I. STUURMAN, Kapper-Haarwerker
I. Grunwald DE ZON Helder
DE ZON
Openbare Uitvoering
3
Bruggenplankent8koop
derde blad.
DAMES
Mantels
Mantel-Costumes
Blouses
Rokken
Japonnen
Kindermantels
Japonstoffen
Fluweelen
BONTWERKEN
Jaeger-Goederen
Flanellen
Een knap stel.
Haar-
I
HOOI STROO
een Dagmeisje,
op Zondag 5 November a s.
Naaml Venn. „CREDIETBANK
Spaar- an Voorschotbank.
C. Drammer. Schagen.
Zaterdag 4 November 1916.
59ste Jaargang No. 5896.
Tweede Kamer.
Binnenlandsch Nieuws.
Raad Yan Harenkarspel.
Gelieve Uw HAARWERK met hel
oog op de Sinl Nicolaas-drukte vroeg
tijdig te bestellen.
Laagzijde B 50 - Schagen.
B rgerlijke Stand.
Confectie-Aldeeling
D
D
D
D
Manuïacturen-Aïdeeling
Kanaalweg
bij het Postkantoor
Keizerstraat 108 A
Kanaalweg 74
te BRKEZAND,
NA AFLOOP BAL
te koop, machinaal geperst,
Den Haa*. 2 November 1916.
Over d.» f1" i Sfïen ik
"".dmlKd' énkele uren de heer
fwh^scheppend^^aaj^ een^vroeger^gepleegd
Sm-lTde medestander der Ëerdmansche bezwaren
n" riSt£f Deïficatie1 door "het ""nieuwe art. 192. Het
rirufscht - vindt de heer Otto tegen de liberale
beginselen in 't Is gekunsteld, gecompliceerd en „on-
gÖk duur". Deggeheele opzet is verkeerd en te
genover het streven om „gneven te ondervangen
fijn de werkelijke onderwojs-belangen uit het oog
verloren. De heer Otto acht de zaak „niet rijp het
volk heeft zich z.i. nog steeds niet er over kunnen
uitspreken Hij betreurt de overhaasting, waarmee
de Regeering is te-rade gegaan en vindt de finan-
tieele gelijkstelling niets anders dan bevoorrechting
van het bijzonder onderwijs. Van de pacificatie-Cort
v d Linden voorziet de heer Otto het verrijzen van
ailerlei standen-scholen, ook socialistische. De neu
trale Staatsschool wordt vernield, 't Gaat hier zegt
bij om de geestelijke of wereldlijke macht over
de school, het kostbaar bezit, waarmee men wat
voorzichtig heeft om te gaan. Wat minister Cort v.
d. Linden wil noemt hij een anti-nationaal stelsel,
dat „de godsdienstige verdeeldheid op de gruwelijk
ste wijze in de hand zal werken". Aan de kerk ver
trouwt de heer Otto dit het onderwijs versplinte
rend systeem niet toe. Het onderwijs mag niet van
de Staatscontrole worden vervreemd.
Dit is, in groote lijnen het lange betoog-Otto,
van papier opgelezen en telkens onderbroken door
interruptiën ook van partijgenooten des sprekers,
die meer dan eens de bescherming des voorzitters
inriep tegen de wijze, waarop men zijn dor-voorge-
dragen rede trachtte te verstoren. Dat de heer Otto
„in den pas" is bij het Parlement, zal niemand in
ernst kunnen volhouden.
En de nestor van ons Lagerhuis, de heer Lieftinck,
heeft nog een kort speechje gehouden, waarin hij
verklaarde nog steeds de man van 1889 te zijn,
ontkennend dat de bijzondere school recht heeft op
staatsgeld. Wie bijzonder onderwijs voor zijn kinde
ren begeert aldus de heer Lieftinck betale het
zelf. „Geen cent" wil de nestor uitgeven voor de bij
zondere school uit de generale kas. De pacificatie
is hem een gekramde vaas, die toch \veer uiteen
valt; een kleurige zeepbel, die bij 't lichtste adem-
tochtje uiteenspat.
Toen was *t gedaan.
Morgen-, Vrijdagochtend is de minister aan het
woord.
Mr. ANTONIO.
Vergadering van den Raad dezer gemeente, op
Donderdag 2 November. Aanwezig alle leden.
