Aluitii Mms-
DINSDAG 13 JULI 1915.
58ste Jaargang^ No. 5623.
De dingen om ons heen.
SCHAOE
COURANT.
hit blad Terechgut viermaal per week: Dinsdag, Woensdag,
Donderdag en Zaterdag. Bij inzending tot 's morgens 9 ure wor
den nVRRThJN" riR.NT in het eerst uijkomend nummer geplaatst.
UitgeversTRAPMAN Co.
SCHAÜEN, LAAN 0 5. Int. Telepb. No. 20.
Prijs por jaar f 8.Por post f 3.60. Losse nummers 5 cent
ADVERTENTIES" van 1 tot 5 rogels f 0.25 iedere regel meer 5 ot
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
WETENSCHAP GEMOBILISEERD.
Als het officiöele Duitschland medelijden met zieh
zelf heeft dan wel dit bij adderen wil opwekken,
heet tiet steeds „dat het alleen strijdt legen een we
reld van vijanden".
Dit heeft de Keizer gezegd, Bethmann Hollweg heeft
het gezegd en vermoedelijk zegt elk politiseerena Duil-
scfaer (als hij niet bezig is te wenschen „Gott strafe"
den een pf a nder) hel deze beide illustere mannen na.
Daarom verwonderde het ons buitengemeen in het
bekende weekblad „Die Woche" een artikel aan te
troöon. getiteld „Onze Derde .Bondgenoot".
Dit was Iets nieuws, waar gewoonlijk bij dat vech
ten tegen, de geheele wereld niet of met een half
woord melding wordt gemaakt van. den eersten en twee
den bondgenoot, die toch op militair gebied ten slotte
ook wiel het een en "ander presteeren, al bleek dan
de Oostenrijksche vechtmstallatie van minder kwali
teit tc zijn dan de. Duitsche machinerie en al is
het Turksche leger op don persoonlijken moed en do
doodsverachting der soldaten na, niet met het Duit
sche op één dag te noemen.
Het artikel was dus, door den titel reeds, iets bij1-
zonders.
Het bleek te zijn een beschouwing over de wijze
waarop Duitschland zich uit vele moeilijkheden gered
had, dank zij' de hulp, die de wetenschap, scheikunde
en techniek, haar had geboden.
Het lijstje van wat deze „derde bondgenoot" voor
Dui'.schland gedaan heeft is een wonder. En het moet
elk land, dat op het gebied van chemische industrie
bij Duitschland ten 'achter staat, wel met een soort
wanhoop vervullen.
Men oordeeie.
Het Engelsdae plan, zegt de schrijver in „Die Woche".
was eerst Duitschland uit te hongeren. Zoo het mei
gelukte, door het aanwezigzijn van een voldoende hoe-
\eelheid graan, Weef de mogelijkheid over do ko
mende oogst j.o doen mislukken door de meststoffen
vast te houden. Bovendien zou er wel spoedig gebrek
komen aan rubber en benzine en ter loops
konden ook genotmiddelen zooals kruiderijen aan de
Duiischers worden onthouden.
Van dit alles is niets bewaarheid, zegt de schrij
ver. En ai is zijn artikel voor het eigen land bestemd
csn dus met het oog op toestand en toekomst wel wat
al te optimistisch, gekleurd, in hoofdzaak toah is het
geen liij aanvoert zóó juist, dat er weinig tegen te
/.eggen' valk
Da graanvoorraad viel mee en door allerlei maat
regelen kwam er geen gebrek. Maar in het welbe-
staand tekort aan meststoffen, bijv. aan chilisalpeter,
wist Duitschland zelf te voorzien. Hét Siemens-systeem
stelde door een electrisohe behandeling van cokes, kalk
en lucht kalkstikstof samen, die precies hetzelfde ef
fect heeft op den bodem1 als de chilisalpeter. Waar in
het geheel voor den landbouw noodig zijn: stikstof,
phosfarzuur en kali, slaagde mor er in ook die drie
stoffen ia voldoende mate te produoeeren. Met kali
ging .hel allergemakkelijkst, want hiervan is Duitsch
land de leverancier van de geheele wereld. Geen land
bezit kaHmijuen, die de bewerking loonen, dan juist
Duitschland. Over de stikstofverbindingen werd reeds
gesproken en phosfaten waren evenmin moeilijk te
krijgen, daar het thomasslakkenmeel een bijproduct
van de hoogovens is. In dit opzicht was Duitschland
dus gedekt
Rubber was reeds vroeger chemisch vervaardigd. Wel
b waar was dit product van kooi-, zuur- en waterstof
nog te duur voor het gebruik in normale tijden, doch
het was er eu het procedee is voor vereenvoudiging
vatbaar. .Mocht het gelukken synthetische rubber tegen
een behoorlijken prijs samen te stellen, dan blijven,
de 250 millioeh mark, die nu jaarlijks in het buitenland
aan rubber bestoed worden, binnenslands, precies zoo-
als de kalkstikstof een besparing van ongeveer 150
millioen mark op de handelsbalans uitmaakt.
