Sctisger Courant
ATTENTIE!
Anna Paulowna en Breezand
HULP N00D1G
Overstrooming.
DINSDAG 18 JANUARI 1916.
59ste Jaargang No. 5729.
TWEEDE BLAD.
aan
Beleefd verzoeken wij
onze abonné's te
mededeeling te doen van
ons
hun tijdelijk nieuwe adres.
Wij zullen dan* gaarne de
Courant daarheen zenden.
DE UITG.
uit purmehend.
uit huizen (n.-h.).
uit edam.
uit zaandam.
uit groningen
Van Paterswolde tot Assen in zuidelijke richting
en, van Paterswolde naar Zevenhuizen in westelijke
richting staat alles blank. Zoover het oog reikt1
staat alles onder water. Naar schatting ongeveer een
25.000 H.A. land. Er is een gat geslagen in de
Onlandschedijk.
uia friesland.
overstroomd waterland.
uit zaandam.
keukenafval.
Binnenlandsch Nieuws.
burgerbrug.
wieringbn.
Gemengd Nieuws.
moeilijke ontvluchting
Plaatselijk Nieuws.
Op Initiatie! van onzen Burgemeester
zijn gister dadelijk een viertal personen
rondgegaan met lijsten om giften in
te zamelen voor de getroffenen van
de ramp te Anna Paulowna.
Denkt er om dat Yele kleinen van
alles zijn beroofd, hun heele hebben
en houden, hun bestaan verloren hebben,
er is dus Yeel geld noodig.
Wij wekken alle Schagers krachtig
op te geven en royaal te geven, er
is veel hulp noodig en dadelijke hulp.
Schagen is steeds geweest een
plaats die vanuit de omgeving haar
krachtig bestaan heeft geput. Nu is er
een gelegenheid te toonen dat wij
meeleven met onze omgeving, mee
voelen met hen die getroffen zijn en
zichzelf niet kunnen redden. Woorden
helpen thans niet, daden moeten er
zijn in den vorm van veel geld. Een
ieder drage bij naar zijn krachten.
Latere berichten.
Wat mintótei Lely Zondag tegen den burgemeester
van Purir erend uitsprak als zijn meening is de vrees
van alle bewoners uit het stadje. „U hebt hier veel
water, ik vree, dat het 'stadje onder water zfcl ko
men."
Want bet water rijst em rijst. Het blijft aanstroo-
men in den polder Oostzaan, en sinds gistermorgen is
in het plaatsje'het eene huis na het andere onderge-
loopen. Het postkantoor, aan de 'Heerengracht ge
legen, staat midden in het water. Zandzakken zijn
neergelegd over het verhoogde trottoir, en infante
rie oefenen politiediensten uit, houden 'overal de
goede orde er in- Het huis van den burgemeester ie
geisoleerd. 1 Wordt langs een weg van zandzakken b
bereitk. 1 f
De Vooruitstraat,1 de Julianastraat staan reeds
blank. Langs 'den Nekkerweg, even ivoor het stadje,
zijn de huisjes totaal verdronken. Voor zoover het
nog mogelijk is, wordt gered wat te redden valt, en
voortdurend zijn de bewoners 'bezig om door hun
stukgeslagen ruiten het armzalige 'huisraad en en
kele nog niet verdronken meubeltje» naar buiten op
te laden. Dan gaat die opgeladen wagen, mét de'
menschen bij den koetsier of achteraan, naar Pur-
merend toe, waar m en bij familie of goede kennis
sen zichzelf en het geredde in veiligheid brengt.
uit wijde wormer.
In strijd n et de loopende geruchten kan worden
medegedeeld, dat de polder de Wijde Worrner, die
aan den Oostzaner grenst, nog vrij van water was.
Het water stond echter reeds vrij 'hoog tegen den
dijk op en wasop sommige punten bijna met den I
kruin gelijk.
Zondag weid de havenkade overstroomd. De be
woners vluchtten naar de bovenkamers.
uit nijkerk.
Den ganschen dag hebben gisteren, schrijft onze
correspondent, de pontonniers doorgewerkt en voed
sel bezorgd bij hen, die nog door het water afgeslo
ten zijn endat zi jn er velen, hoewel het water gere
efd aki.Men meent nu allen te hebben bezocht en
het schijnt een wonderfeit te zullen worden, dat nie
mand bij deze uitgebreide ramp het leven verloren
heeft. Dat is het eenige geluk, al mag het dan een
groot geluk heeten, dat men 'waarschijnlijk kan I
vaststellen.