Voorzitter opent met welkom de vergadering,
waarna de secretaris de notulen leest, die worden
goedgekeurd.
Zonder opmerkingen is goedgekeurd de gemeente
rekening over 1915.
Van Z. Exc. den minister van Binnenlandsche Za-
ken is bij den burgemeester van Schagen bericht
ingekomen, dat geen wijziging kan worden gebracht
in de regeling betreffende het 1/10 kosten der distri
butie levensmiddelen.
Ter verduidelijking hiervan diene, dat 16 October
op initiatief van B. en W. van Schagen aldaar een
gecombineerde vergadering gehouden is van 11 ge
meentebesturen uit den omtrek, in wleke vergade
ring werd besloten aan den minister te verzoeken
ook het 1/10 gedeelte dat voor rekening der gemeen
ten komt, van de kosten voortvloeiende uit de distri-
butiewet voor Rijks rekening te nemen.
Bericht is ingekomen, dat Ged. Staten kennis ge
nomen hebben van de opnieuw vastgestelde straf
verordeningen.
Goedgekeurd zijn verder terug ontvangen het
suppl. kohier H. O. en de kohieren schoolgeld over
het 3e kwartaal.
Bericht is ingekomen, dat als zetters zijn herbe
noemd de heeren Doekes en Borst.
Van de heeren Blad, Van der Laan en Smeets
is bericht ingekomen, dat ze hun benoeming als
onderwijzers bij het herhalingsonderwijs hebben
aangenomen. Inmiddels wordt meegedeeld, dat het
herhalingsonderwijs te Waarland wegens te ge
ringe deelname niet kan doorgaan. Slechts 2 leer
lingen hadden zich aangemeld.
De heer Doekes: 't Is treurig!
De heer Bakker: Ja, 't is erg!
Het is een tegenstelling met andere
aren en waarschijnlijk is een toevallige samen
loop van omstandigheden hiervan oorzaak.
Pjmkbetuiging is ingekomen van de groentever-
eemging „Waarland en omstreken" voor de gunstige
i-T-T het verzoek om een verlicht en ver
warmd schoollokaal.
Gedurende de maand September is 6725 kub. M.
gas verbruikt
Van de Ned. Automobielclub is een schrijven in
gekomen, dat geen termen gevonden konden wor
den om het opheffen van een gevaarlijke bocht aan
het westeinde finantieel te steunen. Voorzitter deelt
mee, dat de secretaris daar geweest is, doch dat
vrij zeker de minder drukke passage oorzaak is dat
bovengemeld schrijven is ingekomen.
Verder deelt voorzitter mede, dat van de brand-
spuitleening zijn uitgeloot de aandeelen 15 en 5.
Wegens overschrijding van verschillende posten,
te hoog om deze uit den post onvoorzien te dekken,
wordt een 2e suppl. begrooting op den dienst 1916
opgemaakt, groot f 1300. Na voorlezing der posten
van ontvang en uitgaaf dezer suppl. begrooting,
wordt ze goedgekeurd.
I evens wordt goedgekeurd uit den post onvoor
ziene uitgaven te betalen f 8.35, zijnde de contribu
tie aan den Bond van Ned. Gemeenten.
Aan de orde komen thans de besprekingen betref
fende een gemeenschappelijke distributieregeling.
In een te Schagen op 16 October gehouden gecom
bineerde vergadering van 11 gemeenten werd voor
gesteld een centrum te vormen voor gezamenlijke
uitvoering van de distributiewet. Aanvankelijk was
het doel uitsluitend voor de varkens een regeling
te treffen,' doch deze pogingen hebben zich uitge
strekt tot alle artikelen op de distributie betrekking
hebbende. Het doel is, dat iedere gemeente voor
zich zelve inkoopt en distribueert; echter van de
aanteekening die in elke gemeente daarvan ge
houden wordt, het totaal samen te vatten om dan
de kosten, het 1/10, ponds ponds gewijze naar het
aantal inwoners om te slaan.
Deze regeling, voorgesteld door eene commissie zal
veel van alle bezwaren uit den weg ruimen, en
het mogelijk maken, dat uit elke gemeente naar' een
der andere gemeenten onbeperkt wordt uitgevoerd, zon
der dat daarvan aparte aanteekening noodig is. Tevens
zullen de verkoopsprijzen door winkeliers iin alle ge
meenten dezelfde zijn, wat ook een groot voorrecht is.
