De telefoon in den oorlog.
Korte Oorlogsverhalen.
De hond.
Hel oude moedertje.
gepaard met bedekten dwang, b.v. tegenover een
groot aantal spoorwegbeambten, die men voor de
keuze stelt van te dienen 'of op straat te worden
gezet. Aan den anderen kant worden 'krachtige
jonge mannen onder allerlei voorwendsels thuis ge
houden; allerlei baantjes zijn gemaakt, die min of
meer met den oorlog in verband staan, enz. De
Times wil, dat de regeering het land ruiterlijk den
toestand zal bloot leggen, anders komen er niet ge
noeg vrijwilligers.'
SCHOLEN VOOR EENARMIGEN.
Het denkbeeld, bijzondere scholen voor 'eenarmi-
gen op te richten, is te Weenen ontstaan, waar de
architect Grosselfinger, die zelf sedert 30 jaar geen
rechterarm meer heeft, voor het eerst met dit plan
voor den dag is gekomen. In den herfst van het vo
rige jaar heeft hij reeds zijn school kunnen ope
nen.
In Duitschland heeft men het ëerst in Heidelberg
aan het denkbeeld uitvoering gegeven en daar is
thans een hospitaal ingerifcht 'voor het opnemen en
het onderrichten van eenarmigen. De directeur dr.
von Kiinssberg vertelt bijzonderheden daarvan in
de Duitsche bladen. Men wil de eenarmigen leeren,
hun beroep verder uit 'te oefenen. Waar dit niet
meer mogelijk is, leert men hun iets anders, om in
hunonderhoud te voorzien.' l
Het is vooral noodig hun den levensmoed, het
geloof aan zichzelf weer terug te 'geven, omdat
het verlies van den rechterarm vooral, zeer ontmoe
digend werkt.
In de eerste plaats moet men de menschen erop
wijzen, dat 'de zetel van 'hun bekwaamheid voor
het werk niet alleen in de hand, -maar vooral in
de hersens zit. Dan maakt 'men hun bekend met
de talrijke voorbeelden van eenarmige mannen, die
het zeer ver in de wereld hebben gebracht. Het is
zooveel te gemakkelijker hun hieuwen moed te
geven, als zij tezamen zijn met kameraden, 'die de
zelfde moeilijkheden te overwinnen hebben. Boven
dien schieten zij hij gemeenschappelijk onderwijs en
gemeenschappelijk werk beter op. Heel belangrijk
is, als men hun een eenarmigen leermeester kan
geven. 1 I
Waren zij aan zichzelf overgelaten, dan zou
menig eenarmige jaren noodig hebben voordat hij
zich in alles kon helpen. Nu echter komt hem de
ervaring ten goede, die anderen in den loop der
jaren hebben opgedaan. Daarom wordt hem veel
moeite en ook veel teleurstelling bespaard. In Hei
delberg is'het gelukt een eenarmige met groote er
varing als leëraar -voor de school 'te vinden.
Het eerst leeren de leerlingen zichzelf in de
kleinste dingen van het dagelijksche leven behelpen,
zich aan te kleeden, te wasschen, te scheren, te
eten enz. Door lichaamsoefening wordt ervoor ge
zorgd, dat de stomp krachtiger wordt en dat voor
al de gezonde arm een bijzondere handigheid en
kracht ontwikkelt. Vervolgens wordt schoon- en snel
schrijven, rekenen, stenographie en typen onder
wezen. Dan 'komt boekhouden, teekenen en andere
vakkennis aan de beurt. 1
De stenographie is een uitstekend middel om de
leerlingen eraan te wennen, de lijnen te beheer-
schen, de hand te oefenen en ook om het gewone
schrift te verbeteren. Vooral omdat het overhaaste
schrijven van den niet-stenograaf overbodig wordt.
Een derde van de leerlingen neemt aan dit onder
wijs deel. Dit moet vrijwillig Mijven, omdat menig
beroep de hand voor stenographie ongeschikt maakt.
Beter gaat het voor de meesten met het typen.
Het is ook zeer nuttig, omdat het 'de vaardigheid
en de lenigheid van de ivingers 'ontwikkelt.d De
grootste helft van de leerlingen neemt dan ook'aan
dit onderwijs deel.
