de ver
schillende gemeenten des lands om verschillende re
denen minder wetnschelijk wordt geoordeeld1, in spe
ciale regeeringskampen samen te brengen.
WAT IS EEN VEULEN?
Voor d£ rechtbank te Zutphen heeft 21 October terecht
gestaan een 32-jarig landbouwer uit Aalten, Mie te
Haart ,een paard uitgevoerd had naar Duitschland.
H,et was een paard van 1 jaar en 9 maanden. De
feiten werden erkend en waren bewezen. De vraag
was, of dit paard nog een veulen was, want de uil-
voer van veulens is niet verboden.
'Als deskundige werd gehoord de veearts S. Heimanz,
di,e verklaarde, dat het begrip veulen, zoowel in de
praktijk als in de wetenschap nogal rekbaar is. Hier
in de streek, d.w.z. in het Graafschap en omstreken,
wordt een paard tot twee jaar toe veulen genoemd.
Maar men kaïj en er zijn er ook, die dal doen
een paard tot zijn vijfde jaar als veulen beschouwen,
want tot het vijfde jaar heeft het paard veulentanden..
I-jet O. M. vroeg dan ook vrijspraak.
De verdediger mr. Jordens uit Zutphen, voegde hier
aan ïiog toip, dat het er niets toe doet, wat men aam
hvet departement als „veulen" beschouwt, want dat de
rpchtbank dat zelf, voorgelicht door deskundigen, moe:
uitmaken.
UITVOER VAN BROOD.
De minister van landbouw, nijverheid en handel heeft
aan de burgemeestens van de grensgemeenten voor welke
de staat vati beleg is afgekondigd, de volgende circulaire
gericht (d.d. 21 Oct.).
Naar mijl wordt medegedeeld, heeft de uitvoer van
brood in sommige grensgemeenten den laatsten. tijd
een zoodanige uitbreiding ondergaan, dal mede met
het oog op den beperkten graanvoorraad.hier te jande
ernstig de vraag moet worden overwogen, of het niet
in het belang der bevolking dier grensgemeenten wetn
schelijk is, daartegen maatregelen te nemen. In ver
band hiermede heb ik de eer u in ovenve^ng te geven
voor het geval, dat in uwe gemeente de brooduitvocir
de laatste weken aanmerkelijk is toegenomen, met die
militaire autoriteiten ten uwent, aan wie de bevoegd
heid is toegekend, den plaatselijken uitvoer te ver
bieden, overleg te plegen, ten einde een verbod van
uitvoer van brood uit uwe gemeente te verkrijgen.
Gaarne zal ik in zoodanige gevallen van u het resul
taat van het overleg vernemen.
DIPLOMA MELKEN» HOLL. NOORDERKWAR
TIER.
Ik krijg nu en dan va® een. in Mei j.l. gediplomeerd
melker of melkster een vraag, waar het diploma toch
blijft.
Aan de belangstellenden kan ik mededeelen, dat
na vele teleurstellingen ondervonden te hebben, hel
Bestuur zoo gelukkig is geweest, in het bezit te ko
men van een fraai diploma, geteekend door den teer
J. C. Kerkmeijer te Hoorn. Dit diploma is bestemd
voor het melken, het ploegen en wat de vereen!ging
nog meer op dit gebied zal doen. Het wordt gedrukt
en 't zal spoedig gereed zijn.
De gediplomeerden zullen het in een lijstje achter
glos ontvangen.
L. T. C. SCHELJ.
TE WATER.
Op het Levemdaal te Lelden hbmerkten gjlbter -
avond een,lge voorbijgangers. dia,t er een kinderwagen
ia het water dreef. Toet, ziji hem op hert droge brach
ten, bleek dat daarin een tweejarig kinjdje lag. Een
dinstbod wap zoo handig geweest die® wagen onbe
heerd te la,te|n staan. N. CL
EEN PAARDEN SMOKKELAARS-COMPLOT.