De proef zal voorloopig voor drie maanden worden
ingevoerd.
De heer De 'Groot: 't Is moeilijk te constatoeren of
het voor- of nadeel Is. 't Is echter een goede oplossing
Voorzitter: Je krijgt er door een uniforme regeling
voor alle gemeenten en voor de winkeliers wordt een
normale winst vastgesteld.
De prijzen zijn vrijwel allen bepaald zooals ze door
:n minister zijn vastgesteld, met uitzondering echter
van boter, die voor 85 cents per y, K.G. zal worden
den minister zijn vastgesteld, met uitzondering echter
85 oen!
verkocht. We meenen dat voor dit algemeen volks-
voedsel de prijs van f 1 te hoog is. De kaas die
voor 35 ets. p. pond wordt ingekocht moet voor 41
ets. worden verkocht omdat we meenen dat daarvan
de winst voor de winkeliers door den minister te
hoog genoemd is.
Reuzel wordt voor 55 ets. en' rundvet voor 40 ets,
per pond beschikbaar gesteld.
In onze gemeente is reeds bijna alles beschikbaar.
Zeep. bruine boonenN groene erwten en misschien
rijst ontLreken nog.
De heer De Groot vraagt of er van de beschikbaar
gestelde artikelen nog bekendmaking plaats heeft.
Voorzitter deelt mede, dat dit vanuit Schagen ge
schiedt als de zaak voor elkaar staat.
De heer Doekes vraagt of het verbruik van de ver
schillende artikelen naar verhouding tot het zielental
vrijwel gelijk staat.
Voorzitter zegt, dat daarvan geen overzicht kan wor
den gegeven. Wel zijn van de verschillende winkeliers
opgaven ingekomen, doch deze waren ia 't minst CtfeH
zuiver. i I I
Het is wel mogelijk, dat de een of apdere gemeente
in gunstiger omstandigheid komt te verkeeren, doch
het is een proef voor 3 maanden.
De heer Hoogland vraagt, hoe het zal gaan met
de aan deze gemeente grenzend» gemeenten, die niët
in de regeling opgenomen zijn.
VoorzitterDat weet ik niet, doch de Regeering
geeft aan het stichten van centra de voorkeur.
De heer Doekes: Dus we krijgen na 3 maanden
verschillende gegevens.
Voorzitter antwoordt bevestigend.
De Raad kan de voorgestelde regeling ten volle goed
keuren en een verordening daarvoor wordt vastgesteld.
De heer Doekes vraagt nog of de kring niet grooter
moest i^jn.
Voorzitter antwoordt, dat men algemeen meende van
niet.
Na de rondvraag die niets oplevert wordt de ver
gadering met eem woord van dank door den voor
zitter gesloten.
- HOOGWOUD.
Onze plaatsgenoot de heer R. Bruin slaagde
Woensdag voor het examen Vrije- en Ordeoefenin-
gen te Amsterdam.
HOOGWOUD.
Beroepen tot predikant van de Ned. Herv. Kerk
de heer Ds. J. van Beek van Waterlandkerkje.
RIJKSARCHIEF IN NOORD-HOLLAND.
Aan het heden verschenen verslag over 1915 van
het Rijksarchief in Noord-Holland te Haarlem, door
den heer C. J. Goninet uitgebracht, is ontleend dat
in 1915 werden gemaakt de inventarissen van de
rechterlijke archieven van het Hoogbaljuwschap van
Kennemerland, de baljuwschap van Brederode, Blois
de Egmonden, Huisduinen Den Helder de Nieuw-
bruggen, de vrije heerlijkheden Assendelft, Baccum
vv immernum. Bergen, Petten en Callantsoog. De geheele
inventaris der notarieele archieven is nu gereed ge
komen. Het archief van de sous-préfecture te Amster
dam werd geordend en daarmee een aanvang gemaakt
voor dat van Haarlem. De lang voorbereide over
neming van de Amsterdamsche notarieele archieven
hadden plaats. Van de 18.080 gebonden deelen en
pakken werden 17.849 aan de gemeente Amsterdam
tn bewaring gegeven. Uitgegeven werd de inventaris
van het Purmerendsche archief. Veel aanwinsten wer
den verkregen. Aan het verslag is toegevoegd de in
ventaris van Medemblik
TE VER GEGAAN.
