Algemeen Nieiws-
DINSDAG 8 DECEMBER 1914.
57ste Jaargang, No. 5502.
Uitgevers: TRAPMAN Co.
Hoe de slag aan de Marne gewonnen werd,
SCHAGER
COURANT.
Dit blad verschijnt viermaal per weekDinsdag, Woensdag,
Donderdag en Zaterdag. Bij inzending tot 's morgens 9 ure wor
den ADVERTENTIEN in het eerst uitkomend nummer geplaatst.
SCHAGEN. LAAN D 5.
Int. Teleph. No. 30.
Prijs per jaar f 3.Per post f 3.00. Losse nummers 5 cent
ADVERTENTIEN van 1 tot 5 regels f 0.25 iedere regel meer 5 ct
Groote latters worden naar plaatsruimte berekend.
Een stafofficier heeft te' Hut non, op het slagveld,
van de Marne, aan een medewerker van de Temps q&n
resumé gegeven over het verloop va® dien slag van
4 tot 10 September, dat een nieuwe schakel vormt
In het relaas van dien, beeliiseerden strijd, waarvan
druppelsgewijze bij zonderheden bekend worde®, welke
in staat, stellen zich een denkbeeld te vormen, van
hetgeen In die, dagen, geschied! is en waarvan man tot
nog toe slechts het resultaat kende.
Deze uiteenzetting betreft den strijd: J® het gebied
tussoh«n Esternay (ten Westen van Sézamne) en. VI-
try-1 e-Fr&ngods aan de Marne, ten, zuiden van Ch&-
lons.
Na den veldslag van Sa/mbre-et-Meuse fa de laatste
dagen van Augustus, rukte een overweldigende massa
Dultsche troepen in geforceerde ma/recben, (40 KM.
per dag) in de richting Parijs.
rgee.no ver die bedreiging besloot generaal Joffre,
niettegenstaande partiëele Fnaneche. successen, het
geheel een achterwaartse®» beweging tie laten, maken,
welke een der schitterendste operaties uit technisch
en tactisch oogpunt vormt.
Vrijdag 4 September bezette het front van de la
gers der bondgenooten een lijn bvan: Verdun, langs
het zuidelijk deel va® heil; Argonn®nwoud,, Vltry-le-
Franoois, Moralii-le~Pct.it, ten oosten van de moeras
sen van St. Goud, over Bsteraay en Courchapip,, Po-
rijs. De Engelschen, die ons bij dieze zuldwaartsche
beweging een dag vóór waren, hadden, Coulommiers
en Crécy bereikt.
Toen onze legere zich In deze lijn bevonden» zag
men plotseling de Dultechers Parijs loslaten en ln
zuidoostelijke richting trekken, blijkbaar met de be
doeling eerst af te rekenen met bet Fransche veld*
leger, dat dan toch tenslotte nog intact wa», om
daarna aandacht aan PariJi» te wijden.
Nimmer had zich voor ons gunstiger gelegenhedd
kunnen opdoen
In overleg met generaal Gallteni en do Engelache
aanvoerders, maakte Joffre dan ook onjnlddellljk ge
bruik ervan; hij zond' dén vijfden, September aan alle
legers een algemeen bevel om maatregelen te treffen
voor een offensieve beweging] over het geheele front-
In den morgen, van 6 September voligde daarop de
bekende legerorder„De a<chterwiaiant»che beweging
Is geëindigd'; thans voorwaarts; wie, niet meer voor
waarts kan, houdt zijn stelling vast en sneuvelt daar
in zoo noodlg; onder geen voorwendsel mag worden
teruggetrokken."
Van af dat oogeaibltk maakten, zee legers front naar
den vijand en gingen tot den, aanval over. De Fran
sche gevechtsllnile vormde eje® hoiek,, waarvan die zijde
gevormd werd door het front Verdun,Moratu-le-Petit
en de basis door de lijn Moraj®Fèrie Crampenafy3ö
EsternayLagny. Aan dan linkervleugel sloot recht
hoekig daarop aan het leger van generaal Ma®noury
in de lijn MeauxDammeriin.
