Uitlui Huis-
58ste Jaargang. No. 5625.
UitgeversTRAPMAN Co.
In Oorlogstijd.
Wanhoopsdaad
DONDERDAG 15 JULI 1915.
SCHAGE
COURANT.
Dit blad verschijnt viermaal per week: Dinsdag, Woensdag,
Donderdag en Zaterdag. Bij inzending tot 's morgens 9 are wor
den ADVERTENTIEN in bet eerst uitkomend nummer geplaatst.
SCBAGEN, LAAN D 5. - lal. Telepb. No. 20.
Prijs per jaar f 3.Per post f 3.60. Losse nummers 5 cent
ADVERTENTJLEN van 1 tot 5 regels f 0.25 iedere regel meer 5 ct
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
In de Nieuwe Rotterdamscho Courant verschijnen
zoo nu -n oan correspondenties uit het Duitsch©
Rijnland over do daar heerschende toestanden ge
durende dezen oorlogstijd. 'Het volgende achten we
ook voor onze lezers -wel vermeldenswaard.
Nu komen waarlijk binnenkort de ontbijtbroodjes
terug, de kleine broodjes met knappende korsten!
En vrijwel in den ouden vorm, met een klein per
centage aardappelmeel I
Voor den DuiLscher is dat een rioine gebeurtenis,
want al "hebben z-!, de persoonlijke verliezen daar
gelaten, weinig te lijden gehad, zijn broodje miste
hij Lij bet ontbijt. 'Wie wei eens vroeg op Duitsche
stations geweest is, kent de lange, -gedekte tafel
in d« w-achtkamor, waar ieder aanzittende een kan
netje koffie krijgt en mandjes met klein© broodjes
klaar vindt staan.
Het tweede ontbijt om 9, 10 uur is weelderiger,
doch Let eerste is bij rijk en 'arm bijna van het
zelfde gehalte. 4
Het verdwijnen dier kleine broodjes 'is menigeen
hard gevallen. Er zijn zelfs prentbriefkaarten ge
maakt, dio het laatste broodje in de hand! van den
bakkersjongen voorstelden.
Maar overigens is'het met den broodnood meege-
loopen. Ik zou haast durven beweren, -dat ik in
dezen tijd smakelijker brood gegeten heb dan in
vredestijd. Natuurlijk lis daarbij geen sprake van
het X oftewel „Xrjegsbrot"! Dat is goed voor hon
gerige jougeusmagen, die wat stevigs verdragen kun
nen. Doch daarnevens was er nog rogge- en. witte
brood te krijgen met wat aardappelmeel vermengd,
en ik hoop, dat de Duitsche bakkers ook in tijden
van tarweovervloed dit oorltogsrecept voor brood-
bereid iug' zullen behouden.
Waar nu die tarweovervloed, die Duitschland
sinds eenige weken verheugt, vandaan komt, -is een
publiek geheim. Het ©ene deel der vijanden wil dit
land uithongeren en 'een ander deel levert tarwe.
Echter, al is het Duitsche volk, naar buitenland-
solip berichten te' oordeelen, het 'diepst gezonkene
ter wereld, er zijn tooli ia >dit land dingen, die
meer beschaafden buiten de grenzen noodig hebben.
Zoo bijv. Duitsche boeken en verfstoffen, "die met
vreugde in Engeland ontvangen worden, geneesmid
delen, die weer andere vijandige'landen gretig te
gen tarwe inruilen. Een bewijs'temeer, hoe moei
lijk het is oen oorlogstoestand heden ten dage con
sequent door te voeren!
In ieder geval, de tarWe is er. en tegelijk met de
tarwe uit het buitenland 'verschijnt, de overvloed
van aardappelen in het binnenland. Terwijl men in
November met moeite en 'voor hoogen prijs een
paar mud aardappelen voor den winter kon inslaan,
komen ze nu in overvloed te voorschijn. De fabrie
ken, waar aardappels gedroogd -en bewerkt worden
cn die maandenlang stilgestaan hebben, kunnen nu
tegen de laagste prijzen inslaan;-de boertjes mogen
blij zijn, als ze hun voorraad aardappelen kwijt zijn.