Sinds enkele dagen worden te Sittard vermist de
heer D., assistent-chef der Staatsspoor, met zijn
vrouw en schoonzuster, die in de richting der Duit-
sche grens wandelend, waarschijnlijk te ver gegaan
waren en door de Duitsche grenswacht werden aan
gehouden. Men vermoedt dat zij naar Aken gebracht
zijn.
HET VERGAAN VAN DEN LOGGER IJM. 292.
Aangaande het vergaan van den logger IJ.M. 292,
waarbij drie menschenlevens verloren gihgen
schrijft men nog uit Terschelling aan het Hdbld.:
De stranding had Dinsdagmorgen omstreeks 5
uur plaats. Kort daarna sloeg een lid der beman
ning, de kok, door een stortzee over boord en ver
dronk. De stuurman, die op een plank het strand
trachtte te bereiken, kwam eveneens jammerlijk-in
de golven om.
Om ongeveer 6 uur in den morgen, kreeg de red
dingmaatschappij alhier bericht van de stranding
waarna de Brandaris spoedig vertrok, die hevig
heen en weer geslingerd werd door de woeste zee
en eindelijk de plaats des onheils bereikte.
Van den logger was toen reeds niets meer te zien
dan een mast, waarin de overlevende bemanning
zich had weten te redden.
Na vele vergeefsche pogingen gelukte het den
kranigen schipper Cupido 9 leden der bemanning
te redden. Een hunner, een jongen van circa 13 jaar
was door koude en ontbering reed9 voor de komst
van de reddingboot In het want bezweken. Het ge
lukte echter om zijn lijk mede te brengen.
Om c.a. 2 uur stoomde de Brandaris met de vlag
halfstok, de haven van Terschelling binnen. Met
deernis werd deze droevige stoet schipbreukelingen
door de bevolking aangezien, maar ook Mikken van
innige dankbaarheid zagen wij opslaan naar den
schipper en de equipage van de reddingboot
VERDUISTERING.
Een makelaar, wonende aan den Overtoom te Am
sterdam heeft bij de politie aangifte gedaan dat hij
eergistermiddag zijn 23-j. bediende had uitge
zonden om voor een bedrag van ongeveer f 7000
aan quitanties te innen. Daar de bediende gistermor
gen nog niet was teruggekeerd, wordt vermoed, dat
hier verduistering is gepleegd.
LEES WED STRIJD.
De commissie voor de volks-leesbibliotheek van
het departement Rotterdam der Maatschappij tot
Nut van 't Algemeen zal in dit leesjaar een leeswed-
strijd houden. Alle deelnemers moeten als lezers bij
de bibliotheek zijn ingeschreven; zij worden verdeeld
in drie klassen, van 14 tot en met 16 jaar, van 17
tot en met 20 jaar en boven 20 jaar. Om te kunnen
deelnemen moet men zich laten inschrijven, waar
voor gelegenheid bestaat op eiken Zaterdag- en Dins
dagavond tot en met 11 November., tegen betaling
van 5 cent voor deelnemers in klasse I desver-
langd gratis waarvoor men een schrift ontvangt.
Het is nu de bedoeling, dat iedere deelnemer in dat
schrift het een en ander schrijft over enkele boe
ken, die hij of zij in dezen vinter zal hebben ge
lezen. Verlangd wordt, over elk voor den wedstrijd
gekozen boek een kort opstel van ten minste drie
en ten hoogste zes bladzijden in het schrift. De
schriften moeten vóór of uiterlijk Zaterdag 3 Fe
bruari bij de commissie ter beoordeeling, worden in
geleverd.
De uitslag zal vóór 1 April in het bibliotheekge
bouw bekend gemaakt worden, alsmede den dag,
waarop de prijsuitreiking zal plaats hebben.
Alle deelnemers, die hun schriften netjes en be
hoorlijk ingevuld teruggeven, ontvangen ten minste
een kleine premie, terwijl voor elk der klassen I,
II of III een aantal eerste, tweede en derde prijzen
beschikbaar gesteld worden, die hoofdzakelijk zullen
bestaan uit boeken, die de prijswinners zelf mogen
kiezen ,ter beoordeeling van de commissie. Boven
dien worden er drie ©ereprijzen uitgeloofd voor het
beste opstel uit ieder der verschillende rubrieken.