Hoeveel vee er wel omgekomen is kan men nog
niet begrootn, maar het eene transport verdronken
vee volgt het andere en ook de materieel© schade
is zeer aanzienlijk.
Uit Edam wordt ons van Zondagavond zes uur ge
meld, dat het binnenwater iets daalt; men hoopt
op het behoud van de Purmer en de Zeevang.
uit purmerend. v
De 'geheele 'polder Purmerland is thans over
stroomd. De in het Westen daaromheen liggende ring
dijk van de 'Wijde Worrner dreigt nu weer door 'te
breken, evenals bij den watervloed van 1825. Met ver
eende krachten is n en bezig dit onheil' te voorkomen
Vloeide gistermiddag het water met geringe selheid
het nieuwe stadsgedeelte in, om ongeveer dri uur
stortte Let .bruisend en met geweld in de stads -
gracht, die natuurlijk ook spoedig het overtollige
water naar de stad zelf zal stuwen. Het zuidelijk ka
naalwater rijstnog voortdurend.
Maandagmorgen was het water in den Oostzaner
polder nog steeds wassende, echter nu met niet
meer dan 'cM. per uur. Gistermiddag rees het
water met 6 a 6 cM. per uur.'
Ook hier is door het water veel geleden, vooral
in de omstreken van Wartena, Oldeboom en Oude en
Nyelame. I
II. M. de koningin.
H. M. de Koningin heeft gisteren de geteisterde
streken bezocht. Langs Buiksloot is per boot naar
Broek in Waterland gevaren en daarna naar Monni
kendam. Hier ging H. M. naar de kerk, die nog vol
vee staat. H. M. stapte zonder aarzeling tusschen
de geredde beesten door, om 'te spreken met de
eigenaars en bun vrouwen. Zij liot zich vertellen,
hoe zij wet hun vee gevlucht waren in den ver -
schrikkelijken nacht. Zij getuigde haar innig p
lijden niet hun lot Daarna bezocht oj ook de ka
tholieke bewaarschool, waar ook veel vee ges tal
Op haar wandeling sprak H. M. telkens vooral
Markers toe, kenbaar aan hun eigenaardige fee
ding. Telkens weer haalde zij vooral de arme k
ren aan. H. M. liet zich door den burgeme^^in-
liohten over den hoogtestand van t water, ''^vee
3 meter boven A. P. Zij liet zich hij de Noordeonder-
p ort het gat toonen, 'dat door het water onder
trambaan is gewoeld. Hier scheepte z'J zlrJ\ V**
om een bezoek te brengen aan Volendam. teJ net
trek zong de bevolking haar spontaan het Wilhelmus
t >e. Daarna werd Edam bezocht en ook h
Prins Hendrik heeft het geteisterde Marken hezoch
Hoe groot 'de oveietrooming hoven Amsterd i
daarvan geven een paar cijfers 'n spreken 'a-el
Men weet dat 't Hoogheemraadschap W aterland, ent
geheel verwoest is, bijna 10,000 bunders bilaal.
Daar! uiten schat men nog een paar duizend ltec a-
p' n> h taal 12,000 Hectaren.
l>»ze overstroon.ing is meer dan half zo fe
Pt «ut. als de 'Tf sle rverstrooming, warrvan dege -
•M.i deiUH n e.dii - arkf. »l. in lilt. d ,n
ten bt. I isaLithsnacht, ls nu de n aieiièete Sih.de
rc>o onp'vlij» veel Tgc-r, d'*or de betere organisatie
rijn thans tejna geen meiiscnenlevens ie betreuren
in rlen bL-Klisabethsnacht wel meer dan 10.000. Het
overstroomde gebied strekt zich uit tusschen am-
f terdam, Zaandam, Purmerend en Edam, tot dusver
'Tijlatende de polders ds Purmer cn de Worrner.
Door de W atersnood-commissie is een oproep cm
ge delijken steun gericht 'tot de landgenooten, een
dringend verzoek om dadelijken en grooten steun
laar eigen middel en van drie ton zijn geheel ontoe
reikend.
De .Nederlandsclio bladen worden uitgenoodigd hun
tusschenkomst te verleen en.