De ambachtsschool helpt bij het onderwijs in prak
tischen handarbeid. Men zou zeggen dat een am
bachtsman beide handen noodig heeft. De praktijk
leert echter dat 'het niet noodzakelijk is.
De school 'zorgt ervoor, dat den patiënten die
haar verlaten en nog praktische oefening noodig
hebben, de weg daartoe geopend wordt. Van 'groot
voordeel zou het zijn, als de school een soort cen
traal punt kon worden tot uitwisseling van ervaring
door eenarmigen opgedaan. Dr. von KKünssberg ver
zoekt dan ook om mededeeling van alles wat voor
zijn inrichting "van belang kan zijn, vooral ook van
ervaringen door eenarmigen in verschillende beroe
pen opgedaan. Zelfs het bericht, dat iemand een be
paald beroep met een hand uitoefent, kan reeds
van beteekenis zijn. Omgekeerd geeft de school in
lichtingen aan diegenen die er behoefte aan hebben.
Voor iemand die linksch is, kan het reeds van betee
kenis zijn te hooren, welke pen of welk bijzonder
werktuig voor hem het meest geschikt is. Van bui
tenaf heeft de school reeds menigen nuttigen wenk
van dezen aard gekregen. v
BH ONZE NABUREN.
Een der correspondenten van het 'Hdbld. schrijft:
Uit verschillende maatregelen, welke bij onze
oostelijke naburen genomen worden, om den voor
raad levendtniddelen zoo mogelijk nog eenigen tijd
te doen strekken, kunnen we duidelijk opmaken,
dat men in dit-opzicht de toekomst niet zonder be
zorgdheid tegemoet ziet. Niet alleen, dat er alge
meen tot de grootste zuinigheid in 't gebruik van
levensmiddelen wordt aangemaand, ook op andere
wijze tracht men den mondvoorraad te besparen.
Zoo werd ons door een paar 'Nederlanders, die met
hun gezin in Duitschland woonden ■'medegedeeld, dat
hun geen aardappels 'meer verschaft worden, om
deze te bëhouden voor consumptie van de Duit
sche onderdanen. En zelfs welgestelde Duitschers,
die met hun gezin ook naar deze streken uitwijken,
doelen mede, dat er voor geld niet te verkrijgen is,
wat men voor zijn levensonderhoud wenscht of be
hoeft. Soberheid bij de maaltijden moet er alge
meen betracht worden. De spoorwegdirectie te Mün-
ster heeft zich zelfs tot de stationsrestaurateurs ge
richt met het volgende schrijven: „Weest toch
vooral zuinig bij het verstrekken van brood, vleesch
vet, enz. De 'verkoop dier levensmiddelen moet zijn
overeenkomstig den oorlogstijd. Een vleeschsoort
bij het middageten moet voldoende zijn. Heel ge
woon moet de burgerpot zijn samengesteld uit groen
ten en andere bijgerechten; goede, smakelijke soep
moet meer en meer in eere komen." Dezelfde direc»
tie heeft alle onder haar staande stationschefs drin
gend verzocht, hun ondergeschikte ambtenaren, ook
de ongehuwden onder hen, aan te" sporen tot "hulp
bij den veld- en tuinarbeid aan 'de vrouwen, wier
mannen in den oorlog zijn, om zoodoende toch een
goeden oogst en een vroegtijdigen 'oogst te kunnen
verkrijgen. En deze oproep schijnt alom met suc
ces te worden gedaan. 1 1
De plaatsvervangend opperbevelhebber van het
Armeekorps te Hannover heeft dezeri dagen de
inbeslagnetning van den geheelen voorraad schapen
wol'aangekondigd. Hij zegt: „Al de schapenwol in
Duitschland, in 1914-'15'verkregen en nog te ver
krijgen door het scheren der schapen, onverschil
lig of deze zich bij de schapenhouders, in opslag -
plaatsen, op 'de dieren zelve 'of bij de ververijen
bevindt, wordt van heden (25 Maart) - gif ten behoeve
van het legerbestuur in beslag genomen en de we
derverkoop ervan verboden, hetzij middellijk of on
middellijk. Verboden wordt insgelijks, de schapen dit
jaar, eerder dan in andere jaren de gewoonte is,
ie scheren. De wol behoort op de plaats-te blijven,
waar ze zich op •'het oogenblik der 'inbeslagneming
bevindt. Voor zoover zich de wol reeds in opslag
plaatsen of in de fabrieken waar reeds voor het le
ger wordt geleverd of gewerkt, bevindt, kan met de
levering en bewerking worden voortgegaan, mits on
der uitdrukkelijk bewijs, dat alles voor het leger be
stemd is. Omtrent het gebruik der in beslag geno
men wol zal binnen korten tijd het Pruisische Mini
sterie van Oorlog nadere -bijzonderheden bekend ma
ken. Overtreding van deze bepalingen wordt gestraft
met gevangenisstraf, maximum een jaar."