In steenkolentoer, dien grooten vriend van de che-
mikus, vindt men "niet alleen de ingrediënten voor die
samenstelling van kleurstoffen, yam parfums, van na
maak-kruiderijen als vanilline, doch ook de stoffen waar
uit benzine bestaat Slaagt men er in de molecule zoo
te breken, dat die van benzine vrijkomt iels waar
aan niet getwijfeld wordt, dan is .ook dit vraagstuk
van de 'baan.
Ziedaar in het kort wat Duitschland's derde bond
genoot de chemische Industrie heeft bereikt of spoe
dig zal bereiken en, zooals wij reeds zeiden, het lijstje
komt ons belangrijk genoeg voor om andere landen
jaloerech te maken. Speciaal een klein land als het
onze, dat voor zooveel artikelen afhankelijk is van
Invoer van elders, kan hieruit een goede leer trekken.
Niet dat we zooveel reden hebben aan al aardig
heden uit steenkool en steenkool teer een groote waar-
do to hechten. Een roos in dentuin geplukt ruikt
ten islotte toch nog onders dan een zijden bloem
kunstmatig van kleur en geur voorzien en echte va
nille verdient die voorkeur boven vanilline of valinnol
of. hoe het spul heetcn mag.
Helaas mogen wij reeds lang tijd niet meer twijfe
len aan het beslaan van' kunstboter, kunstwijln, kunst
suiker (en zooveel meetr „kunsf'-artikelen. Dat alles
Is wat goedkooper en precies npt zoo goed".
Wat tengevolge heeft dat het werkelijke, natuur
lijke product verdrongen wordt bij" de groote menigte
en dal dus de voortbrengers daarvan hoe langer hoe
meer in het gedrang raken.
Het is er mee als met germanismen in de taal Een
woord als „da arst ellen", dat gebruikt kan worden in
oen reeks van gevallen, leidt er natuurlijk toe bij
lieden, dia op hun gemak gesteld of minvermogend
naar den geest zijn, dit zij de goede Nederlandsche
woorden gaan verontadhtzamen. Wie zal voor een goed
natuurlijk product moeite of geld besteden als hij een
namaaksel, dlat ,jeven goed" is, gemakkelijk voor het
grijpen heeft? Dit is een gewaar dat niet onderschat
mag worden. Doch daartegenover staat toch, dat men
oer bied moet hebben voor de wijze waarop hier labo
ratorium en fabriek to hulp zijn gekomen.
En dat men "wenschen mocht, dat ook in ons land,
waar toch zooveele ontdekkingen gedaan zijn en wor
den, de kapitalisten eens zouden gaan inzien welk een
bron van algemeene welvaart er vaak' met een klein
financieel slootje tc qpenen is.
Wenschen ook dat een uilvinder zich hïet bijtna J
altoos aan het buitenland hoeft te wenden voor steun
bij zijn proefnemingen on dus zijh uitvindingen dat
buitenland in de eerste plaats ten goede komen.
Een begrootingspost van ,'n millioten tot onderzoek
en. beproieving van uitvindingen en ontdekkingen zou
ons jaar-budget toiet te zwaar drukken en van zéér,
zee vee! belang kunnen rijn voor de algemoene wel
vaart
UITKIJK.
Binnenlandsch Nieuws.
BREEZAND
Vrijdagavond vergaderde in het café van mej. wed.
Van Ekeren de Harddravprij-Vorwniging „Vooruit
gang zij ons streven".