Da overwinning aan da Marine is een gevolg van
deze twee factoren: de uitnemende kracht van het
Fransche offensief en de fout (psychologische misre
kening) van den Duitschen Staf om te veronderstel
len, dat het Parljscho logier zijn camp rétranché prtet
zou loslaten.
Dientengevolge kwam die vüandi ertoe Parijs te, Ver
onachtzamen, en, zich naar het zuidoosten, te wanden
tegen do langs de Mama geécheton® e©rde Fransche
legergroepen.
In den morgen van, don 5en bemerkten de Dutt-
sehers druk op hun reohterachterhoeda, slechts ge
vormd door het IVe reservekorps, waardoor zij, ge
noodzaakt werden Itn aperij! twee legerkorpsen' tot
ondersteuning terug te zonden naar den, noordelijken
oever van de Marne. Hoe generaal Mannoury zes
dagen lang aan de Ourcq den vija®id vasthield weet
men uit de uiteenzetting van dat gedeelte van, den
slag.
We keeren dus terug naar het centrum aan de
Marne.
Aan den linkervleugel van, da,t oenitrum had het
leger van generaal Franchet dfEspérey (ln verbin
ding met hot EngelBcihQ leger) (ln dein morgen, van 6
September den vijand aangevallen, die daa,r ter plaatse
verzwakt was ten gevolge van do naar do Ourcq> toe
zonden versterkingen, en, dwong hem In, den avond
van 7 September tot wijken. Dienzelfden zeeden Sep
tember had generaal Fo.oh (in een frou,t, loopendc ten,
zuiden van do, moerassen van St. Goud, lajngs Mora?®»
le-Petit, over Leuharéo en Normóe) den, vijand krach
tig luusgetaat Godure|n|de dirie dagen hteld Foch vont.
Toen xnoetst hij, wogen» togenaanvalleta van overmach
tige strijdkrachten op zijn rechtervleugel, teruggaan
in de lijn Cajon, Gourganeon, Con®a®tre, Altemajat.
Den 9den, ging hij opnieuw tot het offensief over,
waarbij zijn linkervleugel Fère Champenoise vermees
terde. zoodat généraal Foch aldaar in, den avond van
ld September zijn hoofdkwartier kon vestigen; des
morgens wanen de Duttschérsj eruit, getrokken.
Hiermede was over dit geheele gedeelte van, he|t
front de beslissing gevallen.
Meer naar het Oosten, naar Vitry-Le-Frangois, strééd
het vierde leger onder generaal de Langie de Cary.
Deze strijdkrachten hadden alreeds a»,n, dfe Man» ga
streden en met succes. Het bevel tot den terug
tocht. door generan.1 Joffre gegeven, was door dit
leger met teleurstelling, ja zelfs eenigszms m©t on
tevredenheid begroet. Generaal de Langlc, die den
Dultschers den 27en Augustus belet had de Moa» te
overschrijden, had aan het hoofdkwartier verzocht
niet te hoeven terug te trekken. „Ik heb et niet»
tegen, dat ge nog e-"n dag aan de Maas lbdjit oan
ons succes te bekrachtigen, antwoordde hem generaal
Joffre. maar den 29sten, moet ge beslist de achter-
waartsche beweging aanvaard hebben-"
Den vijfden Sept. dius nam generaal de Langle
zijn stelling in ten zuiden van Vitry-Le-Fransais. Zijn
leger had op 40 dagen terugtrekken, tien, volie da<-
gen gestreden.
Het was dus een uiterst gewaagde operatie om on
der die omstandigheden weder tot het offensief over
te gaan. Niettemin gelujbte het en gedurende vijf do
gen en nachten leverden deze troepen, slag, Ia zeker
wel twintig partiëele gevechten rondom dorpen» waar
van thans niets meer Qvep ja
Generaal de Langle beschikte over vier legerkorp
sen tegenover vijf en, ée® halve Duiltsche legerkorps.