H. M. de Koningin heeft de lijst geopend met een
bijdrage van tienduizend guiden; met dien verstande,
dat zij baieid is, mter nogmaals een tweede gift te
laten volgen. i
Gisterenavond wa» het water Jn het Oostzijderveld
niet meer dan 5 cM. gestegen, een verhooging, die
den vorigendag in den namiddag in een uur tijds
werd vastgesteld. Van 1 uur 's nachts tot ha'fvier
smorgens was er zelfs geheele stilstand. Het watre
staat op zijn minst nog een halven meter beneden
de Oostzijde, dat ie de weg, die de water keer iug
van den Oostzanerpolder uitmaakt, en tegelijk de
functie Leeft, het water in de Zaan in haar bedding
te houden.Er is dus voor het oogenulik nog gwn ge
vaar, dathet water over den weg ir. de Zaan en van
daaruit in den Westzaner polder zal v'oeien; echter
dit geyaar kan spoedig opkortten, zcodra slechts de
wind opsteekt en naar het Noorden trekt. Daarom
worden nog eteetiB aiie pogingen in het werk gesteld,
die dit gevaar tot de geringste verhoudingen 'terug
te kunnen brengen. Een belangrijke poging in die
richting is het gezamenlijke besluit van de gemeente
besturen van Zaandam, Koog-Zaandijk en Woremr-
veer, met het polderbestuur van Westaaan. tot ver
sterking van de Oostzijde. Dit besluit werd genomen
in een halen gehouden vergadering ten gemeentehui
ze, die door het gemeentebestuur van Zaandam was
belegd en ten doel had, middelen te beramen ter b
dveiliging van den polder Westzaan, binnen welks ge
bied de vier Zaansche gemeenten zijn gelegem
Duitechiand wefd geïnterneerd Hij weiterde zijn
©erewoord te geven en na enkele maanden gevan
genschap ontsnapte hij, maar werd weder gevat en
in eenzame opstelling in een fort gezet. Hij ueeit
ten 'aatete zijn vrijheid herkregen door 'middelen,
die de Fransche *perg liever niet openhaar maakt.
Jij legde ongeveer 160 ndjlen nachts af, zich
overdag schud 'houdende, en bereikte ten slotte
Zwitsersch grondgebied, vanwaar hij naar Parijs
reisde.
Een jaar geleden is men te Berlijn begonnen met
het systematisch doen bewaren van keuken-af
val aardappelschillen koolbladeren, stronken
enz. en het afhalen om het te gebruiken als vee
en varkensvoeder.
Omtrent de resultaten deelt het „Berk Tageblatt"
mede, dat deze zeer bevredigend geweest zjn.
iPer maand kon men rekenen op 35,000 tot 40000
kilogram. Dit afval werd verdeeld aonider 800 leden
van de vereenlging., die het afval deden ophalen en
die te zamen 7000 tot 8000 koeien hadden.
Br werd overgeklaagd, dat men in den afval te
veel naalden, spelden, spijkers, 'blikken doosjes en
glas vond. Niettegenstaande een nauwkeurig onder
zoek van de bakken, stierven in het afgeloopen jaar
toch drie koeien, die spijkers ingeslikt hadden.
DE BRAND TE EERGEN.
CHRISTIANIA, 17 Jan. Da brand te Bergen is gister-
TRAGISCH einde.
Twee Arnhemmers, zwagers, hadden een plan ge
maakt om spek en Planta naar Duitschland te snrok-
reien. Beladen met een flinke hoeveelheid smokkel
waar gingen zij in den nacht van Zaterdag op Zon
dag per rijwiel op weg. Zij reden langs den ouden
spandijk in de richting van Westervoort en vermoe-
lijk hebben zij rhun rijwiellantaarns niet ontstoken.
In den ouden spoordijk zijn eenige bruggen zonder
leuning en bij het passeer en van een dezer bruggen
is de voorrijdende man te dicht aan den kant ge
komen en van de brug in het overstroomde Velper-
broek gestort. Hij is jammerlijk verdronken. Po
gingen van zijn zwager, bijgestaan door een te hulp
geschoten schildwacht, om dien te water geraakte te
redden, hadden geen resultaat. Hevig ontsteld keerde
de andere wielrijder huiswaarts; het lijk van den
zoo noodlottig omgekomen man werd Zondagmorgen
opgeivischt.'
rr. MAARTENSBRUG
Den 13den deoer hield de vereenigmg Nut en Ge
noegen a'Mer een vergadering in het lokaal van den
hoer L. d* Beurs.