Wegens afwezigheid 'van den voorzitter, den heer
H. van Haaften, di als bestuurslid hepft bpdankt,
óp»nt de bee- G. van Rozelaar met het gebruike
lijke welkom de vergadering.r
Voor er tot d° bestuursverkiezing wordt over-
gegaan, dpplt dp heer A. Buij mede, dat hij 'door
do omstandigheden genoodzaakt is, voor zijn func
tie als penningmeester tp bedanken, Gekozen wor
den nu: tot voorzitter de heer G. van Rozelaar, tot
secretaris de heer C. Smit en tot penningmeester
de heer F. Blaauboer, die'alle hun benoeming aan
nemen. Tot commissarissen worden'benoemd de hee
ren C. 'Ambuul, D. Blaauboer, B. J. Boelsums, C. v.
d. Linden, M. Mulder, C.'Schilderman en L. TJittes,
die voorzooverre ze aanwezig 'zijn, zich die keuze
laten'welgevallen. Den niet aanwezigen zal van hun
benoeming kennis worden gegeven.
Bij de verdere besprekingen wordt op de wen-
schelijkheid gewezen, om een eigen kprmis te heb
ben, daar nu, 'na afloop van handdraverij en ring-
rijdprij alles naar de Kleine Sluis 'trékt. Besloten
wordt op Maandag'26 Juli een harddraverij te hou
den met paard en kar. Deelnemen mogen alle paar
den, die nog geen hooger prijs dan f 30 hebben ge
wonnen. 'Men acht het beter, ook paarden buiten
den Polder toe te laten, omdat men dan grooter
deelname en meer belangstelling verwacht.
Verreden zullen worden drie prijzen en 2 troost
prijzen. Het bedrag dier prijzen zal op een Dinsdag
20 Juli te houden vergadering worden vastgesteld.
Daar de rondvraag niets 'oplevert, volgt hierna
sluiting. 1
f Wegens to late ontvangst op Zaterdagjl„ eerst
heden geplaatst.)
WÏERINGEN.
Gemeenteraadsverkiezing op Zaterdag jl.
Aftredend de heeren A. Peereboom,# P. Koorn Jz-,
D. Koorn, S. de Vries 'Pz.
Uitgebrachte geldige, steïnmen 299
Jb. Brouwer (Anti-Rev.) 32
J. W. de'Goeje (Vrijz.) 104
P. Iïeijzer Jz. (R.-K.) 34
D. Koorn (Vrijz.) 182
P. 'Koorn Jz. (Vrijz.) 117
W. F. Lub (S.D.A.P.) 129
G. -Maars (Vrijz.) 30
D. Oden (S.DA.P.) 1 58
J. Rotgans Sr. (Vrijz.) 104
S. 'de Vries Pz. (S.D.A.P.) 234
Gekozen 'de heeren D. KOORN 'en S. DE VRIES
Pz. 1
Herstemming tusschen de heeren -De Goeje, P.
Koorn Jz., Lub en Rotgans.
NIEUWE NIEDORP.
Zondagavond 11 Juli werd alhier in de Nen. Herv.
kerk een concert gegeven, gevormd door zang, viool,
cello en orgel. Het was iets goed -wat we te hoo-
ren kregen en de 10 nummers van h»t'programma,
In kiein anderhalf uur afgewerkt, waren waardig
de onverdeelde aandacht waarmee er naar werd ge
luisterd. Van den zang beviel ons vooral do mooie
sopraanstem van mevr. Ruijgh-Krens, die zeer goed
op dreef was. Trouwens ook de 'tenor Hogervorst
blèek berekend te zijn voor zijn taak. En wegslepend
mooi speelde do cellist Adriaanse (soTto-vioiotnceliiBt
te Leipzig, thans ten onzent onder de wapenen >en
ten voordeele van wien de balten Van het door een
paar schatting'160-tal hoorders bijgewoonde concert
zijn). 'Heerlijk smolten die cello- 'en orgelklanken
samen; soms mengde zich daar nog de viool bij,
om deze klankenweel do nog te 'verhoogen. Ook z*ang,
strijkmuziek en orgel, 'zooals we die m toonzettin
gen van Cherubini 'Giordani en Mendelssohn hoor
den'vertolken, konden in hooge mat bekoren.