110E DE KARLSRUHE AAN KOLEN KWAM.
Otto von Gottberg vertelt
Na het uitbreken van den oorlog had die Karlsruhe
den hulpkruiser Kronprinz Wilhelm uitgerust, was
daarbij echter gestoord door een Engelschen kruiser en
ging nu alleen verder, om den Engelsehman van
den hulpkruiser af te leiden. Hij zette koers naar
de Amerikaansche kust, waar de cornmandan, de hoog-
noodige olie en kolen hoopt in te slaan. Van versciiil-
lende kanten dagen echter vijandelijke schepen op. Mot
alle inspanning weet de Karlsruhe zich eerst in vei
ligheid te brengen. De toestand is echter wanhopig,
omdat de kolen snel opraken.
Er breken pijnigende uren aan voor de zenuwen
van den commandant. Om brandstof te sparen, moet
hij den rechten weg naar Portorico kiezen, die dioor
de Engelschen bewaakt werd. In alle richtingen seinen
de vijandelijke schepen elkaar zijn aanwezigheid toe.
Komt hij een vijand tegen, dan ontbreken hem de
kolen zoowel tot aanval als tot vlucht, moet zijn schip
hulpeloos in elkaar laten schielen. Op een Zondag komt
hij met leeggeveegde bunkers zonder een s'uk koren zoo
groot als een ei in San Juan aan. Hoe daar op Zon
dag werklieden en kolen te vinden r De havenkapiteiin,
een zeeofficiey, kan tenslotte een kleine hoeveelheid
bezorgen.
Juist is de manschap bezig de kostbare schat aan
boord te brengen, als het bericht komt, buiten zijn
twee vijandelijke pantserkruisers. De nacht komt en
het is pikzwart op de zee. De Karlsiuhe sluipt ui
de haven. Binnen de driemijlsgrens stuurt de comman
dant zijn schip langs de kust tot aan den Oosthoek
von Portorico en van daaruit kiest hij de volle zee
door een doolhof van klippen, waarop taüooze schepen
zijn vergaan. Met vertrouwen op zijn goed geluk vol
brengt hij de vermetele daad van een gelukskind. Juist
ais hij de gevaarlijke klippen nadert, breekt de maan
door.
Opnieuw begint de jacht naar kolen. Op den weg
naar St. Thomas liggen de Engelschen. Hij wil zijn
geluk in Curaoao beproeven. Den Men Augustus ligt
het kale eilandje met de vriendelijke speelgoednuisjes
voor hem. De toegang tot de haven is met een ketting
gesloten. Door de luiken van oud-Frankische forten
steken kanonnen hun hals tiaar builen en ini de brau-
ding liggen twee kanonneerboot™ gereed voor het ge
vecht Koehler. heeft geen vermoeden tegen wie dezt
oorlogstoebereidselen bedoeld zijn. Kalm hijscht hij
de loodsvlag en roept hij den commandant van de ka
nonneerboot aan. Deze geeft den raad, zich zóó spóe-
dig mogelijk uit d evoeien te maken, daar Nederland
Duitschland den oorlog heeft verklaard, omdat Duit
sche troepen zijn grenzen overschreden hebben. Koehre:
laat zich echter niet uit het veld slaan. „Wie heelt u
dat wijs gemaakt", vraagt hij. Wij hebben het bericht
gekregen over de Fransche kabel. Luid lachend ver
klaart Koe hier dat hij met zijn persoon borg wil
staan voor de onjuistheid van het bericht, want hij
weet dat hij kolen moet krijgen of sterven.