Zoo ziet men, 'dat er in dit land van spreekwoor
delijk 'patriotisme ook slechte voorbeelden 'te vin
den zijn. En dat niet alleen bij de bezitters van
aardappelen. -Bij suiker bijv. gebeurt het meerma
len, dat een aantal winkels geen suiker meer ver
koopt. quasi omdat zij op voorraad moetim wach
ten. Dat in een land, waar doorden gesloten «sui-
keruitvoer millioenen aan suiker 'voor het binnen-
landsch gebruik overblijven! 1
Daarom wordt'bier van garischer harte het voor
beeld van den militairen kommandeur van'Munchen
toegejuicht, die het ophouden van levensmiddelen
er. het boven den marktprijs verkoopen, 'met strenge
straffen bedreigt. 1
Vermoedelijk zullen zijn Pruisische collega's zijn
voorbeeld volgen en daarmee een algemeenen wensch
vervullen.
Er is weliswaar veel geld'in omloop. De honder
d-in behoeften voor het leger houden duizenden
handen aan'het werk. De milliarden der oorlogslee-
ningen worden grootendeels in het land'zplf besteed.
Beambtpn, die in het veld staan en onder den rang
van officier di©neD, krijgen van stad en staat-hun
volle traktement uitbetaald, ook al zijn zij plaats
vervangend officier. Vrouwen van -werklieden krij
gen stedelijke ondersteuning;,'zoodat menigeen van
de vrouwelijke sekte het financieel -royaler heeft
dan toen de 'man ©n echtgenoot thuis was. Maar
wie niets met oorlogsleveranties of beambtenpositie
to doen heeft, vindt de duurte van levensmiddelen
een zeer cmanng'meam verschijnsel, en zoo er niet
meer oyer geklaagd wordt, dam-ligt het daarin, dat
men voor den oorlog de donkorste beplden geschetst
heeft cn hot geheel nogal 'meeloopt~
a, ir. het einde van het vorige jaar zag het er
hachelijk uit. Van regceringkwege werd-aangeraden
vWsehwarrn in te slaan 'en dat is dan ook ruim
schoots gedaan. Maar -ónze moderne huizen zijn
helaas niet ingericht op hongersnood-perioden, ze
prijken met mooie badkamers, dooh missen voor
raadkamers, met het natuurlijk gevolg, dat heel wat
voorraad iu deze. ovenheet© weken "bedorven is en
men tot de ontdekking kwam •minderwaardig goed
ingekocht te hebben. Nu zijn we zoover, dat de ste
delijke i nsturen hun ontzaglijken voorraad'aan spek
worst, ham en blikken in winkels te koop aanbie
den tegen prijzen, iets hooger dan in vredestijd.
Ook mei meelvoorraad is gezondigd 1 Er waren
huislio aiens n>-t drie, vier personen, die voor-den.
komenden hongersnood eenige mudden-meel inkoch
ten en ieofctelijk in zakken opborgen. Voorzichtig
werd telkens uit den kostbaren voorraad een beetje
meel voor koeken en klandestien gebakken broodjes
afgeschept en .te rest bleef ongerept staan. Tot het
al heel spoedig bleek, dat 'het meel juist door de
rustige rush tot leven opgewekt werd en totaal be
dorven was. 1
In tijden van werkelijken nood zou zoohi verzuim
zeer hitter gevoeld worden. 1
Intusschen is bet maar. goed, dat het zoo geloo-
prn is en we met vijandelijk meel jyersche oroodjes
bij bei ontbijt kunnen krijgen. Het ziet er niet
naar uit, of deze oorlogstijd spoedig 'voorbij zal
zijnl De vredelievend© troef, door een deel der so
ciaal-democraten uitgespoeld, 'is buiten de grenzen
blijkbaar niet aangenomen. Wat-bijv. Gustave Her-
vé in de Guerre Sociale van den 3den Juli schrijft,
is wol geschikt om alle Duitsche vredestichters 't
zwijgen op te leggen.
Al doende raakt men aan den oorlogstoestand ge
wend, vooral omdat de bloedige verliezen der eerste
vier maanden belangrijk verminderen. De weken
zijn xeeds lang geleden, dat bijna dagelijks die lan
ge ambulance-treinen aankwamen en ieder dagblad-
nummer reeksen van gesneuvelden vermeldde. Toén
zag het er inderdaad schrikwekkend uit en het be
vreemdde niemand, toen er in Decembpr met stel
lige zekerheid verteld werd, dat de leeftijd voor den
landstorm op vijftig jaar verhoogd zou worden. Met
iedere bijeenkomst van den Rijksdag «werd een wets
voorstel in die richting verwacht.