't'Was een mooi concert én het wakkere groep jé
Alkmaarders, dat den heer Adriaanse deze mede
werking heeft'bewezen (de heeren G. E. en W. H.
Slinger speelden respectievelijk viool en orgel), kan
op een sucesvollen avond terugzien.1
HOOGWOUD.
Naar we vernemen zal do eerste levering'van var-
kensvleesch vanwege do Regeering voor deze ge
meente deze week plaats hebben, li deze aangelegen
heid is overleg gepleegd met da naburige gemeen
ten Opmeer'en Spanbroek.
HOOGWOUD.
Onvoorwaardelijk Is van de le 'naar do 2e klasse
van'het gymnasium te Alkmaar overgegaan do jon
geheer C. N: C. de Boer alhier.
TWEE PERSONEN VERDRONKEN.
Zaterdagmiddag heeft'op het U bij het Noord-Hol-
landsch Kanaal'een treurig ongeluk plaatsgehad, dat
aan twèe personen het leven kostte. De'passagiers-
on vrachtboot „De Eensgezindheid",'die op Purmer-
end vaart, is met het berghout'op een bootje geloo-
pen, waarin 4 personen gezeten waren. Het ongeluk,
dat in de nabijheid van dé'Veerpont gebeurde, ver
oorzaakte op deze pont een'groote ontsteltenis. On-
middelijk sprongen eenige personen te water öin te
redden. Het mocht echter niet baten. 'Twee perso
nen, een he en een jongen, 'waren in het bijzon
der diepe wal er verdwenen en konden niet gevon
den worden.
ERNSTIGE BRAND TE GROLLOO.
Te Grolloo in Drente, is Zaterdag een ernstige
brand uitgebroken, waardoor 14 woningen in deasch
zijn gelegd, terwijl een 64-jarige vrouw in de Vlam
men'is omgekomen. 1
Wegens gebrek aan rwater tracht men den brand
met zand te blusschen. Een groot'aantal Jong veo
kwam in de vlammen om. De'oorzlaak is waarschijn
lijk het spelen met lucifers door kinderen.
Later wordt gemeld, dat veertien woningen zijn
afgebrand. De brand moet 'ontstaan zijn door de
kinderen, die alleen thuis waren en met lucifers -in
de schuur gespeeld hadden. Veel hooi was reeds
binnen. Weipig van de inboedels kon worden gered.
Een aantal varkens en koeien kwamen in de vlam
men om. Een oude vrouw, me. Wolting, die nog wat
beddegoed wild» 'redden, viel en kreeg brandwon
den, Verzekering dokt grootendeels de schade.
j£EN VREEJID VERSCHIJNSEL.
Maandag jl. kwam een vrouw, bewoonster 'van
den Oostkousdijk te Rotterdam, de politie verwitti
gen, dat men haar en'haar gezin vermoedelijk had
willen vergiftigen, want alle restanten van haar ge
kookte etenswaren hadden een roode kleur aange
nomen. Men achtte het een ernstig geval, te meer
daar er'wel eens twist met de buren geweest was,
zooals het meer gaat.'
De vrouw kr»eg opdracht om, zoodra 'zich bij
iemand van haar gezin verschijnselen voordeden,
die op vergiftiging wezen, onmiddellijk de politie te
waarschuwen. Er deed zich evenwel niets voor, hoe
wel de restanten van aardappelen, vleesch, melk al
rooder werden 'en ten slotie met 'een roode. saus
overgoten schenen. 1
Men nam proeven, omdat men dacht, dat het aan
hët kookgerij kon liggen. De vrouw werd aan het
koken van aardappelen 'gezet en zoodra zij klaar
was, nam men eenigo aardappelen mede en hield
deze bij da politie onder toezicht.
Enkele uren daarna meldde de vrouw reeds: mijn
aardaupelen worden al rood, terwijl de aardappe
len, dte men medenam en onder toezicht hield, niet
van kleur veranderden.
Tot dusverre hepft niemand er leed van onder
vonden, maar he* gekke van het geval Is, dat zich
Vrijdag in een zeer zindelijk'en goed bekend staand
gezin op den Schiedamschenweg precies hetzelfde
heeft voorgedaan. Tot zelfs kaas, die aangesneden
onder een stolp stond, -werd besmet.