Na lange onderhandelingen met ambtenaren en of
ficieren, gaat de ketting voor <je haven naar beneden.
De Karlsruhe vaart door twee rijen lage huisjes en
wordt vastgemeerd. De commandant gaat aan wal, hij
krijgt gedaan dat hij kolen mag koopen. Er moet haast
gemaakt worden, want ieder oogenblik kteren die Hol
landers weer terug tot het geloof, dat de volgende
minuut hun een telegram van de Regeering zal bren
gen met het ambtelijk bevel van mobilisatie. Daarom
treft het goed dat dicht bij het söhip een van Zuid-
Amerika naar New-York op weg zijnde Amerikaansche
stoomboot ligt. Bijna een dozijn Duitsche neserve-
officieren op weg naar het vaderland zijn daar aan
boord. In 'nun witte linnen of flanellen reispakken
helpen ze mee om de kolen aan boord te brengen.
Als de laatste mand kolen aan boord is, slaakt de
kapitein een diepen zucht van bevrijding.
OP HET KANTJE AF.
Volgens den Kopenhaagsohen correspondent van de
Daily Mail zijn de twee Zeppelins die Maandag van
Schiermonnikoog uit waren gezien nijna in een sneeuw
storm op de Noordzee vergaan. Een heeft slechts met
moeite langs de Deensche kust de grens van Holstein
kunnen bereiken en scheen zwaar beschadigd.
DARDANELLEN.
Uit WEENEN, 31 Maart. De correspondent van
de „Neue Frcde Presse" te Athene seintVan Lemmos
wordt gemeld dat in den krijgsraad der geallieerden,
waaraan de admiraals en generaal d'Amóde deelnómen,
besloten is de forceering van de Dardanellen uit te
stellen, daar tot dusver het voor de Dardanellen bij
eengetrokken leger niet meer dan 30.000 man telt en
do oporatiën dus geen uitzicht op slagen bieden. Tot
dit besluit droeg ook bij het feit, dat de eilanden voor
de Dardanellen voor die concentratie van zoo groote
troepenmachten ongeschikt zijn wegens gebrek aan
water, veevoeder en woonplaatsen, en de manschappen
op de transportschepen te veel zouden hebben te lijden,
zoodat gevaar voor epidemieën zouden d exgen.
Daarom werd besloten het grootste deel der troepen
naar Egypte terug te zenden en slechts een klein deel
voor de Dardanellen te laten. Drie stoomboolen zouden
reeds naar Alexandrië vertrokken zijn. Op een van
deze hev-ndt zich generaal d'Amide met zijn staf.
CLEMENCEAL' OVER NEDERLAND.
Uit PARIJS, 31 Maart. De Pransche staatsman C'e-
'uenccau spieekt, vandaag over Nederland zonder eoni e
beperking of kwetsende opmerkingen. Integrndiel, hij
brengt hulde aan het Nederlandsche leger. Het is een
echt leger met een onbuigzame hardnekkigheid en
een blandende vaderlandsliefde. Hij eindigt aldus: „De
Hollanders zijn zeer vredelievend, maar hun natio
nale fierheid gaat met militaire dapperheid gepaard, die
glorierijk de proef heeft doorstaan. Prak lijken van vrecs-
aanj iging doen hen niet terugdeinzen". N.R.Ct.
LIBAU GEBOMBARDEERD.
U,it PETERSBURG, 30 Maart. De generale staf
deelt mede:
In den avond van den 28en Maart naderden Duitsche
oorlogsschepen Libau en losten ongeveer 200 schoten
op de stad. Een vreedzaam burger werd gedood en eon
ander gewond. Geen enkel militair werd ge'mffen.
EEN ONDERZEEëR IN DEN GROND GEBOORD?