Jofre zond hem 'ter versterking van zijn linkervleugel
het 21e legerkorps, onttrokken, aan. die strijdmacht
in de Vogesaen en per txei® aangevoerd. De La®gie ®ajn
zelfs nog twee divisies weg van zijn rechtervleugel
om hier met alle kracht te kunnen doorzetten» met
het gevolg, dat de Dultschers den zesden, dag weken,
en, den terugtocht aannamen. Te Hintron, in het cen
trum, hadden zes bataljons van heit 12e legerkorps
onder generaal Rogues, den hevigste® druk van den
vijand te doorstaan.; deze troepen, hadden daarbij zoo
ontzettend gebeden, d'at zij ul/t de gtevechtshnie moee
ten worden, genomen.
Op het nevenoperatietoppeel aan, dien uitersten, rech
tervleugel van het Franschq leger had! generaal Sar-
rail met zijn, leger, twee legerkorpsen, eënlge resejrve»-
divlslee en de mobiele verdediging®troepen uilt Ver
dun, zoolang mogelijk den kroonprins vastgehouden»
zoodat deze niet kon ingrijpen op het hoofdopera/fclo-
tooneel aan, de Maxne.
Ten gevolge van deze algemeene samenwerking en
krachtsinspanning werd/ Parijs bevrijd en, het Dult
sche offensief gebrokt®.
Binnenlandsch Nieuws.
WJ KRINGEN.
Onze vroegere, plaa/tsgepjoote mej. V. H. G. J. van
der Speek Obreen, slaagde te Utrecht voor het examen
van. apothekers-assistenta
WEERINGEN.
Voor rekening van 18 lieden ('t West deel) dn/zer
onderafdeellng der V.P.N. werden jl. Vrijdag op de
Amsterda(msche eieren,ve4M®g geveild! 456 kipétqre®,
weliks prijzen, zeer goed1 wayen en, varlëerden, van
f 10.70 tot en met f 13 per 100 stuks.
Aan schoon geld zal per kAl® aan de leden, wor
den uitbetaald f 1.73. Dat ls voor eieren van 15 In
oen kilo 11% ceDt per stuk, 16 in een kilo 10.89
cent per stuk, 17 in een kilo 10.20 cent per stuk.
*18 ln een kilo 9.68 cent per stuk. 19 ln een kilo
9.18 cent pre stuk, terwijl voor klein» eieren van,
ongeveer 20 en 21 dn, een, kilo nog wordt uitbetaald
van 8.40 oe®t tot en met 8.65 cent por stuk.
Aan de veiling is dringende vraag naar gnoote
en k'ielne eieren tegen, zeer hooge prijzen.
WEERINGEN.
Zaterdagmorgen sloeg dOor een hevige windvlaag
het aakschip WR 58 nabij de Quarantaine te Wier la
gen onderste boven. Door direct toegeschoten, hulp
van een aan de Quarantaine liggend mart®evaart.uiig,
konden de opvarenden, D. D. en, J. K., die inprlldjdels
op den, boidean va® het schip, geklauterd! waren» doch
daar door de tel'kens overloopende zeeën, zeer hache
lijk zaten, gelukkig worden gered. Een door een in
de nabijheid zijnden vteechesrs toegeworpen touw wis:
D. D. nog te grijpen, doch waar deze verward zat in
het duigage vap 't schip, wlas 't piet mogelijk ham
er op die wijze af te hpliep. Het schip is aan den
grond gedrevep en het wa» de kanonneerboot en ook
de postboot Zaterdagavond nog pletf, gelukt, di|t vlot
ta sleepen. De schade is voor de betrokkenen, aan
zienlijk, gevreesd wordt, dat schip, eu tuig ernptlg
gehavend zijn, terwijl ook veel Inventaris is wegge
spoeld-
WTERINGEN.