En du zijn we reeds in Juli en het tweede „Auf-
gebot" van den landstorm, volle vijf lichtingen, zijn
neg rustig thuis;- slechts enkelen, die gediend heb
ben,'zijn order de wapenen. De. jongens van 19 jaar,
die- anders in October moeten-opkomen, zijn welis
waar eind Juni ingeschreven, maar nog niét in
werkehjken dienst1 opgeroepen.
Zulke feiten, gevoegd bij .de overwinningen-in het
Oosten, het volhouden in het Westen, brengen on
der het volk een groote mate van gerustheid.-Men
heeft in den aanvang zich alles een -beetje te don
ker voorgesteld en het natuurlijk gevolg is, dat het
meevalt. i
Ik herinner mij'lévendig uit die eerste 'maanden,
hoe mannen van zaken een oproeping van 'den land
storm gelijkstelden mp.t een Volslagen stilstaan van
industrie ©n handwerk. De somberst© 'voorspellin
gen heb ik gehoord. En nu? Alles gaat dén gewo
nen gang. Veelal hebben vrouwen d© Tedige plaat
sen ingenomen en waar het niet.-anders ging, heeft
het legerbestuur zeer vrijgevig hoofden van zaken
thuis gelaten.
Doch voor oorlogvoeren zijn -niet alleen soldaten
noodig en een gezondp economische topstand in het
land, doch ook munitie.
Geen land schijnt op 'dit ontzettend verbruik ge-,
rekond te hebben, want, naar ik onlangs van'artil
leristen hoorde, werd reeds in September de voor
raad grapaten van het'jaar 1913 totaal verbruikt'en
brak er voor de gulzige artillerie een 'angstige tijd
tn. 1
Maar ook 'dat 'is merkwaardig genoeg, zonder
dat er ruchtbaarheid 'aan gegeven of dat 'het be
kend geworden is vanzelf in lorde gekompn. Hoe
wel het'toch een ingewikkeld probleem wasl Want'
het vervaardigen 'van granaatkartetsen is voor een
modern©'industrie vrij eenvoudig, maar bij den aan
maak'van brisante granaten komt'het op het zui
ver draaien der gietvormenaan. Daarvoor zijn uit
sluitend goed geoefende werklieden te gebruiken,
en wie het 'werken- aan de draaibank •'niet bij uit
stek kent, moet al over een 'dosis goeden wil be
schikken, 'die niet gering is. Zoo'n bedorven giet
vorm kost toch een aantal'marken en de geringste
afwijking bij het draaien 'maakt een granaat on
bruikbaar. 1
Zonder veel openlijke 'drukte nu is deze munitie-
aanmaak geschied. AUepn 'wie met metaalkringen
aanraking had, wist, dat allo draaibanken in beslag
genomen werden -en dat de fabrieken 'dag en nacht
doorwerkten. Zelfs 's Zondags brandden 's avonds
do lichten in fabrieken, diö'ik vanuit mijn woning
zien kan.
En nu de laatst© veertien dagen is dat Zondags
werken blijkbaar gestaakt. De 'lichten zijn 's avonds
uit en van een kennis 'in het metaalvak hoor 'ik,
dat de voorraad granaten, die wekelijks afgeleverd
moet worden, belangrijk verminderd is. Dus is
men blijkbaar ook dit gevaarlijke stadium te boven.
Tweede Kamer.
Den Haag, 14 Juli.
Er was 'een oogenblik op dezen eersten dag der
Algemeene Beschouwingen ovpr de ontwerpen-Vloot-
bouw ter verdediging van Indië, dat ook zij, die
slechts oppervlakkig het „aspect" 'd©r Kamer ken
nen, den scherpen indruk kregen, -dat er „iets bij
zonders op handen was". D© hoofden werden bijeen
gestoken. De „kopstukken" des Parlements waren
druk aan 't confereeren. Geheimzinnige papiertjes
circuléprdpn in de zaal. Premier Gort v. d. Tanden
was geen oogenblik in rust. Ea minister 'Rambonqct,
Wiens houding van den ochtend af reeds (ook door
herhaalde interrupties, door -den voorzitter telkens
met stevig-strenge hamertikken afgebroken) z©kere
opwinding deed gevoelen, was-in dat stadium der
zitting eigenlijk de eenige, die althans uiterlijk
aandachtig naar de sprekers luisterde.'