Uit PARIJS, 31 Maart. Het ministerie van marine
bericht, dat een Fransch oorlogsschip gistermiddag ter
hoogte van Dieppe een Duitscnen onderzeeër in het
gezicht heeft gekregen, hem toen onmiddellijk ach Ier-
vol gd had en genoodzaakt te duiken. Het schip bescbool
toen den periskoop en manoeuvreerde om den onder
zeeër te rammen.
Op het oogenblik, dat de periscoop verdween, zag
men een groote hoeveelheid olie aan de oppervlakte
der zre
WEER EEN.
Uit LONDEN 31 Maart. Er is bericht ontvangen,
dat het stoomscnip ..Crown of Castille' 'uit Glasgow
ter hoogte van de Scilly-eilanden getorpedeerd is.
OFFICIEREN NOODIG.
De „Times" wijst op de noodzakelijkheid om te
voorzien in de dringende behoefte aan officieren en
stelt de vraag of er gezorgd wordt voor een voldoende
aanvulling van het officierscorps. Sedert eenigen tijd F
het verlies aan officieren ongeveer 700 per maand
en het is' zeker te verwachten, dat die verliezen nog
zwaarder zullen worden. Hoe moeten nu deze yerlie-
zen worden goedgemaakt r De „Times" meent dat En
geland in zijn groote kostscholen de inrichtingen bezit
die aan de behoeften kunnen voldoen. De groote „pu
blic schools" bevatten het materieel, waaruit men de
officieren kan vormen. Tal van jongelieden van deze
scholen hebben in het leger dieast genomen, maar
de „Times" meent, dat men van deze intelligente en
physiek zoo uitnemende krachten heter gebruik kan
maken en het blad betoogt daarom de wenschelijkheiid
deze jongelieden tot kadervorming aan te wijzen en een
opleiding te geven tot officier.
Aan een veldpostbrief van een artillerie-officier
in de Röln. Volksztg. wordt het volgende ontleend
over de werkzaamheid van de telefoontroepen te
velde In den positie-oorlog, zooale hij zich over
het geheele front heeft ontwikkeld, speelt de tele
fonist een bijzonder belangrijke rol. De bevelspost
van een artillerie-commandant is een centrale van
een dozijn en nog meer draden, die. gespannen door
diep bosoh, over kloven, beken en bergen, in zijn
aardbol uitmondeu. Van hier uit beheerscht hij zijn
batterijen, leidt het vuur, houdt overleg met de
infanterie, met het vliegerstation, bespreekt alle
maatregelen met de generaals, zonder een vuet te
verzetten, liet aansluitingssysteem der verschillende
geleidingen is het geheim van den telefonist. Hij
weet nauwkeurig welk station hij moet aanroepen
om een gewenschte aansluiting te verkrijgen. In
het kort, hij is de meester van de situatie.
/,it de telefonist echter in een besloten batterij
of in een natte loopgraaf, waarin de zware granaten
inslaan, dan is hij ook een held. Hij liitt daar
geduldig, mond en oor afwisselend aan de telefoon.
De waarnemer, een artillerie-officier, kijkt inge
spannen door den kijker naar de vjjandehjkc
loopgraaf. Hij fluistert aan den telefonist zijne
waarnemingen toe, die ze verder geeft. De officier
heeft voor zioh een ihijnwerper ontdekt. De telefoon
geeft het verder. Deze moet beschoten worden.
De telefonist geeft nauwkeurig volgens aanwijzing
van den officier de plaats op de kaart aan.
Voorzichtig moet van gene zijde aangeschoten wor
den, opdat bij de mogelijke strooiing van de scho
ten en de nabijheid van het doel niet de eigen
loopgraven getroffen worden. De telefonist geeft
thai s alle commando's en waarnemingen door.
„Tien meter te kort, zijde goed". „Acht meter
afbreken, vijf meter links." Aldus gaat het verder
Intusschen fluiten de infanterieschoten over zijn
hoofd. Kartetsen ontploffen met oorverscheurend
geknal bnven hem, van verre kondigt eeu z^are
„bioinnier" zich aan en bom! valt hij naa»t de
telefoon in de loopgraaf. De telefoonkast is vernield
en daarop ligt in zijn bloed de telefonist, den mond
nog geopend.
