J. Stuurman,
68ste Jaargang. No, 696?.
Dames
uitgevallen HAAR,
Kassier,
ZATERDAG 10 MAART 1917.
8 (iroote Keuze.
Lage Prijzen.
Uitgevers: TRAPMAN Co.
EERSTE BLAD.
Binnenlandsch Nieuws.
Bewaart uw
er worden alle soorten Haar-
werken Yan vervaardigd.
Kapper-Haarwerker,
SS? ïtftïïU tf»
SCHAGEN.
Deposito's, Rekeningcourant, Credieten, Hypotheken, Effec
ten voor geldbelegging, Coupons, Incasseeringen, Assurantiën,
Inschrijving op elke nieuwe leening, franco provisie.
Tweede Kamer.
D
bij C. DE LEEUW.
Gemengd Nieuws.
Alititu
C 0 IJ RA
Advertentie- LuttniHil
Dit blad verschijnt viermaal per week: Dinsdag, Woensdag,
Donderdag en Zaterdag. Bij inzending tot 's morgens 9 ure wor-
den ADVERTENTIÊN in het eerstuitkomend nummer geplaatst. SCHAGEN, LAAN D 5. Int. Teleph. No. 20
Prijs per 3 maanden fO.95; per post fl.10. Losse nummers 5 cent
ADVERTENTIÊN van 1 tót f regels f035, !ede~e regel meer 6 cent
(Bewijsnummer inbegrepen). Groote Heft. wonlen naar olaatsr. berek
Dit nummer bestaat uit drie bladen.
ANNA PAULOWNA.
Op Vrijdag 16 Maart a. «.zal de verkiezing wor
den gehouden voor een lid van den gemeenteraad
in de vacature, ontstaan door het vertrek van den
heer Jb. Stammes.
De eventueel te houden stemming en herstemming
sullen plaats hebben op Dinsdag 27 Maart en Dins
dag 10 April
WIERINOEN.
Ds hssr Jb. G. Lont heeft zijn woon- en winkel
huis met aanbehooren schuur, enz., verkocht aan
den heer C. J. Boeker te Hippolytushoef, welke daar
zijne drukkerij enz. zal inrichten, voor de som van
f5500.
De heer C. J. Bosker, heeft zijn woon- en winkel
huis, annex drukkerswerkplaats, verkocht voor
f 4500 aan den heer J. Bosker te Waard Nieuwland.
De heer E. Huijbers heeft zijn boerenstolpje In
den Boterhoek verkocht aan den heer Jb. G. Lont
te Hippolytushoef voor f2800.
BARSINGERHORN.
Ten huize van den heer Scheringa vergaderde op
Donderdag j.1. de Cooperalieve Boerenleenbank, geves
tigd te Barsingerhorn. .Aanwezig waren 31 leden
De voorzitter, de heer S. Spaans Cz.. opende met
een woord van welkom deze 10e jaarvergadering, er
op wijzende, dat deze, reeds de 3de is onder den
noodlottigen toestand, waarin de wereld tengevolge van
den oorlog verkeert.
De secretaris, de heer A. J. T. Geertsema, gaf le
zing der notulen van de vorige ledenvergadering, welke
onveranderd werden goedgekeurd.
De kassier, de heer D. v. d. Oord, gaf een uitge
breid verslag over den toestand der Bank in het jaar
1916. Het aantal leden bedraagt 99. Op den 31 en De
cember 1916 waren in omloop 176 spaarboekjes, die
een te goed hadden samen van f 204717.4 Het aan
tal voorschotboekjes was 86, waarop waren verleend
53 voorschotten tot een bedrag van f 22245, terwijl
er 7 loopende rekeningboekjes waren uitgegeven. Bij
de Centrale Bank te Utrecht was gedeponeerd de
som van f 162197.89. De geheele kapitaalomzet over
1916 had bedragen bijna 627 duizend gulden. De winst,
te beleggen in Eet reservefonds, was I 241.13.
Namens den Raad van Toezicht gaf de heer Jb.
Bakker een kort en zakelijk jaarverslag, terwijl de
heer P. Kater, als lid der Financieele Commissie, be
last met het onderzoek van rekening en balans, ad
viseerde tot goedkeuring van een en ander, waarmede
de vergadering genoegen nam.
Hierna volgde de benoeming eener financieele com
missie voor net iaar 1917. Naast den heer J. Schenk
Az., die als zoodanig aanbleef, werden tot leden dier
commissie gekozen ae heeren Jm. Blaauboer Kz. en
Jb. Kossen Kz., met als plaatsvervanger P. Kiste-
maker Jr.