Men melidt uit NijmegJen:
Geruim en, tijd werdi vermoed:, dat het grensrayon
Beek-Berg en Dal-Wyfier door paardensmokkelaars als
operattebaBdfc wérd, gebozigd. Woenpdag nu is het, na
veel moeite, dein rijksambtenaren te Beek gelukt, pen
vertakte smokkel aarsbende op het spoor te komen,-
Twee përsone® hebben reeds bekend. Het onderzoek
is in vollen gang.
K ETEL-ONTPI.OFFING.
Men meldt ui|t flinidlhoivlein,:
Gistermiddag had oen .ontploffing plajajts 5®. <ytn
aeetyleen-ketel van, dé fabriek der firma Philips te
Eindhoven. Een, werkman. Zwart geheete®, werd zwaar
gewond, twintig werklieden kregen lichte kwetsuren-
Alle ruiten in den, omtrek sprongen.
GEEN HARTELIJKE VERWELKOMING.
Men meldt uit Katwijk aan het Hdbld.:
Ziooalls de Staatscourant, heeft medegedeeld» te tot
burgemeester der gemeente Katwijk benoemd die hr.
J. H. de Woa,l Malefijit, oud-miniEt er van koloniën,
In het ministerie Heemskerk. In toonaangevende krin
gen in deze gemeene te deze benoeming voor het
minst niet met onverdeelde instemming- ontvangen..
Men vindt den ®Jeuwbenoemd«n burgemeester, die
reeds 62 jaar is. voor dit ambt, waar hij zich in
gemeente moet in,werken, te oud.
Bij die bejhandeMngf der begrooting gisteren werd
een voorstel gedaan om de jaarwedde1 van den burge
meester, die was bepaald op f 2500, op f 2200 te
brengen, rhet bedrag waarop deze Jaarwedde bfj Ko
ninklijk besluit is vastgesteld, doch dat ui[t eigen,
beweging door den Rasidi indertijd met f 300 was ver
hoogd. Het voorstel tot vermitnderüug werd nu met
negen tegen vijf stemmen; aangenomen.
AARDAPPELEN.
Door het uitvoerverbod! va® aardappelen*, zijn. sïtnjds
Zaterdagavond aan. het station Gennep een menigte
wagons blijven staan die niet over de grens mogen.
De landbouwers uit Sehijodel en Dongen die elk
jaar een zeer gxooten habdel op DuAtschland in aard
appelen drijven. Balie®, in; een adres aan den minis
ter van Binnenlandsche Zaken verzoeken, deze. alsnog
vervoerd te krijgen» fin verband met de loopemde con
tracten.
UITZETTING VAN EEN NEDERLANDSCH PRE*
DIKANT.
DS. G. van d§r Brutgghe®, vroeger predikant bij
de Herv. Gem. te Beets (Fr.), later voorganger i|n de
Belgisdie Zendingskerk te Brussel, is door de Duit-
schers België uitgezet, omdat hij aanmerking maakte
op de wijze van oorlogvoeren door de Duttsohers 1®
België. Ds. Van der Brugghen vertoeft thans in ons
land, hiji gaat niet naar Brussel terug, doch heeft zijn
ontslag aangevraagd.
VLUCHTEL1NGEN
Te Harderwijk worden met de Belgische vluchte
lingen korte metten gemaakt. Hedenmorgen werd
een bulletin, verspreid door dien burgemeester, det
dag en uur van het vertrek voor de uitgewekenen,
door de regeering is bepaald. Zaterdagmorgen ze
ven uur moeten alle® aan het station, zijn, om per
trein, die da® vertrekt, te worden teruggevoerd. Ach
terblijvers zullen niet meer ten laste der commissie
worden gehuisvest of gevoed), doch alsdan naar het
vluchtelingenkamp te OMebroeflfi overgebracht wor
den. Ongeveer vijf hondJerdi zij® ér npg daar ter
stede
De correspondent van het Hdbld. te Berge® op
Zoom had het voorrecht het teutenkamp te moge®
bezichtigen,, dat onder leiding van W. Baron Snou-
ckaert va® Schauburg, le luitenant der landweer,
door een zestigtal lede® va® het Haagsche Wielrjj-
diers-Vrijwilllgerscorps opgeslagen 16 op het exereb-
tieterredjE „Kijk de Piot".