V oor zulk een standvastigheid moet men bijzondere
eigenschappen bezitten. De infanterist in de hop
graat schiet en verdedigt zich. De telefonist echter
ligt weerloos in den regen der schoten, om door d( n
electrischen stroom de verbinding tusschen waar
nemer en batterij te verzekeren.
Dikwijls roept hij te vergeefs in het toestel
geen antwoord. Hij ziet zijn telefoon na, de aard-
geleiding, de verldndingsstop alles in orde.
Zeker is weder de draad doorgeschoten. De infanterie
behoeft echter hulp, de verbinding moet hersteld
worden Over de loopgraaf zingen de kogels. Toch
er op uit 1 l)eu draad nageloopen I Rondom zoemt
het in alle toonaarden, doch de dappere bekommert
zich daarom niet. Gespannen volgt zijn oog nog
steeds den metalen draad, steeds verder. Daar
eeu diepe trechter van een granaat, midden daariu
de draad afgeschoten 1 Snel de heide uiteinden aan
elkander gelapt en terug onder don kogelregen naar
de loopgraaf I Of thans antwoord komtP Gelukkig
antwoordt men aan het andere einde en het onder
broken schieten gaat verder.
Niet altijd wordt de fout zoo gemakkelijk ontdekt.
De geleidingspatrouille gaat den draad dikwij s
kilometers ver na en er behoort veel vindingrijkheid
toe om de breuk plaatsen aan hoornen of afleiding»»
plaatsen te vinden. Doch de telefonist weet hoe
gewichtig zijn ambt is, dat hij om zoo te zeggen
het middenpunt van de gemeenschap vau het logge
legerkorps vormt en daarom vervult hjj zijn ver
antwoordelijk beroep in alle omstandigheden getrouw
tot io den dood.
('t Is de Duitsche schrijver Kurt Münzer, die in
het „llerliner Tageblatt eenige korte aanteeke-
ingen geeft, aldus de Onder de Streep Redacteur
vau bet Haudelsbl.).
In den nacht kwam een groot, grof dier. een
smerige hond, de loopgraven binnengeslopen, schuw,
wantrouwend, blijkbaar door honger gekweld. Een
der soldaten trok zich het dipr aan hij gaf het
wat vau zijn brood, en een stuk worst bovendien
ook de helft van zijn dek. Daarmee verwierf hij
zich de volslagen overgave en de blinde trouw van
den hond.
Tegenover de Duitschers lagen de Engelschen
ingegraven, achter draadversperringen en verster
kingen. Eindelijk na lang wachten, waren de Duit
schers blijtoen het bevel kwam, tegen de Engelsche
loopgraaf storm te loopen.
In het nachteljjk duister slopen een paar man
vooruit, om de draadversperring door te kn|jpen
doch midden in hun werk stegen er licht raketten
omhoog, hun zilverlicht uitstortend over de donkere
aardeen dadeljjk knetterde een salvo-vuur los.
en dreef de soldaten terug
Allen bereikten weder de eigen loopgraaf, op
één na, de baas van den vreemden hond hij lag
zwaar gewond midden op het veld. Reeds begon
de nacht te verbleken er was geen denken aan
hem onder de oogen van den waakzamen vijand
weg te halen.
Daar sprong plotseling de hond te voorschijn,
nadat hij al een tjjd lang vergeefs zijn meester in
de loopgraven gezocht had Met één wip was h|j
uit den diepen kuil, joeg het terrein daarvoor af.
tot hij den gewonde gevonden had dan legde h|j
zich naast hem neer, den kop gericht naar den
roodachtig, kleurenden ochtendstond, en ving aan
jammerlijk te janken.
De soldaten, die reeds aan heel wat gewend
waren geraakt, huiverden bij het droevige huilen
van den hond; een Engelsche schildwacht joeg een
kogel naar het dier.
Toen stond de hond op, keek naar zijn
bewusteloozen meester, begon hem naar de loop
graven te sleepen. Bjj den vijand had men dit
gezien er sisten nu telkens kogels langs den hond,
maar als door een wonder bleef h{j ongedeerd. De
hond stoorde zioh aan nietshij sjorde en sjouwde,
en steeds wist hij het bloedige lichaam van zijn
baas iets diohter bjj de loopgraaf te brengen. Maar
telkana moest hij wel stil staan, nieuwe krachten
scheppend «ven jankte hij den dagenden dag tegen,
maar sloeg sterk zjjn tanden in de uniform jas
van dea beweegloozen man, om hem weer een
eindje verder te trekken.