En ditmaal h©°ft de schijn niet-bedrogen. Aan 't
eind der zitting kwam de leider der Unie-Liberalen,
de .heer De Mpesler, een motie aankondigen, -waar
bij de Kamer den minister van Marine in1 overwe
ging zou geven, het voorstel betreffende de twee
kruisers voorloopig terug te hemen. De heer De
Mopster diende deze motie niet in; den minister 'ge
legenheid willende schenken om dpzp „welwillend
bedeelde" motie kalm te overwegen. En -te zéggen,
'morgen-, Donderdag-ochtend wat Z.Esc. ton
gunste van den kruisersbouw'zal hebben in 't mid
den te brengen. 1
Dit is, mtusschen, slechts ©en „hoffelijk gebaar".
Om zijn kruisers te reddpn, zou de heer Rambonnet
niet slechts ©pn Cicero van overredingskracht, faiaar
ook een ware toovenasr, wonderdoener"moeten zijn.
Alle scherts terzijde latend: 't staat vast dat d©
Tweede Kamer hpreid is het geld voor d© vi©r on
derzeeërs top te staan.
Maar ook: dat zij van de beid© kruisers)'niet wil
D© officiëele leidpr der "anti-revolutionnaire club,
de heer Van der Voort van -Zijp, heeft voorgere
kend, dat de kruisers elk tien milïioen zoudpn kos
ten, 'zoo niet nog meer. Ze'zouden eerst over ©e
paar jaar gereed zijn,1dus (hopen we) 'wanneer
de groote wereldbrand zal gebluscht zijn. Aan i„de
beweging van e©n gemobiliseerde -Vloot" zouden ze
dus niet meer kunnen deelnemen, iVroeger her
innerde de heer Van der Voort van Zijpheeft
minist©r Rambonnet verklaard, dat 'hij slechts op
grond van een „vast plan" voorstellen als deze zou
dóen.1
Bij de verdediging van zijne Begrootmg voor 1914
zei (de minister, dat het eindcijfer niet kan worden
overschreden met het oog op den toestand van 's Rijks
Middelen. En thans ziet men geen bezwaar in hot
••bouwen Van kruisers van 7000 ton, inplaats van G000,
aldus het ontwerp verhoudend roet 3 milïioen. 't van
25 OP 28 brengend Dat Doemde de heer V. <L Voort
v. Zijp „verbluffend". En hij schakelde fer 8fcn vast
de vraag, de zeer scherpe, of de minister wel
licht met het oog op hel personeel aldus handelt; dat
niet op minderwaardige bodems wil dienen. Met het
oog op den „hoogst hrnsligcn tóestand" van het per
soneel. Waarna dc heer V. d. Voort vroeg, of 't waar
is, dat acht-en-dertig zee-officiereu na den oorlog ontslag
uit den dienst hebben gevraagd? Men doet zei dc
leider der anti-revolutioiinairen in zijn krachtige, zeer
scherpe rede, - veel te geheimzinnig met de lessen,
door den, oorlog aan de hand gedaan. Ik ben
zei 'hij vooralsnog niet overtuigd, dat d eweermacht
onzer vloot door deze voorstellen zal worden ver
sterkt. Zeker, er moet oen eind komen nan den
..schandelijken toestand der verwaarloazing van de ver
dediging onzer koloniën". Maar de minister Zij 'ver-
sta-ndig Hij neme zijn kruisers vooralsnog terug. Make
'totis aldus mogelijk hem. Lc. te steunen. Welk advies
ook, behalve mr. De Meester, de vrijz.-democratische
mr. Van Deventer gal Iloe de sociaal-democraten
wier woordvoerder de hoer Hugenholtz was, over
de .zaak denken is. bekend. Het Parlement, riep
deze afgevaardigde iiit, is geen kinderkamer, waar
men de kleinen alles lpn „wijs maken". Van nood-
ontwerp is .geen sprake op, de bekende gronden. In
1918 zullen de duikbooten eerst gereed zijn. Niet slechts
niet urgent, maar „zeer bijzonder ontijdig' zijn deze
voorstellen, in flagranten strijd met het streven der
vredes-aclie.