Het salaris van den kassier wordt, op voorstel van
het Bestuur, vastgesteld op f 400. De kassier dankte
de^vergadering voor het genomen besluit
Ook het Bestuursvoorstel om f 100 voor vergade-
ringskosten disponibel te stellen, werd door de ver
gadering bij acclamatie aangenomen.
Verder werden herkozen tot lid van het Bestuur
de heer D Groot tot lid van den Raad van Toe
zicht de heer D. Blaauboer Jz. en tot plaatsvervan
gende leden (bij accl.) de heeren D. Blaauboer Jz.
en C. v. d. Oord Wz.
Aan het Bestuur werdmachtiging verleend om den
Rentevoet te wijzigen naar de Centrale Bank.
Het voorstel van het Bestuur om het hoogste be
drag van deposito's en spaargelden te bepalen op
f 400000, werd aangenomen.
Waar nu de agenda was afgehandeld, bracht de
heer J. Schenk ter sprake het op allerlei vergade
ringen voorkomende verschijnsel van weinig en steeds
minder wordend bezoek, met het geneesmiddel tegen
die kwaal. Spreker meende daarvoor te mogen aan
bevelen hoogere boete bij niet verschijnen en pre
sentie geld voor het aanwezig zijn ter vergadering.
Na eemge bespreking hierover werd besloten, dat het
voorstel tot uitkeering van presentiegeld, als punt van
behandeling voor de eerstvolgende ledenvergadering zal
voorkomen.
Nadat de heeryP. Kistemaker den voorzitter den
dank der vergadering had betuigd voor zijne vele be
moeiingen in het belang der Bank, werd de vert
edering door den voorzitter gesloten, met den wensch.
dat bij de volgende bijeenkomst de groote wereld
oorlog geëindigd moge zijn.
KOLHORN.
Geen raadsbesluit werd alhier met zooveel instem
ming begroet dan dat van 7 Maart 1917. om «luier
nog geen nieuwe school te bouwen
fiMÉËki
n t algemeen vindt men 't zonde, om een be
trekkelijk nieuw en zeer goed ingericht gebouw te
sloopen, maar juist nu, nu bouwen zoo duur is dit
gebouw tte vervangen; de meeste begrepen er 'niet
van. Gemeente gebouwen ruim een halve eeuw ge
staan, en uit den aard der zaak beter dan particu
lier eigendom onderhouden zijn, nog niet oud te noe
men. Een groot aantal inwoners maakte de inwij
ding van het toen nieuwe gebouw mede. Herinneren
zich het verschil bij de- toen afgedakte school en nog
van ganscher harte stemmen ze in met het feestge-
dicht toen gezongen
Vaarwel dan uitgediend lokaal.
Voortaan geen leerschool meer.
Óns wacht een mooier ruim lokaal
Voor ons het meest gewenscht onthaal,
en wat meer volgt Dat nu ook de Raad van de
stelling uitgaat: „Beter ten halve gekeerd dan ten heele
gedwaald", wordt ten zeerste toegejuichd.
KOLHORN.
Nog altijd is 't hier in zee ijs; en is buiten- en
binnenhaven te voet en per schaats begaanbaar. Nog
steeds zijn dan ook de kustlichten gedoofd, Bijna nim
mer was de seinlichtopsteker zoo lang vrij.
BREEZAND.
Donderdagavond is A. van R. alhier, bij het jagen
zee, tengevolge van het opkomende ijs op jam
merlijke wijze om het leven gekomen. Readen bleek
GRATIS KAPSEL
LAAGZIJDE B 50, SCHAGEN.
onmogelijk en machteloos moest men het aanzien, hoe
de ongelukkige met den dood worstelde en einde
lijk naar de diepte zonk.
ST .MAARTEN SVLOTBRUG.
Het burgerwoonhuis met erf en tuin, bewoond door
den heer Joh. Óud, eigendom van den heer T. Brou
wer, te Kamp, gem. Schoorl, is uit de hand ver
kocht aan den heer K. Hoppe, alhier.
ST .MAARTENSVLOTBRUG.
Donderdagavond hield de vereeniging Nut en Ge
noegen een bijeenkomst in het lokaal van deii heer
G. veuger, van een nog goed opgekomen publiek.
Evenals de vorige bijeenkomst had men ook nu weer
voor een rijk voorzien programma gezorgd, dat ten
genoegen van de aanwezigen werd uitgevoerd. Ieder
stukje verwierf een dankbaar applaus. N. en G. kan
met voldoening op deze laatste bijeenkomst in dit sei
zoen terugzien.