Dat kamp, dat geheel door prikkeldraad omringd
is. va® waterleiding is voorzie® en 's avonds elek
trisch verlicht wordt., is in 14 straten verdeeld, die
elk 20 a 25 tenten bevatte®, waarvan ieder 15 tOi
20 personen, herbergt. Iedere straat staat onder toe
zicht van een hoofdma® een Belg die voor
het schoonhouden van zij® straat e® het luchte® der
teute® in. die straat zorg draagt, terwijl ook in iedere
tent ee® dier bewoners met het toezicht daarop be
last is. Ofschoon lapg nfet alile tenten, even netjes
bewoond worde®, zagen, de meesten er ook van bin
nen knap uit. ReedB hebben dé bewoners daarna®, hter
en daar een naam gegeven, dië denkelijk samen
hangt met de stemming-, waarin zë ver keer en. Zoo
lazen we o.a. op het li®®en van ee® tent het op
schrift „Villa Krotta" e® op dat van ee® a®der ,M3jn
Thuis".
's Morge®s a,cht uur krijgen alliei kampbewoners,
die op dit oogenblik gerust op 6000 geschat kubnefn,
worden» brood' met koffie,, terwijl de kinderen van
melk worde® voorzien. Om half twee ontvangen al
len hun middagmaal, dat op de eigen veldkeukems
van het kamp wordt toebereid en waarvoor het mar
teriaal uit het magazijn va® voedingsmiddelen op "t
Stadhuis betrokken wordt.
Bij het binnenkomen va® het kajmp, dat dag en
nacht door bovengenoemde wielrijdters en iufanterie-
sojdalen bewaiakt wordt,, hëefit me® rechts de tent
van de® commandant, die werkelijk recht gezellig in
gericht is en waiariln zich zelfs ee® sofa uit stroo
vervaardigd bevindt. Daarnaast staat een tent voor
de wacht en daarachter een voor fourage, deke®s ouz.
Links bevindt zich ee® tent voor den dok-ter va® het
kamp en een voor de hospitaalsoldaten, en daarne
vens ee® derde teint, die als „provoost" dienst doet.
Alle bewoners va® het kamp werden dezer dagen
ingeënt- Geregeld vej-trekke® er lederen dag van, de
kampbewoners een firij groot aajutal naar België, wier
plaatsen, dadelijk door vlluchteljnge® nu nog fin, de
verschillende scholein geeh-utevest, worden ingenomen-
Als men echter bedenkt dat Bergen op Zoom op dit
oogenblik behalve de meervermogende uitgeweke
nen zeker nog een 15000 behoeftige vluchtelingen
herbergt, zal het nog jrel eenigc weke® duren eer
dit kamp ka® worden opgebroken.
TEGEN HET SMOKKELEN.
Men schrijft uit Winterswijk:
Hot bestuur va® dan, boerenbond heeft den leden
ernstig gewaarschuwd zlcli ndet schuldig te maken
ac® smokkelarij, va® paarden. Niet alleen dat zi) zich
daardoor ondankbaar toornen tegenover de regeering,
die vele maatregelen neemt om den landbouwers van,
dienst te zijn- doch het zou zelfs een punt van over
weging" uitmaken of zoodanige leden niet van het
lidmaatschap vervallen moeten worde® verklaard
daar zij het bestuur bemoeilijken, de pogingen tot
verkrijiging va® mildere bepalingen voor de landbou-
2TB.
HET HAAR- EN VEDERWILD EN .DE OORLOG.
Haze®, konijnen en vogels boffen bij den oorlog.