De oud-minister van Marine Jansen stelde den essch
van „eerst terdege onderzoeken" alvorens deze miliioe-
nen voor de kruisers voteeren.
En Öe Rhedensche heer Van Nispen verklaarde, in
warme gemoedsstemming, te weigeren, een inciden
teel" voorstel als 't hier voorgelegde üe steunen.
Er is ook veel technische kritiek uitgeoefend, die
ik hier terzijde Iaat Hoofdzaak! is: de Kamer wil van
de twee tïdn milliocn-schepen niet weten, gelijk gezegdl
Om vele, velerlei redenen.
De motie-De Meester hangt nu als een grauwe,
dreigende onweerswolk boven minister Rambon-
net's zetéL
7al de uitbarsting volgetni?:
Zal Z.Exa zwichten; de sckeepkans uitschakelen?..,
Zal de premier nog eens naar oen gegadigde, ditmaal
voor de portefeuille van Marine, hebben te zoeken?
Ook, Zelfs in dezen; hangen crisis-tijd?
Do ochtend! van morgen, Donderdag, 15 Juli zal er
antwoord op geven.
Wij gaan weer een parlemenfair-kritiek-histOTischein
dag van den. eersten rong tegemoet
Mr. ANTONIO.
Do Aard©nbuxgsche correspondent der Haagöch©
Nieuwe Courant schrijft:
In do Belgische grensdorpen van Vlaanderen is de
toestand voor vel© arbeiders ''en kleine burgers al
lertreurigst. D© voornaamste bronnen 'van inkom
sten zijn aldaar 'landbouw, veeteelt, handel, land
bouwproducten en transport ervan. -Op vele, haast
d© meest© 'dorpen, zijn fabrieken gevestigd, zoodat
de kleine man, hetzij hier, hetzij daar 'wel werk
bekomt. Bovendien is de nabijheid van :de grens
een groot voordeel. In- cm uitroer naar Nederland
geeft velen hand°n brood en velen handelaren een
g"©d© verdienste. En dan is daarnaast nog de smok
kelhandel, een grootbedrijf, 'dat voor h©t geweten
van den grensbewoner geoorloofd !is en ruim© winst
belooft.1
In dit vrij welvarende, 'schoon wat ruwe en ong©-
bonden milieu, heeft do oorlog ©n de'daarop volgen
de Duitsche bezetting, non totale* omkeering ge
bracht. Al meer werd 'de grens afgefloten. Alweer
smokkelhandel, ja alle handel -onmogelijk gemaakt.
Fabrieken kwatnen stü 'te liggen. Landbouw en
veeteelt werden in hun 'vrije ontplooiing belemmerd
door militaire -inbeslagneming. En door den nood
der tijden is dc boer huiverig* om veel t© laten wer
ken op zijn landerijen. Het 'noodigsté wordt ge
daan. Veel werk blijft liggen. Werk zoeken op an
der© 'plaatsen wordt door het -passysteem, vooral
aan de .grenzen zeer bemoeilijkt. Trouwens elders
is het betzëlfd© liedje. 'Naar Nederland gaan wer
ken is voor jonge'mannen beneden 35 jaar absoluut
uitgesloten. Zoo zit de jonge mannelijke bevolking
voor -een groot deel werkploos thuis.
D© uitkeering? Zendingen uit Amerika? -Armen-
bedeeling? Is he.t te-verwonderen, dat het uit 'Ame
rika g©zoöd©n© in d© eerste plaats naar 'd© groote
steden gaat, vandaar naar kleinere steden, voor-
zoover ze nood on °en actief armbestuur hebben?
Maar de meeste kleine dorpen, en vooral de afge
legen0, blijven verstoken. De boerenburgemeester
heeft gpen slag'om hoogerop klaar te'komen. De
nood is ook zoo\ groot, ten minste ^zoo omvangrijk
niet. En het slot is, dat als het eigen graan-en de
eigen aardappelen zijn opgeteerd, veel arbeidersge
zinnen gebrek lijden, en langzaam -maar zeker af-,
glijden naar den ondergang.
Zoo is het overal. Zoo -is 'hpt ook in het grens
dorp Assenede.