Men vermoedt, dat men te doen heeft met een
zwakken, maar zich zeer snel voortplantenden bacil,
uit Jtalië herkomstig. Daar -te lande moet 't reeds
voorgekomen zijn, dat geheele dorpen door dezen
bacil besmet w'erdrn. In hoofdzaak-op gekookte spij
zen en vloeistoffen schijnt de. bacil vat to hebben.
Tot dusvrre beperken de gevallen zich tot oud-
Delfshaven. 1 N. R. Ct.
Later wordt bericht:
Hpt geheimzinnige gevalde roodkleuring van
spijzen is al niet geheimzinnig meer. Prof. dr.
Poels te Rotterdam, die overigens nog niet in
de gelegenheid geweest is, 'de besmette spijzen bac
teriologisch te onderzoeken, en die dus geen defini
tief oordeel wil uitspreken acht het vrij waar
schijnlijk dat men hier met den bekenden bacillus
prodigiosus te doen heeft. Gevallen van roodkleu
ring door 'dezen bacil kompn h. t. 1. wel meer voor.
De bacil is aan de Rijksserum-inrichting in cultu
res aanwezig; zijn eigenschappen zijn uitstekend be
kend. 1
Hetzelde vermoeden wordt geopperd door prof. dr.
A. Pulle, te Utrecht, die ons o.m. schrift:
„De roode sous, die den Oostkousdijk in rep en
roer brengt, is vrij zeker te danken aan een zeer
veel voorkomende bacterie, bacillus prodigiosus ge
naamd. Dezelfde bacil kleurt de hostie in de Katho
lieke kerk rood, vandaar de naam „prodigiosus",
die met 'dat „wonder"' in verband 'staat. Vermoe
delijk is er een kast o het'vaatwerk van de bewo
ners met de bacterie bestmet, zoodat de roode kleur
volop gelegenheid heeft zich overal te vertoonen,
mede m verband met- de zomersche 'warmte- Wat ik
in het berichtje (in de. N. R. Ct.) niet vermeld vond,
is de eigenaardige vischluchV dia de gekleurde spij
zen levens verspreiden."
ZEILEN 1EGEN DEN WIND IN.
De heer G. S. Vlioger schrijt in Schuttevaer:
Daar schijnt iemand uit de school te hebben ge
klapt. De. Bergumer Courant is begonnen met het
nieuwtje te vertellen, dat het geheim '„zeilen tegen
den wind in" van geen waarde was; dat ik zulks
zou 'hebben geconstateerd.
't Is zoo; ik ben 24 'April, bij kouden Noorden
wind, in schemerdonker, op een agelegen plekje, met
het geheim ingewijd geworden. Echten werd ikz«er
teleurgesteld in mijn verwachtingen.
'fc Ding liep, ging althans, tégen den wind in;
ongeveer stapvoets. En'zonder andere drijfkracht da-
die'van den wind. Niettemin was ik teleurgesteld.
Ik heb de-inrichting zeer'goed in mij opgenomen,
de 1 werking volkomen begrepen. Maar wat ik
zag, 'had ik ruim 40 jaar geleden, minder 'goed ge
steld ook reeds gezien.
Van z e il e. n 'is geen sprake. Voor de praktijk,
voor gebruik op onze binnenschepen acht ik de
vinding absoluut onbruikbaar,'zóó gelijk ik z» toen
zag.
Niettemin zweeg ik; op herhaald en'dringend ver
zoek van den 'uitvinder. Hij beweerde nog verbete
ringen te kunnen'aanbrengen.
Er kunnen verbeteringen worden aangebracht;
maar de grondgedachte deugt niet, ik'voorspel de
vinding niet dminste toekomst.
Toch zal ik'nog een wijle zwijgen omtrent de in
richting zelf; de uitvindpr hééft 'mij een verbeter
den proeftocht toegezegd. Misschien, misschien
voldoet die meer aan mijn'verwachtingen, voorzOo-
verre daar nog iets van is overgebleven.
DIEFSTAL MET BRAAK.
Vrijdagnacht is in de Brugstraat fte Maastricht
een brutale inbraak gepleegd. Door verbrijzeling van
het étalage-raam heeft men kans ''gezipn een ver
moedelijk groote hoeveelheid gouden voorwerpen
mf-erendeels ringen te "ontvreemden uit dc
winkelkast van bet goud- en zilvermagazijn van J.