Ingevolge een in een. vorige raadsvergadering go-
nomen besluit zullen de ge-mecfflite-eiigendomimen op 18
December a.s. publiek worde®, verhuurd voor den tijd
van een Jaar.
WEERINGEN.
Vrijdagavond had in het Doopsgezinde kerkgebouw
te Hipjxdytushoef de zanguitvoering vap de exnetvuur-
werkers plaat»- Aanvangende om 7 uur was het ge
bouw al geruimen tijd voor den aanvang overvuld.
Of deze belangstelling verdiend was? Ip a,lle opzich
ten en het was zeker te betreuren, zooals voorzitter
ln zijn openingswoord mededeelde, dat men, eeret
geen repetitielokaal kon beschik,baar krijgen en, zich
met een schuur moest behelpen, waarom toch? vraagt
men zich zeker af- Orgel, koor, violopcelspel, alles
werd zoo mooi vertolkt, alben luisterden ip zoo'n,
stille aandacht, dat eep herhaling van zoo'n avond
wel te wenschep ware. De voordrachten: De Inva
lide en Plëtro werden, ook verdienstelijk weergege
ven, aangenaam het geheel afwisselende.
Het woord vap dank door dein heer Leendertz aan
het einde gébracht, was ln alle opzichte®- verdiend-
LERINGEN.
Da vorige week hield de Hengstenvereenfelplg alhier
haar vergadering va® oapdloclhouders. Na openitng
door den voorzitter en lezing der notulen der vo
rige vergadering, werd de rekenitog nagezien en goed
gekeurd, De ontvangsten waren f 1770, uitgave®
f 1528.09, saldo f 241.91. Wordt besloten thap»
weder een reptepltkeeripg aap] aandeelhouder» te
doen. Als bestuursleden worden herkoaën do heerc®
J. Rus en J. Bosker en 1®. de plaat» vap dep heer
J. P. Mulder bepoemd de heer Ja». Doves. Hierna,
worden enkele huishoudelijke zaken afgehandeld.
UITVOERVERBOD.
Uit Londen, 5 December. Die London Gazette (de
Staatscourant) deelt mede, dat de uitvoer van vleesch
in blik en blik naax Nederland. Zweden e® Denemar
ken. en die vap thee paar alle buitenla®dische havens
in Europa, of i® de Mdddellandsehe en, Zwartje Z<e©,
behalve noax Frankrijk, Rusland, België, Spanje en
Portugal verboden, is.
De uitvoer van looistoffen (extracts used for tan
nine) is voor elke bestemming verboden.
NEDERLANDSCHE AVERKKRACHTEN NAAR
DUITS CHL AND.
Vele arbeiders uit onze grensstreken proflteeren.
thans reeds van de voor Duiiitschland' n|a|dee-liige ge
volgen vap dep oorlog. Doordat wegletas de mobilisatie
zoovele werkkrachten aap dien landbouw eh de pij-
verheid werden opttrofckon, gaap tpllooae werkldleden
in de fabriekssteden werken en verdiepen daay een
goed loop, pl. 25 tot 30 mark pKT week ep meer. Ip
eene groote fabriek te Goch is ip sommige atdeeli®-
gen de verhouding der Nederiandsche arbeiders tot de
Dultsche 8 1. Anderen, o.a. uit Limburg-, Noord-
Brabant ep zelfs uit Maas e® Wapl, verhutep zich pis
boerenknecht of Sch wiel eer ep verdiemejn), (behalvei kost
ep inwoning, tot 300 tmaxk per japr-
UITVOER VAN CACAO.
Reutar seint uit Londen, dat Revnolds Newspaper
cijfers geeft omtrent den aanzienlijken uitvoer van
cacao van Nederland naar Pruisen. Hel blad dringt er bij
de Britsche regeering op aan den export van cacao
te verbieden, zooals zij den thee-uitvoer verbood.
MOGELIJKE KAPITAALVERNIETIGING.