ZIJPE.
Wegens benoeming van den heer P. Klees tot op-
perbrandmeester te Oudesluis, is aldaar benoemd tot
brandmeester de heer H. Slikker Cz.
ZIJPE. v
Wij vernemen, dat bil het steuncomité alhier, het
voornemen bestaat evenals voorgaande jaren, eene uit
keering te doen aan vrouwen van gemobiliseerden,
voor wien zoo'n uitkeering noodig wordt geacht
ANNA PAULOWNA.
Donderdag 8 Maart hield het begrafenisfonds „Al
gemeen Belang" zjjnn jaarvergadering in het lokaal
van den heer T. van IJzendoorn. De voorzitter, de
heer A. de Boer, heette de aanwezigen een hartelijk
welkom en gaf het woord aan den heer T. van IJzen
doorn, die de notulen las. welke onder dankzegging
een van 460 leden. Er waren 11 nieuwe leden bijge
komen en men had er door den dood 7 verlorea
Er waren 4 bestuursvergaderingen gehouden en de
commissarissen hadden bij hunne controle van boeken
en kas alles in orde bevonden. 6 uitbetalingen hadden
er plaatsgehad van f 50 en eene van f 10. Het jaar
1916 was gunstig voor de vereeniging geweest. Na
dank voor dit verslag deed de heer P. List rekening
en verantwoording. Ontvangen was f 602.03 en uit
gegeven f 469.76V»m De bezitting der vereeniging be
droeg op ultimo December f 4382.99^. Door de ver
gadering werden tot leden der commissie voor hel
nazien gekozen de "heeren P. Bijpost en C. Raven.
Bij monde van eerstgenoemden werd een gunstig rap
port uitgebracht. De voorzitter dankte de commissie
voor hare genoemene moeite en den penningmeester
voor diens accuraat beheer. Aan de oeurt van af
treding waren de heeren P. J. Zoete en P. List.
Beiden werden met algemeene stemmen op 1 na her
kozen en namen hunne benoeming aan. De voorzitter
dankte hen hiervoor en - feliciteerde de vereeniging er
mede. Applaus. Bij de rondvraag merkte de neer T.
van IJzendoorn op, dat er behoefte was aan reclame
kaarten. Door de overstrooming waren ze zoowat over
al weggeraakt. Besloten werd, er 20 aan te schaffen
en deze ter bestemder plaatse te doen ophangen. Daar
niemand verder het woord verlangde, sloot de voor
zitter, na dank voor de opkomst, de vergadering.
WIERINGERWAARD.
Het wordt hier met de brandstoffen een treurige
beweging; velen hebben niets meer. terwijl nergens
een balt of kwart mud is te krijgen, en dat met
deze strenge koude Mede in verband hiermede is
ook de openbare school voorloopig geslóten. Vólgens
de jubelende jongens zou er minstens 14 dagen va-
cantie zijn. Of de moeders wel zullen meejubelen is
te betwijfelen.
ZUIDSCHARWOUDE.
De gemeenteraad van Broek op Langendijk besloot
goed te keuren het aangaan van een geldleening, groot
f 11000, voor de uitbreiding der gasfabriek.
NIEUWE NIEDORP.
Op Vrijdag 9 Maart 1917 hield de alhier gevestigde
Vereeniging Onderlinge hulp bij Ziekte, in café Prins
Maurits hare algemeene ledenvergadering. Aanwezig wa
ren 14 leden. Voorz. de heer A. Visser, secretaris de
heer D. Schenk. Uit het jaarverslag van den secre
taris stippen wij aan: dat op 31 Dec. 1915 de ver
eeniging 140 leden telde. In 1916 vonden 28 uitkee-
ringen plaats met te zamen 645 ziektedagen. De ont
vangsten der rekening waren f 919.61, waaronder
f 5438V» voordeelig saldo vorigen dienst, terwijl de
uitgaven f 788 58 hadden beloopen. Er was alzoo een
kassaldo van f 131.03. terwijl de kas der vereeniging
was vooruitgegaan f 22.63V*. De rekening wd goed
gekeurd Als bestuursleden worden herbenoemd de
heeren D. Schenk, H. Jes en F Schenk, voor den
heer Adr Prins (vertrokken) in plaats wordt gek»zen
de heer C. Rutsen en voor den heer R. Waiboer te
Moerbeek, en plaats (eveneens vertrokken) wordt .be
noemd de lieer K Bart. Tot afgevaardigde v<x>r.jong
en Bondsvergadering wordt de heer D. Schenk be
noemd. Tot candidaat voor 't Hoofdbestuur wordt by
acclamatie aangewezen de heer A. 'sse
wordt tot toetreding bij het Steunfonds voor
voor den Kostverloren Polder benoemd d
Ott te Winkel.