Martens. Eerst'gisifrenochtend vroeg kwam de eige
naar tot de ontdekking van den diefstal. De politie
is toen terstond met een uitgebreid onderzoek -be
gonnen, terwijl inusschen de hoeveelheid van het
ontvreemde werd nagegaan. 1
Men heeft htec inderdaad met een zeer brutaal
dievenstuk te doen, daar in de 'Brugstraat odk des
nachts een vrij drukke passage -is. Het schijnt, dat
d - inbrekers een gunstig oogenblik hebben afge
wacht, om hun slag te slaan.' L. Kr.
GOEDKOOPE Y1SCH.
Men meldt uit IJmuiden aan de N. R. Ct„ dat tus
schen de IJmuider Vischhandelvereeniging, als ver
tegenwoordigster van den binnenlandschen vischhan-
d°ï en bet Centraal Bureau voor den afzet van Vis-
scherijproducten een conflict is ontstaan, dat -groo
te afmetingen dreigt aan te nemen. D» actie van den
visch handel gaat tegen -de wijze, waarop genoemd
bureau meent zijn taak te moeten opvatten en -uit
voeren. Nadat verschillende pogingen, om visch te
gen een vasten, gereduceerden prijs rechtstreeks van
dc ctoooriricfldhcrijsohepén, te Uzmiidon binnenko
mende, te verkrijgen of vóór den publieke» -afslag
uit dc hal ta bekomen, zijn mislukt, heeft het Cen-
trtud Bureau -te IJmuiden een vasten vischkooper
voor zich aangesteld, die de visch dan-inkoopt, wan
neer de prijzen niet te hoog loopen, om zo als -goed
koop» visch aan gemeenten, het leger, enz. van de
hand te kunnen doen. Het Centraal Bureau verhoogt
den inkoopprijs slechts met de noodzakelijke onkos
ten van'verpakking, verzending en administratie, be
rekent dus geen winst
Het Centraal Bureau treedt daarbij op als concur
rent tegen den handel, die natuurlijk niet zonder
winst kan perken. Gevolg van een en ander is ge
weest, dat onderscheidene viscfahandelaren ernstig»
schade hebben geleden en 'zieh op vele plaatsen hun
cliënte!» zagen ontgaan. Met kracht en klem is de
IJmuider Viachhandelvereeniging bij Tiet Centraal
Bureau tegen dezen door haar als'„ongeoorloofd con
currentie" gequalifice»rden handel in "verzet geko
men en heeft ze met den-meesten aandrang verzocht
dat hët Centraal Bureau de levering, Aitjiarm op dié
wijze, zou staken. Naar het inzicht van de hande
laren behoord> hot Centraal 'Bureau alleen als advi-
seerend en propageerend lichaam op te treden. De
pogingen, h- t'Centraal Bureau te doen ophouden een
handeldrijvend lichaam te zijn, hebben evenwel niet
tot'het b'oogde doel geleid, en nu heeft de Umüi-
der Vischbandelvereeniging besloten, -zich met dez-
aangelegenheid tot de regeering te wenden.
Ook in de Vrijdagavond gehouden vergadering van
de Kam-r van Koophandel en Fabrieken voor Vel-
sen, is 'deze zaak een ernsüg ipunt van behandeling
geweest De Kamer heeft besloten, -zich in deze te
wenden 'tot alle Kamers van Koophandel in den
lande en tot het Bureau 'voor den Handeldrijven-
den Middenstand.
MET DUBBELEN BODEM.
Të Dinxperlo bepft de militair» grenswacht naar
de Arnh. Ct mededeelt 'oen vrouw eangohouden we
gens smokkelarij van meel, welke haar bedrijf op
listige wijze uitvoerde. Ze gebruikte een kruiwa
gen, welk» schijnbaar ledig was, doch bij onderzoek
een dubbelen bodem bleek te bevatten, waarin pen
partij meel was opgeborgen. De 'grenswacht geeft
nu meer acht op de kruiwagens.
EEN BRUTALE OPLICHTING.