Men schrijft uit Terneuzen aan de Nieuwe Courant:
liet vlakke land van Oost-Zeeuwsch-Vlaanderen is
hier en daar als heuvelachtig geworden door de massa's
opgestapelde beetwortelen. Nu wil het geval dat lal van
landbouwers beetwortelen hebben gekweekt voor Bel
gische suikerfabrieken. Naar gebruik was op den oogst
reeds geldelijk overschot verstrekt. Nu ligt die oogst
gereed, maar verscheidene dier Belgische fabrieken wer
ken niet. Ileb ik -het wel, dan is door de Dultschers
slechts aan een viertal dicht bij onze grens gelegen
Belgische fabrieken vergund, de suikercampagne te ma
ken. Wat moet er nu met de overige, niet af leverbare
bieten gebeuren'? Naar ik vernam moet het hier een
voorraad vnn aflicht een paar honderdduizend gulden
betreffen. Valt er binnenkort vorst in, gevolgd door
dooi, dan Ls dat kapitaal vernietigd. Nederiandsche fa-
briekeu zouden ze wel kunnen verwerken. Maar het
schijnt dat va® die zijde nog geen animo daarlo© ge
toond Ls: mogelijk hoopt men, door met die bereidwillig
heid te dralen, op prijsverlaging der hier bedoelde grond
stof. Herhaald zij echter, dat strenge koude welke
in dezen tijd van het jaar eiken 'dag kan invallen
gevolgd door dooi, deze ..voorraden waardeloós kan
maken. Zou het misschien op den weg liggen van onzen
minister van Landbouw, Nijverheid en Handel deze
quaestie onder de oogen te zien?
MIJN GESPRONGEN.
Zaterdagmiddag is een van de bij het badsfrand te
Vlissingen aangespoelde mijnen gesprongen doordat zij
tegen de glooiing sloeg Do hevige slag werd o.a. te
Middelburg duidelijk gehoord. In de hotels, winkeis.
café's op den boulevard en in de villa's aan den Bad
huisweg te Vlissingen sprongen tallooze ruiten, in som
mige huizen bleef geen enkele heel. Zelfs ruiten, die
door rolluiken aan de buitenzijde waren afgesloten,
gingen stuk. Aan enkele gebouwen werd ook inwen
dige schade toegebracht. Persoonlijke ongelukken kwa
men gelukkig niet voor.
Daar er nog twee mijnen aan het strand liggen is
de omgeving door militairen afgezet
Zaterdag is aan het noorderstrand op Vlieland oen
mijn aangespoeld. Zij; is onder bewaking gesteld.
MR. P. DOZY.
Door mr. P. Dozy, griffier van do Staten van Noord-
Holland, is wegens gezondheidsredenen oervOa ontslag
verzocht. Gedep. Staten stellen voor, dit ontslag op
de meest cen-ollo wijze, met in gevang van 1 Februari
1915 te verleenen, onder dankbetuiging voor de vele
en gewichtige diensten, aan de provincie bewezen.
GEEN TOEGANG.
De correspondent van (het JMbM. te Old'enzaa! schrijft
Hoe streng de Dultsche grensautoriteiten hot bevel
hunner militaire overheden, om geen Nederlanders in
het Duitsche rijk toe te laten, die niet in het bent zijn
van een geheel naar.de etschcn ingericht buitenlandsch
paspoort, opvolgen, kan blijken uit het volgende:
Dezer dagen had de jaarlijksche inspectie (Strecke
Revision) plaats van het op Duitsch grondgebied gele
gen deel der spoorlijn Salzbergen-Aimelo. Deze in
spectie geschiedt steeds door spoorwegautori'.eilen van
de Konïgl. Eisenbahm Direction Munster, waaraan door
het Duitsche spoomvegministerle een of meer hooge
ambtenaren van andere spoorwegdirectlën worden toe
gevoegd. Deze autoritcdlen worden ook steeds vergezeld
van pen of meer hoofdambtenaren der Holl. IJzeren
Spoorweg Maatschappij, teneinde aan eerstgenoemde^
de gewenschte inlichtingen te kunnen verschaffen. Eén
dezer hoofdambtenaren van ide II. I.T. S. M.. dezer
dagen tot het begeleidend gezelschap behoorend, was
echter niet in -hel Jjozit van een voorgeschreven pas
poort, daar hij' in de mccning verkeerde, dal men hem
in de gegeven omstandigheden Ic Bonlheim den toegang
tot het Duitsche grondgebied niet zou ontzeggen. Maar
t viel heel anders uit. Hij moest met den eerstvol-
genden trein naar Nederland terugkecron. Een iK-roep
blji den Landraad baatte niet: de Inndraéd weigerde
beslLst, de gevraagde toestemming te verleenen.