Als dan de bleeke soa aan den horizon tevoor
schijn steeg, was het geen smerige Verl
straathond meer; maar de «onnestralen hui?'1
hem met gouden pulver omgeven 'S
De hond had zijn vracht nu bijna tot den
van de loopgraaf gebraeht. Hjj wachtte Toor f
laatsten het was, nu hij weer den kop 0nip
stak en zjjn geblaf liet klinken, alsof het dit^
haat en schimp was, wat hij den vijand daartfi^
toegromde Zoo begreep die het ook. De g„w
uit de vijandelijke loopgraven hadden even gezWei^
maar daar knalde weer een salvo. Ditmaal
het raak. De hond viel neer. bleef liggen. Maar
kameraden van den gewonden soldaat konden
omlaag in hun loopgraat trekken hij was
De hond kreeg zijn graf; eei krans werd da,?1
gelegd alsof hij een gesneuveld soldaat was
De vermoeide dragonderpatrouille keerde 's ,IV,
laat in het dorp terug en bracht twintig RussistJ
gevangenen mee Zjj had hi t troepje in het buM,
afgesneden /.onder tegenstand had het zich yvc,"
gegeven. Het waren alle "ude, baardige kerfc^
slechts één jonge soldaat -was er hij, een stadij
uit Odessadeze sprak Duitsch.
Hij droeg in zijn armen, heel voorzichtig, ee(
stok oud vrouwtje Ze was een boerin, d'e j6
doodsangst voor het geweld van den oorlog,
in het hosch verscholen had; hongerig verkleumd
biddend en schreiend had zij zich daar verstopt
gehouden, tot ze dan ontdekt werd. En iD bi,
onberedeneerde» angst voor de vreemde soldaten
had zij zich aan den student, vastgeklemd, had ziek
niet meer van hem willen laten scheiden. Zijn
blauwe oogen, zijn innemende manier van Uches
moesten haar gerust hebben gesteld. En toen bet
gaan haar moeilijker werd. toen de voeten haar
begonnen te steken, had de jonge soldaat haai
opgebeurd, haar verder gedragen, alsof ze een kind
was. De armen had ze om zjjn hals geslagenzjjn
vi acht had hetn licht geschenen, zoo licht of hei
een ruiker bloemen was, dien bjj met zich mee
droeg.
Men sloot de gevangenen op in het kerkje vat
het dorpen omdat de oudo vrouw begon tt
amnieren en weeklagen, zoodra men haar wilde
scheiden van haar jongen beschermer, sloot men
haar tegelijk met de anderen op. In het gebouwtje
werd haar een bos stroo aangewezen en nog eeu
wollen deken maar zjj bibberde van kou en angst.
De student legde zich daarom naast het zi
oudje, haar zachtjes troostende woorden toespreken
de, en nain h tar dan in zjjn armen. Zoo viel zs
in slaap Zjj lag daar als een eerst doodelijk vet
schrikt kind, dat gekalmeerd werd, en dan rustig
te sluimeren aanvangt. Zoo sliep zjj, aangedrongen
tegen de borst van den jongen soldaat.
Hij keek glimlachend naar het oude moedertjs
in zijn armen. Misschien dacht hij daarbij aan zijn
eigen moeder, of wel aan -de beangste menscjiheid,
welke in doodsnood naar vrede snakt. 1
Dienzelfden nacht begonnen de Russen het dorp tt
beschieten. Uit hun onzichtbare, verre batterijen
suisden de 'zware granaten over de wouden, en de
allereerste projectielen troffen'het kerkje. De Dude
toren kraakte ineen, verpletterde het vermolmde
dak, zoodat een wolk van stof en puin opdwarrelde;
dan sloegen, - ook de vlammen 'uit de puinhoop®.