Te Amsterdam is een brutale -Jicbting ge
pleegd. Het M. v. d. D. deelt er hen. -olgende van
mede: 1
Een goede veertien dagen geleden kwam opeen
ochtend iemand in den'bakkerswinkel van den heer
C. Götte, Nes boek 'Grimburgwal en kocht voor
ongeveer'een dubbeltje broodjes.
Dat ging zoo een dag of 'tien door toen do man
niet met contant geld, 'maar met een bankje 'van
f 25 betaalde. De bakkeê riep zijn vrouw -tpe éven
het geldkistje aan te geven om het biljet tie kunnen
wisselen. Zoo geschiedde.
Den volgenden dag bleek het 'pen vaïsch bankbil
jet te zijn. Daarvan werd natuurlijk mededeeling
gedaan aan de politie.
Vrijdagmiddag ontving de bakker over 'de post
een schrijven, waarin hij werd uitgenoodigd, nog
dienzplföen avond op het paleis van Justitie, kamer
6, te komen, aangpzipn, zoo luidde het stuk
de vermoedelijke uitgever van het valsche bankbil
jet gearresteerd was, en de -heer Götte, die hem
herhaalde malen gezien had, zeer zeker zou kun
nen constateren, of men in dien persoon den rech
ten te pakken bad. Er stond bij, dat'het tijdsver-
zuim vanwege de justitie vergoed zou worden.
De heer Götte, blijde dat pr misschien nog iets
van het zaakje terecht zou komen, begaf zich tégen
den opgegeven tijd, '8 uur, naar de Prinsengracht,*
maar hoorde aldaar van den conciërge dat er van
een ontbieding op dien tijd geen sprake kon zijn,
omdat het justitiegebouw des avonds gesloten is.
Inmiddels'had zich bij de vrouw van den'bakker
iemand vervoegd met do'mededeeling, dat hij bode
was aan het Pateis 'van Justitie, dat do 'officier en
da rechter-commissaris In pen auto op 'het Spui
wachtten en dat do vrouw het ijzeren geldkistje
moest medegevén, aangezien dejustitie, den inhoud
in verband met het valsche bankbiljet verifieerea
moest.
De man vertoonde een schrijven van'den minister
van Buitenlandscho Zaken, door den rechter-com-
missaris voor gezien geteekend. 1
De vrouw, geen kwaad vermoedende, gaf 't kistje,
dat behalve'familiepapieren en quitanties, ongeveer
f 250 aan bankpapier bevatte, mede. En d» „bode"
verwijderd» zich er mede, tegen achterlating van
den „ministcriëelen" brief, die, zoo verklaard»1 hij,
als re?u kon gelden.'
Toen'de bakker thuis kwam begreep'men natuur
lijk onmiddellijk op een brutale wijze'te zijn beet
genomen, waarschijnlijk door éen en dénzelfden per
soon, eerst met het valsche bankbiljet en thans
door de ontfutseling van het geldkistje.
Den volgenden morgen zijn eenige van de quitan
ties in de Frans 'Halsstraat teruggevonden. Een
leerling van'de openbare school aldaar vond ze op
de straat liggen.
Overigens noch van den'verderen inhoud van
hot kistje, 'noch van den dader of de daders -eenig
spoor.
barstngerhorn.
D. Breebaart is onvoorwaardelijk bevorderd van
de 2» naar 'de 3e klasse van 'het Gymnasium te
NIEUWE NIEDORP.
P. K. 'Haars is onvoorwaardelijk bevorderd van
de 4e na» do 5e klasse van het Gymnasium te
HEERHUGO WAARD.
A. Broekema en E. M. Broèkema 'zijn onvoor
waardelijk bevorderd van 'de le naar de 2e klasse
van het'Gymnasium te Alkmaar; J. 'Broekema van
de 4e naar de 6e klasse.'
ST. MAARTEN
Door de tweede bestelling voor 'de buitenwijken
de-zer gemeente is het noodig geworden, een tweed»
postbode aan te stellen, waar dan ook binnenkort
sollicitanten voor zulten worden opgeroepen.
SINT MAARTEN.
Evenals 'in ander» gemeenten is ook hier de gele
genheid opengesteld ter verkrijging 'van goedkoop
meel en brood. De gelegenheid ter aanvrage eener
z^.n. meel- of broodkaart'is nu al ruim een week