Tof^ldXatervoorciMr van
alhjer.
J. Schoorl Pz.,
MARKTPLAATS A 88
Den Haag, 9 Maart.
Gelijk te verwachten was, is het Distributie-ontwerp
der tachtig millioen zonder stemming aangenomen. Dit
is ongetwijfeld een succes voor minister Posthuma,
w.o. overigens op den laatsten dag der behandeling
van dit ontwerp van soc.-democratische zijde kritiek
niet werd gespaard.
Er was in tweede instantie een nieuwe spre
ker, de leider der S.D.A.P. zelf. De heer Troelstra
vindiceerde voor de Kamer het recht van kritiek in
haar vellen omvang, zélfs waar deze de grenzen
der billijkheid mocht overschrijden. Het budgetrecht der
Kamer moet onaangetast blijven. Maar wél kwam mr.
Troelstra op tegen al wat naar stelselmatig verguizen,
en minachting brengen, lijkt. En zoo verklaarde hij
ook, voor „de eer zijner partij" ten strengste af te
keuren zeker stukje, in „Het Volk" verschenen over
minister Posthuma, en dat den schrijver eene straf
vervolging had berokkend. En ook stelde hij, TYoel-
stra, aan den kaak het gedoe van zekeren uitgever
van zeker vakblad, die wanneer hij nog kopij noodig
heeft voor een nieuwe., gewoon is te zeggen: .,Ocn
wat, plak er maar iets "tegen Posthuma "in I De
heer Troelstra kwam .ertegen op, dat men minister
Posthuma tot „zondebok" van alles en nog wat wil
maken. Hij gevoelde, dat deze bewindsman behoefte
heeft aan steun en vertrouwen. Wat niet belet, dat
„de toon van het volk, dat lijdt", moet worden ge-
noord; dat men zich met aan ^ongerechtvaardigd op
timisme" moet overgeven. Wat iets anders is, zei
de heer Troelstra dan het „Telegraaf'-systeem, om
te ondermijnen het vertrouwen in allen, die verant
woordelijkheid hebben te dragen. Vooral wat de or
ganisatie betreft is er, zei mr. T. een gevoel
van ontevredenheid, en deze moet z.i. uit meerdere
groepen worden aangevuld. De heer Van den Tempel
sprak tot blijkbaar misnoegen van den premier
van „de zelfgenoegzaamheid der Regeering", die
z.i. op hare medewerkers een slechten invloed heeft
Overigens werd door tal van repliceerende sprekers
warme hulde gebracht aan minister Posthuma voor
zijn rede. De neer Patijn erkende, dat die rede „het
vertrouwen in dezen bewindsman in hooge mate nad
versterkt" En de algevaardigde voor Zierikzee pro
testeerde tegen „de vervloekte verdachtmaking", die
in onzen tijd mode is geworden, er zeker niet te
onrechte bijvoegend, dat „de kritiek te scherper wordt
naarmate men minder van de zaken weet". Eene
motie-Patijn, de Kamer willend doen uitspreken, dat
de vrijheid der gemeenten tot prijsbepaling dient te
worden ingeperkt wanneer het blijkt, dat de gemeen
ten belangrijke mate lager gaan dan de Distributiewet
bepaalt was eerst „zwemmende" gelaten (op nader
te bepalen dag te behandelen) doch werd inge
trokken na de verklaring van minister Posthuma, dat
hij in het bedoelde geval zelf met een ontwerp zal
komea
De heer Van Vuuren heeft verklaard, dat wat
de jongste crisis bij Financién betreft, ook na
de mededeeling van den premier mr. Van Gijn's af
treden hem „een volslagen raadsel" is gebleven. Maar
hij is niet veel wijzer geworden daaromtrent na her
den. Minister Cort v. d. Linden bepaalde er zich
toe te verklaren, omtrent de ontslag-aanvrage van den
heer Van Gijn geen nadere mededeeling te kunnen
verstrekken. En de premier voegde er aan toe, dat
de Regeering zich „redelijkerwijze" aan het (thans
toegestane) krediet had te houden. De heer Troelstra
haa namelijk gezegd, dat men de zaak aldus behoorde
op te vatten, dat met allen eerbied voor het bud
getrecht der Kamer de voedselvoorziening niet mag
worden stopgezet.