Nadat de voorzitter de vergadering met een
woord van welkom had geopend, 'las de secretaris
de notulen der vorige bijeenkomst. Vervolgens wer
den de werkzaamheden enz. besproken van de volgetn
de vergadering.
Uit de besprekingen bleek, dat, behalve ae steun
van de Rederijkerskamer 'en de Zangvereenigirg
verscheidene personen bereid waren ieft ten beste
te gevn, zoodat het weer een genotvolle avond be -
looft te worden. De datum werd vastgesteld op 16
Febr. a.a., terwijl de bijeenkomst zal worden ge
houden in het lokaal van den heer W. Swarthof
In herinnering werd nog eens gebracht, dat het be
paald wenschelijk is om vroegtijdig opgave te doen
bij den voorzitter, wélke stukjes men ten beste
wenscht te geven. 1
Daar de rondvraag geen bijzonderheden opleverde,
sloot de voorzitter met 'een woord van dank voor
de medewerking! de vergadering
Ten bate van de kas van het Algemeen Steun
comité in onze gemeente zal Donderdag 20 Januari
a.s. een feestavond gehouden worden in de zaal van
den heer G. Bregman. Dat hiervoor belangstelling' f ij
de p'aatsgenooten bestaat, bewijst het groot aantal
verkochte plaatsbewijzen. Aan afwisseling zal het
dan ook op den avond niet ontbreken. Het program
ma behelst zang en voordrachten voor de pauze en
de opvoering van het drama „De Voddenraper va
Parijs', daarna.
11 da verschillende pauzen zullen ververschingen
worden aangeboden, waarvan de opbrengst nog ten
goede zal kon en aan de kas van het con ité.
j.1. Zaterdagavond gaf de Jongelingsvereeniging
„De Club" voor e en flink Ibezette zaal van het
Hotel DeHaan, een uitvoering. Een zeer varieerend
programma Vas opgemaakt, en vastgesteld als
volgt: 1 i
1 Drie liederen door een zangkoor ondfpr direc
tie van den heer S. C. Loot Pz.
2. Een kluchtspel in een bedrijf door Servaas de
3. 3 zangnummertjes, door mej. P. L. Harder.
Bruin, getiteld „Een Leugenaar".'
4. Een toneelstukje in een bedrijf, door Joh H.
Been, getiteld „Ziek zin".
5. Oorlog en vrede, revue, voorstelende 1. Koren
veld. 2. VorstenspeL '3. De oorlog wordt aangekon
digd. 4. Burgerwee, 5. Scheiden, 6. Vertrek, 7-
Smokkelaar, 8. In het kamp, Europa verwoest,
10. 'De gewonden, 11. Vrede, 012. Verzoening, 13. Slot
koor. 't Een en ander met Bengaalsch vuur ver
licht.
Zang.tooneel en revue werden 'allen prachtig, ja,
buiten verwachting opgevoerd en viel zeer in den
smaak van de aanwezigen. Vooral de 'Oorlogsrevue
trok hij/onder de aandacht
't Geheel werd afgewisseld door pianomuziek
van den jongenheer C. P. Poel, welke hoewel nog
jong, geen vreemdeling op het instrument bleek te
zijn.
De Club heeft door deze feestavond alle aanwe
zigen dan ook een prettige avond bezorgd.
wieringen.
Voor rekening van 244 leden onzer 'onderafdee-
ling der V P. N.' werden jl. Vrijdag op de Am-
sterdamsche 'eierenveiling geveild 1002 'kipeieren,
24 eendeieren en 4 jonge hanen. De hiervoor verkr-
ggen prijzen waren zeer goed en varieerden voor d
kipeieren van f 6,05 t. en m. f -25 per lOOstuks
en voor de jonge hanen 'f 1.18 per stuk Aan schoon
gld zullen de leden voor de kipeieren p# kilo ont
vangen f 1,03 en voor de eendeleren 5,71 cent per
stek Handel vlug met veel vraag naar eieren en
zwaar slacbtgelvogelte. J
Volgens een bericht uit Parijs is de vlieger Hen-
rv de l'racomtai, in Parijs aangekomen na pi™J?100"
avonturen. Meer dim en jaar g^den we d hi
op oen vlucht nan het been gewond en werd n et
/.fjn vliegtuig gevangen genomen, waarop Lu
HULP VFPLFENFN
Hedenavond zal het bestuur der VVinkeliersverecnigiiig
alhier bijeen komen, om te trachten onderdak te be-
koui'-u hij vctscIliUcnde ingezetenen voor tie vluchte
lingen uit Anna Paulowna of op andere wijze in den
nood te helpen voorzien.