Na een uur zwegen de kanonnen. De soldaten io
het dorp kwamen uit hun schuilplaatsen te voor
schijn, om een -onderzoek in te stellen naar de ge
volgen der beschieting; van de kerk vonden zij nog
slechts een bouwval.
Maar terwijl men nog bezig was onder de smeu
lende ruïnes te zoeken, trad daar de jonge soldaat
uit de puinhoopen te voorschijn. Hij droeg het oude
vrouwtje weer in zijn armen; opgewekt, zelfs rustig
glimlachend hield'zij zich nog tegen zijn borst ge
klemd. De flakkerende vlammen verlichtten zijn ge
laat. Alle andere negentien gevangen soldaten ver
pletterd en verkoold onder het rookende puin; hij
alleen was- gered, met zijn beschermeling ongedeerd
gebleven.
Den volgenden ochtend was de oude vrouw ver
dwenen. i 1
Doch de jonge student behield sedert dien mcM
zijn stillen glimlach, als ware hij de drager ysn eeu
heilig geheim. .1
30
DE VOEDING VAN ANTWERPEN BEDREIGD.
l>e correspondent van „De Tijd" te Roosendaal
In de levens middelen voorzi ening te Antw
tot heden geen reden tot ongerustheid baande,
verandering. Van April af zal de bevolking alleen
het kaarten-systeem bij de bakkers brood kunnen OT F
gen tot een hoeveelheid van 200 grammen per dag 9
per persoon.
Va> kensvleesch is er bijna in het geheel niet w*
te krijgen en ook de aardappelen wo den schaars^
In vele kleinere gemeenten rond Antwerpen &P
reeds dagen geweest, dat men in 't geheel ge8"
toneer kon krijgen en de gemeenten, dicht MPJj
grens van Holland gelegen, warden niet meer zoo
voorzien van Hollandsch brood als vroeger,
de toevoer op verschillende plaatsen geheel opiP
den. _n_j#W
De burgers, die het brood geregeld uit HollM®j
trokken, waren geen klanten van de plaatse'ijke
en daar de baUsers alléén hun e'gen klanten
en moeten bedienen^ weigeren zij dikwijle W®
burgers het benoodigde. „m-
Zóó kwam het, dat ik uitgehongerd in
lant te Braschaet aankwam, en geen kruimeltje
sel kon krijgen, om de eenvoudige reden
zelf. niet hadden, en reeds 2 dagen gevi>ed wa";
aardappelen. Het is te hopen, dat de ii
spoedig en krachtig zullen ingrijpen, anders
voor Belg'ë nog donkere dagen tegemoet.
DE BESCHIETING VAN DEN BOSPORÜ»:
Uit JONDEN, 31 Maart. De „Daily Chroidcl^^
;ieemt uit Petersburg, dat vliegers mededeelinjt
van de groote verwoesting door de beschieting y
Russische vloot van de forten aan den Bosp^j
weeg gebracht. Hel fort Elmas is vernield. ^rsiaiv
nam de vlucht, daar ze het vuur niet kon
Ook het fort Kil ia is beschadigd. De Tur!-
pen bereiden zich voor op de belangrijke
die naar ze verwachten zullen worden on<%tff>n
Uit PETROGRAD, 00 Maart. In den
29 Maart naderde onze vloot de buitenste
gen van den Bosporus, maar zij kon het bom-ti
niet voortzetten, wijl de mist de kust m
hulde. !eD
Een onzer kleine vaartuigen wisselde sera ry
een torpedoboot van het Turksche esk^1(16
volle kracht op den loop ging na de eerste sc
EEN ENGELSCHIP VERGAAN. f rto0raj<
Uil LONDEN, 31 Maart. Hol Engelsche si'
„Flamlnian" van Glasgow naar de Kaap. nan|1'J!
dag 50 mijlen van de Scilly-eilanden De yj^iiiSP1*
41 man, werd opgepikt doo.' het Dei niche
„Finlandia" en te Holvhead aan wal f™?rnirOf'
DE SOCIAAL-DEMOCRATEN EN DE VR«< g-rE
De Berlijnsche Lokalanaeiger yemeemt .^ij^
Het bestuur van de Zwitsersche sociaalo jjd
partij heeft in het belang van den vrede
r»J