Niet, dat dit wild niet geschoten ka® worde® maar
de poeliers willen het voor te lagen prijs i®koopen
of ze geven er niets voor. en dan vergaat bij jagers
en snikkers spoedig de lust tot bemaphiliging van het
een en ander. Ook mag: op vele plaatsen in het land
niet gejaagd worde® vanwege de® belagstaat., en jacht
partijen, waarna® vreemden meedoen., komen, heden
niet voor. Die vreemdelinge® hebben tegenwoordig
voor hunne wapens andere doelen.
Op de verblijfplaatsen, va® vogels vooral is heit te
merken, dat er weöüjg of niet geschoten wordt. Op de
schorren der Wadden zij® tegenwoordig enorm veel
vogels va® diverse pluimage aanwezig, doch ze too-
nen zich heelemaaj niet ril, zooals in andere jacht
seizoenen. Zelfs de schuwe ga®zem e® de zwaar ver
volgde schollevaars late® zich tot op een honderd
.ssen naderen, alvorens op. Ide vleugels te gaan,
De eendenkooakérs klag,en over den biechten tijd.
Mooie vluchten zijn in het. zwed aanwezig en er zou
den verscheidene exemplaren, van gevangen kunnen
worden, doch men weet, dat slechts enkele voorwer
pen iu eigen omgeving voor niet voel meier da® den
halven prijs verkocht kunne® worde®. Anders gaa® de
wilde eenden naar Antwerpen. Brussel. Parijs enz.,
doch voor deze gewone afzetgebieden is stop gezet.
Zie eens op dë weidelanden, hoe groote vluchten
plevieren en goudkleviten er aanwezig zijn! Toch
vi®dt men er geen slagnetten uitgespannen, zooals f®
voorgaande jaren, toen meermalen door een enkele
beweging tientallen vogels in handen van de vangers
kwamen. Doch ook deze menpchc-n handelen alleen
zoo, wanneer er wat mee te winnen valt, wat nu
niet het geval Je.
De lljsterstrlkkers hadde® tege® October In min
der aantal da® eerder de boogjes met de lokkende
bessen uitgehangen doch nu zij wete®, dat de gevaar-
gen lijsters soms niets, soms slechts enkele oenten
opbrengen, hebben velen hunner de strikken maar
weer binnengehaald. In Gaaeterland e® op Texel heb
ben de vogelvangers te zamen hierdoor duizenden
guldens schade Ze kunnen al wat gewennen aan
den toestand van over vier Jaar, wanneer volgens de
Vogelwet geen strikken meer uitgehangen mogen wor
den.
De oorlog vermoordt tienduizenden menschenle -
vans; honderdduizenden, vogellevens blijven er door
gespaard. Ook het haarwild viert er hoogtij bfj.
INBRAAK.
Gisternacht te ingebroken te® huize va® J. de Wil
de te Vogelenzang. De ma® was wegens mLUtledienst
onder de wapens, de vrouw e® de baker ware® thuis.
Drie gemaskerde mannen kwamen het huis binnen en
verdwenen weer mët f 65 na® geld en ee®Lge gouden
en zilveren voorwerpen.
De politie doet onderzoek.
a abtswoud.
In «die gisteren gehouden buitengewone vergade
ring van ingelanden van den Braakpolder, is besloten
een bronbelasting te heffen. In hoofdsom werd deze
vastgesteLd op f 15.
w armenhuizen.
In de kolfbaan va® den heer C. de Geus Az. had
Woensdagavond j.l. de verkooping plaats van een boe
renhuis en koolboetye figendom van wijle® den heer J.
Vlam Jz. De béide perceelen brachten op f 3910. Naar
veler meening, met het oog op de tijdsomstandigheden,
een goeden prijs.
bukgervlotbrug.