As. Dinsdag vangt bij .de Indische Begrooting
voor 1917 de bittere Lamp tusschen het Parlement
en minister Pleyte aan.
Eene poging van den vurigen a.revol. mr. Rutgers
om nog het krediet voor de Raden van Arbeid, mits
gaders. Het Aanpassings-wetje tusschen Invaliditeits. en
Ouderdomsverzekering op „het lijstje" te doen plaatsen,
mislukte met 36 tegen 18 stemmen Links tegen
Rechts.
r Mr. ANTONIO.
nnnctaaaaaaaaaaaaiaaD
KOOPT UW
q Pellen en Vilthoeden
Q DUINWEG. ST. MAARTENSVLOTBRUG.
laagaaaaaaaaaaaapan
DE DUITSCHE AUTOMOBIELNIJVERHEID.
In de Wirtschaftsztg. der Zentralmachte constateert
ingenieur Isendahl, dat reeds voor den oorlog in
Duitschland 65 pet van alle automobielen voor be-
roepscfoeleinden werden gebruikt en dat dit percen
tage na den oorlog nog veel grooter zal worden. De
motoren zullen de paarden vervangen die in den
oorlog bij duizenden gevallen zijn. De automobiel
industrie in Duitschland is reusachtig gestegen even
als de daarbij behoorende industrieën zooals van
rubberfabrieken, carosserie-fabrieken e.d. De ex
port is in de jaren 1911 tot 1913 verdubbeld. Tur
kije heeft de groote beteekenis van de automobiel
door den wereldoorlog leeren begrijpen, want Von
der Goltz Pasja is met zijn auto naar het Irak-front
gegaan en diep in Perzië binnengedrongen en ook in
den Sinai veldtocht heeft het moderne voertuig een
groote rol gespeeld.
BESTRAFTE VRIENDELIJKHEID
De h&ndelsraad Robert Wisman.*) te Feuerbach
is tot 500 Mark boete veroordeeld omdat hij JJ. Kerst*
mis den bllhsm werkzaaten Franashe krijgsgevan
genen een feestje had aangeboden, !sds? van hen
had koek, eigaretten en een fleech wijn gekregen.
Wissmann voerde tot zijn verontschuldiging aan,
dat hij door zijn optreden de krijgsgevangenen tot
grootere inspanning bij het werk hoopte te bren
gen.
GEEN MAN NAAR DUITSCHLAND.
Men schrijft uit Zurich d.d. 23 Februari aan het
Hdbld,:
De Zwitsersche pere komt op tegen de toespellin-
lingen in sommige Duitsche bladen, zoo o.a in de
„Koln. Volksztg." en in de „Leipz. Nachrichten", n.L
„dat de naburige neutrale staten ons zoo spoedig
mogelijk geschikte arbeiders in grooten getale ter
beschikking moesten stellen, die als hulpwwkkrach-
ten in onze mijnen kunnen werken"; en verder „dat
zij daardoor zouden meehelpen om den oorlog te
sneller Ln einde te brengen
Zoo waarschuw tb.v. het Zurcher Volksrecht": In
dien de staat op deze voorstellen inging, om door
levering van arbeiders-massa's „den1 oorlog des te
sneller te laten eindigen", zou dat noodwendig tot
noodlottige gevolgen voeren. De Entente-machten
zouden met een beroep op haar leveringen naar,
Zwitserland met hetzelfde recht levering van ar
beiderstroepen kunnen verlangen als middel tegen
de industrieele crisis, die in de Entente-landen
hearscht. De arbeiders werden dan zoo iets als een
compensatie-artikel, een stuk koopmansgoed! Doch
al ware dit niet het geval, de Entente-machten zou
den daarin met recht een partij-kiezen zien ten
bate van Duitschland. Want de huidige oorlogen wor
den niet meer alleen op de alachtvelden gestreden,
doch dok vooral in de munitiefabrieken, in ie ko
lenmijnen en elders. Daarom geen maA naar Dultsch
land!
GFAAR ZEPPELIN, f
Uit Berlijn, 8 Maart. Graat Zeppelin is vanochtend
in het W estsanatorium te Charlottenburg aan long
ontsteking overleden.