De gezamenlijke schade wordt op 100 millioen kronen
geschat, Ongeveer 3000 menschen fijn dakloos. De ge
meenteraad stemde !n een leening voor de noodlij dennen
leening voor de noodlij den
toe, Uit het geheele land komen aanbiedingen van
hulp. Er is geen reden voor de vrees dat er nood
kan ontstaan, daar er in Bergen groote hoeveelheden
graan en meel zijn opgeslagen. De oorzaak van den
urand is onbekend.
Alle gewonden werden per scheepsgelegenheid in vei
ligheid gebracht.
EEN VREEMD TOONEEL.
Uit LONDEN, 16 Jan. Eigenaardige tooneelen wer
den Zondagmiddag afgespeeld in de kerk van een broe
derschap in Kingsland in het noorden van Londen,
waar eèn betooging voor het beëindigen van den oor
log werd gehouden, tot welke het publiek vrijen toe
gang had. Het publiek luisterde kalm naar het gezang,
maar toen de predikant een tekst uit den Bijbel over
den vrede voorlas en zeide, dat de tijd voor Engeland
was gekomen om zich terug te trekken uit den oorlog,
stonden soldaten en burgers als één man op en ver
klaarden den spreker en zijn metgezellen voor verra
ders.
Er werd vuurwerk geworpen vanaf de
en in de geheele kerk hadden Worstelingen plaats.
De spreker trachtte aan de verwarring een einde te
maken door de mededeeling, dat een gezang zou wor
den aangeheven, tte aanwezigen antwoordden echter
met: „Rule Britannia".
Toen hij daarop een motie trachtte voor te stellen
tegen voortzetting van den oorlog, snelden de betoo-
gers naar het platform, sprongen over de banken heen
en verscheurden plakkaten en een banier, waarop het
woord „vrede" stond.
De pacifisten werden bovendien beworpen met roode
oker. Met geestdrift werd een motie aangenomen, waarin
werd geëischt, dat de oorlog krachtig zou worden voort
gezet, totdat Duitschland verslagen zou zijn. De politie
trad ten slotte de kerk binnen en bracht de pacifisten
in veiligheid.
R.ÏGEERINGSVARKENS.
Hsxienmorgen zijn voor deze en omliggende gemeen
ten weer 31 regearingsvarkens aangevoerd.
VOLONTAIR.
Als volontair ter Secretarie dezer Gemeente is ge
plaatst de heer S. Smit, vroeger als zoodanig te Winkel.
SCHOOLBEVOLKING.
Het aantal ingeschreven leerlingen op 15 Januari, ver
strekt de gegevens, naar welke de rijksuitkeeringen voor
het onderwijs, aan gemeenten of corporaties, voor dit
jaar worden berekend. Op dien datum was het aantal
leerlingen aan de Gemeenteschool alhier 311 tegen 288
op 15 Januari 1915.
GEMEENTE SCHAGEN.
Geboren: Jan z. van Hendrik Jan Roggeveen en v.
TriJ itje van Bodegraven. Trijntje, d. van Jan Bos e.
v. Jantje Zwaan.
Getrouwd: Jacobus Speur en Cornelia Dieuwertje
Man der Oord.
Ondertrouwd Paulus Johannes1 Antonius Vlaming ei
Hemjurika Bernardina Knuwer.
POLITIE.
Verloren: Een paar wollen kinderhandschoenen.
Aangifte ter secretarie.
Ve 'oren een zilveren dame» horloge. Inlichtingen
ter Secretarie.
JAARCIJFERS
Op de Schagermarkt werden in 1915 o. m. aan
gaf» oerd 916 paarden, 440 stieren, 5115 geldeikoeien
(m.), 6578 geldekoeien (v.), 2544 kalfkoeien, 1947
vaarzen, 117 pinken, 1084 graskalveren, samen 17855
stuks rundvee; 15190 vette schapen, 13712 voerhou-
ders, 12185 'lammeren, 90 schapen magere, samen
41177 stuks wolvee en 1978 vette varkens
In 1914 bedroegen die cijfers 953 paarden, 4173
geldekoeien '(m.), 398 stieren, 4814 vette koeien,
2958 kalfkoeien, 1223 vaarzen, 480 pinken, 939'gras
kalveren, samen 14994 'stuks rpudvee; 15480 vette
schapen, 19620 overhouders, 6690 la' r eren, 2010
magere schapen, samen 44030 'stuks wolvee en 37''3
v. ttf varkens.