Gistermiddag geraakte het driejarig zoontje van de
wed. K. in net N oordholian ds en Kanaal. Door de
spoedige hulp van den broodbakker de V. en den rijks
veldwachter v. d. M. werd het knaapje van een wissen
dood gered.
opmeer,
Donderdagavond brandde door onbekende oorzaak
geheel af het huis, bewoond door dem heer D. Rood,
staande aan den weg tusschcn de Gouw en Sijbekarspel
Ln onze gemeente. Weinig werd gered. Verzekering dekt
de schade.
opmeer»
In een onbewaakt oogenblik viel het 2-jarig kind
van den vrachtrijder Pool in de Ringvaart, loen men
het eenige oogenblikkie® later ophaalde, bleken de levens
geesten geweken.
n oord schar wo ude.
Voor den cursus in boekhouden, uitgaande va® de
Lange-djjker Winkeliersverceniging, heeft zich thans een
flink aantal leerlingen aangemeld, genoeg om dezen
de eerste week in November le doen aanvangen. Leeraar
is de heer K. Keeman te Noordscharwoude.
zuidscharwoude.
Burgemeester en Wethouders hebben het verzoek_ van
alle bakkérs, met de Coöperatie, om een conferentie te
hebbén met dat college of mei den Raad, ten einde
hun verzoek om 400 H.L. tarwe van gemeentewege aan
te koopen, toe te lichten, niet ingewilligd. Adressanten
hebben nu geantwoord, dal zij geen nut zien in het
beantwoorden van een 10-tal vragen, door B. en W.
gesteld, omdat het antwoord noodwendig weer nieuwe
vragen uitlokt, en zij er dus nogmaals moeten op aan
dringen, een mondeling onderhoud toe te staan.
ZUIDSCHARWOUDE.
Een werkman op de zuurkoolfabriek van den heer
Berkhouwter te Zuidscharwoude, overkwam een ernstig
ongeluk. De ijzeren hamer vloog bij het slaan van
den steel en wondde hem zeer erasfe aan den hals.
Twee doktoren verleenden geneeskundige hulp.
langedijk.
In 3 gemeenten van den Langedijk, Oudkarspel,
Noordscharwoude en Zuidscharwoude, zal op initiatief
van de bakkers zelf, vanaf Maandag a.s. alleen z.g.n.
oorlogsbrood worden gebakken.
st. pan cr as.
De bouwer heeft in den laatsten lijd niet te klagen
over de prijzen, welke hij voor kool en uien maakt.
Uien loopen reeds tot ruim f 3.50 per baal van 100
pond, terwijl de kool zeer prijzig is. De roode en gele
toch gelden 7 a 8 gld., de witte wel f 13 bijna per
100 stuks.
kolhorn.
Den 22aten werd met goed gevolg examen gedaan
voor vrije- en ordeoefeningen (gymnastiek), door onze
plaatsgcnoote mcj. G. Droog, leerlinge aan de Kweek
school voor Onderwijzeressen te Haarlem.
kolhorn.
In den polder alhier is men met het scheeprijden
va® suikerbieten begonnen. Het gewas, kwaliteit en
kwantiteit, is uitstekend. Ook voor het delven en uit
het veld rijden is het weder buitengewoon gunstig. Voor
deze polders is het jaar 1914 een in alle opzichten gun
stig jaar.
st. maartensbrug.
Donderdagavond j.l. hield de vereeniging Nut en
Genoegen alhier een vergadering in het lokaal van
den heer Jn. Veuger Hz. Slechts 11 leden varen op
gekomen. Nadat de voorzitter de vergadering met een
woord van welkom had geopend, las de secretaris de
notulen van de vorige bijeenkomst, die onveranderd
werden goedgekeurd. Daarna deed de penningmeester
rekening en verantwoording over het algeloopen jaar.
De rekening, die sloot met een batig saldo van f45./21/2,
werd door twee hceren nagezien en in orde bevonden.
Den penningmeester werd dank gebracht voor zijn
nauwkeurig beheer. Vervolgens had bestuursverkiezing
plaats. Herkozen werden de heeren Jc. Raven, jf.