POSTVERKEER MET DLTTSCHLANI).
Men schrijft uit oldenzaal aan het Iidbld.
Van een geregeld postverkeer tusschen Duitsehlahd
cn Nederland .via Oldenzaal (cn omgekeerd) is thans
geen sprake. Brieven uit naburige grensplaatsen zooals
Gronau, Beniheim, enz., maken tnans via Emmerik
een reis, welke vier dagen duurt. Ook do postverbin
ding met Bcrliin vice versa is al even treurig, terwijl
brieven en andere correspondenties uit Leipzig b.v. in
twee dagen de plaats hunner bes lemming bereiken. Het
posten van brieven of andere correspondenties uit Ne
derland in DulLschL-md, zooals weleer vaak gebeurde
koini thans niet meer voor, nu de militaire overheid
ie Munster op <!it feit een gevangeniselraf van hoog
stens één jaar heeft gesteld.
WERKLOOSHEID.
Volgens den m ^De Vak Ik-weging' opgenomen staat
waren in de bij het Ned. Verbond van Vakveresmigingen
aangesloten bonden op 1 November van de 8702*5 le
den: onder de wapenen 11,621 en werkloos 16.392,
Minder dan drie diigen per week werkten 1866 leden,
terwijl er 6950 drie dagen of langer per week, doch
korter dan gewoonlijk werkten. Den gcbrulkelijLen tijd
werkten 31.753 leden. Aan de totaalcijfers ontbroken
eenige bonden.
DOOR DE TRAM GEGREPEN.
Zaterdagnamiddag werd de 16-jarige Jan v. d. Voort
uit Noord wijk, die, nadat hij te Leiden uit de stoom
tram HaarlemLeiden, was ge-stapt en op ©en ander
spoor een kleine boodschap verrichtte, door een ran-
geerende tram aangegrepen en tusschen de buffers ge
drukt. met het gevolg dat hij ernstig werd verwond
Per brancard naar het Academisch Ziekenhuis gebracht,
bleek dat vijf ribben waren gebroken en de longen ern
stig beleedigd, zoodat voor het leven van den knaap
wordt gevreesd.
1RAMONGELUK.
Zaterdagmiddag had te Bennekom eon jongedame
uit Alblasserdam de onvoorzichtigheid uit de tram te
slappen voor deze stilstond. Zij raakte onder den ach
tersten wagen en werd onmiddellijk gedood.
MUIZENPLAAG.
In de Friesche weilanden zijn zooveel muizen, dat
waterschapsbesturen polders onder waler laten loopen.
om het ongedierte te dooden. N. Ct.
GE ARRE9TEERD.
Het Haagsche correspoudentleburcau meldt:
Naar wij vernemen, is te Rotterdam gearresteerd
mr. C. J. van Rossem, aldaar woonachtig.
Wij. vernemen, dat reeds geruimen tijd geleden door
justitie en politie een .ernstig en geheim onderzoek
was ingeled naar aanleiding van een in schandelijke
termen gesteld pamflet, ten nadeele van het Duitsche
Rijk. hetwelk in het buitenland werd verspre'd.
Verscheidene personen zijn van het uitgeven en ver
spreiden van dit pamflet verdacht geweest.
Het schijnt thans, dat het gelukt is, -de hand op den
vermoedelijken schrijver te leggen.