N. R. Ct.
EEN VREDESWEEK.
Naar De Toekomstige Vrede, het orgaan van detn
Ned. Anti-Oorlog Raad mededeelt, heeft onlangs te
s-Gravenhage, onder voorzitterschap van. een der be
stuursleden van den N.A.O.R. een vergadering plaats
gehad van de plaatselijke groepen van den raad uit alle
deelen des lands, waarin de propaganda, die in den
a.s. winter zal zijn te voeren,, is besproken en in het
bijzonder de vraag is gesteld, of niet aanbeveling zou
verdienen, om, hetzij met Kerstmis hetzij1 met Nieuw
jaar tot een krachtige propaganda op een en den zelf
den dag over te gaan. De gunstige resultaten, die met
de 1 Augustus-demonstratie van dit jaar zijn verkre-
en de medewerking, die daarbij is ondervonden!
het antwoord op deze vraag vanzelf bevestigend
luiden.
De vergadering besloot om, onder 'goedkeuring van
het bestuur van den N. A. O. R„ hetzij op Kerstmis,
hetzjj op Nieuwjaar over te gaan tot de verspreiding
-TpipS TO5jftra5[nuq38 nap otoaoti orp trayaeof itba
wensch, welke men elkander met deze dagen toezenai.
uitdrukking zal geven aan de hoop en verwachting, dat
in 1917 een eind aan den verschrikkelijken oorlog raI
komen. De kaarten zullen dit niet alleen in woord,
maar ook in beeld doen begrijpen. De ontwerpen dezer
kaarten, die een kleine serie zullen vormen, zijn reeds
in overweging.
De vraag werd gesteld, of het niet aanbeveling zou
verdienen om in openbare vergaderingen juist in, die
week opnieuw de aandacht te vestigen op de beginselen
van den N. A. O. R. en op het feit, dat zijn sinweg
is gericht niet op een utopie, maar op het verkrijgen
schillende groepen zullen, trachten door zoodanige ver
gaderingen opnieuw uiting te geven aan de beginselen
van den Raad.
EEN VREDESBOND TUSSCHEN DE VOLKEReN.
De bijzondere correspondent van de Manchester
Guardian meldt, dat Wilson niet lang heeft laten
wachten op het antwoord op Grey's rede, waarin de
ze sprak over een vredesbond tusschen de natiën.
In een rede te Cincinnati verklaarde Wilson, dat dit
de laatste wereldoorlog zou zijn, waarbuiten de Ver-
eenigde Staten zich hadden kunnen houden., Hij
hield deze rede tot steun van een Volkerenbond,
na den tegenwoordigen oorlog, een bond, waarvan
ieder lid bereid moest zijn zoo noodig geweld te ge
bruiken om den oorlog te voorkomen.
Hij bepleit dus dat de Vereenigde Staten zich moe
ten vereenigen met andere volkeren, teneinde den
vrede zoo noodig met de wapenen te behouden.
De correspondent wijst er op, dat dit een omwen
teling beteekent in de Amerikaansehe tradities. De
Amerikaansche buitenlandsche politiek berustte tot
nu toe op het dogma niet verward te raken in
bonden. Maar zonder dergelijke verbonden of een
wereldcombinatie van Staten kan er geen doeltref
fende vredesbond zijn. Wilson betoogt thans tot zijn
landgenooten, dat er geen andere weg is. Indien op
nieuw een wereldoorlog uitbrak, zou Amerika er in
worden betrokken. Een bond, om den vrede te be
waren ls daarom een bond niet alleen om den vre-
d evoor anderen te bewaren, maar ook om hem
voor Amerika te bewaren, De correspondent be
sluit, dat Indien de tegenwoordige oorlog zal worden
gevolgd door een vredesbond, het geheele vraag
stuk, hoe hem tot een' einde te brengen, een volko
men wijziging ondergaat
GEMEENTE WIERINGEN.
GeborenPietertje, d. v. S. de Vries ea M, de
Haan. Antje d. v. C Bakke.r en GG. Kaleveld.
OndertrouwdA. Kraan en J. ten Bokkel. C. Ruij-
ter en G. Strand
Gehuwd: N. Kaan en G. Koorn. P. Doves en S.