W. de Leeuw, C. Spierdijk, H. Veuger, W. Blaauw,
C. Sluis en A. Appel. Behalve een tweetal heeren
die niet aanwezig varen, namen alle hunne benoeming
aan. Verder werden de werkzaamheden enz. van de
volgende bijeenkomst besproken. Besloten werd deze
te houden op Woensdag 9 December aanstaande. Me
degedeeld werd dat de zangvereeniging „Harmonie"
genegen is medewerking te verleenen. Een der hèérén
stelde zich disponibel voor een bijdrage en een ander
voor een tableau. Aan de rederijkerskamer „Onder
neming" zal gevraagd worden weder behulpzaam, te
zijn. Tevens zal, zoo mogelijk, gezorgd worden voor
een lezing, muziek enz.
De bibliothecaris deelde mede, dal cr fn het afgo-
loopcn jaar door 38 leden 367 boeken waren gelezen)
eh de bibliotheek thans voorzien is van 268 boeken.
Besloten werd weer eenige nieuwe boeken aan te schaf-
féh en de bibliotheek 28 October as. voor de leden
le openen.
Een der leden zou gaarne zien dat de plaatsen vóór
in de zaal zooveel mogelijk beschikbaar bleven voor
de leden. In den breede werd over dit punt gediscu-
seerd. Het gevolg was dat besloten wera voortaan de
controle hieromtrent te verscherpen.
Ten slotte achtte voorzitter het wenschelijk voor
de goede regeling, dat ieder, die iets ten beste gaf, hem
hiervan vroegtijdig kennis te geven.
Hiermede was de agenda afgeloopen. Voorzitter
dankte de aanwezigen voor de medewerking en sloot
de vergadering.
Verschillende Oorlogsberichten.
HET 8INTERKLAAS-6CHIP.
Wij hebban af meer melding gemaakt van, hot Sin
ter kla&s-echip, da,t de kinderen i® de Ver. State® te-
go® Kerstmis naar Europa zuilen sturen mot ajflesrlei
goede gave® voor de Buxopeesche kinderen en ver
armde gezln®en, die anders ten gevolge va® da®
oorlog prettige keretyerra£eüagen (do Amerfka®nsche
1 Santa Claus te te vergelijken met de® Bngëladbe®
j „Kerstman", niet, met .den Bisschop" van de Hol-
landsche kinderen) zouden moetenderven. Thans komt
bericht dat het Staterkjlaaaschip hot transportschip
Japon van de Amerikaanaehe marine, dat door de
A merikaansche regeertng was beschikbaar gesteld
i den lOden November zal vertrekken. Het schip zal
1 Engelsche, Franeche, NederLa®/teche e® Ooete®rijksche
havens 8®®loopen, Vele AmerikaanschO spoorwege®
vervoere® de voorweirpe®* dife voor de Europeesche kfa
deren "bestemd zijn, grafie naar de haven va®; ver
trek-
Behalve presente®, neemt dë Japon ook steenkool
mee voor Amerikaansche kruisers in de Middelland-
sche Zee.
HET ONTZET VAN PRZEMYSL.
De oorlogscorrespondent van het Bar lieer Tageblatt
geeft de volgende beschrijving va® het ontzet van
Przemysl:
„Terwijl va® de bhuitenjfanten nog het geschut don
dert. "hebbe® we na een autotocht van vter dagen de
vesting Przemysl beredfct, waartegeui de Russische
stortvloed gebroken is, en we hebben ons met eigen
oogen^va® het ontzet e® behoud der stad kun®«n
De stad te een enkel geweldig legerkamp. Daar
er in de arsenalen enorme voorraden lagen e® de
blijvers onder de bevolking zich voor drie maande®
va® levenpbéhoeftefe. hadde® moeten voorzien, zag men
met kalmte de dingen, tegemoet diie komen zoude®,
In het vertrouwen, op dë "sterkte der vesting, de be
kwaamheden va®; den commandant, veldmaarschalk
Kusmanek, en de dapperheid der bezetting.