ILLEGKAKISCH WEERBERICHT,
Verwachting tot den avond van 19 Januari.
Meest matige Z. tot Z.W. wind. Betrokken tot zwaar
bewolkt. Waarschijnlijk eenige regen. Zelfde temperatuur
W ARMENHUIZEN.
Roode kool f 2.20 a 5.80, witte kool f 2.80 a 5.60.
gele kool f 4.10 a 11.20, zak kool f 0.80 a 1.25.
NOORDSCHARWOUDE.
Maandag.
Bloemkool 1 a 5, roode kool f 1.50 a 8.90, gele
kool f 1.60 a 10, Deensche witte f 1.70 a 9, wortelen
f 1.85 a 1.90, uien f 5 a 5.10, Deensche witte per
wagon f 400 a 480.
Dinsdag.
Bloemkool f 5 a 7.10, roode kool f 1,60 a 11 gele
kool f 1.80 a 12.90, Deensche witte f 1.60 a 11.20,
wortelen f 1.70 a 1.90, uien f 5.20 a 5.30. Deensche
Witte per wagon f 460 a 480,
DE OORLOG.
Van het oorlogsterrein geen bizonder nieuws. Het
eenige belangrijke is, dat
MONTENEGRO OM VREDE VRAAGT.
Uit Weenen meldt men officiéél:
De koning van Montenegro en de Montenegrijnsche
egeering verzochten den 13den Januari, dat de vijande-
jkheden gestaakt en vredesonderhandelingen zouden
worden begonnen, Wij antwoordden, dat aan dit ver
zoek slechts kon worden voldaan, nadat het Monte
negrijnsche leger onvoorwaardelijk de wapens zou heb
ben nedergelegd.
De Montenegrijnsche regeering heeft gisteren den door
ons gestelden eisen om de wapens onvoorwaardelijk neer
te leggen, aangenomen.
Na de capitulatie zullen de vredesonderhandelingen
beginnen.
DE VERWOESTING TE ANDIJK EN OMSTR.
Uit Andijk wordt d.d. 16 Januari gemeld:
Nu de eerste dagen van spanning en angst eenigszins
geweken zijn, kunnen wij een overzicht van de aange
richte verwoestingen geven: Bij de machine 'tGroot
slag I is ruim 200 M. dijk van binnen weggezakt. Bij
Broekoord 100 M., 10 minuten verder 200 M„ dan een
stuk van 500 M. cm dicht bij den vuurtoren de Ven
een groote en diepe gaping van buiten van 20 M.
Oen van binnen 200 M. '1 Is een vreeselijk gezicht. Za
terdag was er 500 man aan 't werk en vandaag een
1000-tal. Gelukkig, dat bij da machine van 't Groot
slag een verbazende hoop puin lag, zoodat gisteren en
heden met een 50-tal paarden en karren kon gere
den worden om het puin naar de bedreigde plaatsen te
vervoeren. Heden ondervonden ze veel belemmering
door het groot aantal bezoekers, dat van heinde en ver
samengestroomd was, om de verwoestingen in oogen-
schouw te nemen. Morgen wordt er met dog grooter
aantal menschen gewerkt en komen de menschen met
paarden en voertuigen uit de streek.
Hout en palen worden zoo spoedig mogelijk overal
vandaan gehaald. Uit de naastbijgelëgen landerijen wordt
de aarde gestoken, om de gaten te vullen. Tel.
WINKEL
Aan den Groetpolderdijk wordt met kracht gewerkt
met hulp van een groot aantal geniesoldaten. De ge
teisterde dijk wordt zoo veilig mogelijk hersteld.
GEMEENTERAAD VAN PURMEREND.
De gemeenteraad hield gisteravond een spoedeischende
vergadering, waarin werd besloten aan het dagelijksch
bestuur een crediet van tienduizend gulden te verlee-
nen, met 't oog op reeds plaats gehad hebbende of nog
komende gebeurtenissen in deze benarde tijdsomstandig
heden. Voorts werd op voorstel van wethouder Jurgens
besloten om aan het dagelijksch bestuur een permanente
raadscommissie van drie leden toe te voegen, om dit
college in zijn moeilijke taak bij te staan. Hiervoor
werden benoemde de heer en C. de Vries, J. Vet en
J. Steert en als plaatsvervanger de heer G. C. Dekker.
Daarna deelde ae heer Jurgens mede, dat het dage
lijksch bestuur twintig groote rijnaken had gerequi-
reerd, om bij onverwaenten overval van het water
de ingezetenen daarop te kunnen bergen. Tenslotte
bracht de voorzitter groote hulde aan den heer I.