Wagemaker. A. Kraan en J. ten Bokkel.
OverledenAriaantje Wiegman, oud 65 jaren, echt-
genoote van N. Scheltus Elisabeth Cornelia Mos-
tert. oud 16 maanden, <i. v. E. Mostert en M. J.
Krommedam.
GEMEENTE HOOGWOUD.
GeborenJacoba, dochter van Arien Blokker en
Geertje Kittema. Hero Elzes, zoon van Pop po Geert
Ddjkema en M. M. L., Starke. Pieter, zoon van {liein-
dert Manshanden en Dieuwertje Kolken. Johanines Hen-
ricus Innocentius, zoon van Arnoldus van der Bruggen
en Wilhelmina Beekman. Catharina, dochter van Klaas
de Boer en Aafje Entius.
OndertrouwdWillem de Ruiter Wz., en Johanna
Adrina van der Beek.
GEMEENTE BARSINGERHORN.
Geboren: Gerrit Jacob, zoon van Pieter Blaauboer
en van Alida van Meurs. Meijert, zoon van Pieter
Grootss en van Manjtje Donker. Jacob, zoon van
Klaas Visser en van Trijntje Jongeian.
GehuwdHendrik, Willem Nijhof, oud 27 jaar
Trijntje de Waard, oud 30 jaar.
Overleden: Klaas van Eeten, oud 83 jaar, weduw
naar van Aagtje Dekker. Meinsje Mink, oud 59 jaar,
echtegenoote van Dirk Snijder. Meijert Grootes oud
12 dagen, zoon van Pieter Grootes en van Manjtje
Donker.
GEMEENTE BR. OP LANGENDIJK.
Ingeschreven gedurende de maand Oct. 1916.
Ondertrouwd: Hermanus Olie en Antje Dekker.
Willem de Bruin en Anna Maria van Zuijlen.
Dirk Bakker en Jannetje Moeijes. Albert Wever en
Maartje de Boer. Willem Eikelboom, wedn. van An
na Louisa Lamberdina Hammeka en Neeltje Scha
gen. Johannes Servaas van Slogteren en Wilhelmina
Walburg.
Getrouwd: Hermanus Olie en Antje Dekker. Wil
lem de Bruin en Anna Maria van Zuijlen. Dirk
Bakker en Jannetje Moeijes. Albert Wever en
Maartje de Boer.
Overleden: Willem Leegwater, 24 Jaar.
Geboren: Geene.
en
oaaaaaaaaaaaaaaat
aaanaaaaaaaaaaaaaa
aaac3c2cacac3ac3cac3cac3c3acat
£0000^=^,000=00.
der Zangvereeniging
„VRIENDSCHAP",
Directeur de hr. F .VAN DER MEIJ,
in 't lokaal van den hr. G. Bt)RST
Ter afwisseling: Voordrachten.
Tot slot:
Blijspel in één bedrijf.
Programma's tevens bewijs van
toegang, 50 cent, Heer en Dame
75 cent.
De Entrée blijft verschuldigd voor
de geheele lokaliteit.
Plaatsbespreken k 10 cent extra.
uitval geneest, roos en schil-
vers verdwijnen, indien men
het haar wascht met Purolzeep.
Per koker 60 ct., 3 kokers f 1.70.
In Apoth. en Drogisterijen.
De namen der plaatselijke
verkoopers staan in dit blad
/ermeld bij de advertentie
I Enfan-bonbons.
gevestigd te Alkmaar. Koningsweg
4. Maatschappelijk kapitaal 250 000
gulden.
Directeur: S. BAKKE® Dz.
De bank verleent credlet voor
handel, landbouw en nijverheid op
billijke voorwaarden.
Gelden worden in depot genomen
rente 4 percent.
Zitdagen des Donderdags te
Schagen ln de Landbouwsoclëtelt
„Cérès".
In den Afbraakhandel is 7 k
800 voet
Lengte van 14 tot 22 voet, breed
26 c.M. en dik 4 c.M. enz. enz.
Jb. van Zoonen, Gravenstraat 56
te Helder.
Mevrouw ALDERSHOFF, Land-
bouwstraat 13 Schagen, vraagt zoo
spoedig mogelijk
(pl.m. 15 jaar), als tweede meisje.