AAN DE ZEEUWSCHE GRENS.
Uit Koewacht meldt de „N. R. Ct.": De katholieke
kerk dezer gemeente staat op Belgisch grondgebied.
Toen nu Zondag verschillende personen ter .kerke wil
den, werd hun medegedeeld, dat zij er wel heen moch
ten gaan, maar niet terug. IJaardoor verkeeren alle
katholieken in de qnmogeiijkheid, hun godsdienstplich
ten te vervuilen.
VRAGEN VAN MR. TROELSTRA.
Mr. iroelstra heeft de volgende vragen gericht tot
den minister van Oorlog:
le. Heeft de Minister een onderzoek doen instellen
naar de omstandigheden en feilen die aanleiding lieb-
bcn gegeven tot de betreurenswaardige gebeurtenis van
3 December in het kamp der geanterneerden te Zeid,
naar den aard der gebeurtenissen en naar het optreden
van de zijde der Nederiandsche militairen bij die ge
legenheid; is de Minister bereid zoo spoedig en vol
ledig mogelijk de Kamer de resultaten van dit onderzoek
mede te dcelen,?
2c. Is het den minister van Oorlog bekend, dat
de plaatselijke commandant te Den Helder geweigerd
heeft aan de afd. Helder der S.D.A.P. vergunning
te verleenen. tot het houden eener vergadering oan te
protesteeren tegen het lecning-ontwerp. Wil de Mi
nister zijn meening over die weigering aan de Kamer
mcdedeelen en is Z.Exc. bereid maatregelen te nemen,
opdat niet meer dergelijke belemmeringen van het po
litieke leven door militaire autoriletiten voorkomen?
Men deelt aan de „N. Ct." mede, dat de heer Troel
stra naar aanleiding va® het gebeurde te Zeist, den
Minister van Oorlog zou aangeboden, hebben te zamen
met den sodalistischen Belgischen volksvertegenwoor
diger Camille Huysman naar het internecrinc-skamp
te Zeist te gaan; deze laatste zou alsdan zijn landgenoo-
ten daar toespreken en trachten hen tot rede te bren
gen. De Minister zou evenwel het aanbod hebben afge
wezen en verklaart zelf voornemens te zijn strenge maat
regelen te nemen om de orde in de kampen te hand
haven.
ERNSTIG ONGELUK.
Aan de werf „Hubertina*' te Haarlem is Vrijdag
middag een ernstig ongeluk gebeurd, dat aan één werk
man het leven kostte en waardoor een ander zwaar
lichamelijk letsel bekwam.
Op de werf is een baggermachine in aanlxmw. Aan
do boordzijde van het vaartuig waren op het dek twee
ijzeren voetstukken aangebracht, op welke voetstukken
een ijzeren, poot of paal, wegenclo -1000 K.G. moest
worden gelegd.
Vrijdagmiddag nu was men. bezig de paal op de
genoemde plaats aan te brengen. Door middel van
een lier en katrollen werd het gevaarte tusschen twee
houten palen, van 22 M. lengte en 3 d.M. in doorsnee,
neergelaten. Toen de ijzeren paal nog slechts 1 M.
van het dek was, brak een der houten palen op ongeveer
6 M. boven den grand, plotseling dóór, ten gevolge
waarvan de ijzeren-poot kantelde en op het dek viel.
Twee broeders, G. en S. Homan, werkten tn de on
middellijke nabijheid van het ongeval. Beiden werden
door dén ijzeren paai getroffen. G. Homan, hoorder,
oud 45 jaar en wonende Zuider Buitempoame 29,
kreeg den 4000 K.G. zwaren paal op de borst, die in-
eengedrukt werd, zoodat de dood onmiddellijk intrad.
De broeder van den getroff ne kreeg een «lag van den
paal, waardoor hij aan. den linkervoet een gecompliceerd®
fractuur opliep. Hij werd naar het gesticht St. Johamics
de Deo overgebracht. Hoewei ernstig is zijn toestand
niet levensgevaarlijk.