Binnendijk, directeur der Nederlandsche Rijnvaart-Maat
schappij. die reeds eenige groote stoomschepen gra
tis bescnikbaar heeft gesteld voor het vervoeren van
vee uit de reeds overstroomde polders naar veiliger
plaatsen.
Het gevaar is voor de Purmerend zeer nabij. Er zijn
uitgebreide maatregelen genomen. Vreemdelingen wor
den in Purmerend niet toegelaten.
VEEMARKT TE ZAANDAM.
Men verzoekt er de aandacht op te vestigen, dat Don
derdag a.s. te Zaandam met 'het oog op het niet doorgaan
der Purmerender markt, een groote veemarkt te Zaan
dam zal, worden gehouden, om belanghebbenden in
de gelegenheid te stellen hun zaken te doen.
VERDRONKEN.
Te Zaandam hadden gistermiddag twee dames uit
Amsterdam een bezoek gebracht aan een familielid,
met het doel tevens het overstroomde gebied in oogen-
schouw te nemen.
Toen zij door het familielid, om een omweg te be-
met een schuitje naar het spoorwegstation wer-
kantelde bij het uitstappen het bootje,
met het gevolg dat alle drie te water geraakten.
De roeier was spoedig op het droge, doch de twee da
mes werden bewusteloos aan wal gebracht. Van een
harer gelukte hot de levensgeesten wede rop te wékkén,
doch ten opzichte van de tweede dame slaagde men hier
niet in, ondanks de krachtige pogingen van mejuffrouw
dr. Van Roojen.
NAAR AANLEIDING VAN DEN WATERSNOOD.
„De bekende geduchte vloed van 56 Februari 1825
verbrak voor het Laatst den zeedijk, n.1. bij Durgerdam,
waardoor de noodlottige overstrooming van de Wijde
Worrner plaats had. Maar na dien tija is door verbe
tering der techniek in den dijkbouw en een betere water
staatswetgeving geen ramp van dien aard meer in dit
gewest voorgekomen".
Wij ontleenen het bovenstaande aan de paragraaf,
waarin de schrijver van „Nederland als Polderland'dr.
A. A. Beekman, de groote veranderingen beschrijft,
die 't oude Noorderkwartier van Holland in den loop
der tijden heeft ondergaan.
Toch wijst de schrijver in een paragraaf over de
waterkeeringen in Noord-Holland ten hoorden van de
IJpolders, op enkele binnendijken, die misschien dienst
zouden kunnen doen tot het beperken van de overstroo
ming bij doorbraak van buitenaijkeno.a. de ringdijken
der groote droogmakerijen, waarvan sommige met 't
oog op dijkbreuken van zee een vrij aanzienlijke hoog
te hebbeiL zooals van de Beemster pl. 1.75, van de
Purmer pl. 1,60. van de Schermer pl. 1. A.P.
Wij raadpleegden zijn boek ook nog met betrekking
tot het eiland Marken, dat schoon bestaand uit een
stuk laagveen, overblijfsel van een uitgestrekt veen aan
het oude meer Flevo bewaard bleef door zijn be
dekking met een laag zeeklei. Deze heeft het onderlig
gend veen tegen wegslaan beschermd; maar niet zoo.
of de zee nam van het eiland, dat vroeger Markerhoofa
(Markerhoef) heette; heele stukken weg: in 1700 o.a.
zijn er aan de zuidzijde vier van de zestien buurten
van het eiland verdwenen.
Zal de huidige ramp leiden tot een ontruiming van
het eiland? Voorbeeld van zulk een ontruiming biedt
Schokland, eveneens een stuk laagveen, waarvan de
bewoning alt e gevaarlijk werd, zoodat het Rijk daar
ingevolge de Wet van 1858 de woningen van de dorpen
Ens en Emireloord onteigende en deed slechten De
b"wonerv, in 1850 nog bijna 650 in getal, verlieten
toen bet eiland en vestigden zich grootendee-ls !e Kam
pen. Hdbld.