Do onbemiddelde grensbewoners, landarbeiders,
commercianten, fabrieksWerkers. -smokkelaars, ve
len alles tegelijk of alles na elkaar, zooals het valt,
epptijds ©en volkje vol bravoure, 'vol durf en on
dernemingsgeest, met geld in'den zak, vrij en'onge
bonden, nu sinds maanden en maanden ingeperkt en
afgesloten, al meer afgesloten -Van dé bui tenwereld,
en in hun eigen kleine -dorpje is geen uitkomst on
g©©n toekomst mo©r. Vrouw en kinderen zijn -hon
gerig thuis, vader kan'niet werken, en als hij komt
bij het 'steuncomité of bij het'armbestuur om hulp,
dan ontvangt hij een paar broodjes of wat andPre
etenswaar, -voor ééns. Maar armoe blijft het, en
morgen zitten vader en moeder'weer ©ven triPStig
©n radeloos tegenover elkander. 1
Daar 'moet een eind aan komen, besluiten zes
jonge 'kerels. En hun onderworpenheid Len ook li
chamelijke uitputting richt zich op dn een laatst©
verzet tegpn het oorlogsnoodlot dat hen dreigt to
wurgen. Daar -moet ©en eind aan 'komen! Zijn zij
niet1 dp sluw© en onverschrokken grensbewoners
van weleer? Eén nacht van durvende stoutmoedig
heid, '©Ji d© vrijheid, de'goede verdienste, en brood
voor vrouw cn kinderen -ligt voor hen open! 'Ne
derland is afg©slot©n m©t een streng en 'dicht kor
don v-militair© wachten. Dan is er de vaart, -en
dan <33 elojtrische geleiding. Maar'zij zijn toch geen
k.vJs, om deh door een paar wachtposten in d©n
nacht t? laten vangen! Ea een ©lectriscbe draad
is toch wel ov«r t© komen! D© oude smokkelaars
hebben wel voor heefer vuren gestaan!
En de_zes jonge mannen sluipen weg in den avond.
Vrouw en kinderen 'kunnen gerust zijn; geld zul
len zij spoedig sturen 1 Een van hen'heeft bezwa
ren. Kamifil zegt: als we maar -alle zes levend over
komen 1 Maar de kameraden stellen Kamiel gerust.
Het is immers 'niets. Zij komen er 'wel.
Stil bereiken zij de vaart. 'Kieeren uil, en er door
heen gezwommen. Nu nog wat boschjes langs, -en
door het koren. Daar 'zien ze d© witte porseleinen
dopjes dar electrisch© geleiding. Gee.n wacht te zien.
HM, is een donkere nacht, gelukkig. Hét valt -ni©t
mee. Hoog is de '©lectrische barricade. En nauw
zijn da openingen erfcusechen. -Alleen zóó zal het
gaan: 'Wé klimmen op de niet electrisch© prik
keldraadversperring 'te eener zijde. Op pen paaltje
éven staan. En dan er over. -Zoo ver als mogelijk
is gesprongen. En men spriDgt dan wel in het duis
ter Juist op de prikkeldraadversperring t© anderor
zijde. Maar da etectriBche dood, daar-is men over
heen! 1 i
Ito eerste, een groot©, lange kerel, klimt op, en
springt. Hij is ©r. Alleen aan boenen .en -handen wat
geschramd. Vrij diepe gaten. En ze steken -erg na
derhand. H©t lijkt'w©l vergiftige draad to zijn!,
D© tweede, d©rd©. AH© jong© huisvaders. We zijn
er, roepen ze in h©t donker zacht :naar de anderen,
©n rapen hun omgeworpen kb*ren bij elkaar.
Nu de 'vierde en d© vijfd©. En' nu Kamiel. Maar
hij durfde niet springen! Dé sprong is hem to wijd!
Om godswiL spring toch, zeggen d© kameraden. Maar
hij kan het niet wagen. Dan maar er onder door.
Het is wel 'nauw, maar hij kan zich dun maken.
Plat op den -grond, en langzaam voortgoschoven.