Tijdens den geheele® duur va® het beleg bleef de
draadlooze verbinding met het hoofdkwartier en even
eens met de Dultstihe stations Nauen en Norddeich
behouden. Den 2 >October 's narnóddagB tegen twee
uur, verscheen de Russische overste Wandam als
parlementair voor het njoordooste'Ük bUttenfort, Duo-
kovlcky, vergëaeldl va® e>e® kapitein en twee sol
daten, van wie er ee® op de tromp)at blies en dé a®^
dere een witte vlag zwaaide. De commandant van
Przemysl. die vijandelijke signalen of een krijgslist
vermoedde, wijl van Russische® kant de witte vlag
bij herhaling misbruikt was geworden, om op de na
bijkomenden te schieten» gaf eerst laat om te vuren,
maar zag spoedig zij® dwaltng in, liet de vier Rus
sische ruiters bulten het ft*t wachten, totdat de te
lefonisch gewaarschuwde] vestiug-comma®dan(tl ee®
escorte gezonden had. Dit bracht toen die parlemen
tairs geblinddoekt ®aar dien commandant, en Wan
dam gaf dezen een brief over, afkomstig va® dë®,
commandant van het Russische leger, generaal Radko
Dimttriew, den vroeger en Bulgagrschen gezant in Po
tersburg, die in Russische® dienst over ge gaa® was.
Het kortweg afwijzende antwoord va® den vesting-
commandant vond levendige Instemming bij de troe
pen.
Den 4 October begö® de eSgeniijike beschieting. In
de stad trilden de vensters onder het dreunen va®
ons zwaar vestinggeechut- Het Russe® antwoordde®
en het klonk als een dof Tollen va® dén donder. De.
Russische armee had de opdracht gekregen, voor 8
October de vesting in te r^anen en dus gtng het er
op los onder aanwending van alle krachten en zon
der acht te slaan on de verliezen.
Bij een uitval door een Honveddivisfe zagen de
troepen, dat de Russen hunne stellingen en loopgraven
voor een wintercampagne waren gaan inrichten, en
zij dus op een langdurig beleg schenen te rekenen.
Bij hun manier van aanvallen hadden zij zich de er
varingen uit den Japansch-Russischen oorlog te nutte
gemaakt, doordat ze man voor man'oprukkend tot op
100 meter van de draadversperringen naderden, na
dat ze tot op 400 meter daarvoor loopgraven had
den gemaakt. De herhaalde stormaanvallen werden zon
der onderscheid door de bezetting afgeslagen en met
krachtige tegenaanvallen beantwoord, bi) welke telkens
oen groote menigte gevangenen werden gemaakt. De
hoofdaanval richtte ach tegen het Zuidfront der vesting,
maar tegelijkertijd hadden er ook schiinaanvallen tegen
alle andere forten plaats, wat den Russen ongehoor
de verliezen kostte. In het geheel hebben de Russen
voor Pzremysl aan dood en en gewonden 40.000 man
(volgens de eigen Russische opgaven van thans 70.000)
èn vele duizenden gevangenen en lal van kanon
nen verloren.
Op 7 October sloegen granaatkartetsen in de stad
en beschadigden eenige militaire gebouwen, een bur
gerwoning en het oude kerkhof. Een onder-officier
steeg in een ballon capüef op en ontdekte de Russische
opstelling der batterijen, aie daarop binnen twintig
minuten door het vestinggeschut tot zwijgen gebracht
werden.
Eens op een nacht gelukte het aan een Russische
afdeeling, om in een buitenfort binnen te dringen,
tengevolge waarvan zich in de duisternis in de gan
gen en kazematten een verbitterde strijd van man
tegen man afspeelde. Trots de vernietigende werking
van het snelvuur der mitrailleurs en der kanonnen,
bestormden de Russen de vesting met groote doodsver
achting. De kleine bezetting weerde zich heldhaftig;
een Oostenrijker, van beroep dakdekker, schoot door
een gleuf in een1 deur koelbloedig 43 Russen neer.
Eindelijk kwam er hulp opdagen van de Honved-
divisie, die de aanvallers onder vreeselijke verhezen