Volgens verklaring van deskundigen waren de hou
ten palen van dusdanige nuditeit en capaciteit, dat
zij den ijzeren paal gemakkelijk konden dragen.
MOND- EN KLAUWZEER.
Nu in de laatste weken mond- en klauwzeer weer
in ons land onder het vee van een twintigtal boerde
rijen. is uitgebroken, hoofdzakelijk in het Oosten van
het land, 'ctu vrij zeker in rechtstrcekseh verband met
de eptzoAtie in Dmlschland, heeft de commissaris «jer
Koningin in Gelderland, naar aanleiding van een brief,
van den minister van Landbouw, Kijvemek! en Handet,
den burgemeesters in die provincie verzocht, onverwiil 1
1. belanghebbenden tc wijzen op het gevaar, het
welk schuilt in liet toelaten in hun stallèn van hoop
lieden, bekenden of Jamiliciedc-n uit Duilschland, en
op de verplichtingen, die artikel 13 der wet van 28
Juli 1870 (Staatsbjad no. 121) hun oplegt, onder me-
dcdceling. dat bij nalatigheid de wet m haar volle
gestrengheid zal worden toegepast;
2. bij elke aangifte den eigmaar /net nadruk te ver
zoeken, zorg. te dragen, fiat noch hij, noch een zijner
huisgenoot en markten of veestallen bezoeken of met
vee van anderen in aanraking komen, en mede te dce
len, dat vergoerüng voor bodrijfxschade, veroorzaakt
door dc bestrijdingsmaatregelen, zal worden or'hou
den, in geval fuj aan dit verzoek niet mocht void«m;
3. den directeuren der eventueel in hun gemeente
gevestigde zuivelfabrieken te verzoeken d© nevenpro
ducten der bereiding (onderroelk, karnemelk en wes)
niet aan de veehouders af te leveren, dan nadat zij
tot een temperatuur van 80° C. zijn verhit, en de kan
nen, waarmede de melk wordt armgevoerd, niet terug
te zenden, dan nadat aj met stoom of kokend water,
zoowel vnn builen als van bénnen, zijn ontsmet, met
de medodeeling. dal, voor hot geval door een niel-nako-
men van dit billijk verzoek verspreiding van het mond
en klauwzeer mocht ontstaan, den veehouders geen
vergoeding van bedrijfsschade, door de bestrijdingsmaat
regelen veroorzaakt, zal worden verlamd. Landb. Wkbl.
SPOORWEGONGELUK.
Vrijdagavond kwam le Goch (Duitschland) de per
sonentrein. waarmede de talrijke'arbcidors uit Gennep
cn omstreken (L.), die in dc fabrieken 'te Goch wierken,
naar hunne woonplaats terugkeercn, op ©enige honder
den meters van het slation In botsing met ©en door d>ti
storm in beweging gebrachteh goederenwagen. 'I wee
personenwagens ontspoorden en ook de locomótief en
de overige rijtuigen werden ernstig beschadigd, vooral
liet 4e klasse rijtuig was zeer gehavend, ven der wan
den was totaal verbrijzeld. Van de reizigers werden
enkelen licht gekwetst, meest door glasscherven; allen
konden echter met dén volgenden trein naar hunne
bestemming verder reizen.
Van uit Gennep werd een hulptrein met spoorweg
autoriteiten en personeel der werkplaats naar Goch
gezonden, om het opruimingswerk uit te voeren.
EEN 98-JARIG OMROEPER.
Men schrijft aan „De Nederl.''
A.s. Donderdag, den lOen dezer hoopt de oudste
ingezetene onzer gemeente, de hoer A. RiemeTsma té
De Lemmer, zijn 98en geboortedag te gedenken. De
oude heer is nog zeer kras en heeft nog bijna hef volle
gebruik van al zijn zintuigen. Hij Ls reeds 48 jaar onze
dorpsomroeper en nog dagelijks hooren wij zijn nog