Hij is er onder.'Het zal gaanl De kameraden, waar
onder zijn broer, herademen. Daar klinkt'een schrik
kelijke gil. Het natte goed is'bol blijven staan op
rug.'en leden, en raakt het prikkeldraad en blijft
«r fcaDgenl K&miel zit 'als vastgesnoerd aan do ge
leiding. Hij steunt en jammert'een oogenblik. „Ka
miel toch, 'Kamiel," zeggen d© anderen, en beproe
ven hejr- los te trekken. Groote "hokken gaan hen
zelf door de leden. Eindelijk'lukt i_ K maar Kamiel
beweegt niet meer. 1
„Zullen we hem 'Verder dragen, op Hoilandsch ge
bied?" Daar boven hooren zo gerucht.. Eenlichtje
verschijnt. De Duitsche wacht! En zij gaan allen
loopen, 'loopen. En ©en eindweegs 'verder vallen ze
in het koren en blijven'doodstil tot den morgen. En
aan ds grensvereperring vindpn de Duitsche mili
tairen niets dan een zwart geworden lijk.
D© nacht van Zondag nuMaandag, 11 en 12'Juli,
werd de dood gerapporteerd van Kamiel Goossens,
jong werkman 'pn huisvader te Asspnedo, 'die door
d©n dood verrast werd op het teogenblik, dat bij
brood zou 'gaan zoeken in Nederland, voor vrouw
°n l-ind. Zijn voorgevoel was bewaarheid 'gewor
den. Niet alle zes kwamen levend er:door.
'Een wanhoopsdaad. Wie'volgt?
Binnenlandsch Nieuws.
BREEZAND.
Tot de derde klasse d©r Rijks Hoogpro Burger
school te Helder zijn onder meer bevorderd R. Luns
hof en S. J. d© Vries, alhier.
KOLHORN'.
/Alhier is o© ansjovisvisscherij thans geheel ten
©inde. D* b©i zouterij©n zijn gesloten, de' booten
worden onttuigd, ©n op zonvrij© plaatsen gelegd tot
e©n volger? jaar. De gemaakte verdiensten zijn bo
neden h©t roidd°lmatigo.
ZUIDSCHAR WOUDE.
Herstemming yoor den Gemeenteraad te Zuid-
scharwonöe. 2 Vacatures.
Aantal kiezers 347
Uitgebracht' '322
Van onwaard© 1
Geldig© stemmen 1 321
Uitgebracht op de be©r©n:
P, Berkhout(vooruitëte.-Vrijz.) 171
G.- de Bo=r (Libpraal, aftr.) 1 178
W. Goudsblom1 (Kath.) 145
P. -van Zoon (SJDA.P.) 1 132
Gekozen de herren BERKHOUT en DE -BOER.
AANGESPOELD.
Men-meldt uit Hoek van Holland: 1
Vanmorgen is nabij d© Zuiderpier het lijk aange
spoeld van dra bij het ongeluk met 'de deensio -
6loep omgekomen milicien matroos C. d© Jong.
T© Bergen bij Alkmaar is een lijk aangespoeld,
dat herkend is als dat van Jden zeemilicien-stoker
W. J. van Holten,1 f
TYPHLB.
Men meldt -uit Monster: 1
Dezer dagen is bij ©en compagnie soldaten alhier
typhus geconstateerd. Zondag waren vijf militairen
overgebracht naar het'Militair Hospitaal Den Haag.
Gisteren yijn alle manschappen der aangetaste com
pagnie met een anti-typhus serum ingeënt. Voor
loopig zullen geen verloven meer aan militairen -van
deze compagnie worden verleend. 'Er zal ©en kamp
betrokken worden, ter onteanetting van de kwartie
ren, waarin zij tot heden waren ondergebracht.
LANGEDUK.
Tot de eerste klasse van het gymnasium te A l Kmnar
zijn o.nx toegelaten J. Kroon te Zuidscharwoude en J.
Dtsma te Broek op Langcndijk.
WARMENHUIZEN. J.
Bij de op 14 dezer, wegens periodieke aftreding van
den heer Jb. Swan Hz. alhier gehouden stemming,
werd deze als bestuurslid van den polder en baxine
Warmenhuizen herkozen.
D1RKSHORN.
Bleven tot nog toe de mazelen-gevallen ander de
leerlingen der openbare school alhier bepakt tot kin
deren van de stroet, thans! doet zich ook een geval
in het midden van 't dorp voor. Te vreezen is, dat de
ziekte ach nu spoedig zal uitbreiden.. Gelukkig draagt
ze een vrij goedaardig karakter tot nog "toe.
PAARDENFOKKERIJ IN FRIESLAND.
De paardenfokkerij in de provincie Friesland is in
de laatste jaren steeds vooruitgaande, hetgeen in de
eerste plaats blijkt uit hst feit, dat de inschrijving