Ferdinand graaf von Zeppelin, geboren den 8sten
Juli 1838 te Constanz, werd in 1858 officier en stu
deerde daarna aan de polytechnische school te Stutt-
gart aan de krijgsschool te Ludwigsburg en aan
de hoogeschooi te Tubingen. Hij nam deel aan den
Amerikaanschen Seccessie-oorlog van 1863, aan den
Duitsch-Oostenrijkschen oorlog van 1866 en aan den
FranschDuitse hen oorlog van 18701871. Van 1885
tot 1890 was hij Wurtembergsch gezant en gevol
machtigde bij den Bondsraad te Berlijn; daarna nam
hij als luitenant-generaal zijn ontslag, werd generaal
k la suite van den koning van Wurtemberg en ln
1905 generaal van de cavalerie. Sedert 1890 legde
hij zich toe op den bóuw van een bestuurbaar lucht
schip, waarmede hij in 1900 zijn proeven begon te
Friedrichshafen aan het Meer van Constanz, die ha
1906 met een volledig succes bekroond werden. Bij
een tocht van het meer naar Mainz, verbrandde
het luchtschip op den terugweg den 5en Augustus
1908 te Echterdingen. Dit was aanleiding dat reeds
den volgenden dag een oproep werd gedaan voor de
vorming van een fonds, waarvoor de Motorluft-
schiff-Studiengesellschaft 2.5 millioen bons van 10
pfennig uitgaf, ten einde ieder in de gelegenheid te
steillen er aan deel te nemen. De opbrengst, 6.096.555
mark, gebruikte Zeppelin voor de vorming van een
Zeppelin-Stiftung, welk eden 22sten Maart 1909 tot
stand kwam met Friedrichshafen als zetel en met
wier medewerking een maatschappij voor den bouw
en het exploiteeren van luchtschepen, onder den
naam „Luftschiffbau Zeppelin in Friedrichshafen",
werd opgericht.
In den huidigen oorlog hebben de Zeppelins, vooral
voor verkenning ter zee, goede diensten bewezen.
Oevr de uitkomsten van de aanvallen der luchtsche
pen op Engelsche havens en fabrieken loopen de
meeningen sterk uiteen.
HOE ZIET HET ER IN DUITSCHLAND UIT.
In het Pruisische Huis van afgevaardigden heeft
onderstaatssecretaris dr. Michaelis, de staatscom-
missaris voor de voedingsvraagstukken over de le
vensmiddelenkwestie gesproken. Hij begon met te
zeggen dat zijn ambt, dat uit zware zorgen voortge
komen is, thans bijzonder zwaar was, omdat het
weêr de geheele aflevering in de war heeft gestuurd
en daardoor inderdaad een nood is ontstaan, zoo
als men zich dien, vooral in de groote industrieele
centra, nauwelijks erger kan Voorstellen. Maar de
zorg gold ook het geheele jaar. Wij moeten ermee
rekenen vervolgde hij dat de op 15 Januari
gehouden inventarisatie niet tot uitkomst zal heb
ben, zooals velen hoopten, dat de schattingen van
October bij narekening te laag zullen blijken en
zoodoende een overschot beschikbaar zal zijn. Als er
echter geen overschot is, en daarmee houd ik re
kening, zullen wij inderdaad voor zeer groote moei
lijkheden geplaatst worden en ver-strekkende maat
regelen moeten nemen, om het doel van het volhou
den, dat natuurlijk bereikt moet worden, werke
lijk te bereiken. Men begrijpt dat niet overal vol
doende. Zoo is men b.v. bij het broodgraan dikwijls
yan meening, dat het twee jaar laig tamelijk goed
is gegaan en dus ook in het derde jaar weer goed
zal gaan. Alle gebrek, dat zich overigens doet ge
voelen, zooals dat aan aardappelen, moet, meent
men, maar door het broodgraan aangevuld worden.
Als echter bij de inventarisatie niet meer dan bij
vroegere schattingen voor den dag komt, dan moet
men inderdaad ook bij het broodgraan een buiten
gewoon zware, ernstige zorg verwachten. Wij heb
ben in het derde oorlogsjaar waargenomen, dat de
algemeene stemming bij alle deelen van de bevol
king tegenover deze ernstige zorg niet meer dis
standvastigheid heeft getoond, die men mocht ver
wachten. Dat ia menschelijk, maar hoogst betreu
renswaardig. en kan de ernstigste gevolgen hebben.
